O Catastro de Ensenada non foi unha estimación máis da riqueza das familias e partidos das que se fixeron en territorios da coroa de Castela desde mediados do XVI. Ao contrario, representou unha novidade política-fiscal e técnica, enormemente difícil de levar a cabo nun ámbito de gran complexidade  como o reino de Galicia, con centos de xurisdicións e cotos, máis de 3.500 parroquias e preto de 30.000 aldeas, coa paisaxe agraria moi parcelado e cun campesinado que descoñecía o castelán e que a miúdo utilizaba a ignorancia como “arma dos débiles”. Polo mesmo, as comisións encargadas de levar a cabo as operacións da “�?nica Contribución” tiveron que acomodarse á realidade do país, sen respectar todas as normas xerais ditadas ao efecto.