Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Pedagoxía e Didáctica
Áreas: Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Centro Facultade de Ciencias da Educación
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
1. Coñecer os fundamentos básicos da ciencia e do coñecemento científico.
2. Coñecer os fundamentos e principais características das perspectivas epistemolóxicas e metodolóxicas en investigación educativa.
3. Coñecer os fundamentos da investigación cuantitativa e cualitativa.
4. Identificar as distintas fases do proceso de investigación educativa.
5. Explicar o proceso de aplicación, cálculo e interpretación das principais técnicas de análise descritiva de datos.
6. Ser capaz de analizar e/ou deseñar investigacións educativas.
Tema 1. Fundamentos científicos da investigación educativa.
1.1. A investigación científica.
1.2. A ciencia e o método científico.
1.3. A investigación en educación.
Tema 2. Perspectivas metodolóxicas en investigación educativa.
2.1. Paradigmas na investigación educativa.
2.2. Posicións ante a diversidade paradigmática.
2.3. Metodoloxía cuantitativa e cualitativa.
Tema 3. O proceso de investigación educativa.
3.1. Clarificación da área problemática.
3.2. Planificación da investigación e traballo de campo.
3.3. Análise de datos e difusión dos resultados.
Tema 4. Análise Cuantitativa de datos en educación.
4.1. A análise de datos na investigación educativa.
4.2. Organización e presentación dos datos.
4.3. Medidas descritivas básicas, puntuacións individuais e curva normal.
4.4. Relación entre variables.
Tema 5. Deontoloxía da investigación educativa.
5.1. A ética na investigación educativa.
5.2. Principios e normas éticas na investigación educativa.
Bibliografía Básica
Albert, M.ª J. (2006). La Investigación Educativa. Claves teóricas. McGrawHill.
Bisquerra, R. (Coord.). (2004). Metodología de la investigación educativa. La Muralla.
CIDE (2007). La investigación en la práctica educativa: Guía metodológica de investigación para el diagnóstico y evaluación en los centros docentes. Madrid: Ministerio de Educación y Ciencia. Recuperado de http://repositorio.minedu.gob.pe/handle/123456789/3089
Porto, A., e Mosteiro, M.ª J. (2016). Análisis descriptivo de datos con IBM SPSS Statistics. Andavira.
Bibliografía Complementaria
Cardona, M.ª C.(2002). Introducción a los métodos de investigación en educación. EOS.
Cohen, L. , Manion, L., e Morrison, K. (2011). Research methods in education. Routledge.
Colás, P., e Buendia, L. (1998). Investigación educativa. Alfar.
Corbetta, P. (2003). Metodología y técnicas de investigación social. McGrawHill.
Etxeberría, J., e Tejedor, F.J. (2005). Análisis descriptivo de datos en educación. La Muralla.
Gil Flores, J. (1994). Análisis de datos cualitativos. Aplicaciones a la investigación educativa. PPU.
Latorre, A., Del Rincón, D., e Arnal, J. (2003). Bases metodológicas de la investigación educativa. Experiencias.
McMillan, J.H., e Shumacher, S. (2005). Investigación educativa. Pearson.
Montero, J.M. (2007). Problemas resueltos de estadística descriptiva para ciencias sociales. Thomson.
Rodríguez Gómez, G., Gil Flores, J., e García Jiménez, E. (1996). Metodología de la investigación cualitativa. Aljibe.
Tójar Hurtado, J.C. (2006). Investigación cualitativa. Comprender y actuar. La Muralla.
Tolmie, A. (2011). Quantitative methods in educational and social research using SPSS. Open University Press.
Tourón, J. (Ed.), Lizasoain, L., López, E., e Navarro-Asencio, E. (2023). Análisis de Datos y Medida en Educación. Unir Editorial
Revistas
Revista de Investigación Educativa: https://revistas.um.es/rie
Revista Electrónica de Investigación y Evaluación Educativa: https://revistaseug.ugr.es/index.php/RELIEVE
Páxinas web
Asociación Interuniversitaria de Investigación Pedagógica (AIDIPE): https:// https://aidipe.org/index.php
European Educational Research Association (EERA): http://www.eera-ecer.de/
Titorial Estilo APA 7ª Edición: http:// https://apastyle.apa.org/
Básicas e Xerais:
CB1- Que as/os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
CG1- Coñecer e comprender os fundamentos académicos e científicos dos que se sustenta o seu campo formativo e profesional, tendo capacidade para analizar críticamente a natureza das súas teorías, metodoloxías e ámbitos de intervención da Pedagoxía.
Transversais:
CT3- Desenvolver unha actitude autocrítica, así como de reflexión, análise e síntese respecto dos coñecementos, tarefas e labores nos que participan.
CT4- Involucrarse na resolución de problemas.
Específicas:
CE1.2- Comprender os referentes teóricos, históricos, culturais, políticos, ambientais e legais que conforman as situacións e os programas educativos.
CE1.5- Identificar os problemas educativos e indagar sobre eles para posibilitar propostas de mellora na práctica educativa.
Óptase por un proceso metodolóxico que ten en conta os principios de participación, actividade e aprendizaxe experiencial, primando o desenvolvemento da capacidade comprensiva e a adquisición de competencias.
Nas clases expositivas trataranse os aspectos nucleares de cada tema, procurando ofrecer de xeito condensado a información esencial que posibilite obter unha visión panorámica ou de síntese de cada tema, delimitando os conceptos, as ideas e os argumentos implicados coa fin de lograr unha integración dos contidos e dos aspectos estruturais que conforman a materia. No horario das sesións interactivas, o estudantado individualmente e/ou en grupo realizará actividades prácticas obrigatorias, de afianzamento dos contidos expostos nas clases expositivas e de número variable en función do tema. As actividades propostas terán en conta as necesidades do estudantado e o ritmo de desenvolvemento da materia así como á coordinación coas materias do semestre.
Para o desenvolvemento da materia farase uso da aula virtual na que o estudantado terá a súa disposición toda a documentación necesaria para o seguimento da materia de forma accesible (documentos, videotitoriais...) ao mesmo tempo que disporá de probas de autoavaliación para fomentar a aprendizaxe autónoma.
A avaliación será continua e final, e constará dos seguintes elementos:
- Asistencia: Para poder ser avaliado o estudantado debe asistir ao menos ó 80 % da actividade presencial, atendendo ao disposto no artigo 1.1.c do Regulamento de asistencia a clase nas ensinanzas oficiais de grao e máster da Universidade de Santiago de Compostela, aprobado en Consello de Goberno con data do 25 de novembro de 2024.
- Actividades prácticas: suporán o 50% da cualificación final. As actividades obxecto de avaliación de número variable serán individuais e realizaranse nas sesións interactivas de cada grupo.
- Proba final: proba obxectiva de tipo test, de carácter presencial, que terá un peso do 50% na cualificación final e na que o estudantado será avaliado de todo o traballado na materia. A proba, de 30 minutos de duración, constará de 25 preguntas tipo test de 4 alternativas de resposta, á que se aplicará un factor de corrección.
A cualificación final será o resultado de sumar as cualificacións obtidas en todas as actividades de avaliación, neste caso, a suma do resultado das actividades prácticas individuais (50%) e da proba final (50%). Para superar a materia na primeira oportunidade, terá que presentarse no prazo estipulado todas as actividades obxecto de avaliación e obter unha puntuación mínima de 2,5 na proba final.
Na segunda oportunidade, o estudantado será avaliado unicamente pola proba final que terá un peso do 100% na avaliación e as mesmas características que na primeira oportunidade.
O estudantado que teña concedida exención de docencia nas clases expositivas deberá poñerse en contacto co profesorado da materia unha vez comunicada dita concesión para concretar unha titoría e acordar o plan de traballo a desenvolver para a superación da materia. Para este estudantado o seguimento da materia levarase a cabo a través do campus virtual e de titorías programadas. O sistema da avaliación será o mesmo que para o estudantado asistente. O estudantado repetidor seguirá o mesmo sistema de avaliación que o estudantado ordinario.
Os traballos do estudantado deberán ser orixinais. Para efectos avaliativos un mesmo traballo non pode ser utilizado para varias materias, salvo que se programasen de forma coordinada. Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o que se recolle na Normativa de avaliación do rendemento académico dos/as estudantes e de revisión de cualificacións (Aprobada en Consello de Goberno o 15 de xuño de 2011 e modificada o 5 de abril de 2017). A realización fraudulenta dalgún exercicio ou proba esixida na avaliación dunha materia implicará a cualificación de suspenso na convocatoria correspondente, con independencia do proceso disciplinario que se poida seguir contra o/a estudante infractor. Considerarase fraudulenta, entre outras, a realización de traballos plaxiados ou obtidos de fontes accesibles ao público sen reelaboración ou reinterpretación e sen citas aos autores e das fontes
Tal e como se recolle na Memoria de verificación da titulación de Grao, o estudo da materia require un total de 150 horas, das que 50 corresponden a horas presenciais na aula e 100 a horas de traballo persoal do estudantado. A distribución da carga de traballo conforme aos créditos ECTS para cada tipo de actividade é a seguinte:
Actividades Presencias (Total de horas presenciais: 50h.):
- Clases Expositivas (presentación, explicación de temas): 25h.
- Prácticas de laboratorio: 16h.
- Revisión de informe: 4h.
- Titorías de traballo de curso: 3h.
- Avaliación: 2h.
Traballo persoal do estudantado (Total de horas de traballo persoal: 100h.):
- Lectura de materiais: 30h.
- Elaboración de informe: 15h.
- Exercicios prácticos: 20h.
- Estudo: 35h.
- Recoméndase ao estudantado o estudo regular da materia e a asistencia a titorias para solventar as dúbidas que se lle presenten.
- Na realización das actividades prácticas seguiranse as normas APA- Publication Manual of the American Psychological Association (APA), 7ª edición.
-Asistencia a Clase
A asistencia a clase axustarase ao especificado no Regulamento de asistencia a clase nas ensinanzas oficiais de grao e máster da Universidade de Santiago de Compostela, aprobado en Consello de Goberno con data do 25 de novembro de 2024 (https://hdl.handle.net/10347/38041).
- Os traballos realizados polo estudantado deben entregarse, preferentemente, a través da aula virtual. No caso de que se solicite a entrega dalgún traballo en papel deberán cumprirse os seguintes requisitos de Responsabilidade medioambiental:
o Evitar tapas de plástico ou outros envoltorios externos innecesarios.
o Sempre que sexa posible, empregar grampas en lugar de encadernación.
o Usar as dúas caras do papel e, no caso de ser unha impresión, facelo en calidade “aforro de tinta”.
o Non empregar folios en branco como separadores de capítulos ou partes.
o Evitar anexos que non teñan referencia directa cos temas desenvolvidos.
- Perspectiva de xénero: Recoméndase facer uso da linguaxe non sexista tanto no traballo cotiá de aula como nos traballos académicos encomendados. Pode obterse información ao respecto no enlace: https://www.usc.gal/cdn/ff/QKcBDjOX5QgeJQkeVe81BaV8Ho1…
- Obrigatoriedade de uso da conta de correo rai.
- Obrigatoriedade de emprego das ferramentas tecnolóxicas institucionais: Campus Virtual, Microsoft Office 365, e outras ferramentas facilitadas pola facultade e autorizadas como ferramentas institucionais pola universidade.
-Non se poderá empregar o teléfono móbil, salvo cando se use como instrumento de traballo seguindo as indicacións dadas polo/a docente, responsabilizándose o estudantado das consecuencias legais e académicas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo.
- O proceso de ensino-aprendizaxe (clases / titorías) é un proceso privado e, polo tanto, así debe entenderse a comunicación e intercambio de información entre o/a docente e o estudantado matriculado na materia.
-Obrigatoriedade do cumprimento da normativa de protección de datos: https://www.usc.gal/es/politica-privacidad-proteccion-datos
Ana Maria Porto Castro
Coordinador/a- Departamento
- Pedagoxía e Didáctica
- Área
- Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
- Teléfono
- 881813839
- Correo electrónico
- anamaria.porto [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Maria Josefa Mosteiro Garcia
- Departamento
- Pedagoxía e Didáctica
- Área
- Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
- Teléfono
- 881813842
- Correo electrónico
- pepa.mosteiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 09:00-10:30 | Grupo /CLIL_04 | Galego | AULA 16 (CAMPUS VIDA-Módulo A) - LABORATORIO DE PROCESAMENTO DE DATOS |
| 10:30-12:00 | Grupo /CLIL_03 | Galego | AULA 16 (CAMPUS VIDA-Módulo A) - LABORATORIO DE PROCESAMENTO DE DATOS |
| Mércores | |||
| 10:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | AULA 2-3 (CAMPUS VIDA-Módulo C2) |
| 12:00-13:30 | Grupo /CLIL_01 | Galego | AULA 16 (CAMPUS VIDA-Módulo A) - LABORATORIO DE PROCESAMENTO DE DATOS |
| 13:30-15:00 | Grupo /CLIL_02 | Galego | AULA 16 (CAMPUS VIDA-Módulo A) - LABORATORIO DE PROCESAMENTO DE DATOS |
| 28.05.2026 09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | AULA 15 (CAMPUS VIDA-Módulo A) |
| 08.07.2026 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | AULA 15 (CAMPUS VIDA-Módulo A) |