Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 1.5 Clase Expositiva: 12 Clase Interactiva: 12 Total: 25.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Campus Lugo
Áreas: Escola Universitaria de Enfermaría [L]
Centro Escola Universitaria de Enfermaría
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Obxectivo xeral:
Desenvolver competencias profesionais no deseño e implementación de intervencións enfermeiras centradas na educación terapéutica da persoa, integrando a innovación, a comunicación efectiva e o enfoque do coidado centrado na persoa.
Obxectivos específicos:
Comprender o concepto e os fundamentos da educación terapéutica como ferramenta de empoderamento da persoa e mellora dos resultados en saúde.
Analizar o modelo de coidado centrado na persoa e a súa aplicación en distintos contextos clínicos e comunitarios.
Desenvolver habilidades para valorar as necesidades educativas das persoas e coidadores, considerando factores individuais, sociais e culturais.
Deseñar plans de educación terapéutica personalizados, adaptados ás distintas etapas do proceso saúde-doenza e a diversos grupos poboacionais.
Aplicar estratexias innovadoras e tecnoloxías de apoio á educación para a saúde (materiais visuais, TIC, gamificación, etc.).
Fomentar a comunicación terapéutica e a relación de axuda no marco da educación para a saúde e a toma compartida de decisións.
Avaliar o impacto das intervencións educativas enfermeiras mediante criterios de calidade, resultados en saúde e satisfacción da persoa.
Promover unha práctica reflexiva, ética e baseada na evidencia no desenvolvemento de programas de educación terapéutica.
Contidos teóricos:
Módulo 1: Fundamentos da Educación Terapéutica en Enfermaría
Módulo 2: Estratexias de Educación para a Saúde
Módulo 3: Comunicación en situacións difíciles
Módulo 4: Comunicación interprofesional e traballo en equipo
Programa práctico:
Módulo 1: O rol dos profesionais de enfermaría na educación terapéutica
Módulo 2: Valoración de necesidades educativas na práctica enfermeira
Módulo 3: Deseño de programas educativos estruturados no contexto enfermeiro
Módulo 4: Comunicación e relación terapéutica no ámbito de enfermaría
Módulo 5: Intervencións de educación terapéutica en enfermaría clínica
Módulo 6: Avaliación de resultados nos programas educativos de enfermaría
Módulo 7: Innovación e tecnoloxía aplicadas á educación terapéutica
Módulo 8: Enfoque interdisciplinar na educación terapéutica e enfermaría
Ministerio de Sanidad (2023). Estrategia de Promoción de la Salud y Prevención en el SNS. Recomendaciones y recursos.
Delgado, A., Álvarez, C., & González, M. (coords.) (2021). Enfermería comunitaria. Promoción de la salud y educación para la salud. Elsevier.
Organización Mundial da Saúde (2022). Marco para la participación del paciente y la familia en la atención sanitaria.
https://www.who.int/es
Gavilán-Carrera, B. & Díaz-Agea, J.L. (2020). Educación para la salud. Guía para la intervención enfermera. Editorial Síntesis.
Zabalegui, A. (2019). La innovación en los cuidados enfermeros: oportunidades y retos. Enfermería Clínica, 29(Supl 1), 1–4.
Competencias específicas da materia:
CE1. Deseñar, aplicar e avaliar programas de educación terapéutica orientados á promoción da saúde, prevención da enfermidade e mellora do autocuidado, baseados na evidencia científica.
CE2. Integrar o enfoque do coidado centrado na persoa en todas as etapas do proceso enfermeiro, promovendo a autonomía, a toma compartida de decisións e a dignidade da persoa.
CE3. Desenvolver habilidades comunicativas e de relación de axuda para establecer unha interacción terapéutica eficaz coa persoa, a familia e a comunidade.
CE4. Utilizar estratexias innovadoras e tecnoloxías da información e comunicación (TIC) para facilitar procesos educativos en saúde adaptados ao contexto e perfil da persoa.
CE5. Colaborar con equipos interdisciplinares na planificación e execución de intervencións educativas, recoñecendo os factores sociais, culturais e psicolóxicos implicados.
Competencias transversais e xerais:
CT1. Aplicar o pensamento crítico, reflexivo e baseado na evidencia na toma de decisións clínicas e educativas.
CT2. Comunicar de forma eficaz, oral e escrita, coa persoa, a familia, o equipo de saúde e a comunidade.
CT3. Manter unha actitude ética, empática e profesional no desenvolvemento da actividade enfermeira, respectando a diversidade e os dereitos das persoas.
CT4. Integrar os avances tecnolóxicos e as innovacións no ámbito dos coidados e da educación sanitaria.
CT5. Planificar e xestionar actividades formativas e de aprendizaxe baseadas na participación activa da persoa e na mellora continua da calidade asistencial.
M1: Sesión maxistral
M2: Aprendizaxe baseada en problemas
M3: Aprendizaxe baseada en proxectos
M4: Aprendizaxe colaborativa
M5: Estudos de casos
M6: Foros de discusión
M7: Prácticas mediante TIC
M8: Gamificación
M9: Simulación
Docencia expositiva (70% da cualificación final):
Proba obxectiva tipo test ou preguntas curtas.
Docencia interactiva (30% da cualificación final):
Traballos individuais, traballos en grupo, participación e, se é posible, participación nunha experiencia de Aprendizaxe-Servizo no contexto curricular da materia.
Requisitos para superar a materia:
É obrigatorio superar ambas partes (expositiva e interactiva).
No caso de non cumprir o requisito de asistencia, a nota máxima será de 8.
Esta materia ten unha carga de 3 créditos ECTS, o que equivale a un total estimado de 75 horas de dedicación do alumnado. Unha parte corresponde a actividades presenciais (clases, seminarios, prácticas, titorías...) e o resto ao traballo autónomo.
O tempo de estudo e traballo persoal inclúe:
O estudo individual dos contidos impartidos.
A lectura de materiais básicos e recursos complementarios.
A preparación de actividades prácticas e resolución de casos.
A elaboración de traballos individuais ou grupais.
A preparación para a avaliación final.
Este tempo é orientativo e pode variar segundo o ritmo e as características de aprendizaxe de cada estudante, sendo esencial para a adquisición das competencias previstas.
Asistir de forma regular e participativa ás clases teóricas e prácticas.
Estudar os contidos de maneira progresiva, relacionando a teoría con situacións reais de coidado e educación terapéutica.
Revisar e traballar os materiais proporcionados polo profesorado antes e despois de cada sesión.
Participar activamente nos traballos individuais e grupais, fomentando un clima colaborativo.
Consultar a bibliografía básica recomendada e empregar fontes científicas actualizadas.
Planificar o tempo de estudo persoal ao longo do semestre, evitando a acumulación de tarefas.
Uso de dispositivos electrónicos en clase
De acordo co artigo 9.2.a do Estatuto do Estudante da USC e o artigo 36 da Lei Orgánica do Sistema Universitario, non se permitirá o uso de dispositivos electrónicos (teléfonos móbiles, tabletas, ordenadores, etc.) durante as clases expositivas e interactivas, salvo autorización expresa da Facultade.
Responsabilidade ambiental
Fomentarase a entrega de traballos en formato dixital. Se se solicita algún traballo impreso, teranse en conta as seguintes recomendacións:
Evitar fundas plásticas ou outros envoltorios externos innecesarios.
Usar grampas no canto de espirais, sempre que sexa posible.
Impresión a dobre cara, en calidade “aforro de tinta”.
Non empregar páxinas en branco como separadores.
Evitar anexos que non garden relación directa co contido do traballo.
Máis información: https://www.usc.gal/es/usc/institucional/desarrollo-sostible
Perspectiva de xénero
Recoméndase empregar unha linguaxe non sexista tanto nas actividades da aula como nos traballos académicos.
Guía: http://www.usc.es/export/sites/default/gl/servizos/oix/descargas/lingua…
Tamén se aplicarán outras medidas como:
Recoñecemento das situacións particulares das estudantes.
Promoción de interaccións igualitarias.
Organización equilibrada dos grupos de traballo.
Visibilización das contribucións científicas das mulleres.
Inclusión da categoría “xénero” na análise académica.
Protección de datos persoais
Aplicarase a normativa vixente sobre protección de datos persoais dispoñible en:
https://www.usc.gal/gl/normativa/protecciondatos/index.html
María José Ferreira Díaz
Coordinador/a- Departamento
- Campus Lugo
- Área
- Escola Universitaria de Enfermaría [L]
- Correo electrónico
- mariajose.ferreira [at] usc.es
- Categoría
- Non Aplicable
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 15:00-16:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | AULA 5 |
| 29.05.2026 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | AULA 5 |
| 08.07.2026 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | AULA 5 |