Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.25 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Enxeñaría Química, Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
Áreas: Enxeñaría Química, Toxicoloxía
Centro Escola Técnica Superior de Enxeñaría
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
-Coñecer o marco legal que regula o ámbito da hixiene industrial, tanto a nivel autonómico, nacional como da Unión Europea.
-Valorar as situacións de risco sobre a saúde dos traballadores en canto a exposición a axentes químicos, físicos e biolóxicos, así como as medidas preventivas.
-Coñecer os fundamentos científicos e técnicos máis importantes da seguridade de procesos químicos para axudar ao alumno para entender os conceptos e aplicalos adecuadamente. Isto require bo coñecemento básico de enxeñería e de tecnoloxía.
Os contidos da materia deben axustarse, de acordo coa memoria de Grao, aos seguintes descriptores:
“Bases da seguridade industrial. Accidentes: Fugas, incendios, explosións. Risco: definición, clasificación, tolerabilidad. Química, Física e Enxeñería dos accidentes. Toxicoloxía industrial. Análise e Avaliación de riscos: métodos cualitativos, semicuantitativos e cuantitativos. Xestión da seguridade. Lexislación de aplicación”.
Deste xeito o programa estrutúrase en dous bloques uno de Toxicoloxía e Hixiene Industrial e outro de Enxeñería da Seguridade cos seus respectivos temas, tal e como se indica a continuación:
BLOQUE TOXICOLOXÍA E HIXIENE INDUSTRIAL
-------------
DOCENCIA EXPOSITIVA.
LECCION 1- ORGANIZACIÓN DA PREVENCIÓN: Lei de Prevención de Riscos Laborais. Organización da prevención dentro da empresa. Responsabilidades legais. Hixiene industrial e enfermidade profesional. Accidente de traballo. 1 h.
LECCION 2- HIXIENE E TOXICOLOXÍA INDUSTRIAL. Concepto e antecedentes. Ramas da hixiene industrial. Clasificación de contaminantes. 2 h.
LECCION 3- CONTAMINANTES QUÍMICOS. Clasificación. Valores límites ambientais: Concepto e tipos. Valores límites biolóxicos: Criterios de valoración. 5 h.
LECCION 4. CONTAMINANTES FÍSICOS. Ruído e vibracións. Radiacións ionizantes e non ionizantes. Calor. 2 h.
LECCION 5- CONTAMINANTES BIOLÓXICOS. 2 h.
----------------
DOCENCIA INTERACTIVA. SEMINARIOS (3 horas)
Seminario 1. Aspectos prácticos na prevención de riscos. Primeiros auxilios. 1h
Seminario 2. Análise e avaliación de casos de efectos nocivos de axentes químicos, físicos e biolóxicos, sobre a saúde. 2h
____________________________________________________________________________
BLOQUE DE ENXEÑERÍA E XESTIÓN DA SEGURIDADE
----------------
DOCENCIA EXPOSITIVA
LECCIÓN 1-A SEGURIDADE INDUSTRIAL. Bases. Ámbito legal xeneral. Os accidentes industriais. A PPAG. Os Sistemas de Xestión da Seguridade. 2 horas.
LECCIÓN 2-A SEGURIDADE LABORAL. Bases. Integración da seguridade laboral e industrial. 2 horas.
LECCIÓN 3-PERDA DE CONTENCIÓN EN PROCESOS. Modelos simples. Fugas. Evaporación súbita. Evaporación de derrames en charco. 3 horas.
LECCIÓN 4-REACTIVIDADE QUÍMICA. Autodescomposición. Reaccións en auga e aire. Reaccións descontroladas. Caracterización e consideración de deseño seguro. 3 horas.
LECCIÓN 5-LUMES E EXPLOSIÓNS. Diagramas de inflamabilidade. Concentracións límite de osíxeno. Inertización. Ignición, autoignición, autooxidación, compresión adiabática. Sprays e néboas. Detonacións, deflagracións e explosións mecánicas. Equivalencia TNT e método TNO- Multienerxía. Explosións de nube de vapor. Bleve. 2 horas.
LECCIÓN 6-DESEÑO PARA PREVIR INCENDIOS E EXPLOSIÓNS. Purga sen carga. Purga de presión. Purga mixta. Sifones. Electricidade estática: Fundamentos e control. Áreas clasificadas: Clasificación e materiais. Ventilación. Sprinklers. Lexislación específica. 2 horas.
LECCIÓN 7-INTRODUCIÓN AOS SISTEMAS DE ALIVIO. Definición e localización. Datos para o dimensionamiento de sistemas de alivio. Dimensionamiento. Fachos. Scrubbers. Lexislación específica. 2 horas.
LECCIÓN 8-AVALIACIÓN DE RISCOS. Revisión da análise do nivel de risco SLRA. Índice de Dow de lume e explosión. Árbores de fallos e sucesos. Introdución ao ACR. 3 horas.
---------------------
DOCENCIA INTERACTIVA. SEMINARIOS (6 horas)
1-Manexo de lexislación. 1 hora. (En equipo)
2- Bases de estudo da seguridade: Referencias para técnicos. 1 hora. (En equipo)
3-Resolución de exercicios de dimensionamiento de escenarios de fuga, dimensionamiento de válvulas de alivio. 2 horas. (Individual)
4-Estudo de casos. Análise de risco. Análise de accidentes integrando as perspectivas organizativas, tecnolóxicas, éticas e ambientais. 2 horas. (En equipo)
TITORÍA DE GRUPO (1 hora)
A titoría de grupo dedicarase a revisar/avaliar diferentes aspectos de seguridade dun proxecto de deseño dunha planta.
Bibliografía básica
BLOQUE TOXICOLOGÍA E HIXIENE INDUSTRIAL
Gil Hernández, F (2011) Tratado de Medicina del Trabajo. Segunda Edición. Masson.
____________________________________________________________________________
BLOQUE DE ENXENARÍA DA SEGURIDADE
Crowl, A. D. Chemical Process Safety. Segunda Edición. Prentice Hall.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Recursos complementarios (ambos bloques)
PAGINA WEB DEL INSTITUTO NACIONAL DE SEGURIDAD E HIGIENE EN EL TRABAJO (INSHT):
http://www.insht.es/portal/site/Insht/
PAGINA WEB DEL INSTITUTO GALEGO DE SEGURIDADE E SAUDE LABORAL:
http://www.issga.es/index.php
Boletíns oficiais: BOE, DOUE, DOG.
Competencias específicas
CI.9.- Coñecementos básicos dos sistemas de produción e fabricación.
CI.10.- Coñecementos básicos e aplicación de tecnoloxías ambientais e sustentabilidade.
CI.11.- Coñecementos aplicados de organización de empresas.
Competencias xerais
CG.4 Capacidade de resolver problemas con iniciativa, toma de decisións, creatividade, razoamento crítico e de comunicar e transmitir coñecementos, habilidades e destrezas no campo da enxeñería química industrial.
CG.6.- Capacidade para o manexo de especificacións, regulamentos e normas de obrigado cumprimento.
CG.7.- Capacidade de analizar e valorar o impacto social e ambiental das solucións técnicas.
CG.11.- Coñecemento, comprensión e capacidade para aplicar a lexislación necesaria no exercicio da profesión de Enxeñeiro Técnico Industrial.
Competencias transversais
CT.7. Toma de decisións.
CT.8. Traballo en equipo.
CT.19. Aprendizaxe autónoma.
Independentemente do escenario no que nos atopemos durante a impartición da materia usarase a aula Virtual da USC a través da aplicación Moodle cos seguintes obxectivos:
• Proporcionar información sobre a materia (programación docente, horarios, exames, anuncios varios, etc.)
• Proporcionar os materiais necesarios para as clases (presentacións dos temas, instrucións das actividades, etc.).
• Servir de ferramenta de comunicación cos alumnos a través do foro de novidades.
• Propoñer tarefas.
• Expor probas de avaliación.
• Incluír os accesos ás sesións de videoconferencia por Teams (para escenarios 2 e 3).
BLOQUE TOXICOLOXÍA E HIXIENE INDUSTRIAL
Docencia expositiva: Clase maxistral con soporte audiovisual (diapositivas e vídeos)
Desenvolvemento de competencias
CG11 - Coñecemento, comprensión e capacidade para aplicar a lexislación necesaria no exercicio da profesión de Enxeñeiro Técnico Industrial
CI9 - Coñecementos básicos dos sistemas de produción e fabricación.
CI10 - Coñecementos básicos e aplicación de tecnoloxías ambientais e sustentabilidade
CG4 - Capacidade de resolver problemas con iniciativa, toma de decisións, creatividade, razoamento crítico e de comunicar transmitir coñecementos, habilidades e destrezas no campo da enxeñería química industrial
CI11 - Coñecementos aplicados de organización de empresas
CG6 - Capacidade para o manexo de especificacións, regulamentos e normas de obrigado cumprimento.
CG7 - Capacidade de analizar e valorar o impacto social e ambiental das solucións técnicas
Docencia interactiva: Sesións de traballo sobre cuestións de aplicación práctica: medidas preventivas, primeiros auxilios e estudo de casos.
Seminario 1. Aspectos prácticos na prevención de riscos. Primeiros auxilios.
Seminario 2. Análise e avaliación de casos de efectos nocivos de axentes químicos, físicos e biolóxicos, sobre a saúde.
____________________________________________________________________________
BLOQUE DE ENXEÑERÍA E XESTIÓN DA SEGURIDADE
Docencia expositiva: Formato de clase maxistral con soporte audiovisual (diapositivas e vídeos)
Desenvolvemento de competencias
CG4 - Capacidade de resolver problemas con iniciativa, toma de decisións, creatividade, razoamento crítico e de comunicar transmitir coñecementos, habilidades e destrezas no campo da enxeñería química industrial
CI9 - Coñecementos básicos dos sistemas de produción e fabricación.
CI10 - Coñecementos básicos e aplicación de tecnoloxías ambientais e sustentabilidade
Docencia interactiva: Seminarios e titoría de grupo. Formato de sesións de traballo con soporte de documentos de enxeñería, guías técnicas e follas de cálculo.
Desenvolvemento de competencias
CG6 - Capacidade para o manexo de especificacións, regulamentos e normas de obrigado cumprimento.
CG4 - Capacidade de resolver problemas con iniciativa, toma de decisións, creatividade, razoamento crítico e de comunicar e transmitir coñecementos, habilidades e destrezas no campo da enxeñería química industrial.
CG7 - Capacidade de analizar e valorar o impacto social e ambiental das solucións técnicas
CI11 - Coñecementos aplicados de organización de empresas
CT7 - Toma de decisións
CT8 - Traballo en equipo
CT19 - Aprendizaxe autónoma
CG7 - Capacidade de analizar e valorar o impacto social e ambiental das solucións técnicas
A continuación preséntase a metodoloxía adaptada a cada un dos escenarios:
Escenario 1: normalidade adaptada
• A docencia será de carácter presencial (clases expositivas, clases interactivas de seminario e titoría de grupo).
• As titorías individualizadas serán preferentemente presenciais, pero darase a opción de realizalas tamén a través da plataforma MS Teams.
Escenario 2: distanciamento
• As clases expositivas serán non presenciais a través de MS Teams ou mediante vídeos na aula virtual da materia.
• As clases interactivas de seminario serán presenciais.
• A titoría grupal realizarase a través de MS Teams na data fixada.
• As titorías individualizadas serán exclusivamente virtuais a través de MS Teams.
Escenario 3: peche das instalacións
• As clases expositivas e interactivas de seminario serán completamente de carácter non presencial e impartiranse de forma síncrona a través da plataforma MS Teams de acordo co calendario programado ou mediante vídeos na aula virtual da materia.
• A titoría grupal realizarase a través de MS Teams na data fixada.
• As titorías individualizadas serán exclusivamente virtuais a través de MS Teams.
Non hai cambios nas actividades propostas nin nos criterios de avaliación en función do escenario. A diferenza está exclusivamente no carácter presencial (escenarios 1 e 2) ou telemático (escenario 3) das actividades implicadas na avaliación.
AVALIACIÓN POR BLOQUES
BLOQUE TOXICOLOXÍA E HIXIENE INDUSTRIAL (4 puntos)
1. Exame: 70 % (mínimo para sumar cualificacións 40%)
2. Actividades de avaliación continua: 20% (mínimo para sumar cualificacións 40%)
3. Informe do profesor: 10%
Para aprobar será necesario alcanzar un mínimo de 1.5 puntos (sobre 4)
____________________________________________________________________________
BLOQUE DE ENXEÑERÍA E XESTIÓN DA SEGURIDADE (6 PUNTOS)
A asistencia a clase de seminario é obrigatoria dado que este bloque supón un 20% da cualificación en modo de avaliación continua.
1. Exame: 50% (mínimo para sumar cualificacións 40%)
2. Avaliación continua: 45% (mínimo para sumar cualificacións 40%). Entrega das actividades desenvolvidas nos seminarios (40%) e entrega actividade desenvolvida en titoría grupal (5%).
3. Informe do profesor (5%)
---------------------------------------------------------
A nota final da materia será a suma das cualificacións finais de cada bloque coas seguintes condicións:
1- En caso de suspender un dos bloques, o bloque aprobado conservarase para a oportunidade de xullo pero non para o curso seguinte
2- Conservaranse para a oportunidade de xullo, pero non para cursos seguintes, as cualificacións de actividades e a de informe do profesor. Non está prevista ningún tipo de recuperación para as actividades de avaliación continua pero daranse solucións personalizadas en caso de causa de forza maior debidamente xustificada #ante a Secretaría do Centro.
3- A avaliación en exames extraordinarios será 100% modalidade exame sobre todo o contido de clases expositivas máis seminarios.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
-----------------------------------ou--------------------------------
Avaliación por competencias
Exame (ambos os bloques)
CG4 - Capacidade de resolver problemas con iniciativa, toma de decisións, creatividade, razoamento crítico e de comunicar transmitir coñecementos, habilidades e destrezas no campo da enxeñería química industrial
Participación (ambos os bloques)
CG11 - Coñecemento, comprensión e capacidade para aplicar a lexislación necesaria no exercicio da profesión de Enxeñeiro Técnico Industrial
CG6 - Capacidade para o manexo de especificacións, regulamentos e normas de obrigado cumprimento.
CI9 - Coñecementos básicos dos sistemas de produción e fabricación.
CI10 - Coñecementos básicos e aplicación de tecnoloxías ambientais e sustentabilidade
CI11 - Coñecementos aplicados de organización de empresas
Entregas individuais (Bloque de Enxeñería e Xestión da Seguridade)
CG4 - Capacidade de resolver problemas con iniciativa, toma de decisións, creatividade, razoamento crítico e de comunicar e transmitir coñecementos, habilidades e destrezas no campo da enxeñería química industrial
Sesións de traballo (Bloque de Enxeñería e Xestión da Seguridade)
CG6 - Capacidade para o manexo de especificacións, regulamentos e normas de obrigado cumprimento.
CG4 - Capacidade de resolver problemas con iniciativa, toma de decisións, creatividade, razoamento crítico e de comunicar e transmitir coñecementos, habilidades e destrezas no campo da enxeñería química industrial.
CG7 - Capacidade de analizar e valorar o impacto social e ambiental das solucións técnicas
CI11 - Coñecementos aplicados de organización de empresas
CT7 - Toma de decisións
CT8 - Traballo en equipo
CT19 - Aprendizaxe autónoma
CG7 - Capacidade de analizar e valorar o impacto social e ambiental das solucións técnicas
Actividade. Horas presenciais. Horas traballo alumno. ECTS
Clases maxistrais 28,0 4,0 2,5
Seminarios 9,0 11,0 0,8
Subtotal 37,0 49,0 3,5
Tutorías individualizadas.2, 0 6,0 0,3
Exame e revisión 5,0 17,5 0,9
Total 44,0 68,5 4,5
Asistencia e participación activa en clase. Traballo ao día. Técnica de autoestudio con soporte en tutoría individualizada e fontes de información.
A docencia expositiva impártese en castelán. As clases interactivas impártense en castelán/galego. Os materiais docentes achéganse en castelán e inglés.
Recomendacións para a docencia telemática:
• É preciso dispoñer dun computador con micrófono e cámara para a realización das actividades telemáticas que se programen ao longo do curso incluída a avaliación.
• Mellorar as competencias informacionales e dixitais cos recursos dispoñibles na USC.
O alumnado debe facer uso de máscara durante o seu tempo de permanencia na ETSE, así como lavar frecuentemente as mans con auga e xabón ou usar hidrogel seguindo as indicacións respecto diso. Cando sexa posible, debe manter a distancia de seguridade co resto do alumnado e profesorado na aula e demais espazos do centro. Teñen que seguirse escrupulosamente todas as indicacións das autoridades sanitarias e da propia USC, para a protección da saúde fronte ao Covid-19.
Plan de continxencia
Metodoloxía do ensino
Independentemente do escenario no que nos atopemos durante a impartición da materia usarase a aula Virtual da USC a través da aplicación Moodle cos seguintes obxectivos:
• Proporcionar información sobre a materia (programación docente, horarios, exames, anuncios varios, etc.)
• Proporcionar os materiais necesarios para as clases (presentacións dos temas, instrucións das actividades, etc.).
• Servir de ferramenta de comunicación cos alumnos a través do foro de novidades.
• Propoñer tarefas.
• Expor probas de avaliación.
• Incluír os accesos ás sesións de videoconferencia por Teams (para escenarios 2 e 3).
Plan de continxencia para actividades docentes en remoto:
Escenario 2: distanciamento
• As clases expositivas serán non presenciais a través de MS Teams ou mediante vídeos na aula virtual da materia.
• As clases interactivas de seminario serán presenciais.
• A titoría grupal poderá ser presencial ou a través de MS Teams na data fixada.
• As titorías individualizadas serán exclusivamente virtuais a través de MS Teams.
Escenario 3: peche das instalacións
• As clases expositivas e interactivas de seminario serán completamente de carácter non presencial e impartiranse de forma síncrona a través da plataforma MS Teams de acordo co calendario programado ou mediante vídeos na aula virtual da materia.
• A titoría grupal realizarase a través de MS Teams na data fixada.
• As titorías individualizadas serán exclusivamente virtuais a través de MS Teams.
Sistema de avaliación
Non hai cambios nas actividades propostas nin nos criterios de avaliación en función do escenario. A diferenza está exclusivamente no carácter presencial (escenarios 1 e 2) ou telemático (escenario 3) das actividades implicadas na avaliación.
Inés Sánchez Sellero
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Toxicoloxía
- Correo electrónico
- ines.sanchez.sellero [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Gemma Maria Eibes Gonzalez
Coordinador/a- Departamento
- Enxeñaría Química
- Área
- Enxeñaría Química
- Correo electrónico
- gemma.eibes [at] usc.es
- Categoría
- Investigador/a: Ramón y Cajal
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 18:00-19:00 | Grupo /CLIS_01 | Castelán | Aula A2 |
| Xoves | |||
| 18:00-19:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula A2 |
| Venres | |||
| 18:00-19:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula A2 |
| 26.01.2021 09:15-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula A6 |
| 26.01.2021 09:15-14:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula A6 |
| 26.01.2021 09:15-14:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula A7 |
| 26.01.2021 09:15-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula A7 |