Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego, Portugués
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Filoloxía Galega
Áreas: Filoloxías Galega e Portuguesa
Centro Facultade de Filoloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
OBXECTIVOS XERAIS:
Coñecer e analisar Tecnoloxías de Informazón e Comunicazón (TIC) na Educazón e no Ensino da Lingua Portuguesa, proxectos educativos en que elas se inseren, e o valor e a natureza destes proxectos. Examinar os recursos existentes, cuais as potencialidades que estas tecnoloxías oferecen para mellor atinxir os obxectivos visados, ben como as vantaxens, desvantaxens e limitazóns de cada unha das alternativas en presenza. Formar profesores para actuar no ensino de Lingua Portuguesa e as súas respectivas literaturas, considerando as crescentes demandas pola cualificazón profisional de docentes.
OBXECTIVOS ESPECÍFICOS
• Desenvolver habilidades e competencias necesarias á investigazón e ao exercício profisional da docencia en Lingua Portuguesa, ben como nas súas Literaturas representativas, através do contacto con métodos e tecnoloxías de pesquisa e ensino que favorezan os procesos de aprendizaxe dos discentes e supoñan un apoio aos pesquisadores.
• Desenvolver proxectos interdisciplinares, envolvendo as conexóns entre Lingua, Literatura, Educazón e Tecnoloxías da Informazón e Comunicazón, contribuindo para a formazón integrada do graduado.
• Desenvolver competencias que propicíen o dominio do uso da lingua portuguesa nas suas manifestazóns oral e escrita, en termos de análise crítica e produzón de discursos;
• Propiciar o dominio dos métodos e técnicas pedagóxicas que permitan a transposizón dos coñecimentos para os diferentes níveis de ensino.
I. INTRODUÇÃO
1. Uma reflexão sobre Língua, Ensino e Tecnologias da Informação e Comunicação (TIC).
1.1 Cenários de utilização das tecnologias digitais e paradigmas educacionais emergentes: da Web 1.0 à Web 2.0
1.2 Tecnologias digitais e formação de professores
1.3 Tecnologias digitais e “desconstruções pedagógicas”
2. A Língua Portuguesa na Era das Tecnologias Linguísticas e do Processamento da Linguagem Natural (PLN).
2.1. O Acordo Ortográfico, a legislação e as TICs
2.2. Empresas, indústria e publicações sobre o tema no mundo lusófono
2.3. O protagonismo do Brasil no campo das Novas Tecnologias, etc.
2.4. Futuro promissor/apocalíptico da língua portuguesa no novo contexto tecnológico
3. Acerca de software e as suas tipologias.
II. A ESCRITA DE LÍNGUA PORTUGUESA AUXILIADA POR COMPUTADOR.
1. Correção (ortográfica, lexical, gramatical, estilística)
2. Corretores em processadores de texto para Português
3. Corretores em linha para Português
4. Conjugação Verbal
5. Gramáticas
III. DICIONÁRIOS ELETRÓNICOS E LÍNGUA PORTUGUESA.
1. O que é um Dicionário eletrónico
2. Dicionários em suporte informático
3. Dicionários em linha
4. Projetos de Dicionários
5. Dicionários especializados e Glossários
5.1. Dicionários temáticos
5.2. Dicionários especializados monolingues
5.3. Dicionários especializados bilíngues
5.4. Glossários
IV. A TRADUÇÃO AUTOMÁTICA (TA) E A TRADUÇÃO AUXILIADA POR COMPUTADOR.
1. Do mito de Babel à Tradução Automática (TA)
2. Sistemas de TA fundamentados em regras
3. Sistemas de TA fundamentados em estatística
4. Memórias de tradução
5. Recursos em tradução para a Língua Portuguesa
V. FERRAMENTAS DA WEB 2.0 AO SERVIÇO DAS APRENDIZAGENS EM PLE/PL2
1. Que ferramentas Web 2.0 utilizar?
2. Web 2.0 e tecnologias móveis
3. Construção e colaboração em ambientes Web 2.0: Google Drive
4. Criação de atividades interativas na Web
5. Mapas mentais/concetuais: ideias e ferramentas
6. Ambientes imersivos em contextos de ensino de Português
7. QR-Codes na sala de aula de Português
8. Ferramentas para avaliação digital
VI. INVESTIGAÇÃO/DOCÊNCIA EM LÍNGUA PORTUGUESA COM AUXÍLIO DE TICS.
1. Outras Fontes e recursos para a docência.
2. Investigação e TICs em Língua e Literatura Portuguesa
Actas (1991)= Actas do I Simpósio Internacional de Didáctica da Língua e a Literatura, Servicio de Publicacións e Intercambio Científico, Universidade de Santiago de Compostela, 1991: 271-278.
CAL, M., P. NÚÑEZ & I. PALACIOS (eds.) (2005). Nuevas tecnologías en lingüística, traducción y enseñanza de lenguas. Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, Servizo de Publicacións e Intercambio Científico. [41 CAL.M 1 B]
Diaz Fouces, Oscar (1995). “Ferramentas Informáticas para a Língua Portuguesa”. Agália, nº44, 1995: 504-505.
HUTCHINS, W.J. & H.L. SOMERS (1995). Introducción a la traducción automática, Madrid: Visor. [82.03 HUT 3]
LAVID, J. (2005). Lenguaje y nuevas tecnologías: nuevas perspectivas, métodos y herramientas para el lingüista del siglo XXI. Madrid: Cátedra. [801:519.76 280]
MARTÍ, M.ª A. (coord.) (2003). Tecnologías del lenguaje. Barcelona: UOC. [41 MAR.AN 1]
MARTÍ, M.ª A. & J. LLISTERRI (eds.) (2004). Tecnologías del texto y del habla. Barcelona: Edicions Universitat de Barcelona. [801:519.76 296]
Ortega Cantero, Manuel [et al., editores] (1995). Informática educativa: realidad y futuro. [Cuenca]: Universidad de Castilla-La Mancha, Servicio de Publicaciones. Bibl. Filosofia, [L2 1155]
Pina, Alfredo [et al.] (2004). Informática educativa y nuevas tecnologías: Aplicaciones en educación. Pamplona: Universidad Pública de Navarra. (Biblioteca de CC. da Educación, 37 5336 cd)
RUIZ, J. C. (2005). “Lenguaje e informática/Lenguaje y ordenadores”, en Á. López & B. Gallardo (eds.), Conocimiento y lenguaje. València: Universitat, 401-436. [41 LOP 11]
Sardinha, Tony Berber (2005). A língua portuguesa no computador. Campinas: Mercado de Letras. (469 SARDI1)
Silva Salinas, Sonia (2005). Informática educativa: usos y aplicaciones de las nuevas tecnologías en el aula. Vigo: Ideaspropias Editorial. (Bibl. Xeral, GA 46115)
Simposio (2008)= Simposio Internacional de Informática Educativa, SIIE (10º, 2008). Salamanca: Ediciones Universidad de Salamanca, D.L.; em disco compacto. (376231) (PE3 6898)
Suárez y Alonso, Ramón Carlos (2009). Alfabetización informática: ordenador e tecnoloxías da información: conceptos básicos. Vigo: Ideaspropias, D.L. (GA 47822)
*Vários artigos da revista Texto Livre: Linguagem e Tecnologia (http://www.periodicos.letras.ufmg.br/).
REFERÊNCIAS WEB
http://alfarrabio.di.uminho.pt/vercial/
http://arquivopessoa.net/
http://ensinoatual.com
www.culturatura.com.br/obras/index.htm
www.dominiopublico.gov.br
www.espacoacademico.com.br
www.indeks.pt
www.instituto-camoes.pt
www.pglingua.org
www.purl.pt/index/geral/title/PT/index.html
www.veramenezes.com
www.academia.org.br (Academia Brasileira de Letras)
www.funarte.gov.br
www.capes.gov.br
www.ims.com.br (Instituto Moreira Salles )
Uso de unha Informática Educativa que privilexíe a utilizazón do computador como ferramenta pedagóxica auxiliar no proceso de construzón do coñecimento. manipulazón, tratamento, armacenamento e procesamento de dados relacionados coa Investigazón e Ensino en Lingua Portuguesa a partir das Tecnoloxías de Informazón e Comunicazón. Adquisizón de coñecimentos avanzados sobre sites, bancos de dados, fontes remotas e utilidades para a pesquisa e abordaxe docente do Portugués. Criazón por parte do proprio aluno, que fai e axe sobre o software decidindo o que mellor solucionaria o seu problema para se tornar um suxeito activo da súa aprendizaxe
Metodoloxía adaptada ás necesidades específicas d@s alumn@s, baseada na sua exisible participación activa e na responsabilidade compartida co docente da materia no sentido de garantizar a consecución dos obxectivos fixados. Tamén se procurará a cooperación constante d@s alumn@s no sistema de avaliación.
Todos os materiais precisos para o seguimento da materia serán pendurados na aula virtual ou, a non ser posíbel, será indicada a forma de conseguilos.
Avaliación continua. Require a presenza en clase. Será efectuada tendo en conta a participación na clase, a realización de tarefas semanais (con eventualmente un teste final, obrigatorio no caso de que as actividades fosen insuficientes) e, como mínimo, un traballo –que debe ser obxecto de exposición– referido a algún dos aspectos do programa. No caso de non superar a materia por meio deste sistema, o exame será obrigatorio. En termos concretos, sobre un máximo de 10 valores, a cualificación final é a media ponderada que corresponda à asistencia activa a clase, con realización de tarefas vinculadas ao desenvolvemento da materia (65%), e à dun traballo escrito (35%). No último día de clase cabe aplicar un teste de nivel para perfilar a avaliación continua.
Na proba de 1ª Oportunidade, en data oficialmente marcada, recupera-se o mellora-se mediante proba oral e/ou escrita todo ou a parte do programa que non se conseguiu pasar polo sistema de avaliación continua, que poderá incluír de modo preferente un exame con vertente de coñecementos xerais (verdadeiro/falso) e coñecementos específicos (ensaio/comentario de textos), similar ao teste de nivel mencionado. Nunha eventual 2ª Oportunidade o sistema é idéntico. Quen estiver exento de asistir a clase por causas legalmente xustificadas, terá ao seu dispor un sistema alternativo de traballo e avaliación, consistente na realización remota de tarefas e traballo nos moldes antes referidos, con asistencia obrigatoria à proba final de Primeira Oportunidade ou, en caso necesario, Segunda, de características xa indicadas.
[plaxio e utilización fraudulenta de ferramentas de IA penalizan como faltas moi graves.]
ACTIVIDADES PRESENCIAIS:
Sesións expositivas: 35 horas
Informática de docencia: 15 horas
Titoría programada: 4 horas
Sesións de avaliación: 6 horas
ATIVIDADES NÃO PRESENCIAIS:
Estudo e preparación das actividades programadas da aula: 25 horas
Realización de traballos: 35 horas
Leituras: 5 horas
Preparación de exames: 20 horas
Outras actividades: 5 horas
Para a inscrición nesta disciplina é importante ter un dominio práctico previo do portugués, en aspectos esenciais como a produción escrita correcta. A asistencia regular ás clases constitue exisencia imperativa para a consecución dos obxectivos da materia. Lingua(s) utilizada(s): Galego/Portugués. Eventualmente, outros materiais e comunicacións poderán ser apresentados noutras linguas, sempre que oportuno.
Lingua(s) utilizada(s): Galego/Portugués. Eventualmente, outros materiais e comunicacións poderán ser apresentados noutras linguas, sempre que oportuno. Nas actividades escritas emprega- se a lingua portuguesa. Plaxio e utilización fraudulenta de ferramentas de IA penalizan como faltas moi graves.
Jose Carlos Quiroga Diaz
Coordinador/a- Departamento
- Filoloxía Galega
- Área
- Filoloxías Galega e Portuguesa
- Teléfono
- 881811824
- Correo electrónico
- carlos.quiroga [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Portugués | B04-Laboratorio de Idiomas |
| 20.05.2026 09:30-13:30 | Grupo /CLIS_01 | D06 |
| 20.05.2026 09:30-13:30 | Grupo /CLE_01 | D06 |
| 23.06.2026 09:30-13:30 | Grupo /CLE_01 | D06 |
| 23.06.2026 09:30-13:30 | Grupo /CLIS_01 | D06 |