Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 30 Clase Interactiva: 18 Total: 51
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
Áreas: Farmacoloxía
Centro Facultade de Ciencias
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
- Comprender no contexto da titulación de Bioquímica as implicacións dos procesos que sofren os xenobióticos nos seres vivos.
- Ter unha comprensión global da forma en que unha droga ou un tóxico pode interactuar coas estruturas moleculares celulares.
- Valorar e comprender o efecto dos xenobióticos en modelos biolóxicos.
Teoría:
T.1.-Introdución. Concepto de xenobiótico e droga.
T.2- Interaccións moleculares de fármacos en seres vivos.
T.3.- Procesos cinéticos dos fármacos nun organismo
T.4.- Modelos teóricos da interacción de fármacos coas células e as súas biofases
T.5.- Fármacos: as súas accións nos sistemas biolóxicos.
T.6.-. Detección de drogas. Identificación dos seus efectos.
T.7. Cuantificación da actividade do fármaco
T.8.-Ensaios moleculares con estruturas celulares
T.9.- Ensaios in vitro.
T10. Ensaios in vivo. Estudos en animais de experimentación: modelos animais. Lexislación aplicable
Prácticas:
Práctica 1: Ferramentas básicas para o estudo das interaccións moleculares.
Software para simulacións de interaccións moleculares/polarización de fluorescencia/biosensores.
Práctica 2. Iniciación ás técnicas de alto rendemento
Métodos que permiten a automatización, a paralelización e a miniaturización. Equipos, materiais
Práctica 3: Cuantificación da interacción fármaco-receptor
(Curvas de resposta á dose)
Práctica 4: Simulacións informáticas do efecto dos xenobióticos in vitro.
Simulacións por ordenador de experimentos de baño de órganos. Deseño e execución dunha experiencia cos seus correspondentes controis
Práctica 5. Simulacións por ordenador de experimentos in vivo. Deseño e execución dunha experiencia cos seus correspondentes controis
Seminarios
Cinética dos niveis de drogas no corpo. Modelos farmacocinéticos
Deseño dun método para avaliar o efecto dos fármacos
Bibliografía
BIBLIOGRAFÍA FUNDAMENTAL:
Velázquez, Manual de Farmacología Básica y Clínica, Editorial Médica Panamericana, 2014
Brunton, L.L., Hilal-Dandan R., Kollmann, B.C. As bases farmacolóxicas da terapéutica de Goodman e Gilman. 14ª Ed. McGraw-Hill Publishing Company, 2018.
John Dickenson, Fiona Freeman, Chris Lloyd Mills, Shiva Sivasubramaniam e Christian Thode. Farmacoloxía molecular: do ADN ao descubrimento de fármacos. Wiley-Blackwell. 2013
LECTURAS COMPLEMENTARIAS:
Rang HP, Dale MM, Ritter JM, Flower RJ. Farmacoloxía (7ª ed). Elsevier, 2012
Ruiz-Gayo, Fernández-Alonso, Fundamentos de farmacoloxía básica e clínica. Editorial Médica Panamericana, 2014
Principalmente artigos das revistas: Molecular Pharmacology, British Journal of Pharmacology, The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics e Nature Reviews Drug Discovery
Florez J, Armijo JA, Mediavilla A. Farmacoloxía humana (6a ed). Elsevier, 2014
Dev_Bukhsh_SinghDev. Deseño de medicamentos asistido por ordenador. Springer. 2020_Bukhsh_Singh
Annette Gilchrist. Farmacoloxía molecular GPCR e orientación de fármacos. Wiley. 2010
ENLACES RECOMENDADOS
Axencia Española de Medicamentos e Produtos Sanitarios: http://www.aemps.gob.es/
Vademecum: http://www.vademecum.es/
Con06: Coñecer en profundidade os principais procesos fisiolóxicos e metabólicos dos organismos
pluricelulares, así como identificar e explicar as bases moleculares e a regulación destes procesos.
Con08: Recoñecer en profundidade as bases químicas e biolóxicas que determinan a estrutura tridimensional de moléculas e complexos supramoleculares e relacionar a súa estrutura e funcións.
Con10: Adquirir coñecementos e distinguir as distintas aplicacións dos principais métodos experimentais e de instrumentación.
H/D08: Planificar e utilizar os principais métodos experimentais dirixidos á análise da actividade biolóxica,
técnicas de illamento, caracterización de moléculas biolóxicas, desenvolvemento de sistemas terapéuticos e avaliación de substancias activas.
H/D09: Interpretar información das principais bases de datos biolóxicas (xenómica, transcriptómica,
proteómica, metabolómica, etc.) e datos bibliográficos, utilizando ferramentas bioinformáticas básicas.
H/D13: Aplicar adecuadamente os coñecementos e técnicas adquiridos nas distintas materias da titulación para analizar unha situación ou concepto complexo e buscar a forma de resolvelos.
Comp01: Desenvolver a capacidade de organizar e planificar adecuadamente o traballo, a partir dunha síntese e análise que permita a toma de decisións.
Comp08: Ser capaz de comunicar conclusións e coñecementos de forma argumentada ao público especializados e non especializados con claridade e precisión, tamén en linguas estranxeiras, principalmente en lingua inglesa.
As clases maxistrais consistirán na explicación dos contidos da materia reflectidos na guía docente anual, en combinación con tarefas na aula relacionadas coa explicación impartida por parte do persoal docente, utilizando o encerado e medios audiovisuais.
Os seminarios son actividades complementarias que se intercalarán co contido teórico do programa, e que poden ser impartidas polo persoal docente ou polo alumnado, baixo a supervisión do primeiro.
Tanto as clases maxistrais como os seminarios realizaranse na aula en sesións de 50 minutos.
Ao longo do curso asignaranse tarefas ao estudante (estudo, traballos, lecturas) que serán orientadas polo persoal docente nas sesións de titoría.
As entregas de tarefas ou cuestionarios asociados realizaranse na aula presencialmente ou a través da aula virtual, seguindo as instrucións do profesorado.
As prácticas de laboratorio servirán para complementar os contidos teóricos da materia e estarán orientadas fundamentalmente a que o estudante adquira habilidades inherentes ao traballo experimental.
As clases prácticas impartiranse no laboratorio de prácticas do Departamento de Farmacoloxía (Facultade de Veterinaria, Pavillón 2, 2º andar) e nas Aulas de informática da Facultade de Ciencias dacordo co establecido no horario oficial.
As titorías en grupos reducidos empregaranse para organizar tarefas e orientar o traballo do alumnado.
A aprendizaxe do alumno durante as prácticas avaliarase mediante a entrega dos resultados das actividades realizadas ao remate das prácticas.
Durante as sesións expositivas e seminarios realizarase unha avaliación continua da aprendizaxe mediante cuestionarios e tarefas realizadas polo alumno ao longo do curso.
Os coñecementos adquiridos na materia tamén se avaliarán mediante un exame final presencial.
PUNTUACIÓN FINAL:
1) 15% Prácticas (ata 3% cada práctica). Comp01, Comp08. Con10, H/D13, H/D09, H/D08.
2) 35% Avaliación continua (participación activa nas clases, cuestionarios, deberes). Con06, Con08, Con10, Comp01, Comp08, H/D13, H/D09, H/D08.
3) 50% Exame: exame tipo test e/ou pregunta curta na que se avaliarán os coñecementos adquiridos na materia. Con06, Con08, Con10.
É necesario superar un mínimo en cada parte para aprobar a materia (excepto no caso de obter unha nota de 5/5 no exame). A partir da cualificación final (sobre 10 puntos):
1) Polo menos 0,75 puntos deberán proceder das prácticas
2) Polo menos 1,75 puntos deberán proceder da avaliación continua
3) Polo menos 2,5 puntos deberán obter do exame
Se non se cumpre o anterior, a nota final do alumno figurará no boletín de notas como a máxima nota obtida en cada apartado.
Dadas as características das probas prácticas e de avaliación continua, a puntuación acadada nestas probas será a obtida durante o período lectivo e non será recuperable.
O alumnado repetidor que superase a avaliación continua ou as prácticas en cursos anteriores conservará a nota obtida no curso no que cursou a materia no caso de non querer repetir as probas.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o contemprado na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións: https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2011/20110721/AnuncioG2018-190711-…., artigo 16 “A realización fraudulenta dalgún exercicio ou proba exixida na avaliación dunha materia implicará a cualificación de suspenso na convocatoria correspondente, con independencia do proceso disciplinario que se poida seguir contra o alumno infractor. Considerarse fraudulenta, entre outras, a realización de traballos plaxiados ou obtidos de fontes accesibles ao público sen reelaboración ou reinterpretación e sen citas aos autores e das fontes.”
En base á Instrución Nº 1/2017 da Secretaría Xeral nesta materia non se concede dispensa, por ser necesaria a asistencia a todas as actividades de maneira presencial.
No exame da segunda oportunidade, os contidos teóricos pódense recuperar nas mesmas condicións que na primeira oportunidade, pero as cualificacións da avaliación continua e das prácticas mantéñense.
Entre as diferentes convocatorias en diferentes cursos académicos, as cualificacións obtidas nas prácticas e/ou na avaliación continua poderán conservarse se se previamente se superou o mínimo indicado na programación docente.
Examenes:
Primeira oportunidade:
Lunes 25 de maio a las 10:00, Aulas 2 y 5, 2ª planta
Segunda oportunidade:
Venres 3 de xullo as 10:00, Aulas 2 e 5, 2ª planta
Tempo de estudo
O traballo do estudante correspondente aos 6 créditos ECTS da materia (150 horas) repártense do seguinte modo:
Horas presenciais: Sesións Expositivas: 30 horas
Sesións Interactivas Seminario: 3 horas
Sesións Interactivas de Prácticas: 15 horas
Horas de Titorías: 3 horas
Total (PRESENCIAIS): 51
Horas de traballo autónomo:
10 horas de elaboración de traballos
10 horas de procura e revisión bibliográfica
79 horas de estudo persoal
Total (non presenciais): 99
Recoméndase a asistencia a clases teóricas e prácticas e a resolución de dúbidas nas titorías.
Profundar nos coñecementos adquiridos na materia revisando a bibliografía recomendada.
Maria Del Carmen Vale Gonzalez
Coordinador/a- Departamento
- Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Área
- Farmacoloxía
- Teléfono
- 982822223
- Correo electrónico
- mdelcarmen.vale [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Natalia Vilariño Del Río
- Departamento
- Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Área
- Farmacoloxía
- Correo electrónico
- natalia.vilarino [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
| Xoves | |||
|---|---|---|---|
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 2P AULA 5 SEGUNDA PLANTA |
| Venres | |||
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 2P AULA 5 SEGUNDA PLANTA |
| 25.05.2026 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 2 SEGUNDA PLANTA |
| 25.05.2026 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 5 SEGUNDA PLANTA |
| 03.07.2026 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 2 SEGUNDA PLANTA |
| 03.07.2026 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 5 SEGUNDA PLANTA |