Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Enxeñaría Química, Departamento externo vinculado ás titulacións
Áreas: Enxeñaría Química, Área externa M.U en Enerxías Renovables, Cambio Climático e Desenvolvemento Sustentable
Centro Facultade de Física
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
Nesta materia do Módulo “Enerxía Solar”, preténdese dunha parte establecer as bases meteorolóxicas necesarias para o dimensionamento dos sistemas de aproveitamento do recurso solar, tanto térmicos como fotovoltaicos; e doutra estudar os sistemas de explotación da enerxía solar térmica, a partir de instalacións sinxelas, eficientes e ambientalmente sustentables.
Descritores no Plan de Estudos:
A radiación solar e o espectro solar. Principios de funcionamento de sistemas solares térmicos. Conceptos e compoñentes básicos unha instalación. Cálculo de instalacións sinxelas. Exemplos de tecnoloxías apropiadas.
De acordo co Plan de Estudos do Máster a materia “A Enerxía Solar e o Aproveitamento Térmico” ten diversos obxectivos que poden clasificarse en dous grandes bloques:
Bloque I. Radiación solar: Introducir ao alumno nos fundamentos e técnicas necesarios para coñecer a natureza e os fenómenos asociados á radiación solar, valorar os recursos asociados así como estimar os parámetros meteorolóxicos asociados ao rendemento de sistemas solares.
Bloque II. Enerxía solar térmica: Coñecer os fundamentos de explotación da enerxía solar térmica a partir dos seus principios de funcionamento. Coñecer as características e propiedades básicas de todos e cada un dos compoñentes dunha instalación. Recoñecer, seleccionar, dimensionar e expor os sistemas de produción enerxética máis eficientes e con menos impacto ambiental a partir de enerxía solar en instalacións sinxelas, con especial fincapé en tecnoloxías apropiadas.
Tendo en conta os obxectivos e descritores da materia incluídos no Plan de Estudos do Máster, o programa estrutúrase en dous bloques temáticos ,cun total de cinco temas:
Bloque I. Radiación solar.
Tema 1. Introdución.
Orixe e natureza. Radiación electromagnética. Espectro solar. Xeometría da radiación solar: Declinación, ángulo cenital. Radiación solar directa e difusa.
Tema 2. Parámetros meteorolóxicos asociados ao recurso solar.
Medidas de radiación solar en superficie. Outros parámetros meteorolóxicos. Mapas de radiación solar.
Tema 3. Captación do recurso solar.
Localización e colocación dos sistemas de captación do recurso solar: Angulo acimutal, pendente ou elevación. Compoñente directa e difusa. Estudo de casos.
Bloque II. Enerxía solar térmica.
Tema 4. Instalacións de Baixa Temperatura.
Colectores solares. Elementos dunha instalación solar. Dimensionamiento. Casos prácticos.
Tema 5. Instalacións de Media e Alta Temperatura.
Sistemas termosolares de concentración. Tipos de instalacións. Casos prácticos.
Bibliografía básica
Bohren, C.F., Clothiaux, E.E. “Fundamentals of Atmospheric Radiation”. Wiley-VCH, Weinheim, 2006.
John Duffie, J. William Beckman, W. “Solar Engineering of Thermal Processes”. John Wiley&Sons. 3a edición. New Jersey (2006).
Bibliografía complementaria
Casanova, J., Bilbao, J. et al. “Curso de energía solar”. Secretariado de Publicaciones, Universidad de Valladolid, 1993.
Centro de Estudios de la Energía Solar “La Energía solar: Aplicaciones prácticas”. CEES, Sevilla, 1993.
CIEMAT “Fundamentos, dimensionado y aplicaciones de la energía solar fotovoltaica”. Madrid, 2003.
IDAE. Pliego de Condiciones Técnicas de Instalaciones de Baja Temperatura. Instituto para la Diversificación y Ahorro de la Energía (IDAE). www.idae.es
Iqbal, M. “An introduction to solar radiation”. Academic Press, San Diego (CA), 1984.
Lorenzo, E. “Electricidad solar: Ingeniería de los sistemas fotovoltaicos”. Instituto de Energía Solar, Universidad Politécnica de Madrid, 1994.
Ministerio de Fomento. Código Técnico de la Edificación DB HE 4
Petty, G.W. “A first course in atmospheric radiation”. Sundog, Madison (Wisconsin), 2004.
Prieto, J.I. “Fundamentos y aplicaciones de la energía solar térmica”. Servicio de Publicaciones, Universidad de Oviedo, 1998.
Sorensen, B. “Renewable Energy”. Academic Press. London, 2000.
Nesta materia o alumno adquirirá ou practicará una serie de competencias xenéricas, desexables en calquera titulación universitaria, e específicas, propias do ámbito científico e aplicado á Enerxía. Neste sentido, os alumnos deberán acadar as seguintes competencias:
Básicas
CB02.- Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
CB03.- Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
CB04.- Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns
últimas que as sustentan- a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
CB05.- Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar
estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo.
Xenéricas
CG01.- Dominio da metodoloxía de traballo necesaria para a dedicación profesional ao campo das enerxías renovables, da sustentabilidade, así como ao I+D+i neste sector.
CG06.- Ter un coñecemento global das solucións enerxéticas renovables e dos conceptos de sustentabilidade enerxética.
CG07.- Coñecer as bases científicas aplicables no campo das enerxías renovables.
CG08.- Coñecer en profundidade as tecnoloxías, ferramentas e técnicas no campo das enerxías renovables, a sustentabilidade e a eficiencia enerxética.
Transversais
CT04.- Utilizar bibliografía e ferramentas de procura de recursos bibliográficos xenerais e específicos, incluíndo o acceso por Internet.
CT05.- Ser capaz de interpretar textos, documentación, informes e artigos académicos en inglés.
CT07.- Capacidade para a xestión e a decisión sobre un conxunto complexo e diverso de datos e fontes documentais.
CT09.- Aprendizaxe permanente e continua actualización.
CT14.- Motivación cara á calidade de procesos e técnicas de funcionamento.
Específicas
CE05.- Xestionar de forma eficiente os recursos enerxéticos, fomentando o seu desenvolvemento e uso segundo as premisas da sustentabilidade.
CE08.- Coñecer os fundamentos científico-técnicos e estado da arte.
Esta materia desenvolverase mediante diferentes mecanismos de ensino e aprendizaxe, como se indica nos seguintes apartados.
5.1. Docencia presencial
A materia, de tipo obrigatorio, consta de 3,0 ECTS, incluíndo clases expositivas, interactivas, titorías e exame. Desenvolveránse clases maxistrais e clases prácticas, para reforzar e aplicar os contidos teóricos que se aborden ao longo da materia.
A docencia presencial desenvolverase en tres formas principais:
• Clases expositivas, que introduzan os conceptos e problemas básicos dacordo cos contidos e obxectivos da materia.
• Clases interactivas, en seminarios e actividades relacionados cos obxectivos da materia.
• Exame escrito, sobre contidos teóricos e prácticos.
Tamén se programan titorías de grupo e individuais, para o seguimento do estudo do alumno e as actividades avaliables non presenciais.
5.2. Docencia non presencial
A docencia non presencial deberá ser desenvolvida por cada alumno no estudo dos contidos da materia e a resolución dos problemas expostos. Dentro desta docencia non presencial os alumnos desenvolerán diveras actividades availables (traballos), preferentemente en equipo, relacionadas cos contidos da materia. A avaliación dalgunhas destas actividades completarase mediante preguntas sobre as mesmas no exame escrito da materia.
Os alumnos tamén poderán resolver as súas dúbidas cos profesores dentro do seus horarios de titorías.
A materia contará cunha Aula Virtual.
Competencia desenvolvida 1=Clases Expositivas 2=Clases Interactivas 3=Activ. Aval. Non Presenciais 4=Titorías
Básicas
CB02 2 3
CB03 3
CB04 3 4
CB05 1
Genéricas
CG01 1 2 3
CG06 1
CG07 1
CG08 1
Transversales
CT04 1 3
CT05 1 3
CT07 3
CT09 1 2 3 4
CT14 1 2 3
Específicas
CE05 2 3
CE08 1
A avaliación da materia comporase da suma ponderada das seguintes actividades.
Actividade avaliable Modo de avaliación Peso na nota global Nota mínima
Exame escrito (incluídas preguntas sobre actividades avaliables) Individual 70 % 3,5
Actividades avaliables (non presenciais) En equipo 20 % -
Titorías individual e de grupo Individual 10 % -
Para superar a materia o alumno deberá obter unha cualificación global mínima de 5 sobre 10. Se o alumno obtén unha nota mínima de 3,5 sobre 10 no exame escrito a súa cualificación global obterase mediante suma ponderada das súas cualificacións nas actividades avaliables. Noutro caso, a cualificación global do alumno corresponderase coa do devandito exame escrito, sobre 10.
As cualificacións das actividades avaliables non presenciais e titorías conservaranse soamente nas distintas oportunidades de avaliación do mesmo curso lectivo. Debendo o alumno repetir o exame escrito en cada oportunidade.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o establecido na
“Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións”
Avaliación da competencia 1=Exame escrito 2=Activ. Aval. Non Presenciais 3=Titorías
Básicas
CB02 1 2
CB03 1 3
CB04 3
CB05 1 2
Genéricas
CG01 1 2
CG06 1
CG07 1
CG08 1 2
Transversales
CT04 2
CT05 2 3
CT07 2
CT09 1 2 3
CT14 1 2 3
Específicas
CE05 1 2 3
CE08 1
A materia ten unha carga de traballo de 3,0 ECTS, correspondendo 1 crédito ECTS a 25 horas de traballo total do alumno, sendo o número total de horas de traballo do alumno de 75, que se reparten como segue:
Actividade Horas presenciais Factor Horas non presenciais TOTAL
Clases expositivas 16 2,125 34 50
Clases interactivas 4,8 2,125 10,2 15
Titorías 1,6 2,125 3,4 5
Exame e revisión 1,6 2,125 3,4 5
TOTAL 24 2,125 51 75
donde as horas presenciais indican o número de horas de docencia presencial da materia, incluindo as diversas actividades presenciais que se realizarán na mesma; o factor indica a estimación de horas que ten que adicar o estudante sen o profesor por hora de actividade presencial. As horas non presenciais resultan da suma das correspondentes a todas as actividades que deberá desenvolver o alumno sen a presenza do profesor, incluíndo as actividades avaliables non presenciais relacionadas coas clases expositivas, interactivas e titorías.
Asistir e participar activamente na docencia presencial.
Acudir a titorías para a resolución de dúbidas.
Traballar en equipo, tanto no estudo dos contidos da materia como nas actividades avaliables non presenciais.
Os alumnos que se matriculen da materia han de posuír previamente unha serie de coñecementos básicos que resultan de importancia para lograr superarla mesma: Alxebra, cálculo, ecuacións de conservación, aplicacións informáticas a nivel de usuario (Word, Excel, web).
A docencia impartirase en castelán.
A materia contará cunha Aula Virtual.
Jose Antonio Souto Gonzalez
Coordinador/a- Departamento
- Enxeñaría Química
- Área
- Enxeñaría Química
- Teléfono
- 881816757
- Correo electrónico
- ja.souto [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Joaquín Alonso Montesinos
- Departamento
- Departamento externo vinculado ás titulacións
- Área
- Área externa M.U en Enerxías Renovables, Cambio Climático e Desenvolvemento Sustentable
- Correo electrónico
- joaquin.alonso [at] ual.es
- Categoría
- Profesor/a área externa
Luns | |||
---|---|---|---|
18:00-19:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 130 |
Martes | |||
16:00-17:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 130 |
12.01.2024 09:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula C |
19.06.2024 09:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 4 |