Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
Áreas: Medicina Preventiva e Saúde Pública
Centro Facultade de Enfermaría
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
A materia ten por obxectivo que os futuros enfermeiros adquiran as habilidades necesarias para interpretar e analizar criticamente os problemas de saúde da comunidade como o resultado de procesos político-sociais, culturais, e biolóxicos.
Bloque I: CONCEPTOS
Tema 1. Concepto de Saúde e Saúde Pública.
Bloque II: METODOLOXIA EPIDEMIOLOXICA
Tema 2. Concepto e usos da epidemioloxía
Tema 3. Medidas de frecuencia. Epidemioloxía descritiva.
Tema 4. Estudos experimentais
Tema 5. Estudos de cohortes
Tema 6. Estudos de casos e controis.
Tema 7. Estudos de avaliación de probas diagnósticas.
Bloque III: AMBIENTE E SAÚDE
Tema 8. Ecoloxía e saúde.
Tema 9. Contaminación atmosférica.
Tema 10. A auga. Problemas e depuración.
Tema 11. Xestión dos residuos
Tema 12. Entorno humano e saúde.
BLOQUE IV: EPIDEMIOLOXIA E PROFILAXIS DAS ENFERMEDADES TRANSMISIBLES
Tema 13. Epidemioloxía xeral das enfermidades transmisibles.
Tema 14. Profilaxe xeral das enfermidades transmisibles.
Tema 15. Epidemioloxía y prevención das enfermidades de transmisión feco-oral.
Tema 16. Epidemioloxía e prevención das enfermidades de transmisión aérea.
Tema 17. Epidemioloxía e prevención das enfermidades transmitidas por contacto.
Tema18. Infección de orixe hospitalario.
Programa de clases Interactivas
CONCEPTOS (2 horas)
Desigualdades en Saúde
EPIDEMIOLOXÍA (12 horas)
Seminario 1 Incidencia e Prevalencia. Medidas de efecto
Seminario 2 Ensaios clínicos.
Seminario 3 Estudos de cohorte I
Seminario 4 Estudos de cohorte II
Seminario 5 Estudos de casos e controis I
Seminario 6 Estudos de avaliación de probas diagnósticas. Outros deseños
AMBIENTE (4 horas)
Seminario 1 Cambio climático
Seminario 2 Visita á Estación Depuradora de Augas Residuais de Aríns (Santiago)
TRANSMISIBLES (6 horas)
Seminario 1 Actuación fronte a un abrocho de toxiinfección alimentaria
Seminario 2 Papel da enfermería fronte a tuberculose
Seminario 3 Programa de VIH/SIDA en prostitutas
Alfonso Roca MT, Alvárez-Dardet Díaz C. Enfermería Comunitaria I. Serie Manuales de Enfermería. Masson Salvat S.A. Barcelona. 1992.
Segura Del Pozo J. Desigualdades sociales en Salud: Conceptos, estudios e interpretaciones. Bogotá: Universidad Nacional de Colombia; 2013.
Fernandez-Crehuet J, Gestal Otero JJ, Delgado Rodríguez M et al. Piédrola Gil. Medicina Preventiva y Salud Pública. 12ª ed. Barcelona:Elsevier- Masson; 2015.
Benach J. La salud de todos y sus causas. La salud pública, la equidad y sus causas: ¿de qué depende nuestra salud? Barcelona: Observatorio de la Salud, Universitat Pompeu Fabra; 2012.
Comisión para Reducir las Desigualdades Sociales en Salud en España. Avanzando hacia la equidad. Propuesta de políticas e intervenciones para reducir las desigualdades sociales en España. Madrid: MSPS; 2010.
Gavidia V, Talavera M. La construcción del concepto de salud. Didáctica de las Ciencias Experimentales y Sociales. 2012; 26: 161-75.
Adolfo Figueiras. Manual de Método Epidemiológico. Santiago: Area de Medicina Preventiva e Saúde Pública, 2013.
Escuela Nacional de Sanidad (ENS). Instituto de Salud Carlos III - Ministerio de Ciencia e Innovación. Miguel Ángel Royo Bordonada, Javier Damián Moreno, “Método epidemiológico”. Madrid: ENS-Instituto de Salud Carlos III, Octubre de 2009.
European Environmental Agency. Air quality in Europe — 2018 report. Disponible en: https://www.eea.europa.eu/publications/air-quality-in-europe-2018
Ministerio para la Transición Ecológica. Perfil Ambiental de España 2017. Disponible en:
https://www.miteco.gob.es/es/calidad-y-evaluacion-ambiental/publicacion…
Ministerio de Agricultura, Alimentación y Medio Ambiente. Programa estatal de prevención de residuos 2014-2020. Disponible en: https://www.miteco.gob.es/es/calidad-y-evaluacion-ambiental/planes-y-es…
Ministerio de Agricultura, Alimentación y Medio Ambiente. Plan estatal marco de gestión de residuos (PEMAR) 2016-2020. Disponible en: https://www.miteco.gob.es/es/calidad-y-evaluacion-ambiental/planes-y-es…
Observatorio de la Sostenibilidad. Disponible en: https://www.observatoriosostenibilidad.com/
Red Española de Ciudades Saludables. Disponible en: http://recs.es/
Vida sostenible. Disponible en: http://www.vidasostenible.org/
WHO Regional Office for Europe. Social inequalities and their influence on housing risk factors and health. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2014. Disponible en: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/107955/E92729.pdf?sequ…
Xunta de Galicia. Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda. Plan de xestión de residuos urbanos de Galicia (PXRUG) 2010-2020. Disponible en: https://sirga.xunta.gal/c/document_library/get_file?uuid=88abfd7c-9c05-…
U.S. Preventive Services Task Force. Guide to Clinical Preventive Services 2014. Disponible en: https://www.ahrq.gov/professionals/clinicians-providers/guidelines-reco…
WHO guidelines on tuberculosis infection prevention and control2019 update. Disponible en: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/311259/9789241550512-e…
Capacidade para describir os fundamentos do nivel primario de saúde e as actividades a desenrrolar para proporcionar un cuidado integral de enfermería ó individuo, á familia e á comunidade*.
Comprender a función e actividades e actitude cooperativa que o profesional desenrrolará nun equipo de Atención Primaria de Saúde*.
Promover a participación das persoas, familia e grupos no seu proceso de saúde-enfermidade.
Identificar os factores relacionados coa saúde e os problemas do entorno, para atender as persoas en situacións de saúde e enfermidade como integrantes dunha comunidade*.
Identificar e analizar a influencia de factores internos e externos no nivel de saúde de individuos e grupos. Aplicar os métodos e procedementos necesarios no seu ámbito para identificar os problemas de saúde mais relevantes nunha comunidade*.
Analizar os datos estadísticos referidos a estudios poblacionais, identificando as posibles causas de problemas de saúde*.
Educar, facilitar apoiar a saúde e o benestar dos membros da comunidade, cuyas vidas están afectadas por problemas de saúde, risco, sufrimento, enfermidade, incapacidade ou morte*
A) Clases expositivas en grupo grande: Lección maxistral impartida polo profesor. O profesor contará con apoio de medios audiovisuales e informáticos.
B) Clases interactivas en grupo reducido: Clases teórico/prácticas nas que se traballará sobre os diferentes temas das clases interactivas. Constituiranse grupos estables de 5-6 alumnos. Os alumnos participarán activamente nestas clases de distintas formas: entrega de exercicios ao profesor; resolución de exercicios na aula, etc. Para poder optar a avaliación continua o alumno deberá asistir ás interactivas.
Para as clases interactivas de Metodoloxía Epidemiolóxica é necesario levar calculadora científica, e recomendable ordenador portátil con Epidat 3.1 instalado.
Epidat 3.1 así como o "Manual de método epidemiolóxico" están disponibles na web da materia
O exame final poderá incluír preguntas tipo test, preguntas curtas e preguntas tema de todos os temas abordados nas clases explicativas e interactivas.
As preguntas tipo test do exame serán corrixidas asegurando o control da probabilidade de acertar por azar. Para isto consideraranse tanto as preguntas contestadas correctamente (NR), como o número de opcións posibles (NO) e o número de preguntas totais (NP) de acordo á seguinte fórmula:
Nota=(((NR*NO)-NP)/((NO-1)*NP)))*10
O Exame final cualificarase de 0 a 10.
2. Avaliación continua
Para a avaliación das clases interactivas utilizaranse distintos criterios: entrega de traballos realizados na clase, tests ou asistencia aos seminarios. A avaliación continua cualificarase de 0 a 10.
3. A nota do alumno será:
Exame final*0.7+ Avaliación continua*0,3
Na avaliación extraordinaria de Xullo manterase o sistema de avaliación.
O mesmo sistema de avaliación será utilizado para os alumnos que cursaran a materia noutra universidade vía Erasmus e volvan con ela suspensa
Horas presenciais Horas de traballo autónomo Total
Clases teóricas 24 36 60
Seminarios 30 54 84
Titorías 3 0 3
Exames 3 0 3
Total 60 90 150
É importante a asistencia a clase. Valorarase fundamentalmente o grao no que os alumnos entenden a materia, e a súa capacidade de analizar globalmente os problemas de saúde.
Plan de continxencia:
Escenarios 2 e 3 do documento Bases para o desenvolvemento dunha docencia presencial segura. Curso 2020-2021.
No caso de que as Clases Expositivas non puideran levarse a cabo de xeito presencial por encontrarse a USC no escenario 2 ou 3, estas clases serán impartidas por videoconferencia.
No caso de que as clases Interactivas non puideran levarse a cabo de xeito presencial por encontrarse a USC no escenario 2 ou 3, cada unha destas clases será impartidas do seguinte modo:
1) No horario establecido para cada grupo de interactivas, os alumnos conectaranse por videoconferencia a unha breve sesión de 10 minutos na que o profesor presentará o seminario;
2) Nun segundo tempo os alumnos manteranse en video conferencia unicamente cos seus compañeiros de grupo (5-6) traballando no seminario.
3) Nun terceiro tempo, tódolos alumnos se conectarán nunha videoconferencia única para presentar os traballos realizados.
O profesor estará permanentemente conectado e accesible para contestar as cuestións ou dúbidas dos alumnos.
A Práctica de Campo, Visita á EDAR de Santiago de Compostela, será substituída pola realización de un traballo no que os alumnos deberán ver distintos vídeos e discutir as diferenzas entre dos distintos modos de depuración de augas.
E) Titorías en grupo moi reducido: Aclaración de dúbidas sobre as clases explicativas e interactivas. Estas clases levaranse a cabo por videoconferencia.
Sistema de avaliación
Se así o determinase a USC por razóns sanitarias (Bases para o desenvolvemento dunha docencia presencial segura. Curso 2020-2021), o exame podería ser telemático.
Margarita Taracido Trunk
Coordinador/a- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina Preventiva e Saúde Pública
- Teléfono
- 881812279
- Correo electrónico
- margarita.taracido [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Francisco Caamaño Isorna
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina Preventiva e Saúde Pública
- Teléfono
- 981951196
- Correo electrónico
- francisco.caamano [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Monica Perez Rios
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina Preventiva e Saúde Pública
- Teléfono
- 881812277
- Correo electrónico
- monica.perez.rios [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán, Galego | Aula 3.02 |
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | Aula 3.01 |
| Martes | |||
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | Aula 3.01 |
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Galego, Castelán | Aula 3.02 |
| Mércores | |||
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán, Galego | Aula 3.01 |
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Galego, Castelán | Aula 3.02 |
| Xoves | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán, Galego | Aula 3.02 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | Aula 3.01 |
| Venres | |||
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | Aula 3.01 |
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Galego, Castelán | Aula 3.02 |
| 22.01.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 5 - Roberto Novoa Santos |
| 22.01.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 5 - Roberto Novoa Santos |
| 22.01.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 6 - Roberto Novoa Santos |
| 22.01.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 6 - Roberto Novoa Santos |
| 22.06.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 5 - Roberto Novoa Santos |
| 22.06.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 5 - Roberto Novoa Santos |
| 22.06.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 6 - Roberto Novoa Santos |
| 22.06.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 6 - Roberto Novoa Santos |