Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
Áreas: Nutrición e Bromatoloxía
Centro Facultade de Ciencias
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Os alumnos que superen a materia coñecerán:
-Os fundamentos teóricos e prácticos da valoración do estado nutricional dos individuos e de colectividades. Composición corporal e valoración antropométrica.
-Os fundamentos teóricos e prácticos da elaboración do historial dietético en suxeitos sans e enfermos.
-Os fundamentos teóricos e prácticos da interpretación dunha historia clínica.
Tema 1. Introducción a valoración do estado nutricional.
Tema 2. Cribado nutricional. Métodos de cribado clínico. Historia dietética.
Tema 3. Composición corporal. Conceptos básicos. Compartimentos corporais. Modelos de análise da composición corporal. Modificacións fisiolóxicas relacionadas coa idade, sexo, raza, actividade física. Variacións na composición corporal na enfermidade. Influencia da inxesta na composición corporal. Control da inxesta.
Tema 4.- Valoración antropométrica do estado nutricional. Exploración física (signos e síntomas de valoracións nutricionais)
.- Valoración do peso e composición corporal. Modelos. Técnicas de estudo (aplicacións, dificultades, fontes de erro): densitométricas, eléctricas, de imaxe e outras.
.- Medida da composición corporal (antropometría). Parámetros de interese. Uso de estándares e táboas de referencia. Metodoloxía e protocolos de medida.
Tema 5.- Valoración bioquímica do estado nutricional. Parámetros analíticos. Estudo dos principais parámetros hematolóxicos e urinarios. Perfil lipídico e valoración do seu status. Valoración do status vitamínico e dos oligoelementos.
CLASES PRÁCTICAS (12 horas)
PRÁCTICA 1: VALORACIÓN DO ESTADO NUTRICIONAL E COMPOSICIÓN CORPORAL. VALORACIÓNS ANTROPOMÉTRICAS.
Avaliación o estado nutricional dun individuo a partir de indicadores antropométricos. Utilízanse como indicadores o talle, o peso, circunferencia cranial, a circunferencia muscular do brazo e as dobras corporais, que nos permitirán determinar a composición corporal, baseándonos no status do compartimento graxo e proteico. E finalmente farase unha interpretación dos resultados detectando posibles situacións de risco no individuo. Darase a coñecer o manexo da técnica de impedancia bioeléctrica.
PRÁCTICA 2: VALORACIÓN DO ESTADO NUTRICIONAL. HISTORIAL DIETÉTICO.
Pretendemos que o alumno coñeza os distintos tipos de cuestionarios, os seus posibles usos en valoración nutricional individual e de colectivos.
PRÁCTICA 3: VALORACIÓN DO ESTADO NUTRICIONAL. ESTUDO BIOQUÍMICO.
Pretendemos que o alumno coñeza os principais marcadores bioquímicos que se utilizarán para a valoración do estado nutricional.
PRÁCTICA 4: VALORACIÓN DO ESTADO NUTRICIONAL. ÍNDICES PROGNÓSTICO. CUESTIONARIOS ESTRUCTURADOS.
Abordaremos de forma práctica o uso do Indice prognóstico nutricional, o índice de risco nutricional, o índice de Maastrich, os cuestionarios estruturados como a Miniavaliación Nutricional, etc.
Práctica de campo: Visita relacionada ca programación docente.
BENYON, S. 1998. Lo esencial en metabolismo y nutrición. Cursos Crash de Mosby. Harcourt Brace España. Madrid.
CONSEJO GENERAL DEL COLEGIOS OFICIALES DE FARMACEUTICOS. (1993). Nutrición y dietética. Aspectos sanitarios. Tomos I e II. C.O.F. Madrid.
CERVERA, P.; CLAPER, J. e RIGOLFAS, R. 1999. Alimentación y dietoterapia. McGraw-Hill Interamericana de España, SAU. Madrid.
GIL, A . 2010. Tratado de Nutrición. - Nutrición y Terapéutica Dietética. Editorial Panamericana.
KATHLEEN MAHAN,L. And SYLVIA SCOOT-STUMP. 1998. 9ª edición.Nutrición y Dietoterapia de krause. McGraw – Hill Interamerica.
MARTÍNEZ, A. Fundamentos teóricos–prácticos de Nutrición y Dietéctica.
MATAIX, F.J.; MAÑAS, M.; MARTÍNEZ DE VICTORIA, E.; LLOPIS, J. 1992. Tablas de composición de alimentos españoles. Instituto de Nutrición y Tecnología de Alimentos. Universidad de Granada.
MATAIX, J. 2002. Nutrición y alimentación humana. TRATADO DE NUTRICIÓN I e II. Ed. Ergon. Barcelona
SASTRE, A. y HERNÁNDEZ RODRÍGUEZ M. 1999. Tratado de Nutrición. Díaz de Santos. Zaragoza.
SERRA, L. ARANZETA, J. MATAIX. J. 1995. Guías alimentarias para la población española. Documento de consenso. SENC. SG editores. Barcelona.
- Competencias básicas (RD 1393/2007)
CB1; Os alumnos demostraron coñecemento e comprensión nun campo de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e é normalmente a un nivel que, aínda que sexa apoiado por manuais avanzados, inclúe algúns aspectos que coñecemento de vangarda do seu campo de estudo.
CB2 que os alumnos poidan aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e teñen competencias tipicamente demostrado a través do deseño e soster argumentos e resolver problemas dentro do seu campo de estudo.
CB3 que os alumnos teñen a capacidade de recoller e interpretar datos relevantes (normalmente dentro do seu campo de estudo) para informar xuízos que inclúan reflexión sobre pertinente social, científico ou ético.
CB4; Que os alumnos poden comunicarse información, ideas, problemas e solucións tanto para especialistas e non especialistas audiencias.
CB5 que os alumnos teñan desenvolvido as habilidades necesarias para realizar máis estudos cun alto grao de autonomía.
Habilidades xerais:
CG1: Recoñecer os elementos esenciais da profesión de nutricionista-nutricionista, incluíndo os principios éticos, responsabilidades legais e exercicio da profesión, aplicando o principio de xustiza social á práctica profesional e desenvolvida lo respecto ás persoas, os seus hábitos, crenzas e culturas.
CG3: Recoñecendo a necesidade de manter e actualizar as súas competencias profesionais, prestando particular importancia a aprender de forma autónoma e continuamente, novos coñecementos, productos e técnicas de nutrición e alimentación, así como a motivación pola calidade.
CG5: Comunica-se de forma eficaz, tanto oralmente e por escrito con xente, profesionais sanitarios ou da industria e dos medios de comunicación, sabendo como utilizar tecnoloxías de información e comunicacións, especialmente as relacionadas coa nutrición e hábitos da vida
CG6 se atopan, avaliar criticamente e saber como usar e aplicar fontes de información relacionadas coa nutrición, alimentación, estilos de vida e aspectos sanitarios
Competencias transversais:
CT1: Capacidade de análise e síntese
CT7: Capacidade para resolver problemas
Habilidades específicas
Competencias específicas
CE31 - Planificar, realizar e interpretar a avaliación do estado nutricional de suxeitos e/ou grupos, tanto sans (en todas as situacións fisiolóxicas) como enfermos.
CE35 - Interpretar e integrar os datos clínicos, bioquímicos e farmacolóxicos na valoración nutricional do enfermo e no seu tratamento dietético-nutricional.
CE39 - Participar no equipo multidisciplinar dunha Unidade de Nutrición Hospitalaria.
CE44 - Manexar as ferramentas básicas en TIC,s utilizadas no campo da Alimentación, Nutrición e a Dietética.
CE50 - Deseñar e realizar valoracións nutricionais para identificar as necesidades da poboación en termos de alimentación e nutrición, así como identificar os determinantes de saúde nutricional.
CE55 - Traballo fin de grao: Materia transversal cuxo traballo se realizará asociado a distintas materias.
Os contidos estrutúranse principalmente en Clases Teóricas onde basicamente se establecen os fundamentos da materia. Estas clases teóricas serán expostas con axuda das ferramentas clásicas e audiovisuais. Un aspecto importante é que os alumnos deben completar os aspectos contemplados en teoría coa realización de traballos fóra das clases presenciais (formación autónoma), individuais ou en grupos, por proposta do profesor, polo que será unha parte moi interesante para a formación intelectual do alumno. Estes traballos serán expostos durante os Seminarios e debatidos, polo que deste xeito se pretende fomentar a capacidade de defensa das propias decisións e de autocrítica. As Prácticas considéranse unha parte importante da formación do alumno posto que son complementarias dos temas teóricos. As Titorías serán permanentes a través do Curso de Axuda Virtual ou presenciais nos horarios indicados.Toda a docencia estará apoiada nun Curso de Axuda Virtual na plataforma que para ensino virtual dispón a USC, onde se poderán localizar anuncios, contidos e material adicional, bibliografía, guías para a realización dos traballos, correo electrónico, etc.
PLAN DE CONTINXENCIA para actividades de ensino remoto:
Realizaríanse de xeito sincrónico / asincrónico e segundo o horario establecido polo centro, a través dos diferentes medios telemáticos dispoñibles na USC, preferentemente os Equipos de Campus Virtual e Teams, etc.
Deberán respectarse en todo momento as recomendacións hixio-sanitarias indicadas polas autoridades competentes.
Debido á natureza e contido desta materia, así como á metodoloxía empregada, a principal diferenza entre a docencia presencial e a docencia remota é:
As SESIÓNS EXPOSITIVAS MAXISTRAIS:
Escenario 1
As clases expositivas serán impartidas presencialmente na aula e horario establecido polo centro e levaránse a cabo de forma habitual.
Escenario 2 e 3
As clases expositivas realizaríanse de forma síncrona/asíncrona e sempre segundo o horario establecido polo centro, a través dos diferentes medios telemáticos dispoñibles na USC, preferentemente o Campus Virtual e Ms Teams, etc.
Os SEMINARIOS:
Escenario 1
Os seminarios serán impartidos presencialmente na aula e horario establecido polo centro e levaránse a cabo de forma habitual.
Escenario 2 e 3
Para a realización das actividades aquí incluídas polo Profesor, usaranse os diferentes medios telemáticos dispoñibles na USC, preferentemente o Campus Virtual e Ms Teams, etc. Os profesores indicarán as condicións de realización e entrega dos diferentes traballos e supervisarán o desenvolvemento dos devanditos seminarios.
As SESIÓNS PRÁCTICAS:
Escenario 1
As prácticas de laboratorio serán impartidas presencialmente no laboratorio e aula de informática, nos grupos e horarios establecidos polo centro e levarán a cabo de forma habitual.
Escenario 2
O alumno recibirá previamente as instrucións para a súa realización a través do Curso de Axuda Virtual. Outra parte das prácticas será presencial* no laboratorio e/ou aula de informática; deberanse completar con traballo non presencial se é necesario, sempre seguindo as indicacións do Profesor.
*Cada grupo asistente ás prácticas no mesmo horario dividirase en dous subgrupos A e B para a realización das prácticas, segundo indique o Profesor.
Escenario 3
As prácticas de laboratorio serán impartidas telemáticamente seguindo as instrucións do Profesor, nos grupos e horarios establecidos polo centro.
A realización das prácticas é obrigatoria para superar a materia.
- (SE3) Avaliación Continua (30%):
avaliarase a actitude do alumno e o esforzo que demostre por aprender, resolver problemas e razoar de forma crítica e argumentativa durante a súa asistencia en todas as actividades presenciais. Avaliaranse as competencias: CB1 -CB2-CB3-CB4-CB5-CG1-CG3-CG5-CG6-CT1-CT7- CE31 - CE35 - CE39 - CE44 -CE50
- (SE4) Avaliación dos traballos: avaliarase o resultado dos traballos propostos polo profesor.Se valorará o caderno de prácticas que se presente será un 5%. Avaliaranse as competencias: CB1 -CB2-CB3-CB4-CB5-CG1-CG3-CG5-CG6-CT1-CT7- CE31 - CE35 - CE39 - CE44 -CE50
- Exame (70%): realizarase un Exame Final (SE1) no que se avalíe o coñecemento sobre os contidos da materia (75%) (requisito puntuar un mínimo do 45% para valorar o resto de méritos).
Avaliaranse os resultados da aprendizaxe práctica (SE5 inclúe SE6). Avaliaranse as competencias: CB2-CB5-CG5-CT1-CT7- CE31 - CE35 - CE44
Na avaliación da convocatoria segunda oportunidade: manteranse todas as puntuacións obtidas polo alumno, agás o Exame Final (75%).
A AVALIACIÓN (relativo á proba: Exame Final):
Escenario 1
O Exame Final será presencial.
Escenario 2
O Exame Final será presencial se as normativas sanitarias así o permiten, se non será telemático.
Escenario 3
O Exame Final será telemático.
Na avaliación da segunda oportunidade: manteranse todas as puntuacións obtidas polo alumno na avaliación continua agás o Exame Final.
Notas importantes:
Para os casos de realización fraudulenta de todos estes exercicios e probas aquí indicados, será de aplicación o establecido na: “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións”.
O sistema de avaliación será o mesmo independentemente da modalidade de docencia empregada (presencial, virtual, etc.), coa única diferenza de que as actividades de avaliación realizaranse segundo establezan as autoridades competentes, ou ben presencialmente na aula ou ben en remoto mediante os medios telemáticos que se indiquen como dispoñibles na USC.
A materia consiste en 6 créditos ECTS , incluíndo os seguintes horarios:
Charla : 25 h
Seminarios : 4 h
Labs: 11 h
Tutoriais Grupo: 6 h
O traballo en grupo : 5 horas
Proba e avaliación: 4 h
A distribución da actividade de formación durante o horario de traballo do estudante total é 25xECTS (150 horas) .
Asiduidade ás clases
- Amosar atención e interese mentres participan das conferencias .
- Realización de proxectos e resumos : entender e memorizar . Use os tutoriais para resolver as dúbidas sobre o asunto .
Lingua : Castelán
( Comunicación posible en Galego e / ou inglés e / ou francés e/ou Portugués con estudantes que precisan do)/do) .
PLAN DE CONTINXENCIA: ( ter en conta ou indicado en cada apartado):
METODOLOXÍA DO ENSINO
As actividades realizaríanse, de forma síncrona/asíncrona e sempre segundo o horario establecido polo centro, a través dos diferentes medios telemáticos dispoñibles na USC, preferentemente o Campus Virtual e Ms Teams.
Debido á natureza e contidos desta materia, así como á metodoloxía empregada, a principal diferenza entre a docencia presencial e a docencia en remoto é:
ESCENARIO 1 ou normalidade adaptada: docencia presencial de 45 minutos. As prácticas de laboratorio serán impartidas presencialmente en laboratorio e aula de informática, nos grupos e horarios establecidos polo centro e levarán a cabo de forma habitual.
ESCENARIO 2 ou distanciamento: convivencia entre docencia presencial e virtual dando preferencia a esta última.. No caso de prácticas ese garantirá un mínimo dun 50% de asistencia presencial.
Ou alumno recibirá previamente as instruciones para a súa realización a través do Curso de Axuda Virtual.
Outra parte das prácticas será presencial en laboratorio e / ou na aula de informática; deberanse completar cun traballo non presencial se é necesario, sempre seguindo as indicacións do Profesor.
Cada grupo asistente prácticas no mesmo horario dividirase en dous subgrupos A e B para a realización das prácticas, segundo indíqueo o Profesor.
ESCENARIO 3: As clases expositivas realizaranse de forma síncrona/asíncrona e sempre segundo o horario establecido polo centro, a través dos diferentes medios telemáticos dispoñibles na USC, preferentemente o Campus Virtual e por Ms Teams, etc. A duración será de 50 minutos
As prácticas de laboratorio serán impartidas telemáticamente seguindo as instruciones do Profesor, en loss grupos e horarios establecidos polo centro.
TUTORIAS
Para a realización de titorías, así como para manter unha comunicación directa tanto entre os propios estudantes como entre estes e o docente, poderán realizarse a través do foro do Campus Virtual, mediante Ms. Teams ou ben mediante correo electrónico.
SISTEMA DE AVALIACIÓN
“Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o establecido na “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións”.
O seguimento de todas as actividades, salvo as presenciais, realizaranse mediante programación de entregas e listas de participación no Campus Virtual.
Escenario 1
O Exame Final será presencial.
Escenario 2
O Exame Final será presencial se as normativas sanitarias así o permiten, se non será telemático.
Escenario 3
E Exame Final será telemático.
Na avaliación da segunda oportunidade: manteranse todas as puntuacións obtidas polo alumno na avaliación continua salvo o Exame Final.
Notas importantes:
Para os casos de realización fraudulenta de todos estes exercicios e probas aquí indicados, será de aplicación o establecido en: “Normativa de avaliación do rendemento académico dous estudantes e de revisión dás cualificaciones”.
O sistema de avaliación será o mesmo independentemente da modalidade de docencia empregada (presencial, virtual, etc.), coa única diferenza de que as actividades de avaliación realizásense segundo establézanllo as autoridades competentes, ou ben presencialmente en aula ou ben en remoto mediante os medios telemáticos que se indiquen como dispoñibles na USC.
Para a posibilidad de impartición da docencia no escenario 2, o profesor precisa que se lle dote de cámara web e altavoces, dos que carece o seu equipo. Para a impartición de docencia no escenario 3, o profesor precisa un equipo informático portátil que inclúa os accesorios mencionados coma necesarios para o escenario 2.
Cristina Asuncion Fente Sampayo
Coordinador/a- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Nutrición e Bromatoloxía
- Correo electrónico
- cristina.fente [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Alberto Cepeda Sáez
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Nutrición e Bromatoloxía
- Teléfono
- 982822410
- Correo electrónico
- alberto.cepeda [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula virtual |
| Martes | |||
| 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula virtual |
| 21.01.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 5 PLANTA BAIXA |
| 21.01.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 6 PLANTA BAIXA |
| 06.07.2021 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 5 PLANTA BAIXA |
| 06.07.2021 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | 0P AULA 6 PLANTA BAIXA |