Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.25 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Filosofía e Antropoloxía
Áreas: Filosofía Moral
Centro Facultade de Formación do Profesorado
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
- Adquirir unha visión teórica e práctica da educación en valores e a práctica da cidadanía en sociedades multiculturais, e sobre todo observar como pode incorporarse esta tarefa formativa aos ámbitos profesionais propios da profesión docente.
- Analizar as claves pedagóxicas de explicación, interpretación e comprensión da formación para o desenvolvemento moral e cívico e para a construción da cidadanía.
- Aprender a fundamentar, deseñar, aplicar e avaliar proxectos de educación en valores e cidadanía apropiados ás diferentes idades e a distintos campos de intervención.
1. Conceptos introdutorios
2. Desenvolvemento moral do ser humano
3. Cidadanía, democracia e dereitos humanos
3.1 Tipos de cidadanía
3.2 Democracia
3.3 Dereitos humanos (concepto, fundamentación, historicidade, universalidade)
4. Cuestións de Educación en valores e cidadanía
4.1. Paz
4.2. Identidade, diversidade cultural e Interculturalidade
4.3. Cooperación e solidariedade
4.4. Desenvolvemento sostible
4.5. Democracia e Participación
4.6. Igualdade, xustiza, equidade
5. Estratexias metodolóxicas e escenarios de aprendizaxe
Bibliografía básica
Dolto, Françoise (1986): La causa de los niños, Paidós, Barcelona.
Durkheim, Emile (2002): La educación moral, Ediciones Morata, Madrid.
Kohlberg, Lawrence & Power, F. Clark & Higgins, Ann (1997): La educación moral según Lawrence Kohlberg, Gedisa, Barcelona.
Noddings, Nel (2009): La educación moral. Propuesta alternativa para la educación del carácter, Amorrortu, Buenos Aires.
Piaget, Jean (1977): El criterio moral en el niño, Editorial Fontanella, Barcelona, 3ª ed.
Bibliografía complementaria
Dolto, Françoise (1971): Psicoanálisis y pediatría, Siglo XXI, Madrid.
Dolto, Françoise (1984): Seminario de psicoanálisis de niños 1, Siglo XXI, México.
Martínez Quintanar, Miguel Ángel (2019): Cidadanías. Lecturas e meditacións de filosofía política, Espiral Maior, A Coruña.
Peters, R. S. (1984): Desarrollo moral y educación moral, Fondo de Cultura Económica, México
Soto, Luís G. (2006): Paz, guerra y violencia, Espiral Maior, A Coruña.
GRAO MESTRE EN EDUCACIÓN PRIMARIA
G4 - Deseñar e regular espazos de aprendizaxe en contextos de diversidade e que atendan á igualdade de xénero, á equidade e ao respecto aos dereitos humanos que conformen os valores da formación cidadá.
G5 - Fomentar a convivencia na aula e fóra dela, resolver problemas de disciplina e contribuír á resolución pacífica de conflitos. Estimular e valorar o esforzo, a constancia e a disciplina persoal nos estudantes.
G7 - Colaborar cos distintos sectores da comunidade educativa e da contorna social. Asumir a dimensión educadora da función docente e fomentar a educación democrática para unha cidadanía activa.
CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
T2 - Coñecemento instrumental da lingua galega.
T3 - Coñecemento instrumental das tecnoloxías da información e da comunicación.
E1 - Comprender os procesos de aprendizaxe relativos ao período 6-12 no contexto familiar, social e escolar.
E2 - Coñecer as características destes estudantes, así como as características dos seus contextos motivacionais e sociais.
E3 - Dominar os coñecementos necesarios para comprender o desenvolvemento da personalidade destes estudantes e identificar disfuncións.
E4 - Identificar dificultades de aprendizaxe, informalas e colaborar no seu tratamento.
E5 - Coñecer as propostas e desenvolvementos actuais baseados na aprendizaxe de competencias
GRAO MESTRE EN EDUCACIÓN INFANTIL
G3 - Deseñar e regular espazos de aprendizaxe en contextos de diversidade que atendan ás singulares necesidades educativas dos estudantes, á igualdade de xénero, á equidade e ao respecto aos dereitos humanos.
G5 - Reflexionar en grupo sobre a aceptación de normas e o respecto aos demais. Promover a autonomía e a singularidade de cada estudante como factores de educación das emocións, os sentimentos e os valores na primeira infancia.
G7 - Coñecer as implicacións educativas das tecnoloxías da información e a comunicación e, en particular da televisión na primeira infancia.
CB1 - Que os estudantes demostren posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
T2 - Coñecemento instrumental da lingua galega.
T3 - Coñecemento instrumental das tecnoloxías da información e da comunicación.
E.1. - Comprender os procesos educativos e de aprendizaxe no período de 0-6, no contexto familiar, social e escolar.
E.2. - Coñecer os desenvolvementos da psicoloxía evolutiva da infancia nos períodos 0-3 e 3-6.
E.3. - Coñecer os fundamentos de atención temperá.
E.4. - Recoñecer a identidade da etapa e as súas características cognitivas, psicomotor, comunicativas, sociais, afectivas.
E.5. - Saber promover a adquisición de hábitos ao redor da autonomía, a liberdade, a curiosidade, a observación, a experimentación, a imitación a aceptación de normas e de límites, o xogo simbólico e heurístico.
Metodoloxía aulas expositivas
. exposicións orais por parte do profesor (presenciais e/ou vía Teams)
. participación do alumnado (presencial e/ou vía Teams e/ou aula virtual)
Metodoloxía aulas interactivas
. exposicións do alumnado (presenciais e/ou vía Teams e/ou aula virtual)
. sesións de discusión e debate (presenciais e/ou Teams e/ou aula virtual)
. reflexións en base a casos prácticos
. investigacións documentais de temas específicos
. traballos escritos e redacción de documentos
Actividade titorial
. seguimento do rendemento do alumnado
Consideracións xerais
A avaliación é continua, centrada nos traballos realizados e nunha proba teórica acerca do contido.
1) Que se avalía? Asistencia, participación activa, actitude reflexiva e crítica; lectura da documentación; elaboración, presentación e correción dos traballos escritos; presentacións orais claras, coherentes e creativas; práctica da escoita activa e aplicación práctica dos conceptos da materia. Canto? Porcentaxe: 40%; puntuación máxima: 4 puntos. Como? Nas aulas interactivas. Con que? Material escrito e documental que o alumnado entrega ao remate de cada aula interactiva
2) Que se avalía? Conceptos da materia: lectura, comprensión e asimilación dos conceptos e dominio das teorías e/ou paradigmas. Canto? Porcentaxe: 60%; puntuación máxima: 6 puntos. Como? Proba teórica tipo test de todos os contidos, conceptos e paradigmas. Con que? Exame proporcionado polo profesor.
3) A materia considérase superada cando se logran 5 puntos como mínimo. Se o alumnado non logra estes puntos, debe presentarse aos exames oficiais de 1ª e 2ª oportunidade.
O alumnado repetidor debe seguir o curso nas mesmas condicións e esixencias que o alumnado non repetidor.
Asistencia ás aulas expositivas e interactivas.
a) É recomendable a asistencia ás aulas expositivas para facilitar o seguimento da secuencia progresiva dos conceptos éticos e morais. Tamén se recomenda a consulta presencial de dúbidas.
b) É imprescindible a asistencia ás aulas interactivas por causa da avaliación progresiva dos documentos elaborados e redactados en cada unha destas aulas. Os documentos das aulas interactivas que non poidan entregarse presencialmente deberán entregarse con posterioridade, sempre e cando a falta de asistencia sexa xustificada.
Criterios específicos para o alumnado non asistente (con dispensa ou exención oficiais).
O alumnado que, por motivos xustificados, non poida asistir a varias, ou á totalidade das sesións de clase, seguirá un sistema de titorización individualizada a partir de todo o exposto neste programa da materia. O sistema de titorización será concretado a principios de curso, debendo realizar un traballo que será entregado ao final do cuadrimestre, con data tope o día de remate das aulas expositivas e interactivas. No caso de non cumprir estes requisitos, deberá presentarse aos exames escritos de 1ª e 2ª oportunidade.
Titorización
a) A titorización dos estudantes asistentes (presenciais) e non asistentes (con dispensa ou exención) realizarase individualizadamente e/ou grupalmente segundo as necesidades que presenten no proceso de ensino-aprendizaxe.
b) En función do desenvolvemento do aproveitamento, do curso e do progresivo rendemento do alumnado, se ofertarán sesións de titorías en grupo ao longo do curso.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios, documentos e probas será de aplicación o recollido na “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións” da USC.
A distribución dos 4,5 créditos ECTS desta materia é a seguinte:
Horas expositivas: 18.
Horas interactivas: 18.
Horas de titoría: 3.
Total horas presenciais: 39.
Hora de traballo dos estudantes: 73,5
Total horas de dedicación á materia: 112,5
- É recomendable a asistencia ás aulas expositivas para facilitar unha adecuada compresión dirixida ao estudo dos conceptos ético-políticos, resolver presencialmente as dúbidas e participar nos debates.
- É imprescindible a asistencia ás aulas interactivas para participar na lectura, redacción e discusión en público dos documentos elaborados en cada unha destas aulas e que deben ser entregados ao final das mesmas. A avaliación progresiva dos documentos elaborados e redactados en cada unha destas aulas facilita o estudo e aplicación práctica dos conceptos ético-políticos e argumentacións explicadas nas aulas expositivas.
- Os traballos realizados polo alumnado deben entregarse, preferentemente, en man ao profesor.
- Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións” da USC.
- Recoméndase facer uso da linguaxe non sexista, tanto no traballo cotiá de aula como nos traballos académicos encomendados, segundo as recomendacións da USC.
- Obrigatoriedade de uso da conta de correo rai.
- Obrigatoriedade de emprego das ferramentas tecnolóxicas institucionais: Campus Virtual, Microsoft Office 365, MS-Teams e outras ferramentas institucionais.
- Non se poderá empregar o teléfono móbil, computadora, tablet ou aparello similar, salvo cando se use como instrumento de traballo seguindo as indicacións dadas polo docente, responsabilizándose o alumnado das consecuencias legais e académicas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo.
- É de obrigado cumprimento a Normativa de protección de datos.
- Os materiais elaborados polo docente están protexidos pola normativa de protección da propiedade intelectual e dereitos de autor de tal xeito que non se poden divulgar ou facer accesibles sen autorización do autor.
- O estudantado con necesidades específicas de apoio educativo e/ou discapacidade deberá poñerse en contacto co Servizo de Participación e Inclusión Universitaria (SEPIU) e enviar a solicitude de adaptacións a través do formulario dispoñible na web do SEPIU ou na secretaría virtual do alumnado.
Miguel Angel Martinez Quintanar
Coordinador/a- Departamento
- Filosofía e Antropoloxía
- Área
- Filosofía Moral
- Teléfono
- 982821051
- Correo electrónico
- ma.quintanar [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOSU
| Xoves | |||
|---|---|---|---|
| 16:00-17:30 | Grupo /CLE_01 | Galego | Aula 24 |
| 17:30-19:00 | Grupo /CLIS_01 | Galego | Aula 21 |
| 19:00-20:30 | Grupo/CLIS_02 | Galego | Aula 21 |
| 29.05.2026 19:00-21:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 29 |
| 18.06.2026 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 20 |