Revisión sistemática da competencia dixital docente na educación secundaria
Autoría
R.A.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Primario e Secundario (Campus Lugo)
R.A.G.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Primario e Secundario (Campus Lugo)
Data da defensa
17.02.2025 13:00
17.02.2025 13:00
Resumo
Debido ao rápido desenvolvemento das tecnoloxías da información e a comunicación no ámbito educativo, os docentes requiren dunha formación e capacitación de competencias dixitais que favorezan ao proceso de ensino e aprendizaxe e, por conseguinte, contribúan á mellora da calidade do sistema educativo. Este Traballo Fin de Máster baséase nunha investigación documental centrada na competencia dixital do profesorado español en educación secundaria. Optouse pola revisión sistemática de artigos publicados nos últimos cinco anos na bases de datos de Web of Science. A partir dos criterios de inclusión conformouse unha mostra de 14 publicacións que foron analizadas segundo a temática principal contida. Os resultados obtidos apuntan a catro temáticas predominantes nas investigacións recentes: nivel de competencia, marco curricular, inclusión tecnolóxica e recomendacións. Establécese un nivel medio de competencia dos e das docentes, sendo a idade e o xénero factores condicionantes. Así mesmo, a formación continua, xunto co establecemento de certificacións regradas son recomendacións prioritarias nos estudos sobre competencia dixital docente.
Debido ao rápido desenvolvemento das tecnoloxías da información e a comunicación no ámbito educativo, os docentes requiren dunha formación e capacitación de competencias dixitais que favorezan ao proceso de ensino e aprendizaxe e, por conseguinte, contribúan á mellora da calidade do sistema educativo. Este Traballo Fin de Máster baséase nunha investigación documental centrada na competencia dixital do profesorado español en educación secundaria. Optouse pola revisión sistemática de artigos publicados nos últimos cinco anos na bases de datos de Web of Science. A partir dos criterios de inclusión conformouse unha mostra de 14 publicacións que foron analizadas segundo a temática principal contida. Os resultados obtidos apuntan a catro temáticas predominantes nas investigacións recentes: nivel de competencia, marco curricular, inclusión tecnolóxica e recomendacións. Establécese un nivel medio de competencia dos e das docentes, sendo a idade e o xénero factores condicionantes. Así mesmo, a formación continua, xunto co establecemento de certificacións regradas son recomendacións prioritarias nos estudos sobre competencia dixital docente.
Dirección
ARTO BLANCO, MONICA (Titoría)
ARTO BLANCO, MONICA (Titoría)
Tribunal
Barreira Cerqueiras, Eva María (Presidente/a)
DIAZ BALADO, ALICIA (Secretario/a)
GOMEZ GOMEZ, MARIA CARMEN (Vogal)
Barreira Cerqueiras, Eva María (Presidente/a)
DIAZ BALADO, ALICIA (Secretario/a)
GOMEZ GOMEZ, MARIA CARMEN (Vogal)
Argallar - A natureza como medio de xogo no rural.
Autoría
T.C.M.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
T.C.M.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
25.06.2025 11:15
25.06.2025 11:15
Resumo
Este Traballo Fin de Máster (TFM) céntrase no estudo dos xoguetes naturais populares en Galicia, dende a perspectiva da pedagoxía do lugar e salientando o seu valor educativo e cultural. Para tal fin, procura responder ás seguintes cuestións: En que medida os xoguetes naturais inflúen no desenvolvemento da infancia? Que causas contribuíron á súa progresiva desaparición? Como pode a súa recuperación enriquecer a educación actual? A análise teórica abrangue aspectos fundamentais como a importancia do xogo na infancia e os debates actuais sobre o mesmo, a pedagoxía do lugar como marco de referencia para comprender a vinculación entre o xogo e a contorna e o valor educativo dos xoguetes populares naturais no contexto galego. Este traballo pon en valor ademais diversas publicacións e iniciativas centradas na recuperación do xogo popular galego, destacando traballos como o do Recuncho das Argalladas e Xotramu. Como proposta educativa, presentarase unha intervención orientada á revitalización dos xoguetes naturais mediante o deseño dunha actividade que potencie o xogo interxeracional e sostible. A través deste estudo, preténdese non só reivindicar o valor cultural e educativo dos xoguetes tradicionais, senón tamén contribuír á creación de experiencias lúdicas máis respectuosas co medio e coa identidade local.
Este Traballo Fin de Máster (TFM) céntrase no estudo dos xoguetes naturais populares en Galicia, dende a perspectiva da pedagoxía do lugar e salientando o seu valor educativo e cultural. Para tal fin, procura responder ás seguintes cuestións: En que medida os xoguetes naturais inflúen no desenvolvemento da infancia? Que causas contribuíron á súa progresiva desaparición? Como pode a súa recuperación enriquecer a educación actual? A análise teórica abrangue aspectos fundamentais como a importancia do xogo na infancia e os debates actuais sobre o mesmo, a pedagoxía do lugar como marco de referencia para comprender a vinculación entre o xogo e a contorna e o valor educativo dos xoguetes populares naturais no contexto galego. Este traballo pon en valor ademais diversas publicacións e iniciativas centradas na recuperación do xogo popular galego, destacando traballos como o do Recuncho das Argalladas e Xotramu. Como proposta educativa, presentarase unha intervención orientada á revitalización dos xoguetes naturais mediante o deseño dunha actividade que potencie o xogo interxeracional e sostible. A través deste estudo, preténdese non só reivindicar o valor cultural e educativo dos xoguetes tradicionais, senón tamén contribuír á creación de experiencias lúdicas máis respectuosas co medio e coa identidade local.
Dirección
BLANCO MOSQUERA, VICENTE (Titoría)
CIDRAS ROBLES, SALVADOR Cotitoría
BLANCO MOSQUERA, VICENTE (Titoría)
CIDRAS ROBLES, SALVADOR Cotitoría
Tribunal
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Presidente/a)
GARCIA ROMERO, DAVID (Secretario/a)
NUÑEZ GARCIA, JESICA (Vogal)
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Presidente/a)
GARCIA ROMERO, DAVID (Secretario/a)
NUÑEZ GARCIA, JESICA (Vogal)
A identidade sonora e a percepción auditiva do alumnado na Educación Primaria: análise e posibilidades no desenvolvemento artístico
Autoría
M.C.G.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
M.C.G.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
25.06.2025 10:00
25.06.2025 10:00
Resumo
A expresión a través do son forma parte da tradición e constitúe un elemento esencial no desenvolvemento individual e colectivo. Como axente comunicativo, a música preserva a identidade cultural e o patrimonio sonoro, reflectindo, a contorna e as tradicións da comunidade. A percepción auditiva inflúe na construción de significados culturais e no crecemento persoal do alumnado, polo que a súa incorporación na práctica educativa resulta fundamental, especialmente na área artística, favorecendo a sensibilidade cultural e emocional mediante a escoita activa. Este estudo exploratorio, dende unha perspectiva interpretativa, analiza a identidade sonora e a percepción auditiva do alumnado en sexto de Educación Primaria, sustentándose nos conceptos de identidade sonora, percepción auditiva e paisaxe sonora, examinando o papel da música tradicional galega e os sons da vida cotiá na construción da identidade colectiva e individual. Empregouse un deseño cuantitativo cun cuestionario, que inclúe preguntas e unha sección de audición, para analizar a percepción dos estudantes sobre os sons da súa contorna e os significados socioculturais e afectivos que lles atribúen. O traballo de campo levouse a cabo en centros educativos de Vilalba e Xermade, tanto rurais como dos urbanos, para explorar as diferenzas na percepción auditiva segundo a súa localización xeográfica a súa influencia cultural. En definitiva, a investigación pretende desenvolver unha innovación educativa que contribúa á valoración da identidade sonora como parte fundamental da aprendizaxe, destacando o valor da escoita activa como ferramenta educativa e favorecendo a integración da música tradicional e da linguaxe sonora no desenvolvemento do alumnado.
A expresión a través do son forma parte da tradición e constitúe un elemento esencial no desenvolvemento individual e colectivo. Como axente comunicativo, a música preserva a identidade cultural e o patrimonio sonoro, reflectindo, a contorna e as tradicións da comunidade. A percepción auditiva inflúe na construción de significados culturais e no crecemento persoal do alumnado, polo que a súa incorporación na práctica educativa resulta fundamental, especialmente na área artística, favorecendo a sensibilidade cultural e emocional mediante a escoita activa. Este estudo exploratorio, dende unha perspectiva interpretativa, analiza a identidade sonora e a percepción auditiva do alumnado en sexto de Educación Primaria, sustentándose nos conceptos de identidade sonora, percepción auditiva e paisaxe sonora, examinando o papel da música tradicional galega e os sons da vida cotiá na construción da identidade colectiva e individual. Empregouse un deseño cuantitativo cun cuestionario, que inclúe preguntas e unha sección de audición, para analizar a percepción dos estudantes sobre os sons da súa contorna e os significados socioculturais e afectivos que lles atribúen. O traballo de campo levouse a cabo en centros educativos de Vilalba e Xermade, tanto rurais como dos urbanos, para explorar as diferenzas na percepción auditiva segundo a súa localización xeográfica a súa influencia cultural. En definitiva, a investigación pretende desenvolver unha innovación educativa que contribúa á valoración da identidade sonora como parte fundamental da aprendizaxe, destacando o valor da escoita activa como ferramenta educativa e favorecendo a integración da música tradicional e da linguaxe sonora no desenvolvemento do alumnado.
Dirección
ROMERO TABEAYO, MARIA ISABEL (Titoría)
ROMERO TABEAYO, MARIA ISABEL (Titoría)
Tribunal
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Presidente/a)
GARCIA ROMERO, DAVID (Secretario/a)
NUÑEZ GARCIA, JESICA (Vogal)
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Presidente/a)
GARCIA ROMERO, DAVID (Secretario/a)
NUÑEZ GARCIA, JESICA (Vogal)
Revalorización Educativa do Camiño de Santiago Portugués e a súa Promoción a través de Propostas Culturais
Autoría
A.G.C.S.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
A.G.C.S.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 16:30
23.06.2025 16:30
Resumo
Este Traballo Fin de Máster céntrase na revalorización do Camiño de Santiago Portugués pola Costa, concretamente na etapa que transcorre entre Padrón e Santiago de Compostela. A través dunha revisión teórica e dunha análise do patrimonio material e inmaterial vinculado ao Camiño, este traballo propón estratexias para integrar o devandito roteiro en actividades formativas cun enfoque experiencial. O obxectivo é que os participantes non só percorran o camiño, senón que vivan unha experiencia enriquecedora a nivel persoal, cultural e educativo. Para iso, expóñense diversas propostas prácticas que buscan fomentar a aprendizaxe significativa e a conexión coa contorna. Estas actividades están deseñadas para favorecer unha comprensión máis profunda do contexto histórico, económico e social do Camiño e das zonas transitadas, á vez que se busca promover o desenvolvemento de competencias chave nos participantes. O enfoque metodolóxico establécese co fin de ofrecer unha visión integral sobre como o tránsito polos distintos lugares que atravesa o Camiño de Santiago pode converterse nun recurso pedagóxico e cultural de gran valor. En última instancia, este TFM busca contribuír á difusión e conservación deste Camiño Portugués desde unha óptica innovadora, adaptada tamén ás necesidades formativas do século XXI.
Este Traballo Fin de Máster céntrase na revalorización do Camiño de Santiago Portugués pola Costa, concretamente na etapa que transcorre entre Padrón e Santiago de Compostela. A través dunha revisión teórica e dunha análise do patrimonio material e inmaterial vinculado ao Camiño, este traballo propón estratexias para integrar o devandito roteiro en actividades formativas cun enfoque experiencial. O obxectivo é que os participantes non só percorran o camiño, senón que vivan unha experiencia enriquecedora a nivel persoal, cultural e educativo. Para iso, expóñense diversas propostas prácticas que buscan fomentar a aprendizaxe significativa e a conexión coa contorna. Estas actividades están deseñadas para favorecer unha comprensión máis profunda do contexto histórico, económico e social do Camiño e das zonas transitadas, á vez que se busca promover o desenvolvemento de competencias chave nos participantes. O enfoque metodolóxico establécese co fin de ofrecer unha visión integral sobre como o tránsito polos distintos lugares que atravesa o Camiño de Santiago pode converterse nun recurso pedagóxico e cultural de gran valor. En última instancia, este TFM busca contribuír á difusión e conservación deste Camiño Portugués desde unha óptica innovadora, adaptada tamén ás necesidades formativas do século XXI.
Dirección
MECIAS CALVO, MARCOS (Titoría)
MECIAS CALVO, MARCOS (Titoría)
Tribunal
Ortiz Sanz, Juan Pedro (Presidente/a)
ROMERO TABEAYO, MARIA ISABEL (Secretario/a)
CONS FERREIRO, MIGUEL (Vogal)
Ortiz Sanz, Juan Pedro (Presidente/a)
ROMERO TABEAYO, MARIA ISABEL (Secretario/a)
CONS FERREIRO, MIGUEL (Vogal)
Proposta interxeracional na natureza e posta en valor dun espazo situado á beira do río Miño
Autoría
A.C.N.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
A.C.N.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
20.06.2025 10:00
20.06.2025 10:00
Resumo
Na nosa sociedade actual a natureza queda nun segundo plano na vida humana. As persoas vivimos en modo automático e cada vez máis illadas, ademais realizamos a maioría de actividades en espazos pechados e interiores. Todo isto afecta considerablemente o desenvolvemento íntegro das persoas diminuíndo a adquisición de habilidades e capacidades. Ante esta situación, consideramos necesario achegar novamente ao ser humano á natureza a través da aprendizaxe experiencial e significativa. Para elo, neste TFM realizarase unha revisión bibliográfica para establecer os aspectos máis relevantes da relación entre a natureza e o ser humano, conforme a isto, deseñarase unha proposta contextualizada nunha contorna natural próxima á cidade destinada a mozos e mozas e maiores. Co presente estudo espérase favorecer por unha banda, a relación interxeracional das persoas e, por outro, a relación destas co medio natural co fin de dar a coñecer e de poñer en valor un espazo natural interurbano.
Na nosa sociedade actual a natureza queda nun segundo plano na vida humana. As persoas vivimos en modo automático e cada vez máis illadas, ademais realizamos a maioría de actividades en espazos pechados e interiores. Todo isto afecta considerablemente o desenvolvemento íntegro das persoas diminuíndo a adquisición de habilidades e capacidades. Ante esta situación, consideramos necesario achegar novamente ao ser humano á natureza a través da aprendizaxe experiencial e significativa. Para elo, neste TFM realizarase unha revisión bibliográfica para establecer os aspectos máis relevantes da relación entre a natureza e o ser humano, conforme a isto, deseñarase unha proposta contextualizada nunha contorna natural próxima á cidade destinada a mozos e mozas e maiores. Co presente estudo espérase favorecer por unha banda, a relación interxeracional das persoas e, por outro, a relación destas co medio natural co fin de dar a coñecer e de poñer en valor un espazo natural interurbano.
Dirección
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Titoría)
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Titoría)
Tribunal
ESTEVEZ RIONEGRO, NOELIA (Presidente/a)
LOPEZ CASTRO, LETICIA (Secretario/a)
GARCIA PEDREIRA, MARIA DEL ROCIO (Vogal)
ESTEVEZ RIONEGRO, NOELIA (Presidente/a)
LOPEZ CASTRO, LETICIA (Secretario/a)
GARCIA PEDREIRA, MARIA DEL ROCIO (Vogal)
Historia da Educación Ambiental en España
Autoría
C.F.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas: Linguas Estranxeiras (Campus Lugo)
C.F.V.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas: Linguas Estranxeiras (Campus Lugo)
Data da defensa
17.02.2025 16:00
17.02.2025 16:00
Resumo
No presente Traballo de Fin de Máster lévase a cabo unha revisión bibliográfica dos principais documentos existentes ligados á cuestión da Educación Ambiental, como son os artigos de expertos, os escritos dos Cumios Climáticos e as Leis Educativas, coa fin de amosar unha perspectiva ordeada sobre o seu nacemento, evolución e situación actual en España. Esta análise pretende ilustrar cómo se trata a materia nas aulas e valorar as melloras que se poderían aplicar na súa ensinanza dende o punto de vista dun profesor de Educación Secundaria e Bacharelato.
No presente Traballo de Fin de Máster lévase a cabo unha revisión bibliográfica dos principais documentos existentes ligados á cuestión da Educación Ambiental, como son os artigos de expertos, os escritos dos Cumios Climáticos e as Leis Educativas, coa fin de amosar unha perspectiva ordeada sobre o seu nacemento, evolución e situación actual en España. Esta análise pretende ilustrar cómo se trata a materia nas aulas e valorar as melloras que se poderían aplicar na súa ensinanza dende o punto de vista dun profesor de Educación Secundaria e Bacharelato.
Dirección
GOMEZ GOMEZ, MARIA CARMEN (Titoría)
GOMEZ GOMEZ, MARIA CARMEN (Titoría)
Tribunal
SOUTO GOMEZ, MONTSERRAT (Presidente/a)
ARTO BLANCO, MONICA (Secretario/a)
FERREIRO NUÑEZ, XESUS (Vogal)
SOUTO GOMEZ, MONTSERRAT (Presidente/a)
ARTO BLANCO, MONICA (Secretario/a)
FERREIRO NUÑEZ, XESUS (Vogal)
Cartografías da infancia: Creación e xogo na construción de espazos compartidos
Autoría
L.G.P.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
L.G.P.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
20.06.2025 11:15
20.06.2025 11:15
Resumo
Cartografías da infancia: Creación e xogo na construción de espazos compartidos é un Traballo de Fin de Máster que ten por obxecto dar a coñecer e poñer en valor os xogos e xoguetes tradicionais galegos como ferramentas educativas, fomentando a aprendizaxe significativa, a creatividade e a conexión coa contorna natural na infancia galega. Esta proposta nace da preocupación pola perda do patrimonio lúdico-cultural galego e da necesidade de transmitilo ás novas xeracións, co obxectivo de preservar estas prácticas que forman parte esencial da nosa identidade como pobo e que cada vez están quedando máis en desuso e esquecidas. A través do xogo, contribuiríase á recuperación e á transmisión do patrimonio cultural galego, promovendo espazos compartidos de aprendizaxe e reforzando o vínculo co medio natural. Para iso, levouse a cabo un proxecto baseado nunha metodoloxía mixta (cualitativa e cuantitativa), estruturado en dúas fases: unha primeira fase de investigación mediante cuestionarios a persoas maiores de 35 anos residentes na súa infancia en Galicia, e unha segunda fase centrada nun obradoiro con alumnado de Educación Primaria dun colexio da cidade de Lugo, onde terán a oportunidade de crear os seus propios xoguetes naturais a partir de materiais da súa contorna próxima e experimentar cos xoguetes creados por eles/as mesmos/as. Así, o obradoiro convértese nun espazo de construción de coñecemento, onde os nenos/as non só aprenden xogando, senón que tamén se converten en transmisores activos da súa identidade cultural mediante un achegamento directo á natureza e tomando unha consciencia dos elementos que os rodean.
Cartografías da infancia: Creación e xogo na construción de espazos compartidos é un Traballo de Fin de Máster que ten por obxecto dar a coñecer e poñer en valor os xogos e xoguetes tradicionais galegos como ferramentas educativas, fomentando a aprendizaxe significativa, a creatividade e a conexión coa contorna natural na infancia galega. Esta proposta nace da preocupación pola perda do patrimonio lúdico-cultural galego e da necesidade de transmitilo ás novas xeracións, co obxectivo de preservar estas prácticas que forman parte esencial da nosa identidade como pobo e que cada vez están quedando máis en desuso e esquecidas. A través do xogo, contribuiríase á recuperación e á transmisión do patrimonio cultural galego, promovendo espazos compartidos de aprendizaxe e reforzando o vínculo co medio natural. Para iso, levouse a cabo un proxecto baseado nunha metodoloxía mixta (cualitativa e cuantitativa), estruturado en dúas fases: unha primeira fase de investigación mediante cuestionarios a persoas maiores de 35 anos residentes na súa infancia en Galicia, e unha segunda fase centrada nun obradoiro con alumnado de Educación Primaria dun colexio da cidade de Lugo, onde terán a oportunidade de crear os seus propios xoguetes naturais a partir de materiais da súa contorna próxima e experimentar cos xoguetes creados por eles/as mesmos/as. Así, o obradoiro convértese nun espazo de construción de coñecemento, onde os nenos/as non só aprenden xogando, senón que tamén se converten en transmisores activos da súa identidade cultural mediante un achegamento directo á natureza e tomando unha consciencia dos elementos que os rodean.
Dirección
OTERO URTAZA, EUGENIO MANUEL (Titoría)
OTERO URTAZA, EUGENIO MANUEL (Titoría)
Tribunal
ESTEVEZ RIONEGRO, NOELIA (Presidente/a)
LOPEZ CASTRO, LETICIA (Secretario/a)
GARCIA PEDREIRA, MARIA DEL ROCIO (Vogal)
ESTEVEZ RIONEGRO, NOELIA (Presidente/a)
LOPEZ CASTRO, LETICIA (Secretario/a)
GARCIA PEDREIRA, MARIA DEL ROCIO (Vogal)
Sendeiros de memoria: lendas e literatura na natureza con maiores
Autoría
N.G.I.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
N.G.I.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 10:00
23.06.2025 10:00
Resumo
Este TFM, que leva por nome Sendeiros de memoria: lendas e literatura na natureza con maiores, nace co obxectivo de recoñecer a memoria oral das persoas maiores por medio dun deseño dunha intervención educativa baseada na elaboración dunha senda literaria interxeracional. Dende o marco teórico, preséntase unha aproximación aos conceptos de patrimonio oral, a relación entre literatura e territorio, o sendeirismo literario como recurso didáctico, o envellecemento activo e a metodoloxía de aprendizaxe-servizo (ApS). Estes enfoques contribúen na elaboración dunha base para deseñar unha intervención educativa no contexto dun centro de día, articulada en catro fases: activación da memoria, creación literaria, realización de la senda literaria e visibilización dos relatos. As actividades están pensadas para estimular a memoria, promover a expresión oral e escrita, favorecer o benestar e reforzar o sentimento de pertenza. A proposta une diferentes perspectivas tales como tradición, innovación pedagóxica e compromiso comunitario, e ten como finalidade recoñecer ás persoas maiores como axentes activos na transmisión da cultura e da identidade. Finalmente, nas conclusións lévase a cabo unha reflexión sobre o potencial tanto social como educativo desta proposta de intervención, así como as limitacións que pode presentar e as súas posibilidades de aplicación, tanto en contextos sociais como escolares.
Este TFM, que leva por nome Sendeiros de memoria: lendas e literatura na natureza con maiores, nace co obxectivo de recoñecer a memoria oral das persoas maiores por medio dun deseño dunha intervención educativa baseada na elaboración dunha senda literaria interxeracional. Dende o marco teórico, preséntase unha aproximación aos conceptos de patrimonio oral, a relación entre literatura e territorio, o sendeirismo literario como recurso didáctico, o envellecemento activo e a metodoloxía de aprendizaxe-servizo (ApS). Estes enfoques contribúen na elaboración dunha base para deseñar unha intervención educativa no contexto dun centro de día, articulada en catro fases: activación da memoria, creación literaria, realización de la senda literaria e visibilización dos relatos. As actividades están pensadas para estimular a memoria, promover a expresión oral e escrita, favorecer o benestar e reforzar o sentimento de pertenza. A proposta une diferentes perspectivas tales como tradición, innovación pedagóxica e compromiso comunitario, e ten como finalidade recoñecer ás persoas maiores como axentes activos na transmisión da cultura e da identidade. Finalmente, nas conclusións lévase a cabo unha reflexión sobre o potencial tanto social como educativo desta proposta de intervención, así como as limitacións que pode presentar e as súas posibilidades de aplicación, tanto en contextos sociais como escolares.
Dirección
ESTEVEZ RIONEGRO, NOELIA (Titoría)
ESTEVEZ RIONEGRO, NOELIA (Titoría)
Tribunal
CABANA IGLESIA, ANA (Presidente/a)
CIDRAS ROBLES, SALVADOR (Secretario/a)
MECIAS CALVO, MARCOS (Vogal)
CABANA IGLESIA, ANA (Presidente/a)
CIDRAS ROBLES, SALVADOR (Secretario/a)
MECIAS CALVO, MARCOS (Vogal)
A natureza como aula. Renaturalización dun centro escolar a través do deseño estrutural, metodolóxico e comunitario.
Autoría
P.M.F.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
P.M.F.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
24.06.2025 17:45
24.06.2025 17:45
Resumo
O presente Traballo Fin de Máster aborda a renaturalización do espazo exterior dun centro educativo como una estratexia transformadora enfocada dende tres liñas fundamentais, a estrutural, a metodolóxica e a relación coa comunidade educativa. A partir do análise tanto de proxectos previos como da bibliografía levouse a cabo una observación do espazo a renaturalizar. Para o desenvolvemento do proxecto plantéxase una distribución temporal dividida en tres fases, sendo estas, a fase de diagnóstico, desenvolvemento e avaliación, coa finalidade de propiciar una participación progresiva de tódala comunidade educativa. Deste xeito, o proxecto non contempla simplemente a remodelación estructural do centro, senón que propón una incorporación integral de prácticas pedagóxicas relacionadas cunha educación vencellada coa natureza. Finalemnete, reflexionarase sobre as limitacións atopadas e as futuras liñas de continuidade do proxecto de renaturalización.
O presente Traballo Fin de Máster aborda a renaturalización do espazo exterior dun centro educativo como una estratexia transformadora enfocada dende tres liñas fundamentais, a estrutural, a metodolóxica e a relación coa comunidade educativa. A partir do análise tanto de proxectos previos como da bibliografía levouse a cabo una observación do espazo a renaturalizar. Para o desenvolvemento do proxecto plantéxase una distribución temporal dividida en tres fases, sendo estas, a fase de diagnóstico, desenvolvemento e avaliación, coa finalidade de propiciar una participación progresiva de tódala comunidade educativa. Deste xeito, o proxecto non contempla simplemente a remodelación estructural do centro, senón que propón una incorporación integral de prácticas pedagóxicas relacionadas cunha educación vencellada coa natureza. Finalemnete, reflexionarase sobre as limitacións atopadas e as futuras liñas de continuidade do proxecto de renaturalización.
Dirección
GARCIA ROMERO, DAVID (Titoría)
GARCIA ROMERO, DAVID (Titoría)
Tribunal
OTERO URTAZA, EUGENIO MANUEL (Presidente/a)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Secretario/a)
FERNANDEZ HERRERO, BEATRIZ (Vogal)
OTERO URTAZA, EUGENIO MANUEL (Presidente/a)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Secretario/a)
FERNANDEZ HERRERO, BEATRIZ (Vogal)
Crise galega do granulado plástico e controversia sociocientífica: unha proposta de intervención educativa para a alfabetización en ciencias
Autoría
F.P.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática: Ciencias Experimentais (Campus Lugo)
F.P.F.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática: Ciencias Experimentais (Campus Lugo)
Data da defensa
17.02.2025 16:00
17.02.2025 16:00
Resumo
O 8 de decembro do 2023, o buque CSAV Toconao perdeu 26,25 toneladas de granulado plástico fronte a Viana do Castelo (Portugal), moitas das cales chegaron ás praias galegas desencadeando unha alerta ecolóxica que foi motivo de controversia a propósito da súa magnitude e impacto. As controversias sociocientíficas constitúen unha oportunidade idónea para a aprendizaxe das ciencias mediante a argumentación, situándoas no contexto cotián do alumnado. A argumentación é unha práctica científica e social que contribúe á sistematización do pensamento e á adquisición de habilidades de comunicación. No presente traballo, deseñouse unha proposta de intervención educativa baseada en datos reais composta de tres actividades: avaliación da dimensión do impacto ambiental, análise de discursos de distintos axentes sociais implicados e deseño de estratexias de prevención. Prevese que isto contribúa ao desenvolvemento do pensamento crítico do alumnado, a desenvolver competencias relacionadas coa resolución de problemas e a promover actitudes favorables á sustentabilidade ambiental.
O 8 de decembro do 2023, o buque CSAV Toconao perdeu 26,25 toneladas de granulado plástico fronte a Viana do Castelo (Portugal), moitas das cales chegaron ás praias galegas desencadeando unha alerta ecolóxica que foi motivo de controversia a propósito da súa magnitude e impacto. As controversias sociocientíficas constitúen unha oportunidade idónea para a aprendizaxe das ciencias mediante a argumentación, situándoas no contexto cotián do alumnado. A argumentación é unha práctica científica e social que contribúe á sistematización do pensamento e á adquisición de habilidades de comunicación. No presente traballo, deseñouse unha proposta de intervención educativa baseada en datos reais composta de tres actividades: avaliación da dimensión do impacto ambiental, análise de discursos de distintos axentes sociais implicados e deseño de estratexias de prevención. Prevese que isto contribúa ao desenvolvemento do pensamento crítico do alumnado, a desenvolver competencias relacionadas coa resolución de problemas e a promover actitudes favorables á sustentabilidade ambiental.
Dirección
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Titoría)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Titoría)
Tribunal
ROMERO CASTRO, MARIA JOSE (Presidente/a)
VELOSO FREIRE, JAVIER (Secretario/a)
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Vogal)
ROMERO CASTRO, MARIA JOSE (Presidente/a)
VELOSO FREIRE, JAVIER (Secretario/a)
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Vogal)
Ecoficción, infancia e educación: unha selección literaria para o desenvolvemento da conciencia ecolóxica das crianzas.
Autoría
R.P.L.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
R.P.L.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
24.06.2025 16:30
24.06.2025 16:30
Resumo
Nunha sociedade cada vez máis urbanizada e tecnolóxica, a interacción da infancia coa natureza en contextos educativos resulta máis ben limitada, supoñendo un desafío para o sistema escolar público, especialmente nas grandes cidades. Deste xeito, para o desenvolvemento dunha educación ecolóxica e ambiental faise precisa unha abordaxe máis diversa, que integre múltiples vías de aproximación e conexión co medio natural. Neste senso, a ecoficción preséntase como unha potente ferramenta pedagóxica para a vinculación emocional e cognitiva dos nenos e nenas co medio ambiente. O obxectivo principal deste traballo é analizar dita potencialidade mediante a elaboración dun modelo de análise específico para a ecoficción infantil e xuvenil e a súa aplicación en obras concretas, co fin de identificar os seus usos didácticos e deseñar propostas educativas contextualizadas. Para dito fin emprégase un enfoque metodolóxico mixto, baseado na revisión bibliográfica sobre a ecoficción e o seu valor didáctico, a análise de obras narrativas infantís e o deseño de actividades e dinámicas innovadoras que combinan as obras literarias estudadas e a educación na natureza. En definitiva, preténdese evidenciar a utilidade da ecoficción como ponte metafórica de acceso, coñecemento e posta en valor do medio natural, para a conformación de futuros e futuras cidadás respectuosas e comprometidas co coidado medioambiental, manifestándose, deste xeito, como unha forma de contacto coa natureza que, se ben non pode substituír a presenza física nela, pode propiciar unha relación máis empática e responsable coa contorna próxima e afastada e unha maior conciencia sobre a realidade climática actual e o noso papel nela.
Nunha sociedade cada vez máis urbanizada e tecnolóxica, a interacción da infancia coa natureza en contextos educativos resulta máis ben limitada, supoñendo un desafío para o sistema escolar público, especialmente nas grandes cidades. Deste xeito, para o desenvolvemento dunha educación ecolóxica e ambiental faise precisa unha abordaxe máis diversa, que integre múltiples vías de aproximación e conexión co medio natural. Neste senso, a ecoficción preséntase como unha potente ferramenta pedagóxica para a vinculación emocional e cognitiva dos nenos e nenas co medio ambiente. O obxectivo principal deste traballo é analizar dita potencialidade mediante a elaboración dun modelo de análise específico para a ecoficción infantil e xuvenil e a súa aplicación en obras concretas, co fin de identificar os seus usos didácticos e deseñar propostas educativas contextualizadas. Para dito fin emprégase un enfoque metodolóxico mixto, baseado na revisión bibliográfica sobre a ecoficción e o seu valor didáctico, a análise de obras narrativas infantís e o deseño de actividades e dinámicas innovadoras que combinan as obras literarias estudadas e a educación na natureza. En definitiva, preténdese evidenciar a utilidade da ecoficción como ponte metafórica de acceso, coñecemento e posta en valor do medio natural, para a conformación de futuros e futuras cidadás respectuosas e comprometidas co coidado medioambiental, manifestándose, deste xeito, como unha forma de contacto coa natureza que, se ben non pode substituír a presenza física nela, pode propiciar unha relación máis empática e responsable coa contorna próxima e afastada e unha maior conciencia sobre a realidade climática actual e o noso papel nela.
Dirección
GARCIA PEDREIRA, MARIA DEL ROCIO (Titoría)
GARCIA PEDREIRA, MARIA DEL ROCIO (Titoría)
Tribunal
OTERO URTAZA, EUGENIO MANUEL (Presidente/a)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Secretario/a)
FERNANDEZ HERRERO, BEATRIZ (Vogal)
OTERO URTAZA, EUGENIO MANUEL (Presidente/a)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Secretario/a)
FERNANDEZ HERRERO, BEATRIZ (Vogal)
As actividades educativas na natureza: Deseño e adaptación de rutas para a inclusión do alumnado con NEAE na Educación Primaria.
Autoría
I.P.P.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
I.P.P.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 12:30
23.06.2025 12:30
Resumo
O presente TFM trata de ser unha revisión bibliográfica narrativa con elementos sistemáticos. Para realizala, utilizáronse descritores definidos co fin de buscar documentos nas bases de datos de Dialnet e Google Scholar, empregando posteriormente criterios de inclusión e exclusión para seleccionar as publicacións relevantes. Con esta revisión preténdese construír unha reflexión teórica e despois realizar unhas directrices metodolóxicas para deseñar propostas de sendeirismo inclusivo na Educación Primaria. Nesta base teórica trátanse os dous grandes temas sobre os que se asenta o traballo, a educación inclusiva e a educación na natureza, buscando un punto de converxencia entre ambas. Coas orientacións metodolóxicas, trátase de expoñer a posibilidade de levar a educación na natureza ás aulas dun xeito inclusivo. Para isto utilízanse as actividades educativas na natureza aproveitando as súas potencialidades, especialmente no referido á inclusión, para deseñar e planificar rutas de sendeirismo das que todo o alumnado poida obter aprendizaxes independentemente das súas características.
O presente TFM trata de ser unha revisión bibliográfica narrativa con elementos sistemáticos. Para realizala, utilizáronse descritores definidos co fin de buscar documentos nas bases de datos de Dialnet e Google Scholar, empregando posteriormente criterios de inclusión e exclusión para seleccionar as publicacións relevantes. Con esta revisión preténdese construír unha reflexión teórica e despois realizar unhas directrices metodolóxicas para deseñar propostas de sendeirismo inclusivo na Educación Primaria. Nesta base teórica trátanse os dous grandes temas sobre os que se asenta o traballo, a educación inclusiva e a educación na natureza, buscando un punto de converxencia entre ambas. Coas orientacións metodolóxicas, trátase de expoñer a posibilidade de levar a educación na natureza ás aulas dun xeito inclusivo. Para isto utilízanse as actividades educativas na natureza aproveitando as súas potencialidades, especialmente no referido á inclusión, para deseñar e planificar rutas de sendeirismo das que todo o alumnado poida obter aprendizaxes independentemente das súas características.
Dirección
CONS FERREIRO, MIGUEL (Titoría)
CONS FERREIRO, MIGUEL (Titoría)
Tribunal
CABANA IGLESIA, ANA (Presidente/a)
CIDRAS ROBLES, SALVADOR (Secretario/a)
MECIAS CALVO, MARCOS (Vogal)
CABANA IGLESIA, ANA (Presidente/a)
CIDRAS ROBLES, SALVADOR (Secretario/a)
MECIAS CALVO, MARCOS (Vogal)
Proposta didáctica para o ensino da Física e Química en 4º curso da ESO mediante metodoloxías activas: indagación e gamificación
Autoría
P.Q.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática: Ciencias Experimentais (Campus Lugo)
P.Q.P.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Ciencias Experimentais, Matemáticas, e Tecnoloxía e Informática: Ciencias Experimentais (Campus Lugo)
Data da defensa
17.02.2025 17:00
17.02.2025 17:00
Resumo
O emprego de metodoloxías activas de aprendizaxe é algo fundamental á hora de afrontar as necesidades de mellorar a ensinanza do enlace químico. Estes contidos, esenciais para comprender a reactividade química e as propiedades dos materiais, adoitan explicarse con métodos memorísticos e teóricos. A proposta didáctica inclúe unha actividade de indagación no laboratorio onde os estudantes investigan as propiedades de diferentes sustancias para identificar os enlaces químicos que estas presentan, e un xogo didáctico no que deben relacionar elementos químicos e explicar o tipo de enlace que os une. Estas metodoloxías fomentan a participación activa, o pensamento crítico e o traballo colaborativo. Os resultados obtidos durante a súa implementación mostran que os estudantes lograron relacionar os conceptos teóricos cos fenómenos reais, mellorando a súa comprensión e motivación pola química. En definitiva, o traballo destaca a importancia das metodoloxías innovadoras para promover competencias científicas e habilidades prácticas na educación secundaria obrigatoria.
O emprego de metodoloxías activas de aprendizaxe é algo fundamental á hora de afrontar as necesidades de mellorar a ensinanza do enlace químico. Estes contidos, esenciais para comprender a reactividade química e as propiedades dos materiais, adoitan explicarse con métodos memorísticos e teóricos. A proposta didáctica inclúe unha actividade de indagación no laboratorio onde os estudantes investigan as propiedades de diferentes sustancias para identificar os enlaces químicos que estas presentan, e un xogo didáctico no que deben relacionar elementos químicos e explicar o tipo de enlace que os une. Estas metodoloxías fomentan a participación activa, o pensamento crítico e o traballo colaborativo. Os resultados obtidos durante a súa implementación mostran que os estudantes lograron relacionar os conceptos teóricos cos fenómenos reais, mellorando a súa comprensión e motivación pola química. En definitiva, o traballo destaca a importancia das metodoloxías innovadoras para promover competencias científicas e habilidades prácticas na educación secundaria obrigatoria.
Dirección
ROMERO CASTRO, MARIA JOSE (Titoría)
ROMERO CASTRO, MARIA JOSE (Titoría)
Tribunal
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Presidente/a)
ARTO BLANCO, MONICA (Secretario/a)
VELOSO FREIRE, JAVIER (Vogal)
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Presidente/a)
ARTO BLANCO, MONICA (Secretario/a)
VELOSO FREIRE, JAVIER (Vogal)
Conciencia ambiental dos directores e directoras de actividades educativas na natureza
Autoría
D.R.F.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
D.R.F.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 19:15
23.06.2025 19:15
Resumo
A crecente preocupación polos desafíos ambientais globais puxo de manifesto a necesidade de fomentar unha conciencia ambiental sólida. Neste contexto, o papel da educación ambiental é relevante para promover unha cidadanía responsable e comprometida coa sustentabilidade do planeta. Os directores e directoras de actividades educativas na natureza teñen unha función clave, xa que actúan como mediadores entre as persoas participantes e a contorna, e deben ser transmisores de valores proambientais. Neste marco, o presente TFM baséase nun estudo da conciencia ambiental do alumnado do Máster en Dirección de Actividades Educativas na Natureza da promoción 2024/2025, a partir da aplicación de dous instrumentos validados: O Environmental Attitudes Inventory, 24 items (EAI 24), desenvolto por Milfont e Duckitt (2010), que abrangue dimensións como a preservación e a utilización da natureza. Mentres que a Escala de Actitude Ambiental (EAS), elaborada por Adem Akkus (2020), proporciona unha visión global da conciencia ambiental sen subdividila en múltiples factores. Os datos recollidos mediante os cuestionarios serán analizados para extraer conclusións sobre o nivel de conciencia ambiental do grupo de estudo, onde as variables dependentes son as dimensións dos cuestionarios e coma variables independentes utilizouse o sexo (home vs. muller) Os resultados mostran diferenzas que nos permiten concluír que as mulleres manifestan sistematicamente unha maior preocupación ecocéntrica e menor aceptación de posturas antropocéntricas ca os homes.
A crecente preocupación polos desafíos ambientais globais puxo de manifesto a necesidade de fomentar unha conciencia ambiental sólida. Neste contexto, o papel da educación ambiental é relevante para promover unha cidadanía responsable e comprometida coa sustentabilidade do planeta. Os directores e directoras de actividades educativas na natureza teñen unha función clave, xa que actúan como mediadores entre as persoas participantes e a contorna, e deben ser transmisores de valores proambientais. Neste marco, o presente TFM baséase nun estudo da conciencia ambiental do alumnado do Máster en Dirección de Actividades Educativas na Natureza da promoción 2024/2025, a partir da aplicación de dous instrumentos validados: O Environmental Attitudes Inventory, 24 items (EAI 24), desenvolto por Milfont e Duckitt (2010), que abrangue dimensións como a preservación e a utilización da natureza. Mentres que a Escala de Actitude Ambiental (EAS), elaborada por Adem Akkus (2020), proporciona unha visión global da conciencia ambiental sen subdividila en múltiples factores. Os datos recollidos mediante os cuestionarios serán analizados para extraer conclusións sobre o nivel de conciencia ambiental do grupo de estudo, onde as variables dependentes son as dimensións dos cuestionarios e coma variables independentes utilizouse o sexo (home vs. muller) Os resultados mostran diferenzas que nos permiten concluír que as mulleres manifestan sistematicamente unha maior preocupación ecocéntrica e menor aceptación de posturas antropocéntricas ca os homes.
Dirección
NAVARRO PATON, RUBEN (Titoría)
NAVARRO PATON, RUBEN (Titoría)
Tribunal
Ortiz Sanz, Juan Pedro (Presidente/a)
ROMERO TABEAYO, MARIA ISABEL (Secretario/a)
CONS FERREIRO, MIGUEL (Vogal)
Ortiz Sanz, Juan Pedro (Presidente/a)
ROMERO TABEAYO, MARIA ISABEL (Secretario/a)
CONS FERREIRO, MIGUEL (Vogal)
Que coñecementos sobre primeiros auxilios teñen os futuros directores de actividades no medio natural? Un estudo descritivo.
Autoría
M.R.U.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
M.R.U.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 18:00
23.06.2025 18:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster ten como obxectivo principal analizar os coñecementos e actitudes cara á aplicación de Reanimación Cardiopulmonar (RCP) e o uso do Desfibrilador Externo Automático (DEA) entre o alumnado do Máster en Dirección de Actividades Educativas no Medio Natural. Para iso, empregarase un cuestionario que permitirá avaliar os seus coñecementos e intencións ante unha situación de emerxencia, onde se abordan conceptos fundamentais do SVB. Ademais, examinarase o protocolo de actuación co Desfibrilador Externo Automático (DEA), destacando a importancia da súa correcta utilización en situacións críticas. A través deste estudo cuantitativo, descritivo e transversal baseado na aplicación dun cuestionario como ferramenta de recolección de datos. Avaliáronse os coñecementos teóricos a través de preguntas e as actitudes ante o SVB cunha escala de Likert. A mostra de conveniencia foi de 24 participantes (16 mulleres e 8 homes) e os datos foron analizados con valores absolutos e frecuencias relativas permitindo así comparar diferenzas por sexo. Os resultados obtidos indicaron que os coñecementos son maioritariamente positivos a pesar, de que existen deficiencias nalgúns aspectos clave. Doutra banda, observouse unha actitude positiva á hora de intervir nunha situación de emerxencia. Con esta análise ademais de avaliar o nivel de coñecementos actuais do alumnado, tamén se poden identificar posibles carencias e expor estratexias para poder mellorar os seus coñecementos en primeiros auxilios e resposta ante emerxencias en contornas naturais.
Este Traballo de Fin de Máster ten como obxectivo principal analizar os coñecementos e actitudes cara á aplicación de Reanimación Cardiopulmonar (RCP) e o uso do Desfibrilador Externo Automático (DEA) entre o alumnado do Máster en Dirección de Actividades Educativas no Medio Natural. Para iso, empregarase un cuestionario que permitirá avaliar os seus coñecementos e intencións ante unha situación de emerxencia, onde se abordan conceptos fundamentais do SVB. Ademais, examinarase o protocolo de actuación co Desfibrilador Externo Automático (DEA), destacando a importancia da súa correcta utilización en situacións críticas. A través deste estudo cuantitativo, descritivo e transversal baseado na aplicación dun cuestionario como ferramenta de recolección de datos. Avaliáronse os coñecementos teóricos a través de preguntas e as actitudes ante o SVB cunha escala de Likert. A mostra de conveniencia foi de 24 participantes (16 mulleres e 8 homes) e os datos foron analizados con valores absolutos e frecuencias relativas permitindo así comparar diferenzas por sexo. Os resultados obtidos indicaron que os coñecementos son maioritariamente positivos a pesar, de que existen deficiencias nalgúns aspectos clave. Doutra banda, observouse unha actitude positiva á hora de intervir nunha situación de emerxencia. Con esta análise ademais de avaliar o nivel de coñecementos actuais do alumnado, tamén se poden identificar posibles carencias e expor estratexias para poder mellorar os seus coñecementos en primeiros auxilios e resposta ante emerxencias en contornas naturais.
Dirección
MECIAS CALVO, MARCOS (Titoría)
MECIAS CALVO, MARCOS (Titoría)
Tribunal
Ortiz Sanz, Juan Pedro (Presidente/a)
ROMERO TABEAYO, MARIA ISABEL (Secretario/a)
CONS FERREIRO, MIGUEL (Vogal)
Ortiz Sanz, Juan Pedro (Presidente/a)
ROMERO TABEAYO, MARIA ISABEL (Secretario/a)
CONS FERREIRO, MIGUEL (Vogal)
Prevención de Riscos Laborais no Sector Docente
Autoría
J.S.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Primario e Secundario (Campus Lugo)
J.S.A.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Formación Profesional: Sector Primario e Secundario (Campus Lugo)
Data da defensa
17.02.2025 12:00
17.02.2025 12:00
Resumo
No presente traballo se leva a cabo unha investigación bibliográfica acerca dos riscos laborais e as medidas de prevención a por en práctica no sector docente. En primeiro lugar, abórdase a normativa estatal, autonómica e sectorial que regula a prevención de riscos laborais, e se definen unha serie de conceptos fundamentais. No traballo se dividen os riscos laborais na docencia en riscos psicosociais, riscos ergonómicos e riscos derivados das condicións de seguridade e saúde. Finalmente, en cada grupo se identifican os principais riscos, así como os factores de risco, os síntomas asociados e as estratexias de prevención.
No presente traballo se leva a cabo unha investigación bibliográfica acerca dos riscos laborais e as medidas de prevención a por en práctica no sector docente. En primeiro lugar, abórdase a normativa estatal, autonómica e sectorial que regula a prevención de riscos laborais, e se definen unha serie de conceptos fundamentais. No traballo se dividen os riscos laborais na docencia en riscos psicosociais, riscos ergonómicos e riscos derivados das condicións de seguridade e saúde. Finalmente, en cada grupo se identifican os principais riscos, así como os factores de risco, os síntomas asociados e as estratexias de prevención.
Dirección
GOMEZ GOMEZ, MARIA CARMEN (Titoría)
GOMEZ GOMEZ, MARIA CARMEN (Titoría)
Tribunal
Barreira Cerqueiras, Eva María (Presidente/a)
ARTO BLANCO, MONICA (Secretario/a)
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Vogal)
Barreira Cerqueiras, Eva María (Presidente/a)
ARTO BLANCO, MONICA (Secretario/a)
AZNAR CUADRADO, VIRGINIA (Vogal)
Proposta para revitalizar o método gramática e tradución no proceso de aprendizaxe do español para o alumnado alemán de secundaria
Autoría
L.S.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas: Linguas Estranxeiras (Campus Lugo)
L.S.C.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas: Linguas Estranxeiras (Campus Lugo)
Data da defensa
18.02.2025 12:00
18.02.2025 12:00
Resumo
Este traballo propón revitalizar o método de gramática e tradución, un enfoque tradicional de ensino de linguas, integrándoo como complemento no enfoque comunicativo, amplamente adoptado no século XXI. A proposta céntrase na aprendizaxe do español por parte de estudantes alemáns de secundaria, mediante o deseño dunha unidade didáctica que combina ambos métodos. Esta unidade busca demostrar que o uso estratéxico da gramática e da tradución, integrado en actividades comunicativas, potencia a comprensión estrutural do idioma e mellora a precisión no seu uso, sen sacrificar a fluidez e espontaneidade propias do enfoque comunicativo.
Este traballo propón revitalizar o método de gramática e tradución, un enfoque tradicional de ensino de linguas, integrándoo como complemento no enfoque comunicativo, amplamente adoptado no século XXI. A proposta céntrase na aprendizaxe do español por parte de estudantes alemáns de secundaria, mediante o deseño dunha unidade didáctica que combina ambos métodos. Esta unidade busca demostrar que o uso estratéxico da gramática e da tradución, integrado en actividades comunicativas, potencia a comprensión estrutural do idioma e mellora a precisión no seu uso, sen sacrificar a fluidez e espontaneidade propias do enfoque comunicativo.
Dirección
SOUTO GOMEZ, MONTSERRAT (Titoría)
SOUTO GOMEZ, MONTSERRAT (Titoría)
Tribunal
VARELA ZAPATA, JESUS (Presidente/a)
ESTEVEZ RIONEGRO, NOELIA (Secretario/a)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Vogal)
VARELA ZAPATA, JESUS (Presidente/a)
ESTEVEZ RIONEGRO, NOELIA (Secretario/a)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Vogal)
O poder do xogo: impacto da gamificación e a Aprendizaxe Baseada en Xogos na adquisición do inglés como lingua estranxeira
Autoría
C.S.D.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas: Linguas Estranxeiras (Campus Lugo)
C.S.D.
Máster Universitario en Profesorado de Educación Secundaria Obrigatoria e Bacharelato, Formación Profesional e Ensinanzas de Idiomas. Especialidade Linguas e Literaturas: Linguas Estranxeiras (Campus Lugo)
Data da defensa
18.02.2025 13:00
18.02.2025 13:00
Resumo
Este traballo presenta unha revisión bibliográfica sobre a gamificación e a Aprendizaxe Baseada En Xogos (ABX) no ámbito educativo, con especial énfase na súa aplicación na ensinanza do inglés. Explóranse as teorías da aprendizaxe que fundamentan estas ferramentas, a súa evolución histórica e as tendencias actuais na investigación. Así mesmo, analízanse os beneficios, desafíos e limitacións da gamificación e a ABX na aula de inglés, destacando casos de éxito na mellora da motivación, o compromiso e a aprendizaxe significativa. Finalmente, abórdanse as implicacións pedagóxicas para os docentes, enfatizando a necesidade dunha formación continua para maximizar o potencial destas estratexias. Este traballo conclúe que, pese aos retos, representan unha ferramenta poderosa para transformar a educación e atender á diversidade na aula.
Este traballo presenta unha revisión bibliográfica sobre a gamificación e a Aprendizaxe Baseada En Xogos (ABX) no ámbito educativo, con especial énfase na súa aplicación na ensinanza do inglés. Explóranse as teorías da aprendizaxe que fundamentan estas ferramentas, a súa evolución histórica e as tendencias actuais na investigación. Así mesmo, analízanse os beneficios, desafíos e limitacións da gamificación e a ABX na aula de inglés, destacando casos de éxito na mellora da motivación, o compromiso e a aprendizaxe significativa. Finalmente, abórdanse as implicacións pedagóxicas para os docentes, enfatizando a necesidade dunha formación continua para maximizar o potencial destas estratexias. Este traballo conclúe que, pese aos retos, representan unha ferramenta poderosa para transformar a educación e atender á diversidade na aula.
Dirección
GONZALEZ REY, MARIA ISABEL (Titoría)
GONZALEZ REY, MARIA ISABEL (Titoría)
Tribunal
VARELA ZAPATA, JESUS (Presidente/a)
ESTEVEZ RIONEGRO, NOELIA (Secretario/a)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Vogal)
VARELA ZAPATA, JESUS (Presidente/a)
ESTEVEZ RIONEGRO, NOELIA (Secretario/a)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Vogal)
Revalorización Educativa do Camiño de Santiago Portugués e a súa Promoción a través de Propostas Culturais
Autoría
C.T.L.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
C.T.L.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 16:30
23.06.2025 16:30
Resumo
Este Traballo Fin de Máster céntrase na revalorización do Camiño de Santiago Portugués pola Costa, concretamente na etapa que transcorre entre Padrón e Santiago de Compostela. A través dunha revisión teórica e dunha análise do patrimonio material e inmaterial vinculado ao Camiño, este traballo propón estratexias para integrar o devandito roteiro en actividades formativas cun enfoque experiencial. O obxectivo é que os participantes non só percorran o camiño, senón que vivan unha experiencia enriquecedora a nivel persoal, cultural e educativo. Para iso, expóñense diversas propostas prácticas que buscan fomentar a aprendizaxe significativa e a conexión coa contorna. Estas actividades están deseñadas para favorecer unha comprensión máis profunda do contexto histórico, económico e social do Camiño e das zonas transitadas, á vez que se busca promover o desenvolvemento de competencias chave nos participantes. O enfoque metodolóxico establécese co fin de ofrecer unha visión integral sobre como o tránsito polos distintos lugares que atravesa o Camiño de Santiago pode converterse nun recurso pedagóxico e cultural de gran valor. En última instancia, este TFM busca contribuír á difusión e conservación deste Camiño Portugués desde unha óptica innovadora, adaptada tamén ás necesidades formativas do século XXI.
Este Traballo Fin de Máster céntrase na revalorización do Camiño de Santiago Portugués pola Costa, concretamente na etapa que transcorre entre Padrón e Santiago de Compostela. A través dunha revisión teórica e dunha análise do patrimonio material e inmaterial vinculado ao Camiño, este traballo propón estratexias para integrar o devandito roteiro en actividades formativas cun enfoque experiencial. O obxectivo é que os participantes non só percorran o camiño, senón que vivan unha experiencia enriquecedora a nivel persoal, cultural e educativo. Para iso, expóñense diversas propostas prácticas que buscan fomentar a aprendizaxe significativa e a conexión coa contorna. Estas actividades están deseñadas para favorecer unha comprensión máis profunda do contexto histórico, económico e social do Camiño e das zonas transitadas, á vez que se busca promover o desenvolvemento de competencias chave nos participantes. O enfoque metodolóxico establécese co fin de ofrecer unha visión integral sobre como o tránsito polos distintos lugares que atravesa o Camiño de Santiago pode converterse nun recurso pedagóxico e cultural de gran valor. En última instancia, este TFM busca contribuír á difusión e conservación deste Camiño Portugués desde unha óptica innovadora, adaptada tamén ás necesidades formativas do século XXI.
Dirección
NAVARRO PATON, RUBEN (Titoría)
NAVARRO PATON, RUBEN (Titoría)
Tribunal
Ortiz Sanz, Juan Pedro (Presidente/a)
ROMERO TABEAYO, MARIA ISABEL (Secretario/a)
CONS FERREIRO, MIGUEL (Vogal)
Ortiz Sanz, Juan Pedro (Presidente/a)
ROMERO TABEAYO, MARIA ISABEL (Secretario/a)
CONS FERREIRO, MIGUEL (Vogal)
Deseño dunha Guía Didáctica para Actividades na Natureza: Tres Roteiros Interpretativos na Reserva da Biosfera Terras do Miño
Autoría
M.S.V.D.L.P.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
M.S.V.D.L.P.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 11:15
23.06.2025 11:15
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster ten como obxectivo elaborar unha guía didáctica para actividades na natureza, baseada na última actualización do Plan de Xestión da Reserva da Biosfera Terras do Miño (2024). A investigación parte da pregunta: ¿Como pode unha guía didáctica contribuír á educación ambiental e ao ecoturismo nesta Reserva? Desde un enfoque interdisciplinario, o estudo fundaméntase en teorías sobre educación ambiental, interpretación do patrimonio e pedagoxía do lugar. Revísase o estado actual da educación en espazos protexidos e o uso de ferramentas didácticas para fomentar a conciencia ecolóxica. Considéranse traballos previos sobre roteiros educativos (Navarro Patón et ao., 2014) e estudos sobre o valor ecolóxico e cultural da área (Ramil-Rego et ao., 2005, 2009). A análise do Plan de Xestión permite identificar valores e necesidades educativas clave do territorio. Con base nesta revisión, deseñase unha guía composta por tres roteiros interpretativos, cada unha cun enfoque complementario. Os roteiros están dirixidas a docentes, alumnado ou visitantes, e inclúen obxectivos pedagóxicos, actividades, materiais e propostas de avaliación. A guía integra valores ecolóxicos, culturais e educativos, aliñándose co Plan de Xestión e promovendo unha educación ambiental experiencial. Este traballo busca poñer en valor o territorio e fomentar a aprendizaxe en contornos naturais, propoñendo un modelo educativo replicable noutros espazos protexidos.
Este Traballo de Fin de Máster ten como obxectivo elaborar unha guía didáctica para actividades na natureza, baseada na última actualización do Plan de Xestión da Reserva da Biosfera Terras do Miño (2024). A investigación parte da pregunta: ¿Como pode unha guía didáctica contribuír á educación ambiental e ao ecoturismo nesta Reserva? Desde un enfoque interdisciplinario, o estudo fundaméntase en teorías sobre educación ambiental, interpretación do patrimonio e pedagoxía do lugar. Revísase o estado actual da educación en espazos protexidos e o uso de ferramentas didácticas para fomentar a conciencia ecolóxica. Considéranse traballos previos sobre roteiros educativos (Navarro Patón et ao., 2014) e estudos sobre o valor ecolóxico e cultural da área (Ramil-Rego et ao., 2005, 2009). A análise do Plan de Xestión permite identificar valores e necesidades educativas clave do territorio. Con base nesta revisión, deseñase unha guía composta por tres roteiros interpretativos, cada unha cun enfoque complementario. Os roteiros están dirixidas a docentes, alumnado ou visitantes, e inclúen obxectivos pedagóxicos, actividades, materiais e propostas de avaliación. A guía integra valores ecolóxicos, culturais e educativos, aliñándose co Plan de Xestión e promovendo unha educación ambiental experiencial. Este traballo busca poñer en valor o territorio e fomentar a aprendizaxe en contornos naturais, propoñendo un modelo educativo replicable noutros espazos protexidos.
Dirección
RAMIL REGO, PABLO (Titoría)
RAMIL REGO, PABLO (Titoría)
Tribunal
CABANA IGLESIA, ANA (Presidente/a)
CIDRAS ROBLES, SALVADOR (Secretario/a)
MECIAS CALVO, MARCOS (Vogal)
CABANA IGLESIA, ANA (Presidente/a)
CIDRAS ROBLES, SALVADOR (Secretario/a)
MECIAS CALVO, MARCOS (Vogal)
O bosque literario: proposta de innovación educativa baseada na interacción entre natureza e literatura infantil
Autoría
R.V.G.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
R.V.G.
Máster Universitario en Dirección de Actividades Educativas na Natureza (2ª ed)
Data da defensa
24.06.2025 19:00
24.06.2025 19:00
Resumo
O presente Traballo de Fin de Máster ten como finalidade crear nos nenos e nenas unha conciencia ambiental que os faga partícipes do coidado do medio, así como conscientes das problematicas ás que se enfronta. Para conseguilo, créase esta proposta de innovación educativa que conecta a literatura infantil coa natureza, a cal se inspira na metodoloxía do traballo por recunchos, pois aséntase sobre a creación dun espazo vivo que foi nomeado como O Bosque Literario. Este lugar será o punto de partida de todas as propostas e contará con obras de interese para o desenvolvemento da conciencia ambiental, ao cal as crianzas poderán acudir sempre que queiran. Esta proposta nace da preocupación polo afastamento actual da infancia coa contorna natural, a partir da cal xorde o concepto de “trastorno por déficit da natureza”. Por este motivo, preténdese crear nos nenos e nenas un vínculo emocional coa natureza, a partir do cal poidan coñecer e desfrutar das posibilidades desta por medio de aprendizaxes vivenciais. Para isto, emprégase a literatura infantil como fío condutor, pois ten a capacidade de ofrecer coñecementos e alentar a reflexión activa sobre os impactos das accións humanas sobre o medio. Todo isto farase por medio de actividades que fomenten a creatividade e a curiosidade por descubrir.
O presente Traballo de Fin de Máster ten como finalidade crear nos nenos e nenas unha conciencia ambiental que os faga partícipes do coidado do medio, así como conscientes das problematicas ás que se enfronta. Para conseguilo, créase esta proposta de innovación educativa que conecta a literatura infantil coa natureza, a cal se inspira na metodoloxía do traballo por recunchos, pois aséntase sobre a creación dun espazo vivo que foi nomeado como O Bosque Literario. Este lugar será o punto de partida de todas as propostas e contará con obras de interese para o desenvolvemento da conciencia ambiental, ao cal as crianzas poderán acudir sempre que queiran. Esta proposta nace da preocupación polo afastamento actual da infancia coa contorna natural, a partir da cal xorde o concepto de “trastorno por déficit da natureza”. Por este motivo, preténdese crear nos nenos e nenas un vínculo emocional coa natureza, a partir do cal poidan coñecer e desfrutar das posibilidades desta por medio de aprendizaxes vivenciais. Para isto, emprégase a literatura infantil como fío condutor, pois ten a capacidade de ofrecer coñecementos e alentar a reflexión activa sobre os impactos das accións humanas sobre o medio. Todo isto farase por medio de actividades que fomenten a creatividade e a curiosidade por descubrir.
Dirección
GARCIA PEDREIRA, MARIA DEL ROCIO (Titoría)
GARCIA PEDREIRA, MARIA DEL ROCIO (Titoría)
Tribunal
OTERO URTAZA, EUGENIO MANUEL (Presidente/a)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Secretario/a)
FERNANDEZ HERRERO, BEATRIZ (Vogal)
OTERO URTAZA, EUGENIO MANUEL (Presidente/a)
FERNANDEZ MONTEIRA, SABELA (Secretario/a)
FERNANDEZ HERRERO, BEATRIZ (Vogal)