Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 1 Clase Expositiva: 26 Clase Interactiva: 14 Total: 41
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Microbioloxía e Parasitoloxía
Áreas: Microbioloxía
Centro Facultade de Bioloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
O obxectivo xeral da asignatura é que o alumno sexa quen de identificar as características dos virus e distinguir os diferentes ciclos de replicación nas células hóspedadoras. Asimismo, asociará as principais enfermidades humanas de orixe vírica co axente causal e deberá ser quen de identificar a sintomatoloxía típica e los mecanismos que a provocan, o modo de transmisión das enfermidades, os métodos de diagnóstico más idóneos e as medidas terapéuticas aplicables en cada caso.
Programa de teoría:
Tema I.- Introdución: Historia e definición da Viroloxía. Virus e evolución (0,5h)
Tema II.- Natureza Viral (1,5h)
Tema III.- Métodos de Estudo (0,5h) (Ampliarese coas tutoría)
Tema IV.- Taxonomía Vírica (0,5h).
Tema V.- Replicación viral [6h]
Tema VI.- Xenética de virus animais [2h].
Tema VII.- Interaccións virus-células e virus-hóspede [3h]
Tema VIII.- Infeccións do Sistema Nervioso Central: Encefalite e meningite viráis [2h]
Tema IX.- Infeccións respiratorias [2h]
Tema X.- Infeccións gastrointestinais: [1 h]
Tema XI.- Infeccións epiteliais e das membranas mucosas[2h]
Tema XII.- Hepatites virais [1]
Tema XIII.- Febres hemorráxicas e outras Infeccións viráis localizadas xeográficamente[2h]
Tema XIV.- Síndrome de inmunodeficiencia adquirida e outras enfermidades retrovirais [1]
Tema XV.- Mononucleosis infecciosa; Infeccións oculares e cardíacas [1h]
Programa de Pizarra e seminarios (4 h)
Pizarra (resolución on line )- Desenvolvemento de exercicios e resolución de problemas ecasos prácticos relacionados con diferentes temas específicos (metodoloxía, estructura, replicación, xenética, enfermidades…). (1-3h, en función de necesidades).
Seminarios.- Resolución de casos clínicos e exposición de traballos e discusión sobre aspectos específicos da materia, para potenciar o manexo de bibliografía
Programa de titorías (1h)
Titorías.- Propondranse titorías de 1 h, unha o comenzo do curso, para profundizar na metodoloxía do estudo de virus, e entre 0 e 2 para a resolución de dúbidas e outra máis adiante, para a preparación dos seminarios.
Programa de Prácticas. Total 10h
1. Cultivos celulares 2h
a. Tipos de soportes de cultivos celulares.
b. Visualización de cultivos y reconocimiento de morfoloxías celulares
c. Subcultivo de tapices celulares
d. Inoculación viral eVisualización de efectos citopáticos
2. Morfología y Ultraestructura viral 1h
a. Construcción de estructuras icosaédricas con modelos
b. Reconocimiento de ejes de simetría
c. Reconocimiento del significado del factor de triangulación
3. Diagnóstico: Caracterización físico-química 1,5h
a. Presencia/ausencia de envolta: Tratamento con solventes lipídicos, pH e Temperatura
b. Identificación del tipo de xenoma: Tratamento enzimático e con análogos de base.
4. Diagnóstico e Tipado: Métodos serolóxicos 2h
a. Seroneutralización para diagnóstico
b. Seroneutralización para tipado (prcts. pizarra)
c. Inmunodot
d. Inmunofluorescencia (prcts. pizarra)
e. ELISA
5. Diagnóstico e Tipado: Métodos Moleculares 3,5h
a. Hibridación de ácidos nucleicos
b. PCR
c. Secuenciación e filoxenia (prcts. pizarra)
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
Carrasco, L.,Almendral del Río, J.M. (coords., 2005. Virus patógenos. Madrid: Hélice.
Flint, J., Racaniello, V.R., Rall, G. F., Hatziioannou, T., Skalka, A.M. 2020. Principles of virology. Hoboken: Wiley
Shors, T., 2009. Virus: estudio molecular con orientación clínica. Buenos Aires: Editorial Médica Panamericana.
Storch, G.A., ed., 2000. Essentials of diagnostic virology. New York: Churchill Livingstone.
Strauss, J.H. and Strauss, L.G., 2008. Viruses and human disease. 2nd ed. Amsterdam: Elsevier Academic Press.
BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA
Cann, A.J., 2009. Principios de virología molecular. Zaragoza: Acribia.
Carter, J.B. and Saunders, V., 2013. Virology: principles and applications. 2nd ed. Chichester, WS: John Wiley & Sons.
Collier, L. y Oxford, J., 2008. Virología humana: texto para estudiantes de medicina, odontología y microbiología. México: McGraw-Hill Interamericana.
Dimmock, N.J., Easton, A.J. and Leppard, K.N., 2007. Introduction to modern virology. 6th ed. Malden, MA: Blackwell Publishing.
Fenner, F, Bachmann, P.A., Gibbs, E.P.J., Murphy, F.A., Studdert, M.J. y White, D.O., 1992. Virología veterinaria. Zaragoza: Acribia.
Joklik, W.K., 1985. Virology. 2nd ed. Norwalk, CT: Appleton-Century-Crofts.
Knipe, D.M. and Howley, P.M. eds., 2001. Fields virology. 4th ed. 2 vol. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
Levy, J.A., Fraenckel-Conrat, H. and Owens, R.A., 1994. Virology. 3rd. ed. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Mettenleiter, T.C. and Sobrino, F. 2008. Animal viruses: molecular biology. Wymondham: Caister Academic Press.
Wagner, E.K., Hewlett, M.J., Bloom, D.C. and Camerini, D., 2008. Basic virology. 3rd. ed. Malden, MA: Blacwell Publishing.
Zuckerman, A.J. et al., 2009. Principles and practice of clinical Virology. 6th ed. West Sussex: Wiley
PáXinas WEB de interese:
ICTV (International Commitee for Taxonomy of Virus): http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ICTV/
The Big Picture Book of Viruses: http://www.virology.net/Big_Virology/BVHomePage.html
All the Virology on the WWW: http://www.virology.net/garryfavweb.htmlhttp://virologia.ua.es/dmsander….
COMPETENCIAS BÁSICAS
CB1 - Que os estudantes teñan demostrado posuir ecomprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adoitase atopar a un nivel que, se bien se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén
alguns aspectos que implican coñecementos procedentes da vanguardia do seu campo de estudo
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ó seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
CB3 - Que os estudantess teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuizos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado
CB5 - Que os estudantes teñan desarrollado aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grado de autonomía
COMPETENCIAS XENERALES
CG1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da Bioloxía
CG2 - Aplicar os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos ao plantexamento de problemas e y a búsqueda de solucións tanto en contextos académicos como profesionais
CG3 - Saber obter e interpretar información e resultados relevantes e obter conclusións en temas relacionados coa Bioloxía.
CG4 - Ser capaces de transmitir información tanto por escrito como de forma oral y de debatir ideas, problemas y soluciones relativos á Bioloxía, ante un público xeneral ou especializado
CG5 - Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en Bioloxía.
COMPETENCIAS TRANSVERSAIS
CT1 - Capacidade para buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes.
CT2 - Capacidade para orazoamento, a argumentación e o pensamento crítico.
CT8 - Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos, promovendo a iniciativa e a creatividade
CT10 - Capacidade para interpretar resultados experimentais
3.3 COMPETENCIAS ESPECÍFICAS
CE3 - Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais, e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas apropiadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos e calidade.
CE13 - Saber describir, analizar e interpretar o medio físico e a súa relación cos seres vivos
CE14 - Coñecer o fluxo de enerxía nos ecosistemas e nos ciclos bioxeoquímicos.
O desenvolvemento da materia en clase se ben estará baseado, fundamentalmente, na lección maxistral, aportando os conceptos e ilustracións de esquemas e fotografías mediante medios audiovisuais, fomentará a participación activa do alumnado mediante a formulación de preguntas o plantexamento de suposstos prácticos para resolver na aula. Promoverase o desenvolvemento de exercicios prácticos e resolución de problemas on line e en seminarios, así como preparación de traballos específicos para potenciar o manexo de bibliografía, a interpretación e a síntese.
Importante. A avaliación estará baseada no cumprimiento de obxectivos, é dicir, da nota máxima que os/as alumnos/as pretenden acadar.
O/a alumno/a deberá decidir, e comunicar ao profesor, os obxectivos que desexa acadar a principio de curso. Poderase optar por novos obxectivos en calquera momento do semestre, pero a realización das actividades formativas estará limitada a aquelas cuxo período de execución ainda non tivera finalizado. A nota obtida nestos casos será proporcional aos exercicios realizados
Actividades formativas
Non é obligatoria a asistencia a clases de teoría
1. Actividades obligatorias
1.1. Demostración de coñecemento dos conceptos da materia.
Actividade básica e obligatoria
Nota máxima acadable 6
- Examen teórico* (Os coñecementos teóricos do alumnado avaliaranse mediante definición de conceptos básicos, respostas a preguntas curtas, interpretación de imáxenes e esquemas, resolución de casos prácticos e desenvolvemento de temas fundamentais. Terase en conta, además dos contenidos, o rigor, a craridade, a concisión e a elegancia da exposición): 60% da nota global
[Avalianse CB2, CG1, CG5 y CT2]
1.2. Realización das prácticas
Actividade obrigatoria
Nota máxima acadable 1
- Avaliación das prácticas 10% da nota global**
Poderase elexir entre dúas opcións. A opción elexida deberá comunicarse ao profesor no período indicado
1.2.1. Avaliación dla memoria de prácticas (terase en conta a súa presentación, a calidade da memoria a a descripción e explicación dos ensaios levados a cabo)
1.2.2. Realización dun examen de prácticas
[Avalíanse CB2, CG1, CG3, CT10y CE3]
2. Actividades optativas
2.1. Resolución de casos prácticos/problemas***:
Suma un máximo de 1,5 puntos á nota obtida no exame
- Avaliación da resolución de exercicios, problemas e casos prácticos: Terase en conta a súa presentación e o razoamento na resolución e suporá un 15% da nota global
[Avalianse CB2, CG2, CT1 y CT8]
2.2. Búsqueda, análise e elaboración de información***
Suma un máximo de 1,5 puntos á nota obtida no exame
- Presentación e memoria de traballos de seminario (Terase en conta a calidade da memoria e da presentación, así como a seguridade na resposta as preguntas plantexadas): 15% da nota global
[Avalianse CB2, CB3, CB4, CG3, CG4, CT1 y CT2]
* O exame teórico realizarase por escrito, dacordo coa data establecida polo equipo decanal, según se publica na guía do alumno desta Facultade. Opcionalmente, os/as alumnos/as que o desexen poderán hacer o examen oral, en dat previamente pactada cos/as interesados/as. A nota do exame teórico poderá manterse ata o exame de recuperación de xullo do ano en curso. Será necesario aprobar o exáme teórico (5) para sumar o resto dos ítems.
** A realización das prácticas é condición imprescindible para poder presentarse ao exame de teoría. A nota de prácticas manterase durante dous cursos académicos si o/a alumno/a o solicita.
*** Items recuperables: Os/as alumnos/as que deban presentarse á convocatorias 2ª oportunidade, poderán solicitar aos profesores que lles asignen as tarefas correspondentes a este apartado, para poder acadar a porcentaxe de avaliación correspondente a seminarios e exercicios,
TRABALLO PRESENCIAL
Clases magistrais, 26h
Prácticas de laboratorio, 9h
Prácticas de pizarra/seminarios, 4h
Titorías en grupos reducidos ou individualizadas, 1h
Exame 2h
TOTAL HORAS DE TRABALLO PRESENCIAL: 42H
TRABALLO PERSOAL DO ESTUDANTE
Estudio individual, 45,5h
Elaboración de memorias de prácticas, 6h
Elaboración de traballos, 11h
Lecturas recomendadas, actividades de biblioteca ou similares, 2h
Elaboración de sínteses de temas, 5h
TOTAL HORAS DE TRABALLJO PERSOAL DOESTUDIANTE: 69,5h
O número estimado de horas non presenciais que o/a alumno/a deberá aplicar para a correcto aprendizaxe da materia deberá ser de 1,5 equivalentes ás horas presenciais, especialmente para as clases teóricas. En canto ao programa práctico, serán necesarias as horas presenciais, realizando unha avaliación continuada mediante o seguimento personalizado, ademáis da presentación dunha memoria de prácticas na que o alumno/a deberá plasmar os procedimentos realizados e incidencias que tiveran lugar durante o seu desenvolvemento. Terase moi en conta a participación do/a alumno/a no súa propia aprendizaxe a través da resolución dos exercicios, problemas e casos prácticos plantexados, así como no desenvolvemento de traballos de seminario.
Seguir as suxerencias do profesor o longo do curso.
Para o correcto aprendizaxe da materia requírense coñecementos de microbioloxía, bioquímica e xenética.
A materia contará cunha aula virtual na plataforma Moodle na que, ademáis dos contidos que elaboren os profesores, estará a disposición dos/as alumnos/as outra información de utilidade
Carlos Pereira Dopazo
Coordinador/a- Departamento
- Microbioloxía e Parasitoloxía
- Área
- Microbioloxía
- Teléfono
- 881816083
- Correo electrónico
- carlos.pereira [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Maria Isabel Bandin Matos
- Departamento
- Microbioloxía e Parasitoloxía
- Área
- Microbioloxía
- Teléfono
- 881816087
- Correo electrónico
- isabel.bandin [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 09. Barbara McClintock |
| Martes | |||
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 09. Barbara McClintock |
| 09.01.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 01. Charles Darwin |
| 09.01.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 02. Gregor Mendel |
| 17.06.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 04: James Watson e Francis Crick |