O rol do Traballador Social na educación formal
Autoría
P.A.P.
Máster Universitario en Procesos de Formación
P.A.P.
Máster Universitario en Procesos de Formación
Data da defensa
09.07.2025 16:00
09.07.2025 16:00
Resumo
O Traballo Social no ámbito educativo gañou relevancia dende a implantación da LOGSE, que promoveu a educación inclusiva. A súa labor abarca tanto necesidades educativas como problemáticas sociais que afectan ó alumnado, así como o absentismo ou a exclusión e require dun enfoque interdisciplinar en colaboración con outros profesionais do sistema educativo. Este traballo ten como obxectivo analizar rol que ten o profesional do Traballo Social na educación formal e que beneficios ofrece ó ámbito a partir dunha revisión sistemática. Para isto, realizouse unha búsqueda en cinco bases de datos (Dialnet, Proquest, WOS, ERIC y Scopus) seguindo a declaración PRISMA para a selección de artigos. Seleccionáronse sete artigos que abordan o papel do Traballo Social na educación dende diversas perspectivas: dende a súa función chave na garantía do dereito a educación, a súa perda de visibilidade e propostas de intervención, ata o seu papel na inclusión, a colaboración con outros profesionais e experiencias concretas de apoio á diversidade. Conclúese que o Traballo Social educativo é chave para a inclusión, prevención e apoio integral nas escolas. Ainda que a súa presencia en España é limitada, experiencias internacionais demostran o seu impacto positivo na equidade, benestar estudiantil e a cohesión educativa.
O Traballo Social no ámbito educativo gañou relevancia dende a implantación da LOGSE, que promoveu a educación inclusiva. A súa labor abarca tanto necesidades educativas como problemáticas sociais que afectan ó alumnado, así como o absentismo ou a exclusión e require dun enfoque interdisciplinar en colaboración con outros profesionais do sistema educativo. Este traballo ten como obxectivo analizar rol que ten o profesional do Traballo Social na educación formal e que beneficios ofrece ó ámbito a partir dunha revisión sistemática. Para isto, realizouse unha búsqueda en cinco bases de datos (Dialnet, Proquest, WOS, ERIC y Scopus) seguindo a declaración PRISMA para a selección de artigos. Seleccionáronse sete artigos que abordan o papel do Traballo Social na educación dende diversas perspectivas: dende a súa función chave na garantía do dereito a educación, a súa perda de visibilidade e propostas de intervención, ata o seu papel na inclusión, a colaboración con outros profesionais e experiencias concretas de apoio á diversidade. Conclúese que o Traballo Social educativo é chave para a inclusión, prevención e apoio integral nas escolas. Ainda que a súa presencia en España é limitada, experiencias internacionais demostran o seu impacto positivo na equidade, benestar estudiantil e a cohesión educativa.
Dirección
FERNANDEZ REY, ELENA (Titoría)
FERNANDEZ REY, ELENA (Titoría)
Tribunal
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
PARADA GAÑETE, ANA (Secretario/a)
REGUEIRO FERNANDEZ, BIBIANA (Vogal)
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
PARADA GAÑETE, ANA (Secretario/a)
REGUEIRO FERNANDEZ, BIBIANA (Vogal)
Diseño de una propuesta formativa para la empresa Maga Vigo: cualificación profesional de operador de grúa-torre
Autoría
J.E.A.M.
Máster Universitario en Procesos de Formación
J.E.A.M.
Máster Universitario en Procesos de Formación
Data da defensa
09.07.2025 16:00
09.07.2025 16:00
Resumo
A proposta formativa que se presenta a continuación enmárcase no contexto do Máster Universitario en Procesos de Formación da Universidade de Santiago de Compostela. O seu obxectivo é dar resposta a unha necesidade real detectada no ámbito da construción en Galicia: a escasa oferta formativa para desempeñar a ocupación de operador de grúa torre, e a consecuente carencia de operadores debidamente cualificados. Os operadores de grúa torre están incluídos no Catálogo de Ocupacións de Difícil Cobertura do Servizo Público de Emprego Estatal. En consecuencia, este Traballo de Fin de Máster adopta a modalidade de deseño dunha proposta formativa semi-presencial, a cal ten como obxectivo cualificar a persoas adultas a través dun programa flexible e axustado á realidade do posto de operador de grúa torre. Esta proposta permitirá adquirir as competencias necesarias para o manexo seguro deste tipo de maquinaria, de acordo coas disposición legais e regulamentarias vixentes. Para iso, recórrese a unha concepción da formación fundamentada na aprendizaxe ao longo da vida, incorporando metodoloxías activas, recursos dixitais e prácticas contextualizadas no sector da construción
A proposta formativa que se presenta a continuación enmárcase no contexto do Máster Universitario en Procesos de Formación da Universidade de Santiago de Compostela. O seu obxectivo é dar resposta a unha necesidade real detectada no ámbito da construción en Galicia: a escasa oferta formativa para desempeñar a ocupación de operador de grúa torre, e a consecuente carencia de operadores debidamente cualificados. Os operadores de grúa torre están incluídos no Catálogo de Ocupacións de Difícil Cobertura do Servizo Público de Emprego Estatal. En consecuencia, este Traballo de Fin de Máster adopta a modalidade de deseño dunha proposta formativa semi-presencial, a cal ten como obxectivo cualificar a persoas adultas a través dun programa flexible e axustado á realidade do posto de operador de grúa torre. Esta proposta permitirá adquirir as competencias necesarias para o manexo seguro deste tipo de maquinaria, de acordo coas disposición legais e regulamentarias vixentes. Para iso, recórrese a unha concepción da formación fundamentada na aprendizaxe ao longo da vida, incorporando metodoloxías activas, recursos dixitais e prácticas contextualizadas no sector da construción
Dirección
CEBREIRO LOPEZ, BEATRIZ (Titoría)
CEBREIRO LOPEZ, BEATRIZ (Titoría)
Tribunal
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
PARADA GAÑETE, ANA (Secretario/a)
REGUEIRO FERNANDEZ, BIBIANA (Vogal)
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
PARADA GAÑETE, ANA (Secretario/a)
REGUEIRO FERNANDEZ, BIBIANA (Vogal)
Do relato á aula: a obra literaria de Manuel Rivas como ferramenta para a análise do Franquismo
Autoría
X.L.A.D.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
X.L.A.D.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 12:30
07.07.2025 12:30
Resumo
O presente traballo é unha Unidade Didáctica aplicada ao ensino da materia de Historia de España para segundo de Bacharelato nun centro de ensino medio en Galicia. O traballo versa sobre a aplicación dos recursos literarios como soporte explicativo dun período histórico concreto. O período escollido é o da Guerra Civil Española e o sucesivo réxime de Francisco Franco nos seus primeiros anos. Na Unidade propónse o traballo sobre os textos literarios escollidos de Manuel Rivas, autor galego, ambientados e baseados en sucesos concretos do devandito período. Ademais, preséntase unha breve reflexión sobre a experiencia educativa e o fenómeno da aprendizaxe no contexto presente (anos 2020) nos que se podería desenvolver a Unidade de maneira hipotética.
O presente traballo é unha Unidade Didáctica aplicada ao ensino da materia de Historia de España para segundo de Bacharelato nun centro de ensino medio en Galicia. O traballo versa sobre a aplicación dos recursos literarios como soporte explicativo dun período histórico concreto. O período escollido é o da Guerra Civil Española e o sucesivo réxime de Francisco Franco nos seus primeiros anos. Na Unidade propónse o traballo sobre os textos literarios escollidos de Manuel Rivas, autor galego, ambientados e baseados en sucesos concretos do devandito período. Ademais, preséntase unha breve reflexión sobre a experiencia educativa e o fenómeno da aprendizaxe no contexto presente (anos 2020) nos que se podería desenvolver a Unidade de maneira hipotética.
Dirección
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Titoría)
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Titoría)
Tribunal
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Secretario/a)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Vogal)
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Secretario/a)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Vogal)
A sexualidade baixo a lente do patriarcado: como viven a súa sexualidade homes e mulleres.
Autoría
S.A.R.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
S.A.R.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
14.02.2025 11:30
14.02.2025 11:30
Resumo
Neste traballo estúdase como o patriarcado influíu na construción da sexualidade e, en consecuencia, como esta estrutura social impacta tanto a nivel individual como a nivel interpersoal nas relacións afectivas e sociais. A través dunha análise crítica e multidisciplinar, analízanse as organizacións simbólicas e culturais que perpetúan as desigualdades de xénero, do mesmo xeito que estas desigualdades inflúen na percepción dun/ha mesmo/a, contribúen ás dinámicas de poder e afectan ás experiencias emocionais. Ademais, analízanse as construcións patriarcais como as principais responsables de moldear a sexualidade masculina e feminina, as cales reforzan estereotipos, fomentan inseguridades e restrinxen a capacidade das persoas para construír relacións igualitarias e satisfactorias. O estudo tamén aborda a imperiosa necesidade de incluír no currículo das etapas educativas a Educación Sexual Integral (ESI) como unha ferramenta fundamental para desafiar estas dinámicas. Este traballo busca contribuír ao entendemento das raíces da desigualdade de xénero para, no futuro, poder propoñer camiños cara á súa superación.
Neste traballo estúdase como o patriarcado influíu na construción da sexualidade e, en consecuencia, como esta estrutura social impacta tanto a nivel individual como a nivel interpersoal nas relacións afectivas e sociais. A través dunha análise crítica e multidisciplinar, analízanse as organizacións simbólicas e culturais que perpetúan as desigualdades de xénero, do mesmo xeito que estas desigualdades inflúen na percepción dun/ha mesmo/a, contribúen ás dinámicas de poder e afectan ás experiencias emocionais. Ademais, analízanse as construcións patriarcais como as principais responsables de moldear a sexualidade masculina e feminina, as cales reforzan estereotipos, fomentan inseguridades e restrinxen a capacidade das persoas para construír relacións igualitarias e satisfactorias. O estudo tamén aborda a imperiosa necesidade de incluír no currículo das etapas educativas a Educación Sexual Integral (ESI) como unha ferramenta fundamental para desafiar estas dinámicas. Este traballo busca contribuír ao entendemento das raíces da desigualdade de xénero para, no futuro, poder propoñer camiños cara á súa superación.
Dirección
GARCIA MARIN, JORGE (Titoría)
GARCIA MARIN, JORGE (Titoría)
Tribunal
REY CASTELAO, OFELIA (Presidente/a)
VARELA VAZQUEZ, PEDRO (Secretario/a)
RODRIGUEZ ALVAREZ, ANA (Vogal)
REY CASTELAO, OFELIA (Presidente/a)
VARELA VAZQUEZ, PEDRO (Secretario/a)
RODRIGUEZ ALVAREZ, ANA (Vogal)
Plan Formativo para Docentes de Secundaria: Estratexias para Desenvolver a Alfabetización Dixital e o Pensamento Crítico no Alumnado
Autoría
L.A.C.
Máster Universitario en Procesos de Formación
L.A.C.
Máster Universitario en Procesos de Formación
Data da defensa
10.07.2025 10:00
10.07.2025 10:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster propón un plan formativo dirixido ao profesorado de Educación Secundaria co obxectivo de dotalo de estratexias e recursos pedagóxicos para fomentar a alfabetización dixital crítica no alumnado. Parte da necesidade urxente de preparar á xuventude para desenvolverse nun entorno dixital caracterizado pola desinformación, a sobrecarga informativa e os riscos asociados ao uso acrítico da tecnoloxía. A proposta se fundamenta no Marco de Referencia da Competencia Dixital Docente (MRCDD), especialmente na área 6.1, así como na LOMLOE e nas recomendacións europeas sobre competencias clave. O programa estructúrase en cinco bloques temáticos, desenvoltos ao longo dun curso académico, cun total de 60 actividades, avaliadas mediante unha metodoloxía activa e reflexiva. Avaliar o plan se plantexa coma un proceso formativo e continuo, baseado na observación, o portfolio, a coavaliación e a entrega de evidencias prácticas a través dun entorno virtual. Como conclusión, se contrata a necesidade de integrar a alfabetización dixital e o pensamento crítico de forma transversal no currículo, e se ofrece unha proposta viable, contextualizada e transferible a centros educativos reais.
Este Traballo de Fin de Máster propón un plan formativo dirixido ao profesorado de Educación Secundaria co obxectivo de dotalo de estratexias e recursos pedagóxicos para fomentar a alfabetización dixital crítica no alumnado. Parte da necesidade urxente de preparar á xuventude para desenvolverse nun entorno dixital caracterizado pola desinformación, a sobrecarga informativa e os riscos asociados ao uso acrítico da tecnoloxía. A proposta se fundamenta no Marco de Referencia da Competencia Dixital Docente (MRCDD), especialmente na área 6.1, así como na LOMLOE e nas recomendacións europeas sobre competencias clave. O programa estructúrase en cinco bloques temáticos, desenvoltos ao longo dun curso académico, cun total de 60 actividades, avaliadas mediante unha metodoloxía activa e reflexiva. Avaliar o plan se plantexa coma un proceso formativo e continuo, baseado na observación, o portfolio, a coavaliación e a entrega de evidencias prácticas a través dun entorno virtual. Como conclusión, se contrata a necesidade de integrar a alfabetización dixital e o pensamento crítico de forma transversal no currículo, e se ofrece unha proposta viable, contextualizada e transferible a centros educativos reais.
Dirección
FERNANDEZ MORANTE, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
FERNANDEZ MORANTE, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Tribunal
MARTINEZ PIÑEIRO, MARIA ESTHER (Presidente/a)
VILA COUÑAGO, ESTHER (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
MARTINEZ PIÑEIRO, MARIA ESTHER (Presidente/a)
VILA COUÑAGO, ESTHER (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Proposta didáctica de creación audiovisual a través da reutilización do arquivo persoal
Autoría
C.A.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
C.A.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 16:00
11.07.2025 16:00
Resumo
O presente traballo expón unha proposta didáctica deseñada para a materia de Cultura Audiovisual de 1º de Bacharelato que propón e investiga o uso do arquivo como ferramenta didáctica e como recurso de creación audiovisual. O proxecto busca analizar as posibilidades do arquivo propio e familiar como instrumento para poñer en valor o patrimonio e a memoria colectiva dunha sociedade. Dita proposta enfócase na remontaxe como medio para dar a coñecer as prácticas de creación audiovisual baseadas na reutilización e reciclaxe de materiais preexistentes, traballando así a montaxe de maneira crítica e creativa e fomentando, ao mesmo tempo, a alfabetización audiovisual.
O presente traballo expón unha proposta didáctica deseñada para a materia de Cultura Audiovisual de 1º de Bacharelato que propón e investiga o uso do arquivo como ferramenta didáctica e como recurso de creación audiovisual. O proxecto busca analizar as posibilidades do arquivo propio e familiar como instrumento para poñer en valor o patrimonio e a memoria colectiva dunha sociedade. Dita proposta enfócase na remontaxe como medio para dar a coñecer as prácticas de creación audiovisual baseadas na reutilización e reciclaxe de materiais preexistentes, traballando así a montaxe de maneira crítica e creativa e fomentando, ao mesmo tempo, a alfabetización audiovisual.
Dirección
DIAZ SEOANE, ANGELES (Titoría)
CORTIZAS VARELA, OLALLA Cotitoría
DIAZ SEOANE, ANGELES (Titoría)
CORTIZAS VARELA, OLALLA Cotitoría
Tribunal
GILLANDERS , CAROL JEAN (Presidente/a)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Secretario/a)
Trigo Martínez, Cristina (Vogal)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Presidente/a)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Secretario/a)
Trigo Martínez, Cristina (Vogal)
Violencias machistas no ámbito das esquerdas galegas
Autoría
C.A.M.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
C.A.M.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
14.02.2025 11:30
14.02.2025 11:30
Resumo
As violencias machistas no ámbito das esquerdas continúan a ser un tema tabú dentro da esquerda partidaria, mais a loita feminista cada vez ten máis altofalantes para denunciar esta situación, estando moi pouco aproveitado ó do ámbito académico. Este Traballo de Fin de Máster é unha investigación empírica e mixta, que analiza as violencias machistas e ós autores destas, no ámbito das esquerdas galegas, mediante un cuestionario respondido por mulleres e persoas no espectro non binario participes do movemento de esquerdas da Galiza. Este estudo describe con que frecuencia e de que modo se dan as violencias machistas neste eido, examina ós agresores descritos determinando que tipo de masculinidade teñen. Os resultados indican que a violencia machista atravesa á esquerda como a calquera outra ideoloxía, coa particularidade da camufluxe dos agresores.
As violencias machistas no ámbito das esquerdas continúan a ser un tema tabú dentro da esquerda partidaria, mais a loita feminista cada vez ten máis altofalantes para denunciar esta situación, estando moi pouco aproveitado ó do ámbito académico. Este Traballo de Fin de Máster é unha investigación empírica e mixta, que analiza as violencias machistas e ós autores destas, no ámbito das esquerdas galegas, mediante un cuestionario respondido por mulleres e persoas no espectro non binario participes do movemento de esquerdas da Galiza. Este estudo describe con que frecuencia e de que modo se dan as violencias machistas neste eido, examina ós agresores descritos determinando que tipo de masculinidade teñen. Os resultados indican que a violencia machista atravesa á esquerda como a calquera outra ideoloxía, coa particularidade da camufluxe dos agresores.
Dirección
GARCIA MARIN, JORGE (Titoría)
GARCIA MARIN, JORGE (Titoría)
Tribunal
DIZ OTERO, ISABEL (Presidente/a)
VILLALBA SANCHEZ, ALICIA (Secretario/a)
AÑON LOUREIRO, LORENA (Vogal)
DIZ OTERO, ISABEL (Presidente/a)
VILLALBA SANCHEZ, ALICIA (Secretario/a)
AÑON LOUREIRO, LORENA (Vogal)
Proposta formativa para profesionais sanitarios de contextos penitenciarios: abordaxe sobre os problemas de saúde mental das persoas reclusas.
Autoría
U.A.G.
Máster Universitario en Procesos de Formación
U.A.G.
Máster Universitario en Procesos de Formación
Data da defensa
09.07.2025 16:00
09.07.2025 16:00
Resumo
A atención á saúde mental en contextos penitenciarios constitúe un reto profesional e ético de grande relevancia, especialmente pola elevada prevalencia de trastornos mentais entre a poboación relcusa. Sen embargo, o persoal sanitario que traballa en prisión conta con formación específica limitada para abordar esta realidade de maneira integral. Este Traballo de Fin de Máster presenta unha proposta formativa dirixida ao persoal sanitario dos centros penitenciarios de Galicia, orientada a fortalecer a capacidade de intervención sanitaria dende un enfoque máis humano, colaborativo e psicosocial. A proposta céntrase na construción compartida de saberes, a sensibilización ética e a mellora do traballo en rede con otros axentes implicados e implicadas. Incorpora metodoloxías activas, actividades participativas e ferramentas de avaliación continua; todo elo, co obxectivo de favorecer aprendizaxes significativas, impulsar prácticas sanitarias máis respectuosas cos dereitos humanos e promover a transformación do contexto institucional.
A atención á saúde mental en contextos penitenciarios constitúe un reto profesional e ético de grande relevancia, especialmente pola elevada prevalencia de trastornos mentais entre a poboación relcusa. Sen embargo, o persoal sanitario que traballa en prisión conta con formación específica limitada para abordar esta realidade de maneira integral. Este Traballo de Fin de Máster presenta unha proposta formativa dirixida ao persoal sanitario dos centros penitenciarios de Galicia, orientada a fortalecer a capacidade de intervención sanitaria dende un enfoque máis humano, colaborativo e psicosocial. A proposta céntrase na construción compartida de saberes, a sensibilización ética e a mellora do traballo en rede con otros axentes implicados e implicadas. Incorpora metodoloxías activas, actividades participativas e ferramentas de avaliación continua; todo elo, co obxectivo de favorecer aprendizaxes significativas, impulsar prácticas sanitarias máis respectuosas cos dereitos humanos e promover a transformación do contexto institucional.
Dirección
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Titoría)
VALCARCE FERNANDEZ, MARGARITA Cotitoría
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Titoría)
VALCARCE FERNANDEZ, MARGARITA Cotitoría
Tribunal
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
PARADA GAÑETE, ANA (Secretario/a)
REGUEIRO FERNANDEZ, BIBIANA (Vogal)
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
PARADA GAÑETE, ANA (Secretario/a)
REGUEIRO FERNANDEZ, BIBIANA (Vogal)
Adecuación das sesións de ESTALMAT ás aulas ordinarias da ESO: estudo de caso
Autoría
B.A.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
B.A.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 09:00
10.07.2025 09:00
Resumo
O proxecto ESTALMAT nace como unha iniciativa para desenvolver as competencias e coñecementos matemáticos de rapazas e rapaces dos primeiros cursos de ESO que teñan talento e curiosidade polas matemáticas. A pesar de que as sesións impartidas dentro deste proxecto non se centran en contidos que tradicionalmente se imparten nos centros de ensino secundario, si que poden ter cabida dentro do currículo da LOMLOE Ademais, trátase de contidos que, pola súa novidosa formulación e vinculación con ámbitos como a tecnoloxía, poden resultar especialmente atractivos tamén para o alumnado en xeral. Neste traballo de fin de máster proponse a adaptación dunha sesións de ESTALMAT, centrada na teoría de autómatas, como proposta didáctica destinada ao alumnado de 3º da ESO. Ademais, levouse a cabo a súa implementación nun contexto real de aula, co obxectivo de avaliar tanto a eficacia da proposta en termos de aprendizaxe, como a resposta afectiva que xerou no alumnado. Os resultados obtidos permiten concluír que a intervención foi exitosa en ambas dimensións e suxiren que sería interesante explorar a integración de iniciativas similares no ámbito ordinario da Educación Secundaria Obrigatoria.
O proxecto ESTALMAT nace como unha iniciativa para desenvolver as competencias e coñecementos matemáticos de rapazas e rapaces dos primeiros cursos de ESO que teñan talento e curiosidade polas matemáticas. A pesar de que as sesións impartidas dentro deste proxecto non se centran en contidos que tradicionalmente se imparten nos centros de ensino secundario, si que poden ter cabida dentro do currículo da LOMLOE Ademais, trátase de contidos que, pola súa novidosa formulación e vinculación con ámbitos como a tecnoloxía, poden resultar especialmente atractivos tamén para o alumnado en xeral. Neste traballo de fin de máster proponse a adaptación dunha sesións de ESTALMAT, centrada na teoría de autómatas, como proposta didáctica destinada ao alumnado de 3º da ESO. Ademais, levouse a cabo a súa implementación nun contexto real de aula, co obxectivo de avaliar tanto a eficacia da proposta en termos de aprendizaxe, como a resposta afectiva que xerou no alumnado. Os resultados obtidos permiten concluír que a intervención foi exitosa en ambas dimensións e suxiren que sería interesante explorar a integración de iniciativas similares no ámbito ordinario da Educación Secundaria Obrigatoria.
Dirección
RODRIGUEZ RAPOSO, ANA BELEN (Titoría)
RODRIGUEZ RAPOSO, ANA BELEN (Titoría)
Tribunal
Diz Pita, Érika (Coordinador)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Presidente/a)
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Vogal)
Diz Pita, Érika (Coordinador)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Presidente/a)
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Vogal)
Estratexias para traballar a arqueoloxía en educación primaria
Autoría
I.A.P.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
I.A.P.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
Data da defensa
10.02.2025 16:30
10.02.2025 16:30
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster examina a integración do patrimonio arqueolóxico e a arqueoloxía na educación primaria a través dunha proposta pedagóxica innovadora baseada na aprendizaxe cooperativa. Este enfoque ten o potencial de enriquecer e diversificar o currículo escolar, espertando no alumnado un interese activo pola historia, a cultura e a identidade. Ao mesmo tempo, fomenta competencias fundamentais como o pensamento crítico, a colaboración e a reflexión. A importancia desta temática radica na súa capacidade para achegar o patrimonio arqueolóxico aos discentes, mellorando a súa experiencia educativa e fortalecendo a súa conexión coa contorna histórica e social, á vez que é promovida unha educación máis comprometida coa conservación do legado cultural.
Este Traballo de Fin de Máster examina a integración do patrimonio arqueolóxico e a arqueoloxía na educación primaria a través dunha proposta pedagóxica innovadora baseada na aprendizaxe cooperativa. Este enfoque ten o potencial de enriquecer e diversificar o currículo escolar, espertando no alumnado un interese activo pola historia, a cultura e a identidade. Ao mesmo tempo, fomenta competencias fundamentais como o pensamento crítico, a colaboración e a reflexión. A importancia desta temática radica na súa capacidade para achegar o patrimonio arqueolóxico aos discentes, mellorando a súa experiencia educativa e fortalecendo a súa conexión coa contorna histórica e social, á vez que é promovida unha educación máis comprometida coa conservación do legado cultural.
Dirección
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Titoría)
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Titoría)
Tribunal
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
FAYA CERQUEIRO, FATIMA MARIA (Secretario/a)
Rodríguez Fernández, José Eugenio (Vogal)
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
FAYA CERQUEIRO, FATIMA MARIA (Secretario/a)
Rodríguez Fernández, José Eugenio (Vogal)
Unveiling Éire: unha proposta didáctica para o tratamento da cultura irlandesa nas aulas de inglés da Escola Oficial de Idiomas
Autoría
A.A.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
A.A.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 11:00
09.07.2025 11:00
Resumo
Este TFM constitúe unha proposta para introducir aspectos culturais dos países anglófonos nas aulas de inglés como lingua estranxeira (EFL) dunha Escola Oficial de Idiomas en Galicia. En concreto, búscase achegar a cultura de Irlanda ao alumnado sen deixar de lado o traballo das actividades de lingua e contidos lingüísticos. O obxectivo principal é, polo tanto, deseñar unha unidade didáctica que integre no currículo a aprendizaxe de aspectos culturais, promovendo a competencia intercultural e a motivación intrínseca do alumnado a través do uso de materiais adecuados ao seu nivel. Para acadar esta fin, o traballo estruturarase da seguinte maneira: en primeiro lugar, un marco teórico no que se reflexionará sobre a relevancia e motivacións de incorporar cultura ás aulas de EFL, a continuación, unha breve reflexión sobre a metodoloxía empregada, seguida da propia unidade didáctica, encadrada nos contidos previamente defendidos.
Este TFM constitúe unha proposta para introducir aspectos culturais dos países anglófonos nas aulas de inglés como lingua estranxeira (EFL) dunha Escola Oficial de Idiomas en Galicia. En concreto, búscase achegar a cultura de Irlanda ao alumnado sen deixar de lado o traballo das actividades de lingua e contidos lingüísticos. O obxectivo principal é, polo tanto, deseñar unha unidade didáctica que integre no currículo a aprendizaxe de aspectos culturais, promovendo a competencia intercultural e a motivación intrínseca do alumnado a través do uso de materiais adecuados ao seu nivel. Para acadar esta fin, o traballo estruturarase da seguinte maneira: en primeiro lugar, un marco teórico no que se reflexionará sobre a relevancia e motivacións de incorporar cultura ás aulas de EFL, a continuación, unha breve reflexión sobre a metodoloxía empregada, seguida da propia unidade didáctica, encadrada nos contidos previamente defendidos.
Dirección
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Titoría)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Titoría)
Tribunal
LOPEZ SANDEZ, MARIA (Coordinador)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Secretario/a)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Vogal)
LOPEZ SANDEZ, MARIA (Coordinador)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Secretario/a)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Vogal)
As emocións na aprendizaxe da física e química ó longo do instituto. análise e estudo das metodoloxías didácticas para motivar ó alumnado.
Autoría
D.B.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
D.B.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 09:00
07.07.2025 09:00
Resumo
Un dos maiores problemas ó longo da ESO e bacharelato é o rexeitamento, medo e preocupación do alumnado ó ter que afrontarse á materia de Física e Química. Estas emocións negativas non só dificultan a comprensión dos conceptos, senón que tamén diminúen a motivación e o interese pola asignatura, creando unha barreira entre os estudantes e a materia que non todos son capaces de afrontar. Como consecuencia, o estudo da física e da química nesta etapa faise especialmente árduo, sendo unha das materias nas que, como norma xeral, os alumnos obteñen peores resultados. Ó longo do presente traballo de investigación estudaranse as causas e motivos que levan ó alumnado a desenvolver estes sentimentos negativos, co fin de comprender cales son os factores que contribúen a esta aversión pola materia. Analizando estes datos identificaremos os puntos máis febles do tratamento que recibe a física ó longo do instituto, para rematar recalcando a necesidade do profesorado na creación dun ambiente emocionalmente positivo mediante metodoloxías e estratexias didácticas efectivas.
Un dos maiores problemas ó longo da ESO e bacharelato é o rexeitamento, medo e preocupación do alumnado ó ter que afrontarse á materia de Física e Química. Estas emocións negativas non só dificultan a comprensión dos conceptos, senón que tamén diminúen a motivación e o interese pola asignatura, creando unha barreira entre os estudantes e a materia que non todos son capaces de afrontar. Como consecuencia, o estudo da física e da química nesta etapa faise especialmente árduo, sendo unha das materias nas que, como norma xeral, os alumnos obteñen peores resultados. Ó longo do presente traballo de investigación estudaranse as causas e motivos que levan ó alumnado a desenvolver estes sentimentos negativos, co fin de comprender cales son os factores que contribúen a esta aversión pola materia. Analizando estes datos identificaremos os puntos máis febles do tratamento que recibe a física ó longo do instituto, para rematar recalcando a necesidade do profesorado na creación dun ambiente emocionalmente positivo mediante metodoloxías e estratexias didácticas efectivas.
Dirección
GARCIA MURIAS, REBECA (Titoría)
GARCIA MURIAS, REBECA (Titoría)
Tribunal
PUIG MAURIZ, BLANCA (Presidente/a)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Secretario/a)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Vogal)
PUIG MAURIZ, BLANCA (Presidente/a)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Secretario/a)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Vogal)
Toma de decisións sobre alimentación en educación secundaria: previndo enfermedades cardiovasculares
Autoría
F.B.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
F.B.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 09:00
08.07.2025 09:00
Resumo
A presente intervención educativa englóbase no enfoque de aprendizaxe das ciencias mediante a participación en prácticas científicas, concretamente, na argumentación e toma de decisións. Ten dous obxectivos principais: explorar a capacidade do alumnado de secundaria á hora de avaliar a información sobre alimentación nas redes sociais e analizar o seu desempeño ao empregar información científica no ámbito da alimentación, adoptando o rol de dietista-nutricionista nunha situación de aprendizaxe contextualizada. Neste estudo de caso participan 25 estudantes de 3º de ESO dun instituto público na materia de Bioloxía e Xeoloxía. A información recóllese a través de cuestionarios, actividades abertas escritas en soporte físico e, de forma dixital, mediante o emprego dun software de nutrición; posteriormente é analizada de forma cualitativa e cuantitativa. Os resultados mostran que a capacidade do alumnado á hora de avaliar a información sobre alimentación nas redes sociais é moi mellorable, sendo a verificación do contido unha cuestión presente en baixa proporción. Os criterios que empregan ao recomendar certos alimentos para previr enfermidades cardiovasculares son principalmente relativos á presenza de nutrientes e a unha clasificación dicotómica dos alimentos.
A presente intervención educativa englóbase no enfoque de aprendizaxe das ciencias mediante a participación en prácticas científicas, concretamente, na argumentación e toma de decisións. Ten dous obxectivos principais: explorar a capacidade do alumnado de secundaria á hora de avaliar a información sobre alimentación nas redes sociais e analizar o seu desempeño ao empregar información científica no ámbito da alimentación, adoptando o rol de dietista-nutricionista nunha situación de aprendizaxe contextualizada. Neste estudo de caso participan 25 estudantes de 3º de ESO dun instituto público na materia de Bioloxía e Xeoloxía. A información recóllese a través de cuestionarios, actividades abertas escritas en soporte físico e, de forma dixital, mediante o emprego dun software de nutrición; posteriormente é analizada de forma cualitativa e cuantitativa. Os resultados mostran que a capacidade do alumnado á hora de avaliar a información sobre alimentación nas redes sociais é moi mellorable, sendo a verificación do contido unha cuestión presente en baixa proporción. Os criterios que empregan ao recomendar certos alimentos para previr enfermidades cardiovasculares son principalmente relativos á presenza de nutrientes e a unha clasificación dicotómica dos alimentos.
Dirección
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Titoría)
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Titoría)
Tribunal
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Vogal)
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Vogal)
A Voz e o Canto no Desenvolvemento do Alumnado: Proposta Didáctica para o Segundo Curso de Educación Secundaria
Autoría
M.B.T.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
M.B.T.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.02.2025 09:00
11.02.2025 09:00
Resumo
O presente Traballo de Fin de Máster (TFM) desenvolve unha proposta didáctica para o segundo curso de Educación Secundaria que pretende aportar ideas e actividades para o traballo da voz na aula de música. Esta proposta está deseñada para levar a cabo durante sete sesións e nela exponse actividades relacionadas coa voz e o canto. Desta forma, seleccionouse unha canción para traballar cada dúas sesións: nas dúas primeiras, unha peza para cantar ao unísono; na terceira e cuarta, unha peza para cantar acompañada dun ostinato rítmico e outro melódico; na quinta e sexta, unha peza para cantar a dúas voces e a sétima está dedicada a levar a cabo un concerto no que se interpretaría a última peza traballada. Preténdese traballar así, unha secuencia de aprendizaxe que conduza de maneira natural ao alumnado dende a monofonía á polifonía. Tamén se recolle en cada sesión distintas actividades relacionadas co pulso, o ritmo, a afinación ou os saltos interválicos, necesarias para traballar as aptitudes musicais no alumnado durante a aprendizaxe das pezas.
O presente Traballo de Fin de Máster (TFM) desenvolve unha proposta didáctica para o segundo curso de Educación Secundaria que pretende aportar ideas e actividades para o traballo da voz na aula de música. Esta proposta está deseñada para levar a cabo durante sete sesións e nela exponse actividades relacionadas coa voz e o canto. Desta forma, seleccionouse unha canción para traballar cada dúas sesións: nas dúas primeiras, unha peza para cantar ao unísono; na terceira e cuarta, unha peza para cantar acompañada dun ostinato rítmico e outro melódico; na quinta e sexta, unha peza para cantar a dúas voces e a sétima está dedicada a levar a cabo un concerto no que se interpretaría a última peza traballada. Preténdese traballar así, unha secuencia de aprendizaxe que conduza de maneira natural ao alumnado dende a monofonía á polifonía. Tamén se recolle en cada sesión distintas actividades relacionadas co pulso, o ritmo, a afinación ou os saltos interválicos, necesarias para traballar as aptitudes musicais no alumnado durante a aprendizaxe das pezas.
Dirección
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Titoría)
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Secretario/a)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Secretario/a)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Vogal)
Ensinando os Rexistros da Lingua Inglesa
Autoría
S.B.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
S.B.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 12:30
09.07.2025 12:30
Resumo
Os rexistros abarcan unha gran rama da sociolingüística, que se dedica a estudar as linguas no seu contexto, as súas funcións e variantes, entre outros factores. Os rexistros son estudados en relación á conexión entre a variación lingüística e o contexto social. Os diferentes rexistros están deseñados para diferenciar os contextos nos que se pode atopar unha interacción entre falantes. As e os falantes cambian os rexistros para adaptarse aos contextos nos que se atopan, polo que os rexistros afectan ás palabras que se empregan. Partindo destas premisas, este traballo presenta unha proposta de intervención didáctica para ensinar os rexistros da lingua inglesa nunha aula de Escola Oficial de Idiomas (EOI), para o nivel B2.1. O traballo presenta a historia das EOI, o marco teórico que apoia a proposta e a proposta en si, coa súa descrición, os obxectivos que hai que alcanzar, as diversas actividades que serán levadas a cabo, xunto coa súa temporalización, a metodoloxía que será empregada, o contexto do centro e a avaliación da proposta.
Os rexistros abarcan unha gran rama da sociolingüística, que se dedica a estudar as linguas no seu contexto, as súas funcións e variantes, entre outros factores. Os rexistros son estudados en relación á conexión entre a variación lingüística e o contexto social. Os diferentes rexistros están deseñados para diferenciar os contextos nos que se pode atopar unha interacción entre falantes. As e os falantes cambian os rexistros para adaptarse aos contextos nos que se atopan, polo que os rexistros afectan ás palabras que se empregan. Partindo destas premisas, este traballo presenta unha proposta de intervención didáctica para ensinar os rexistros da lingua inglesa nunha aula de Escola Oficial de Idiomas (EOI), para o nivel B2.1. O traballo presenta a historia das EOI, o marco teórico que apoia a proposta e a proposta en si, coa súa descrición, os obxectivos que hai que alcanzar, as diversas actividades que serán levadas a cabo, xunto coa súa temporalización, a metodoloxía que será empregada, o contexto do centro e a avaliación da proposta.
Dirección
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Titoría)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Titoría)
Tribunal
LOPEZ SANDEZ, MARIA (Coordinador)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Secretario/a)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Vogal)
LOPEZ SANDEZ, MARIA (Coordinador)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Secretario/a)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Vogal)
Perspectivas e metodoloxías da literatura universal
Autoría
S.B.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
S.B.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 19:00
09.07.2025 19:00
Resumo
O obxectivo principal deste traballo é analizar os enfoques educativos das materias Literatura Universal e Lingua A: Literatura, centrando a atención nos aspectos metodolóxicos, no tratamento do canon literario e nos modelos de avaliación de cada currículo, para entender como cada sistema configura a educación literaria. A metodoloxía empregada baséase na revisión documental e comparativa de ambos currículos, mais atendendo tamén a bibliografía didáctica máis recente e a dous manuais cos que se analizará a posta en práctica das materias. A análise estrutúrase primeiramente comparando os diferentes apartados de ambos currículos, e posteriormente utilizando o tratamento do xénero teatral nos libros de texto como caso de estudo. Mediante o contraste de dous modelos educativos preténdese identificar as fortalezas e debilidades de cada un, para así poder vislumbrar posibles vías de mellora, especialmente no que atinxe á promoción da lectura autónoma, á inclusión de voces periféricas no canon e á avaliación competencial. Neste sentido, o traballo contribúe á reflexión crítica sobre a educación literaria na actualidade.
O obxectivo principal deste traballo é analizar os enfoques educativos das materias Literatura Universal e Lingua A: Literatura, centrando a atención nos aspectos metodolóxicos, no tratamento do canon literario e nos modelos de avaliación de cada currículo, para entender como cada sistema configura a educación literaria. A metodoloxía empregada baséase na revisión documental e comparativa de ambos currículos, mais atendendo tamén a bibliografía didáctica máis recente e a dous manuais cos que se analizará a posta en práctica das materias. A análise estrutúrase primeiramente comparando os diferentes apartados de ambos currículos, e posteriormente utilizando o tratamento do xénero teatral nos libros de texto como caso de estudo. Mediante o contraste de dous modelos educativos preténdese identificar as fortalezas e debilidades de cada un, para así poder vislumbrar posibles vías de mellora, especialmente no que atinxe á promoción da lectura autónoma, á inclusión de voces periféricas no canon e á avaliación competencial. Neste sentido, o traballo contribúe á reflexión crítica sobre a educación literaria na actualidade.
Dirección
Fuentes Ríos, Aránzazu (Titoría)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Titoría)
Tribunal
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Vogal)
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Vogal)
Un novo reto no ensino de FLE: A avaliación formativa.
Autoría
A.B.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
A.B.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 14:30
08.07.2025 14:30
Resumo
Este traballo de fin de máster (TFM) céntrase na integración da avaliación formativa no ensino de francés como lingua estranxeira (FLE), considerando o seu potencial para promover aprendizaxes máis significativas e personalizadas. A investigación analiza como a avaliación formativa pode ir máis alá da simple medición de resultados, converténdose nunha ferramenta clave para mellorar o proceso de ensino- aprendizaxe. Os obxectivos principais deste traballo son, mediante unha análise crítica dos métodos de avaliación empregados no ensino do FLE, por unha banda demostrar como a avaliación formativa contribúe ao desenvolvemento de competencias comunicativas e transversais e por outra banda deseñar unha unidade didáctica innovadora onde esta avaliación sexa o eixo central adaptado ao contexto educativo galego-español e aliñada co MCER. A metodoloxía combina unha revisión bibliográfica sobre avaliación formativa e FLE, o deseño dunha proposta didáctica baseada en principios pedagóxicos actualizados e a análise da súa execución se fora posible. Os resultados esperados inclúen a validación da eficacia deste tipo de avaliación para mellorar a competencia comunicativa e cultural do alumnado, así como a súa implicación activa no proceso de aprendizaxe. Agárdase que este traballo contribúa a repensar os modelos avaliativos en linguas estranxeiras, propoñendo un enfoque máis inclusivo, dinámico e orientado ao desenvolvemento integral das competencias comunicativas dos estudantes.
Este traballo de fin de máster (TFM) céntrase na integración da avaliación formativa no ensino de francés como lingua estranxeira (FLE), considerando o seu potencial para promover aprendizaxes máis significativas e personalizadas. A investigación analiza como a avaliación formativa pode ir máis alá da simple medición de resultados, converténdose nunha ferramenta clave para mellorar o proceso de ensino- aprendizaxe. Os obxectivos principais deste traballo son, mediante unha análise crítica dos métodos de avaliación empregados no ensino do FLE, por unha banda demostrar como a avaliación formativa contribúe ao desenvolvemento de competencias comunicativas e transversais e por outra banda deseñar unha unidade didáctica innovadora onde esta avaliación sexa o eixo central adaptado ao contexto educativo galego-español e aliñada co MCER. A metodoloxía combina unha revisión bibliográfica sobre avaliación formativa e FLE, o deseño dunha proposta didáctica baseada en principios pedagóxicos actualizados e a análise da súa execución se fora posible. Os resultados esperados inclúen a validación da eficacia deste tipo de avaliación para mellorar a competencia comunicativa e cultural do alumnado, así como a súa implicación activa no proceso de aprendizaxe. Agárdase que este traballo contribúa a repensar os modelos avaliativos en linguas estranxeiras, propoñendo un enfoque máis inclusivo, dinámico e orientado ao desenvolvemento integral das competencias comunicativas dos estudantes.
Dirección
BOURGOIN VERGONDY, EMMANUEL CLAUDE (Titoría)
BOURGOIN VERGONDY, EMMANUEL CLAUDE (Titoría)
Tribunal
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
Quevedo e Maquiavelo: literatura, discurso político e construción da cidadanía
Autoría
M.B.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
M.B.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
11.02.2025 10:00
11.02.2025 10:00
Resumo
Este traballo plantexa unha proposta didáctica orientada ó desenvolvemento do pensamento crítico do alumnado, indispensable para responder ós desafíos da era dixital. A proposta procura facilitar a adquisición das habilidades analíticas necesarias para enfrontarse ó discurso público contemporáneo mediante o estudo comparativo de dúas obras clásicas: O príncipe de Maquiavelo e Discurso de las privanzas de Quevedo. A análise articularase desde o marco da Análise Crítica do Discurso, integrando teorías e conceptos de distintos autores, co obxectivo de desenvolver competencias transferibles á interpretación do discurso político ou mediático. Deste xeito, espérase poder dotar ó alumnado das ferramentas necesarias para evitar os perigos da desinformación e a manipulación informativa.
Este traballo plantexa unha proposta didáctica orientada ó desenvolvemento do pensamento crítico do alumnado, indispensable para responder ós desafíos da era dixital. A proposta procura facilitar a adquisición das habilidades analíticas necesarias para enfrontarse ó discurso público contemporáneo mediante o estudo comparativo de dúas obras clásicas: O príncipe de Maquiavelo e Discurso de las privanzas de Quevedo. A análise articularase desde o marco da Análise Crítica do Discurso, integrando teorías e conceptos de distintos autores, co obxectivo de desenvolver competencias transferibles á interpretación do discurso político ou mediático. Deste xeito, espérase poder dotar ó alumnado das ferramentas necesarias para evitar os perigos da desinformación e a manipulación informativa.
Dirección
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Titoría)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Secretario/a)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Secretario/a)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Vogal)
Orientación Académica e Profesional e toma de decisións no ensino secundario: unha revisión sistemática
Autoría
S.B.C.
Máster Universitario en Procesos de Formación
S.B.C.
Máster Universitario en Procesos de Formación
Data da defensa
10.07.2025 10:00
10.07.2025 10:00
Resumo
A orientación académica e profesional na etapa de ensino secundario é un elemento fundamental para acompañar ao alumnado no proceso de toma de decisións e promover o seu desenvolvemento integral. Este Traballo Fin de Máster presenta unha revisión sistemática de programas de orientación vocacional dirixidos a estudantes de secundaria, aplicando o método PRISMA para garantir unha busca e selección rigorosa da evidencia científica, baseada en criterios definidos de inclusión e exclusión. Os resultados evidencian a necesidade de intervir mediante programas de orientación vocacional contextualizados, adaptados ás características específicas de cada centro e á diversidade do alumnado, resaltando a importancia da coordinación entre os axentes implicados e o papel central da orientadora. Detectáronse limitacións na dispoñibilidade de tempo, continuidade ou implicación na súa implementación, así como a carencia de avaliacións sistemáticas da súa efectividade. A investigación propón futuras liñas de traballo para asegurar a continuidade e mellora destes programas, destacando o potencial das tecnoloxías dixitais e a inclusión de contidos emerxentes como o emocional ou a perspectiva de xénero. En definitiva, a orientación académica e profesional consolídase como un piar esencial para o desenvolvemento académico, persoal e profesional do alumnado na etapa de ensino secundario.
A orientación académica e profesional na etapa de ensino secundario é un elemento fundamental para acompañar ao alumnado no proceso de toma de decisións e promover o seu desenvolvemento integral. Este Traballo Fin de Máster presenta unha revisión sistemática de programas de orientación vocacional dirixidos a estudantes de secundaria, aplicando o método PRISMA para garantir unha busca e selección rigorosa da evidencia científica, baseada en criterios definidos de inclusión e exclusión. Os resultados evidencian a necesidade de intervir mediante programas de orientación vocacional contextualizados, adaptados ás características específicas de cada centro e á diversidade do alumnado, resaltando a importancia da coordinación entre os axentes implicados e o papel central da orientadora. Detectáronse limitacións na dispoñibilidade de tempo, continuidade ou implicación na súa implementación, así como a carencia de avaliacións sistemáticas da súa efectividade. A investigación propón futuras liñas de traballo para asegurar a continuidade e mellora destes programas, destacando o potencial das tecnoloxías dixitais e a inclusión de contidos emerxentes como o emocional ou a perspectiva de xénero. En definitiva, a orientación académica e profesional consolídase como un piar esencial para o desenvolvemento académico, persoal e profesional do alumnado na etapa de ensino secundario.
Dirección
MOSTEIRO GARCIA, MARIA JOSEFA (Titoría)
MOSTEIRO GARCIA, MARIA JOSEFA (Titoría)
Tribunal
MARTINEZ PIÑEIRO, MARIA ESTHER (Presidente/a)
VILA COUÑAGO, ESTHER (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
MARTINEZ PIÑEIRO, MARIA ESTHER (Presidente/a)
VILA COUÑAGO, ESTHER (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Aprendizaxe anacrónica do relato histórico artístico: Unha proposta didáctica dende a cultura (audio)visual contemporánea
Autoría
L.C.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
L.C.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 18:00
07.07.2025 18:00
Resumo
Este traballo aspira a configurar unha proposta didáctica para o curso de 4º da materia de Xeografía e Historia de Educación Secundaria Obrigatoria. Esta proposta parte da comprensión das imaxes como elemento central das sociedades contemporáneas e recupera a noción de anacronismo definida polo historiador da arte Georges Didi-Huberman como chave conceptual que permite poñer en común as formas artísticas e visuais do pasado co contexto presente. Así, foméntase unha aprendizaxe do pasado sempre en relación coa mirada e os dispositivos culturais das nosas inmediacións. Por este motivo, a cultura (audio)visual se propón como un recurso didáctico axeitado para a consecución e o deseño de actividades da nosa proposta. En última instancia, a proposta aspira a que o alumnado adquira non só as competencias definidas polo currículo oficial, senón tamén a que comprenda mellor os seus contextos artístico-culturais e a que ensaie unha mirada máis crítica, reflexiva e sensible para co feito artístico e as imaxes da súa contorna.
Este traballo aspira a configurar unha proposta didáctica para o curso de 4º da materia de Xeografía e Historia de Educación Secundaria Obrigatoria. Esta proposta parte da comprensión das imaxes como elemento central das sociedades contemporáneas e recupera a noción de anacronismo definida polo historiador da arte Georges Didi-Huberman como chave conceptual que permite poñer en común as formas artísticas e visuais do pasado co contexto presente. Así, foméntase unha aprendizaxe do pasado sempre en relación coa mirada e os dispositivos culturais das nosas inmediacións. Por este motivo, a cultura (audio)visual se propón como un recurso didáctico axeitado para a consecución e o deseño de actividades da nosa proposta. En última instancia, a proposta aspira a que o alumnado adquira non só as competencias definidas polo currículo oficial, senón tamén a que comprenda mellor os seus contextos artístico-culturais e a que ensaie unha mirada máis crítica, reflexiva e sensible para co feito artístico e as imaxes da súa contorna.
Dirección
Lopez , Lucrezia (Titoría)
Lopez , Lucrezia (Titoría)
Tribunal
ARMAS QUINTA, FRANCISCO JOSE (Presidente/a)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Secretario/a)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Vogal)
ARMAS QUINTA, FRANCISCO JOSE (Presidente/a)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Secretario/a)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Vogal)
Proxecto de formación de profesorado para a alfabetización audiovisual: deseño de técnicas para fomentar a creatividade
Autoría
L.C.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
L.C.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 11:00
11.07.2025 11:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster presenta unha proposta formativa dirixida ao profesorado de educación secundaria, centrada na ideación e no proceso creativo como eixos fundamentais da alfabetización audiovisual. A través dunha revisión teórica, identifícase unha tendencia recorrente no uso do cinema na aula como mero recurso ilustrativo, sen aproveitar plenamente o seu potencial expresivo, narrativo e educativo. Como resposta a esta realidade, deseñouse un conxunto de quince estratexias de estimulación creativa adaptadas á creación audiovisual, recollidas en fichas didácticas orientadas ao contexto educativo. Estas técnicas teñen como obxectivo fomentar no profesorado a capacidade de guiar procesos de ideación con sentido pedagóxico, promovendo unha aprendizaxe baseada na experimentación, na reflexión crítica e na expresión persoal do alumnado. A proposta pretende contribuír á mellora da formación docente desde unha perspectiva innovadora, interdisciplinaria e centrada no proceso, recoñecendo o valor da creatividade como competencia esencial para unha educación transformadora e comprometida co mundo actual.
Este Traballo de Fin de Máster presenta unha proposta formativa dirixida ao profesorado de educación secundaria, centrada na ideación e no proceso creativo como eixos fundamentais da alfabetización audiovisual. A través dunha revisión teórica, identifícase unha tendencia recorrente no uso do cinema na aula como mero recurso ilustrativo, sen aproveitar plenamente o seu potencial expresivo, narrativo e educativo. Como resposta a esta realidade, deseñouse un conxunto de quince estratexias de estimulación creativa adaptadas á creación audiovisual, recollidas en fichas didácticas orientadas ao contexto educativo. Estas técnicas teñen como obxectivo fomentar no profesorado a capacidade de guiar procesos de ideación con sentido pedagóxico, promovendo unha aprendizaxe baseada na experimentación, na reflexión crítica e na expresión persoal do alumnado. A proposta pretende contribuír á mellora da formación docente desde unha perspectiva innovadora, interdisciplinaria e centrada no proceso, recoñecendo o valor da creatividade como competencia esencial para unha educación transformadora e comprometida co mundo actual.
Dirección
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Titoría)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Titoría)
Tribunal
CABO VILLAVERDE, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
DIAZ SEOANE, ANGELES (Secretario/a)
CAPELAN FERNANDEZ, MONTSERRAT (Vogal)
CABO VILLAVERDE, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
DIAZ SEOANE, ANGELES (Secretario/a)
CAPELAN FERNANDEZ, MONTSERRAT (Vogal)
As matemáticas que fixeron Ordes: unha proposta didáctica para a Educación Secundaria
Autoría
A.C.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
A.C.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 12:30
10.07.2025 12:30
Resumo
Neste traballo de fin de máster preséntase unha proposta didáctica dirixida a un grupo de estudantes de 2º da ESO, centrada nos contidos e competencias relacionados co sentido espacial e da medida. O obxectivo principal é favorecer unha aprendizaxe significativa da materia a través da introdución de elementos vinculados ao concello de Ordes, ao tempo que se promove unha actitude máis positiva do alumnado cara ás matemáticas. Inclúese unha revisión teórica sobre as dificultades habituais na aprendizaxe das matemáticas, así como sobre a relevancia do dominio afectivo e as vantaxes que ofrece a adopción dun enfoque contextualizado e transversal. A continuación, descríbese a proposta didáctica, o seu desenvolvemento na aula e os resultados obtidos a través dos distintos instrumentos de avaliación. Por último, preséntanse as conclusións, resaltando os principais achados que confirman a eficacia da proposta tanto a nivel académico como afectivo.
Neste traballo de fin de máster preséntase unha proposta didáctica dirixida a un grupo de estudantes de 2º da ESO, centrada nos contidos e competencias relacionados co sentido espacial e da medida. O obxectivo principal é favorecer unha aprendizaxe significativa da materia a través da introdución de elementos vinculados ao concello de Ordes, ao tempo que se promove unha actitude máis positiva do alumnado cara ás matemáticas. Inclúese unha revisión teórica sobre as dificultades habituais na aprendizaxe das matemáticas, así como sobre a relevancia do dominio afectivo e as vantaxes que ofrece a adopción dun enfoque contextualizado e transversal. A continuación, descríbese a proposta didáctica, o seu desenvolvemento na aula e os resultados obtidos a través dos distintos instrumentos de avaliación. Por último, preséntanse as conclusións, resaltando os principais achados que confirman a eficacia da proposta tanto a nivel académico como afectivo.
Dirección
Gómez Tato, Antonio M. (Titoría)
CASTIÑEIRA VEIGA, GONZALO Cotitoría
Gómez Tato, Antonio M. (Titoría)
CASTIÑEIRA VEIGA, GONZALO Cotitoría
Tribunal
Diz Pita, Érika (Coordinador)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Presidente/a)
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Vogal)
Diz Pita, Érika (Coordinador)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Presidente/a)
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Vogal)
Atención á diversidade en Formación Profesional: percepción do profesorado dun CIFP.
Autoría
L.C.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
L.C.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 16:00
07.07.2025 16:00
Resumo
Nos últimos anos produciuse na Formación Profesional un importante incremento de alumnado con necesidades específicas de apoio educativo (NEAE), impulsado polo desenvolvemento de políticas educativas que fomentan a súa inclusión. Con todo, a pesar desta realidade, a FP aínda non incorporou todas as adaptacións necesarias para garantizar a súa plena inclusión. O presente Traballo de Fin de Mestrado (TFM) sitúase nesta linea de estudo e pretende coñecer a percepción que teñen os/as docentes dun Centro Integrado de Formación Profesional (CIFP) sobre a inclusión e a importancia de atender á diversidade do alumando na aula. A metodoloxía aplicada neste TFM é a de investigación de campo, empregando unha metodoloxía cualitativa de enfoque fenomenolóxico. Os datos obtidos amosan que a formación e o coñecemento dos/as docentes nesta temática é escasa a pesar de que a presenza deste tipo de alumnado é cada vez maior. Ante esta situación, reclaman máis oportunidades de formación e máis recursos humanos que lles axuden a proporcionarlle aos estudantes unha educación adaptada as súas necesidades.
Nos últimos anos produciuse na Formación Profesional un importante incremento de alumnado con necesidades específicas de apoio educativo (NEAE), impulsado polo desenvolvemento de políticas educativas que fomentan a súa inclusión. Con todo, a pesar desta realidade, a FP aínda non incorporou todas as adaptacións necesarias para garantizar a súa plena inclusión. O presente Traballo de Fin de Mestrado (TFM) sitúase nesta linea de estudo e pretende coñecer a percepción que teñen os/as docentes dun Centro Integrado de Formación Profesional (CIFP) sobre a inclusión e a importancia de atender á diversidade do alumando na aula. A metodoloxía aplicada neste TFM é a de investigación de campo, empregando unha metodoloxía cualitativa de enfoque fenomenolóxico. Os datos obtidos amosan que a formación e o coñecemento dos/as docentes nesta temática é escasa a pesar de que a presenza deste tipo de alumnado é cada vez maior. Ante esta situación, reclaman máis oportunidades de formación e máis recursos humanos que lles axuden a proporcionarlle aos estudantes unha educación adaptada as súas necesidades.
Dirección
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Titoría)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Titoría)
Tribunal
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
NIETO VIEITES, ANA (Secretario/a)
MARIÑO FERNANDEZ, RAQUEL (Vogal)
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
NIETO VIEITES, ANA (Secretario/a)
MARIÑO FERNANDEZ, RAQUEL (Vogal)
Unha aproximación teórico-práctica ao ensino da pronuncia de forma creativa e innovadora na aula de inglés de secundaria.
Autoría
I.C.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
I.C.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 13:30
11.07.2025 13:30
Resumo
Este traballo aproxímase á ensinanza da pronuncia en inglés na Educación Secundaria Obligatoria do sistema educativo español a través dunha perspectiva teórico-práctica. Así pois, céntrase nunha proposta de intervención enfocada na pronunciación e dirixida a dita etapa. Paralelamente, inclúe unha análise documentada das crenzas e tendencias do alumnado respecto á pronuncia, cuxos resultados se obtiveron a partir dunha investigación de campo. Nesta liña, o obxectivo principal é achegarse a unha ensinanza máis creativa, á par que efectiva, da pronuncia en inglés como lingua estranxeira. Para isto, impleméntanse tanto a proposta como a investigación nun centro de Secundaria, o que permite maior precisión e fidelidade á realidade tanto na análise do éxito da proposta como nas cuestións recollidas na investigación.
Este traballo aproxímase á ensinanza da pronuncia en inglés na Educación Secundaria Obligatoria do sistema educativo español a través dunha perspectiva teórico-práctica. Así pois, céntrase nunha proposta de intervención enfocada na pronunciación e dirixida a dita etapa. Paralelamente, inclúe unha análise documentada das crenzas e tendencias do alumnado respecto á pronuncia, cuxos resultados se obtiveron a partir dunha investigación de campo. Nesta liña, o obxectivo principal é achegarse a unha ensinanza máis creativa, á par que efectiva, da pronuncia en inglés como lingua estranxeira. Para isto, impleméntanse tanto a proposta como a investigación nun centro de Secundaria, o que permite maior precisión e fidelidade á realidade tanto na análise do éxito da proposta como nas cuestións recollidas na investigación.
Dirección
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Titoría)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Titoría)
Tribunal
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
Cara unha visión menos determinista do alumnado con dislexia: proposta de intervención educativa na materia de lingua castelá e literatura
Autoría
S.C.O.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
S.C.O.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 12:30
07.07.2025 12:30
Resumo
A dislexia é un trastorno específico da aprendizaxe da lectura de base neurobiolóxica, que afecta de maneira persistente á decodificación fonolóxica (exactitude lectora) e/ou ao recoñecemento de palabras (fluidez e velocidade lectora) interferindo no rendemento académico cunha tardanza na capacidade lectora de polo menos dous anos. Cando falamos de alumnado con dislexia, polo tanto, facemos referencia a quen presenta dificultades para ler e escribir correctamente (sen que teñan, doutra banda, discapacidade intelectual, motriz, visual ou en calquera outro ámbito que explique mellor devandito trastorno). O propósito do presente traballo de fin de máster é achegar ao corpo docente o coñecemento desta Dificultade da Aprendizaxe na etapa de Educación Secundaria Obrigatoria. O traballo dividirase en dúas partes. Na primeira establecerase o marco teórico do traballo, no cal darase resposta a diferentes cuestións, entre elas: que é a dislexia?, que tipos de dislexia existen?, características do alumnado con dislexia na etapa da Educación Secundaria Obrigatoria, etc. Na segunda parte desenvolverase unha proposta de intervención educativa, para alumnado con dislexia, na materia de lingua castelá e literatura. Dita proposta de intervención realizarase dende un modelo de educación inclusiva.
A dislexia é un trastorno específico da aprendizaxe da lectura de base neurobiolóxica, que afecta de maneira persistente á decodificación fonolóxica (exactitude lectora) e/ou ao recoñecemento de palabras (fluidez e velocidade lectora) interferindo no rendemento académico cunha tardanza na capacidade lectora de polo menos dous anos. Cando falamos de alumnado con dislexia, polo tanto, facemos referencia a quen presenta dificultades para ler e escribir correctamente (sen que teñan, doutra banda, discapacidade intelectual, motriz, visual ou en calquera outro ámbito que explique mellor devandito trastorno). O propósito do presente traballo de fin de máster é achegar ao corpo docente o coñecemento desta Dificultade da Aprendizaxe na etapa de Educación Secundaria Obrigatoria. O traballo dividirase en dúas partes. Na primeira establecerase o marco teórico do traballo, no cal darase resposta a diferentes cuestións, entre elas: que é a dislexia?, que tipos de dislexia existen?, características do alumnado con dislexia na etapa da Educación Secundaria Obrigatoria, etc. Na segunda parte desenvolverase unha proposta de intervención educativa, para alumnado con dislexia, na materia de lingua castelá e literatura. Dita proposta de intervención realizarase dende un modelo de educación inclusiva.
Dirección
MAYO PAIS, MARIA EMMA (Titoría)
MAYO PAIS, MARIA EMMA (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Secretario/a)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Vogal)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Secretario/a)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Vogal)
A ortografía dos adolescentes nas redes sociais: ao redor dunha variedade diafásica da lingua
Autoría
M.C.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
M.C.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 18:00
07.07.2025 18:00
Resumo
Unha das características que acompaña ás novas xeracións é a utilización frecuente das redes sociais: aquí os/as mozos/as desenvolven novas habilidades, estratexias e novas formas de comunicarse. Estas novas formas de comunicación implican tamén unha innovación por parte dos grupos dos máis novos/as en relación ca súa modalidade escrita, que entra ás veces en contradición coa norma divulgada pola propia Real Academia Española. Con este traballo búscase coñecer como esta nova linguaxe pode estar a impactar na escritura, atendendo aos distintos contextos comunicativos nos que participan os/as estudantes da Educación Secundaria Obrigatoria. Para iso, exponse un traballo de iniciación á investigación, concretamente realizouse un estudo de casos, a través dunha metodoloxía cualitativa. Os resultados poñen de manifesto as características desta nova escritura, así como tamén sinalan certos riscos asociados a unha familiaridade nalgunhas expresións, debido a que ás veces estas, asociadas ao informal, acaban aparecendo en contextos formais. Por outra banda, a través do grupo de discusión realizado con adolescentes, puido comprobarse como estes si consideran importante saber escribir segundo a norma.
Unha das características que acompaña ás novas xeracións é a utilización frecuente das redes sociais: aquí os/as mozos/as desenvolven novas habilidades, estratexias e novas formas de comunicarse. Estas novas formas de comunicación implican tamén unha innovación por parte dos grupos dos máis novos/as en relación ca súa modalidade escrita, que entra ás veces en contradición coa norma divulgada pola propia Real Academia Española. Con este traballo búscase coñecer como esta nova linguaxe pode estar a impactar na escritura, atendendo aos distintos contextos comunicativos nos que participan os/as estudantes da Educación Secundaria Obrigatoria. Para iso, exponse un traballo de iniciación á investigación, concretamente realizouse un estudo de casos, a través dunha metodoloxía cualitativa. Os resultados poñen de manifesto as características desta nova escritura, así como tamén sinalan certos riscos asociados a unha familiaridade nalgunhas expresións, debido a que ás veces estas, asociadas ao informal, acaban aparecendo en contextos formais. Por outra banda, a través do grupo de discusión realizado con adolescentes, puido comprobarse como estes si consideran importante saber escribir segundo a norma.
Dirección
RODRIGUEZ GROBA, ANA (Titoría)
RODRIGUEZ GROBA, ANA (Titoría)
Tribunal
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
VIDAL ESTEVEZ, BENJAMIN (Secretario/a)
Criado Boado, Cecilia (Vogal)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
VIDAL ESTEVEZ, BENJAMIN (Secretario/a)
Criado Boado, Cecilia (Vogal)
Mulleres europeas na música barroca: Voces silenciadas, composicións eternas. Proposta didáctica para 3º da ESO. Traballo Fin de Máster
Autoría
T.C.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
T.C.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 17:00
11.07.2025 17:00
Resumo
Este traballo aborda a visibilización de compositoras europeas do período barroco, tradicionalmente excluídas do canon musical. Con este fin, elabórase un marco teórico que contextualiza a exclusión histórica das mulleres compositoras e fundamenta os principios pedagóxicos que sustentan a proposta didáctica. A partir desta base, deseñouse unha proposta educativa non implementada, dirixida ao alumnado de 3º da Educación Secundaria Obrigatoria, centrada nas figuras de Élisabeth Jacquet de La Guerre, Barbara Strozzi, Francesca Caccini e Isabella Leonarda. A proposta baséase na metodoloxía da Aprendizaxe Baseada en Proxectos (ABP) e concrétase nunha secuencia didáctica de oito sesións que integra contidos musicais, históricos e de xénero. A través de actividades colaborativas, recursos dixitais e estratexias activas, búscase fomentar a participación do alumnado, a reflexión crítica e o enfoque interdisciplinar. Para rematar, analízase a escasa representación das mulleres nos currículos actuais e destácase a necesidade de incorporar propostas educativas con perspectiva de xénero que promovan un ensino musical máis inclusivo e equitativo.
Este traballo aborda a visibilización de compositoras europeas do período barroco, tradicionalmente excluídas do canon musical. Con este fin, elabórase un marco teórico que contextualiza a exclusión histórica das mulleres compositoras e fundamenta os principios pedagóxicos que sustentan a proposta didáctica. A partir desta base, deseñouse unha proposta educativa non implementada, dirixida ao alumnado de 3º da Educación Secundaria Obrigatoria, centrada nas figuras de Élisabeth Jacquet de La Guerre, Barbara Strozzi, Francesca Caccini e Isabella Leonarda. A proposta baséase na metodoloxía da Aprendizaxe Baseada en Proxectos (ABP) e concrétase nunha secuencia didáctica de oito sesións que integra contidos musicais, históricos e de xénero. A través de actividades colaborativas, recursos dixitais e estratexias activas, búscase fomentar a participación do alumnado, a reflexión crítica e o enfoque interdisciplinar. Para rematar, analízase a escasa representación das mulleres nos currículos actuais e destácase a necesidade de incorporar propostas educativas con perspectiva de xénero que promovan un ensino musical máis inclusivo e equitativo.
Dirección
LOPEZ FERNANDEZ, CARME (Titoría)
LOPEZ FERNANDEZ, CARME (Titoría)
Tribunal
GILLANDERS , CAROL JEAN (Presidente/a)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Secretario/a)
Trigo Martínez, Cristina (Vogal)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Presidente/a)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Secretario/a)
Trigo Martínez, Cristina (Vogal)
Ferramentas de avaliación da competencia motriz en Educación Infantil: Unha revisión da literatura
Autoría
C.C.B.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
C.C.B.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
Data da defensa
10.02.2025 17:30
10.02.2025 17:30
Resumo
A avaliación das habilidades motrices básicas en Educación Infantil é unha tarefa de gran importancia, así coma de gran complexidade. Atopar a forma de facelo e coñecer as posibilidades que existen podería aportar eficacia no traballo. No presente traballo estúdanse todas as baterías de avaliación que existen na literatura de forma recorrente (10 baterías en total) e discútese a posibilidade do seu uso en distintos casos, tendo en conta as vantaxes e contras que cada unha ten.
A avaliación das habilidades motrices básicas en Educación Infantil é unha tarefa de gran importancia, así coma de gran complexidade. Atopar a forma de facelo e coñecer as posibilidades que existen podería aportar eficacia no traballo. No presente traballo estúdanse todas as baterías de avaliación que existen na literatura de forma recorrente (10 baterías en total) e discútese a posibilidade do seu uso en distintos casos, tendo en conta as vantaxes e contras que cada unha ten.
Dirección
Abelairas Gómez, Cristian (Titoría)
Abelairas Gómez, Cristian (Titoría)
Tribunal
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
FAYA CERQUEIRO, FATIMA MARIA (Secretario/a)
Rodríguez Fernández, José Eugenio (Vogal)
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
FAYA CERQUEIRO, FATIMA MARIA (Secretario/a)
Rodríguez Fernández, José Eugenio (Vogal)
Proposta de alfabetización dixital para profesorado de Educación Primaria
Autoría
S.C.G.
Máster Universitario en Procesos de Formación
S.C.G.
Máster Universitario en Procesos de Formación
Data da defensa
10.07.2025 10:00
10.07.2025 10:00
Resumo
No presente Traballo Fin de Máster proponse un programa de alfabetización dixital para docentes de Educación Primaria na cal se profundiza sobre o uso seguro, crítico e responsable das tecnoloxías a través dunha formación integral e práctica. Ademais, abórdanse as principais problemáticas vinculadas ao uso inadecuado das tecnoloxías, ofrecendo estratexias e recursos para a súa prevención e intervención desde a figura do docente. Doutra banda, neste programa formativo preténdese capacitar aos docentes para recoñecer o risco asociado á exposición temperá das TIC 's, introducindo o marco normativo ao redor da competencia dixital e achegando estratexias pedagóxicas para un uso crítico e responsable das tecnoloxías. Ademais, a presente formación baséase nun dobre enfoque metodolóxico de carácter práctico e reflexivo, centrado na mellora da competencia dixital docente e a integración adecuada das TIC 's na aula.
No presente Traballo Fin de Máster proponse un programa de alfabetización dixital para docentes de Educación Primaria na cal se profundiza sobre o uso seguro, crítico e responsable das tecnoloxías a través dunha formación integral e práctica. Ademais, abórdanse as principais problemáticas vinculadas ao uso inadecuado das tecnoloxías, ofrecendo estratexias e recursos para a súa prevención e intervención desde a figura do docente. Doutra banda, neste programa formativo preténdese capacitar aos docentes para recoñecer o risco asociado á exposición temperá das TIC 's, introducindo o marco normativo ao redor da competencia dixital e achegando estratexias pedagóxicas para un uso crítico e responsable das tecnoloxías. Ademais, a presente formación baséase nun dobre enfoque metodolóxico de carácter práctico e reflexivo, centrado na mellora da competencia dixital docente e a integración adecuada das TIC 's na aula.
Dirección
FERNANDEZ MORANTE, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
FERNANDEZ MORANTE, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Tribunal
MARTINEZ PIÑEIRO, MARIA ESTHER (Presidente/a)
VILA COUÑAGO, ESTHER (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
MARTINEZ PIÑEIRO, MARIA ESTHER (Presidente/a)
VILA COUÑAGO, ESTHER (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Deseño e implementación dunha proposta didáctica centrada na argumentación a partir do caso Prestige como cuestión sociocientífica en 2º de ESO
Autoría
A.C.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
A.C.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 09:00
11.07.2025 09:00
Resumo
Este estudo analizou como o alumnado de 2º de ESO en Física e Química (Prácticum II) abordou a cuestión sociocientífica relativa ó desastre do Prestige, a través da práctica científica da argumentación. Seis grupos de 4–5 estudantes elaboraron, en tres sesións de 50 minutos, un informe de actuación que valoraba medidas ambientais, sociais e económicas fronte ao desastre. Os resultados mostran que as propostas eran, en xeral, coherentes, aínda que as xustificacións apoiábanse con frecuencia en criterios pouco precisos ou incorrectos. A dimensión ambiental foi a prioridade en todos os informes, seguida da social, mentres que a económica foi a menos considerada, aparecendo sempre de xeito implícito. Nas cuestións de reflexión posteriores, o alumnado revelou unha alfabetización mariña implícita: comprenderon a interconexión global do océano, a súa magnitude e as implicacións para os modos de vida costeiros, sen nomear formalmente os principios da cultura oceánica. Estes resultados evidencian a necesidade de integrar as prácticas científicas e actividades de argumentación sociocientífica no currículo para fortalecer a aprendizaxe significativa, o pensamento crítico e a alfabetización mariña.
Este estudo analizou como o alumnado de 2º de ESO en Física e Química (Prácticum II) abordou a cuestión sociocientífica relativa ó desastre do Prestige, a través da práctica científica da argumentación. Seis grupos de 4–5 estudantes elaboraron, en tres sesións de 50 minutos, un informe de actuación que valoraba medidas ambientais, sociais e económicas fronte ao desastre. Os resultados mostran que as propostas eran, en xeral, coherentes, aínda que as xustificacións apoiábanse con frecuencia en criterios pouco precisos ou incorrectos. A dimensión ambiental foi a prioridade en todos os informes, seguida da social, mentres que a económica foi a menos considerada, aparecendo sempre de xeito implícito. Nas cuestións de reflexión posteriores, o alumnado revelou unha alfabetización mariña implícita: comprenderon a interconexión global do océano, a súa magnitude e as implicacións para os modos de vida costeiros, sen nomear formalmente os principios da cultura oceánica. Estes resultados evidencian a necesidade de integrar as prácticas científicas e actividades de argumentación sociocientífica no currículo para fortalecer a aprendizaxe significativa, o pensamento crítico e a alfabetización mariña.
Dirección
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Titoría)
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Titoría)
Tribunal
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
Refacendo redes: Intervencións artísticas desde a Escola de Artes para revitalizar o patrimonio invisibilizado do rural galego
Autoría
C.C.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
C.C.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 18:00
08.07.2025 18:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster (TFM) ten como obxectivo principal analizar o impacto da arte comunitaria na revitalización do patrimonio invisibilizado do rural galego a través dunha proposta didáctica innovadora. A hipótese principal sostén que a educación artística pode actuar como ferramenta de transformación social, fortalecendo as redes comunitarias e fomentando a identidade cultural do territorio. A investigación explora como a cocreación artística e a fotografía documental permiten ao alumnado implicarse activamente na recuperación da memoria colectiva e na resignificación do espazo rural, promovendo unha aprendizaxe significativa baseada no diálogo interxeracional e na participación cidadá.
Este Traballo de Fin de Máster (TFM) ten como obxectivo principal analizar o impacto da arte comunitaria na revitalización do patrimonio invisibilizado do rural galego a través dunha proposta didáctica innovadora. A hipótese principal sostén que a educación artística pode actuar como ferramenta de transformación social, fortalecendo as redes comunitarias e fomentando a identidade cultural do territorio. A investigación explora como a cocreación artística e a fotografía documental permiten ao alumnado implicarse activamente na recuperación da memoria colectiva e na resignificación do espazo rural, promovendo unha aprendizaxe significativa baseada no diálogo interxeracional e na participación cidadá.
Dirección
ARMAS QUINTA, FRANCISCO JOSE (Titoría)
ARMAS QUINTA, FRANCISCO JOSE (Titoría)
Tribunal
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Presidente/a)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Presidente/a)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
Marcos para a boa dirección escolar: Un estudo comparativo entre Chile e España e propostas para a mellora
Autoría
N.D.C.C.P.
Máster Universitario en Procesos de Formación
N.D.C.C.P.
Máster Universitario en Procesos de Formación
Data da defensa
09.07.2025 10:00
09.07.2025 10:00
Resumo
O presente Traballo de Fin de Máster analiza comparativamente os Marcos para a Boa Dirección Escolar de Chile (MBDLE, 2015) e de España (MEBD, 2022), co obxectivo de identificar semellanzas, diferenzas e áreas de mellora, tomando como referencia bibliografía especializada na dirección escolar. A través dunha metodoloxía cualitativa e cun enfoque descritivo-comparativo, examínanse tres dimensións da dirección escolar: contexto de formulación, liderazgo e xestión; ademais do relacionado co formato dos Marcos. Os resultados evidencian coincidencias na concepción do liderazgo como un proceso ético e orientado á mellora institucional, así como na integración de competencias directivas arredor de dimensións clave. Porén, identifícanse diferenzas claras: mentres Chile adopta un enfoque normativo e centralizado, cunha vinculación entre avaliación e permanencia no cargo, España propón un modelo orientador con énfase na autonomía e na formación. Finalmente, preséntanse recomendacións para actualizar e reforzar ambos marcos, tanto nos seus fundamentos técnicos como no seu formato e aplicabilidade práctica.
O presente Traballo de Fin de Máster analiza comparativamente os Marcos para a Boa Dirección Escolar de Chile (MBDLE, 2015) e de España (MEBD, 2022), co obxectivo de identificar semellanzas, diferenzas e áreas de mellora, tomando como referencia bibliografía especializada na dirección escolar. A través dunha metodoloxía cualitativa e cun enfoque descritivo-comparativo, examínanse tres dimensións da dirección escolar: contexto de formulación, liderazgo e xestión; ademais do relacionado co formato dos Marcos. Os resultados evidencian coincidencias na concepción do liderazgo como un proceso ético e orientado á mellora institucional, así como na integración de competencias directivas arredor de dimensións clave. Porén, identifícanse diferenzas claras: mentres Chile adopta un enfoque normativo e centralizado, cunha vinculación entre avaliación e permanencia no cargo, España propón un modelo orientador con énfase na autonomía e na formación. Finalmente, preséntanse recomendacións para actualizar e reforzar ambos marcos, tanto nos seus fundamentos técnicos como no seu formato e aplicabilidade práctica.
Dirección
VILA COUÑAGO, ESTHER (Titoría)
VILA COUÑAGO, ESTHER (Titoría)
Tribunal
FERNANDEZ REY, ELENA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Vogal)
FERNANDEZ REY, ELENA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Vogal)
Ondas de resistencia: A contribución feminina ao patrimonio marítimo industrial vigués na época franquista
Autoría
P.C.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
P.C.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 11:00
08.07.2025 11:00
Resumo
Este Traballo Fin de Máster pretende poñer en valor o papel da muller nos oficios marítimos da área de Vigo entre 1939 e 1975, destacando a súa importancia histórica e social. Proponse vincular o ensino coa historia local, entendida como ferramenta de transformación social e de construción da identidade cultural. O traballo subliña a necesidade de rescatar do esquecemento as voces tradicionalmente excluídas dos relatos históricos, especialmente as das mulleres, promovendo a reflexión crítica dende a perspectiva de xénero. Dende un enfoque pedagóxico inclusivo, promovemos unha aprendizaxe significativa e colaborativa que fomente a implicación activa do alumnado na comprensión do pasado. Para iso utilízanse as fontes orais como recurso metodolóxico central, valorando o seu potencial para recuperar experiencias persoais e enriquecer a memoria colectiva. A proposta culmina co deseño dunha unidade didáctica dirixida ao alumnado de 4º da ESO, co obxectivo de desenvolver a conciencia histórica, o diálogo interxeracional, e unha perspectiva crítica sobre o patrimonio local. Deste xeito, ofrecemos un modelo educativo comprometido coa xustiza social, a igualdade de xénero e a recuperación da memoria.
Este Traballo Fin de Máster pretende poñer en valor o papel da muller nos oficios marítimos da área de Vigo entre 1939 e 1975, destacando a súa importancia histórica e social. Proponse vincular o ensino coa historia local, entendida como ferramenta de transformación social e de construción da identidade cultural. O traballo subliña a necesidade de rescatar do esquecemento as voces tradicionalmente excluídas dos relatos históricos, especialmente as das mulleres, promovendo a reflexión crítica dende a perspectiva de xénero. Dende un enfoque pedagóxico inclusivo, promovemos unha aprendizaxe significativa e colaborativa que fomente a implicación activa do alumnado na comprensión do pasado. Para iso utilízanse as fontes orais como recurso metodolóxico central, valorando o seu potencial para recuperar experiencias persoais e enriquecer a memoria colectiva. A proposta culmina co deseño dunha unidade didáctica dirixida ao alumnado de 4º da ESO, co obxectivo de desenvolver a conciencia histórica, o diálogo interxeracional, e unha perspectiva crítica sobre o patrimonio local. Deste xeito, ofrecemos un modelo educativo comprometido coa xustiza social, a igualdade de xénero e a recuperación da memoria.
Dirección
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Secretario/a)
Lopez , Lucrezia (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Secretario/a)
Lopez , Lucrezia (Vogal)
Simulación Clínica no Ciclo Formativo de Grao Medio de Técnico/a en Emerxencias Sanitarias: unha proposta de intervención didáctica.
Autoría
E.V.C.T.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
E.V.C.T.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
Data da defensa
12.02.2025 10:00
12.02.2025 10:00
Resumo
A simulación clínica proporciona múltiples beneficios e oportunidades de aprendizaxe grazas á súa relación coa adquisición de habilidades prácticas e ten un papel relevante nos estudos relacionados coas ciencias da saúde. Debido ao carácter práctico e profesionalizante da Formación Profesional, ten xeito que estea presente nas súas ensinanzas. O obxectivo do presente traballo de fin de máster é elaborar unha proposta de intervención didáctica innovadora que transforme e optimice as actividades de simulación clínica incluídas no módulo “atención sanitaria inicial en situacións de emerxencia” pertencentes ao Ciclo Formativo de Grao Medio de Técnico/a en Emerxencias Sanitarias dun centro educativo concreto. Ao longo do traballo realízase unha revisión do marco teórico no que se basea a proposta e desenvólvese a propia proposta de intervención didáctica, que inclúe unha avaliación de necesidades, a planificación de espazos, actividades e recursos, a contextualización da proposta no módulo, a sistemática das actividades e a proposta de avaliación da intervención. Finalmente, atópase unha análise e discusión dos resultados obtidos na aplicación hipotética da intervención, que globalmente animan á súa revisión, mellora e verdadeira posta en práctica.
A simulación clínica proporciona múltiples beneficios e oportunidades de aprendizaxe grazas á súa relación coa adquisición de habilidades prácticas e ten un papel relevante nos estudos relacionados coas ciencias da saúde. Debido ao carácter práctico e profesionalizante da Formación Profesional, ten xeito que estea presente nas súas ensinanzas. O obxectivo do presente traballo de fin de máster é elaborar unha proposta de intervención didáctica innovadora que transforme e optimice as actividades de simulación clínica incluídas no módulo “atención sanitaria inicial en situacións de emerxencia” pertencentes ao Ciclo Formativo de Grao Medio de Técnico/a en Emerxencias Sanitarias dun centro educativo concreto. Ao longo do traballo realízase unha revisión do marco teórico no que se basea a proposta e desenvólvese a propia proposta de intervención didáctica, que inclúe unha avaliación de necesidades, a planificación de espazos, actividades e recursos, a contextualización da proposta no módulo, a sistemática das actividades e a proposta de avaliación da intervención. Finalmente, atópase unha análise e discusión dos resultados obtidos na aplicación hipotética da intervención, que globalmente animan á súa revisión, mellora e verdadeira posta en práctica.
Dirección
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
Tribunal
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
VILLAR VARELA, MILENA (Vogal)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
VILLAR VARELA, MILENA (Vogal)
O uso de xogos de rol de mesa no ensino de Portugués como Lingua Estranxeira
Autoría
L.C.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
L.C.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 13:30
08.07.2025 13:30
Resumo
Este traballo de fin de máster investiga o potencial da innovación didáctica a través do uso dos xogos de rol de mesa, coñecidos tamén como role-playing games, aplicados nas aulas de lingua portuguesa como segunda lingua estranxeira para alumnado de 3º da ESO. A partir dunha base teórica que caracteriza este tipo de xogo e metodoloxías como o enfoque comunicativo no ensino de linguas, a investigación tamén presenta os resultados dunha actividade na que o alumnado xogou co obxectivo de consolidar contidos traballados na Programación Didáctica do curso, tanto gramaticais como culturais. Os datos, obtidos mediante cuestionarios e enquisas, amosan un alto grao de motivación entre o alumnado, evidenciando o éxito do uso de métodos lúdicos e creativos, así como un claro estímulo no uso da lingua e na consolidación da gramática.
Este traballo de fin de máster investiga o potencial da innovación didáctica a través do uso dos xogos de rol de mesa, coñecidos tamén como role-playing games, aplicados nas aulas de lingua portuguesa como segunda lingua estranxeira para alumnado de 3º da ESO. A partir dunha base teórica que caracteriza este tipo de xogo e metodoloxías como o enfoque comunicativo no ensino de linguas, a investigación tamén presenta os resultados dunha actividade na que o alumnado xogou co obxectivo de consolidar contidos traballados na Programación Didáctica do curso, tanto gramaticais como culturais. Os datos, obtidos mediante cuestionarios e enquisas, amosan un alto grao de motivación entre o alumnado, evidenciando o éxito do uso de métodos lúdicos e creativos, así como un claro estímulo no uso da lingua e na consolidación da gramática.
Dirección
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Titoría)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Titoría)
Tribunal
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
O TIL en Galicia: estudo da súa implantación nun centro de Ensino Secundario
Autoría
X.C.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
X.C.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 19:00
07.07.2025 19:00
Resumo
Este traballo analiza o Tratamento Integrado de Linguas (TIL) desde unha perspectiva teórica, normativa e práctica, con especial atención ao seu desenvolvemento no contexto galego. Tras revisar os fundamentos pedagóxicos e o marco legal, examínase a implantación concreta desta metodoloxía no IES Félix Muriel de Rianxo, centro pioneiro na súa aplicación. A análise compleméntase cunha reflexión crítica baseada na experiencia persoal da autora, que permite visibilizar tanto os logros como os retos do enfoque. O estudo pretende contribuír á comprensión e valorización do TIL como ferramenta clave para a educación plurilingüe e a normalización do galego.
Este traballo analiza o Tratamento Integrado de Linguas (TIL) desde unha perspectiva teórica, normativa e práctica, con especial atención ao seu desenvolvemento no contexto galego. Tras revisar os fundamentos pedagóxicos e o marco legal, examínase a implantación concreta desta metodoloxía no IES Félix Muriel de Rianxo, centro pioneiro na súa aplicación. A análise compleméntase cunha reflexión crítica baseada na experiencia persoal da autora, que permite visibilizar tanto os logros como os retos do enfoque. O estudo pretende contribuír á comprensión e valorización do TIL como ferramenta clave para a educación plurilingüe e a normalización do galego.
Dirección
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Titoría)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Titoría)
Tribunal
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
VIDAL ESTEVEZ, BENJAMIN (Secretario/a)
Criado Boado, Cecilia (Vogal)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
VIDAL ESTEVEZ, BENJAMIN (Secretario/a)
Criado Boado, Cecilia (Vogal)
Actividade innovadora para o ensino das ciencias na Formación Profesional Básica
Autoría
J.C.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
J.C.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 09:00
10.07.2025 09:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Mestrado analiza o desempeño do alumnado da FP básica na posta en práctica dunha unidade didáctica para a aprendizaxe das formas da materia. O tema escóllese principalmente debido á súa relevancia na comprensión básica dos diferentes sucesos que ocorren na natureza e no día a día. A proposta enmárcase na Unidade Didáctica Formas da materia correspondente ao módulo de Ciencias Aplicadas I da Formación Profesional Básica (FPB). A proposta tenta potenciar unha actitude positiva do alumnado cara as ciencias fomentando unha aprendizaxe contextualizada, promovendo deste xeito a alfabetización científica, así coma establecer relacións entre Ciencia, Tecnoloxía, Sociedade e Ambiente. Para o desenvolvemento desta proposta didáctica, proponse unha metodoloxía de indagación como estratexia de aprendizaxe activo e colaborativo, fundamentada no modelo construtivista, co obxectivo de que a súa aprendizaxe sexa máis significativa. Así mesmo, o alumnado implicarase no seu propio proceso de ensinanza-aprendizaxe. Para elo, empregaranse unha serie de estratexias de resolución de problemas, de argumentación científica e de traballo activo e colaborativo, buscando que o alumnado recolla datos e información a partir da formulación de problemas próximos á súa contorna, que os analice e que, posteriormente, estableza conclusións.
Este Traballo de Fin de Mestrado analiza o desempeño do alumnado da FP básica na posta en práctica dunha unidade didáctica para a aprendizaxe das formas da materia. O tema escóllese principalmente debido á súa relevancia na comprensión básica dos diferentes sucesos que ocorren na natureza e no día a día. A proposta enmárcase na Unidade Didáctica Formas da materia correspondente ao módulo de Ciencias Aplicadas I da Formación Profesional Básica (FPB). A proposta tenta potenciar unha actitude positiva do alumnado cara as ciencias fomentando unha aprendizaxe contextualizada, promovendo deste xeito a alfabetización científica, así coma establecer relacións entre Ciencia, Tecnoloxía, Sociedade e Ambiente. Para o desenvolvemento desta proposta didáctica, proponse unha metodoloxía de indagación como estratexia de aprendizaxe activo e colaborativo, fundamentada no modelo construtivista, co obxectivo de que a súa aprendizaxe sexa máis significativa. Así mesmo, o alumnado implicarase no seu propio proceso de ensinanza-aprendizaxe. Para elo, empregaranse unha serie de estratexias de resolución de problemas, de argumentación científica e de traballo activo e colaborativo, buscando que o alumnado recolla datos e información a partir da formulación de problemas próximos á súa contorna, que os analice e que, posteriormente, estableza conclusións.
Dirección
TORRON CASAL, CAROLINA (Titoría)
TORRON CASAL, CAROLINA (Titoría)
Tribunal
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
Os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible a través do traballo cooperativo na aula de Inglés de 1º de Bacharelato
Autoría
P.C.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
P.C.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 09:00
11.07.2025 09:00
Resumo
Nun contexto internacional cada vez máis marcado pola desigualdade e polas inxustizas, a necesidade de avanzar na consecución dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS) vólvese urxente. Neste escenario, a educación transfórmase nunha humilde ferramenta para realizar pequenos cambios cun impacto significativo. Na situación de aprendizaxe que se presenta neste traballo, o alumnado convértese nun axente do cambio e desenvolve as súas competencias e habilidades sociais para promover avances na igualdade de xénero en todo o mundo no contexto dunha simulación de asemblea das Nacións Unidas. Seis países membros da ONU expoñen a súa visión sobre o estado actual do ODS 5: igualdade de xénero, e proporán políticas para garantir a construción dunha sociedade xusta. Ademais, introdúcese a Interpretación pedagóxica como recurso educativo para o mellora na confianza da produción oral en lingua inglesa. En termos xerais, podemos concluír que o proxecto proposto favorece o desenvolvemento competencial do alumnado, sobre todo no tocante á seguridade á hora de se expresar nunha lingua estranxeira así como de conciencia social, imprescindible para comprender os retos actuais como sociedade.
Nun contexto internacional cada vez máis marcado pola desigualdade e polas inxustizas, a necesidade de avanzar na consecución dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS) vólvese urxente. Neste escenario, a educación transfórmase nunha humilde ferramenta para realizar pequenos cambios cun impacto significativo. Na situación de aprendizaxe que se presenta neste traballo, o alumnado convértese nun axente do cambio e desenvolve as súas competencias e habilidades sociais para promover avances na igualdade de xénero en todo o mundo no contexto dunha simulación de asemblea das Nacións Unidas. Seis países membros da ONU expoñen a súa visión sobre o estado actual do ODS 5: igualdade de xénero, e proporán políticas para garantir a construción dunha sociedade xusta. Ademais, introdúcese a Interpretación pedagóxica como recurso educativo para o mellora na confianza da produción oral en lingua inglesa. En termos xerais, podemos concluír que o proxecto proposto favorece o desenvolvemento competencial do alumnado, sobre todo no tocante á seguridade á hora de se expresar nunha lingua estranxeira así como de conciencia social, imprescindible para comprender os retos actuais como sociedade.
Dirección
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Titoría)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Titoría)
Tribunal
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
A epixenética para facer fronte a problemas sociais
Autoría
M.D.L.A.C.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
M.D.L.A.C.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 10:00
08.07.2025 10:00
Resumo
A epixenética fai referencia aos mecanismos que regulan a expresión dos xenes sen modificar a súa secuencia. Esta perspectiva resulta clave para a comprensión integral de problemáticas de saúde, e para superar visións deterministas da natureza humana. Malia a súa relevancia, existen escasas investigacións de aula que aborden este enfoque no contexto das ciencias escolares. Este traballo sitúase nesta liña de investigación emerxente na didáctica das ciencias, sobre cuestión socio-científicas relacionadas coa influencia do ambiente na saúde. Os participantes son estudantes de 3 da ESO (N=12) dun centro público. As preguntas de investigación son: 1) Que coñecementos e posibles crenzas mostra o alumnado respecto á xenética e o modelo epixenético?; 2) Como son os modelos epixenéticos que elaboran para explicar a expresión dos xenes nos seres vivos? A análise das preguntas de investigación mostra que a maioría dos participantes presenta concepcións inadecuadas descritas na literatura e dificultades na práctica científica de modelización. Con todo, a introdución do enfoque epixenético contribuíu á mellora da comprensión sobre a influencia do ambiente nas características fenotípicas. Da análise cualitativa derivan implicacións educativas relevantes que sinalan a necesidade de incorporar a epixenética na ensinanza, favorecendo unha comprensión integrada da saúde e do ambiente.
A epixenética fai referencia aos mecanismos que regulan a expresión dos xenes sen modificar a súa secuencia. Esta perspectiva resulta clave para a comprensión integral de problemáticas de saúde, e para superar visións deterministas da natureza humana. Malia a súa relevancia, existen escasas investigacións de aula que aborden este enfoque no contexto das ciencias escolares. Este traballo sitúase nesta liña de investigación emerxente na didáctica das ciencias, sobre cuestión socio-científicas relacionadas coa influencia do ambiente na saúde. Os participantes son estudantes de 3 da ESO (N=12) dun centro público. As preguntas de investigación son: 1) Que coñecementos e posibles crenzas mostra o alumnado respecto á xenética e o modelo epixenético?; 2) Como son os modelos epixenéticos que elaboran para explicar a expresión dos xenes nos seres vivos? A análise das preguntas de investigación mostra que a maioría dos participantes presenta concepcións inadecuadas descritas na literatura e dificultades na práctica científica de modelización. Con todo, a introdución do enfoque epixenético contribuíu á mellora da comprensión sobre a influencia do ambiente nas características fenotípicas. Da análise cualitativa derivan implicacións educativas relevantes que sinalan a necesidade de incorporar a epixenética na ensinanza, favorecendo unha comprensión integrada da saúde e do ambiente.
Dirección
PUIG MAURIZ, BLANCA (Titoría)
PUIG MAURIZ, BLANCA (Titoría)
Tribunal
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Vogal)
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Vogal)
O léxico grego, base da competencia en diversas linguas: unha proposta didáctica
Autoría
E.D.N.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
E.D.N.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 16:00
07.07.2025 16:00
Resumo
O noso traballo consistirá nunha proposta de intervención educativa de aplicación no segundo curso do Bacharelato da materia de Grego II, e responde a unha cuestión incluída nos obxectivos, destrezas e criterios de avaliación da materia: a adquisición dun repertorio léxico e o emprego deste para favorecer a competencia nas linguas propias e estranxeiras. Deste xeito, propoñemos explicar polo miúdo ao alumnado os procesos de formación de palabras da lingua grega, así como facilitarlle técnicas para construíren o seu vocabulario básico grego, a fin de que acaden así un nivel de comprensión dos textos moito maior e unha meirande capacidade analítica nas linguas antes citadas. Para isto servirémonos de diversas ferramentas didácticas, tendo sempre como eixo os textos seleccionados pola CIUG para as probas PAU, mais sen descartar a introdución de vocabulario presente noutros textos que poida aportar no repertorio léxico que se quere construír no alumnado. Os resultados que se prevén serán, en xeral, un maior nivel de comprensión lectora e escrita en grego, pero tamén unha maior competencia nas linguas dos diversos repertorios lingüísticos do alumnado.
O noso traballo consistirá nunha proposta de intervención educativa de aplicación no segundo curso do Bacharelato da materia de Grego II, e responde a unha cuestión incluída nos obxectivos, destrezas e criterios de avaliación da materia: a adquisición dun repertorio léxico e o emprego deste para favorecer a competencia nas linguas propias e estranxeiras. Deste xeito, propoñemos explicar polo miúdo ao alumnado os procesos de formación de palabras da lingua grega, así como facilitarlle técnicas para construíren o seu vocabulario básico grego, a fin de que acaden así un nivel de comprensión dos textos moito maior e unha meirande capacidade analítica nas linguas antes citadas. Para isto servirémonos de diversas ferramentas didácticas, tendo sempre como eixo os textos seleccionados pola CIUG para as probas PAU, mais sen descartar a introdución de vocabulario presente noutros textos que poida aportar no repertorio léxico que se quere construír no alumnado. Os resultados que se prevén serán, en xeral, un maior nivel de comprensión lectora e escrita en grego, pero tamén unha maior competencia nas linguas dos diversos repertorios lingüísticos do alumnado.
Dirección
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Titoría)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Titoría)
Tribunal
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
VIDAL ESTEVEZ, BENJAMIN (Secretario/a)
Criado Boado, Cecilia (Vogal)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
VIDAL ESTEVEZ, BENJAMIN (Secretario/a)
Criado Boado, Cecilia (Vogal)
O potencial da incorporación de contidos non eurocéntricos no currículo da educación secundaria: un caso práctico
Autoría
L.D.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
L.D.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 12:30
08.07.2025 12:30
Resumo
Actualmente, existe un notable nesgo eurocéntrico no currículo de ciencias sociais da educación secundaria, entendido como unha fixación total nos contextos e materias históricas de Europa e Occidente. Isto levou á exclusión, deliberada ou non, de múltiples rexións dunha historia supostamente universal e creou unha serie de nesgos e narrativas falsas que prexudican activamente a capacidade do alumnado para adquirir coñecementos e habilidades verdadeiramente históricas. Cremos que a exclusión destes contextos non occidentais non só é negativa e debe corrixirse, senón que, ao poñerlle fin, pode utilizarse para traballar no desenvolvemento de habilidades vitais para o alumnado, como desenvolver unha perspectiva crítica, usar a empatía como ferramenta para a aprendizaxe histórica e traballar con fontes. Mediante unha aplicación práctica desta teoría, pretendemos determinar se o alumnado posúe non só a capacidade, senón tamén o interese, para traballar con estes contidos alternativos nun esforzo por fomentar unha investigación máis profunda sobre a súa posible inclusión no currículo ou, como mínimo, como experiencias complementarias a este.
Actualmente, existe un notable nesgo eurocéntrico no currículo de ciencias sociais da educación secundaria, entendido como unha fixación total nos contextos e materias históricas de Europa e Occidente. Isto levou á exclusión, deliberada ou non, de múltiples rexións dunha historia supostamente universal e creou unha serie de nesgos e narrativas falsas que prexudican activamente a capacidade do alumnado para adquirir coñecementos e habilidades verdadeiramente históricas. Cremos que a exclusión destes contextos non occidentais non só é negativa e debe corrixirse, senón que, ao poñerlle fin, pode utilizarse para traballar no desenvolvemento de habilidades vitais para o alumnado, como desenvolver unha perspectiva crítica, usar a empatía como ferramenta para a aprendizaxe histórica e traballar con fontes. Mediante unha aplicación práctica desta teoría, pretendemos determinar se o alumnado posúe non só a capacidade, senón tamén o interese, para traballar con estes contidos alternativos nun esforzo por fomentar unha investigación máis profunda sobre a súa posible inclusión no currículo ou, como mínimo, como experiencias complementarias a este.
Dirección
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Titoría)
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Secretario/a)
Lopez , Lucrezia (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Secretario/a)
Lopez , Lucrezia (Vogal)
A indagación no contexto de laboratorio para a ensinanza da Química na Educación Secundaria
Autoría
R.F.D.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
R.F.D.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 10:00
11.07.2025 10:00
Resumo
No presente traballo, analízanse os desempeños do alumnado de secundaria durante a implementación dunha actividade de indagación guiada no laboratorio, para resolver un escenario de criminoloxía que requiría da identificación de diversas substancias problema a través do emprego das súas propiedades e reactividade química. O obxectivo do traballo era estudar como o alumnado de secundaria levaba a cabo o deseño de experimentos para identificar as mostras problema, e como propoñía xustificacións para as identificacións efectuadas. Os participantes no estudo foron un grupo de alumnos/as da materia de Física e Química de 4º ESO, que traballaron divididos en pequenos grupos. Para a toma de datos, empregáronse as respostas escritas producidas polo alumnado en dúas das fases da intervención. Os resultados obtidos sinalan que o alumnado amosa dificultades, principalmente, no deseño de procedementos experimentais, e na interpretación da reactividade química; pero que, aínda que existen aspectos a mellorar, a implementación deste tipo de prácticas resulta efectiva para motivar ao alumnado, e para promover unha aprendizaxe activa e significativa dos contidos e competencias relativos á materia de Física e Química.
No presente traballo, analízanse os desempeños do alumnado de secundaria durante a implementación dunha actividade de indagación guiada no laboratorio, para resolver un escenario de criminoloxía que requiría da identificación de diversas substancias problema a través do emprego das súas propiedades e reactividade química. O obxectivo do traballo era estudar como o alumnado de secundaria levaba a cabo o deseño de experimentos para identificar as mostras problema, e como propoñía xustificacións para as identificacións efectuadas. Os participantes no estudo foron un grupo de alumnos/as da materia de Física e Química de 4º ESO, que traballaron divididos en pequenos grupos. Para a toma de datos, empregáronse as respostas escritas producidas polo alumnado en dúas das fases da intervención. Os resultados obtidos sinalan que o alumnado amosa dificultades, principalmente, no deseño de procedementos experimentais, e na interpretación da reactividade química; pero que, aínda que existen aspectos a mellorar, a implementación deste tipo de prácticas resulta efectiva para motivar ao alumnado, e para promover unha aprendizaxe activa e significativa dos contidos e competencias relativos á materia de Física e Química.
Dirección
CASAS QUIROGA, LUCIA (Titoría)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Titoría)
Tribunal
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
Uso de ferramentas de Intelixencia Artificial xerativas como asistentes para o profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria.
Autoría
A.F.H.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
A.F.H.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 10:00
10.07.2025 10:00
Resumo
O presente Traballo de Fin de Máster (TFM) investiga o potencial das ferramentas de Intelixencia Artificial Xerativa (IAxen) como asistentes para o profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria. Realízase unha análise das familias de ferramentas de IA xerativa (LLMs, xeradores de imaxes, audio, etc.), avaliando a súa aplicabilidade a diversas tarefas docentes mediante unha matriz estruturada. Desenvólvense casos prácticos específicos, como a xeración de material didáctico para matemáticas, a creación de avaliacións de opción múltiple e o deseño de recursos interactivos para o reforzo da arendizaxe, demostrando a súa viabilidade e eficiencia. Finalmente, elabórase unha guía web para docentes, co obxectivo de facilitar a adopción destas tecnoloxías. O estudo conclúe que a IA xerativa non é só unha ferramenta, senón un catalizador de cambio que pode transformar o rol docente, empoderar ao alumnado e reconfigurar a avaliación, subliñando a importancia dunha integración ética e crítica no contexto da transformación dixital educativa.
O presente Traballo de Fin de Máster (TFM) investiga o potencial das ferramentas de Intelixencia Artificial Xerativa (IAxen) como asistentes para o profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria. Realízase unha análise das familias de ferramentas de IA xerativa (LLMs, xeradores de imaxes, audio, etc.), avaliando a súa aplicabilidade a diversas tarefas docentes mediante unha matriz estruturada. Desenvólvense casos prácticos específicos, como a xeración de material didáctico para matemáticas, a creación de avaliacións de opción múltiple e o deseño de recursos interactivos para o reforzo da arendizaxe, demostrando a súa viabilidade e eficiencia. Finalmente, elabórase unha guía web para docentes, co obxectivo de facilitar a adopción destas tecnoloxías. O estudo conclúe que a IA xerativa non é só unha ferramenta, senón un catalizador de cambio que pode transformar o rol docente, empoderar ao alumnado e reconfigurar a avaliación, subliñando a importancia dunha integración ética e crítica no contexto da transformación dixital educativa.
Dirección
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Titoría)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Titoría)
Tribunal
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
Outra historia para contar nas aulas: a educación das persoas xordas na época moderna
Autoría
N.F.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
N.F.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 13:30
07.07.2025 13:30
Resumo
Neste traballo proponse unha intervención didáctica, para a materia de Xeografía e Historia de 2º de Educación de Secundaria Obrigatoria (ESO), centrada na Historia da educación das persoas xordas e mudas na época moderna (séculos XV-XVIII), aínda que dunha forma contextualizada de todos aqueles factores sociais, políticos, relixiosos e económicos que participan neste proceso histórico. Todo coa finalidade de romper con ese relato hexemónico na que se ensina unha narrativa definida, ao integrar non só un grupo social minoritario, que a sociedade actual hasta fai pouco non se sensibilizara na súa historia e seu papel ao ser considerado como o outro ou inclusive de pertencer a unha cultura allea, senón tamén a través desta Historia, conectada có contexto actual, permítese o traballar, mediante o uso de metodoloxías activas, toda unha serie de competencias chave, non soamente as que marca a lexislación educativa vixente, para o alumnado; sendo esenciais para a súa vida cotiá, como o desenvolvemento do pensamento crítico, reflexivo, plural e diverso.
Neste traballo proponse unha intervención didáctica, para a materia de Xeografía e Historia de 2º de Educación de Secundaria Obrigatoria (ESO), centrada na Historia da educación das persoas xordas e mudas na época moderna (séculos XV-XVIII), aínda que dunha forma contextualizada de todos aqueles factores sociais, políticos, relixiosos e económicos que participan neste proceso histórico. Todo coa finalidade de romper con ese relato hexemónico na que se ensina unha narrativa definida, ao integrar non só un grupo social minoritario, que a sociedade actual hasta fai pouco non se sensibilizara na súa historia e seu papel ao ser considerado como o outro ou inclusive de pertencer a unha cultura allea, senón tamén a través desta Historia, conectada có contexto actual, permítese o traballar, mediante o uso de metodoloxías activas, toda unha serie de competencias chave, non soamente as que marca a lexislación educativa vixente, para o alumnado; sendo esenciais para a súa vida cotiá, como o desenvolvemento do pensamento crítico, reflexivo, plural e diverso.
Dirección
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Titoría)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Titoría)
Tribunal
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Secretario/a)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Vogal)
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Secretario/a)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Vogal)
Proposta de ensinanza e investigación do impacto dos xogos tradicionais como expoñentes do patrimonio cultural inmaterial na Bacharelato
Autoría
A.F.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
A.F.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 09:00
08.07.2025 09:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster (TFM) contén o deseño e implementación dunha proposta de intervención educativa dirixida á materia Historia do Mundo Contemporáneo de 1º curso de Bacharelato no contexto dun Instituto de Ensino Secundario da Comunidade Autónoma de Galicia. Trabállase como contido o patrimonio cultural inmaterial para promover a súa conser-vación e mellora nun contexto dun mundo globalizado. O patrimonio é un recurso didáctico que contribúe ao desenvolvemento de competencias sociais e cívicas no alumnado e lle permite ser consciente do legado que herda. Concretamente, dentro deste patrimonio cultural inmaterial, os contidos céntranse no valor dos xogos tradicionais, como exemplo da transmisión da identidade dun territorio, de xeración en xeración, ao longo do tempo. A proposta busca achegar ao alumnado desta etapa a importancia de conservar o patrimonio cultural inmaterial, especialmente, os xogos tradicionais, polo seu compoñente social, cultural e de conformación da identidade. Os resultados obtidos trala implementación da proposta poñen en evidencia a importancia de trasladar o patrimonio cultural inmaterial como contido clave para a conformación da identidade do alumnado. Ademais tamén se manifesta a implicación e interese do alumnado á hora de abordar os xogos tradicionais no marco da materia de Historia do Mundo Contemporáneo.
Este Traballo de Fin de Máster (TFM) contén o deseño e implementación dunha proposta de intervención educativa dirixida á materia Historia do Mundo Contemporáneo de 1º curso de Bacharelato no contexto dun Instituto de Ensino Secundario da Comunidade Autónoma de Galicia. Trabállase como contido o patrimonio cultural inmaterial para promover a súa conser-vación e mellora nun contexto dun mundo globalizado. O patrimonio é un recurso didáctico que contribúe ao desenvolvemento de competencias sociais e cívicas no alumnado e lle permite ser consciente do legado que herda. Concretamente, dentro deste patrimonio cultural inmaterial, os contidos céntranse no valor dos xogos tradicionais, como exemplo da transmisión da identidade dun territorio, de xeración en xeración, ao longo do tempo. A proposta busca achegar ao alumnado desta etapa a importancia de conservar o patrimonio cultural inmaterial, especialmente, os xogos tradicionais, polo seu compoñente social, cultural e de conformación da identidade. Os resultados obtidos trala implementación da proposta poñen en evidencia a importancia de trasladar o patrimonio cultural inmaterial como contido clave para a conformación da identidade do alumnado. Ademais tamén se manifesta a implicación e interese do alumnado á hora de abordar os xogos tradicionais no marco da materia de Historia do Mundo Contemporáneo.
Dirección
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Titoría)
VALCARCE FERNANDEZ, MARGARITA Cotitoría
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Titoría)
VALCARCE FERNANDEZ, MARGARITA Cotitoría
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Secretario/a)
Lopez , Lucrezia (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Secretario/a)
Lopez , Lucrezia (Vogal)
A Revolución Portuguesa no desenvolvemento dos valores cívicos e democráticos na aula
Autoría
J.R.F.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
J.R.F.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 19:00
08.07.2025 19:00
Resumo
Este traballo leva a cabo unha investigación educativa baseada nun estudo de caso descriptivo nunha aula de 1º de Bacharelato na que é abordada, dende a materia de Historia do Mundo Contemporáneo, a cuestión da defensa dos valores civicos e democráticos a partires do contexto histórico da Revolución Portuguesa. A actuación didáctica orientouse metodoloxicamente dende unha concepción do alumnado como axente activo de aprendizaxe, utilizando unha variedade de fontes e fomentando a participación e as actividades de traballo en grupo. A análise de resultados basease nunha metodoloxía de investigación mixta (cualitativa e cuantitativa). Caben destacar como principais resultados o desenvolvemento da conciencia democrática, o pensamento crítico e a valoración positiva das metodoloxías innovadoras utilizadas.
Este traballo leva a cabo unha investigación educativa baseada nun estudo de caso descriptivo nunha aula de 1º de Bacharelato na que é abordada, dende a materia de Historia do Mundo Contemporáneo, a cuestión da defensa dos valores civicos e democráticos a partires do contexto histórico da Revolución Portuguesa. A actuación didáctica orientouse metodoloxicamente dende unha concepción do alumnado como axente activo de aprendizaxe, utilizando unha variedade de fontes e fomentando a participación e as actividades de traballo en grupo. A análise de resultados basease nunha metodoloxía de investigación mixta (cualitativa e cuantitativa). Caben destacar como principais resultados o desenvolvemento da conciencia democrática, o pensamento crítico e a valoración positiva das metodoloxías innovadoras utilizadas.
Dirección
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Titoría)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Titoría)
Tribunal
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Presidente/a)
PIÑEIRA MANTIÑAN, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Vogal)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Presidente/a)
PIÑEIRA MANTIÑAN, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Vogal)
Deconstruindo o suxeito racional: coidados e interdependencia na aula de Filosofía
Autoría
M.M.F.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
M.M.F.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 09:30
07.07.2025 09:30
Resumo
Nun contexto de crise ecosocial e de fraxilidade dos vínculos, este Traballo de Fin de Máster propón unha revisión crítica do suxeito autónomo na tradición filosófica desde unha perspectiva feminista centrada na ética do coidado, defendendo a necesidade de situar os coidados no centro do proxecto educativo. Para iso, preséntase unha situación de aprendizaxe titulada A (R)evolución dos coidados, deseñada para a materia de Filosofía en 1.º de Bacharelato, que reivindica a interdependencia como unha condición existencial que convida a repensar colectivamente as bases epistemolóxicas e relacionais da nosa existencia.
Nun contexto de crise ecosocial e de fraxilidade dos vínculos, este Traballo de Fin de Máster propón unha revisión crítica do suxeito autónomo na tradición filosófica desde unha perspectiva feminista centrada na ética do coidado, defendendo a necesidade de situar os coidados no centro do proxecto educativo. Para iso, preséntase unha situación de aprendizaxe titulada A (R)evolución dos coidados, deseñada para a materia de Filosofía en 1.º de Bacharelato, que reivindica a interdependencia como unha condición existencial que convida a repensar colectivamente as bases epistemolóxicas e relacionais da nosa existencia.
Dirección
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Titoría)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Titoría)
Tribunal
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Secretario/a)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Vogal)
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Secretario/a)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Vogal)
Por unha lingua máis eco. Unha revisión do currículo de secundaria desde unha perspectiva ecolingüística.
Autoría
A.F.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
A.F.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 10:00
08.07.2025 10:00
Resumo
O obxectivo fundamental deste traballo de fin de mestrado é a realización dunha revisión do currículo da materia de Lingua Castelá e Literatura no nivel de 4ºESO para incluír nel a perspectiva da ecolingüística. Centrarémonos principalmente no Bloque 1, denominado “As linguas e os seus falantes”, pois considerámolo o máis axeitado para introducir contidos desta índole. Para iso, veremos os obxectivos, contidos e criterios de avaliación establecidos e proporemos uns novos adecuados para o propósito do noso traballo. Desta forma, contribuiremos a crear unha conciencia ecolingüística crítica no alumnado, fundamental para o seu desempeño no mundo globalizado no que vivimos, no que as linguas internacionais e con prestixio ameazan ás máis minoritarias, así coma ás minorizadas.
O obxectivo fundamental deste traballo de fin de mestrado é a realización dunha revisión do currículo da materia de Lingua Castelá e Literatura no nivel de 4ºESO para incluír nel a perspectiva da ecolingüística. Centrarémonos principalmente no Bloque 1, denominado “As linguas e os seus falantes”, pois considerámolo o máis axeitado para introducir contidos desta índole. Para iso, veremos os obxectivos, contidos e criterios de avaliación establecidos e proporemos uns novos adecuados para o propósito do noso traballo. Desta forma, contribuiremos a crear unha conciencia ecolingüística crítica no alumnado, fundamental para o seu desempeño no mundo globalizado no que vivimos, no que as linguas internacionais e con prestixio ameazan ás máis minoritarias, así coma ás minorizadas.
Dirección
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Titoría)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ GROBA, ANA (Presidente/a)
Criado Boado, Cecilia (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
RODRIGUEZ GROBA, ANA (Presidente/a)
Criado Boado, Cecilia (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
Gallaecia Latina: un Manual de Latín para Galiza
Autoría
I.F.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
I.F.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 09:00
07.07.2025 09:00
Resumo
Este traballo desenvolve unha proposta pedagóxica para un manual escolar de introdución á lingua latina para estudantes galegos de ensino medio ou de primeiro ano do grao. Na primeira parte do traballo analízanse as diversas abordaxes metodolóxicas para a aprendizaxe do latín e xustifícase a escolla do método indutivo-contextual. Na segunda parte do traballo, explícase a necesidade de desenvolver un manual escolar de latín adaptado á realidade nacional galega. Por último, pormenorízanse as características da proposta e formúlase unha idea complementaria a partir da estratexia do Free Voluntary Reading, sempre nas coordenadas dun sistema de ensino autocentrado. No Anexo preséntase unha unidade piloto da proposta.
Este traballo desenvolve unha proposta pedagóxica para un manual escolar de introdución á lingua latina para estudantes galegos de ensino medio ou de primeiro ano do grao. Na primeira parte do traballo analízanse as diversas abordaxes metodolóxicas para a aprendizaxe do latín e xustifícase a escolla do método indutivo-contextual. Na segunda parte do traballo, explícase a necesidade de desenvolver un manual escolar de latín adaptado á realidade nacional galega. Por último, pormenorízanse as características da proposta e formúlase unha idea complementaria a partir da estratexia do Free Voluntary Reading, sempre nas coordenadas dun sistema de ensino autocentrado. No Anexo preséntase unha unidade piloto da proposta.
Dirección
Criado Boado, Cecilia (Titoría)
Criado Boado, Cecilia (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Secretario/a)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Vogal)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Secretario/a)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Vogal)
Proxecto de formación para a adquisición de competencias relacionadas coa prevención da criminalidade en municipios rurais
Autoría
D.F.F.
Máster Universitario en Procesos de Formación
D.F.F.
Máster Universitario en Procesos de Formación
Data da defensa
09.07.2025 10:00
09.07.2025 10:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster propón un proxecto formativo dirixido aos altos cargos do Concello de Vilalba, co obxectivo de dotar estas persoas de competencias básicas en criminoloxía aplicadas á prevención do delito en contornos rurais. O proxecto nace como resposta ao aumento da criminalidade no municipio, á escaseza de datos oficiais específicos para zonas rurais e á falta de formación dos responsables da toma de decisións locais en materia de seguridade. A proposta estrutúrase en catro fases fundamentais: detección de necesidades formativas, planificación da intervención, execución e avaliación. O programa basease en marcos teóricos clásicos e contemporáneos da criminoloxía, e emprega metodoloxías activas e participativas adaptadas ao contexto municipal. A formación organízase en módulos que abordan a criminoloxía ambiental, a prevención situacional e a análise da criminalidade, contribuíndo a reforzar o papel dos gobernos locais na prevención do delito e no desenvolvemento de comunidades seguras, resilientes e cohesionadas.
Este Traballo de Fin de Máster propón un proxecto formativo dirixido aos altos cargos do Concello de Vilalba, co obxectivo de dotar estas persoas de competencias básicas en criminoloxía aplicadas á prevención do delito en contornos rurais. O proxecto nace como resposta ao aumento da criminalidade no municipio, á escaseza de datos oficiais específicos para zonas rurais e á falta de formación dos responsables da toma de decisións locais en materia de seguridade. A proposta estrutúrase en catro fases fundamentais: detección de necesidades formativas, planificación da intervención, execución e avaliación. O programa basease en marcos teóricos clásicos e contemporáneos da criminoloxía, e emprega metodoloxías activas e participativas adaptadas ao contexto municipal. A formación organízase en módulos que abordan a criminoloxía ambiental, a prevención situacional e a análise da criminalidade, contribuíndo a reforzar o papel dos gobernos locais na prevención do delito e no desenvolvemento de comunidades seguras, resilientes e cohesionadas.
Dirección
GARCIA MURIAS, REBECA (Titoría)
VALCARCE FERNANDEZ, MARGARITA Cotitoría
GARCIA MURIAS, REBECA (Titoría)
VALCARCE FERNANDEZ, MARGARITA Cotitoría
Tribunal
FERNANDEZ REY, ELENA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Vogal)
FERNANDEZ REY, ELENA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Vogal)
Fortalecendo vínculos: Proposta de Educación Familiar na etapa de Educación Secundaria Obrigatoria
Autoría
A.G.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Orientación Educativa (2ª ed - Campus Santiago)
A.G.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Orientación Educativa (2ª ed - Campus Santiago)
Data da defensa
14.02.2025 10:00
14.02.2025 10:00
Resumo
Este traballo propón unha acción educativa enfocada a potenciar a comunicación e a cooperación entre familias e institucións educativas en prol do crecemento integral da mocidade. O estudo define una fundamentación teórica sobre a relevancia da parentalidade positiva e a coordinación entre a familia e a escola, e desenvolve o programa Conecta2, enfocado na formación das familias para mellorar o seu papel na vida escolar e persoal dos seus fillos/fillas/tutelados/tuteladas. A proposta basea as súas accións en metodoloxías activas como a aprendizaxe colaborativa e experiencial, mediante obradoiros, actividades de reflexión conxunta e xogos de rol, dirixidas a potenciar as habilidades parentais. Anticipase que este programa promova un ambiente de apoio no que adolescentes, familias e profesorado colaboren conxuntamente, reducindo conflitos e potenciando o rendemento e o benestar emocional do alumnado.
Este traballo propón unha acción educativa enfocada a potenciar a comunicación e a cooperación entre familias e institucións educativas en prol do crecemento integral da mocidade. O estudo define una fundamentación teórica sobre a relevancia da parentalidade positiva e a coordinación entre a familia e a escola, e desenvolve o programa Conecta2, enfocado na formación das familias para mellorar o seu papel na vida escolar e persoal dos seus fillos/fillas/tutelados/tuteladas. A proposta basea as súas accións en metodoloxías activas como a aprendizaxe colaborativa e experiencial, mediante obradoiros, actividades de reflexión conxunta e xogos de rol, dirixidas a potenciar as habilidades parentais. Anticipase que este programa promova un ambiente de apoio no que adolescentes, familias e profesorado colaboren conxuntamente, reducindo conflitos e potenciando o rendemento e o benestar emocional do alumnado.
Dirección
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Titoría)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ GROBA, ANA (Presidente/a)
GARCIA MURIAS, REBECA (Secretario/a)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Vogal)
RODRIGUEZ GROBA, ANA (Presidente/a)
GARCIA MURIAS, REBECA (Secretario/a)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Vogal)
Artes escénicas e visuais: unha proposta interdisciplinaria para estudantes de ESO
Autoría
R.G.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
R.G.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 09:00
11.07.2025 09:00
Resumo
O presente documento é un traballo de fin de máster que nace da necesidade de transformar o ensino da ESO a través da integración das artes escénicas nas materias de artes plásticas, co obxectivo de lograr unha abordaxe interdisciplinar e desenvolver a creatividade e a expresividade dos alumnos e alumnas. A través dunha metodoloxía activa e experiencial, deséñase unha proposta de intervención que busca superar as limitacións do currículo tradicional, que invisibiliza o corpo e relega a creatividade a un papel secundario. A intervención, desenvolvida no IES Antonio Fraguas, pretende fomentar a capacidade crítica, a creatividade, a autoestima e a relación co propio corpo, así como construír espazos seguros dentro das aulas onde poder expresar emocións e comunicarnos dun xeito horizontal. A metodoloxía empregada inclúe a análise documental, o deseño de actividades e a súa implementación práctica, con reflexións e conclusións sobre os resultados obtidos. Ditos resultados, evidencian que a integración das artes escénicas na aula son unha ferramenta clave para construír unha escola máis inclusiva e transformadora, en consonancia cos obxectivos da Axenda 2030 da UNESCO.
O presente documento é un traballo de fin de máster que nace da necesidade de transformar o ensino da ESO a través da integración das artes escénicas nas materias de artes plásticas, co obxectivo de lograr unha abordaxe interdisciplinar e desenvolver a creatividade e a expresividade dos alumnos e alumnas. A través dunha metodoloxía activa e experiencial, deséñase unha proposta de intervención que busca superar as limitacións do currículo tradicional, que invisibiliza o corpo e relega a creatividade a un papel secundario. A intervención, desenvolvida no IES Antonio Fraguas, pretende fomentar a capacidade crítica, a creatividade, a autoestima e a relación co propio corpo, así como construír espazos seguros dentro das aulas onde poder expresar emocións e comunicarnos dun xeito horizontal. A metodoloxía empregada inclúe a análise documental, o deseño de actividades e a súa implementación práctica, con reflexións e conclusións sobre os resultados obtidos. Ditos resultados, evidencian que a integración das artes escénicas na aula son unha ferramenta clave para construír unha escola máis inclusiva e transformadora, en consonancia cos obxectivos da Axenda 2030 da UNESCO.
Dirección
Trigo Martínez, Cristina (Titoría)
Trigo Martínez, Cristina (Titoría)
Tribunal
CABO VILLAVERDE, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
DIAZ SEOANE, ANGELES (Secretario/a)
CAPELAN FERNANDEZ, MONTSERRAT (Vogal)
CABO VILLAVERDE, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
DIAZ SEOANE, ANGELES (Secretario/a)
CAPELAN FERNANDEZ, MONTSERRAT (Vogal)
O conto como fío condutor dunha proposta de intervención educativa
Autoría
A.G.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
A.G.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 13:30
09.07.2025 13:30
Resumo
Sen lugar a dúbidas, a presenza de textos literarios na aula de lingua estranxeira é aínda moi escasa. Porén, se ditos textos son correctamente seleccionados, adquiren o potencial de ser explotados de maneira moi enriquecedora para o alumnado. Deste xeito, ademais da lingua, tamén serven para achegar ó alumnado a diversas temáticas incluídas no seu contido, por exemplo, a cultura. Por este motivo, a finalidade deste traballo consiste na presentación dunha proposta de intervención educativa para unha aula de lingua estranxeira: máis concretamente a aula de inglés. Esta proposta céntrase en alumnado de 2º de ESO, co obxectivo de traballar contidos propios deste nivel (especialmente o pasado simple, o resumo e a biografía) mediante o relato e as súas distintas variedades. Para este fin, proponse a utilización de diferentes metodoloxías e apórtase material didáctico que acompañaría ás diferentes sesións nas que se divide. Finalmente, aínda que esta proposta non puido ser implementada, preséntanse reflexións con vistas a un contexto ideado e téñense en conta outras propostas semellantes que puideron ser levadas á práctica.
Sen lugar a dúbidas, a presenza de textos literarios na aula de lingua estranxeira é aínda moi escasa. Porén, se ditos textos son correctamente seleccionados, adquiren o potencial de ser explotados de maneira moi enriquecedora para o alumnado. Deste xeito, ademais da lingua, tamén serven para achegar ó alumnado a diversas temáticas incluídas no seu contido, por exemplo, a cultura. Por este motivo, a finalidade deste traballo consiste na presentación dunha proposta de intervención educativa para unha aula de lingua estranxeira: máis concretamente a aula de inglés. Esta proposta céntrase en alumnado de 2º de ESO, co obxectivo de traballar contidos propios deste nivel (especialmente o pasado simple, o resumo e a biografía) mediante o relato e as súas distintas variedades. Para este fin, proponse a utilización de diferentes metodoloxías e apórtase material didáctico que acompañaría ás diferentes sesións nas que se divide. Finalmente, aínda que esta proposta non puido ser implementada, preséntanse reflexións con vistas a un contexto ideado e téñense en conta outras propostas semellantes que puideron ser levadas á práctica.
Dirección
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Titoría)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Titoría)
Tribunal
LOPEZ SANDEZ, MARIA (Coordinador)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Secretario/a)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Vogal)
LOPEZ SANDEZ, MARIA (Coordinador)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Secretario/a)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Vogal)
Motivos e influencias na práctica de actividade física en estudantes entre 10 e 12 anos
Autoría
A.G.F.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
A.G.F.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
Data da defensa
11.07.2025 10:00
11.07.2025 10:00
Resumo
A actividade física (AF) está estreitamente ligada á saúde e á calidade de vida. Dado que a infancia é unha etapa clave do desenvolvemento e que na adolescencia in-creméntase o abandono da AF, este estudo analizou os motivos e as influencias que levan a practicala ou non en 71 estudantes de entre 10 e 12 anos de centros públicos de Santiago de Compostela. Empregáronse dous cuestionarios validados: o MPAM-R e outro sobre influencias na AF e na saúde, ambos con preguntas tipo Likert. Os resulta-dos reflectiron unha maior presenza de motivos intrínsecos, como o goce ou a compe-tencia persoal. En canto ás influencias externas, a amizade foi o factor máis destacado, seguida polas familias. O profesorado e as clases de educación física foron percibidos como pouco influíntes. Conclúese a necesidade de fortalecer os modelos de influencia positivos para reducir o abandono da AF.
A actividade física (AF) está estreitamente ligada á saúde e á calidade de vida. Dado que a infancia é unha etapa clave do desenvolvemento e que na adolescencia in-creméntase o abandono da AF, este estudo analizou os motivos e as influencias que levan a practicala ou non en 71 estudantes de entre 10 e 12 anos de centros públicos de Santiago de Compostela. Empregáronse dous cuestionarios validados: o MPAM-R e outro sobre influencias na AF e na saúde, ambos con preguntas tipo Likert. Os resulta-dos reflectiron unha maior presenza de motivos intrínsecos, como o goce ou a compe-tencia persoal. En canto ás influencias externas, a amizade foi o factor máis destacado, seguida polas familias. O profesorado e as clases de educación física foron percibidos como pouco influíntes. Conclúese a necesidade de fortalecer os modelos de influencia positivos para reducir o abandono da AF.
Dirección
Rodríguez Fernández, José Eugenio (Titoría)
Rodríguez Fernández, José Eugenio (Titoría)
Tribunal
Abelairas Gómez, Cristian (Presidente/a)
NUÑEZ GARCIA, CRISTINA (Secretario/a)
FAYA CERQUEIRO, FATIMA MARIA (Vogal)
Abelairas Gómez, Cristian (Presidente/a)
NUÑEZ GARCIA, CRISTINA (Secretario/a)
FAYA CERQUEIRO, FATIMA MARIA (Vogal)
Análise dos estereotipos de xénero en moda infantil
Autoría
L.G.G.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
L.G.G.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
27.06.2025 11:45
27.06.2025 11:45
Resumo
A moda e a roupa son algo presente na vida das persoas desde o momento do nacemento. Desde os inicios do que se conoce como moda, existíu una diferenciación entre xéneros, clases sociais, idade… A roupa servíu como elemento de diferenciaicón para a sociedade, perpetuando así patróns mediante os cales se estenden os estereotipos de xénero. Neste Traballo de Fin de Mestrado preténdese indentificar os estereotipos de xéner da roupa da firma Zara Kids de entre 6 e 14 anos. Para iso analizáronse un total de 517 pezas teniendo en cuenta a súa cor, a súa mensaxe, a confección e o estampado. Procurando detectar a existencia de estereotipos de xénero e comprender de onde veñen cun breve percorrido histórico. A roupa analizada contén estereotipos de xénero vinculados ás variables investigadas, demostrando unha predilección por estilizar a roupa destinada a un público feminino e simplificar a roupa orientada a un público masculino.
A moda e a roupa son algo presente na vida das persoas desde o momento do nacemento. Desde os inicios do que se conoce como moda, existíu una diferenciación entre xéneros, clases sociais, idade… A roupa servíu como elemento de diferenciaicón para a sociedade, perpetuando así patróns mediante os cales se estenden os estereotipos de xénero. Neste Traballo de Fin de Mestrado preténdese indentificar os estereotipos de xéner da roupa da firma Zara Kids de entre 6 e 14 anos. Para iso analizáronse un total de 517 pezas teniendo en cuenta a súa cor, a súa mensaxe, a confección e o estampado. Procurando detectar a existencia de estereotipos de xénero e comprender de onde veñen cun breve percorrido histórico. A roupa analizada contén estereotipos de xénero vinculados ás variables investigadas, demostrando unha predilección por estilizar a roupa destinada a un público feminino e simplificar a roupa orientada a un público masculino.
Dirección
MOSTEIRO GARCIA, MARIA JOSEFA (Titoría)
MOSTEIRO GARCIA, MARIA JOSEFA (Titoría)
Tribunal
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
LABORA GONZALEZ, JUAN JOSE (Secretario/a)
Sampedro Vizcaya, María José (Vogal)
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
LABORA GONZALEZ, JUAN JOSE (Secretario/a)
Sampedro Vizcaya, María José (Vogal)
Proposta educativa innovadora e inocua para o módulo Taller de Técnicas Serigráficas
Autoría
S.G.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
S.G.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 12:30
11.07.2025 12:30
Resumo
A arte está en constante cambio, evolucionando grazas á experimentación e á propagación de ideas versátiles que se retroalimentan. De mesmo xeito, a educación artística debe seguir este criterio e deixar ó alumnado experimentar, fomentando a creatividade e o emprego de ferramentas e materiais fóra do establecido, ensinándolles a atopar solucións creativas a cuestións artísticas. A experiencia adquirida durante as prácticas nunha Escola de Artes e Superior de Deseño serviu como punto de partida deste traballo. O taller de técnicas serigráficas é o espazo principal onde se desenvolve o módulo que comparte o mesmo nome e onde o alumnado, maioritariamente menor de idade, exponse a produtos nocivos para a saúde coa fin de aprender a técnica da Serigrafía. Con ambos puntos en mente, o deseño da proposta didáctica baséase na creación de tintas para o módulo de Taller de Técnicas Serigráficas a partir de alimentos. Deste xeito, o traballo reflexiona sobre o entendemento do alumnado con respecto ás propiedades que debe ter a tinta dependendo da intención creativa e os procesos de creación desta.
A arte está en constante cambio, evolucionando grazas á experimentación e á propagación de ideas versátiles que se retroalimentan. De mesmo xeito, a educación artística debe seguir este criterio e deixar ó alumnado experimentar, fomentando a creatividade e o emprego de ferramentas e materiais fóra do establecido, ensinándolles a atopar solucións creativas a cuestións artísticas. A experiencia adquirida durante as prácticas nunha Escola de Artes e Superior de Deseño serviu como punto de partida deste traballo. O taller de técnicas serigráficas é o espazo principal onde se desenvolve o módulo que comparte o mesmo nome e onde o alumnado, maioritariamente menor de idade, exponse a produtos nocivos para a saúde coa fin de aprender a técnica da Serigrafía. Con ambos puntos en mente, o deseño da proposta didáctica baséase na creación de tintas para o módulo de Taller de Técnicas Serigráficas a partir de alimentos. Deste xeito, o traballo reflexiona sobre o entendemento do alumnado con respecto ás propiedades que debe ter a tinta dependendo da intención creativa e os procesos de creación desta.
Dirección
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Titoría)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Titoría)
Tribunal
CABO VILLAVERDE, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
DIAZ SEOANE, ANGELES (Secretario/a)
CAPELAN FERNANDEZ, MONTSERRAT (Vogal)
CABO VILLAVERDE, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
DIAZ SEOANE, ANGELES (Secretario/a)
CAPELAN FERNANDEZ, MONTSERRAT (Vogal)
Estudo sobre a formación e a motivación docente: análise do perfil do profesorado e percepción do alumnado nas Ensinanzas Artísticas Superiores da EASD Mestre Mateo.
Autoría
V.G.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
V.G.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 13:30
11.07.2025 13:30
Resumo
O presente traballo analiza a relación entre a formación académica do profesorado, o seu nivel de motivación e a percepción do alumnado, no contexto das Ensinanzas Artísticas Superiores impartidas na EASD Mestre Mateo de Santiago de Compostela. Os obxectivos principais son identificar que perfil docente presenta un maior grao de motivación e examinar se a súa traxectoria formativa inflúe nesa motivación. Para iso, levouse a cabo unha investigación de carácter cuantitativo con apoio cualitativo, mediante a aplicación de cuestionarios ao profesorado e ao alumnado do centro. Os resultados amosan que existen diferenzas estatisticamente significativas na motivación docente segundo a especialidade impartida, o nivel de estabilidade laboral e o recoñecemento percibido. Así mesmo, evidéncianse carencias formativas en ámbitos clave como a avaliación e a atención á diversidade, especialmente entre o profesorado con maior antigüidade. Por parte do alumnado, valórase de forma positiva ao profesorado motivado e próximo, destacando a influencia da motivación docente no seu propio compromiso académico. A partir destes achados, propóñense diversas medidas para mellorar a calidade educativa neste contexto: o fortalecemento da formación continua en metodoloxías activas, inclusión e avaliación; a redución da carga burocrática; o impulso ao recoñecemento institucional do profesorado; e a creación de espazos de colaboración docente. Estas accións buscan fomentar contornas educativas máis motivadoras, eficaces e adaptadas ás necesidades do ensino artístico superior contemporáneo.
O presente traballo analiza a relación entre a formación académica do profesorado, o seu nivel de motivación e a percepción do alumnado, no contexto das Ensinanzas Artísticas Superiores impartidas na EASD Mestre Mateo de Santiago de Compostela. Os obxectivos principais son identificar que perfil docente presenta un maior grao de motivación e examinar se a súa traxectoria formativa inflúe nesa motivación. Para iso, levouse a cabo unha investigación de carácter cuantitativo con apoio cualitativo, mediante a aplicación de cuestionarios ao profesorado e ao alumnado do centro. Os resultados amosan que existen diferenzas estatisticamente significativas na motivación docente segundo a especialidade impartida, o nivel de estabilidade laboral e o recoñecemento percibido. Así mesmo, evidéncianse carencias formativas en ámbitos clave como a avaliación e a atención á diversidade, especialmente entre o profesorado con maior antigüidade. Por parte do alumnado, valórase de forma positiva ao profesorado motivado e próximo, destacando a influencia da motivación docente no seu propio compromiso académico. A partir destes achados, propóñense diversas medidas para mellorar a calidade educativa neste contexto: o fortalecemento da formación continua en metodoloxías activas, inclusión e avaliación; a redución da carga burocrática; o impulso ao recoñecemento institucional do profesorado; e a creación de espazos de colaboración docente. Estas accións buscan fomentar contornas educativas máis motivadoras, eficaces e adaptadas ás necesidades do ensino artístico superior contemporáneo.
Dirección
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
Tribunal
CABO VILLAVERDE, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
DIAZ SEOANE, ANGELES (Secretario/a)
CAPELAN FERNANDEZ, MONTSERRAT (Vogal)
CABO VILLAVERDE, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
DIAZ SEOANE, ANGELES (Secretario/a)
CAPELAN FERNANDEZ, MONTSERRAT (Vogal)
O conflito como motor das mudanzas. Abordar a conflitividade política nas aulas de historia
Autoría
F.G.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
F.G.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 09:00
09.07.2025 09:00
Resumo
O presente estudo propón unha situación de aprendizaxe deseñada para o curso de 4º da ESO da materia de Xeografía e Historia, a través da cal se aborda a conflitividade política dos últimos anos da ditadura franquista e da transición. Para isto, lévase a cabo unha aproximación á literatura das autoras do currículo oculto que, desde unha perspectiva claramente crítica coa influencia do neoliberalismo no ensino, analizan como o conflito é frecuentemente presentado como unha sorte de excepción histórica carente de racionalidade, na que os intereses e os motivos das partes enfrontadas son ignorados. Co gallo de cumprir este obxectivo, utilízanse métodos innovadores que teñen demostrado potencial para fomentar a aprendizaxe significativa, a adquisición de competencias transversais e o desenvolvemento dunha perspectiva crítica entre o alumnado, como son a aprendizaxe cooperativa ou a metacognición, con ferramentas como o roleplay ou a investigación grupal.
O presente estudo propón unha situación de aprendizaxe deseñada para o curso de 4º da ESO da materia de Xeografía e Historia, a través da cal se aborda a conflitividade política dos últimos anos da ditadura franquista e da transición. Para isto, lévase a cabo unha aproximación á literatura das autoras do currículo oculto que, desde unha perspectiva claramente crítica coa influencia do neoliberalismo no ensino, analizan como o conflito é frecuentemente presentado como unha sorte de excepción histórica carente de racionalidade, na que os intereses e os motivos das partes enfrontadas son ignorados. Co gallo de cumprir este obxectivo, utilízanse métodos innovadores que teñen demostrado potencial para fomentar a aprendizaxe significativa, a adquisición de competencias transversais e o desenvolvemento dunha perspectiva crítica entre o alumnado, como son a aprendizaxe cooperativa ou a metacognición, con ferramentas como o roleplay ou a investigación grupal.
Dirección
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Titoría)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Coordinador)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Coordinador)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Intervencións desenvolvidas no contexto educativo para promover a actividade física do alumnado de 5 a 12 anos: Revisión Sistemática
Autoría
A.G.F.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
A.G.F.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
Data da defensa
11.07.2025 11:00
11.07.2025 11:00
Resumo
A pesar de que existen multiplicidade de iniciativas orientadas ao fomento da actividade física en escolares, os niveis de inactividade física aínda continúan en rexistros preocupantes. Ante a tendencia persistente, a presente revisión sistemática procura analizar as características das intervencións desenvolvidas no contexto escolar para aumentar a actividade física. Rexéndose ás directrices de PRISMA, analízanse documentos indexados nas bases de datos Scopus, Web Of Science e SportDiscus, sendo nove incluídos nesta revisión. Os achados obtidos sinalan o incentivo da actividade física na poboación escolar. Con todo, confirman unha diversidade metodolóxica que conflúe na contemplación de variables psicosociais. A nivel estrutural, destaca a eficiencia de intervencións holísticas por encima daquelas máis específicas. Esta situación evidencia a necesidade de reformular as estratexias de intervención cara a un enfoque comunitario, para favorecer o mantemento da actividade física como hábito a longo prazo.
A pesar de que existen multiplicidade de iniciativas orientadas ao fomento da actividade física en escolares, os niveis de inactividade física aínda continúan en rexistros preocupantes. Ante a tendencia persistente, a presente revisión sistemática procura analizar as características das intervencións desenvolvidas no contexto escolar para aumentar a actividade física. Rexéndose ás directrices de PRISMA, analízanse documentos indexados nas bases de datos Scopus, Web Of Science e SportDiscus, sendo nove incluídos nesta revisión. Os achados obtidos sinalan o incentivo da actividade física na poboación escolar. Con todo, confirman unha diversidade metodolóxica que conflúe na contemplación de variables psicosociais. A nivel estrutural, destaca a eficiencia de intervencións holísticas por encima daquelas máis específicas. Esta situación evidencia a necesidade de reformular as estratexias de intervención cara a un enfoque comunitario, para favorecer o mantemento da actividade física como hábito a longo prazo.
Dirección
RICO DIAZ, JAVIER (Titoría)
RICO DIAZ, JAVIER (Titoría)
Tribunal
Abelairas Gómez, Cristian (Presidente/a)
NUÑEZ GARCIA, CRISTINA (Secretario/a)
FAYA CERQUEIRO, FATIMA MARIA (Vogal)
Abelairas Gómez, Cristian (Presidente/a)
NUÑEZ GARCIA, CRISTINA (Secretario/a)
FAYA CERQUEIRO, FATIMA MARIA (Vogal)
Análise dunha proposta didáctica sobre Aprendizaxe Baseada en Xogos para abordar o aparato circulatorio e percepcións do alumnado en 3º de ESO
Autoría
M.G.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
M.G.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 11:00
08.07.2025 11:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster centrouse no deseño e implementación dunha proposta didáctica fundamentada na Aprendizaxe Baseada en Xogos (ABX) para o estudo do aparato circulatorio en Educación Secundaria. O obxectivo principal foi valorar a súa contribución á comprensión e aplicación dos contidos e analizar a percepción do alumnado sobre a metodoloxía empregada. A proposta desenvolveuse ao longo de catro sesións cun grupo de 25 estudantes de 3º ESO. Tras a aplicación da proposta, os resultados mostraron un progreso na comprensión dos contidos por parte do alumnado, asi como unha maior capacidade para aplicalos en contextos prácticos. Con todo, non se alcanzaron altos niveis de desempeño en todas as actividades e identificáronse dificultades na argumentación e reelaboración conceptual. A pesar diso, a valoración do alumnado foi altamente positiva, destacando que os xogos fomentaron o seu interese e aprendizaxe. En conclusión, a ABX demostrou ser unha ferramenta eficaz para motivar ao alumnado e fomentar a súa participación activa. Ademais, os resultados suxiren que, aínda que non garante por si soa unha mellora integral dos desempeños do alumnado, podería ser altamente valiosa en combinación con outras metodoloxías.
Este Traballo de Fin de Máster centrouse no deseño e implementación dunha proposta didáctica fundamentada na Aprendizaxe Baseada en Xogos (ABX) para o estudo do aparato circulatorio en Educación Secundaria. O obxectivo principal foi valorar a súa contribución á comprensión e aplicación dos contidos e analizar a percepción do alumnado sobre a metodoloxía empregada. A proposta desenvolveuse ao longo de catro sesións cun grupo de 25 estudantes de 3º ESO. Tras a aplicación da proposta, os resultados mostraron un progreso na comprensión dos contidos por parte do alumnado, asi como unha maior capacidade para aplicalos en contextos prácticos. Con todo, non se alcanzaron altos niveis de desempeño en todas as actividades e identificáronse dificultades na argumentación e reelaboración conceptual. A pesar diso, a valoración do alumnado foi altamente positiva, destacando que os xogos fomentaron o seu interese e aprendizaxe. En conclusión, a ABX demostrou ser unha ferramenta eficaz para motivar ao alumnado e fomentar a súa participación activa. Ademais, os resultados suxiren que, aínda que non garante por si soa unha mellora integral dos desempeños do alumnado, podería ser altamente valiosa en combinación con outras metodoloxías.
Dirección
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Titoría)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Titoría)
Tribunal
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Vogal)
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Vogal)
A construción de comunidade das mulleres inmigrantes, unha perspectiva desde o feminismo periférico
Autoría
K.D.G.F.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
K.D.G.F.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
27.06.2025 10:35
27.06.2025 10:35
Resumo
Este traballo busca identificar os procesos de creación de comunidades da poboación inmigrante, en relación a outras migrantes e o lugar de acollida. Para iso, contouse coa colaboración da Asociación de Migrantes de Galicia (AMIGA), quenes amablemente pemitiron a toma das entrevistas, revisión de memorias, e ainda máis importante, a participación no seu taller de costura entre febreiro e maio de 2025. En canto ó analise, tomouse como referencia teórica conceptos como a comunidade e o feminismo periférico. A efectos deste traballo enténdese como periferia o lugar de enunciación das reflexións presentadas, máis alá do seu lugar de nacemento, sexo ou orientación sexual, e inclusive a enunciación aberta dende o feminismo. Os resultados mostraron efectos positivos en conxunto para locais e migrantes. Esto atribúese á intención e apertura da comunicación, mediante un diálogo intercultural, que debe ser pensado e executado por profesionáis, mediadores culturáis que non so se enfocan nas barreiras idiomáticas, tendo en conta as diversas bariabels. Mostrando a urxencia dunha política migratoria que ademáis de premiar a inserción laboral, poña en igual valor o benestar e o diálogo intercultural. Esta investigación, ademáis, aporta unha visión específica dun perfil determinado de inmigrantes, o que abre a porta ó estudo de outros grupos culturáis, como asiáticos, musulmáns, ucranianos, senegaleses, entre outros. E de diferentes idades e características que os fan e farán parte de Santiago de Compostela.
Este traballo busca identificar os procesos de creación de comunidades da poboación inmigrante, en relación a outras migrantes e o lugar de acollida. Para iso, contouse coa colaboración da Asociación de Migrantes de Galicia (AMIGA), quenes amablemente pemitiron a toma das entrevistas, revisión de memorias, e ainda máis importante, a participación no seu taller de costura entre febreiro e maio de 2025. En canto ó analise, tomouse como referencia teórica conceptos como a comunidade e o feminismo periférico. A efectos deste traballo enténdese como periferia o lugar de enunciación das reflexións presentadas, máis alá do seu lugar de nacemento, sexo ou orientación sexual, e inclusive a enunciación aberta dende o feminismo. Os resultados mostraron efectos positivos en conxunto para locais e migrantes. Esto atribúese á intención e apertura da comunicación, mediante un diálogo intercultural, que debe ser pensado e executado por profesionáis, mediadores culturáis que non so se enfocan nas barreiras idiomáticas, tendo en conta as diversas bariabels. Mostrando a urxencia dunha política migratoria que ademáis de premiar a inserción laboral, poña en igual valor o benestar e o diálogo intercultural. Esta investigación, ademáis, aporta unha visión específica dun perfil determinado de inmigrantes, o que abre a porta ó estudo de outros grupos culturáis, como asiáticos, musulmáns, ucranianos, senegaleses, entre outros. E de diferentes idades e características que os fan e farán parte de Santiago de Compostela.
Dirección
PIÑEIRO ANTELO, MARIA DE LOS ANGELES (Titoría)
PIÑEIRO ANTELO, MARIA DE LOS ANGELES (Titoría)
Tribunal
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
LABORA GONZALEZ, JUAN JOSE (Secretario/a)
Sampedro Vizcaya, María José (Vogal)
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
LABORA GONZALEZ, JUAN JOSE (Secretario/a)
Sampedro Vizcaya, María José (Vogal)
Laboratorio climático: unha proposta experimental para a aprendizaxe sobre o cambio climático mariño na aula
Autoría
A.G.C.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
A.G.C.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
Data da defensa
07.07.2025 17:00
07.07.2025 17:00
Resumo
Este artigo céntrase en analizar a influencia que teñen as prácticas de laboratorio na aprendizaxe do cambio climático mariño en alumnado de 5º de Educación Primaria. Mediante unha secuencia didáctica na que destacan cinco experimentos, como o efecto albedo ou a estratificación térmica, preténdese promover unha aprendizaxe activa e significativa. A metodoloxía empregada é de tipo cualitativo, baseada na análise das ideas previas e hipóteses formuladas polos nenos e nenas antes das prácticas, complementada con entrevistas individuais despois das mesmas. Os resultados mostran unha reestruturación das ideas previas, evolucionando as súas concepcións sobre a temática e empregando unha linguaxe adecuada. Conclúese que as prácticas de laboratorio axudan á aprendizaxe conceptual, e son a base para desenvolver unha actitude crítica ante unha situación como é o cambio climático.
Este artigo céntrase en analizar a influencia que teñen as prácticas de laboratorio na aprendizaxe do cambio climático mariño en alumnado de 5º de Educación Primaria. Mediante unha secuencia didáctica na que destacan cinco experimentos, como o efecto albedo ou a estratificación térmica, preténdese promover unha aprendizaxe activa e significativa. A metodoloxía empregada é de tipo cualitativo, baseada na análise das ideas previas e hipóteses formuladas polos nenos e nenas antes das prácticas, complementada con entrevistas individuais despois das mesmas. Os resultados mostran unha reestruturación das ideas previas, evolucionando as súas concepcións sobre a temática e empregando unha linguaxe adecuada. Conclúese que as prácticas de laboratorio axudan á aprendizaxe conceptual, e son a base para desenvolver unha actitude crítica ante unha situación como é o cambio climático.
Dirección
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Titoría)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Titoría)
Tribunal
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
ALBELLA MARTINEZ, JORGE (Secretario/a)
SALGADO SOMOZA, MARIA (Vogal)
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
ALBELLA MARTINEZ, JORGE (Secretario/a)
SALGADO SOMOZA, MARIA (Vogal)
Robots que Contan Historias
Autoría
V.G.A.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
V.G.A.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
Data da defensa
07.07.2025 16:00
07.07.2025 16:00
Resumo
O obxectivo deste Traballo de Fin de Máster é deseñar e implementar propostas interdisciplinares baseadas no enfoque STEAM (Ciencia, Tecnoloxía, Enxeñaría, Arte e Matemáticas) nun Centro de Educación Infantil e Primaria (CEIP) integrado no Plan E-Dixgal. A iniciativa céntrase no alumnado de sexto de primaria e promove o uso das tecnoloxías educativas para favorecer a súa motivación cara ás matemáticas e aos recursos tecnolóxicos. As actividades desenvolvidas céntranse no uso da robótica para crear historias e/ou guións teatrais, combinando creatividade e aprendizaxe práctica. Traballarase a competencia dixital (programación de robots, deseño e impresión 3D), a competencia lingüística (creación de contos e guións teatrais) e a competencia matemática (xeometría e medición). Para avaliar as emocións e percepcións do alumnado aplicarase o mapa de humor de Gómez-Chacón (2000). O obxectivo é destacar o potencial do enfoque STEAM para transformar as prácticas pedagóxicas en contornos educativos dixitais, promovendo unha aprendizaxe significativa e un maior interese pola tecnoloxía e as matemáticas entre o alumnado.
O obxectivo deste Traballo de Fin de Máster é deseñar e implementar propostas interdisciplinares baseadas no enfoque STEAM (Ciencia, Tecnoloxía, Enxeñaría, Arte e Matemáticas) nun Centro de Educación Infantil e Primaria (CEIP) integrado no Plan E-Dixgal. A iniciativa céntrase no alumnado de sexto de primaria e promove o uso das tecnoloxías educativas para favorecer a súa motivación cara ás matemáticas e aos recursos tecnolóxicos. As actividades desenvolvidas céntranse no uso da robótica para crear historias e/ou guións teatrais, combinando creatividade e aprendizaxe práctica. Traballarase a competencia dixital (programación de robots, deseño e impresión 3D), a competencia lingüística (creación de contos e guións teatrais) e a competencia matemática (xeometría e medición). Para avaliar as emocións e percepcións do alumnado aplicarase o mapa de humor de Gómez-Chacón (2000). O obxectivo é destacar o potencial do enfoque STEAM para transformar as prácticas pedagóxicas en contornos educativos dixitais, promovendo unha aprendizaxe significativa e un maior interese pola tecnoloxía e as matemáticas entre o alumnado.
Dirección
FERNANDEZ BLANCO, MARIA TERESA (Titoría)
FERNANDEZ BLANCO, MARIA TERESA (Titoría)
Tribunal
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
ALBELLA MARTINEZ, JORGE (Secretario/a)
SALGADO SOMOZA, MARIA (Vogal)
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
ALBELLA MARTINEZ, JORGE (Secretario/a)
SALGADO SOMOZA, MARIA (Vogal)
Clima de aula e o seu impacto no rendemento académico
Autoría
E.G.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
E.G.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 09:00
07.07.2025 09:00
Resumo
No contexto educativo, o ambiente emocional e social da aula (“clima da aula”) xoga un papel fundamental no proceso de ensino-aprendizaxe, pois pode afectar tanto positiva como negativamente ao rendemento académico dos/as estudantes. O obxectivo xeral do presente traballo, enmarcado na modalidade de investigación de campo, é describir como un bo clima da aula promove un bo rendemento académico. O traballo divídese en dúas partes. Na primeira establécese o marco teórico, no cal se dá resposta a diferentes cuestións, entre elas: que é o clima da aula e por que é importante; e como impacta o clima da aula no rendemento académico. Seguidamente, analízanse os datos obtidos a partir da investigación realizada, na que participaron 297 estudantes, de diferentes niveis educativos, de dous centros públicos de Galicia. Para a recollida de datos utilizouse un cuestionario ad hoc, conformado por diferentes instrumentos estandarizados para poboación española. Entre os datos obtidos confírmase a relación existente entre o clima da aula positivo e a obtención dun mellor rendemento académico, aínda que non debe obviarse a existencia doutros factores educativos a considerar á hora de procurar mellorar o rendemento académico.
No contexto educativo, o ambiente emocional e social da aula (“clima da aula”) xoga un papel fundamental no proceso de ensino-aprendizaxe, pois pode afectar tanto positiva como negativamente ao rendemento académico dos/as estudantes. O obxectivo xeral do presente traballo, enmarcado na modalidade de investigación de campo, é describir como un bo clima da aula promove un bo rendemento académico. O traballo divídese en dúas partes. Na primeira establécese o marco teórico, no cal se dá resposta a diferentes cuestións, entre elas: que é o clima da aula e por que é importante; e como impacta o clima da aula no rendemento académico. Seguidamente, analízanse os datos obtidos a partir da investigación realizada, na que participaron 297 estudantes, de diferentes niveis educativos, de dous centros públicos de Galicia. Para a recollida de datos utilizouse un cuestionario ad hoc, conformado por diferentes instrumentos estandarizados para poboación española. Entre os datos obtidos confírmase a relación existente entre o clima da aula positivo e a obtención dun mellor rendemento académico, aínda que non debe obviarse a existencia doutros factores educativos a considerar á hora de procurar mellorar o rendemento académico.
Dirección
MAYO PAIS, MARIA EMMA (Titoría)
MAYO PAIS, MARIA EMMA (Titoría)
Tribunal
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
CID FERNANDEZ, SUSANA (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
CID FERNANDEZ, SUSANA (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
O Patrimonio Sonoro do Entroido do Macizo Central Ourensán
Autoría
L.G.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
L.G.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 18:00
11.07.2025 18:00
Resumo
Este traballo afonda no valor educativo do patrimonio sonoro do Entroido do Macizo Central ourensán, partindo da necesidade de conectar o ensino co contexto cultural máis próximo do alumnado. A investigación xorde da intención de poñer en valor o son como elemento identitario e de explorar o seu potencial pedagóxico dentro da aula. Para iso, elaborouse un marco teórico centrado nos aspectos sonoros e simbólicos do Entroido, prestando especial atención ao concepto de paisaxe sonora e ao papel da educación patrimonial. Posteriormente, deseñouse unha proposta didáctica interdisciplinar, dirixida ao alumnado de 3º da ESO, que integra contidos das materias de Música, Lingua Galega e Literatura e Educación Plástica, Visual e Audiovisual. O obxectivo principal é fomentar unha aprendizaxe significativa a través da creación dun mapa sonoro interactivo, no que se combinan práctica musical, investigación, edición dixital e expresión artística, reforzando así a conciencia cultural do alumnado. A discusión final salienta o papel da escola como axente activo na conservación do patrimonio inmaterial e destaca o valor do son como ferramenta pedagóxica, así como o compromiso docente coa innovación e co territorio.
Este traballo afonda no valor educativo do patrimonio sonoro do Entroido do Macizo Central ourensán, partindo da necesidade de conectar o ensino co contexto cultural máis próximo do alumnado. A investigación xorde da intención de poñer en valor o son como elemento identitario e de explorar o seu potencial pedagóxico dentro da aula. Para iso, elaborouse un marco teórico centrado nos aspectos sonoros e simbólicos do Entroido, prestando especial atención ao concepto de paisaxe sonora e ao papel da educación patrimonial. Posteriormente, deseñouse unha proposta didáctica interdisciplinar, dirixida ao alumnado de 3º da ESO, que integra contidos das materias de Música, Lingua Galega e Literatura e Educación Plástica, Visual e Audiovisual. O obxectivo principal é fomentar unha aprendizaxe significativa a través da creación dun mapa sonoro interactivo, no que se combinan práctica musical, investigación, edición dixital e expresión artística, reforzando así a conciencia cultural do alumnado. A discusión final salienta o papel da escola como axente activo na conservación do patrimonio inmaterial e destaca o valor do son como ferramenta pedagóxica, así como o compromiso docente coa innovación e co territorio.
Dirección
LOPEZ FERNANDEZ, CARME (Titoría)
LOPEZ FERNANDEZ, CARME (Titoría)
Tribunal
GILLANDERS , CAROL JEAN (Presidente/a)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Secretario/a)
Trigo Martínez, Cristina (Vogal)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Presidente/a)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Secretario/a)
Trigo Martínez, Cristina (Vogal)
Aprendendo sobre as competencias docentes a través da literatura
Autoría
A.G.O.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
A.G.O.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 11:00
07.07.2025 11:00
Resumo
Este traballo ten por obxectivo principal profundar na comprensión do concepto competencias docentes. Para isto, recórrese a un tipo de aprendizaxe vicaria, é dicir, a aprender observando como actúan outros, neste caso, a través de relatos literarios. A idea é ver como se reflicte nos personaxes e nas súas historias competencias relacionadas con actitudes e valores, Para conseguilo, analízase unha selección de obras cuxa acción transcorre entre os derradeiros anos da Segunda República e o comezo da Ditadura franquista. As obras escollidas, xustificadas previamente pola súa relevancia, son: Entre visillos (1957) de Carmen Martín Gaite, Cinco panes de cebada (1981) de Lucía Baquedano, Historia de una maestra (1990) de Josefina Aldecoa, e El mar será (2018) de Sebastian Gertrudix e Sergi Bernal.
Este traballo ten por obxectivo principal profundar na comprensión do concepto competencias docentes. Para isto, recórrese a un tipo de aprendizaxe vicaria, é dicir, a aprender observando como actúan outros, neste caso, a través de relatos literarios. A idea é ver como se reflicte nos personaxes e nas súas historias competencias relacionadas con actitudes e valores, Para conseguilo, analízase unha selección de obras cuxa acción transcorre entre os derradeiros anos da Segunda República e o comezo da Ditadura franquista. As obras escollidas, xustificadas previamente pola súa relevancia, son: Entre visillos (1957) de Carmen Martín Gaite, Cinco panes de cebada (1981) de Lucía Baquedano, Historia de una maestra (1990) de Josefina Aldecoa, e El mar será (2018) de Sebastian Gertrudix e Sergi Bernal.
Dirección
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Titoría)
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Secretario/a)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Vogal)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Secretario/a)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Vogal)
Revisión sistemática das intervencións realizadas polo profesorado para o tratamento dos casos de acoso escolar
Autoría
M.G.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
M.G.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
11.02.2025 16:00
11.02.2025 16:00
Resumo
O acoso escolar é unha realidade coa que conviven moitos e moitas estudantes nos centros educativos, que ten moitas consecuencias perniciosas para o alumnado. Polo tanto, coñecer as causas, quen o causa e quen o sofre é importante para previr este tipo de situacións. Ante estes casos, o papel do profesorado é fundamental, posto que este grupo está ao cargo da integridade física e mental do alumnado. Por esta razón, neste traballo de fin de mestrado preténdese abordar o concepto de acoso escolar e os factores que o rodean, para examinar o papel do profesorado mediante unha investigación documental, que arroxou datos sobre a súa formación fronte ao acoso escolar e as prácticas e programas utilizados para a súa prevención e resolución. Esta investigación amosa que existe unha carencia de formación do profesorado en materia do acoso escolar e que moitos programas soen ter un efecto limitado pola falta de recursos ou tempo de aplicación destes.
O acoso escolar é unha realidade coa que conviven moitos e moitas estudantes nos centros educativos, que ten moitas consecuencias perniciosas para o alumnado. Polo tanto, coñecer as causas, quen o causa e quen o sofre é importante para previr este tipo de situacións. Ante estes casos, o papel do profesorado é fundamental, posto que este grupo está ao cargo da integridade física e mental do alumnado. Por esta razón, neste traballo de fin de mestrado preténdese abordar o concepto de acoso escolar e os factores que o rodean, para examinar o papel do profesorado mediante unha investigación documental, que arroxou datos sobre a súa formación fronte ao acoso escolar e as prácticas e programas utilizados para a súa prevención e resolución. Esta investigación amosa que existe unha carencia de formación do profesorado en materia do acoso escolar e que moitos programas soen ter un efecto limitado pola falta de recursos ou tempo de aplicación destes.
Dirección
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Titoría)
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Titoría)
Tribunal
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
GONZALEZ SEQUEIROS, PABLO (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
GONZALEZ SEQUEIROS, PABLO (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
A Xustiza Restaurativa nos casos de violencia de xénero no estado da Bahía en 2024
Autoría
E.F.G.D.J.C.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
E.F.G.D.J.C.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
27.06.2025 11:00
27.06.2025 11:00
Resumo
Este traballo analiza a aplicación da Xustiza Restaurativa (XR) en casos de violencia de xénero no estado da Bahía (Brasil), no ano 2024. A partir dunha investigación cualitativa baseada en entrevistas en profundidade con nove persoas facilitadoras que actúan nos Centros Xudiciais de Solución de Conflitos e Cidadanía (CEJUSCs) e en xulgados especializados, explóranse as percepcións, experiencias, retos e potencialidades deste enfoque. Os resultados organizáronse en cinco eixes temáticos: concepcións sobre a XR, aplicación en contextos de violencia de xénero, avaliación dos impactos, desafíos institucionais e recomendacións. O estudo evidencia que, aínda que a XR se presenta como unha alternativa sensible e transformadora fronte ao modelo punitivo tradicional, a súa implementación aínda se enfronta a importantes obstáculos estruturais, como a falta de recoñecemento institucional, a precariedade de recursos e a necesidade de formación con perspectiva de xénero. A pesar diso, as experiencias relatadas destacan a súa capacidade para promover procesos de responsabilización, escoita activa e fortalecemento subxectivo tanto en persoas agresoras como en vítimas. O traballo conclúe que a XR, aplicada con rigor ético e metodolóxico, pode contribuír a interromper os ciclos de violencia e a fortalecer a equidade de xénero no sistema xudicial.
Este traballo analiza a aplicación da Xustiza Restaurativa (XR) en casos de violencia de xénero no estado da Bahía (Brasil), no ano 2024. A partir dunha investigación cualitativa baseada en entrevistas en profundidade con nove persoas facilitadoras que actúan nos Centros Xudiciais de Solución de Conflitos e Cidadanía (CEJUSCs) e en xulgados especializados, explóranse as percepcións, experiencias, retos e potencialidades deste enfoque. Os resultados organizáronse en cinco eixes temáticos: concepcións sobre a XR, aplicación en contextos de violencia de xénero, avaliación dos impactos, desafíos institucionais e recomendacións. O estudo evidencia que, aínda que a XR se presenta como unha alternativa sensible e transformadora fronte ao modelo punitivo tradicional, a súa implementación aínda se enfronta a importantes obstáculos estruturais, como a falta de recoñecemento institucional, a precariedade de recursos e a necesidade de formación con perspectiva de xénero. A pesar diso, as experiencias relatadas destacan a súa capacidade para promover procesos de responsabilización, escoita activa e fortalecemento subxectivo tanto en persoas agresoras como en vítimas. O traballo conclúe que a XR, aplicada con rigor ético e metodolóxico, pode contribuír a interromper os ciclos de violencia e a fortalecer a equidade de xénero no sistema xudicial.
Dirección
LABORA GONZALEZ, JUAN JOSE (Titoría)
LABORA GONZALEZ, JUAN JOSE (Titoría)
Tribunal
GARCIA RUBIO, MARIA PAZ (Presidente/a)
MOSTEIRO GARCIA, MARIA JOSEFA (Secretario/a)
PIÑEIRO ANTELO, MARIA DE LOS ANGELES (Vogal)
GARCIA RUBIO, MARIA PAZ (Presidente/a)
MOSTEIRO GARCIA, MARIA JOSEFA (Secretario/a)
PIÑEIRO ANTELO, MARIA DE LOS ANGELES (Vogal)
Educación en Valores no ensino da Segunda Lingua Estranxeira. Unha proposta a través da literatura e o arte.
Autoría
C.G.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
C.G.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 17:00
09.07.2025 17:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Mestrado explora o papel da ensinanza da Segunda Lingua Estranxeira, en especial o inglés, como unha ferramenta para fomentar a Educación en Valores dentro da aula. A través do uso da literatura e o arte como ferramentas didácticas investígase como se poden fomentar contidos éticos e culturais, promovendo a reflexión crítica, a motivación e o desenvolvemento integral do alumnado. Co propósito de desenvolver estos obxectivos, realízase un marco teórico mediante a revisión de literatura académica. De este xeito, abárcanse diversos aspectos como a definición e importancia da Segunda Lingua Estranxeira e a súa relación coa Educación en Valores, así como a potencialidade do uso da literatura e o arte na ensinanza. Posteriormente, levarase a cabo a presentación dunha proposta didáctica de elaboración propia que combine e exemplifique os elementos fundamentais do traballo. Igualmente, realízase unha reflexión sobre a viabilidade de implementación desta proposta e os resultados esperados ou posibles desafíos. Por último, sácanse conclusións sobre a presencia dos valores, a literatura e o arte dentro da asignatura de Segunda Lingua Estranxeira no contexto educativo actual.
Este Traballo de Fin de Mestrado explora o papel da ensinanza da Segunda Lingua Estranxeira, en especial o inglés, como unha ferramenta para fomentar a Educación en Valores dentro da aula. A través do uso da literatura e o arte como ferramentas didácticas investígase como se poden fomentar contidos éticos e culturais, promovendo a reflexión crítica, a motivación e o desenvolvemento integral do alumnado. Co propósito de desenvolver estos obxectivos, realízase un marco teórico mediante a revisión de literatura académica. De este xeito, abárcanse diversos aspectos como a definición e importancia da Segunda Lingua Estranxeira e a súa relación coa Educación en Valores, así como a potencialidade do uso da literatura e o arte na ensinanza. Posteriormente, levarase a cabo a presentación dunha proposta didáctica de elaboración propia que combine e exemplifique os elementos fundamentais do traballo. Igualmente, realízase unha reflexión sobre a viabilidade de implementación desta proposta e os resultados esperados ou posibles desafíos. Por último, sácanse conclusións sobre a presencia dos valores, a literatura e o arte dentro da asignatura de Segunda Lingua Estranxeira no contexto educativo actual.
Dirección
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Titoría)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Titoría)
Tribunal
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Vogal)
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Vogal)
Educación na sombra en Galicia: a visión do profesorado
Autoría
F.J.G.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
F.J.G.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 11:00
11.07.2025 11:00
Resumo
A educación na sombra defínese como o apoio académico suplementario que se ofrece fóra do sistema escolar formal, e constitúe unha temática apenas explorada en España, a pesar de ser un tema clásico na literatura internacional especializada. Porén, a maioría das análises céntranse na súa dimensión sociolóxica e económica, relegando a un segundo plano o enfoque pedagóxico e psicolóxico, no que aínda permanecen múltiples interrogantes sen resolver. O obxectivo deste Traballo de Fin de Máster foi achegar algo de luz sobre este fenómeno a partir da análise da visión do profesorado sobre as clases particulares. Para iso, realizouse unha investigación cualitativa baseada en entrevistas semiestruturadas a docentes de educación secundaria en Galicia. Os resultados evidencian que o profesorado percibe as clases particulares como unha resposta á presión polo rendemento académico, ás novas dinámicas familiares, á falta de atención individualizada e ás carencias estruturais do sistema educativo. Aínda que valoran a súa utilidade para determinados perfís de alumnado, alertan sobre a súa contribución á desigualdade de oportunidades. Conclúese que a educación na sombra funciona como un síntoma dun sistema que non logra adaptarse á heteroxeneidade do alumnado —en canto a ritmos, estilos de aprendizaxe e necesidades específicas—, e alimenta solucións paralelas que, lonxe de resolver o problema, o desprazan fóra do espazo escolar.
A educación na sombra defínese como o apoio académico suplementario que se ofrece fóra do sistema escolar formal, e constitúe unha temática apenas explorada en España, a pesar de ser un tema clásico na literatura internacional especializada. Porén, a maioría das análises céntranse na súa dimensión sociolóxica e económica, relegando a un segundo plano o enfoque pedagóxico e psicolóxico, no que aínda permanecen múltiples interrogantes sen resolver. O obxectivo deste Traballo de Fin de Máster foi achegar algo de luz sobre este fenómeno a partir da análise da visión do profesorado sobre as clases particulares. Para iso, realizouse unha investigación cualitativa baseada en entrevistas semiestruturadas a docentes de educación secundaria en Galicia. Os resultados evidencian que o profesorado percibe as clases particulares como unha resposta á presión polo rendemento académico, ás novas dinámicas familiares, á falta de atención individualizada e ás carencias estruturais do sistema educativo. Aínda que valoran a súa utilidade para determinados perfís de alumnado, alertan sobre a súa contribución á desigualdade de oportunidades. Conclúese que a educación na sombra funciona como un síntoma dun sistema que non logra adaptarse á heteroxeneidade do alumnado —en canto a ritmos, estilos de aprendizaxe e necesidades específicas—, e alimenta solucións paralelas que, lonxe de resolver o problema, o desprazan fóra do espazo escolar.
Dirección
IGLESIAS SOUTO, PATRICIA MARIA (Titoría)
IGLESIAS SOUTO, PATRICIA MARIA (Titoría)
Tribunal
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
Avaliación do papel dos auxiliares de conversa na aula de inglés en Galiza
Autoría
A.M.H.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
A.M.H.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 09:00
09.07.2025 09:00
Resumo
Cada ano, a Oficina de Educación da Embaixada de España publica unha convocatoria para que solicitantes dos Estados Unidos e Canadá se unan ao Programa de Auxiliares de Conversa de América do Norte (NALCAP) co fin de promover a diplomacia pública, o intercambio cultural e o ensino de idiomas nas aulas de inglés en toda España. Este Traballo de Fin de Máster (TFM) céntrase en avaliar o papel dos auxiliares de conversa de América do Norte nos institutos e nas Escolas Oficiais de Idiomas de Galicia, España. O traballo é de corte investigador, xa que utiliza datos extraídos de cuestionarios distribuídos electronicamente tanto aos asistentes como aos profesores que os supervisan. O obxectivo dos cuestionarios é avaliar os diferentes tipos de información cultural que os embaixadores lingüísticos intercambian co alumnado na aula. A través da base teórica da competencia intercultural, o traballo analiza ata que punto os auxiliares de América do Norte están a modificar as metodoloxías docentes, pasando de enfoques tradicionais baseados na gramática a enfoques comunicativos e interculturais. Este TFM fai referencia aos estándares do Marco Común Europeo de Referencia para as linguas (MCER) sobre comunicación intercultural e ao currículo oficial establecido pola Comunidade Autónoma de Galicia. En definitiva, o obxectivo do meu TFM é ofrecer vías para mellorar os métodos pedagóxicos, a formación do profesorado e o desenvolvemento do NALCAP.
Cada ano, a Oficina de Educación da Embaixada de España publica unha convocatoria para que solicitantes dos Estados Unidos e Canadá se unan ao Programa de Auxiliares de Conversa de América do Norte (NALCAP) co fin de promover a diplomacia pública, o intercambio cultural e o ensino de idiomas nas aulas de inglés en toda España. Este Traballo de Fin de Máster (TFM) céntrase en avaliar o papel dos auxiliares de conversa de América do Norte nos institutos e nas Escolas Oficiais de Idiomas de Galicia, España. O traballo é de corte investigador, xa que utiliza datos extraídos de cuestionarios distribuídos electronicamente tanto aos asistentes como aos profesores que os supervisan. O obxectivo dos cuestionarios é avaliar os diferentes tipos de información cultural que os embaixadores lingüísticos intercambian co alumnado na aula. A través da base teórica da competencia intercultural, o traballo analiza ata que punto os auxiliares de América do Norte están a modificar as metodoloxías docentes, pasando de enfoques tradicionais baseados na gramática a enfoques comunicativos e interculturais. Este TFM fai referencia aos estándares do Marco Común Europeo de Referencia para as linguas (MCER) sobre comunicación intercultural e ao currículo oficial establecido pola Comunidade Autónoma de Galicia. En definitiva, o obxectivo do meu TFM é ofrecer vías para mellorar os métodos pedagóxicos, a formación do profesorado e o desenvolvemento do NALCAP.
Dirección
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Titoría)
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Titoría)
Tribunal
LOPEZ SANDEZ, MARIA (Coordinador)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Secretario/a)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Vogal)
LOPEZ SANDEZ, MARIA (Coordinador)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Secretario/a)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Vogal)
Programa Profesores Visitantes en Estados Unidos e Canadá, impacto e repercusión na práctica docente
Autoría
I.C.H.L.
Máster Universitario en Investigación en Educación, Diversidade Cultural e Desenvolvemento Comunitario
I.C.H.L.
Máster Universitario en Investigación en Educación, Diversidade Cultural e Desenvolvemento Comunitario
Data da defensa
10.02.2025 09:00
10.02.2025 09:00
Resumo
O profesorado afronta crecentes e cambiantes demandas sociais que requiren unha actualización constante das competencias profesionais. A mellora do ensino non só é necesaria, senón tamén unha obriga que supón unha profunda transformación no pensamento, actitudes e comportamentos do profesorado. Este cambio paradigmático é fundamental para adaptarse ás demandas dinámicas da educación contemporánea e dotar ao alumnado das ferramentas necesarias para prosperar nun mundo en constante cambio. Neste sentido, o Programa de Profesores Visitantes en Estados Unidos e Canadá concíbese como unha experiencia de mobilidade internacional do profesorado, pero fundamentalmente como unha oportunidade única de desenvolvemento profesional docente que aporta beneficios innegables á formación do profesorado participante no seu regreso ás aulas españolas. O obxectivo era examinar o impacto e a repercusión do programa no centro de retorno. A metodoloxía de investigación seleccionada corresponde a un estudo descritivo con metodoloxía cuantitativa. Realízase un cuestionario cunha mostra de 15 docentes de Educación Primaria que foron participantes no período 2011- 2018. Conclúese que a experiencia de profesor visitante aumenta as competencias sociais, lingüísticas e/ou culturais, incrementa o coñecemento sobre os sistemas educativos doutros países, contribúe a mellorar a xestión da aula, o comportamento do alumnado a comunicación e o trato coas familias, e axuda a coñecer as melloras necesarias no sistema educativo xeral do noso país. O profesorado visitante benefíciase da aprendizaxe de boas prácticas e da adquisición de coñecementos para o seu desenvolvemento profesional. Non obstante, manifesta que non recibiu recoñecemento como actividade formativa, nin percepción do complemento específico ou certificación pola Administración educativa correspondente.
O profesorado afronta crecentes e cambiantes demandas sociais que requiren unha actualización constante das competencias profesionais. A mellora do ensino non só é necesaria, senón tamén unha obriga que supón unha profunda transformación no pensamento, actitudes e comportamentos do profesorado. Este cambio paradigmático é fundamental para adaptarse ás demandas dinámicas da educación contemporánea e dotar ao alumnado das ferramentas necesarias para prosperar nun mundo en constante cambio. Neste sentido, o Programa de Profesores Visitantes en Estados Unidos e Canadá concíbese como unha experiencia de mobilidade internacional do profesorado, pero fundamentalmente como unha oportunidade única de desenvolvemento profesional docente que aporta beneficios innegables á formación do profesorado participante no seu regreso ás aulas españolas. O obxectivo era examinar o impacto e a repercusión do programa no centro de retorno. A metodoloxía de investigación seleccionada corresponde a un estudo descritivo con metodoloxía cuantitativa. Realízase un cuestionario cunha mostra de 15 docentes de Educación Primaria que foron participantes no período 2011- 2018. Conclúese que a experiencia de profesor visitante aumenta as competencias sociais, lingüísticas e/ou culturais, incrementa o coñecemento sobre os sistemas educativos doutros países, contribúe a mellorar a xestión da aula, o comportamento do alumnado a comunicación e o trato coas familias, e axuda a coñecer as melloras necesarias no sistema educativo xeral do noso país. O profesorado visitante benefíciase da aprendizaxe de boas prácticas e da adquisición de coñecementos para o seu desenvolvemento profesional. Non obstante, manifesta que non recibiu recoñecemento como actividade formativa, nin percepción do complemento específico ou certificación pola Administración educativa correspondente.
Dirección
LONGUEIRA MATOS, SILVANA (Titoría)
LONGUEIRA MATOS, SILVANA (Titoría)
Tribunal
OLVEIRA OLVEIRA, MARIA ESTHER (Presidente/a)
MIGUEZ SALINA, GABRIELA DOLORES (Secretario/a)
GARCIA VINUESA, ANTONIO (Vogal)
OLVEIRA OLVEIRA, MARIA ESTHER (Presidente/a)
MIGUEZ SALINA, GABRIELA DOLORES (Secretario/a)
GARCIA VINUESA, ANTONIO (Vogal)
Adolescencia e pornografía: a educación sexual humanizada como alternativa
Autoría
R.I.G.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
R.I.G.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
27.06.2025 11:40
27.06.2025 11:40
Resumo
O Traballo de Fin de Máster proposto a continuación, aborda o binomio pornografía e adolescencia, en que medida ambos fenómenos están fortemente relacionados. Como esta etapa do ciclo vital marcada por un proceso activo e profundo de construción social e afectiva vese afectada pola nova pornografía. Analizamos cales son as características definitorias do consumo da pornografía por parte das/dos adolescentes, a influencia de dito consumo tanto a nivel psicolóxico como sociolóxico e cal é o papel da educación integral humanizada como alternativa. Para iso, desenvolvemos unha proposta de intervención para un instituto de educación secundaria con alumnado de 4º de la ESO (15-16 anos). O proxecto divídese en tres partes fundamentais, unha primeira na que se traballa a distorsión da realidade na pornografía, pornografía vs realidade. Unha segunda parte na que facemos maior énfase na influencia da pornografía nos diferentes ámbitos de construción individual e social das/dos adolescentes, máis concretamente na distorsión da mirada aos corpos, o desexo, o consentimento e como isto condiciona a súa propia identidade. Para rematar cunha visión máis prospectiva, a través da búsqueda de alternativas e posibles propostas de mellora ante a situación actual, dándolle especial protagonismo á educación sexual humanizada.
O Traballo de Fin de Máster proposto a continuación, aborda o binomio pornografía e adolescencia, en que medida ambos fenómenos están fortemente relacionados. Como esta etapa do ciclo vital marcada por un proceso activo e profundo de construción social e afectiva vese afectada pola nova pornografía. Analizamos cales son as características definitorias do consumo da pornografía por parte das/dos adolescentes, a influencia de dito consumo tanto a nivel psicolóxico como sociolóxico e cal é o papel da educación integral humanizada como alternativa. Para iso, desenvolvemos unha proposta de intervención para un instituto de educación secundaria con alumnado de 4º de la ESO (15-16 anos). O proxecto divídese en tres partes fundamentais, unha primeira na que se traballa a distorsión da realidade na pornografía, pornografía vs realidade. Unha segunda parte na que facemos maior énfase na influencia da pornografía nos diferentes ámbitos de construción individual e social das/dos adolescentes, máis concretamente na distorsión da mirada aos corpos, o desexo, o consentimento e como isto condiciona a súa propia identidade. Para rematar cunha visión máis prospectiva, a través da búsqueda de alternativas e posibles propostas de mellora ante a situación actual, dándolle especial protagonismo á educación sexual humanizada.
Dirección
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Titoría)
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Titoría)
Tribunal
GARCIA RUBIO, MARIA PAZ (Presidente/a)
MOSTEIRO GARCIA, MARIA JOSEFA (Secretario/a)
PIÑEIRO ANTELO, MARIA DE LOS ANGELES (Vogal)
GARCIA RUBIO, MARIA PAZ (Presidente/a)
MOSTEIRO GARCIA, MARIA JOSEFA (Secretario/a)
PIÑEIRO ANTELO, MARIA DE LOS ANGELES (Vogal)
A illa de San Simón na literatura
Autoría
S.I.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
S.I.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 11:00
08.07.2025 11:00
Resumo
Este traballo céntrase na investigación de obras literarias nas que a illa de San Simón está presente como espazo literario, para poder traballalas co alumnado da contorna en especial (por proximidade, para que aprendan e valoren máis esa pequena illa chea de historia) e para que alumnado en xeral coñeza a existencia deste lugar. Partindo de Mendinho e a súa cantiga de amigo abriremos un camiño ata chegar a autores máis actuais, como Agustín Fernández Paz, que decidiron facer nas súas obras literarias unha homenaxe a este lugar do mundo. Esta selección de textos poderase empregar de distintos xeitos: como lecturas obrigatorias, como propostas para o club de lectura, como fragmentos para traballar na aula, representación teatral das obras... Ademais, proporanse actividades como a visita ás illas, para darlle unha dimensión máis tanxible á literatura e á historia que atesouran. O obxectivo principal é, en definitiva, que a historia das illas de San Simón e Santo Antón non caia no esquecemento e sexa valorada polo estudantado, traballando a través dela contidos literarios, principalmente, pero tamén históricos, culturais, sociais, etc.
Este traballo céntrase na investigación de obras literarias nas que a illa de San Simón está presente como espazo literario, para poder traballalas co alumnado da contorna en especial (por proximidade, para que aprendan e valoren máis esa pequena illa chea de historia) e para que alumnado en xeral coñeza a existencia deste lugar. Partindo de Mendinho e a súa cantiga de amigo abriremos un camiño ata chegar a autores máis actuais, como Agustín Fernández Paz, que decidiron facer nas súas obras literarias unha homenaxe a este lugar do mundo. Esta selección de textos poderase empregar de distintos xeitos: como lecturas obrigatorias, como propostas para o club de lectura, como fragmentos para traballar na aula, representación teatral das obras... Ademais, proporanse actividades como a visita ás illas, para darlle unha dimensión máis tanxible á literatura e á historia que atesouran. O obxectivo principal é, en definitiva, que a historia das illas de San Simón e Santo Antón non caia no esquecemento e sexa valorada polo estudantado, traballando a través dela contidos literarios, principalmente, pero tamén históricos, culturais, sociais, etc.
Dirección
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Titoría)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Titoría)
Tribunal
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
Violencia de xénero 2.0. Retos e estratexias na era dixital
Autoría
S.J.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
S.J.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
14.02.2025 10:00
14.02.2025 10:00
Resumo
Na era dixital, a violencia de xénero estendeuse das formas tradicionais ás en liña e evolucionou cara á violencia de xénero 2.0, que abarca novas formas de violencia dixital como o acoso en liña, os deepfakes e a pornografía de vinganza. Estes comportamentos non só supoñen unha ameaza para a saúde mental, a vida social e o desenvolvemento profesional das vítimas, senón que tamén supoñen un grave desafío para a igualdade de xénero na sociedade no seu conxunto. Neste traballo de fin de máster aproximámonos á violencia de xénero 2.0 a través da revisión documental sobre a cuestión. A finalidade desta investigación é a contribución á toma de conciencia de responsabilidade das plataformas de redes sociais, a conciencia do público sobre a igualdade de xénero e a alfabetización dixital co fin de promover freos efectivos á violencia de xénero 2.0. A resposta colaborativa multipartita é a clave para reducir e previr a violencia de xénero 2.0, e espérase que este estudo poida proporcionar referencia e apoio para a futura prevención e control da violencia de xénero no contexto dixital.
Na era dixital, a violencia de xénero estendeuse das formas tradicionais ás en liña e evolucionou cara á violencia de xénero 2.0, que abarca novas formas de violencia dixital como o acoso en liña, os deepfakes e a pornografía de vinganza. Estes comportamentos non só supoñen unha ameaza para a saúde mental, a vida social e o desenvolvemento profesional das vítimas, senón que tamén supoñen un grave desafío para a igualdade de xénero na sociedade no seu conxunto. Neste traballo de fin de máster aproximámonos á violencia de xénero 2.0 a través da revisión documental sobre a cuestión. A finalidade desta investigación é a contribución á toma de conciencia de responsabilidade das plataformas de redes sociais, a conciencia do público sobre a igualdade de xénero e a alfabetización dixital co fin de promover freos efectivos á violencia de xénero 2.0. A resposta colaborativa multipartita é a clave para reducir e previr a violencia de xénero 2.0, e espérase que este estudo poida proporcionar referencia e apoio para a futura prevención e control da violencia de xénero no contexto dixital.
Dirección
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Titoría)
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Titoría)
Tribunal
REY CASTELAO, OFELIA (Presidente/a)
VARELA VAZQUEZ, PEDRO (Secretario/a)
RODRIGUEZ ALVAREZ, ANA (Vogal)
REY CASTELAO, OFELIA (Presidente/a)
VARELA VAZQUEZ, PEDRO (Secretario/a)
RODRIGUEZ ALVAREZ, ANA (Vogal)
A ensinanza da microbiota desde unha perspectiva One Health
Autoría
C.L.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
C.L.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 12:30
08.07.2025 12:30
Resumo
A microbiota é unha noción biolóxica clave para poder comprender as relacións entre os seres vivos e o medio, así como o papel dos microorganismos no mantemento do equilibrio e da saúde a distintas escalas. A ensinanza dos microorganismos desde a perspectiva “Unha soa Saúde” (One Health, en inglés) permite introducir na aula de ciencias un enfoque sistémico no que se integren as dimensións humana, animal e ambiental en temas de saúde complexos. Este TFM forma parte da liña de investigación en didáctica das ciencias sobre cuestións socio científicas que integran esta visión sistémica. As preguntas de investigación que orientan este estudo son: 1) Cal é a capacidade dun grupo de estudantes para identificar ambientes onde existen microorganismos relacionando a microbiota e a saúde?; 2) Como representa o alumnado a distribución da microbiota no corpo humano? 3) En que medida o alumnado constrúe explicacións sobre a microbiota aplicando o enfoque OH? A proposta deseñada adapta un deseño previo sobre a microbiota elaborado por González Costa et al. (2024) e desenvolveuse con 49 estudantes de 3º da ESO dun centro público da costa occidental de Galicia, sen formación previa no marco One Health (OH). A metodoloxía, de carácter cualitativo, baseouse na análise das respostas escritas, as representacións elaboradas e as intervencións orais do alumnado durante o desenvolvemento das actividades da proposta. Os resultados amosan que o alumnado, de maneira xeral, foi quen de identificar diversos ambientes nos que habitan microorganismos, así como de recoñecer a relación existente entre a microbiota e a saúde. Tamén foron quen de representar de forma axeitada a distribución da microbiota no corpo humano, malia que amosaron certas dificultades para diferenciar os microorganismos beneficiosos dos patóxenos. Aínda que este alumnado non tiña formación previa específica na temática da microbiota, logrou construír modelos OH coherentes, identificando factores das tres esferas OH e relacións entre elas.
A microbiota é unha noción biolóxica clave para poder comprender as relacións entre os seres vivos e o medio, así como o papel dos microorganismos no mantemento do equilibrio e da saúde a distintas escalas. A ensinanza dos microorganismos desde a perspectiva “Unha soa Saúde” (One Health, en inglés) permite introducir na aula de ciencias un enfoque sistémico no que se integren as dimensións humana, animal e ambiental en temas de saúde complexos. Este TFM forma parte da liña de investigación en didáctica das ciencias sobre cuestións socio científicas que integran esta visión sistémica. As preguntas de investigación que orientan este estudo son: 1) Cal é a capacidade dun grupo de estudantes para identificar ambientes onde existen microorganismos relacionando a microbiota e a saúde?; 2) Como representa o alumnado a distribución da microbiota no corpo humano? 3) En que medida o alumnado constrúe explicacións sobre a microbiota aplicando o enfoque OH? A proposta deseñada adapta un deseño previo sobre a microbiota elaborado por González Costa et al. (2024) e desenvolveuse con 49 estudantes de 3º da ESO dun centro público da costa occidental de Galicia, sen formación previa no marco One Health (OH). A metodoloxía, de carácter cualitativo, baseouse na análise das respostas escritas, as representacións elaboradas e as intervencións orais do alumnado durante o desenvolvemento das actividades da proposta. Os resultados amosan que o alumnado, de maneira xeral, foi quen de identificar diversos ambientes nos que habitan microorganismos, así como de recoñecer a relación existente entre a microbiota e a saúde. Tamén foron quen de representar de forma axeitada a distribución da microbiota no corpo humano, malia que amosaron certas dificultades para diferenciar os microorganismos beneficiosos dos patóxenos. Aínda que este alumnado non tiña formación previa específica na temática da microbiota, logrou construír modelos OH coherentes, identificando factores das tres esferas OH e relacións entre elas.
Dirección
PUIG MAURIZ, BLANCA (Titoría)
PUIG MAURIZ, BLANCA (Titoría)
Tribunal
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Vogal)
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Vogal)
Aproximación á discriminación de xénero na aula de filosofía: do pensamento á realidade
Autoría
S.L.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
S.L.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 10:30
07.07.2025 10:30
Resumo
O presente traballo expón unha proposta didáctica encadrada na materia de Filosofía de 1º de Bacharelato, na que se aborda a construción e formulación histórica das desigualdades de xénero no campo da filosofía en base á dicotomía masculino-feminino, e como estas oposicións conceptuais que se xogan no eido do pensamento inflúen na forma na que construímos e comprendemos a realidade. Esta proposta ten un enfoque competencial que busca integrar a perspectiva de xénero tanto no exercicio académico e filosófico como na conciencia individual do alumnado na súa relación co entorno e con outras persoas. Ao longo do escrito presentaremos tanto o contexto coma o marco normativo no que se encadra esta proposta e que ampara os seus obxectivos e contidos, así como o desenvolvemento da situación de aprendizaxe e posibles dificultades á hora da súa aplicación.
O presente traballo expón unha proposta didáctica encadrada na materia de Filosofía de 1º de Bacharelato, na que se aborda a construción e formulación histórica das desigualdades de xénero no campo da filosofía en base á dicotomía masculino-feminino, e como estas oposicións conceptuais que se xogan no eido do pensamento inflúen na forma na que construímos e comprendemos a realidade. Esta proposta ten un enfoque competencial que busca integrar a perspectiva de xénero tanto no exercicio académico e filosófico como na conciencia individual do alumnado na súa relación co entorno e con outras persoas. Ao longo do escrito presentaremos tanto o contexto coma o marco normativo no que se encadra esta proposta e que ampara os seus obxectivos e contidos, así como o desenvolvemento da situación de aprendizaxe e posibles dificultades á hora da súa aplicación.
Dirección
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Titoría)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Titoría)
Tribunal
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Secretario/a)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Vogal)
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Secretario/a)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Vogal)
O mar era azul e agora é negro: unha proposta didáctica arredor da ecoliteratura
Autoría
A.L.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
A.L.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 17:00
08.07.2025 17:00
Resumo
Neste traballo deseñamos unha proposta educativa que busca, a través da literatura, desenvolver a consciencia ecolóxica do estudantado de 4º da ESO. A situación de crise medioambiental que estamos a vivir fai necesario que, como sociedade, coloquemos no centro das nosas preocupacións a conservación do medio natural e deconstruamos a oposición xerárquica entre os humanos, por un lado, e a terra e os animais non humanos, por outro. Neste sentido, como estuda a ecocrítica, a literatura demostrou o seu potencial para promover a mudanza social e imaxinar novas formas de nos relacionar coa natureza. Entendemos como ecoliteratura calquera manifestación literaria que supera o marco antropocéntrico e toma conscientemente un posicionamento ecocéntrico. A proposta, entón, é traballarmos co estudantado diversos textos da ecopoesía galega, que tratan temáticas como os desastres medioambientais (como o Prestige), a contaminación das industrias ou o abandono do rural. Finalmente, a metodoloxía para usar nas aulas é activa e baséase na acción e reflexión colectiva, nas constelacións literarias e no traballo práctico cos textos.
Neste traballo deseñamos unha proposta educativa que busca, a través da literatura, desenvolver a consciencia ecolóxica do estudantado de 4º da ESO. A situación de crise medioambiental que estamos a vivir fai necesario que, como sociedade, coloquemos no centro das nosas preocupacións a conservación do medio natural e deconstruamos a oposición xerárquica entre os humanos, por un lado, e a terra e os animais non humanos, por outro. Neste sentido, como estuda a ecocrítica, a literatura demostrou o seu potencial para promover a mudanza social e imaxinar novas formas de nos relacionar coa natureza. Entendemos como ecoliteratura calquera manifestación literaria que supera o marco antropocéntrico e toma conscientemente un posicionamento ecocéntrico. A proposta, entón, é traballarmos co estudantado diversos textos da ecopoesía galega, que tratan temáticas como os desastres medioambientais (como o Prestige), a contaminación das industrias ou o abandono do rural. Finalmente, a metodoloxía para usar nas aulas é activa e baséase na acción e reflexión colectiva, nas constelacións literarias e no traballo práctico cos textos.
Dirección
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Titoría)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Titoría)
Tribunal
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Presidente/a)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Presidente/a)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
A formación do técnico superior en educación infantil e o uso da danza como elemento educativo
Autoría
U.L.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
U.L.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
Data da defensa
12.02.2025 11:00
12.02.2025 11:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster céntrase na relevancia da danza dentro do ámbito da educación infantil, enfocado principalmente de cara ó ámbito profesional do ciclo formativo de grado superior correspondente ao título de técnico superior en educación infantil. Tras reflexionar acerca do papel que posúe a danza a nivel curricular neste ámbito educativo, realízase unha análise de contido da presenza da danza no decreto curricular correspondente ao ciclo formativo estudado. Posteriormente, lévase a cabo unha revisión e análise da literatura sobre danza e desenvolvemento infantil, baixo a metodoloxía PRISMA. O traballo destaca o valor da danza como ferramenta pedagóxica no desenvolvemento integral do alumando da educación infantil, resaltando a importancia do papel do técnico educador infantil e concluíndo acerca da carencia e necesidade da danza nas aulas. Finalmente, recóllense un conxunto de líenas de intervención futuras para potenciar o uso da danza na formación de técnicos superiores.
Este Traballo de Fin de Máster céntrase na relevancia da danza dentro do ámbito da educación infantil, enfocado principalmente de cara ó ámbito profesional do ciclo formativo de grado superior correspondente ao título de técnico superior en educación infantil. Tras reflexionar acerca do papel que posúe a danza a nivel curricular neste ámbito educativo, realízase unha análise de contido da presenza da danza no decreto curricular correspondente ao ciclo formativo estudado. Posteriormente, lévase a cabo unha revisión e análise da literatura sobre danza e desenvolvemento infantil, baixo a metodoloxía PRISMA. O traballo destaca o valor da danza como ferramenta pedagóxica no desenvolvemento integral do alumando da educación infantil, resaltando a importancia do papel do técnico educador infantil e concluíndo acerca da carencia e necesidade da danza nas aulas. Finalmente, recóllense un conxunto de líenas de intervención futuras para potenciar o uso da danza na formación de técnicos superiores.
Dirección
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
Tribunal
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
VILLAR VARELA, MILENA (Vogal)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
VILLAR VARELA, MILENA (Vogal)
Desempeños do alumnado de 1º da ESO na identificación e clasificación de animais.
Autoría
A.L.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
A.L.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 13:30
08.07.2025 13:30
Resumo
Este estudo pretende analizar os desempeños do alumnado na identificación e clasificación de animais vertebrados a través de cinco actividades. Os participantes son estudantes de 1º ESO que cursan a materia de Bioloxía e Xeoloxía nun centro rural da provincia de Lugo. Ao longo da secuencia, o alumnado pon en práctica destrezas científicas como a observación, identificación e clasificación de especies, elabora as súas propias ferramentas de clasificación de seres vivos e interpreta e argumenta sucesos ecolóxicos como son as consecuencias das especies invasoras. A toma de datos comprende as producións escritas grupais dos participantes e estas examínanse a través da análise cualitativa do contido, a partir do cal se xeran as rúbricas finais. Os principais resultados mostran algunhas dificultades na identificación e clasificación dalgunhas especies das clases os réptiles e os anfibios xa que foron obxecto de confusión común para o alumnado, así como desempeños pouco adecuados no uso de datos para elaborar argumentos. Estes resultados suxiren a necesidade de realizar de forma máis frecuente este tipo de actividades prácticas na aula para obter mellores desempeños, así como un pensamento científico máis sofisticado sobre os seres vivos.
Este estudo pretende analizar os desempeños do alumnado na identificación e clasificación de animais vertebrados a través de cinco actividades. Os participantes son estudantes de 1º ESO que cursan a materia de Bioloxía e Xeoloxía nun centro rural da provincia de Lugo. Ao longo da secuencia, o alumnado pon en práctica destrezas científicas como a observación, identificación e clasificación de especies, elabora as súas propias ferramentas de clasificación de seres vivos e interpreta e argumenta sucesos ecolóxicos como son as consecuencias das especies invasoras. A toma de datos comprende as producións escritas grupais dos participantes e estas examínanse a través da análise cualitativa do contido, a partir do cal se xeran as rúbricas finais. Os principais resultados mostran algunhas dificultades na identificación e clasificación dalgunhas especies das clases os réptiles e os anfibios xa que foron obxecto de confusión común para o alumnado, así como desempeños pouco adecuados no uso de datos para elaborar argumentos. Estes resultados suxiren a necesidade de realizar de forma máis frecuente este tipo de actividades prácticas na aula para obter mellores desempeños, así como un pensamento científico máis sofisticado sobre os seres vivos.
Dirección
Crujeiras Pérez, Beatriz (Titoría)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Titoría)
Tribunal
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Vogal)
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Secretario/a)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Vogal)
Promoción da lingua galega no ámbito da Formación Profesional e a Educación Infantil a través da canción como recurso didáctico
Autoría
M.L.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
M.L.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
Data da defensa
12.02.2025 12:00
12.02.2025 12:00
Resumo
Xeralmente, nas situacións de contacto entre dúas linguas os fenómenos de mantemento e de cambio ou muda entre ambas ao longo da vida das persoas débense a múltiples razóns como á un cambio contextual, á percepción da menor utilidade da lingua minorizada no que á promoción social respecta ou ben á outros prexuízos (Monteagudo, Loredo e Vázquez-Grandío, 2024). É por iso polo que, xunto coa falta de recursos musicais en lingua galega observada no período de prácticas do máster no ámbito do Ciclo Superior de Educación Infantil, a canción infantil galega se volve unha necesidade prioritaria na formación e posta en práctica dos/as futuros/as técnicos/as para a preservación da identidade do pobo galego. A canción infantil é un recurso didáctico que integra a música nos diversos contextos educativos favorecendo o desenvolvemento integral dos/as meniños/as, á vez que se pon de manifesto a importancia do patrimonio inmaterial e cultural. Deste xeito, a través da revisión bibliográfica no que á busca de proxectos similares, contidos de currículo e datos xustificativos se refire, o traballo asume unha proposta de intervención no ámbito da Formación profesional e a Educación infantil tendo como eixe vehicular a canción en galego.
Xeralmente, nas situacións de contacto entre dúas linguas os fenómenos de mantemento e de cambio ou muda entre ambas ao longo da vida das persoas débense a múltiples razóns como á un cambio contextual, á percepción da menor utilidade da lingua minorizada no que á promoción social respecta ou ben á outros prexuízos (Monteagudo, Loredo e Vázquez-Grandío, 2024). É por iso polo que, xunto coa falta de recursos musicais en lingua galega observada no período de prácticas do máster no ámbito do Ciclo Superior de Educación Infantil, a canción infantil galega se volve unha necesidade prioritaria na formación e posta en práctica dos/as futuros/as técnicos/as para a preservación da identidade do pobo galego. A canción infantil é un recurso didáctico que integra a música nos diversos contextos educativos favorecendo o desenvolvemento integral dos/as meniños/as, á vez que se pon de manifesto a importancia do patrimonio inmaterial e cultural. Deste xeito, a través da revisión bibliográfica no que á busca de proxectos similares, contidos de currículo e datos xustificativos se refire, o traballo asume unha proposta de intervención no ámbito da Formación profesional e a Educación infantil tendo como eixe vehicular a canción en galego.
Dirección
GILLANDERS , CAROL JEAN (Titoría)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Titoría)
Tribunal
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
VILLAR VARELA, MILENA (Vogal)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
VILLAR VARELA, MILENA (Vogal)
Percepcións do profesorado e alumnado sobre as metodoloxías activas no ciclo Atención a persoas en situación de dependencia
Autoría
L.L.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
L.L.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 10:00
07.07.2025 10:00
Resumo
A aplicación de metodoloxías activas na Formación Profesional fomenta a participación do alumnado na aula, así como potencia o seu desenvolvemento integral, mellora a súa atitude, motivación e, en consecuencia, o seu rendemento académico. Ademáis, permite unha aproximación e simulación do futuro posto de traballo, buscando unha aprendizaxe funcional e significativa. Neste sentido, o obxetivo do presente Traballo de Fin de Máster é analizar as principais metodoloxías activas aplicadas na Formación Profesional, explorando as súas características, beneficios e desafíos no contexto educativo, así como o seu impacto na aprendizaxe do estudantado e o seu achegamento ao mercado laboral. Para iso levouse a cabo un estudo de corte cuantitativo, transversal, non experimental, descritivo e correlacional-causal, para o que se elaboraron dous cuestionarios ad hoc, un dirixido a profesorado e outro ao alumnado do ciclo Atención a persoas en situación de dependencia cursado tanto no IES Marco do Camballón como no CIFP Compostela. Mediante os resultados acadados constatouse que no devandito ciclo se aplican diversas metodoloxías activas que melloran a atitude, motivación e rendemento académico do alumnado, así como o preparan para a incorporación ao seu futuro posto de traballo.
A aplicación de metodoloxías activas na Formación Profesional fomenta a participación do alumnado na aula, así como potencia o seu desenvolvemento integral, mellora a súa atitude, motivación e, en consecuencia, o seu rendemento académico. Ademáis, permite unha aproximación e simulación do futuro posto de traballo, buscando unha aprendizaxe funcional e significativa. Neste sentido, o obxetivo do presente Traballo de Fin de Máster é analizar as principais metodoloxías activas aplicadas na Formación Profesional, explorando as súas características, beneficios e desafíos no contexto educativo, así como o seu impacto na aprendizaxe do estudantado e o seu achegamento ao mercado laboral. Para iso levouse a cabo un estudo de corte cuantitativo, transversal, non experimental, descritivo e correlacional-causal, para o que se elaboraron dous cuestionarios ad hoc, un dirixido a profesorado e outro ao alumnado do ciclo Atención a persoas en situación de dependencia cursado tanto no IES Marco do Camballón como no CIFP Compostela. Mediante os resultados acadados constatouse que no devandito ciclo se aplican diversas metodoloxías activas que melloran a atitude, motivación e rendemento académico do alumnado, así como o preparan para a incorporación ao seu futuro posto de traballo.
Dirección
VARELA PORTELA, CRISTINA (Titoría)
VARELA PORTELA, CRISTINA (Titoría)
Tribunal
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
CID FERNANDEZ, SUSANA (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
CID FERNANDEZ, SUSANA (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Proposta de intervención educativa para a inclusión do alumnado con TEA na Educación Secundaria Obrigatoria
Autoría
N.L.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Orientación Educativa (2ª ed - Campus Santiago)
N.L.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Orientación Educativa (2ª ed - Campus Santiago)
Data da defensa
14.02.2025 11:00
14.02.2025 11:00
Resumo
Nos últimos anos, observouse un incremento no número de persoas que padecen Trastorno do Espectro Autista (TEA). Este fenómeno, sumado á búsqueda dunha educación inclusiva, que foi un obxetivo constante no noso sistema educativo, fai que o número de alumnado con TEA na Educación Secundaria Obrigatoria (ESO) tamén aumentase. Co propósito de facer que o paso deste alumnado por esta etapa sexa o máis positivo e inclusivo posible, diseñouse unha proposta de intervención para a inclusión do alumnado con TEA neste colectivo. A proposta mencinada organízase en tres partes. Na primeira parte preséntase a fundamentación teórica que abarca a conceptualización, caracterización, etioloxía e prevalencia do TEA; os aspectos positivos da escolarización ordinaria do alumnado con TEA; a evolución da inclusión no noso sistema educativo; a realidade educativa e a socialización do alumnado con TEA. Na segunda parte detállase a proposta en sí, incluíndo a contextualización, os obxetivos a alcanzar, as actividades planeadas e a avaliación da mesma. E, por último, na última parte recóllense os resultados esperados e as futuras liñas de investigación.
Nos últimos anos, observouse un incremento no número de persoas que padecen Trastorno do Espectro Autista (TEA). Este fenómeno, sumado á búsqueda dunha educación inclusiva, que foi un obxetivo constante no noso sistema educativo, fai que o número de alumnado con TEA na Educación Secundaria Obrigatoria (ESO) tamén aumentase. Co propósito de facer que o paso deste alumnado por esta etapa sexa o máis positivo e inclusivo posible, diseñouse unha proposta de intervención para a inclusión do alumnado con TEA neste colectivo. A proposta mencinada organízase en tres partes. Na primeira parte preséntase a fundamentación teórica que abarca a conceptualización, caracterización, etioloxía e prevalencia do TEA; os aspectos positivos da escolarización ordinaria do alumnado con TEA; a evolución da inclusión no noso sistema educativo; a realidade educativa e a socialización do alumnado con TEA. Na segunda parte detállase a proposta en sí, incluíndo a contextualización, os obxetivos a alcanzar, as actividades planeadas e a avaliación da mesma. E, por último, na última parte recóllense os resultados esperados e as futuras liñas de investigación.
Dirección
NIETO VIEITES, ANA (Titoría)
NIETO VIEITES, ANA (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ GROBA, ANA (Presidente/a)
GARCIA MURIAS, REBECA (Secretario/a)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Vogal)
RODRIGUEZ GROBA, ANA (Presidente/a)
GARCIA MURIAS, REBECA (Secretario/a)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Vogal)
Traballando cos ODS nunha escola rural
Autoría
M.D.L.S.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
M.D.L.S.
Máster Universitario en Investigación e Innovación en Didácticas Específicas para Educación Infantil e Primaria
Data da defensa
07.07.2025 18:00
07.07.2025 18:00
Resumo
A sustentabilidade figura como un dos elementos clave no currículo de Educación Primaria, o cal avoga pola a importancia de crear conciencia crítica sobre o impacto ambiental. Neste contexto sitúase este traballo de Fin de Mestrado que describe un proxecto de iniciación na investigación-acción dirixido a promover o uso dos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable (ODS) para traballar o Cambio Climático nas aulas de último ciclo de Educación Primaria nun centro educativo de carácter rural. Os resultados amosan as transformacións producidas nos coñecementos do alumnado tras o desenvolvemento da proposta. Á vista dos reultados prometedores, conclúese a necesidade de seguir investigando para promover unha introdución pedagóxica da alfabetización ambiental, comezando pola formación do profesorado.
A sustentabilidade figura como un dos elementos clave no currículo de Educación Primaria, o cal avoga pola a importancia de crear conciencia crítica sobre o impacto ambiental. Neste contexto sitúase este traballo de Fin de Mestrado que describe un proxecto de iniciación na investigación-acción dirixido a promover o uso dos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable (ODS) para traballar o Cambio Climático nas aulas de último ciclo de Educación Primaria nun centro educativo de carácter rural. Os resultados amosan as transformacións producidas nos coñecementos do alumnado tras o desenvolvemento da proposta. Á vista dos reultados prometedores, conclúese a necesidade de seguir investigando para promover unha introdución pedagóxica da alfabetización ambiental, comezando pola formación do profesorado.
Dirección
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Titoría)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Titoría)
Tribunal
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
ALBELLA MARTINEZ, JORGE (Secretario/a)
SALGADO SOMOZA, MARIA (Vogal)
Blanco Anaya, Paloma (Presidente/a)
ALBELLA MARTINEZ, JORGE (Secretario/a)
SALGADO SOMOZA, MARIA (Vogal)
Explorando a biodiversidade no patio escolar: unha proposta de indagación científica en 1º da ESO
Autoría
V.L.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
V.L.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 10:00
07.07.2025 10:00
Resumo
A perda de biodiversidade é un dos grandes desafíos ambientais do noso tempo, e coñecer a biodiversidade local constitúe un paso esencial para concienciar sobre a súa conservación. Este Traballo de Fin de Máster céntrase no deseño e implementación dunha secuencia didáctica dirixida a alumnado de 1º de ESO, co obxectivo de mellorar a comprensión dos ecosistemas e da importancia da diversidade biolóxica. A proposta combinou actividades prácticas, indagación e unha saída de campo ao patio do centro para investigar a biodiversidade próxima. Participaron 64 estudantes dun centro público das aforas de Santiago de Compostela, con unha presenza significativa de alumnado con NEAE. A análise de datos, obtidos mediante cuestionarios, rúbricas, informes e unha enquisa final, permitiu constatar unha mellora nos coñecementos e capacidades do alumnado, así como un alto grao de satisfacción coa experiencia.
A perda de biodiversidade é un dos grandes desafíos ambientais do noso tempo, e coñecer a biodiversidade local constitúe un paso esencial para concienciar sobre a súa conservación. Este Traballo de Fin de Máster céntrase no deseño e implementación dunha secuencia didáctica dirixida a alumnado de 1º de ESO, co obxectivo de mellorar a comprensión dos ecosistemas e da importancia da diversidade biolóxica. A proposta combinou actividades prácticas, indagación e unha saída de campo ao patio do centro para investigar a biodiversidade próxima. Participaron 64 estudantes dun centro público das aforas de Santiago de Compostela, con unha presenza significativa de alumnado con NEAE. A análise de datos, obtidos mediante cuestionarios, rúbricas, informes e unha enquisa final, permitiu constatar unha mellora nos coñecementos e capacidades do alumnado, así como un alto grao de satisfacción coa experiencia.
Dirección
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
RODRIGUEZ GACIO, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Tribunal
PUIG MAURIZ, BLANCA (Presidente/a)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Secretario/a)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Vogal)
PUIG MAURIZ, BLANCA (Presidente/a)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Secretario/a)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Vogal)
Recordos do final da URSS. O uso da memoria para a aprendizaxe do fin da Guerra Fría. Unha proposta de unidade didáctica para 4º da ESO.
Autoría
C.D.L.U.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
C.D.L.U.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 18:00
08.07.2025 18:00
Resumo
O presente traballo consiste na proposta dunha unidade didáctica para a materia de Xeografía e Historia do cuarto curso de educación secundaria. Algúns pensadores puxeron punto e final á Historia coa fin da Guerra Fría. Porén o tempo volveu arrancar os motores da dita disciplina e son moitos os que volven a repensar o pasado recente como o fin da Guerra Fría. Neste contexto o interese polo período do enfrontamento dos bloques, capitalista e socialista, volve a ter interese para a sociedade e é aquí onde se sitúa a presente proposta. A unidade didáctica que aquí desenvolvemos une o factor da memoria e as emocións individuais co temario da Disolución da Unión Soviética, permitindo que o alumno non só se aproxime a unha das raíces da situación xeopolítica actual, senón que sexa capaz de humanizar a Historia e comprender a súa dimensión emocional e individual. A distancia xeográfica e cultural para o alumnado con respecto ó espazo a tratar non é un impedimento, senón unha vantaxe da propia proposta, dado a distancia permite ao alumnado ver que o pasado ten moitas caras e miradas.
O presente traballo consiste na proposta dunha unidade didáctica para a materia de Xeografía e Historia do cuarto curso de educación secundaria. Algúns pensadores puxeron punto e final á Historia coa fin da Guerra Fría. Porén o tempo volveu arrancar os motores da dita disciplina e son moitos os que volven a repensar o pasado recente como o fin da Guerra Fría. Neste contexto o interese polo período do enfrontamento dos bloques, capitalista e socialista, volve a ter interese para a sociedade e é aquí onde se sitúa a presente proposta. A unidade didáctica que aquí desenvolvemos une o factor da memoria e as emocións individuais co temario da Disolución da Unión Soviética, permitindo que o alumno non só se aproxime a unha das raíces da situación xeopolítica actual, senón que sexa capaz de humanizar a Historia e comprender a súa dimensión emocional e individual. A distancia xeográfica e cultural para o alumnado con respecto ó espazo a tratar non é un impedimento, senón unha vantaxe da propia proposta, dado a distancia permite ao alumnado ver que o pasado ten moitas caras e miradas.
Dirección
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Titoría)
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Titoría)
Tribunal
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Presidente/a)
PIÑEIRA MANTIÑAN, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Vogal)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Presidente/a)
PIÑEIRA MANTIÑAN, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Vogal)
Rompendo o silencio das oprimidas: unha proposta de intervención para mulleres vítimas de violencia de xénero baseada no Teatro do Oprimido.
Autoría
I.L.R.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
I.L.R.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
14.02.2025 12:15
14.02.2025 12:15
Resumo
A presente proposta de intervención xorde ante a necesidade de acompañar ás mulleres vítimas da violencia de xénero, un colectivo que enfronta graves consecuencias físicas, psicolóxicas e sociais derivadas das desigualdades estruturais. A proposta de intervención: “Rompendo o silencio das oprimidas”, ten como obxectivo facilitar e promover o proceso de empoderamento e de recuperación destas mulleres mediante o uso do Teatro do Oprimido como ferramenta de visibilización e de superación. A intervención está dirixida mulleres ourensás maiores de 18 anos que foron vítimas de violencia de xénero. Mediante unha metodoloxía participativa, deseñáronse unha serie de sesións que empregan dinámicas e técnicas teatrais, entre elas do Teatro do Oprimido, co fin de abordar temas como o poder, a violencia, a xestión de emocións, a autoestima, as estratexias de superación e o empoderamento. Estas actividades permiten ás participantes explorar as temáticas a través da expresión corporal, reflexionar sobre as súas vivencias e construír lazos colectivos. O proceso culmina co deseño e representación dunha performance colectiva que simboliza a ruptura do silencio e o empoderamento feminino. A través desta intervención, espérase como resultado visibilizar as vivencias das participantes, así como promover a creación dunha rede de apoio e contribuír á súa recuperación integral. Deste xeito, o teatro convértese nun medio de denuncia e transformación social, capaz de xerar un impacto tanto nas participantes como na sociedade.
A presente proposta de intervención xorde ante a necesidade de acompañar ás mulleres vítimas da violencia de xénero, un colectivo que enfronta graves consecuencias físicas, psicolóxicas e sociais derivadas das desigualdades estruturais. A proposta de intervención: “Rompendo o silencio das oprimidas”, ten como obxectivo facilitar e promover o proceso de empoderamento e de recuperación destas mulleres mediante o uso do Teatro do Oprimido como ferramenta de visibilización e de superación. A intervención está dirixida mulleres ourensás maiores de 18 anos que foron vítimas de violencia de xénero. Mediante unha metodoloxía participativa, deseñáronse unha serie de sesións que empregan dinámicas e técnicas teatrais, entre elas do Teatro do Oprimido, co fin de abordar temas como o poder, a violencia, a xestión de emocións, a autoestima, as estratexias de superación e o empoderamento. Estas actividades permiten ás participantes explorar as temáticas a través da expresión corporal, reflexionar sobre as súas vivencias e construír lazos colectivos. O proceso culmina co deseño e representación dunha performance colectiva que simboliza a ruptura do silencio e o empoderamento feminino. A través desta intervención, espérase como resultado visibilizar as vivencias das participantes, así como promover a creación dunha rede de apoio e contribuír á súa recuperación integral. Deste xeito, o teatro convértese nun medio de denuncia e transformación social, capaz de xerar un impacto tanto nas participantes como na sociedade.
Dirección
AÑON LOUREIRO, LORENA (Titoría)
AÑON LOUREIRO, LORENA (Titoría)
Tribunal
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
GARCIA MARIN, JORGE (Secretario/a)
ANTELO MARTELO, MONICA (Vogal)
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
GARCIA MARIN, JORGE (Secretario/a)
ANTELO MARTELO, MONICA (Vogal)
Autismo e educación: Evolución dende a súa definición ata os nosos días
Autoría
M.L.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
M.L.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 09:00
08.07.2025 09:00
Resumo
O autismo é unha patoloxía que afecta ás habilidades sociais, á comunicación e á forma en que as persoas con ela ven ó mundo. Por tal motivo, na educación, é unha cuestión importante a ter en conta, xa que as maneiras de ensinar ós alumnos e alumnas deben adaptarse ás súas necesidades. O obxectivo deste traballo será estudar a historia do autismo no sistema educativo, dende o seu descubrimento, a comezos do século XX, ata os nosos días. Expoñeranse varias teorías que se estableceron sobre esta patoloxía e os posibles tratamentos que se barallaron para poder tratar ás persoas afectadas na educación e os principais investigadores. Tamén se explicarán as medidas lexislativas respecto a este tema, poñendo especialmente o foco na atención educativa do alumnado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato. Con todo, os resultados obtidos mediante unha revisión teórica de bibliografía netamente académica permite concluír que na actualidade, a pesar das dificultades existentes, unha gran parte do alumnado con trastorno do espectro autista pode acceder á formación educativa que lle corresponde, sempre e cando se lle ofrezan os recursos e apoios necesarios.
O autismo é unha patoloxía que afecta ás habilidades sociais, á comunicación e á forma en que as persoas con ela ven ó mundo. Por tal motivo, na educación, é unha cuestión importante a ter en conta, xa que as maneiras de ensinar ós alumnos e alumnas deben adaptarse ás súas necesidades. O obxectivo deste traballo será estudar a historia do autismo no sistema educativo, dende o seu descubrimento, a comezos do século XX, ata os nosos días. Expoñeranse varias teorías que se estableceron sobre esta patoloxía e os posibles tratamentos que se barallaron para poder tratar ás persoas afectadas na educación e os principais investigadores. Tamén se explicarán as medidas lexislativas respecto a este tema, poñendo especialmente o foco na atención educativa do alumnado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato. Con todo, os resultados obtidos mediante unha revisión teórica de bibliografía netamente académica permite concluír que na actualidade, a pesar das dificultades existentes, unha gran parte do alumnado con trastorno do espectro autista pode acceder á formación educativa que lle corresponde, sempre e cando se lle ofrezan os recursos e apoios necesarios.
Dirección
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Titoría)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ GROBA, ANA (Presidente/a)
Criado Boado, Cecilia (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
RODRIGUEZ GROBA, ANA (Presidente/a)
Criado Boado, Cecilia (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
Evolución e Representación: Análise da Imaxe Feminina no Cinema Chinés Contemporáneo (2000-2024)
Autoría
P.L.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
P.L.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
14.02.2025 11:30
14.02.2025 11:30
Resumo
O cinema é unha ferramenta importante para expresar a conciencia social, e o estudo da imaxe da muller no cinema ten un valor teórico de referencia non só para entender a configuración da imaxe da muller, senón tamén para a creación de futuras películas. O cine chinés, e o uso que fai da imaxe da muller, proxecta unha serie de valores que reflexan a traxectoria de desenvolvemento da sociedade chinesa. Mediante a análise dos papeis femininos prototípicos, nunha serie de películas chinesas seleccionadas da produción cinematográfica do 2000 ao 2024, resúmense as características da imaxe feminina no cine chinés dos últimos 25 anos que inclúen aspectos tan destacados como: a evolución da imaxe feminina no seo da familia, a identidade e expresión da muller como individuo, e os papeis e relacións sociais da muller. Neste traballo fin de mestrado preténdese dar conta da evolución e da configuración da imaxe feminina no cine chinés dos últimos 25 anos; esta análise abordarase desde tres ángulos diferenciados: a familia, o individuo e a sociedade.
O cinema é unha ferramenta importante para expresar a conciencia social, e o estudo da imaxe da muller no cinema ten un valor teórico de referencia non só para entender a configuración da imaxe da muller, senón tamén para a creación de futuras películas. O cine chinés, e o uso que fai da imaxe da muller, proxecta unha serie de valores que reflexan a traxectoria de desenvolvemento da sociedade chinesa. Mediante a análise dos papeis femininos prototípicos, nunha serie de películas chinesas seleccionadas da produción cinematográfica do 2000 ao 2024, resúmense as características da imaxe feminina no cine chinés dos últimos 25 anos que inclúen aspectos tan destacados como: a evolución da imaxe feminina no seo da familia, a identidade e expresión da muller como individuo, e os papeis e relacións sociais da muller. Neste traballo fin de mestrado preténdese dar conta da evolución e da configuración da imaxe feminina no cine chinés dos últimos 25 anos; esta análise abordarase desde tres ángulos diferenciados: a familia, o individuo e a sociedade.
Dirección
Sampedro Vizcaya, María José (Titoría)
Sampedro Vizcaya, María José (Titoría)
Tribunal
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
GARCIA MARIN, JORGE (Secretario/a)
ANTELO MARTELO, MONICA (Vogal)
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
GARCIA MARIN, JORGE (Secretario/a)
ANTELO MARTELO, MONICA (Vogal)
Mitos relixiosos na lexitimación do franquismo: pasados traumáticos para fomentar o pensamento crítico
Autoría
J.M.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
J.M.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 17:00
09.07.2025 17:00
Resumo
O presente traballo ten como obxectivo o deseño, aplicación e análise dos resultados dunha situación de aprendizaxe que aborda o pasado traumático español -a Guerra Civil e o franquismo- a través da relixión como elemento vertebrador. A proposta didáctica, pensada para a materia de Historia de España en 2º de Bacharelato, busca fomentar o pensamento crítico a través do tratamento de temas controvertidos como a relixión, a violencia e a represión, empregando os mitos relixiosos como fío condutor para conectar estas cuestións e vinculalas coa realidade cotiá do alumnado. Para iso, introdúcense metodoloxías activas baseadas na creación de pensamento eficaz, no traballo cooperativo e na aprendizaxe significativa. Os resultados obtidos evidencian que este enfoque estimula o interese do alumnado, permítelle pór en valor o coñecemento histórico e potencia a súa capacidade para analizar o presente.
O presente traballo ten como obxectivo o deseño, aplicación e análise dos resultados dunha situación de aprendizaxe que aborda o pasado traumático español -a Guerra Civil e o franquismo- a través da relixión como elemento vertebrador. A proposta didáctica, pensada para a materia de Historia de España en 2º de Bacharelato, busca fomentar o pensamento crítico a través do tratamento de temas controvertidos como a relixión, a violencia e a represión, empregando os mitos relixiosos como fío condutor para conectar estas cuestións e vinculalas coa realidade cotiá do alumnado. Para iso, introdúcense metodoloxías activas baseadas na creación de pensamento eficaz, no traballo cooperativo e na aprendizaxe significativa. Os resultados obtidos evidencian que este enfoque estimula o interese do alumnado, permítelle pór en valor o coñecemento histórico e potencia a súa capacidade para analizar o presente.
Dirección
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Titoría)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Titoría)
Tribunal
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Vogal)
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Vogal)
Repensando a aula: deseño e transformación dos espazos educativos desde a teoría do terceiro educador
Autoría
L.M.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
L.M.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 20:00
11.07.2025 20:00
Resumo
O presente Traballo de Fin de Mestrado aborda o papel do espazo como ferramenta pedagóxica activa e fundamental nos procesos de ensino-aprendizaxe desde a perspectiva do “terceiro educador”. Mediante un enfoque multidisciplinar que combina pedagoxía, deseño e arquitectura, estúdanse os factores que condicionan o benestar e o rendemento do alumnado, á vez que se formula a necesidade de transformar a escola tradicional nunha escola máis innovadora, aberta e funcional. O traballo articúlase a través dunha intervención didáctica co alumnado de 1º da ESO dun centro de secundaria na materia de Educación Plástica, Visual e Audiovisual. Aplicando metodoloxías como o Design Thinking ou a Aprendizaxe Baseada en Proxectos (ABP), procúrase que os e as estudantes reflexionen sobre a súa aula, fomentando a creatividade, o traballo en equipo e a participación na transformación do espazo educativo. A proposta, aprobada polo Comité de Ética da USC, reivindica o dereito do alumnado a habitar espazos máis humanos e inclusivos, acordes cunha educación propia do século XXI.
O presente Traballo de Fin de Mestrado aborda o papel do espazo como ferramenta pedagóxica activa e fundamental nos procesos de ensino-aprendizaxe desde a perspectiva do “terceiro educador”. Mediante un enfoque multidisciplinar que combina pedagoxía, deseño e arquitectura, estúdanse os factores que condicionan o benestar e o rendemento do alumnado, á vez que se formula a necesidade de transformar a escola tradicional nunha escola máis innovadora, aberta e funcional. O traballo articúlase a través dunha intervención didáctica co alumnado de 1º da ESO dun centro de secundaria na materia de Educación Plástica, Visual e Audiovisual. Aplicando metodoloxías como o Design Thinking ou a Aprendizaxe Baseada en Proxectos (ABP), procúrase que os e as estudantes reflexionen sobre a súa aula, fomentando a creatividade, o traballo en equipo e a participación na transformación do espazo educativo. A proposta, aprobada polo Comité de Ética da USC, reivindica o dereito do alumnado a habitar espazos máis humanos e inclusivos, acordes cunha educación propia do século XXI.
Dirección
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Titoría)
DIAZ SEOANE, ANGELES Cotitoría
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Titoría)
DIAZ SEOANE, ANGELES Cotitoría
Tribunal
GILLANDERS , CAROL JEAN (Presidente/a)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Secretario/a)
Trigo Martínez, Cristina (Vogal)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Presidente/a)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Secretario/a)
Trigo Martínez, Cristina (Vogal)
O tratamento curricular de Gustavo Adolfo Bécquer e Rosalía de Castro nas propostas didácticas de Lingua Castelá e Literatura de E-Dixgal
Autoría
M.M.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
M.M.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 19:00
10.07.2025 19:00
Resumo
Este traballo parte do vínculo esencial entre a Didáctica da Literatura e as súas bases epistemolóxicas, así como da consideración do tratamento curricular das figuras autoriais como estratexia de memorialización do pasado literario, para realizar unha aproximación ao rumbo que toma esta disciplina no século XXI, habida conta dos seus antecedentes dende a historiografía literaria decimonónica. Para iso, realizarase unha análise do tratamento curricular de dúas figuras centrais do Romanticismo español, Gustavo Adolfo Bécquer e Rosalía de Castro, nas propostas didácticas de E-Dixgal, a opción de ensinanza dixital promovida pola Xunta de Galicia que ocupa, actualmente, o centro dos debates de educación literaria nesta comunidade autónoma.
Este traballo parte do vínculo esencial entre a Didáctica da Literatura e as súas bases epistemolóxicas, así como da consideración do tratamento curricular das figuras autoriais como estratexia de memorialización do pasado literario, para realizar unha aproximación ao rumbo que toma esta disciplina no século XXI, habida conta dos seus antecedentes dende a historiografía literaria decimonónica. Para iso, realizarase unha análise do tratamento curricular de dúas figuras centrais do Romanticismo español, Gustavo Adolfo Bécquer e Rosalía de Castro, nas propostas didácticas de E-Dixgal, a opción de ensinanza dixital promovida pola Xunta de Galicia que ocupa, actualmente, o centro dos debates de educación literaria nesta comunidade autónoma.
Dirección
Fuentes Ríos, Aránzazu (Titoría)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Titoría)
Tribunal
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
GARBAYO MONTABES, FRANCISCO JAVIER (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
GARBAYO MONTABES, FRANCISCO JAVIER (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
Teoría da Arte: O potencial pedagóxico da arte para aprender dos contextos históricos e sociais
Autoría
A.M.T.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
A.M.T.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 10:00
11.07.2025 10:00
Resumo
O presente traballo explora o potencial da arte como ferramenta pedagóxica no ensino da historia e dos contextos sociais, a través de diversas perspectivas. Analízase como a Teoría da Arte permite unha comprensión máis profunda e crítica da realidade, fomentando o pensamento autónomo e a reflexión do alumnado. A integración da arte nas aulas, dende unha investigación máis profunda, contribúe á formación dunha cidadanía consciente, comprometida e respectuosa coa diversidade, favorecendo que o ensino sexa un proceso máis significativo e transformador.
O presente traballo explora o potencial da arte como ferramenta pedagóxica no ensino da historia e dos contextos sociais, a través de diversas perspectivas. Analízase como a Teoría da Arte permite unha comprensión máis profunda e crítica da realidade, fomentando o pensamento autónomo e a reflexión do alumnado. A integración da arte nas aulas, dende unha investigación máis profunda, contribúe á formación dunha cidadanía consciente, comprometida e respectuosa coa diversidade, favorecendo que o ensino sexa un proceso máis significativo e transformador.
Dirección
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Titoría)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Titoría)
Tribunal
CABO VILLAVERDE, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
DIAZ SEOANE, ANGELES (Secretario/a)
CAPELAN FERNANDEZ, MONTSERRAT (Vogal)
CABO VILLAVERDE, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
DIAZ SEOANE, ANGELES (Secretario/a)
CAPELAN FERNANDEZ, MONTSERRAT (Vogal)
Prostitución na cidade: unha análise sociolóxica a través do caso de Vigo
Autoría
A.M.C.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
A.M.C.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
27.06.2025 10:00
27.06.2025 10:00
Resumo
O presente traballo presenta unha análise sociolóxica da prostitución na cidade, concretamente no caso de Vigo. Abórdase a prostitución como un sistema estrutural atravesado polo patriarcado e o neoliberalismo dende o ámbito espacial. O obxectivo principal é analizar a evolución dos espazos prostitucionais en tres períodos clave: o predominio da prostitución na rúa (de 1963 a1994), o auxe dos clubs de alterne tras a reforma legal de 1995 (de 1995 a 2018) e a progresiva dixitalización e deslocalización do fenómeno tras a pandemia da COVID-19 (de 2019 a actualidade). A metodoloxía baséase no uso de distintas fontes de información e na elaboración de mapas a través destas. Os resultados evidencian un proceso de invisibilización, fragmentación espacial e transformación das dinámicas prostitucionais en relación con fenómenos urbanos como a xentrificación ou a criminalización do espazo público. Conclúese que o modelo actual de prostitución, cada vez máis privatizado e dixitalizado, dificulta a súa detección e intervención institucional, ao tempo que reforza as desigualdades de poder entre homes e mulleres, o que permite que a prostitución siga tendo un peso importante na configuración social da cidade.
O presente traballo presenta unha análise sociolóxica da prostitución na cidade, concretamente no caso de Vigo. Abórdase a prostitución como un sistema estrutural atravesado polo patriarcado e o neoliberalismo dende o ámbito espacial. O obxectivo principal é analizar a evolución dos espazos prostitucionais en tres períodos clave: o predominio da prostitución na rúa (de 1963 a1994), o auxe dos clubs de alterne tras a reforma legal de 1995 (de 1995 a 2018) e a progresiva dixitalización e deslocalización do fenómeno tras a pandemia da COVID-19 (de 2019 a actualidade). A metodoloxía baséase no uso de distintas fontes de información e na elaboración de mapas a través destas. Os resultados evidencian un proceso de invisibilización, fragmentación espacial e transformación das dinámicas prostitucionais en relación con fenómenos urbanos como a xentrificación ou a criminalización do espazo público. Conclúese que o modelo actual de prostitución, cada vez máis privatizado e dixitalizado, dificulta a súa detección e intervención institucional, ao tempo que reforza as desigualdades de poder entre homes e mulleres, o que permite que a prostitución siga tendo un peso importante na configuración social da cidade.
Dirección
PIÑEIRO ANTELO, MARIA DE LOS ANGELES (Titoría)
PIÑEIRO ANTELO, MARIA DE LOS ANGELES (Titoría)
Tribunal
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
LABORA GONZALEZ, JUAN JOSE (Secretario/a)
Sampedro Vizcaya, María José (Vogal)
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
LABORA GONZALEZ, JUAN JOSE (Secretario/a)
Sampedro Vizcaya, María José (Vogal)
Análise socio-histórica da representación das mulleres nos videoxogos ao longo do século XXI
Autoría
C.M.F.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
C.M.F.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
14.02.2025 10:45
14.02.2025 10:45
Resumo
Neste Traballo de Fin de Master (TFM) será realizada unha revisión bibliográfica de artigos académicos relativos á representación das mulleres nos videoxogos publicados no século XXI, de forma que será posible atopar similitudes entre os personaxes creados e estudar as tendencias e estereotipos que figuran nos mesmos, así como o realismo á hora de deseñar aos personaxes. Da mesma maneira, os artigos serán divididos por décadas á hora de realizar a análise, pois desta maneira será posible estudar a evolución histórica dunha maneira crítica, comparando os puntos comúns e discordantes entre varias autoras, así coma analizando as ideas clave dos traballos seleccionados por cada década.
Neste Traballo de Fin de Master (TFM) será realizada unha revisión bibliográfica de artigos académicos relativos á representación das mulleres nos videoxogos publicados no século XXI, de forma que será posible atopar similitudes entre os personaxes creados e estudar as tendencias e estereotipos que figuran nos mesmos, así como o realismo á hora de deseñar aos personaxes. Da mesma maneira, os artigos serán divididos por décadas á hora de realizar a análise, pois desta maneira será posible estudar a evolución histórica dunha maneira crítica, comparando os puntos comúns e discordantes entre varias autoras, así coma analizando as ideas clave dos traballos seleccionados por cada década.
Dirección
GARCIA MARIN, JORGE (Titoría)
GARCIA MARIN, JORGE (Titoría)
Tribunal
DIZ OTERO, ISABEL (Presidente/a)
VILLALBA SANCHEZ, ALICIA (Secretario/a)
AÑON LOUREIRO, LORENA (Vogal)
DIZ OTERO, ISABEL (Presidente/a)
VILLALBA SANCHEZ, ALICIA (Secretario/a)
AÑON LOUREIRO, LORENA (Vogal)
Análise da figura docente a través de dúas sagas infantís: El diario de Greg e El diario de Nikki
Autoría
I.M.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
I.M.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 19:00
08.07.2025 19:00
Resumo
O obxectivo deste traballo é o estudo das competencias profesionais docentes a través dunha análise da figura do profesorado en dúas sagas infanto-xuvenís: El diario de Greg e El diario de Nikki. Esta elección se xustifica pola importancia que teñen o ámbito escolar nestas dúas obras e porque permite o acceso a experiencias dende un narrador en primeira persoa, o que implica unha maior proximidade a devanditas vivencias. Estes protagonistas atópanse na etapa do instituto, polo que entroncan de maneira directa coa formación proporcionada no Máster de Profesorado. A análise destas figuras estará guiada polas competencias docentes que figuran tanto no referencial de Perrenoud (2004) e no Informe Final con la Propuesta de Marco de Competencias Profesionales Docentes (2023). Así, se pretende facer unha indagación dende a literatura sobre as prácticas docentes e as demandas que sobre esta existen, aprendendo tanto dos acertos como dos erros.
O obxectivo deste traballo é o estudo das competencias profesionais docentes a través dunha análise da figura do profesorado en dúas sagas infanto-xuvenís: El diario de Greg e El diario de Nikki. Esta elección se xustifica pola importancia que teñen o ámbito escolar nestas dúas obras e porque permite o acceso a experiencias dende un narrador en primeira persoa, o que implica unha maior proximidade a devanditas vivencias. Estes protagonistas atópanse na etapa do instituto, polo que entroncan de maneira directa coa formación proporcionada no Máster de Profesorado. A análise destas figuras estará guiada polas competencias docentes que figuran tanto no referencial de Perrenoud (2004) e no Informe Final con la Propuesta de Marco de Competencias Profesionales Docentes (2023). Así, se pretende facer unha indagación dende a literatura sobre as prácticas docentes e as demandas que sobre esta existen, aprendendo tanto dos acertos como dos erros.
Dirección
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Titoría)
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Titoría)
Tribunal
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Presidente/a)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Presidente/a)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
Save the drama for your mama? O emprego da dramatización e o seu aproveitamento didáctico na ensinanza do inglés coma lingua estranxeira (EFL)
Autoría
N.M.O.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
N.M.O.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 13:30
07.07.2025 13:30
Resumo
O emprego da dramatización na ensinanza do inglés coma lingua estranxeira (EFL) pode ser especialmente útil, en particular no caso das aulas de educación secundaria. A través das técnicas dramáticas, o estudantado mellora a súa motivación e a súa fluidez, desenvolve a súa autoestima e estimula a súa creatividade. Amais, ao empregar a dramatización, conseguimos potenciar as destrezas orais e integrar de xeito natural as competencias lingüísticas e comunicativas, favorecendo ao tempo a participación activa dos estudantes. Ao longo deste traballo profundarase na definición de dramatización e contextualizarase, a través da revisión do currículo da Educación Secundaria Obrigatoria (ESO) e do Marco Europeo Común de Referencia para as Linguas (MCER), a utilización do xogo dramático nas aulas. Posteriormente, exploraranse os diferentes tipos de actividades dramáticas, así como as teorías que apoian o emprego desta metodoloxía no tempo de clase. Para rematar, faranse achegas orixinais, baseadas no enfoque comunicativo, en forma dunha proposta de actividades dramático-educativas para cada un dos diferentes cursos da ESO. Isto permitirá situar aos discentes no corazón do proceso de ensinanza-aprendizaxe e favorecer, deste xeito, una educación integral.
O emprego da dramatización na ensinanza do inglés coma lingua estranxeira (EFL) pode ser especialmente útil, en particular no caso das aulas de educación secundaria. A través das técnicas dramáticas, o estudantado mellora a súa motivación e a súa fluidez, desenvolve a súa autoestima e estimula a súa creatividade. Amais, ao empregar a dramatización, conseguimos potenciar as destrezas orais e integrar de xeito natural as competencias lingüísticas e comunicativas, favorecendo ao tempo a participación activa dos estudantes. Ao longo deste traballo profundarase na definición de dramatización e contextualizarase, a través da revisión do currículo da Educación Secundaria Obrigatoria (ESO) e do Marco Europeo Común de Referencia para as Linguas (MCER), a utilización do xogo dramático nas aulas. Posteriormente, exploraranse os diferentes tipos de actividades dramáticas, así como as teorías que apoian o emprego desta metodoloxía no tempo de clase. Para rematar, faranse achegas orixinais, baseadas no enfoque comunicativo, en forma dunha proposta de actividades dramático-educativas para cada un dos diferentes cursos da ESO. Isto permitirá situar aos discentes no corazón do proceso de ensinanza-aprendizaxe e favorecer, deste xeito, una educación integral.
Dirección
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Titoría)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Secretario/a)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Vogal)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Secretario/a)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Vogal)
Aplicación dunha proposta de aprendizaxe basada en xogos sobre Cultura Oceánica nunha aula de ciencias.
Autoría
S.M.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
S.M.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 12:30
11.07.2025 12:30
Resumo
Este Traballo Fin de Mestrado (TFM) presenta un estudo de caso en dúas aulas de 2º de Bacharelato de adultos nas que se desenvolveu unha proposta didáctica baseada na aprendizaxe en xogos para promover a Cultura Oceánica (CO). As preguntas de investigación son: 1. Cal é a capacidade do alumnado para definir e aplicar criterios que permitan clasificar especies mariñas nun xogo de cartas? 2. Como son os argumentos que selecciona o alumnado para defender un rol nun debate socio-científico relacionado coa CO e en que medida demostra pensamento crítico na súa elección? 3. Que capacidade ten o alumnado para identificar interaccións entre o ser humano e o océano nun xogo de cartas? A metodoloxía empregada é cualitativa e implicou a análise do contido dos informes, pósters e argumentos escritos, e a construcción de rúbricas en interacción cos datos. Os resultados amosan que o alumnado ten dificultades para aplicar criterios científicos para clasificar organismos mariños. Os argumentos seleccionados non aplican pensamento crítico e non sempre son coherentes co rol a adoptar. Finalmente, identifican máis interaccións negativas que positivas entre o ser humano e o océano.
Este Traballo Fin de Mestrado (TFM) presenta un estudo de caso en dúas aulas de 2º de Bacharelato de adultos nas que se desenvolveu unha proposta didáctica baseada na aprendizaxe en xogos para promover a Cultura Oceánica (CO). As preguntas de investigación son: 1. Cal é a capacidade do alumnado para definir e aplicar criterios que permitan clasificar especies mariñas nun xogo de cartas? 2. Como son os argumentos que selecciona o alumnado para defender un rol nun debate socio-científico relacionado coa CO e en que medida demostra pensamento crítico na súa elección? 3. Que capacidade ten o alumnado para identificar interaccións entre o ser humano e o océano nun xogo de cartas? A metodoloxía empregada é cualitativa e implicou a análise do contido dos informes, pósters e argumentos escritos, e a construcción de rúbricas en interacción cos datos. Os resultados amosan que o alumnado ten dificultades para aplicar criterios científicos para clasificar organismos mariños. Os argumentos seleccionados non aplican pensamento crítico e non sempre son coherentes co rol a adoptar. Finalmente, identifican máis interaccións negativas que positivas entre o ser humano e o océano.
Dirección
PUIG MAURIZ, BLANCA (Titoría)
PUIG MAURIZ, BLANCA (Titoría)
Tribunal
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
Transición democrática e memoria histórica: deseño e avaliación dunha situación de aprendizaxe
Autoría
Z.M.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Z.M.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 18:00
09.07.2025 18:00
Resumo
O traballo que segue presenta o deseño, desenvolvemento, parcial aplicación e avaliación de resultados dunha situación de aprendizaxe centrada na transición española e na recuperación da memoria histórica sobre este período. Tras unha investigación sobre as principais correntes historiográficas de interpretación, idéase a proposta partindo das carencias e necesidades que se observan na literatura didáctica e na lexislación educativa, cun enfoque local, de metodoloxía activa e centrado na historia social, co obxectivo de que o alumnado perciba o presente como un derivado problemático dun pasado tamén conflitivo. Compróbase, asemade, que transición e memoria son contidos pertinentes na aula de bacharelato, con potencial enriquecedor na súa aplicación práctica para contribuír á comprensión crítica dos fenómenos pasados e presentes e á formación en cidadanía democrática.
O traballo que segue presenta o deseño, desenvolvemento, parcial aplicación e avaliación de resultados dunha situación de aprendizaxe centrada na transición española e na recuperación da memoria histórica sobre este período. Tras unha investigación sobre as principais correntes historiográficas de interpretación, idéase a proposta partindo das carencias e necesidades que se observan na literatura didáctica e na lexislación educativa, cun enfoque local, de metodoloxía activa e centrado na historia social, co obxectivo de que o alumnado perciba o presente como un derivado problemático dun pasado tamén conflitivo. Compróbase, asemade, que transición e memoria son contidos pertinentes na aula de bacharelato, con potencial enriquecedor na súa aplicación práctica para contribuír á comprensión crítica dos fenómenos pasados e presentes e á formación en cidadanía democrática.
Dirección
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
Tribunal
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Vogal)
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Vogal)
DUA nas aulas de Educación Primaria: a mirada do profesorado.
Autoría
A.M.R.
Máster Universitario en Procesos de Formación
A.M.R.
Máster Universitario en Procesos de Formación
Data da defensa
09.07.2025 10:00
09.07.2025 10:00
Resumo
O presente Traballo Fin de Máster ten como obxectivo principal analizar a percepción do profesorado de Educación Primaria sobre o Deseño Universal para a Aprendizaxe (DUA), así como o seu nivel de coñecemento, formación e grao de aplicación. A investigación parte do interese por coñecer ata que punto este enfoque inclusivo, presente na lexislación educativa, está a ser realmente incorporado nas aulas. Para iso, empregouse unha metodoloxía cuantitativa de tipo descritivo-comparativo. Para a recollida de datos utilizouse un cuestionario validado previamente, dirixido a docentes en activo, recompilando información sobre variables persoais e profesionais, coñecemento e formación en DUA, así como sobre a súa implementación práctica. A mostra está integrada por 181 docentes de diferentes provincias galegas. Os resultados revelan que, aínda que existe un coñecemento xeral sobre o DUA, a súa aplicación práctica non está do todo consolidada. Ademais, identificáronse diferenzas significativas na percepción e a práctica do DUA en función de variables como a formación recibida, o coñecemento previo e os anos de experiencia. Estes achados resaltan a necesidade de reforzar a capacitación do profesorado en enfoques inclusivos que garantan unha resposta educativa eficaz á diversidade do alumnado.
O presente Traballo Fin de Máster ten como obxectivo principal analizar a percepción do profesorado de Educación Primaria sobre o Deseño Universal para a Aprendizaxe (DUA), así como o seu nivel de coñecemento, formación e grao de aplicación. A investigación parte do interese por coñecer ata que punto este enfoque inclusivo, presente na lexislación educativa, está a ser realmente incorporado nas aulas. Para iso, empregouse unha metodoloxía cuantitativa de tipo descritivo-comparativo. Para a recollida de datos utilizouse un cuestionario validado previamente, dirixido a docentes en activo, recompilando información sobre variables persoais e profesionais, coñecemento e formación en DUA, así como sobre a súa implementación práctica. A mostra está integrada por 181 docentes de diferentes provincias galegas. Os resultados revelan que, aínda que existe un coñecemento xeral sobre o DUA, a súa aplicación práctica non está do todo consolidada. Ademais, identificáronse diferenzas significativas na percepción e a práctica do DUA en función de variables como a formación recibida, o coñecemento previo e os anos de experiencia. Estes achados resaltan a necesidade de reforzar a capacitación do profesorado en enfoques inclusivos que garantan unha resposta educativa eficaz á diversidade do alumnado.
Dirección
REGUEIRO FERNANDEZ, BIBIANA (Titoría)
REGUEIRO FERNANDEZ, BIBIANA (Titoría)
Tribunal
FERNANDEZ REY, ELENA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Vogal)
FERNANDEZ REY, ELENA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Vogal)
Traballo Fin de Máster: Proxecto educativo desde as pedagoxías críticas: aprendizaxe-servizo e investigación-acción participativa no ciclo de Animación Sociocultural e Turística
Autoría
I.M.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
I.M.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 17:00
07.07.2025 17:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster céntrase no deseño dun proxecto de innovación educativa para o módulo de Animación e Xestión Cultural do Ciclo Superior de Animación Sociocultural e Turística, mediante unha proposta baseada na combinación da aprendizaxe-servizo e da investigación-acción participativa. A intervención ten como obxectivo revalorizar o patrimonio cultural inmaterial galego desde unha perspectiva crítica e feminista, a través da colaboración coas integrantes dunha asociación de mulleres rurais. A metodoloxía fundaméntase nas pedagoxías críticas e busca desenvolver competencias profesionais, éticas e sociais no alumnado, aliñándose cos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible. A estrutura do traballo combina un marco teórico cun deseño práctico e contextualizado da intervención, promovendo a educación situada, o pensamento crítico e o compromiso social. O proxecto súmase ás iniciativas que pretenden demostrar a potencialidade transformadora da educación na Formación Profesional e ofrece unha resposta concreta para integrar a defensa do patrimonio cultural e a igualdade de xénero nos procesos de ensinanza-aprendizaxe.
Este Traballo de Fin de Máster céntrase no deseño dun proxecto de innovación educativa para o módulo de Animación e Xestión Cultural do Ciclo Superior de Animación Sociocultural e Turística, mediante unha proposta baseada na combinación da aprendizaxe-servizo e da investigación-acción participativa. A intervención ten como obxectivo revalorizar o patrimonio cultural inmaterial galego desde unha perspectiva crítica e feminista, a través da colaboración coas integrantes dunha asociación de mulleres rurais. A metodoloxía fundaméntase nas pedagoxías críticas e busca desenvolver competencias profesionais, éticas e sociais no alumnado, aliñándose cos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible. A estrutura do traballo combina un marco teórico cun deseño práctico e contextualizado da intervención, promovendo a educación situada, o pensamento crítico e o compromiso social. O proxecto súmase ás iniciativas que pretenden demostrar a potencialidade transformadora da educación na Formación Profesional e ofrece unha resposta concreta para integrar a defensa do patrimonio cultural e a igualdade de xénero nos procesos de ensinanza-aprendizaxe.
Dirección
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Titoría)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Titoría)
Tribunal
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
NIETO VIEITES, ANA (Secretario/a)
MARIÑO FERNANDEZ, RAQUEL (Vogal)
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
NIETO VIEITES, ANA (Secretario/a)
MARIÑO FERNANDEZ, RAQUEL (Vogal)
Aprendizaxe Baseada en Proxectos e uso das TIC como ferramentas proafectivas nas Matemáticas
Autoría
M.N.J.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
M.N.J.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 10:00
10.07.2025 10:00
Resumo
Este traballo ten como obxectivo a presentación e desenvolvemento dunha proposta didáctica para 4º de ESO abordando contidos de Matemáticas a través da metodoloxía ABPj, do uso das TIC, mediante o software R, e cunha visión proafectiva. A proposta consiste nunha unidade didáctica que abarca principalmente o bloque de Sentido Estocástico, así denominado no currículo, e tamén o bloque de Sentido Socioafectivo. Con dita UD preténdese que o alumnado comprenda as etapas dun estudo estatístico e as saiba levar a cabo razoando, sabendo comunicarse adecuadamente e utilizando o pensamento crítico. Expórase en primeiro lugar un marco teórico para situar a posición da Didáctica das Matemáticas de cara as dificultades que nela se encontran, a xestión do dominio afectivo e distintas metodoloxías activas empregadas para reducir ditas dificultades, destacando o uso de ferramentas TIC e o ABPj. Posteriormente presentarase o desenvolvemento da UD deseñada e, por último, valorarase o éxito desta en función dos resultados obtidos mediante diferentes instrumentos de avaliación e enquisas realizadas polo alumnado.
Este traballo ten como obxectivo a presentación e desenvolvemento dunha proposta didáctica para 4º de ESO abordando contidos de Matemáticas a través da metodoloxía ABPj, do uso das TIC, mediante o software R, e cunha visión proafectiva. A proposta consiste nunha unidade didáctica que abarca principalmente o bloque de Sentido Estocástico, así denominado no currículo, e tamén o bloque de Sentido Socioafectivo. Con dita UD preténdese que o alumnado comprenda as etapas dun estudo estatístico e as saiba levar a cabo razoando, sabendo comunicarse adecuadamente e utilizando o pensamento crítico. Expórase en primeiro lugar un marco teórico para situar a posición da Didáctica das Matemáticas de cara as dificultades que nela se encontran, a xestión do dominio afectivo e distintas metodoloxías activas empregadas para reducir ditas dificultades, destacando o uso de ferramentas TIC e o ABPj. Posteriormente presentarase o desenvolvemento da UD deseñada e, por último, valorarase o éxito desta en función dos resultados obtidos mediante diferentes instrumentos de avaliación e enquisas realizadas polo alumnado.
Dirección
CASTIÑEIRA VEIGA, GONZALO (Titoría)
CASTIÑEIRA VEIGA, GONZALO (Titoría)
Tribunal
Diz Pita, Érika (Coordinador)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Presidente/a)
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Vogal)
Diz Pita, Érika (Coordinador)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Presidente/a)
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Vogal)
Hablamos diferente: o español de Galicia no currículo educativo galego
Autoría
A.N.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
A.N.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 09:00
10.07.2025 09:00
Resumo
Este traballo ten o propósito principal de analizar, desde un punto de vista documental, a situación de discriminación lingüística que sofre a variedade sintópica do español ou castelán en Galicia no currículo educativo en materia de contidos, corrección lingüística e avaliación na materia de Lingua Castelá e Literatura ao longo da Educación Secundaria Obrigatoria e o Bacharelato. Deste xeito, o traballo tenta achegarse á delimitación descritiva e sociolingüística do español de Galicia como variedade sintópica e ao feito de se tratar dunha variedade discriminada no rexistro formal escrito sen ter en conta a súa funcionalidade como sistema lingüístico autónomo. Para iso, revísase o currículo educativo galego para analizar non só a situación do español de Galicia, senón tamén para nos aproximarmos ao tratamento da diversidade lingüística. Tamén se atende aos criterios de avaliación no propio currículo e na PAU (2025) e ás consecuencias que esta situación xera na conciencia lingüística dos falantes.
Este traballo ten o propósito principal de analizar, desde un punto de vista documental, a situación de discriminación lingüística que sofre a variedade sintópica do español ou castelán en Galicia no currículo educativo en materia de contidos, corrección lingüística e avaliación na materia de Lingua Castelá e Literatura ao longo da Educación Secundaria Obrigatoria e o Bacharelato. Deste xeito, o traballo tenta achegarse á delimitación descritiva e sociolingüística do español de Galicia como variedade sintópica e ao feito de se tratar dunha variedade discriminada no rexistro formal escrito sen ter en conta a súa funcionalidade como sistema lingüístico autónomo. Para iso, revísase o currículo educativo galego para analizar non só a situación do español de Galicia, senón tamén para nos aproximarmos ao tratamento da diversidade lingüística. Tamén se atende aos criterios de avaliación no propio currículo e na PAU (2025) e ás consecuencias que esta situación xera na conciencia lingüística dos falantes.
Dirección
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Titoría)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
BOURGOIN VERGONDY, EMMANUEL CLAUDE (Secretario/a)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Vogal)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
BOURGOIN VERGONDY, EMMANUEL CLAUDE (Secretario/a)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Vogal)
Xénero, memoria histórica e franquismo: proposta didáctica para a restauración democrática na ESO
Autoría
M.N.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
M.N.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 19:00
09.07.2025 19:00
Resumo
O presente traballo aborda a formulación, desenvolvemento, aplicación e avaliación dunha proposta didáctica dirixida ao alumnado de 4º da ESO. Esta céntrase na memoria democrática das mulleres durante o franquismo, prestando especial atención ao Padroado de Protección á Muller como institución represiva clave. A través da aprendizaxe cooperativa, a aprendizaxe baseada en proxectos, o uso do debate e a análise de fontes históricas, búscase fomentar a adquisición de valores democráticos e a concienciación en materia de igualdade de xénero entre o alumnado, contribuíndo así ao desenvolvemento do pensamento crítico.
O presente traballo aborda a formulación, desenvolvemento, aplicación e avaliación dunha proposta didáctica dirixida ao alumnado de 4º da ESO. Esta céntrase na memoria democrática das mulleres durante o franquismo, prestando especial atención ao Padroado de Protección á Muller como institución represiva clave. A través da aprendizaxe cooperativa, a aprendizaxe baseada en proxectos, o uso do debate e a análise de fontes históricas, búscase fomentar a adquisición de valores democráticos e a concienciación en materia de igualdade de xénero entre o alumnado, contribuíndo así ao desenvolvemento do pensamento crítico.
Dirección
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Titoría)
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Titoría)
Tribunal
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Vogal)
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Vogal)
Presente e futuro a través da figura do cíborg
Autoría
L.O.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
L.O.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 11:30
07.07.2025 11:30
Resumo
A crise ecolóxica non pode nin debe ser tomada só como unha cuestión propia das ciencias naturais: hai política, economía, literatura e filosofía ecolóxicas, entre outras, na medida en que do seu propio nome (oikos logía, estudo do fogar) derívase toda a amplitude que a configura. A ecoloxía pensa como habitamos a terra, como nos relacionamos entre nós e co resto de axentes cos que a compartimos ou como nos aproveitamos dos recursos que esta nos da. Na mesma liña, a viabilidade das nosas prácticas, a responsabilidade das nosas accións ou os vínculos que nos sosteñen. A filosofía únese a ela ao ser unha ferramenta que primeiro cuestiona e despois transforma. Deste poderoso vínculo nace esta proposta, que pretende constituír un sostén para a formación dunha visión da terra e da nosa vida nela. O seu núcleo será a elaboración dun proxecto final que intente responder á posibilidade optimista dun futuro habitable.
A crise ecolóxica non pode nin debe ser tomada só como unha cuestión propia das ciencias naturais: hai política, economía, literatura e filosofía ecolóxicas, entre outras, na medida en que do seu propio nome (oikos logía, estudo do fogar) derívase toda a amplitude que a configura. A ecoloxía pensa como habitamos a terra, como nos relacionamos entre nós e co resto de axentes cos que a compartimos ou como nos aproveitamos dos recursos que esta nos da. Na mesma liña, a viabilidade das nosas prácticas, a responsabilidade das nosas accións ou os vínculos que nos sosteñen. A filosofía únese a ela ao ser unha ferramenta que primeiro cuestiona e despois transforma. Deste poderoso vínculo nace esta proposta, que pretende constituír un sostén para a formación dunha visión da terra e da nosa vida nela. O seu núcleo será a elaboración dun proxecto final que intente responder á posibilidade optimista dun futuro habitable.
Dirección
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Titoría)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Titoría)
Tribunal
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Secretario/a)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Vogal)
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
SÓÑORA LUNA, FRANCISCO (Secretario/a)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Vogal)
A práctica teatral como ferramenta para as aulas de lingua e literatura
Autoría
E.O.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
E.O.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 18:00
10.07.2025 18:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster explora as posibilidades educativas da Educación Teatral no contexto do ensino regrado en Galicia. Partindo dun marco teórico que presenta as diferentes concepcións do teatro na educación, a súa evolución histórica no sistema educativo galego e a súa presenza no currículo actual, búscase xustificar a integración da Educación Teatral nas aulas como ferramenta pedagóxica eficaz para o desenvolvemento integral do alumnado. Así mesmo, preséntase unha proposta didáctica dirixida a 1º da ESO, que implementa as expresións dramática e teatral na materia de Lingua Galega e Literatura e que ten como obxectivos mellorar a competencia comunicativa, fomentar a lectura e a creación literaria, atender a realidade social do alumnado e promover metodoloxías inclusivas e cooperativas. Ademais, reflexiónase sobre a viabilidade de propostas desta natureza no contexto educativo galego actual.
Este Traballo de Fin de Máster explora as posibilidades educativas da Educación Teatral no contexto do ensino regrado en Galicia. Partindo dun marco teórico que presenta as diferentes concepcións do teatro na educación, a súa evolución histórica no sistema educativo galego e a súa presenza no currículo actual, búscase xustificar a integración da Educación Teatral nas aulas como ferramenta pedagóxica eficaz para o desenvolvemento integral do alumnado. Así mesmo, preséntase unha proposta didáctica dirixida a 1º da ESO, que implementa as expresións dramática e teatral na materia de Lingua Galega e Literatura e que ten como obxectivos mellorar a competencia comunicativa, fomentar a lectura e a creación literaria, atender a realidade social do alumnado e promover metodoloxías inclusivas e cooperativas. Ademais, reflexiónase sobre a viabilidade de propostas desta natureza no contexto educativo galego actual.
Dirección
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Titoría)
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Titoría)
Tribunal
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
GARBAYO MONTABES, FRANCISCO JAVIER (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
GARBAYO MONTABES, FRANCISCO JAVIER (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
Programa de intervención para fomentar a igualdade e a prevención da violencia de xénero nos colexios.
Autoría
A.O.P.
Máster Universitario en Procesos de Formación
A.O.P.
Máster Universitario en Procesos de Formación
Data da defensa
14.02.2025 12:00
14.02.2025 12:00
Resumo
Este traballo de fin de máster céntrase na prevención de condutas machistas e sexistas na aula. A investigación analiza o papel da educación na promoción da igualdade de xénero, destacando a importancia da formación do profesorado e a colaboración de toda a comunidade educativa. O través dun enfoque cualitativo, identificáronse as barreiras e facilitadores na implementación de estratexias preventivas. As conclusións subliñan a necesidade de adaptar as intervencións aos contextos específicos de cada centro educativo e fomentar unha contorna de aprendizaxe inclusiva e respectuosa. O traballo propón recomendacións prácticas para integrar a perspectiva de xénero no currículo escolar e promover a corresponsabilidade na loita contra o sexismo.
Este traballo de fin de máster céntrase na prevención de condutas machistas e sexistas na aula. A investigación analiza o papel da educación na promoción da igualdade de xénero, destacando a importancia da formación do profesorado e a colaboración de toda a comunidade educativa. O través dun enfoque cualitativo, identificáronse as barreiras e facilitadores na implementación de estratexias preventivas. As conclusións subliñan a necesidade de adaptar as intervencións aos contextos específicos de cada centro educativo e fomentar unha contorna de aprendizaxe inclusiva e respectuosa. O traballo propón recomendacións prácticas para integrar a perspectiva de xénero no currículo escolar e promover a corresponsabilidade na loita contra o sexismo.
Dirección
VALCARCE FERNANDEZ, MARGARITA (Titoría)
VALCARCE FERNANDEZ, MARGARITA (Titoría)
Tribunal
FUENTES ABELEDO, EDUARDO JOSE (Presidente/a)
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Secretario/a)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Vogal)
FUENTES ABELEDO, EDUARDO JOSE (Presidente/a)
FRANCO LOPEZ, JOSE PABLO (Secretario/a)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Vogal)
Educación emocional e orientación académica: unha intervención enfocada na clarificación de valores e a acción comprometida
Autoría
S.O.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
S.O.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 16:00
08.07.2025 16:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Mestrado responde á estrutura dunha proposta de intervención orientadora dirixida a alumnado de terceiro curso de Educación Secundaria Obrigatoria (ESO), centrada na toma de decisións consciente, a través do traballo do autocoñecemento, a autoestima e a clarificación de valores, baixo o marco da Terapia de Aceptación e Compromiso (ou ACT). O obxectivo xeral desta proposta é promover a construción dunha identidade ética propia e coherente, así como a planificación de obxectivos vitais vinculados a esta, mediante dinámicas que potencian a reflexión, a aceptación emocional, a defusión cognitiva ou a acción comprometida. A intervención estrutúrase en torno a catro sesións, articuladas en base a metodoloxías activas e vivenciais, como o role-playing, a gamificación, a dramatización ou a creación dixital (vision board). Ademais, pese á súa potencial adaptabilidade, está deseñada en torno ao contexto e necesidades concretas dun grupo clase de terceiro da ESO do IES Lauro Olmo (O Barco de Valdeorras).
Este Traballo de Fin de Mestrado responde á estrutura dunha proposta de intervención orientadora dirixida a alumnado de terceiro curso de Educación Secundaria Obrigatoria (ESO), centrada na toma de decisións consciente, a través do traballo do autocoñecemento, a autoestima e a clarificación de valores, baixo o marco da Terapia de Aceptación e Compromiso (ou ACT). O obxectivo xeral desta proposta é promover a construción dunha identidade ética propia e coherente, así como a planificación de obxectivos vitais vinculados a esta, mediante dinámicas que potencian a reflexión, a aceptación emocional, a defusión cognitiva ou a acción comprometida. A intervención estrutúrase en torno a catro sesións, articuladas en base a metodoloxías activas e vivenciais, como o role-playing, a gamificación, a dramatización ou a creación dixital (vision board). Ademais, pese á súa potencial adaptabilidade, está deseñada en torno ao contexto e necesidades concretas dun grupo clase de terceiro da ESO do IES Lauro Olmo (O Barco de Valdeorras).
Dirección
GARCIA MURIAS, REBECA (Titoría)
GARCIA MURIAS, REBECA (Titoría)
Tribunal
SALGADO SOMOZA, MARIA (Presidente/a)
RIVERO SALGADO, OSCAR (Secretario/a)
Rodríguez Vivero, Dolores (Vogal)
SALGADO SOMOZA, MARIA (Presidente/a)
RIVERO SALGADO, OSCAR (Secretario/a)
Rodríguez Vivero, Dolores (Vogal)
Alfabetización mediática na educación secundaria obrigatoria: ‘Influentes da información’, unha proposta didáctica
Autoría
L.O.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
L.O.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 16:00
08.07.2025 16:00
Resumo
A sociedade actual atópase desde hai xa varias décadas inscrita nunha contorna eminentemente dixital. Ante os riscos asociados ao uso de internet e ás novas tecnoloxías, destacando entre eles a sobreabundancia informativa, a desinformación e a manipulación, os principais organismos europeos demandan aos países membros o desenvolvemento da competencia mediática entre os cidadáns. Nese sentido, o sistema educativo debe adquirir un rol decisivo na formación dos rapaces e rapazas máis novos que, ademais, son usuarios habituais das redes sociais. A LOMLOE e o Decreto 156/2022 inclúen as competencias dixitais no currículo da secundaria, mais están tradicionalmente ignoradas nas programacións dos institutos galegos. Tendo en conta este panorama, este traballo de fin de mestrado recolle unha proposta didáctica orientada á promoción da alfabetización mediática no alumnado de secundaria, e en específico ao primeiro curso da ESO para abordar esta competencia deste as primeiras etapas. A través dunha unidade didáctica inserida na programación de Lingua Galega e Literatura, os e as estudantes adquirirán as ferramentas necesarias para moverse con seguridade na rede e desenvolver o seu sentido crítico. Así, preténdese dar resposta a unha ausencia no currículo educativo e a unha demanda da contemporaneidade.
A sociedade actual atópase desde hai xa varias décadas inscrita nunha contorna eminentemente dixital. Ante os riscos asociados ao uso de internet e ás novas tecnoloxías, destacando entre eles a sobreabundancia informativa, a desinformación e a manipulación, os principais organismos europeos demandan aos países membros o desenvolvemento da competencia mediática entre os cidadáns. Nese sentido, o sistema educativo debe adquirir un rol decisivo na formación dos rapaces e rapazas máis novos que, ademais, son usuarios habituais das redes sociais. A LOMLOE e o Decreto 156/2022 inclúen as competencias dixitais no currículo da secundaria, mais están tradicionalmente ignoradas nas programacións dos institutos galegos. Tendo en conta este panorama, este traballo de fin de mestrado recolle unha proposta didáctica orientada á promoción da alfabetización mediática no alumnado de secundaria, e en específico ao primeiro curso da ESO para abordar esta competencia deste as primeiras etapas. A través dunha unidade didáctica inserida na programación de Lingua Galega e Literatura, os e as estudantes adquirirán as ferramentas necesarias para moverse con seguridade na rede e desenvolver o seu sentido crítico. Así, preténdese dar resposta a unha ausencia no currículo educativo e a unha demanda da contemporaneidade.
Dirección
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Titoría)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Titoría)
Tribunal
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Presidente/a)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
REQUEIXO CUBA, ARMANDO (Presidente/a)
HERMIDA GULÍAS, MARÍA DO CARME (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
Xeometrías que se senten: a papiroflexia como ferramenta de inclusión matemática.
Autoría
A.O.T.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
A.O.T.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 17:00
08.07.2025 17:00
Resumo
Neste Traballo de Fin de Máster preséntase unha proposta didáctica da materia de Matemáticas para alumnado de Educación Secundaria Obrigatoria con discapacidade visual. Este conxunto de actividades diríxese cara á aprendizaxe da xeometría a través da gamificación e, máis concretamente, no uso da papiroflexia como ferramenta metodolóxica inclusiva. O obxectivo do seu deseño e desenvolvemento é presentar novos recursos didácticos e, ao mesmo tempo, fomentar o desenvolvemento de competencias matemáticas ligadas á xeometría como a visualización espacial, a resolución de problemas ou a representación e construción de conceptos matemáticos. Todo isto facendo especial fincapé naquelas que se ven condicionadas polas características do alumando participante. Paralelamente, búscase o fortalecemento da motivación e a actitude positiva cara ás matemáticas, integrando a compoñente socioafectiva na proposta. Finalmente, os resultados obtidos da implementación con alumnado de 2º e 3º da ESO, incluíndo estudantes con discapacidade visual, serven para analizar as diferencias (académicas e afectivas) no proceso de ensino-aprendizaxe segundo as súas características. Isto permitirá formular propostas de mellora para futuras implementacións partindo das dificultades atopadas.
Neste Traballo de Fin de Máster preséntase unha proposta didáctica da materia de Matemáticas para alumnado de Educación Secundaria Obrigatoria con discapacidade visual. Este conxunto de actividades diríxese cara á aprendizaxe da xeometría a través da gamificación e, máis concretamente, no uso da papiroflexia como ferramenta metodolóxica inclusiva. O obxectivo do seu deseño e desenvolvemento é presentar novos recursos didácticos e, ao mesmo tempo, fomentar o desenvolvemento de competencias matemáticas ligadas á xeometría como a visualización espacial, a resolución de problemas ou a representación e construción de conceptos matemáticos. Todo isto facendo especial fincapé naquelas que se ven condicionadas polas características do alumando participante. Paralelamente, búscase o fortalecemento da motivación e a actitude positiva cara ás matemáticas, integrando a compoñente socioafectiva na proposta. Finalmente, os resultados obtidos da implementación con alumnado de 2º e 3º da ESO, incluíndo estudantes con discapacidade visual, serven para analizar as diferencias (académicas e afectivas) no proceso de ensino-aprendizaxe segundo as súas características. Isto permitirá formular propostas de mellora para futuras implementacións partindo das dificultades atopadas.
Dirección
FERNANDEZ BLANCO, MARIA TERESA (Titoría)
FERNANDEZ BLANCO, MARIA TERESA (Titoría)
Tribunal
SALGADO SOMOZA, MARIA (Presidente/a)
RIVERO SALGADO, OSCAR (Secretario/a)
Rodríguez Vivero, Dolores (Vogal)
SALGADO SOMOZA, MARIA (Presidente/a)
RIVERO SALGADO, OSCAR (Secretario/a)
Rodríguez Vivero, Dolores (Vogal)
O vocabulario científico-tecnolóxico desde a morfoloxía e a lexicografía: unha proposta didáctica
Autoría
R.P.H.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
R.P.H.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
11.02.2025 11:00
11.02.2025 11:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster xorde do habitual desinterese do alumnado do bacharelato científico-tecnolóxico cara ao estudo das Humanidades e, máis particularmente, da lingua. Como resposta, proponse a elaboración dunha secuencia didáctica que aborda contidos morfolóxicos e lexicográficos e cuxo obxectivo é demostrar ao estudantado do primeiro curso desa modalidade que o coñecemento da estrutura e da formación das palabras, xunto co uso dos dicionarios, é unha ferramenta útil para comprender a terminoloxía dos ámbitos científico e tecnolóxico. Así, o traballo comeza cunha análise do currículo vixente que explora o papel da morfoloxía e a lexicografía no sistema educativo, así como a noción de transversalidade que sustenta a LOMLOE. A continuación, unha revisión de certa literatura académica sobre os beneficios do ensino da lingua na aprendizaxe de disciplinas científicas suporá a base para presentar unha proposta didáctica de creación propia na que se atenderá á planificación detallada de sesións e actividades, sen esquecer a necesaria plasmación dos contidos traballados, da metodoloxía seguida e dos mecanismos de avaliación, sempre pensando na súa óptima implementación en futuros contextos educativos.
Este Traballo de Fin de Máster xorde do habitual desinterese do alumnado do bacharelato científico-tecnolóxico cara ao estudo das Humanidades e, máis particularmente, da lingua. Como resposta, proponse a elaboración dunha secuencia didáctica que aborda contidos morfolóxicos e lexicográficos e cuxo obxectivo é demostrar ao estudantado do primeiro curso desa modalidade que o coñecemento da estrutura e da formación das palabras, xunto co uso dos dicionarios, é unha ferramenta útil para comprender a terminoloxía dos ámbitos científico e tecnolóxico. Así, o traballo comeza cunha análise do currículo vixente que explora o papel da morfoloxía e a lexicografía no sistema educativo, así como a noción de transversalidade que sustenta a LOMLOE. A continuación, unha revisión de certa literatura académica sobre os beneficios do ensino da lingua na aprendizaxe de disciplinas científicas suporá a base para presentar unha proposta didáctica de creación propia na que se atenderá á planificación detallada de sesións e actividades, sen esquecer a necesaria plasmación dos contidos traballados, da metodoloxía seguida e dos mecanismos de avaliación, sempre pensando na súa óptima implementación en futuros contextos educativos.
Dirección
Fuentes Ríos, Aránzazu (Titoría)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Secretario/a)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Secretario/a)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Vogal)
As bandas de música populares: historia, instrumentación e repertorio. Deseño dunha proposta de intervención para 3º da ESO.
Autoría
V.P.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
V.P.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade en Artes (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 19:00
11.07.2025 19:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster aborda a importancia das bandas de música como axente educativo e dinamizador e propón o seu contacto coa xuventude nas aulas de música de secundaria a través do deseño dunha proposta didáctica. Para sustentar esta proposta, elaborouse un marco teórico no que se tratan a historia, a organoloxía, o repertorio e a función pedagóxica das bandas, así como as metodoloxías e a normativa que xustifican a súa inclusión nas aulas. A proposta busca lograr que o alumnado coñeza a cultura das bandas de música e a experimente a través da escoita e a interpretación. A metodoloxía contempla sesións teóricas e prácticas e combina principios das pedagoxías de Orff e Dalcroze e a aprendizaxe baseada en proxectos. O conxunto de actividades persegue favorecer a comprensión da realidade destas agrupacións e fomentar a súa valoración como parte do patrimonio cultural e educativo galego.
Este Traballo de Fin de Máster aborda a importancia das bandas de música como axente educativo e dinamizador e propón o seu contacto coa xuventude nas aulas de música de secundaria a través do deseño dunha proposta didáctica. Para sustentar esta proposta, elaborouse un marco teórico no que se tratan a historia, a organoloxía, o repertorio e a función pedagóxica das bandas, así como as metodoloxías e a normativa que xustifican a súa inclusión nas aulas. A proposta busca lograr que o alumnado coñeza a cultura das bandas de música e a experimente a través da escoita e a interpretación. A metodoloxía contempla sesións teóricas e prácticas e combina principios das pedagoxías de Orff e Dalcroze e a aprendizaxe baseada en proxectos. O conxunto de actividades persegue favorecer a comprensión da realidade destas agrupacións e fomentar a súa valoración como parte do patrimonio cultural e educativo galego.
Dirección
LOPEZ FERNANDEZ, CARME (Titoría)
LOPEZ FERNANDEZ, CARME (Titoría)
Tribunal
GILLANDERS , CAROL JEAN (Presidente/a)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Secretario/a)
Trigo Martínez, Cristina (Vogal)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Presidente/a)
Clavero Ibañez de Garayo, Sergio (Secretario/a)
Trigo Martínez, Cristina (Vogal)
A ensinanza do inglés coma lingua estranxeira. Proposta de intervención para mellorar o proceso de ensino-aprendizaxe do alumnado con Trastorno do Espectro Autista (TEA)
Autoría
C.P.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
C.P.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 18:00
09.07.2025 18:00
Resumo
O Trastorno do Espectro Autista (TEA) é considerado un trastorno do neurodesenvolvemento, que se caracteriza pola presenza de: patróns restritivos e repetitivos de comportamento e/ou intereses ou actividades restrinxidos; e deficiencias persistentes na comunicación e na interacción social, en diversos contextos (DSM-V; APA, 2013). Dadas as dificultades habituais na área da linguaxe, unha das primeiras áreas que se elimina da formación académica no caso do alumnado con TEA é a lingua estranxeira. Coa intención de dar visibilidade a esta problemática, o presente Traballo de Fin de Máster formúlase co propósito de elaborar unha proposta didáctica, dirixida a alumnado con TEA de educación pos obrigatoria (Bacharelato), co obxectivo de mellorar o seu proceso de ensino-aprendizaxe na materia de inglés. O traballo constará de dúas partes: unha primeira, na que se establecerá o marco teórico do traballo describindo, entre outros, os conceptos básicos relacionados co TEA; e unha segunda parte na que se desenvolverá a proposta didáctica.
O Trastorno do Espectro Autista (TEA) é considerado un trastorno do neurodesenvolvemento, que se caracteriza pola presenza de: patróns restritivos e repetitivos de comportamento e/ou intereses ou actividades restrinxidos; e deficiencias persistentes na comunicación e na interacción social, en diversos contextos (DSM-V; APA, 2013). Dadas as dificultades habituais na área da linguaxe, unha das primeiras áreas que se elimina da formación académica no caso do alumnado con TEA é a lingua estranxeira. Coa intención de dar visibilidade a esta problemática, o presente Traballo de Fin de Máster formúlase co propósito de elaborar unha proposta didáctica, dirixida a alumnado con TEA de educación pos obrigatoria (Bacharelato), co obxectivo de mellorar o seu proceso de ensino-aprendizaxe na materia de inglés. O traballo constará de dúas partes: unha primeira, na que se establecerá o marco teórico do traballo describindo, entre outros, os conceptos básicos relacionados co TEA; e unha segunda parte na que se desenvolverá a proposta didáctica.
Dirección
MAYO PAIS, MARIA EMMA (Titoría)
MAYO PAIS, MARIA EMMA (Titoría)
Tribunal
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Vogal)
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Vogal)
Efectividade e afectividade da probabilidade dende a experimentación en 4º da ESO
Autoría
A.P.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
A.P.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
11.02.2025 17:00
11.02.2025 17:00
Resumo
O obxectivo deste traballo é desenvolver unha proposta didáctica para o ensino da probabilidade en 4º da ESO. O proxecto busca a ensinanza dos conceptos e a consecución das competencias asociadas á probabilidade dende unha perspectiva máis experimental, na que o emprego de materiais manipulables e interactivos para realizar experimentos e simulacións na aula terá especial importancia. En primeiro lugar, realizarase unha revisión bibliográfica sobre o ensino da probabilidade na secundaria, na que se fará especial fincapé nas principais dificultades xa sinaladas por outros autores e na importancia do dominio afectivo do alumnado. Seguidamente, preséntase unha proposta didáctica que pretende remediar estas dificultades dunha maneira amena e interactiva que motive ao alumnado, ao mesmo tempo que se amosa a vinculación da probabilidade co mundo real. Por último, grazas a uns cuestionarios que o alumando cubrirá antes e despois da proposta, discutirase o seu éxito e eficacia tanto a nivel académico como do dominio afectivo.
O obxectivo deste traballo é desenvolver unha proposta didáctica para o ensino da probabilidade en 4º da ESO. O proxecto busca a ensinanza dos conceptos e a consecución das competencias asociadas á probabilidade dende unha perspectiva máis experimental, na que o emprego de materiais manipulables e interactivos para realizar experimentos e simulacións na aula terá especial importancia. En primeiro lugar, realizarase unha revisión bibliográfica sobre o ensino da probabilidade na secundaria, na que se fará especial fincapé nas principais dificultades xa sinaladas por outros autores e na importancia do dominio afectivo do alumnado. Seguidamente, preséntase unha proposta didáctica que pretende remediar estas dificultades dunha maneira amena e interactiva que motive ao alumnado, ao mesmo tempo que se amosa a vinculación da probabilidade co mundo real. Por último, grazas a uns cuestionarios que o alumando cubrirá antes e despois da proposta, discutirase o seu éxito e eficacia tanto a nivel académico como do dominio afectivo.
Dirección
CASTIÑEIRA VEIGA, GONZALO (Titoría)
CASTIÑEIRA VEIGA, GONZALO (Titoría)
Tribunal
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
GONZALEZ SEQUEIROS, PABLO (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
GONZALEZ SEQUEIROS, PABLO (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
(Re)presentadxs: arte e disidencia LGTBIQA+ (1950-1980). Proposta didáctica para reflexionar sobre diversidade sexual e de xénero no Bachalerato Artístico
Autoría
E.P.T.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
E.P.T.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 13:30
09.07.2025 13:30
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster aborda, dende as ciencias sociais, as identidades e corporalidades disidentes. Por medio dunha revisión historiográfica, búscase evidenciar as resistencias á presenza destas identidades e corporalidades. Como resposta, deséñase e aplica unha proposta didáctica orientada a reverter estas exclusións, recoñecendo a importancia destas identidades na historia e a súa contribución ás prácticas sociais e culturais. Dita proposta realizouse nun instituto da cidade de Pontevedra co alumnado de 2º de Bacharelato Artístico, como proba piloto dirixida á promoción dunha educación máis inclusiva e respectuosa coa diversidade.
Este Traballo de Fin de Máster aborda, dende as ciencias sociais, as identidades e corporalidades disidentes. Por medio dunha revisión historiográfica, búscase evidenciar as resistencias á presenza destas identidades e corporalidades. Como resposta, deséñase e aplica unha proposta didáctica orientada a reverter estas exclusións, recoñecendo a importancia destas identidades na historia e a súa contribución ás prácticas sociais e culturais. Dita proposta realizouse nun instituto da cidade de Pontevedra co alumnado de 2º de Bacharelato Artístico, como proba piloto dirixida á promoción dunha educación máis inclusiva e respectuosa coa diversidade.
Dirección
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Titoría)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Coordinador)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Coordinador)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Proposta de inclusión educativa: A lectura fácil para o alumnado con dificultades de comprensión lectora na Educación Secundaria Obrigatoria
Autoría
C.P.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
C.P.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
11.02.2025 12:00
11.02.2025 12:00
Resumo
A lectura fácil é un método no que se recollen un conxunto de pautas para empregar en textos escritos, poder adaptalos e lograr a comprensión do seu contido nas persoas con Necesidades Específicas de Apoio Educativo (dende agora, NEAE), con discapacidade intelectual ou trastornos do desenvolvemento. Así mesmo, un dos requisitos que establece a norma UNE para poder acreditar un documento como “texto adaptado á lectura fácil” é o de estar validado polas propias persoas usuarias. Á súa vez, é de obrigada necesidade investigar outros aspectos secundarios: analizar se as barreiras actuais na comprensión lectora poden estar vinculadas co fracaso escolar e reflexionar sobre o panorama normativo actual e se responde a garantir os dereitos das persoas con NEAE a recibir un ensino en igualdade de condicións ca o resto da sociedade. Na presente proposta de inclusión educativa expoñeranse variados motivos que ratifican a posibilidade de introducir a lectura fácil na bagaxe de recursos e metodoloxías da docencia ordinaria, co obxectivo de ofrecer un ensino inclusivo e adaptado ás necesidades do alumnado que presente dificultades de comprensión lectora. Polo tanto, o principal cometido será o de indagar na literatura para coñecer as diferentes posturas sobre os métodos máis eficaces de aplicación entre o alumnado con dificultades de comprensión lectora e, asemade, que recolla toda a información necesaria acerca da lectura fácil e dos seus beneficios; seguidamente, realizarase unha proposta de intervención para integrar este recurso nos centros de estudo de Educación Secundaria Obrigatoria (ESO). Por conseguinte, será preciso contar cunha análise na que se avalíe a posibilidade real de implementar a lectura fácil na docencia no periodo dun curso académico, así como de establecer posibles alternativas de activación inmediata que cumpran cunha función semellante, como pode ser a escritura sinxela.
A lectura fácil é un método no que se recollen un conxunto de pautas para empregar en textos escritos, poder adaptalos e lograr a comprensión do seu contido nas persoas con Necesidades Específicas de Apoio Educativo (dende agora, NEAE), con discapacidade intelectual ou trastornos do desenvolvemento. Así mesmo, un dos requisitos que establece a norma UNE para poder acreditar un documento como “texto adaptado á lectura fácil” é o de estar validado polas propias persoas usuarias. Á súa vez, é de obrigada necesidade investigar outros aspectos secundarios: analizar se as barreiras actuais na comprensión lectora poden estar vinculadas co fracaso escolar e reflexionar sobre o panorama normativo actual e se responde a garantir os dereitos das persoas con NEAE a recibir un ensino en igualdade de condicións ca o resto da sociedade. Na presente proposta de inclusión educativa expoñeranse variados motivos que ratifican a posibilidade de introducir a lectura fácil na bagaxe de recursos e metodoloxías da docencia ordinaria, co obxectivo de ofrecer un ensino inclusivo e adaptado ás necesidades do alumnado que presente dificultades de comprensión lectora. Polo tanto, o principal cometido será o de indagar na literatura para coñecer as diferentes posturas sobre os métodos máis eficaces de aplicación entre o alumnado con dificultades de comprensión lectora e, asemade, que recolla toda a información necesaria acerca da lectura fácil e dos seus beneficios; seguidamente, realizarase unha proposta de intervención para integrar este recurso nos centros de estudo de Educación Secundaria Obrigatoria (ESO). Por conseguinte, será preciso contar cunha análise na que se avalíe a posibilidade real de implementar a lectura fácil na docencia no periodo dun curso académico, así como de establecer posibles alternativas de activación inmediata que cumpran cunha función semellante, como pode ser a escritura sinxela.
Dirección
NIETO VIEITES, ANA (Titoría)
NIETO VIEITES, ANA (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Secretario/a)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Secretario/a)
GILLANDERS , CAROL JEAN (Vogal)
Mulleres do mar: transmisión dos coñecementos no marisqueo a pé. O caso da Confraría de San Telmo de Pontevedra.
Autoría
T.P.N.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
T.P.N.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
27.06.2025 11:10
27.06.2025 11:10
Resumo
A presente investigación céntrase na Confraría de San Telmo de Pontevedra, para examinar o papel da feminización do marisqueo a pé na transmisión interxeracional dos coñecementos tradicionais, atendendo á influencia que puido ter a profesionalización do sector, que se estendeu ata comezos dos 2000 e os cambios derivados desta, como a incorporación progresiva dos homes. Isto xorde da necesidade de comprender como as mulleres mariscadoras, tradicionalmente vinculadas a este oficio, teñen contribuído á preservación dos saberes ancestrais e á configuración dunha identidade profesional e cultural singular. A través de entrevistas, enquisas, un grupo de discusión e de revisións documentais, explórase, en base a un contexto bibliográfico e ás propias perspectivas das persoas traballadoras deste eido, a relación entre xénero, tradición, modernización e sustentabilidade no marisqueo a pé. Desta maneira, este traballo pretende contribuír á visibilización do papel das mulleres no sector marítimo e ofrecer unha perspectiva que permita repensar o futuro do marisqueo a pé, integrando tradición e innovación desde unha mirada crítica e comprometida coas comunidades costeiras.
A presente investigación céntrase na Confraría de San Telmo de Pontevedra, para examinar o papel da feminización do marisqueo a pé na transmisión interxeracional dos coñecementos tradicionais, atendendo á influencia que puido ter a profesionalización do sector, que se estendeu ata comezos dos 2000 e os cambios derivados desta, como a incorporación progresiva dos homes. Isto xorde da necesidade de comprender como as mulleres mariscadoras, tradicionalmente vinculadas a este oficio, teñen contribuído á preservación dos saberes ancestrais e á configuración dunha identidade profesional e cultural singular. A través de entrevistas, enquisas, un grupo de discusión e de revisións documentais, explórase, en base a un contexto bibliográfico e ás propias perspectivas das persoas traballadoras deste eido, a relación entre xénero, tradición, modernización e sustentabilidade no marisqueo a pé. Desta maneira, este traballo pretende contribuír á visibilización do papel das mulleres no sector marítimo e ofrecer unha perspectiva que permita repensar o futuro do marisqueo a pé, integrando tradición e innovación desde unha mirada crítica e comprometida coas comunidades costeiras.
Dirección
PIÑEIRO ANTELO, MARIA DE LOS ANGELES (Titoría)
PIÑEIRO ANTELO, MARIA DE LOS ANGELES (Titoría)
Tribunal
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
LABORA GONZALEZ, JUAN JOSE (Secretario/a)
Sampedro Vizcaya, María José (Vogal)
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
LABORA GONZALEZ, JUAN JOSE (Secretario/a)
Sampedro Vizcaya, María José (Vogal)
A perspectiva de xénero como reto na ensinanza da Historia
Autoría
A.D.P.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
A.D.P.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 19:00
07.07.2025 19:00
Resumo
O presente traballo analiza críticamente o ensino da materia Xeografía e Historia na Educación Secundaria Obrigatoria (ESO), con especial atención á incorporación da perspectiva de xénero e outras miradas sociais habitualmente ausentes nos contidos desta. Revísase o enfoque tradicional que está presente na materia, co fin de abordar a historia desde un enfoque inclusivo, interdisciplinar e comprometido coa xustiza social e o enfoque desde a coeducación e a Educación de Desenvolvemento Sostible, tendo en conta a formación do profesorado e os materiais didácticos presentes no ensino. Desta maneira, materializar a disciplina como unha ciencia social, promovendo un ensino de coñecementos que forme cidadanía activa, reflexiva e consciente da pluralidade de voces que constrúen o relato histórico.
O presente traballo analiza críticamente o ensino da materia Xeografía e Historia na Educación Secundaria Obrigatoria (ESO), con especial atención á incorporación da perspectiva de xénero e outras miradas sociais habitualmente ausentes nos contidos desta. Revísase o enfoque tradicional que está presente na materia, co fin de abordar a historia desde un enfoque inclusivo, interdisciplinar e comprometido coa xustiza social e o enfoque desde a coeducación e a Educación de Desenvolvemento Sostible, tendo en conta a formación do profesorado e os materiais didácticos presentes no ensino. Desta maneira, materializar a disciplina como unha ciencia social, promovendo un ensino de coñecementos que forme cidadanía activa, reflexiva e consciente da pluralidade de voces que constrúen o relato histórico.
Dirección
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Titoría)
Tribunal
ARMAS QUINTA, FRANCISCO JOSE (Presidente/a)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Secretario/a)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Vogal)
ARMAS QUINTA, FRANCISCO JOSE (Presidente/a)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Secretario/a)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Vogal)
O estudo da formación das rías galegas nas aulas de xeoloxía
Autoría
U.P.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
U.P.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 11:00
10.07.2025 11:00
Resumo
Neste Traballo de Fin de Máster (TFM) preséntase unha proposta didáctica no marco da materia “Xeoloxía e Ciencias Ambientais” de segundo de Bacharelato tomando como eixo central o estudo das rías galegas. A partires da premisa de que a xeoloxía é unha disciplina pouco atractiva para o alumnado, o que se reflexa (entre outros aspectos) nas escasas matriculacións que ten dita materia nas Probas de Acceso á Universidade (PAU), proponse un enfoque de aprendizaxe situada, aproveitando elementos próximos ao estudantado como é a contorna litoral. A proposta busca desenvolver tres das oito competencias clave: a competencia matemática e competencia en ciencia, tecnoloxía e enxeñaría (STEM), a competencia en comunicación lingüística (CCL), e a competencia dixital (CD). Isto realízase a través de actividades de exploración, de introdución de novos puntos de vista, de estruturación, e de aplicación (é dicir, dende o máis concreto e sinxelo ata o máis abstracto e complexo). Ademais as rías galegas son comparadas con fiordes noruegos, xa que ambos son formacións xeolóxicas moi características. Esta comparativa permite establecer paralelismos entre unha aprendizaxe próxima e outra máis coñecida. Ademais realízase a proposta dun deseño dunha páxina web empregando Google Sites. Pese a que non puido ser implementada, i.e. levada á aula, durante o Practicum realizado no IES A Basella, esta proposta ten o potencial de poder contribuír a mellorar a consciencia ambiental do alumnado, creando vínculos positivos coa súa contorna que axuden a comprender e valorar o patrimonio xeolóxico.
Neste Traballo de Fin de Máster (TFM) preséntase unha proposta didáctica no marco da materia “Xeoloxía e Ciencias Ambientais” de segundo de Bacharelato tomando como eixo central o estudo das rías galegas. A partires da premisa de que a xeoloxía é unha disciplina pouco atractiva para o alumnado, o que se reflexa (entre outros aspectos) nas escasas matriculacións que ten dita materia nas Probas de Acceso á Universidade (PAU), proponse un enfoque de aprendizaxe situada, aproveitando elementos próximos ao estudantado como é a contorna litoral. A proposta busca desenvolver tres das oito competencias clave: a competencia matemática e competencia en ciencia, tecnoloxía e enxeñaría (STEM), a competencia en comunicación lingüística (CCL), e a competencia dixital (CD). Isto realízase a través de actividades de exploración, de introdución de novos puntos de vista, de estruturación, e de aplicación (é dicir, dende o máis concreto e sinxelo ata o máis abstracto e complexo). Ademais as rías galegas son comparadas con fiordes noruegos, xa que ambos son formacións xeolóxicas moi características. Esta comparativa permite establecer paralelismos entre unha aprendizaxe próxima e outra máis coñecida. Ademais realízase a proposta dun deseño dunha páxina web empregando Google Sites. Pese a que non puido ser implementada, i.e. levada á aula, durante o Practicum realizado no IES A Basella, esta proposta ten o potencial de poder contribuír a mellorar a consciencia ambiental do alumnado, creando vínculos positivos coa súa contorna que axuden a comprender e valorar o patrimonio xeolóxico.
Dirección
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Titoría)
SANMARTIN SANCHEZ, PATRICIA (Titoría)
Tribunal
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
La influencia de las redes sociales en la configuración de identidades de los adolescentes: propuesta de intervención.
Autoría
I.P.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
I.P.S.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 12:30
09.07.2025 12:30
Resumo
El presente trabajo presenta como finalidad principal contribuir al diseño de una propuesta de intervención educativa cuyo objetivo se centra en analizar la influencia de las redes sociales en la configuración de la identidad adolescente y plantear una respuesta educativa desde la acción tutorial para mitigar sus efectos. Para ello, el trabajo se estructura en dos partes claramente diferenciadas. La primera de ellas se centra en una revisión bibliográfica que fundamenta teóricamente la temática abordada. Por su parte, en la segunda, se realiza un análisis y diagnóstico del contexto de un centro educativo para realizar el diseño de la intervención tomando en consideración las necesidades detectadas en el centro. En concreto, la propuesta diseñada se centra en el desarrollo de la autorregulación emocional y en el fortalecimiento de la autoestima y el autoconcepto, con el fin de promover un uso de las redes sociales respetuoso con la identidad del alumnado. Se concluye que la intervención tutorial puede ser una herramienta eficaz para acompañar al adolescente en la construcción de su identidad en entornos digitales, potenciando, de este modo, su bienestar emocional y su desarrollo personal.
El presente trabajo presenta como finalidad principal contribuir al diseño de una propuesta de intervención educativa cuyo objetivo se centra en analizar la influencia de las redes sociales en la configuración de la identidad adolescente y plantear una respuesta educativa desde la acción tutorial para mitigar sus efectos. Para ello, el trabajo se estructura en dos partes claramente diferenciadas. La primera de ellas se centra en una revisión bibliográfica que fundamenta teóricamente la temática abordada. Por su parte, en la segunda, se realiza un análisis y diagnóstico del contexto de un centro educativo para realizar el diseño de la intervención tomando en consideración las necesidades detectadas en el centro. En concreto, la propuesta diseñada se centra en el desarrollo de la autorregulación emocional y en el fortalecimiento de la autoestima y el autoconcepto, con el fin de promover un uso de las redes sociales respetuoso con la identidad del alumnado. Se concluye que la intervención tutorial puede ser una herramienta eficaz para acompañar al adolescente en la construcción de su identidad en entornos digitales, potenciando, de este modo, su bienestar emocional y su desarrollo personal.
Dirección
CEINOS SANZ, MARIA CRISTINA (Titoría)
CEINOS SANZ, MARIA CRISTINA (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Coordinador)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Coordinador)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Tecendo as transformacións da contemporaneidade: as mulleres na España dos séculos XX-XXI
Autoría
D.P.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
D.P.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 10:00
09.07.2025 10:00
Resumo
O tratamento tradicional que a Historia lle ofreceu á muller, en tanto que suxeito con protagonismo de seu, defínese por unha discriminación estrutural a todos os niveis. Así, a historia da metade da poboación ficou asolagada e subordinada respecto dos relatos dominantes, eminentemente androcéntricos, motivando un inverno historiográfico inapelable e apenas mitigado nas últimas décadas. Ao unísono, este vector de subordinación da historia da muller e o feminino, fronte ao home e o masculino, tradúcese nun forte silenciamento dentro da escola e as aulas de educación secundaria; herdado e afianzado, mais incoherente na empresa de construír/ensinar unha historia de verdadeiro valor. O presente traballo, por tanto, pretende confrontar esta situación presentando un breve percorrido teórico sobre os avances e limitacións da igualdade de xénero, tanto no plano historiográfico como didáctico, en relación á historia con perspectiva de xénero e a singradura da muller española dende o século XX. Así, o obxectivo último remite á descrición dunha proposta de ensinanza situada na materia de Historia de España en 2º de Bacharelato, levaba á práctica en tres grupos da educación secundaria de Galicia durante catro sesións. Conceptos como os avances sociais, a relevancia das mulleres na historia ou as achegas da historia das mulleres ao ensino serán combinados con tres estratexias metodolóxicas: o tratamento das fontes escritas, o estudo de imaxes-iconografías e o debate. Finalmente, procédese á avaliación dos resultados mediante a análise dos diversos materiais confeccionados polos estudantes.
O tratamento tradicional que a Historia lle ofreceu á muller, en tanto que suxeito con protagonismo de seu, defínese por unha discriminación estrutural a todos os niveis. Así, a historia da metade da poboación ficou asolagada e subordinada respecto dos relatos dominantes, eminentemente androcéntricos, motivando un inverno historiográfico inapelable e apenas mitigado nas últimas décadas. Ao unísono, este vector de subordinación da historia da muller e o feminino, fronte ao home e o masculino, tradúcese nun forte silenciamento dentro da escola e as aulas de educación secundaria; herdado e afianzado, mais incoherente na empresa de construír/ensinar unha historia de verdadeiro valor. O presente traballo, por tanto, pretende confrontar esta situación presentando un breve percorrido teórico sobre os avances e limitacións da igualdade de xénero, tanto no plano historiográfico como didáctico, en relación á historia con perspectiva de xénero e a singradura da muller española dende o século XX. Así, o obxectivo último remite á descrición dunha proposta de ensinanza situada na materia de Historia de España en 2º de Bacharelato, levaba á práctica en tres grupos da educación secundaria de Galicia durante catro sesións. Conceptos como os avances sociais, a relevancia das mulleres na historia ou as achegas da historia das mulleres ao ensino serán combinados con tres estratexias metodolóxicas: o tratamento das fontes escritas, o estudo de imaxes-iconografías e o debate. Finalmente, procédese á avaliación dos resultados mediante a análise dos diversos materiais confeccionados polos estudantes.
Dirección
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Titoría)
ARMAS CASTRO, JOSE ANGEL (Titoría)
Tribunal
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Presidente/a)
CEINOS SANZ, MARIA CRISTINA (Secretario/a)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Vogal)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Presidente/a)
CEINOS SANZ, MARIA CRISTINA (Secretario/a)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Vogal)
A novena arte nas aulas aulas de galego: unha proposta para 3º da ESO
Autoría
P.P.D.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
P.P.D.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 16:00
10.07.2025 16:00
Resumo
No ámbito educativo actual, a integración de recursos innovadores resulta fundamental para renovar as metodoloxías tradicionais e favorecer o desenvolvemento integral das competencias do alumnado. Este Traballo de Fin de Máster (TFM) ten como obxectivo demostrar a potencialidade didáctica da literatura gráfica, especialmente da banda deseñada e do cómic poético, ao tempo que se reivinda o seu carácter de xénero literario lexítimo e a súa utilidade no ensino das linguas. Para isto, lévase a cabo unha análise da traxectoria deste xénero na literatura galega, así como a súa evolución como medio de expresión artística e ferramenta pedagóxica. Este marco teórico serve de base para o deseño dunha proposta de unidade didáctica dirixida a 3º da ESO, pensada para estimular o interese do alumnado e fomentar o desenvolvemento das súas competencias comunicativas e artísticas. Así mesmo, búscase exemplificar unha aplicación práctica e contextualizadora dos contidos currriculares traballados na aula.
No ámbito educativo actual, a integración de recursos innovadores resulta fundamental para renovar as metodoloxías tradicionais e favorecer o desenvolvemento integral das competencias do alumnado. Este Traballo de Fin de Máster (TFM) ten como obxectivo demostrar a potencialidade didáctica da literatura gráfica, especialmente da banda deseñada e do cómic poético, ao tempo que se reivinda o seu carácter de xénero literario lexítimo e a súa utilidade no ensino das linguas. Para isto, lévase a cabo unha análise da traxectoria deste xénero na literatura galega, así como a súa evolución como medio de expresión artística e ferramenta pedagóxica. Este marco teórico serve de base para o deseño dunha proposta de unidade didáctica dirixida a 3º da ESO, pensada para estimular o interese do alumnado e fomentar o desenvolvemento das súas competencias comunicativas e artísticas. Así mesmo, búscase exemplificar unha aplicación práctica e contextualizadora dos contidos currriculares traballados na aula.
Dirección
BOURGOIN VERGONDY, EMMANUEL CLAUDE (Titoría)
BOURGOIN VERGONDY, EMMANUEL CLAUDE (Titoría)
Tribunal
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
GARBAYO MONTABES, FRANCISCO JAVIER (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
GARBAYO MONTABES, FRANCISCO JAVIER (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
Ás novas narrativas en redes sociais: unha análise cualitatuva dos discursos da manosfera en instagram dende a perspectiva de xénero.
Autoría
E.P.C.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
E.P.C.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
14.02.2025 10:00
14.02.2025 10:00
Resumo
O presente traballo, enmarcado na modalidade de investigación cualitativa, ten coma finalidade estudar en profundidade os discursos promulgados polos grupos pertencentes a manosfera na rede social Instagram dende unha perspectiva de xénero. Para isto, procedeuse ao análise dás publicacións de maior número de visualizacións e likes, de seis persoas creadoras de contido que aluden a necesidade dun traballo interdisciplinar para combatir os discursos misóxenos e alcanzar unha sociedade igualitaria e inclusiva para todas as persoas.
O presente traballo, enmarcado na modalidade de investigación cualitativa, ten coma finalidade estudar en profundidade os discursos promulgados polos grupos pertencentes a manosfera na rede social Instagram dende unha perspectiva de xénero. Para isto, procedeuse ao análise dás publicacións de maior número de visualizacións e likes, de seis persoas creadoras de contido que aluden a necesidade dun traballo interdisciplinar para combatir os discursos misóxenos e alcanzar unha sociedade igualitaria e inclusiva para todas as persoas.
Dirección
MOSTEIRO GARCIA, MARIA JOSEFA (Titoría)
MOSTEIRO GARCIA, MARIA JOSEFA (Titoría)
Tribunal
DIZ OTERO, ISABEL (Presidente/a)
VILLALBA SANCHEZ, ALICIA (Secretario/a)
AÑON LOUREIRO, LORENA (Vogal)
DIZ OTERO, ISABEL (Presidente/a)
VILLALBA SANCHEZ, ALICIA (Secretario/a)
AÑON LOUREIRO, LORENA (Vogal)
Que historia ensinar? A educación no franquismo e o estudo da historia. Intervención educativa para 4º de Educación Secundaria para Adultos
Autoría
N.P.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
N.P.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 16:00
08.07.2025 16:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster recolle o deseño e a aplicación dunha proposta de ensinanza para o Módulo 4 de Educación Secundaria para Adultos, no Ámbito Social. O obxectivo principal é aproximar ao alumnado a un período decisivo da Historia de España, o franquismo, dende a educación pública do momento. Esta temática resulta pertinente pola súa relevancia histórica para a comprensión dun pasado recente con profundas repercusións na construción da memoria democrática. A intervención didáctica céntrase na análise crítica do ensino da historia como un mecanismo de lexitimación e control social polo réxime franquista, empregando distintas fontes históricas e fomentando o debate reflexivo na aula. A intervención educativa deriva nuns resultados que evidencian unha clara disposición do alumnado a tratar temas históricos problemáticos, así como un interese por unha ensinanza máis crítica e profunda, capaz de mostrar a complexidade dos feitos históricos sen simplificacións nin discursos polarizados. Así, favorécese o desenvolvemento do pensamento histórico e o fortalecemento da memoria democrática no contexto da educación de persoas adultas.
Este Traballo de Fin de Máster recolle o deseño e a aplicación dunha proposta de ensinanza para o Módulo 4 de Educación Secundaria para Adultos, no Ámbito Social. O obxectivo principal é aproximar ao alumnado a un período decisivo da Historia de España, o franquismo, dende a educación pública do momento. Esta temática resulta pertinente pola súa relevancia histórica para a comprensión dun pasado recente con profundas repercusións na construción da memoria democrática. A intervención didáctica céntrase na análise crítica do ensino da historia como un mecanismo de lexitimación e control social polo réxime franquista, empregando distintas fontes históricas e fomentando o debate reflexivo na aula. A intervención educativa deriva nuns resultados que evidencian unha clara disposición do alumnado a tratar temas históricos problemáticos, así como un interese por unha ensinanza máis crítica e profunda, capaz de mostrar a complexidade dos feitos históricos sen simplificacións nin discursos polarizados. Así, favorécese o desenvolvemento do pensamento histórico e o fortalecemento da memoria democrática no contexto da educación de persoas adultas.
Dirección
IGLESIAS SOUTO, PATRICIA MARIA (Titoría)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES Cotitoría
IGLESIAS SOUTO, PATRICIA MARIA (Titoría)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES Cotitoría
Tribunal
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Presidente/a)
PIÑEIRA MANTIÑAN, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Vogal)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Presidente/a)
PIÑEIRA MANTIÑAN, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Vogal)
Diáspora e comunidade en Meis: unha proposta educativa para o ensino das realidades migratorias e os desafíos do rural.
Autoría
N.P.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
N.P.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 17:00
08.07.2025 17:00
Resumo
A migración ten unha forte presenza na Historia Contemporánea Galega, supoñendo unha oportunidade á hora de traballar a interculturalidade e a realidade migratoria na aula de Xeografía e Historia na ESO para unha educación democrática. O presente traballo céntrase no deseño e aplicación dunha situación de aprendizaxe arredor da migración, o ensino e as pegadas dos mesmos no territorio de Meis. Neste contexto, é salientable a fundación de escolas indianas, a diáspora a Europa e o compromiso comunitario en diversos proxectos educativos. Os obxectivos do estudo son identificar os contidos e posibles estratexias no ensino da migración na aula de secundaria; deseñar e implementar unha proposta didáctica a partir do contexto, patrimonio e historia local; e desenvolver o pensamento crítico do alumnado a través de metodoloxías activas, técnicas de grupo na aula e manexo de fontes orais. Combínanse investigación documental de referentes didácticos e historiográficos; con investigación de campo. Emprégase unha metodoloxía mixta: recolección e análise de datos cuantitativos e cualitativos. Os resultados obtidos mostran que o alumnado comprendeu as razóns principais das migracións e dos proxectos comunitarios; desenvolveu empatía polas realidades tratadas e recoñeceu a importancia do apoio colectivo para o coidado da contorna e a integración social.
A migración ten unha forte presenza na Historia Contemporánea Galega, supoñendo unha oportunidade á hora de traballar a interculturalidade e a realidade migratoria na aula de Xeografía e Historia na ESO para unha educación democrática. O presente traballo céntrase no deseño e aplicación dunha situación de aprendizaxe arredor da migración, o ensino e as pegadas dos mesmos no territorio de Meis. Neste contexto, é salientable a fundación de escolas indianas, a diáspora a Europa e o compromiso comunitario en diversos proxectos educativos. Os obxectivos do estudo son identificar os contidos e posibles estratexias no ensino da migración na aula de secundaria; deseñar e implementar unha proposta didáctica a partir do contexto, patrimonio e historia local; e desenvolver o pensamento crítico do alumnado a través de metodoloxías activas, técnicas de grupo na aula e manexo de fontes orais. Combínanse investigación documental de referentes didácticos e historiográficos; con investigación de campo. Emprégase unha metodoloxía mixta: recolección e análise de datos cuantitativos e cualitativos. Os resultados obtidos mostran que o alumnado comprendeu as razóns principais das migracións e dos proxectos comunitarios; desenvolveu empatía polas realidades tratadas e recoñeceu a importancia do apoio colectivo para o coidado da contorna e a integración social.
Dirección
Castro Fernández, Belén María (Titoría)
Castro Fernández, Belén María (Titoría)
Tribunal
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Presidente/a)
PIÑEIRA MANTIÑAN, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Vogal)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Presidente/a)
PIÑEIRA MANTIÑAN, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ MONDEJAR, MARIA LETICIA (Vogal)
Booktok, a comunidade lectora viral en redes como condicionamento das escollas literarias na adolescencia
Autoría
L.R.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
L.R.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 17:00
10.07.2025 17:00
Resumo
A participación dos influencers afecta a moitas dimensión da vida cotiá, entre elas cabe destacar como as súas opinións expresadas en Booktok inflúen na toma de decisións de persoas adolescentes á hora de elixir libros. Denomínase Booktok ao contido da rede social TikTok, unha aplicación na que se suben vídeos diversos, relacionado con libros, de maneira que se poden atopar innumerables recomendación de lectura ao alcance de millóns de persoas. O presente traballo, abordado desde unha perspectiva crítica, ten como obxectivo xeral estudar e valorar o impacto das redes sociais no ámbito lector na etapa da adolescencia. Os resultados obtidos indican que as lecturas dos/as s/as adolescentes están influenciadas polas videorreseñas destes perfís de booktokers, correspondentes, xeralmente, con mulleres novas que recomendan os xéneros romántico e fantástico, o que significa que os hábitos de lectura actuais se foron transformando paulatinamente, abandonando a lectura crítica en favor da lectura como actividade de consumo, aumentando a súa aparición en formato dixital. Neste sentido, a escola cobra especial importancia en tanto que ten a capacidade de introducir este método nas aulas en favor da literatura.
A participación dos influencers afecta a moitas dimensión da vida cotiá, entre elas cabe destacar como as súas opinións expresadas en Booktok inflúen na toma de decisións de persoas adolescentes á hora de elixir libros. Denomínase Booktok ao contido da rede social TikTok, unha aplicación na que se suben vídeos diversos, relacionado con libros, de maneira que se poden atopar innumerables recomendación de lectura ao alcance de millóns de persoas. O presente traballo, abordado desde unha perspectiva crítica, ten como obxectivo xeral estudar e valorar o impacto das redes sociais no ámbito lector na etapa da adolescencia. Os resultados obtidos indican que as lecturas dos/as s/as adolescentes están influenciadas polas videorreseñas destes perfís de booktokers, correspondentes, xeralmente, con mulleres novas que recomendan os xéneros romántico e fantástico, o que significa que os hábitos de lectura actuais se foron transformando paulatinamente, abandonando a lectura crítica en favor da lectura como actividade de consumo, aumentando a súa aparición en formato dixital. Neste sentido, a escola cobra especial importancia en tanto que ten a capacidade de introducir este método nas aulas en favor da literatura.
Dirección
PARDO PEREZ, JUAN CARLOS (Titoría)
Taboada Ares, Eva María Cotitoría
PARDO PEREZ, JUAN CARLOS (Titoría)
Taboada Ares, Eva María Cotitoría
Tribunal
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
GARBAYO MONTABES, FRANCISCO JAVIER (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
GARBAYO MONTABES, FRANCISCO JAVIER (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
O ensino dos marcadores discursivos conversacionais na aula de Português Língua Estrangeira
Autoría
C.R.S.D.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
C.R.S.D.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 12:30
08.07.2025 12:30
Resumo
O presente trabalho descreve um estudo de caso desenvolvido durante o Practicum II realizado no âmbito do Mestrado Universitário em Professorado de Educação Secundária Obrigatória e Bacharelato, Formação Profissional e Ensino de Idiomas. O estudo desenvolveu-se junto de estudantes adultos de português, no nível de proficiência avançado C2, com o objetivo de testar as potencialidades pedagógico-didáticas de gravações de conversas informais autênticas, na aquisição dos marcadores discursivos conversacionais do registo informal. Tendo em conta o Estado da Arte e a análise do contexto de intervenção, foi desenhada e implementada uma proposta didática, adotando uma gravação autêntica como recurso central da planificação de atividades e orientada à concretização de uma tarefa final de coprodução oral. Procedeu-se, paralelamente, à recolha e análise de dados. Os resultados obtidos confirmam a necessidade de incluir na prática letiva o estudo dos marcadores discursivos conversacionais e das demais marcas características da oralidade, bem como a pertinência da utilização de gravações de conversas informais autênticas para este fim.
O presente trabalho descreve um estudo de caso desenvolvido durante o Practicum II realizado no âmbito do Mestrado Universitário em Professorado de Educação Secundária Obrigatória e Bacharelato, Formação Profissional e Ensino de Idiomas. O estudo desenvolveu-se junto de estudantes adultos de português, no nível de proficiência avançado C2, com o objetivo de testar as potencialidades pedagógico-didáticas de gravações de conversas informais autênticas, na aquisição dos marcadores discursivos conversacionais do registo informal. Tendo em conta o Estado da Arte e a análise do contexto de intervenção, foi desenhada e implementada uma proposta didática, adotando uma gravação autêntica como recurso central da planificação de atividades e orientada à concretização de uma tarefa final de coprodução oral. Procedeu-se, paralelamente, à recolha e análise de dados. Os resultados obtidos confirmam a necessidade de incluir na prática letiva o estudo dos marcadores discursivos conversacionais e das demais marcas características da oralidade, bem como a pertinência da utilização de gravações de conversas informais autênticas para este fim.
Dirección
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Titoría)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Titoría)
Tribunal
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
LOPEZ PENA, ZOSIMO (Presidente/a)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Secretario/a)
NOGUEIRA PEREIRA, MARIA XESUS (Vogal)
Do campo de batalla á aula: un breakout educativo sobre a Guerra das Rosas na aula de inglés como L2
Autoría
R.R.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
R.R.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 10:00
11.07.2025 10:00
Resumo
No ensino de linguas estranxeiras, na educación secundaria, o emprego de xogos e o ensino da historia están, habitualmente, relegados a un segundo plano a pesar de que os xogos contan cun gran potencial pedagóxico e de que a historia é unha disciplina fundamental para o alumnado. Neste traballo preténdese demostrar como os xogos poden ser unha ferramenta de gran utilidade no proceso de ensino-aprendizaxe. Para iso, púxose en práctica en dous grupos de 1º da ESO un breakout educativo (un en formato analóxico e outro en formato dixital) que ten como fío condutor a Guerra das Rosas (1455-1487). Este é un recurso innovador que pon o foco no alumnado e que busca espertar a súa motivación, así como a participación activa e a cooperación. Os resultados obtidos tras a posta en práctica do breakout amosaron que esta é unha ferramenta que non só motivou ao alumnado e axudou a reforzar uns contidos curriculares, senón que permitiu aos discentes aprender sobre a Guerra das Rosas.
No ensino de linguas estranxeiras, na educación secundaria, o emprego de xogos e o ensino da historia están, habitualmente, relegados a un segundo plano a pesar de que os xogos contan cun gran potencial pedagóxico e de que a historia é unha disciplina fundamental para o alumnado. Neste traballo preténdese demostrar como os xogos poden ser unha ferramenta de gran utilidade no proceso de ensino-aprendizaxe. Para iso, púxose en práctica en dous grupos de 1º da ESO un breakout educativo (un en formato analóxico e outro en formato dixital) que ten como fío condutor a Guerra das Rosas (1455-1487). Este é un recurso innovador que pon o foco no alumnado e que busca espertar a súa motivación, así como a participación activa e a cooperación. Os resultados obtidos tras a posta en práctica do breakout amosaron que esta é unha ferramenta que non só motivou ao alumnado e axudou a reforzar uns contidos curriculares, senón que permitiu aos discentes aprender sobre a Guerra das Rosas.
Dirección
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Titoría)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Titoría)
Tribunal
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
O corpus lingüístico como ferramenta no ensino de marcadores discursivos en español como lingua estranxeira: unha proposta didáctica para a Escola Oficial de Idiomas
Autoría
L.R.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
L.R.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 16:00
09.07.2025 16:00
Resumo
A incorporación das novas tecnoloxías ao ensino de idiomas permite ao profesorado acceder a unha ampla gama de recursos escritos e orais para deseñar materiais e actividades didácticas que respondan ás necesidades de aprendizaxe da lingua estranxeira. Un recurso que adquiriu gran relevancia nos últimos anos é o corpus lingüístico, xa que pasou de ser un instrumento de investigación a unha valiosa ferramenta didáctica. Esta proposta ten como obxectivo introducir o seu uso no ensino do español como lingua estranxeira (ELE) en niveis avanzados no contexto da Escola Oficial de Idiomas (EOI). Detallaranse os antecedentes e o estado actual da cuestión en canto aos corpus de referencia para o ensino de ELE, os seus posibles usos e a súa relevancia tanto para o profesorado como para o alumnado no ámbito da EOI. Formularase unha proposta de aplicación didáctica que utilice o Corpus de Referencia do Español Actual (CREA) para abordar os marcadores discursivos. Esta proposta busca mellorar a aprendizaxe en aspectos relacionados coa competencia comunicativa do alumnado, incorporar o uso de ferramentas dixitais na aula de idiomas e abordar os posibles desafíos metodolóxicos que poidan xurdir.
A incorporación das novas tecnoloxías ao ensino de idiomas permite ao profesorado acceder a unha ampla gama de recursos escritos e orais para deseñar materiais e actividades didácticas que respondan ás necesidades de aprendizaxe da lingua estranxeira. Un recurso que adquiriu gran relevancia nos últimos anos é o corpus lingüístico, xa que pasou de ser un instrumento de investigación a unha valiosa ferramenta didáctica. Esta proposta ten como obxectivo introducir o seu uso no ensino do español como lingua estranxeira (ELE) en niveis avanzados no contexto da Escola Oficial de Idiomas (EOI). Detallaranse os antecedentes e o estado actual da cuestión en canto aos corpus de referencia para o ensino de ELE, os seus posibles usos e a súa relevancia tanto para o profesorado como para o alumnado no ámbito da EOI. Formularase unha proposta de aplicación didáctica que utilice o Corpus de Referencia do Español Actual (CREA) para abordar os marcadores discursivos. Esta proposta busca mellorar a aprendizaxe en aspectos relacionados coa competencia comunicativa do alumnado, incorporar o uso de ferramentas dixitais na aula de idiomas e abordar os posibles desafíos metodolóxicos que poidan xurdir.
Dirección
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Titoría)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Titoría)
Tribunal
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Vogal)
TRILLO ALONSO, JOSE FELIPE (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Vogal)
Violencia durante a Segunda Guerra Mundial: Desenvolvemento da empatía histórica a partir dunha experiencia didáctica innovadora nunha clase de 4º da ESO
Autoría
D.R.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
D.R.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 10:00
09.07.2025 10:00
Resumo
A Segunda Guerra Mundial foi un dos grandes acontecementos do século XX que produciu cambios a nivel social, político, económico e na mentalidade, podendo identificar as súas implicacións ata o tempo presente. A violencia extrema deste conflito e a degradación total da condición humana que se produciu durante o mesmo, bríndanlle a condición de “historia difícil”, marcando a necesidade de afrontala dende unha perspectiva innovadora para que permita a adquisición dunha serie de valores cívicos e sociais. Nesta liña, a presente investigación educativa recolle cuantitativa e cualitativamente os resultados dunha actuación didáctica na que, a través de metodoloxías activas e un discurso crítico do pasado, o alumnado dun grupo de 4º da ESO puido desenvolver, entre outras competencias do pensamento histórico, a empatía coas persoas “anónimas” que viviron o conflito. Estas competencias observadas non se limitan porén ao plano cognitivo, senón que tamén se valora o factor emocional e a súa relevancia no ensino e aprendizaxe do pasado a través das súas dimensións cívico-sociais.
A Segunda Guerra Mundial foi un dos grandes acontecementos do século XX que produciu cambios a nivel social, político, económico e na mentalidade, podendo identificar as súas implicacións ata o tempo presente. A violencia extrema deste conflito e a degradación total da condición humana que se produciu durante o mesmo, bríndanlle a condición de “historia difícil”, marcando a necesidade de afrontala dende unha perspectiva innovadora para que permita a adquisición dunha serie de valores cívicos e sociais. Nesta liña, a presente investigación educativa recolle cuantitativa e cualitativamente os resultados dunha actuación didáctica na que, a través de metodoloxías activas e un discurso crítico do pasado, o alumnado dun grupo de 4º da ESO puido desenvolver, entre outras competencias do pensamento histórico, a empatía coas persoas “anónimas” que viviron o conflito. Estas competencias observadas non se limitan porén ao plano cognitivo, senón que tamén se valora o factor emocional e a súa relevancia no ensino e aprendizaxe do pasado a través das súas dimensións cívico-sociais.
Dirección
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Titoría)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Coordinador)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Coordinador)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Proposta de intervención educativa para o alumnado con Trastorno do Espectro Autista (TEA) na aula de Historia da Arte
Autoría
L.R.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
L.R.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 11:00
09.07.2025 11:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster propón unha intervención educativa inclusiva, na materia de Xeografía e Historia, para o alumnado de 2o cuso da Educación Secundaria Obrigatoria (ESO) que presenta Trastorno do Espectro Autista (TEA). A proposta baséase nun enfoque metodolóxico innovador que combina o desenvolvemento da intelixencia emocional con estratexias didácticas adaptadas como o uso de pictogramas, o role-playing e a danza do minué. Partindo dunha sólida fundamentación teórica sobre o TEA, a intelixencia emocional e a lexislación educativa vixente, o traballo propón unha secuencia de actividades que permite ao alumnado con TEA participar activamente no proceso de ensino-aprendizaxe, desenvolvendo habilidades cognitivas, emocionais e sociais. A intervención articúlase arredor do estudo da Europa Barroca e ten como finalidade fomentar a comprensión do contexto histórico e social da época, favorecendo ao mesmo tempo a inclusión real do alumnado con necesidades específicas de apoio educativo. Inclúense estratexias de avaliación continua adaptadas e destácase o impacto positivo da arte e da expresión corporal como ferramentas para o desenvolvemento integral do alumnado. A proposta responde ao compromiso cunha educación equitativa e de calidade para todas e todos.
Este Traballo de Fin de Máster propón unha intervención educativa inclusiva, na materia de Xeografía e Historia, para o alumnado de 2o cuso da Educación Secundaria Obrigatoria (ESO) que presenta Trastorno do Espectro Autista (TEA). A proposta baséase nun enfoque metodolóxico innovador que combina o desenvolvemento da intelixencia emocional con estratexias didácticas adaptadas como o uso de pictogramas, o role-playing e a danza do minué. Partindo dunha sólida fundamentación teórica sobre o TEA, a intelixencia emocional e a lexislación educativa vixente, o traballo propón unha secuencia de actividades que permite ao alumnado con TEA participar activamente no proceso de ensino-aprendizaxe, desenvolvendo habilidades cognitivas, emocionais e sociais. A intervención articúlase arredor do estudo da Europa Barroca e ten como finalidade fomentar a comprensión do contexto histórico e social da época, favorecendo ao mesmo tempo a inclusión real do alumnado con necesidades específicas de apoio educativo. Inclúense estratexias de avaliación continua adaptadas e destácase o impacto positivo da arte e da expresión corporal como ferramentas para o desenvolvemento integral do alumnado. A proposta responde ao compromiso cunha educación equitativa e de calidade para todas e todos.
Dirección
MAYO PAIS, MARIA EMMA (Titoría)
MAYO PAIS, MARIA EMMA (Titoría)
Tribunal
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Presidente/a)
CEINOS SANZ, MARIA CRISTINA (Secretario/a)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Vogal)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Presidente/a)
CEINOS SANZ, MARIA CRISTINA (Secretario/a)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Vogal)
Destapando a manosfera: Proxecto de intervención para combater a violencia de xénero promovida pola manosfera no alumnado de 4º da ESO.
Autoría
L.R.M.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
L.R.M.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
14.02.2025 10:45
14.02.2025 10:45
Resumo
Con este traballo de fin de máster proponse unha iniciativa de intervención educativa enfocada ao alumnado de 4º da ESO, co obxectivo de previr e combater a violencia de xénero entre os e as máis novas, centrado especialmente na influencia da manosfera. Esta comunidade dixital fai referencia ao conxunto de subculturas que difunden discursos antifeministas e misóxinos, fomentando unha visión da masculinidade baseada na victimización masculina e no rexeitamento aos principios de igualdade e democracia. Estes grupos presentes nas redes sociais gañaron influencia entre o público adolescente, captando a súa atención a través de narrativas atraíntes e unha linguaxe próxima. Os/as nativos/as dixitais (nados/as a partir de 2010) atópanse nunha etapa decisiva de formación de identidade e valores, debido á súa alta exposición ás redes sociais, que fan que sexan máis susceptibles á desinformación e aos discursos de odio. Por iso é imprescindible fomentar a alfabetización dixital nos centros educativos, brindándolles ferramentas para desenvolver o pensamento crítico e un uso responsable da internet. En definitiva, este proxecto baséase no poder socializador das aulas, utilizando un enfoque pedagóxico participativo que inclúe sete sesións con materiais audiovisuais, debates e actividades grupais. Nel, analizaranse as subculturas da manosfera xunto co auxe do posmachismo e as súas implicacións, promovendo unha educación coeducativa que incentive o respecto, a igualdade e a convivencia democrática.
Con este traballo de fin de máster proponse unha iniciativa de intervención educativa enfocada ao alumnado de 4º da ESO, co obxectivo de previr e combater a violencia de xénero entre os e as máis novas, centrado especialmente na influencia da manosfera. Esta comunidade dixital fai referencia ao conxunto de subculturas que difunden discursos antifeministas e misóxinos, fomentando unha visión da masculinidade baseada na victimización masculina e no rexeitamento aos principios de igualdade e democracia. Estes grupos presentes nas redes sociais gañaron influencia entre o público adolescente, captando a súa atención a través de narrativas atraíntes e unha linguaxe próxima. Os/as nativos/as dixitais (nados/as a partir de 2010) atópanse nunha etapa decisiva de formación de identidade e valores, debido á súa alta exposición ás redes sociais, que fan que sexan máis susceptibles á desinformación e aos discursos de odio. Por iso é imprescindible fomentar a alfabetización dixital nos centros educativos, brindándolles ferramentas para desenvolver o pensamento crítico e un uso responsable da internet. En definitiva, este proxecto baséase no poder socializador das aulas, utilizando un enfoque pedagóxico participativo que inclúe sete sesións con materiais audiovisuais, debates e actividades grupais. Nel, analizaranse as subculturas da manosfera xunto co auxe do posmachismo e as súas implicacións, promovendo unha educación coeducativa que incentive o respecto, a igualdade e a convivencia democrática.
Dirección
GARCIA MARIN, JORGE (Titoría)
GARCIA MARIN, JORGE (Titoría)
Tribunal
REY CASTELAO, OFELIA (Presidente/a)
VARELA VAZQUEZ, PEDRO (Secretario/a)
RODRIGUEZ ALVAREZ, ANA (Vogal)
REY CASTELAO, OFELIA (Presidente/a)
VARELA VAZQUEZ, PEDRO (Secretario/a)
RODRIGUEZ ALVAREZ, ANA (Vogal)
Potenciar o hábito lector a través das ciencias experimentais
Autoría
L.R.N.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
L.R.N.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 14:30
11.07.2025 14:30
Resumo
A pesar de que numerosos estudos, así como o currículo actual en Galicia, defenden a necesidade de traballar a lectura dende a aula de ciencias, a realidade é que non é unha práctica habitual nos centros. Neste traballo de fin de máster preséntase unha proposta didáctica baseada na combinación de lectura e ciencias, que busca detectar posibles cambios no interese tanto pola lectura como polas ciencias, así como investigar o uso de textos como ferramenta didáctica na aula de ciencias. Esta proposta foi levada a cabo en tres aulas de 2º da ESO, seguindo unha metodoloxía de investigación cualitativa. Os resultados mostran que esta proposta provocou un cambio de actitude positivo no alumnado, tanto cara á lectura como as ciencias. O alumnado ten máis interese en ler e, especialmente, en ler ciencias. Ademais, comprobouse que a lectura pode ser unha ferramenta eficaz para aprender ciencias. Por tanto, esta proposta avoga por incorporar o uso da lectura como unha ferramenta enriquecedora para a ensinanza de ciencias.
A pesar de que numerosos estudos, así como o currículo actual en Galicia, defenden a necesidade de traballar a lectura dende a aula de ciencias, a realidade é que non é unha práctica habitual nos centros. Neste traballo de fin de máster preséntase unha proposta didáctica baseada na combinación de lectura e ciencias, que busca detectar posibles cambios no interese tanto pola lectura como polas ciencias, así como investigar o uso de textos como ferramenta didáctica na aula de ciencias. Esta proposta foi levada a cabo en tres aulas de 2º da ESO, seguindo unha metodoloxía de investigación cualitativa. Os resultados mostran que esta proposta provocou un cambio de actitude positivo no alumnado, tanto cara á lectura como as ciencias. O alumnado ten máis interese en ler e, especialmente, en ler ciencias. Ademais, comprobouse que a lectura pode ser unha ferramenta eficaz para aprender ciencias. Por tanto, esta proposta avoga por incorporar o uso da lectura como unha ferramenta enriquecedora para a ensinanza de ciencias.
Dirección
Blanco Anaya, Paloma (Titoría)
VILLAR LOPEZ, MARIA Cotitoría
Blanco Anaya, Paloma (Titoría)
VILLAR LOPEZ, MARIA Cotitoría
Tribunal
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
A feminización dos coidados: unha perspectiva dende o Ciclo de Formación Profesional de Atención a Persoas en Situación de Dependencia en Galicia
Autoría
E.R.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
E.R.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 11:00
07.07.2025 11:00
Resumo
As construcións socioculturais imperantes fan que as mulleres sexan consideradas maioritariamente como as máis capacitadas para o desempeño de traballos ligados ao coidado. Na actualidade, no eido dos ámbitos familiares e reprodutivos, as mulleres continúan a ser as primeiras protagonistas no exercicio das tarefas de benestar. Ligado ao sinalado, a feminización dos coidados conta cunha influencia relevante nas decisións do emprego de recursos formais e, polo tanto, consideramos debe ser observado dende o plano da educación. Por conseguinte, o obxectivo deste TFM, que se encadra na modalidade B, é o de perfilar, dende o marco do Ciclo Medio de Formación Profesional de Atención a Persoas en Situación de Dependencia, que cuestións e aspectos seguen a manter, en pleno século XXI, feminizado este perfil técnico na nosa Comunidade Autónoma: Galicia. O mesmo será desenvolvido mediante o emprego dunha metodoloxía mixta: cuantitativa e cualitativa. A partires dos resultados achados, tentaremos elaborar propostas de mellora e intervencións didácticas que permitan modificar esta realidade formativa e profesional tan estereotipada, dende unha perspectiva de xénero e equidade.
As construcións socioculturais imperantes fan que as mulleres sexan consideradas maioritariamente como as máis capacitadas para o desempeño de traballos ligados ao coidado. Na actualidade, no eido dos ámbitos familiares e reprodutivos, as mulleres continúan a ser as primeiras protagonistas no exercicio das tarefas de benestar. Ligado ao sinalado, a feminización dos coidados conta cunha influencia relevante nas decisións do emprego de recursos formais e, polo tanto, consideramos debe ser observado dende o plano da educación. Por conseguinte, o obxectivo deste TFM, que se encadra na modalidade B, é o de perfilar, dende o marco do Ciclo Medio de Formación Profesional de Atención a Persoas en Situación de Dependencia, que cuestións e aspectos seguen a manter, en pleno século XXI, feminizado este perfil técnico na nosa Comunidade Autónoma: Galicia. O mesmo será desenvolvido mediante o emprego dunha metodoloxía mixta: cuantitativa e cualitativa. A partires dos resultados achados, tentaremos elaborar propostas de mellora e intervencións didácticas que permitan modificar esta realidade formativa e profesional tan estereotipada, dende unha perspectiva de xénero e equidade.
Dirección
MARIÑO FERNANDEZ, RAQUEL (Titoría)
MARIÑO FERNANDEZ, RAQUEL (Titoría)
Tribunal
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
CID FERNANDEZ, SUSANA (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
CID FERNANDEZ, SUSANA (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Proposta de situación de aprendizaxe: a concepción clásica fronte á concepción moderna da temporalidade
Autoría
A.R.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
A.R.B.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 16:00
07.07.2025 16:00
Resumo
O presente traballo expón unha proposta de situación de aprendizaxe (SA) para a materia de Filosofía de 1º de Bacharelato centrada no problema das concepcións histórico-temporais. O fundamento da proposta radica na idea de abordar un problema metafísico fundamental (o problema do tempo) desde unha perspectiva eminentemente práctica, cooperativa e transversal, cun horizonte ético e social orientado ao tratamento de problemáticas actuais. Así, partindo da delimitación do marco teórico no que se inscribe a proposta, pasarase a unha descrición detallada das metodoloxías, secuenciación e avaliación das actividades da mesma. Máis adiante, o traballo centrará o foco na aplicación da proposta nun contexto real, e analizaranse e discutiranse os resultados da mesma, sinalando as limitacións e posibles reformulacións.
O presente traballo expón unha proposta de situación de aprendizaxe (SA) para a materia de Filosofía de 1º de Bacharelato centrada no problema das concepcións histórico-temporais. O fundamento da proposta radica na idea de abordar un problema metafísico fundamental (o problema do tempo) desde unha perspectiva eminentemente práctica, cooperativa e transversal, cun horizonte ético e social orientado ao tratamento de problemáticas actuais. Así, partindo da delimitación do marco teórico no que se inscribe a proposta, pasarase a unha descrición detallada das metodoloxías, secuenciación e avaliación das actividades da mesma. Máis adiante, o traballo centrará o foco na aplicación da proposta nun contexto real, e analizaranse e discutiranse os resultados da mesma, sinalando as limitacións e posibles reformulacións.
Dirección
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Titoría)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Titoría)
Tribunal
ARMAS QUINTA, FRANCISCO JOSE (Presidente/a)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Secretario/a)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Vogal)
ARMAS QUINTA, FRANCISCO JOSE (Presidente/a)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Secretario/a)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Vogal)
Proposta didáctica para a introdución dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS) da Axenda 2030 na materia de Bioloxía e Xeoloxía de 4º da ESO
Autoría
M.R.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
M.R.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
11.02.2025 18:00
11.02.2025 18:00
Resumo
No presente Traballo de Fin de Máster proponse unha proposta didáctica relativa ao cambio climático e, en concreto, a un factor determinante no mesmo: o desenvolvemento sostible. Preténdese o achegamento ao alumnado conceptos e coñecementos básicos sobre que é o desenvolvemento sostible no marco dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS), que están recollidos na Axenda 2030 da ONU, a través dunha serie de actividades interactivas na aula como parte da materia de Bioloxía e Xeoloxía para o curso de 4º da ESO. Deste xeito, búscase sensibilizar ao alumnado sobre unha problemática actual e de gran relevancia socio-científica á que terán que afrontarse no futuro como cidadáns/ás a través dun proceso de ensinanza-aprendizaxe co que o alumnado poida tamén obter recursos, habilidades e competencias que lle sirvan para a toma de decisión responsables como parte da cidadanía ao mesmo tempo que se promova o espírito crítico e o debate.
No presente Traballo de Fin de Máster proponse unha proposta didáctica relativa ao cambio climático e, en concreto, a un factor determinante no mesmo: o desenvolvemento sostible. Preténdese o achegamento ao alumnado conceptos e coñecementos básicos sobre que é o desenvolvemento sostible no marco dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS), que están recollidos na Axenda 2030 da ONU, a través dunha serie de actividades interactivas na aula como parte da materia de Bioloxía e Xeoloxía para o curso de 4º da ESO. Deste xeito, búscase sensibilizar ao alumnado sobre unha problemática actual e de gran relevancia socio-científica á que terán que afrontarse no futuro como cidadáns/ás a través dun proceso de ensinanza-aprendizaxe co que o alumnado poida tamén obter recursos, habilidades e competencias que lle sirvan para a toma de decisión responsables como parte da cidadanía ao mesmo tempo que se promova o espírito crítico e o debate.
Dirección
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Titoría)
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Titoría)
Tribunal
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
GONZALEZ SEQUEIROS, PABLO (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
GONZALEZ SEQUEIROS, PABLO (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
A Realidade Virtual como recurso didáctico na Formación Profesional: unha revisión sistemática
Autoría
A.R.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
A.R.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 12:00
07.07.2025 12:00
Resumo
Este Traballo Fin de Máster (TFM) ten coma finalidade analizar a evidencia científica dispoñible sobre o uso da Realidade Virtual (RV) como recurso didáctico na Formación Profesional (FP). Con este propósito, realizouse unha revisión sistemática nas bases de datos Web of Science, ERIC, Scopus e Dialnet Plus, seguindo a declaración PRISMA. Incluíronse investigacións empíricas, cualitativas, cuantitativas ou mixtas; de corte transversal ou lonxitudinal, publicadas en revistas científicas e conferencias dende o ano 2015 ó 2024, dispoñibles en inglés, español, francés ou portugués. Un total de 29 artigos foron seleccionados e analizados mostrando un impacto positivo da RV na aprendizaxe, mellorando coñecementos, habilidades e actitudes fronte ás metodoloxías tradicionais. A versión inmersiva mostra mellores resultados, aínda que con evidencia limitada e, tanto profesorado como alumnado valoran positivamente esta ferramenta para o ensino e a avaliación, malia presentar certos retos técnicos. Tras este TFM conclúese que a RV favorece unha aprendizaxe máis significativa e motivadora. As súas características e a percepción positiva de alumnado e profesorado convértena nun recurso didáctico complementario á formación tradicional na FP.
Este Traballo Fin de Máster (TFM) ten coma finalidade analizar a evidencia científica dispoñible sobre o uso da Realidade Virtual (RV) como recurso didáctico na Formación Profesional (FP). Con este propósito, realizouse unha revisión sistemática nas bases de datos Web of Science, ERIC, Scopus e Dialnet Plus, seguindo a declaración PRISMA. Incluíronse investigacións empíricas, cualitativas, cuantitativas ou mixtas; de corte transversal ou lonxitudinal, publicadas en revistas científicas e conferencias dende o ano 2015 ó 2024, dispoñibles en inglés, español, francés ou portugués. Un total de 29 artigos foron seleccionados e analizados mostrando un impacto positivo da RV na aprendizaxe, mellorando coñecementos, habilidades e actitudes fronte ás metodoloxías tradicionais. A versión inmersiva mostra mellores resultados, aínda que con evidencia limitada e, tanto profesorado como alumnado valoran positivamente esta ferramenta para o ensino e a avaliación, malia presentar certos retos técnicos. Tras este TFM conclúese que a RV favorece unha aprendizaxe máis significativa e motivadora. As súas características e a percepción positiva de alumnado e profesorado convértena nun recurso didáctico complementario á formación tradicional na FP.
Dirección
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Titoría)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Titoría)
Tribunal
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
CID FERNANDEZ, SUSANA (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
GARCIA MURIAS, REBECA (Presidente/a)
CID FERNANDEZ, SUSANA (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Robótica e Grafos
Autoría
M.S.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
M.S.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 13:30
10.07.2025 13:30
Resumo
Neste Traballo de Fin de Mestrado preséntase unha proposta didáctica innovadora para a materia de Matemáticas B de 4º da ESO. Ao longo de nove sesións estruturadas, trabállanse diversos conceptos fundamentais da teoría de grafos mediante actividades significativas que incorporan o uso do robot educativo programable mBot2 dun xeito práctico. Este dispositivo actúa como un recurso eficaz para materializar os resultados obtidos, permitindo contextualizar, visualizar e verificar as solucións matemáticas nun entorno tanxíbel. A proposta combina intencionadamente a teoría de grafos e a robótica educativa co obxectivo de que o alumnado desenvolva o pensamento computacional de maneira integral, así como habilidades de abstracción e xeneralización propias do razoamento lóxico-matemático avanzado. Isto acádase grazas a unha secuencia de actividades coidadosamente deseñada, onde a dificultade e a complexidade das tarefas aumentan progresivamente, constituíndo un reto continuo e coherente que mantén a motivación do alumnado durante todo o proceso de aprendizaxe. Así, conéctanse as matemáticas abstractas con aplicacións tanxíbeis, formando ao alumnado en habilidades clave para enfrontarse a problemas complexos do mundo real nunha sociedade cada vez máis tecnolóxica.
Neste Traballo de Fin de Mestrado preséntase unha proposta didáctica innovadora para a materia de Matemáticas B de 4º da ESO. Ao longo de nove sesións estruturadas, trabállanse diversos conceptos fundamentais da teoría de grafos mediante actividades significativas que incorporan o uso do robot educativo programable mBot2 dun xeito práctico. Este dispositivo actúa como un recurso eficaz para materializar os resultados obtidos, permitindo contextualizar, visualizar e verificar as solucións matemáticas nun entorno tanxíbel. A proposta combina intencionadamente a teoría de grafos e a robótica educativa co obxectivo de que o alumnado desenvolva o pensamento computacional de maneira integral, así como habilidades de abstracción e xeneralización propias do razoamento lóxico-matemático avanzado. Isto acádase grazas a unha secuencia de actividades coidadosamente deseñada, onde a dificultade e a complexidade das tarefas aumentan progresivamente, constituíndo un reto continuo e coherente que mantén a motivación do alumnado durante todo o proceso de aprendizaxe. Así, conéctanse as matemáticas abstractas con aplicacións tanxíbeis, formando ao alumnado en habilidades clave para enfrontarse a problemas complexos do mundo real nunha sociedade cada vez máis tecnolóxica.
Dirección
FERNANDEZ BLANCO, MARIA TERESA (Titoría)
FERNANDEZ BLANCO, MARIA TERESA (Titoría)
Tribunal
Diz Pita, Érika (Coordinador)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Presidente/a)
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Vogal)
Diz Pita, Érika (Coordinador)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Presidente/a)
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Vogal)
Esta frase é falsa: un enfoque interdisciplinar do pensamento computacional a través da lóxica
Autoría
A.S.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
A.S.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 11:00
10.07.2025 11:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Mestrado adopta a forma dunha proposta de intervención didáctica dirixida ao alumnado de primeiro curso de Bacharelato na modalidade de Ciencias e Tecnoloxía. O seu eixo é o desenvolvemento do pensamento computacional e da argumentación rigorosa mediante a lóxica proposicional na materia Matemáticas I, establecendo vínculos interdisciplinares sólidos con Filosofía, Tecnoloxía e TIC. O obxectivo fundamental é capacitar o estudantado para analizar, formalizar e verificar razoamentos tanto matemáticos como cotiáns. Para iso intégrase unha perspectiva crítica que pretende combater o cientificismo na aula e fomentar a transferencia de estratexias lóxicas, argumentativas e de pensamento computacional a diferentes contextos relevantes. A intervención organízase en once sesións agrupadas en catro fases: árbores semánticas, argumentación matemática, lóxica computacional e un festival de paradoxos. Apóiase en metodoloxías activas como a aprendizaxe baseada en problemas, o traballo cooperativo, o pensamento visual ou o debate.
Este Traballo de Fin de Mestrado adopta a forma dunha proposta de intervención didáctica dirixida ao alumnado de primeiro curso de Bacharelato na modalidade de Ciencias e Tecnoloxía. O seu eixo é o desenvolvemento do pensamento computacional e da argumentación rigorosa mediante a lóxica proposicional na materia Matemáticas I, establecendo vínculos interdisciplinares sólidos con Filosofía, Tecnoloxía e TIC. O obxectivo fundamental é capacitar o estudantado para analizar, formalizar e verificar razoamentos tanto matemáticos como cotiáns. Para iso intégrase unha perspectiva crítica que pretende combater o cientificismo na aula e fomentar a transferencia de estratexias lóxicas, argumentativas e de pensamento computacional a diferentes contextos relevantes. A intervención organízase en once sesións agrupadas en catro fases: árbores semánticas, argumentación matemática, lóxica computacional e un festival de paradoxos. Apóiase en metodoloxías activas como a aprendizaxe baseada en problemas, o traballo cooperativo, o pensamento visual ou o debate.
Dirección
RODRIGUEZ RAPOSO, ANA BELEN (Titoría)
RODRIGUEZ RAPOSO, ANA BELEN (Titoría)
Tribunal
Diz Pita, Érika (Coordinador)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Presidente/a)
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Vogal)
Diz Pita, Érika (Coordinador)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Presidente/a)
CORTIZAS VARELA, OLALLA (Vogal)
Ignorancia Crítica contra a Desinformación Científica na Ensinanza e Aprendizaxe de Ciencias
Autoría
L.S.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
L.S.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 13:30
11.07.2025 13:30
Resumo
Para combatir a desinformación científica, este Traballo Fin de Mestrado deseña e analiza unha situación de aprendizaxe que permite investigar a interación entre a cognición e a emoción na aprendizaxe. A intervención, dirixida a 60 estudantes de 1º de ESO, céntrase nunha nova ferramenta que fusiona os modelos de Osborne et al. (2022) e Wineburg and Caulfield (2024), aplicada ao caso da DINA de Valencia. Os resultados amosan que a ferramenta mellora a capacidade do alumnado para aplicar estratexias de pensamento crítico, aínda que a corroboración das fontes foi o principal desafío. O estudo constata que as análises máis rigurosas estiveron asociadas á manifestación de emocións como a confusión e a sorpresa, que actuaron como detonantes dun procesamiento máis profundo. Conclúese que as intervención eficaces deben integrar a xestión emocional xunto á ensinanza de ferramentas explícitas, ofrecendo un enfoque holístico para educar críticamente na era dixital.
Para combatir a desinformación científica, este Traballo Fin de Mestrado deseña e analiza unha situación de aprendizaxe que permite investigar a interación entre a cognición e a emoción na aprendizaxe. A intervención, dirixida a 60 estudantes de 1º de ESO, céntrase nunha nova ferramenta que fusiona os modelos de Osborne et al. (2022) e Wineburg and Caulfield (2024), aplicada ao caso da DINA de Valencia. Os resultados amosan que a ferramenta mellora a capacidade do alumnado para aplicar estratexias de pensamento crítico, aínda que a corroboración das fontes foi o principal desafío. O estudo constata que as análises máis rigurosas estiveron asociadas á manifestación de emocións como a confusión e a sorpresa, que actuaron como detonantes dun procesamiento máis profundo. Conclúese que as intervención eficaces deben integrar a xestión emocional xunto á ensinanza de ferramentas explícitas, ofrecendo un enfoque holístico para educar críticamente na era dixital.
Dirección
PUIG MAURIZ, BLANCA (Titoría)
PUIG MAURIZ, BLANCA (Titoría)
Tribunal
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
TORRON CASAL, CAROLINA (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Vogal)
Coffee ToGo: desempeños do alumnado no deseño dun sistema de autoquecemento
Autoría
L.P.S.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
L.P.S.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 11:00
07.07.2025 11:00
Resumo
No seguinte traballo recóllense os desempeños dun grupo de alumnos do curso de 2º ESO no desenvolvemento dunha secuencia de actividades de indagación, dende o enfoque do pensamento de deseño, para a elaboración dun sistema de auto-quecemento. A intervención didáctica realizouse cun grupo de 29 alumnxs que cursaban a materia de Física e Química de 2º ESO. Esta actividade forma parte da unidade didáctica elaborada e impartida durante o Prácticum II sobre as unidades de ‘cambios químicos na materia’ e ‘calor e temperatura’. A metodoloxía seguida neste estudo, e que permitiu dar resposta as preguntas de investigación formuladas, consistiu na posta en práctica da secuencia de actividades durante tres sesións de 50 minutos, e posterior análise dos documentos escritos, elaborados durante estas sesións na clase por parte do alumnado. Os resultados apuntan a que o alumnado presenta máis dificultades na elaboración de procedementos de investigacións escolares, que no deseño e prototipado de dispositivos funcionais para a resolución dunha situación problema plantexada. Así mesmo, evidéncianse moitos problemas á hora de elaborar xustificacións baseadas en probas. Todos estes resultados corroboran a necesidade de seguir traballando o enfoque do ensino-aprendizaxe a través das prácticas científicas dende as idades máis temperás.
No seguinte traballo recóllense os desempeños dun grupo de alumnos do curso de 2º ESO no desenvolvemento dunha secuencia de actividades de indagación, dende o enfoque do pensamento de deseño, para a elaboración dun sistema de auto-quecemento. A intervención didáctica realizouse cun grupo de 29 alumnxs que cursaban a materia de Física e Química de 2º ESO. Esta actividade forma parte da unidade didáctica elaborada e impartida durante o Prácticum II sobre as unidades de ‘cambios químicos na materia’ e ‘calor e temperatura’. A metodoloxía seguida neste estudo, e que permitiu dar resposta as preguntas de investigación formuladas, consistiu na posta en práctica da secuencia de actividades durante tres sesións de 50 minutos, e posterior análise dos documentos escritos, elaborados durante estas sesións na clase por parte do alumnado. Os resultados apuntan a que o alumnado presenta máis dificultades na elaboración de procedementos de investigacións escolares, que no deseño e prototipado de dispositivos funcionais para a resolución dunha situación problema plantexada. Así mesmo, evidéncianse moitos problemas á hora de elaborar xustificacións baseadas en probas. Todos estes resultados corroboran a necesidade de seguir traballando o enfoque do ensino-aprendizaxe a través das prácticas científicas dende as idades máis temperás.
Dirección
TORRON CASAL, CAROLINA (Titoría)
TORRON CASAL, CAROLINA (Titoría)
Tribunal
PUIG MAURIZ, BLANCA (Presidente/a)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Secretario/a)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Vogal)
PUIG MAURIZ, BLANCA (Presidente/a)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Secretario/a)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Vogal)
A gamificación como estratexia de consolidación de contidos en Bioloxía: unha proposta didáctica sobre o aparello locomotor en 3º da ESO.
Autoría
M.S.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
M.S.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 12:30
07.07.2025 12:30
Resumo
As clases maxistrais son unha metodoloxía docente que, a pesar das súas limitacións, segue a ser a máis utilizada a día de hoxe. En contraposición a esta estratexia didáctica tradicional, nos últimos anos xurdiron metodoloxías máis activas, que buscan un incremento da motivación do alumnado favorecendo unha participación máis activa na aula. Entre elas atópase a gamificación, que procura unha aprendizaxe significativa a través da implantación de dinámicas de xogo. Este traballo propón combinar ambas metodoloxías para analizar se a gamificación resulta eficaz como estratexia de consolidación dos contidos previamente explicados mediante exposición maxistral. Para iso, deseñouse e aplicouse unha proposta didáctica sobre o aparello locomotor en dúas clases de 3º da ESO. Os resultados amosan unha mellora no rendemento do alumnado, sobre todo en aqueles contidos que se reforzaron con maior frecuencia a través de actividades gamificadas. Polo tanto, obsérvase unha relación positiva entre a presenza de elementos lúdicos e a consolidación efectiva da aprendizaxe.
As clases maxistrais son unha metodoloxía docente que, a pesar das súas limitacións, segue a ser a máis utilizada a día de hoxe. En contraposición a esta estratexia didáctica tradicional, nos últimos anos xurdiron metodoloxías máis activas, que buscan un incremento da motivación do alumnado favorecendo unha participación máis activa na aula. Entre elas atópase a gamificación, que procura unha aprendizaxe significativa a través da implantación de dinámicas de xogo. Este traballo propón combinar ambas metodoloxías para analizar se a gamificación resulta eficaz como estratexia de consolidación dos contidos previamente explicados mediante exposición maxistral. Para iso, deseñouse e aplicouse unha proposta didáctica sobre o aparello locomotor en dúas clases de 3º da ESO. Os resultados amosan unha mellora no rendemento do alumnado, sobre todo en aqueles contidos que se reforzaron con maior frecuencia a través de actividades gamificadas. Polo tanto, obsérvase unha relación positiva entre a presenza de elementos lúdicos e a consolidación efectiva da aprendizaxe.
Dirección
TORRON CASAL, CAROLINA (Titoría)
TORRON CASAL, CAROLINA (Titoría)
Tribunal
PUIG MAURIZ, BLANCA (Presidente/a)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Secretario/a)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Vogal)
PUIG MAURIZ, BLANCA (Presidente/a)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Secretario/a)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Vogal)
Na fronteira didáctica entre a arte e a ciencia: unha achega medioambiental
Autoría
S.S.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
S.S.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 13:30
07.07.2025 13:30
Resumo
O presente traballo pretende contribuír á consolidación dunha conciencia ecolóxica que vele pola preservación da súa contorna. Nesta liña, os obxectivos propostos son a exploración do concepto de residuo a través da Regra das 3R, particularmente das estratexias de Redución e Reutilización; a análise da evolución do alumnado na percepción do enfoque One Health e a adquisición dun compromiso activo coa crise ambiental, entendendo que a vida cotiá non se mantén a expensas do medio natural. Para isto, ponse en práctica unha innovadora disciplina didáctica denominada “Ecoarte”, un movemento artístico cun forte fundamento ético para a transmisión de valores relacionados co consumo responsable e desenvolvemento sostible. A investigación trátase dun estudo de caso no que se leva a cabo unha situación de aprendizaxe. Os participantes foron 79 alumnos de 1º da Educación Secundaria Obrigatoria dun centro educativo urbano de Galicia. Os resultados indicaron que o alumnado define un residuo baseándose na materia prima que o compón, enuncia a Regra das 3R de xeito teórico e que a pesar de coñecer o enfoque One Health, a esfera humana atópase infrarrepresentada e tende a concibirse como causante das problemáticas ambientais, non como vítima; o cal dificulta a adquisición dun papel activo.
O presente traballo pretende contribuír á consolidación dunha conciencia ecolóxica que vele pola preservación da súa contorna. Nesta liña, os obxectivos propostos son a exploración do concepto de residuo a través da Regra das 3R, particularmente das estratexias de Redución e Reutilización; a análise da evolución do alumnado na percepción do enfoque One Health e a adquisición dun compromiso activo coa crise ambiental, entendendo que a vida cotiá non se mantén a expensas do medio natural. Para isto, ponse en práctica unha innovadora disciplina didáctica denominada “Ecoarte”, un movemento artístico cun forte fundamento ético para a transmisión de valores relacionados co consumo responsable e desenvolvemento sostible. A investigación trátase dun estudo de caso no que se leva a cabo unha situación de aprendizaxe. Os participantes foron 79 alumnos de 1º da Educación Secundaria Obrigatoria dun centro educativo urbano de Galicia. Os resultados indicaron que o alumnado define un residuo baseándose na materia prima que o compón, enuncia a Regra das 3R de xeito teórico e que a pesar de coñecer o enfoque One Health, a esfera humana atópase infrarrepresentada e tende a concibirse como causante das problemáticas ambientais, non como vítima; o cal dificulta a adquisición dun papel activo.
Dirección
Blanco Anaya, Paloma (Titoría)
VILLAR LOPEZ, MARIA Cotitoría
Blanco Anaya, Paloma (Titoría)
VILLAR LOPEZ, MARIA Cotitoría
Tribunal
PUIG MAURIZ, BLANCA (Presidente/a)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Secretario/a)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Vogal)
PUIG MAURIZ, BLANCA (Presidente/a)
GARCIA ANTELO, BEATRIZ (Secretario/a)
FERRADAS RIAL, YOLANDA (Vogal)
Pensando a Historia con Walter Benjamin
Autoría
A.S.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
A.S.L.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 17:00
07.07.2025 17:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster persegue como finalidade dotar ao alumnado de 1.º de Bacharelato das ferramentas necesarias para desenvolver unha mirada crítica sobre a historia, a cultura e a sociedade a través da filosofía de Walter Benjamin. Tomando como punto de partida as Teses sobre o concepto de historia, proponse unha SA que busca cuestionar a idea de progreso lineal, poñer en valor a memoria dos oprimidos e fomentar unha conciencia ética e política no estudantado. Para acadar este obxectivo, o traballo deseña unha proposta didáctica baseada en metodoloxías activas (como a aprendizaxe baseada en problemas, proxectos e dinámicas cooperativas) que sitúan ao alumnado no centro do proceso educativo. A través do contacto directo cos textos filosóficos e de actividades contextualizadas, preténdese que o alumnado interprete a realidade dende unha perspectiva crítica, plural e transformadora.
Este Traballo de Fin de Máster persegue como finalidade dotar ao alumnado de 1.º de Bacharelato das ferramentas necesarias para desenvolver unha mirada crítica sobre a historia, a cultura e a sociedade a través da filosofía de Walter Benjamin. Tomando como punto de partida as Teses sobre o concepto de historia, proponse unha SA que busca cuestionar a idea de progreso lineal, poñer en valor a memoria dos oprimidos e fomentar unha conciencia ética e política no estudantado. Para acadar este obxectivo, o traballo deseña unha proposta didáctica baseada en metodoloxías activas (como a aprendizaxe baseada en problemas, proxectos e dinámicas cooperativas) que sitúan ao alumnado no centro do proceso educativo. A través do contacto directo cos textos filosóficos e de actividades contextualizadas, preténdese que o alumnado interprete a realidade dende unha perspectiva crítica, plural e transformadora.
Dirección
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Titoría)
GARCIA SOTO, LUIS MODESTO (Titoría)
Tribunal
ARMAS QUINTA, FRANCISCO JOSE (Presidente/a)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Secretario/a)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Vogal)
ARMAS QUINTA, FRANCISCO JOSE (Presidente/a)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Secretario/a)
PASTORIZA ROZAS, JOSE LUIS (Vogal)
Violencia sexual e o trauma no cine: Análise de Straw Dogs, The Accused e Promising Young Woman
Autoría
A.S.A.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
A.S.A.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
14.02.2025 10:45
14.02.2025 10:45
Resumo
No proxecto que propoñemos realizarase unha análise das distintas representacións da violencia sexual no cine para examinar ata que punto estas narrativas contribuyen a perpetuar ou desafiar os mitos da cultura da violación. O corpus inicial está composto por: Straw Dogs [Perros de paja] (Sam Peckinpah, 1971), The Accused [Acusados] (Jonathan Kaplan, 1988) e Young Promising Woman [Una joven prometedora] (Emerald Fennell, 2020). Dende o punto de vista da metodoloxía, a análise deste traballo estará vertebrado pola teoría feminista e os estudos de xénero con especial énfasis nas narrativas do rape-revenge. A nivel crítico, teranse en conta distintos factores, como o contexto histórico e sociocultural nos que se produciron e foron recibidas as obras, e como ditos contextos inflúen no seu contido e recepción. Ademais, prestarase especial atención a elementos como a mirada masculina (male gaze), a sexualización das personaxes e as implicacións que estas representacións teñen na percepción do público sobre a realidade das agresións sexuais, entre outros aspectos.
No proxecto que propoñemos realizarase unha análise das distintas representacións da violencia sexual no cine para examinar ata que punto estas narrativas contribuyen a perpetuar ou desafiar os mitos da cultura da violación. O corpus inicial está composto por: Straw Dogs [Perros de paja] (Sam Peckinpah, 1971), The Accused [Acusados] (Jonathan Kaplan, 1988) e Young Promising Woman [Una joven prometedora] (Emerald Fennell, 2020). Dende o punto de vista da metodoloxía, a análise deste traballo estará vertebrado pola teoría feminista e os estudos de xénero con especial énfasis nas narrativas do rape-revenge. A nivel crítico, teranse en conta distintos factores, como o contexto histórico e sociocultural nos que se produciron e foron recibidas as obras, e como ditos contextos inflúen no seu contido e recepción. Ademais, prestarase especial atención a elementos como a mirada masculina (male gaze), a sexualización das personaxes e as implicacións que estas representacións teñen na percepción do público sobre a realidade das agresións sexuais, entre outros aspectos.
Dirección
PEREZ PEREIRO, MARTA (Titoría)
PEREZ PEREIRO, MARTA (Titoría)
Tribunal
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
GARCIA MARIN, JORGE (Secretario/a)
ANTELO MARTELO, MONICA (Vogal)
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
GARCIA MARIN, JORGE (Secretario/a)
ANTELO MARTELO, MONICA (Vogal)
Proposta didáctica sobre funcións matemáticas e estudo sobre as dificultades na súa aprendizaxe.
Autoría
J.S.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
J.S.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 19:00
08.07.2025 19:00
Resumo
As funcións matemáticas son unha ferramenta esencial para comprender o mundo que nos rodea e, en particular, para desenvolver teorías en todos os campos da ciencia. Este traballo trata de abordar as dificultades que presentan os estudantes da Educación Secundaria Obrigatoria na súa aprendizaxe. Para isto, elabórase unha proposta didáctica motivada por unha serie de dificultades esperadas e corroboradas por un marco teórico, e deseñada arredor da dimensión conceptual, da cal xorden o resto de coñecementos formais sobre funcións que se imparten neste nivel educativo. A proposta didáctica levouse á práctica nun centro de secundaria e os resultados obtidos na avaliación tamén se analizan no traballo. A raíz desta análise conclúese a eficacia parcial da proposta.
As funcións matemáticas son unha ferramenta esencial para comprender o mundo que nos rodea e, en particular, para desenvolver teorías en todos os campos da ciencia. Este traballo trata de abordar as dificultades que presentan os estudantes da Educación Secundaria Obrigatoria na súa aprendizaxe. Para isto, elabórase unha proposta didáctica motivada por unha serie de dificultades esperadas e corroboradas por un marco teórico, e deseñada arredor da dimensión conceptual, da cal xorden o resto de coñecementos formais sobre funcións que se imparten neste nivel educativo. A proposta didáctica levouse á práctica nun centro de secundaria e os resultados obtidos na avaliación tamén se analizan no traballo. A raíz desta análise conclúese a eficacia parcial da proposta.
Dirección
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Titoría)
ALONSO TARRIO, LEOVIGILDO (Titoría)
Tribunal
SALGADO SOMOZA, MARIA (Presidente/a)
RIVERO SALGADO, OSCAR (Secretario/a)
Rodríguez Vivero, Dolores (Vogal)
SALGADO SOMOZA, MARIA (Presidente/a)
RIVERO SALGADO, OSCAR (Secretario/a)
Rodríguez Vivero, Dolores (Vogal)
Deseño dunha intervención didáctica STEAM multudisciplinar para o adestramento das habilidades espaciais a través das acrobacias aéreas con perspectiva de xénero
Autoría
I.S.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
I.S.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 18:00
08.07.2025 18:00
Resumo
As habilidades visoespaciais, a ansiedade matemática e o rendemento nesta materia conforman un trinomio estreitamente relacionado segundo a literatura científica, cunha clara fenda nas puntuacións medias en función do sexo. Está demostrado que as habilidades espaciais poden ser adestradas, e que a súa mellora pode ter un impacto positivo sobre o desempeño matemático. No presente Traballo de Fin de Mestrado deseñouse un proxecto STEAM multidisciplinar dirixido ao alumnado de 1º de Bacharelato da modalidade de Ciencias e Tecnoloxía, segundo a LOMLOE, na Comunidade Autónoma de Galicia. A proposta consiste nun programa de intervención de seis semanas de duración baseado na práctica de acrobacias aéreas no contexto do circo como medio de adestramento das habilidades visoespaciais. Complementariamente, empregaranse sesións das materias de Matemáticas I e Física e Química para analizar casos prácticos e resolver problemas contextualizados na práctica circense. O alumnado sería avaliado antes e despois da intervención mediante instrumentos específicos para medir habilidades espaciais, ansiedade matemática e rendemento matemático, co obxectivo de valorar o potencial das acrobacias aéreas como ferramenta pedagóxica integradora, tanto no plano cognitivo como no emocional.
As habilidades visoespaciais, a ansiedade matemática e o rendemento nesta materia conforman un trinomio estreitamente relacionado segundo a literatura científica, cunha clara fenda nas puntuacións medias en función do sexo. Está demostrado que as habilidades espaciais poden ser adestradas, e que a súa mellora pode ter un impacto positivo sobre o desempeño matemático. No presente Traballo de Fin de Mestrado deseñouse un proxecto STEAM multidisciplinar dirixido ao alumnado de 1º de Bacharelato da modalidade de Ciencias e Tecnoloxía, segundo a LOMLOE, na Comunidade Autónoma de Galicia. A proposta consiste nun programa de intervención de seis semanas de duración baseado na práctica de acrobacias aéreas no contexto do circo como medio de adestramento das habilidades visoespaciais. Complementariamente, empregaranse sesións das materias de Matemáticas I e Física e Química para analizar casos prácticos e resolver problemas contextualizados na práctica circense. O alumnado sería avaliado antes e despois da intervención mediante instrumentos específicos para medir habilidades espaciais, ansiedade matemática e rendemento matemático, co obxectivo de valorar o potencial das acrobacias aéreas como ferramenta pedagóxica integradora, tanto no plano cognitivo como no emocional.
Dirección
RODRIGUEZ RAPOSO, ANA BELEN (Titoría)
RODRIGUEZ RAPOSO, ANA BELEN (Titoría)
Tribunal
SALGADO SOMOZA, MARIA (Presidente/a)
RIVERO SALGADO, OSCAR (Secretario/a)
Rodríguez Vivero, Dolores (Vogal)
SALGADO SOMOZA, MARIA (Presidente/a)
RIVERO SALGADO, OSCAR (Secretario/a)
Rodríguez Vivero, Dolores (Vogal)
A concienciación do profesorado de Lingua Castelá e Literatura sobre a transversalidade da educación ambiental nun centro educativo de Secundaria en Galicia
Autoría
A.S.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
A.S.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 11:00
10.07.2025 11:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster analiza o grao de coñecemento e concienciación do profesorado de Lingua Castelá e Literatura de Educación Secundaria en Galicia respecto ao tratamento transversal da educación ambiental, tal e como establece a LOMLOE (Lei Orgánica 3/2020) e o Decreto 156/2022 da Xunta de Galicia. A partir dun enfoque cualitativo, realízanse entrevistas a catro docentes dun centro educativo público situado nunha zona semiurbana da provincia da Coruña. A investigación estrutúrase ao redor de tres eixos: a sensibilización ambiental do profesorado, o coñecemento normativo sobre sustentabilidade no currículo e as prácticas docentes desenvolvidas na aula. Os resultados evidencian unha notable distancia entre o marco lexislativo e a súa aplicación real. Aínda que o profesorado recoñece a importancia de abordar os desafíos ambientais, o seu coñecemento sobre a normativa vixente é limitado, do mesmo xeito que a súa participación en proxectos institucionais vinculados á sustentabilidade. Ademais, a incorporación de contidos ecolóxicos na práctica docente é puntual e carece, na maioría dos casos, dunha planificación sistemática. Con todo, o estudo pon de relevo as múltiples posibilidades que ofrece a materia de Lingua Castelá e Literatura para traballar a educación ambiental, especialmente mediante a creación de itinerarios temáticos de lectura, o uso da ecocrítica como ferramenta pedagóxica e a integración de metodoloxías activas e interdisciplinares. O traballo conclúe cunha proposta de liñas de acción que permitan reforzar a formación do profesorado, fomentar a cooperación entre departamentos e consolidar a sustentabilidade como eixo vertebrador do proxecto educativo de centro.
Este Traballo de Fin de Máster analiza o grao de coñecemento e concienciación do profesorado de Lingua Castelá e Literatura de Educación Secundaria en Galicia respecto ao tratamento transversal da educación ambiental, tal e como establece a LOMLOE (Lei Orgánica 3/2020) e o Decreto 156/2022 da Xunta de Galicia. A partir dun enfoque cualitativo, realízanse entrevistas a catro docentes dun centro educativo público situado nunha zona semiurbana da provincia da Coruña. A investigación estrutúrase ao redor de tres eixos: a sensibilización ambiental do profesorado, o coñecemento normativo sobre sustentabilidade no currículo e as prácticas docentes desenvolvidas na aula. Os resultados evidencian unha notable distancia entre o marco lexislativo e a súa aplicación real. Aínda que o profesorado recoñece a importancia de abordar os desafíos ambientais, o seu coñecemento sobre a normativa vixente é limitado, do mesmo xeito que a súa participación en proxectos institucionais vinculados á sustentabilidade. Ademais, a incorporación de contidos ecolóxicos na práctica docente é puntual e carece, na maioría dos casos, dunha planificación sistemática. Con todo, o estudo pon de relevo as múltiples posibilidades que ofrece a materia de Lingua Castelá e Literatura para traballar a educación ambiental, especialmente mediante a creación de itinerarios temáticos de lectura, o uso da ecocrítica como ferramenta pedagóxica e a integración de metodoloxías activas e interdisciplinares. O traballo conclúe cunha proposta de liñas de acción que permitan reforzar a formación do profesorado, fomentar a cooperación entre departamentos e consolidar a sustentabilidade como eixo vertebrador do proxecto educativo de centro.
Dirección
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Titoría)
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
BOURGOIN VERGONDY, EMMANUEL CLAUDE (Secretario/a)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Vogal)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
BOURGOIN VERGONDY, EMMANUEL CLAUDE (Secretario/a)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Vogal)
Alternativas para achegar os procesos históricos ao alumnado de secundaria. A fin do Antigo Réxime en Santiago de Compostela a través dunha ollada microhistórica
Autoría
U.T.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
U.T.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 12:00
09.07.2025 12:00
Resumo
Este traballo aborda o uso da microhistoria e da historia local como enfoques didácticos para o ensino da sociedade do Antigo Réxime e da Ilustración en secundaria. Analízase a súa fundamentación historiográfica e pedagóxica, e examínase o caso concreto de Santiago de Compostela como escenario de estudo. A proposta inclúe o deseño dunha intervención didáctica desenvolvida nunha aula de 3o da ESO, na que se empregaron fontes primarias, imaxes e elementos do contexto local para facilitar a comprensión do pasado e activar o pensamento histórico.
Este traballo aborda o uso da microhistoria e da historia local como enfoques didácticos para o ensino da sociedade do Antigo Réxime e da Ilustración en secundaria. Analízase a súa fundamentación historiográfica e pedagóxica, e examínase o caso concreto de Santiago de Compostela como escenario de estudo. A proposta inclúe o deseño dunha intervención didáctica desenvolvida nunha aula de 3o da ESO, na que se empregaron fontes primarias, imaxes e elementos do contexto local para facilitar a comprensión do pasado e activar o pensamento histórico.
Dirección
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Titoría)
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Titoría)
Tribunal
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Presidente/a)
CEINOS SANZ, MARIA CRISTINA (Secretario/a)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Vogal)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Presidente/a)
CEINOS SANZ, MARIA CRISTINA (Secretario/a)
PERMUY MARTINEZ, AIXA (Vogal)
A amálgama cultural de Toronto: a cartografía como metodoloxía para ensinar inglés en Escolas Oficiais de Idiomas
Autoría
R.T.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
R.T.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 11:00
11.07.2025 11:00
Resumo
Este traballo de fin de máster práctico explora o potencial pedagóxico da cartografía na ensinanza do inglés como lingua estranxeira (EFL) nas Escolas Oficiais de Idiomas (EOI). Mentres que o uso de mapas é habitual nas aulas de literatura, a súa aplicación na ensinanza de idiomas aínda non foi o suficientemente explorada. Por isto mesmo, este traballo céntrase no deseño dun mapa temático dos barrios étnicos de Toronto que se empregará como ferramenta didáctica nas clases de inglés do nivel C1.1. O mapa, estruturado coma un tríptico, compre funcións tanto espaciais como socioculturais, animando ao alumnado a reflexionar de xeito crítico sobre os conceptos de pluriculturalidade e interculturalidade. Alén da creación do mapa, deseñouse un conxunto de actividades seguindo o Decreto 81/2018, que promoven unha metodoloxía orientada á acción e baseada en tarefas que fomenta a autonomía del alumno e a aprendizaxe significativa. Esta proposta demostra como a cartografía pode ser un recurso valioso non só para a análise literaria, senón tamén para o fomento da conciencia intercultural e a aprendizaxe de competencias lingüísticas avanzadas nas aulas de inglés como lingua estranxeira.
Este traballo de fin de máster práctico explora o potencial pedagóxico da cartografía na ensinanza do inglés como lingua estranxeira (EFL) nas Escolas Oficiais de Idiomas (EOI). Mentres que o uso de mapas é habitual nas aulas de literatura, a súa aplicación na ensinanza de idiomas aínda non foi o suficientemente explorada. Por isto mesmo, este traballo céntrase no deseño dun mapa temático dos barrios étnicos de Toronto que se empregará como ferramenta didáctica nas clases de inglés do nivel C1.1. O mapa, estruturado coma un tríptico, compre funcións tanto espaciais como socioculturais, animando ao alumnado a reflexionar de xeito crítico sobre os conceptos de pluriculturalidade e interculturalidade. Alén da creación do mapa, deseñouse un conxunto de actividades seguindo o Decreto 81/2018, que promoven unha metodoloxía orientada á acción e baseada en tarefas que fomenta a autonomía del alumno e a aprendizaxe significativa. Esta proposta demostra como a cartografía pode ser un recurso valioso non só para a análise literaria, senón tamén para o fomento da conciencia intercultural e a aprendizaxe de competencias lingüísticas avanzadas nas aulas de inglés como lingua estranxeira.
Dirección
Fuentes Ríos, Aránzazu (Titoría)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Titoría)
Tribunal
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
A formación en inclusión educativa do profesorado de Bioloxía, realidade ou mito?
Autoría
C.T.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
C.T.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 12:30
10.07.2025 12:30
Resumo
Garantir unha educación inclusiva e equitativa require abordar de forma crítica a formación inicial do profesorado en materia de atención á diversidade, xa que esta constitúe as bases que permiten ofrecer unha resposta adecuada nunha contorna como é a aula de secundaria, especialmente dentro dun contexto que pretende apoiar a educación inclusiva. Este traballo trata de indagar acerca da formación sobre atención á diversidade na aula e inclusión educativa recibida polo profesorado de ensino secundario na materia de Bioloxía e Xeoloxía. Para iso, analizáronse guías docentes de estudos de grao e posgrao en procura de mencións dentro deste ámbito educativo. A análise, levado a cabo no Sistema Universitario Galego e a Universidade de Castilla-La Mancha, revela non só unha clara escaseza de contidos, senón diferenzas na súa repartición curricular. Coa finalidade de mellorar esta situación propóñense medidas como un acordo entre centros pertencentes ao mesmo distrito universitario para unificar e reforzar os contidos relativos á atención á diversidade e necesidades específicas de apoio educativo.
Garantir unha educación inclusiva e equitativa require abordar de forma crítica a formación inicial do profesorado en materia de atención á diversidade, xa que esta constitúe as bases que permiten ofrecer unha resposta adecuada nunha contorna como é a aula de secundaria, especialmente dentro dun contexto que pretende apoiar a educación inclusiva. Este traballo trata de indagar acerca da formación sobre atención á diversidade na aula e inclusión educativa recibida polo profesorado de ensino secundario na materia de Bioloxía e Xeoloxía. Para iso, analizáronse guías docentes de estudos de grao e posgrao en procura de mencións dentro deste ámbito educativo. A análise, levado a cabo no Sistema Universitario Galego e a Universidade de Castilla-La Mancha, revela non só unha clara escaseza de contidos, senón diferenzas na súa repartición curricular. Coa finalidade de mellorar esta situación propóñense medidas como un acordo entre centros pertencentes ao mesmo distrito universitario para unificar e reforzar os contidos relativos á atención á diversidade e necesidades específicas de apoio educativo.
Dirección
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Titoría)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Titoría)
Tribunal
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
A lexislación laboral “protectora” da muller en España no tránsito do século XIX ao XX
Autoría
M.T.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
M.T.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Servizos (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 18:00
07.07.2025 18:00
Resumo
Este traballo de fin de mestrado analiza a lexislación laboral “protectora” das mulleres en España no tránsito do século XIX ao XX, cuestionando o seu carácter realmente emancipador ou, pola contra, o seu papel como ferramenta de control social baixo unha lóxica patriarcal. A través dunha revisión historiográfica crítica e da contextualización das políticas públicas da época, examínanse as primeiras normas legais dirixidas ás mulleres traballadoras, como a Lei da Cadeira ou as restricións ao traballo nocturno. A proposta complétase cunha unidade didáctica deseñada para o ciclo formativo de Técnico Superior en Promoción da Igualdade de Xénero, empregando metodoloxías activas como a ABP e a gamificación. A finalidade educativa céntrase en fomentar a análise crítica, a perspectiva de xénero e o compromiso coa equidade e a xustiza social entre o alumnado da Formación Profesional. O estudo conclúe con que moitas das medidas aparentemente protectoras respondían a intereses morais e ideolóxicos, reproducindo estereotipos de xénero. Así mesmo, propón o uso da historia como ferramenta pedagóxica para entender os avances e desafíos pendentes en materia de igualdade laboral.
Este traballo de fin de mestrado analiza a lexislación laboral “protectora” das mulleres en España no tránsito do século XIX ao XX, cuestionando o seu carácter realmente emancipador ou, pola contra, o seu papel como ferramenta de control social baixo unha lóxica patriarcal. A través dunha revisión historiográfica crítica e da contextualización das políticas públicas da época, examínanse as primeiras normas legais dirixidas ás mulleres traballadoras, como a Lei da Cadeira ou as restricións ao traballo nocturno. A proposta complétase cunha unidade didáctica deseñada para o ciclo formativo de Técnico Superior en Promoción da Igualdade de Xénero, empregando metodoloxías activas como a ABP e a gamificación. A finalidade educativa céntrase en fomentar a análise crítica, a perspectiva de xénero e o compromiso coa equidade e a xustiza social entre o alumnado da Formación Profesional. O estudo conclúe con que moitas das medidas aparentemente protectoras respondían a intereses morais e ideolóxicos, reproducindo estereotipos de xénero. Así mesmo, propón o uso da historia como ferramenta pedagóxica para entender os avances e desafíos pendentes en materia de igualdade laboral.
Dirección
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Titoría)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Titoría)
Tribunal
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
NIETO VIEITES, ANA (Secretario/a)
MARIÑO FERNANDEZ, RAQUEL (Vogal)
VARELA PORTELA, CRISTINA (Presidente/a)
NIETO VIEITES, ANA (Secretario/a)
MARIÑO FERNANDEZ, RAQUEL (Vogal)
Deseño e Implementación dunha Intervención Educativa na Aula sobre a Lei de Hooke: Estratexias Didácticas e Avaliación do Impacto
Autoría
S.T.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
S.T.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 13:30
10.07.2025 13:30
Resumo
Neste traballo analízase unha intervención didáctica dirixida ao alumnado de 2º da ESO, centrada na comprensión da Lei de Hooke. A proposta combina o uso de simuladores virtuais, cuestionarios e actividades prácticas co obxectivo de traballar contidos curriculares ao tempo que se promove o desenvolvemento da competencia científica e dixital. O impacto da proposta avaliouse mediante un cuestionario aplicado antes e despois da intervención, o que permitiu identificar as ideas previas do alumnado e valorar a súa evolución conceptual ao longo da secuencia. Ademais, analizáronse as principais dificultades de aprendizaxe detectadas, entre as que destacan a confusión no uso de termos físicos ou a dificultade para asociar leis co seu significado. Os resultados mostran unha evolución positiva no recoñecemento de relacións como a proporcionalidade directa entre forza e elongación, así como unha mellora na interpretación e representación de datos mediante táboas e gráficas. Todo isto pon de manifesto a utilidade de metodoloxías activas baseadas na experimentación guiada e no uso de recursos dixitais.
Neste traballo analízase unha intervención didáctica dirixida ao alumnado de 2º da ESO, centrada na comprensión da Lei de Hooke. A proposta combina o uso de simuladores virtuais, cuestionarios e actividades prácticas co obxectivo de traballar contidos curriculares ao tempo que se promove o desenvolvemento da competencia científica e dixital. O impacto da proposta avaliouse mediante un cuestionario aplicado antes e despois da intervención, o que permitiu identificar as ideas previas do alumnado e valorar a súa evolución conceptual ao longo da secuencia. Ademais, analizáronse as principais dificultades de aprendizaxe detectadas, entre as que destacan a confusión no uso de termos físicos ou a dificultade para asociar leis co seu significado. Os resultados mostran unha evolución positiva no recoñecemento de relacións como a proporcionalidade directa entre forza e elongación, así como unha mellora na interpretación e representación de datos mediante táboas e gráficas. Todo isto pon de manifesto a utilidade de metodoloxías activas baseadas na experimentación guiada e no uso de recursos dixitais.
Dirección
TORRON CASAL, CAROLINA (Titoría)
TORRON CASAL, CAROLINA (Titoría)
Tribunal
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
BROCOS MOSQUERA, PABLO (Presidente/a)
Couce Santalla, Ana Isabel (Secretario/a)
CASAS QUIROGA, LUCIA (Vogal)
A morfoloxía nominal grecolatina dende a lingüística comparativa: estudo e posibilidades de aplicación no bacharelato
Autoría
M.T.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
M.T.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 10:00
07.07.2025 10:00
Resumo
O propósito deste Traballo de Fin de Mestrado é expor unha proposta de ensino para a materia Latín I (e transversalmente Grego I) en 1º de Bacharelato. Tomando como referencia o Decreto 157/2022 polo que se estabelece a ordenación e o currículo do Bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia, preséntase unha unidade didáctica que trata de aproximar ao alumnado á lingüística indoeuropea a partir do estudo comparativo da morfoloxía nominal do grego e do latín, con particular énfase na reconstrución do sistema casual. Cando resulte procedente, proporcionaranse exemplos doutras linguas indoeuropeas para apoiar a devandita reconstrución. O traballo comprende tres seccións. En primeiro lugar realízase unha introdución ao parentesco do latín e do grego, así como á historia, metodoloxía e posibilidades de aplicación da lingüística indoeuropea no currículo de Bacharelato. A segunda sección expón os contidos para traballar na unidade didáctica: a estrutura e tipoloxía da palabra indoeuropea, así como a reconstrución do sistema casual. Por último, preséntase unha unidade didáctica sobre as 5 cuestións abordadas na sección anterior. Procurarase a súa aplicación nun 1º de Bacharelato, dando conta dos resultados na conclusión.
O propósito deste Traballo de Fin de Mestrado é expor unha proposta de ensino para a materia Latín I (e transversalmente Grego I) en 1º de Bacharelato. Tomando como referencia o Decreto 157/2022 polo que se estabelece a ordenación e o currículo do Bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia, preséntase unha unidade didáctica que trata de aproximar ao alumnado á lingüística indoeuropea a partir do estudo comparativo da morfoloxía nominal do grego e do latín, con particular énfase na reconstrución do sistema casual. Cando resulte procedente, proporcionaranse exemplos doutras linguas indoeuropeas para apoiar a devandita reconstrución. O traballo comprende tres seccións. En primeiro lugar realízase unha introdución ao parentesco do latín e do grego, así como á historia, metodoloxía e posibilidades de aplicación da lingüística indoeuropea no currículo de Bacharelato. A segunda sección expón os contidos para traballar na unidade didáctica: a estrutura e tipoloxía da palabra indoeuropea, así como a reconstrución do sistema casual. Por último, preséntase unha unidade didáctica sobre as 5 cuestións abordadas na sección anterior. Procurarase a súa aplicación nun 1º de Bacharelato, dando conta dos resultados na conclusión.
Dirección
Criado Boado, Cecilia (Titoría)
Criado Boado, Cecilia (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Secretario/a)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Vogal)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
GARCIA DOCAMPO, LAURA (Secretario/a)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Vogal)
Desmontando Roma: Unha experiencia de innovación didáctica dende o social e o ambiental
Autoría
D.V.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
D.V.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
08.07.2025 13:30
08.07.2025 13:30
Resumo
A historia da Antiga Roma preséntase coma unha excelente oportunidade para traballar a perspectiva crítica facendo conexións entre o pasado e o presente co obxectivo de desmontar un relato mitificado. Esta investigación educativa, derivada dunha actuación didáctica realizada en tres grupos de 1º da ESO dun centro da Comarca do Deza, focalízase en dúas cuestións de candente actualidade: a escravitude e o cambio climático. A través dunha metodoloxía que bebe do uso de estratexias activas como o traballo con fontes, o diálogo e a reflexión constantes e o traballo cooperativo, promóvese no alumnado unha mirada histórica crítica e fundamentada. Os resultados amosan unha ruptura co discurso tradicional, unha maior conciencia da inxustiza estrutural da sociedade romana e unha comprensión do clima como axente histórico, así como a capacidade de establecer pontes co presente e formular reflexións éticas.
A historia da Antiga Roma preséntase coma unha excelente oportunidade para traballar a perspectiva crítica facendo conexións entre o pasado e o presente co obxectivo de desmontar un relato mitificado. Esta investigación educativa, derivada dunha actuación didáctica realizada en tres grupos de 1º da ESO dun centro da Comarca do Deza, focalízase en dúas cuestións de candente actualidade: a escravitude e o cambio climático. A través dunha metodoloxía que bebe do uso de estratexias activas como o traballo con fontes, o diálogo e a reflexión constantes e o traballo cooperativo, promóvese no alumnado unha mirada histórica crítica e fundamentada. Os resultados amosan unha ruptura co discurso tradicional, unha maior conciencia da inxustiza estrutural da sociedade romana e unha comprensión do clima como axente histórico, así como a capacidade de establecer pontes co presente e formular reflexións éticas.
Dirección
PIÑEIRA MANTIÑAN, MARIA JOSE (Titoría)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES Cotitoría
PIÑEIRA MANTIÑAN, MARIA JOSE (Titoría)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES Cotitoría
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Secretario/a)
Lopez , Lucrezia (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Presidente/a)
VARGAS CALLEJAS, GERMAN (Secretario/a)
Lopez , Lucrezia (Vogal)
Educar contra a guerra: Os medios audiovisuais e a reconstrución de relatos, memorias e imaxinarios bélicos coma plataformas para unha educación en valores de paz
Autoría
J.L.V.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
J.L.V.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 11:00
09.07.2025 11:00
Resumo
O presente traballo desenvolve unha investigación educativa centrada na análise das potencialidades que a distintas escalas (académica, didáctica e cívica) observa o estudo da guerra contemporánea dende a educación en valores. A hipótese xira así en torno das aportación que a adopción do bélico coma tema faría á conformación dun ensino en Historia máis transversal, actual, útil e propenso ao afianzamento de valores. A investigación concrétase ademais nunha actuación en aula (curricularmente adscrita ás materias de Xeografía e Historia e Historia do Mundo Contemporáneo, de 4º da ESO e 1º de Bach.), coa que se comproban as teses; analizando actividades, materiais e outras escollas metodolóxicas. Así, a través dos datos obtidos, constátase como unha aproximación didáctica á educación en valores, combinada cunha selección temática centrada na guerra; permite non só unha educación máis aplicada, comprometida e significada, senón que fomenta tamén coñecementos e competencias de relevancia. Sobresaen os pensamentos histórico e crítico, o manexo de fontes, a memoria histórica ou a defensa dos valores de paz, democracia e DDHH. Todo elo sen desmerecer a aportación a un ensino máis participativo que logra o recurso a fontes (maiormente audiovisuais e primarias) ou a aposta por unha Historia máis emocional e cultural.
O presente traballo desenvolve unha investigación educativa centrada na análise das potencialidades que a distintas escalas (académica, didáctica e cívica) observa o estudo da guerra contemporánea dende a educación en valores. A hipótese xira así en torno das aportación que a adopción do bélico coma tema faría á conformación dun ensino en Historia máis transversal, actual, útil e propenso ao afianzamento de valores. A investigación concrétase ademais nunha actuación en aula (curricularmente adscrita ás materias de Xeografía e Historia e Historia do Mundo Contemporáneo, de 4º da ESO e 1º de Bach.), coa que se comproban as teses; analizando actividades, materiais e outras escollas metodolóxicas. Así, a través dos datos obtidos, constátase como unha aproximación didáctica á educación en valores, combinada cunha selección temática centrada na guerra; permite non só unha educación máis aplicada, comprometida e significada, senón que fomenta tamén coñecementos e competencias de relevancia. Sobresaen os pensamentos histórico e crítico, o manexo de fontes, a memoria histórica ou a defensa dos valores de paz, democracia e DDHH. Todo elo sen desmerecer a aportación a un ensino máis participativo que logra o recurso a fontes (maiormente audiovisuais e primarias) ou a aposta por unha Historia máis emocional e cultural.
Dirección
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Titoría)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Titoría)
Tribunal
Castro Fernández, Belén María (Coordinador)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Castro Fernández, Belén María (Coordinador)
MIGUES RODRIGUEZ, VITOR MANUEL (Secretario/a)
SANJUAN ROCA, MARIA DEL MAR (Vogal)
Literatura e perspectiva de xénero na aula de inglés como lingua estranxeira en educación secundaria
Autoría
E.V.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
E.V.R.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
11.07.2025 12:30
11.07.2025 12:30
Resumo
Na actualidade, contémplase o ensino de linguas estranxeiras como unha ferramenta que contribúe a eliminar fronteiras e á expansión da conciencia intercultural, ampliando así as perspectivas e expectativas do alumnado. Con todo, a literatura, sendo unha parte esencial da cultura, semella quedar relegada a un segundo plano dentro do currículo de Lingua Estranxeira (Inglés) na Educación Secundaria Obrigatoria (ESO). O presente traballo pretende pór a literatura de relevo, explorando diferentes técnicas e o seu potencial como ferramenta educativa que contribúe ao enriquecemento e á expansión do coñecemento do alumnado sobre a lingua estranxeira a estudar. Ademais, a lexislación educativa dos últimos anos ten adoptado unha perspectiva cada vez máis feminista a prol da igualdade efectiva entre xéneros, o que constitúe unha meta primordial no contexto educativo actual. Este traballo de investigación analiza o lugar que a literatura ocupou nas estratexias pedagóxicas tradicionais e busca discernir o papel que se lle dá nos marcos lexislativos actuais, ao mesmo tempo que explora a lexislación educativa a prol do feminismo e a igualdade entre xéneros. Deste xeito, o traballo constitúe un estudo para a aula de inglés na educación secundaria que integra os dous aspectos presentados: explórase a literatura como instrumento pedagóxico a través do uso de fragmentos literarios de autoras feministas para incorporar a perspectiva de xénero, buscando que o alumnado desenvolva unha visión crítica cara as esixencias do presente mentres mellora as súas competencias en lingua inglesa.
Na actualidade, contémplase o ensino de linguas estranxeiras como unha ferramenta que contribúe a eliminar fronteiras e á expansión da conciencia intercultural, ampliando así as perspectivas e expectativas do alumnado. Con todo, a literatura, sendo unha parte esencial da cultura, semella quedar relegada a un segundo plano dentro do currículo de Lingua Estranxeira (Inglés) na Educación Secundaria Obrigatoria (ESO). O presente traballo pretende pór a literatura de relevo, explorando diferentes técnicas e o seu potencial como ferramenta educativa que contribúe ao enriquecemento e á expansión do coñecemento do alumnado sobre a lingua estranxeira a estudar. Ademais, a lexislación educativa dos últimos anos ten adoptado unha perspectiva cada vez máis feminista a prol da igualdade efectiva entre xéneros, o que constitúe unha meta primordial no contexto educativo actual. Este traballo de investigación analiza o lugar que a literatura ocupou nas estratexias pedagóxicas tradicionais e busca discernir o papel que se lle dá nos marcos lexislativos actuais, ao mesmo tempo que explora a lexislación educativa a prol do feminismo e a igualdade entre xéneros. Deste xeito, o traballo constitúe un estudo para a aula de inglés na educación secundaria que integra os dous aspectos presentados: explórase a literatura como instrumento pedagóxico a través do uso de fragmentos literarios de autoras feministas para incorporar a perspectiva de xénero, buscando que o alumnado desenvolva unha visión crítica cara as esixencias do presente mentres mellora as súas competencias en lingua inglesa.
Dirección
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Titoría)
FERNANDEZ FERNANDEZ, MARTIN (Titoría)
Tribunal
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
PEREIRA ROMASANTA, RAQUEL (Secretario/a)
FERNANDEZ VAZQUEZ, MARIA DEL MAR (Vogal)
As escolas da emigración en Galicia
Autoría
N.V.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
N.V.M.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Sociais e Humanidades (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 16:00
09.07.2025 16:00
Resumo
Durante o primeiro terzo do século XX, a comunidade galega emigrante en América xogou un rol importantísimo na dinamización educativa da Galicia rural, coa construción de máis de 300 escolas primarias en moitas aldeas das catro provincias, alí onde a rede escolar estatal aínda era moi deficiente. Isto foi posible grazas ao impulso asociativo dos emigrantes e á súa coordinación co movemento agrario que paralelamente se desenvolvía a nivel parroquial e expandíase por toda a comunidade. Este comportamento excepcional, único dunha comunidade emigrante foi amplamente investigado e documentado pola historiografía. Con todo, o coñecemento sobre estas experiencias raramente chega ás aulas da escola secundaria. Dáse así certo paradoxo na que, mentres no plano historiográfico sobran elementos para destacar os factores positivos que trouxo para Galicia o éxodo poboacional de finais do século XIX e principios do XX, no plano do sentido común segue primando unha narrativa do fenómeno migratorio que poné o acento nas súas consecuencias negativas. Á súa vez, no marco dunha Galicia que envellece, é grazas á chegada de inmigrantes que se mantén un saldo poboacional positivo. E moitos destes novos habitantes comparten as clases de secundaria coa poboación autóctona, algo que queda de manifesto na aula de Ámbito Social IV da Escola Secundaria de Adultos do IES Xelmírez I de Santiago de Compostela, sitio onde levamos adiante a situación de aprendizaxe deseñada sobre esta temática. Baseándonos en metodoloxías de ensino activo, utilizamos o coñecemento patrimonial da Escola de Tallós en Dodro para rescatar estas experiencias asociativas da historia recente, que foron unha vía para a solución de problemas sociais, no marco de coñecer un pasado migratorio do que se poden obter claves para pensar problemas actuais e construír novos lazos comunitarios nunha poboación con crecente peso inmigrante.
Durante o primeiro terzo do século XX, a comunidade galega emigrante en América xogou un rol importantísimo na dinamización educativa da Galicia rural, coa construción de máis de 300 escolas primarias en moitas aldeas das catro provincias, alí onde a rede escolar estatal aínda era moi deficiente. Isto foi posible grazas ao impulso asociativo dos emigrantes e á súa coordinación co movemento agrario que paralelamente se desenvolvía a nivel parroquial e expandíase por toda a comunidade. Este comportamento excepcional, único dunha comunidade emigrante foi amplamente investigado e documentado pola historiografía. Con todo, o coñecemento sobre estas experiencias raramente chega ás aulas da escola secundaria. Dáse así certo paradoxo na que, mentres no plano historiográfico sobran elementos para destacar os factores positivos que trouxo para Galicia o éxodo poboacional de finais do século XIX e principios do XX, no plano do sentido común segue primando unha narrativa do fenómeno migratorio que poné o acento nas súas consecuencias negativas. Á súa vez, no marco dunha Galicia que envellece, é grazas á chegada de inmigrantes que se mantén un saldo poboacional positivo. E moitos destes novos habitantes comparten as clases de secundaria coa poboación autóctona, algo que queda de manifesto na aula de Ámbito Social IV da Escola Secundaria de Adultos do IES Xelmírez I de Santiago de Compostela, sitio onde levamos adiante a situación de aprendizaxe deseñada sobre esta temática. Baseándonos en metodoloxías de ensino activo, utilizamos o coñecemento patrimonial da Escola de Tallós en Dodro para rescatar estas experiencias asociativas da historia recente, que foron unha vía para a solución de problemas sociais, no marco de coñecer un pasado migratorio do que se poden obter claves para pensar problemas actuais e construír novos lazos comunitarios nunha poboación con crecente peso inmigrante.
Dirección
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Titoría)
SOUTO BLANCO, MARIA JESUS (Titoría)
Tribunal
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Vogal)
Nogueira Pérez, Miguel Ángel (Presidente/a)
ALVAREZ SEOANE, CARMEN DENEBOLA (Secretario/a)
DOMINGUEZ ALMANSA, ANDRES (Vogal)
Os eternos mundos pedagóxicos de Roald Dahl: Transmedialidade na Educación Secundaria.
Autoría
C.V.Q.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
C.V.Q.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
09.07.2025 10:00
09.07.2025 10:00
Resumo
Este traballo explorará o valor pedagóxico da obra de Roald Dahl para a docencia da lingua inglesa na Educación Secundaria Obrigatoria. A análise centrarase non só nas novelas máis coñecidas do autor británico e as súas adaptacións cinematográficas, senón tamén nalgunhas historias curtas, non tan recoñecidas, que proporcionarían ó profesorado un maior rango de selección á hora de tratar diferentes temas na aula. O uso destas obras servirá, non só para fomentar a aprendizaxe do Inglés coma lingua estranxeira, senón tamén para tratar os temas que que Dahl suxire ou critica neles, e que resultan de grande relevancia nesta etapa educativa. Dada a natureza eterna (e popular de xeración en xeración) da obra literaria de Dahl e as diversas adaptacións artísticas que foron xurdindo co tempo, son posibles multitude de explotacións didácticas deste universo literario e algunhas propostas máis que interesantes para o ensino do Inglés nas aulas de secundaria hoxe en día. Ademais de servir de base para unha serie de discusións ou como punto de reflexión sobre as diferentes estratexias pedagóxicas, exploraranse o valor engadido de introducir a obra de Dahl no currículo de Lingua Inglesa e a transmedialidade no canto da lectura de adaptacións de clásicos.
Este traballo explorará o valor pedagóxico da obra de Roald Dahl para a docencia da lingua inglesa na Educación Secundaria Obrigatoria. A análise centrarase non só nas novelas máis coñecidas do autor británico e as súas adaptacións cinematográficas, senón tamén nalgunhas historias curtas, non tan recoñecidas, que proporcionarían ó profesorado un maior rango de selección á hora de tratar diferentes temas na aula. O uso destas obras servirá, non só para fomentar a aprendizaxe do Inglés coma lingua estranxeira, senón tamén para tratar os temas que que Dahl suxire ou critica neles, e que resultan de grande relevancia nesta etapa educativa. Dada a natureza eterna (e popular de xeración en xeración) da obra literaria de Dahl e as diversas adaptacións artísticas que foron xurdindo co tempo, son posibles multitude de explotacións didácticas deste universo literario e algunhas propostas máis que interesantes para o ensino do Inglés nas aulas de secundaria hoxe en día. Ademais de servir de base para unha serie de discusións ou como punto de reflexión sobre as diferentes estratexias pedagóxicas, exploraranse o valor engadido de introducir a obra de Dahl no currículo de Lingua Inglesa e a transmedialidade no canto da lectura de adaptacións de clásicos.
Dirección
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Titoría)
RODRIGUEZ NIETO, SANDRA (Titoría)
Tribunal
LOPEZ SANDEZ, MARIA (Coordinador)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Secretario/a)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Vogal)
LOPEZ SANDEZ, MARIA (Coordinador)
Fuentes Ríos, Aránzazu (Secretario/a)
PALACIOS MARTINEZ, IGNACIO MIGUEL (Vogal)
Desenvolvemento da lectura crítica e a competencia lectora na educación secundaria
Autoría
A.V.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
A.V.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
10.07.2025 10:00
10.07.2025 10:00
Resumo
Este traballo ten como obxectivo examinar o desempeño e desenvolvemento da competencia lectora e crítica do alumnado de educación secundaria utilizando o marco de avaliación PISA como referencia. A metodoloxía fundaméntase na investigación cualitativa e en particular dentro dos estudos de caso. Os participantes son 15 alumnos de 4º de Educación Secundaria Obrigatoria da materia lingua castelá e literatura. O estudo levarase a cabo durante o Practicum II, e a toma de datos incluirá unha proba confeccionada especificamente para a avaliación das competencias. Os datos examinaranse a través da estratexia de análise do contido, para o cal se elaborarán rúbricas que permitirán dar resposta ao propósito da investigación. Cómpre aclarar que este estudo, por motivos alleos ao mesmo, tivo que ser modificado, e, en lugar de contar cunha intervención na aula para comprobar se se producen cambios despois da mesma, a investigación terá un carácter diagnóstico que recollerá cal é a situación das competencias lectora e crítica ao final da etapa educativa obrigatoria.
Este traballo ten como obxectivo examinar o desempeño e desenvolvemento da competencia lectora e crítica do alumnado de educación secundaria utilizando o marco de avaliación PISA como referencia. A metodoloxía fundaméntase na investigación cualitativa e en particular dentro dos estudos de caso. Os participantes son 15 alumnos de 4º de Educación Secundaria Obrigatoria da materia lingua castelá e literatura. O estudo levarase a cabo durante o Practicum II, e a toma de datos incluirá unha proba confeccionada especificamente para a avaliación das competencias. Os datos examinaranse a través da estratexia de análise do contido, para o cal se elaborarán rúbricas que permitirán dar resposta ao propósito da investigación. Cómpre aclarar que este estudo, por motivos alleos ao mesmo, tivo que ser modificado, e, en lugar de contar cunha intervención na aula para comprobar se se producen cambios despois da mesma, a investigación terá un carácter diagnóstico que recollerá cal é a situación das competencias lectora e crítica ao final da etapa educativa obrigatoria.
Dirección
Crujeiras Pérez, Beatriz (Titoría)
Crujeiras Pérez, Beatriz (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
BOURGOIN VERGONDY, EMMANUEL CLAUDE (Secretario/a)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Vogal)
RODRIGUEZ ABRUÑEIRAS, PAULA (Presidente/a)
BOURGOIN VERGONDY, EMMANUEL CLAUDE (Secretario/a)
LOPEZ GOMEZ, SILVIA (Vogal)
Deconstrución de estereotipos femininos a través da literatura grega: unha proposta de intervención didáctica
Autoría
L.V.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
L.V.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas (Campus Santiago)
Data da defensa
07.07.2025 17:00
07.07.2025 17:00
Resumo
Os estereotipos de xénero son construcións socioculturais que gañan importancia e agudizan a súa rixidez na etapa da adolescencia e que, se se perpetúan, poden servir de base directa a actitudes sexistas e de violencia contra a muller. Amósase como unha necesidade a incorporación de propostas didácticas que aborden estes estereotipos de maneira crítica; e a literatura grecolatina resulta unha área moi produtiva para facelo. Polo tanto, neste traballo elaborarase unha proposta didáctica para a materia de Grego II (en 2º de Bacharelato) que permita ao alumnado familiarizarse cos trazos esenciais dos principais xéneros literarios gregos arcaicos e clásicos a partir de pasaxes relevantes e iluminadoras, utilizando como fío condutor as personaxes femininas e os estereotipos que as rodean. Tendo como elemento central a lectura e comentario crítico dos textos, nesta proposta incorporaranse tamén actividades e dinámicas de enfoques metodolóxicos diversos co obxectivo de que resulten gratificantes e significativas para o alumnado. Unha constante na unidade será o establecemento de conexións con realidades actuais e próximas ao universo social e cultural do alumnado e a incorporación de produtos da tradición clásica.
Os estereotipos de xénero son construcións socioculturais que gañan importancia e agudizan a súa rixidez na etapa da adolescencia e que, se se perpetúan, poden servir de base directa a actitudes sexistas e de violencia contra a muller. Amósase como unha necesidade a incorporación de propostas didácticas que aborden estes estereotipos de maneira crítica; e a literatura grecolatina resulta unha área moi produtiva para facelo. Polo tanto, neste traballo elaborarase unha proposta didáctica para a materia de Grego II (en 2º de Bacharelato) que permita ao alumnado familiarizarse cos trazos esenciais dos principais xéneros literarios gregos arcaicos e clásicos a partir de pasaxes relevantes e iluminadoras, utilizando como fío condutor as personaxes femininas e os estereotipos que as rodean. Tendo como elemento central a lectura e comentario crítico dos textos, nesta proposta incorporaranse tamén actividades e dinámicas de enfoques metodolóxicos diversos co obxectivo de que resulten gratificantes e significativas para o alumnado. Unha constante na unidade será o establecemento de conexións con realidades actuais e próximas ao universo social e cultural do alumnado e a incorporación de produtos da tradición clásica.
Dirección
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Titoría)
AMADO RODRIGUEZ, MARIA TERESA (Titoría)
Tribunal
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
VIDAL ESTEVEZ, BENJAMIN (Secretario/a)
Criado Boado, Cecilia (Vogal)
ZAS VARELA, MARIA LUZ (Presidente/a)
VIDAL ESTEVEZ, BENJAMIN (Secretario/a)
Criado Boado, Cecilia (Vogal)
O impacto das normas de xénero nas películas de animación sobre a identidade e as expectativas de xénero das nenas
Autoría
Q.W.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Q.W.
Máster Universitario en Igualdade, Xénero e Educación
Data da defensa
14.02.2025 10:00
14.02.2025 10:00
Resumo
Este Traballo Fin de Máster pretende analizar as normas de xénero nas primeiras películas de animación de Disney, concretamente como estas normas afectan á constitución da identidade de xénero das nenas, á súa motivación de logro e ás súas eleccións profesionais. A través da análise das películas clásicas de princesas de Disney, podemos ver claramente que as películas de animación inflúen na personalidade e no comportamento das nenas. Os personaxes femininos destes filmes adoitan presentar a imaxe tradicional de dama, facendo fincapé en calidades como a mansedume, a obediencia e a dependencia dos homes. Este estereotipo de xénero refórzase a través da trama e dos roles definidos, afectando a identidade das nenas a medida que medran e a elección de futuras carreiras.
Este Traballo Fin de Máster pretende analizar as normas de xénero nas primeiras películas de animación de Disney, concretamente como estas normas afectan á constitución da identidade de xénero das nenas, á súa motivación de logro e ás súas eleccións profesionais. A través da análise das películas clásicas de princesas de Disney, podemos ver claramente que as películas de animación inflúen na personalidade e no comportamento das nenas. Os personaxes femininos destes filmes adoitan presentar a imaxe tradicional de dama, facendo fincapé en calidades como a mansedume, a obediencia e a dependencia dos homes. Este estereotipo de xénero refórzase a través da trama e dos roles definidos, afectando a identidade das nenas a medida que medran e a elección de futuras carreiras.
Dirección
Sampedro Vizcaya, María José (Titoría)
Sampedro Vizcaya, María José (Titoría)
Tribunal
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
GARCIA MARIN, JORGE (Secretario/a)
ANTELO MARTELO, MONICA (Vogal)
GOMEZ VAZQUEZ, BEGOÑA (Presidente/a)
GARCIA MARIN, JORGE (Secretario/a)
ANTELO MARTELO, MONICA (Vogal)