Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 51
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Ciencias da Comunicación
Áreas: Xornalismo
Centro Facultade de Ciencias da Comunicación
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
1. Estudo da orixe e desenvolvemento dos diferentes movementos xornalísticos.
2. Historia dos movementos xornalísticos e análises do seu impacto na profesión.
3. Análise das tendencias actuais do xornalismo nos medios impresos, audiovisuais e dixitais.
4. Estudo da conceptualización e análise do desenvolvemento da comunicación alternativa: modelos, actores e
estratexias.
5. Políticas de dinamización informativa. Mecanismos e novos sistemas de xestión da información.
CONTIDOS TEÓRICOS
Tema 1: Cando e como nacen os movementos xornalísticos
1.1 A súa orixe
1.2 A súa consolidación
Tema 2: A Comunicación Cidadán
2.1 Obxectivos e modalidades
2.2 A web social e as audiencias activas
Tema 3: O Novo Xornalismo
3.1 A súa orixe
3.2 Os seus cultivadores
Tema 4: O Xornalismo de Servizo
4.1 A súa orixe
4.2 Os seus cultivadores
Tema 5: O Xornalismo de Precisión
5.1 A súa orixe
5.2 Os seus cultivadores
Tema 6: O Xornalismo Público
6.1 A súa orixe
6.2 Os seus cultivadores
Tema 7: O Xornalismo Cidadán
7.1 A súa orixe
7.2 As canles máis habituais
Tema 8: Xornalismo constructivo e Xornalismo de Solucións
8.1 A súa orixe
8.2 As canles máis habituais
Tema 9. Marcas xornalísticas, corrientes e tendencias
9.1 Elementos definitorios
9.2 Estudos de casos
Tema 10: A participación dos cidadáns no xornalismo
10.1 A súa orixe
10.2 As vías actuais nos movementos
CONTIDOS PRÁCTICOS
Análise de pezas xornalísticas dos diferentes movementos xornalísticos.
Debates arredor de pezas xornalísticas dos diferentes movementos xornalísticos.
Elaboración de pezas xornalísticas seguindo pautas e técnicas dos diferentes movementos xornalísticos ou dalgún deles.
Esta materia prevé a realización de prácticas de campo en caso de que se obteña o financiamento necesario.
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
Chillón, A. (1999). Literatura y periodismo: una tradición de relaciones promiscuas. Universidad Autónoma de Barcelona (colección Aldea Global).
Dader, J.L. (1997). Periodismo de precisión. Editorial Síntesis.
Gray, J./Bounegru, L./Chambers, L (2012). The Data Journalism Handbook. O’Reilly Media. http://interactivos.lanacion.com.ar/manual-data.
Herrscher, R. (2012): Periodismo narrativo. Cómo contar la realidad con las armas de la literatura. Universitat de Barcelona.
López, X. (2012): Movimientos periodísticos. Comunicación Social Ediciones y Publicaciones.
Roitberg, G; Piccato, F. -Comps.- (2015): Periodismo disruptivo. La Crujía Ediciones.
BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA
Alberdi, A./Armentia, J.I./Caminos, J.M./Marín, F. (2002). El Diario de Servicios en España. Septem.
Álvarez Teijeiro, C. (2000). Comunicación, democracia y ciudadanía. Fundamentos teóricos del Public Journalism. CiCCUS-La Crujía.
Barrera, C. –Coord.- (2004). Historia del periodismo universal. Ariel.
Bernal, S./Chillón, A. (1985). Periodismo informativo de creación. Editorial Mitre.
Berrio, J. (2000). La Comunicació en la democràcia. Universidad Autónoma de Barcelona (Colección Aldea Global).
Caparrós, M. (2015). La crónica. Círculo de Tiza.
Cesareo, G. (1986). Es noticia. Fuentes, procesos, tecnologías y temas en el aparato informativo. Editorial Mitre.
De Pablos, J.M. (1986). El periodismo herido. Foca.
Diezhandino, P. (1994). Periodismo de servicio. Bosch Comunicación.
Diezhandino, P. (2007). Periodismo y poder. Pearson.
Galdón, G. –Coord.- (2001). Introducción a la Comunicación y a la Información. Ariel Comunicación.
García, N. (2004). Periodistas, ciudadanos del mundo. Fragua.
García Canclini, N. (2007). Lectores, espectadores e internautas. Gedisa.
Gillmor, D. (2005). Nós, os media. Editorial Presença.
Gómez Mompart, J.LL./Marín, E. (1999). Historia del periodismo universal. Editorial Síntesis.
Guerrero, S. (2007). La creatividad en el lenguaje periodístico. Cátedra.
Guerriero, L. (2014): Zona de obras. Círculo de Tiza.
López, X. (2005). Mundo global, alternativa local. Le Monde Diplomatique –edición española-, número 3, septiembre de 2005.
López, X./Otero, M. (2007). Bitácoras. La consolidación de la voz del ciudadano. Netbiblo.
Mesquita, M. (2007). El cuarto equívoco. El poder de los media en la sociedad contemporánea. Fragua.
Meyer, Ph. (1993). Periodismo de Precisión. Nuevas fronteras para la investigación periodística. Bosch Comunicación.
Pavlik, J.V. (2005). El periodismo y los nuevos medios de comunicación. Paidós.
Pisani, F./Piotet, D. (2008). La alquimia de las multitudes. Cómo la web está cambiando el mundo. Paidós Comunicación.
Reyes Mata, F. (1981). Comunicación alternativa y desarrollo solidario ante el mundo transnacional. Editorial ILET.
VV.AA. (1999). Los usuarios en la Sociedad de la Información. Confederación Española de Organizaciones de Amas de Casa, Consumidores y Usuarios (CEACCU).
VV.AA. (2005). Medios de comunicación en crisis. Le Monde Diplomatique –Edición Española-, nº 31.
CON.2 - Coñecer os principios do xornalismo e da comunicación para desenvolverse de forma profesional e ética.
CON.6 - Identificar os referentes que lle permitirán a construción dun pensamento crítico aplicado ao xornalismo.
HAB.2 - Analizar o estado dos procesos comunicativos e das organizacións mediáticas para tomar decisións
e propoñer solucións nos seus diferentes ámbitos.
HAB.4 - Aplicar métodos e técnicas de investigación, documentación, verificación e tratamento dos datos e a
información xornalística.
HAB.5 - Transmitir información eficiente a un público tanto especializado como non especializado.
COM.3 - Deseñar e desenvolver proxectos xornalísticos en distintos medios, soportes e contexto.
COM.6 - Aplicar os coñecementos e as habilidades adquiridas dunha forma profesional e ética no ámbito da
Comunicación, tendo como referente os principios e valores democráticos e os Obxectivos de Desenvolvemento
Sostible.
Nas clases expositivas empregaranse as seguintes metodoloxías:
- Clase maxistral: sesión expositiva impartida polo docente.
- Estudos de casos: análise e exposición de medios, produtos, estratexias ou proxectos de referencia no contexto da materia.
- Debate: discusión organizada sobre un tema ou pregunta.
- Estudo previo: revisión e análise de materiais docentes antes da sesión presencial co/o docente
- Traballo tutelado: tutorización de actividades
- Prácticas de campo: actividades académicas realizadas fóra da Facultade e guiadas polo/a docente, como as visitas a empresas e institucións no contexto da materia.
Nas clases interactivas empregaranse as seguintes metodoloxías:
- Resolución de problemas: realización de actividades dirixidas, xeralmente dirixidas a obter un resultado concreto (solución ou análise).
- Presentación na aula: exposición baseada no estudo dun caso, problema ou situación contextualizada.
- Debate: discusión organizada sobre un tema ou pregunta.
- Metodoloxía baseada na investigación: modalidade que sitúa o estudantado no rol de investigador, executando un proceso de busca, avaliación, síntese e análise.
- Foros de discusión - traballo en grupo: dinámicas interactivas de argumentación e/ou elaboración cooperativa coa intervención dun grupo de persoas.
- Aprendizaxe baseada en proxectos: programación deseñada a partir de tarefas sucesivas nun proceso que conclúe cun produto final.
Proba de coñecrementos teóricos: 40 %
Actividades de evaluación continua: 10 %
Exercicios prácticos: 50 %
A asistencia a clase valórase na avaliación continua. Tres ausencias non xustificadas implican unha avaliación de 0 no apartado de avaliación continua.
O sistema de avaliación contempla que é imprescindible ter aprobada a parte teórica e a parte práctica para superar a materia.
No caso de plaxio ou uso indebido das tecnoloxías na realización de tarefas ou probas: “Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións”.
De acordo coa normativa de permanencia vixente na USC para os estudantes de Grao e Máster (art. 5.2), a mera asistencia, así como a participación en calquera das actividades realizadas nas clases interactivas, serán obxecto de avaliación e, por conseguinte, a nota final do/a estudante que os cumprimente en ningún caso será de “Non Presentado”.
Pódese conceder a exención de docencia. O plan alternativo consiste: na parte teórica, un estudo de 20.000-30.000 caracteres das principais etapas dos movementos xornalísticos, que debe acordarse ao comezo do curso do profesor. A avaliación será o 50 % da materia.
Na parte interactiva, unha peza xornalística que aplique técnicas dos movementos xornalísticos, que debe acordarse ao comezo do curso do profesor. A avaliación será o 50 % da materia.
Segunda oportunidade:
Neste caso avaliarase da mesma forma que na primeira. Se o alumno ten aprobada algunha parte, gardaráselle a nota para a segunda oportunidade. En ningún caso se conservará cualificación algunha para outro curso académico.
• Docencia teórica: 24 horas
• Docencia interactiva laboratorio/aula informática: 24 horas
• Titorización en grupo reducido: 3 horas
• Probas de avaliación: 3 horas
• Traballo persoal do alumnado: 96 horas
- Ler os textos recomendados polos profesores.
- Seguir os temas pola bibliografía e polas fontes documentais que se darán logo de cada exposición.
A planificación dos traballos para a docencia interactiva do seminario farase nas primeiras sesións regradas.
Xose Lopez Garcia
Coordinador/a- Departamento
- Ciencias da Comunicación
- Área
- Xornalismo
- Teléfono
- 881816536
- Correo electrónico
- xose.lopez.garcia [at] usc.gal
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
| Xoves | |||
|---|---|---|---|
| 12:00-13:00 | Expositivo 1 | Galego | Aula 4 |
| Venres | |||
| 11:00-12:00 | Expositivo 1 | Galego | Aula 4 |
| 28.05.2026 10:00-14:00 | Expositivo 1 | Aula 1 |
| 28.05.2026 10:00-14:00 | Expositivo 1 | Aula 2 |
| 30.06.2026 16:00-20:00 | Expositivo 1 | Aula 1 |