Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 51
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Electrónica e Computación
Áreas: Linguaxes e Sistemas Informáticos
Centro Escola Politécnica Superior de Enxeñaría
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
A memoria do título fixa os seguintes resultados de aprendizaxe como obxectivos desta materia:
1. Adquirir coñecementos sobre o funcionamento das bases de datos.
2. Coñecer e xestionar sistemas de xestión de bases de datos relacionais (SQL).
3. Ser capaz de seleccionar e utilizar tecnoloxías de procesamento de transaccións en liña, baseadas en tecnoloxías NoSQL.
4. Toma decisións sobre o modelo de base de datos e a tecnoloxía que mellor se adapte ás características de cada problema.
5. Ser capaz de seleccionar e utilizar tecnoloxías complexas de procesamento de eventos baseadas en linguaxes declarativas.
O programa está dirixido a introducir o alumnado no mundo das bases de datos e dotalo das ferramentas necesarias que lle permitan adquirir os coñecementos necesarios para deseñar, implantar e manipular sistemas de bases de datos existentes sobre o mercado para poder elixir o sistema que mellor se adapte a cada problema.
En primeiro lugar, o alumno debe coñecer os principais conceptos dos sistemas de información, así como os tipos existentes e as características de cada un deles. Os contidos abórdanse dende tres perspectivas: (i) modelo conceptual, modelo lóxico de bases de datos relacionais, (ii) deseño, indexación e métodos de consulta de información heteroxénea en bases de datos obxecto-relacionais e documentais, (iii) introdución aos datos. tecnoloxías de procesamento e eventos complexos para identificar os patróns máis significativos dun proceso.
En segundo lugar, as actividades prácticas centraranse no uso de: (i) a linguaxe de programación Python como interface de acceso ás diferentes tecnoloxías de bases de datos, (ii) a linguaxe de consulta estándar para sistemas de bases de datos, bases de datos relacionais (SQL) e (iii) linguaxes de consulta para as bases de datos non relacionais (NoSQL).
O enfoque desta materia é eminentemente práctico, polo que o alumnado dispón dunha gran variedade de exemplos que lle permiten acadar as competencias transversais e específicas da materia.
De acordo coa memoria verificada do título, os contidos para esta materia son:
Almacenamento e indexación de datos. Representación de rexistros de tamaño fixo e variable. Organización de rexistros en arquivos. Indexación ordenada (árbores B+). Hashing. Sistemas de almacenamento e consulta en memoria principal e persistente: Sistemas SQL e NoSQL. Procesamento de fluxos de datos (Streaming): tratamento de eventos complexos.
Estes contidos desenvolveranse segundo o seguinte temario:
Tema 1: Sistemas de consulta e almacenamento SQL (8 HP, 10 HNP)
- Introducción ás bases de datos e aos Sistemas Xestores de bases de datos
- Deseño de bases de datos relacionais
- Dependencias funcionais
- Normalización
- Linguaxe de definición de datos
- Linguaxe de definición manipulación de datos
- Linguaxe de consulta de datos
Tema 2: Sistemas de almacenamento e consulta NoSQL (6 HP, 8 HNP)
- Distribución e consistencia de datos
- Tipos de BBDD NoSQL
- Chave-Valor
- Documentais
- Wide-Column
- Grafos
Tema 3: Estruturas de almacenamento e indexación (3 HP, 4 HNP)
- Representación de rexistros de tamaño fixo e variable
- Árbores (B+)
- Hash (hash estático e dinámico)
Tema 4: Transmisión en fluxo de datos, almacenamento e sistemas de consulta (1 HP, 2 HNP)
- Procesamento de eventos complexos
Trátase dunha materia fundamentalmente práctica (maior carga de horas interactivas que horas expositivas), na que o alumnado verá os contidos teóricos durante as sesións expositivas pero afondará neles principalmente nas sesións interactivas. É por iso que o programa de prácticas mantén unha estrutura paralela aos contidos da materia: os contidos se desenvolven en laboratorio unha vez expostos nas clases teóricas.
Os principais módulos prácticos que se desenvolverán no curso son:
P1. Deseño e consulta de Bases de Datos SQL (10 HP, 16 HNP)
P2. Xestión de datos con NoSQL (10 HP, 16 HNP)
P3. Procesamento de fluxo de datos de sensores en tempo real (10 HP, 15 HNP)
Python será a linguaxe de desenvolvemento empregada para implementar os algoritmos necesarios para as actividades. O software de código aberto emprégase para actividades que requiren software de terceiros (sistemas de xestión de bases de datos SQL e NoSQL nos módulos P1 e P2, respectivamente, ou un sistema para procesar grandes volumes de datos en tempo real no módulo P3).
Bibliografía básica
- Silberschatz, Abraham, Korth, Henry F., Sudarshan, S. Fundamentals of Databases.6a Edición, Madrid: McGraw-Hill, 2014.
- Sadalage, Fowler. NoSQL Distilled: A Brief Guide to the Emerging World of Polyglot Persistence, Addison-Wesley, 2012.
Bibliografía complementaria:
- Andrew G. Psaltis, Streaming Data: understanding the pipeline en tempo real, Shelter Island, New York : Manning Publications, 2016
O alumno que superou o curso poderá:
Coñecemento:
Con 93. Coñecer as tecnoloxías de procesamento en liña de transaccións, baseadas en tecnoloxías SQL e NoSQL.
Con 94. Identificar a tecnoloxía de almacenamento de datos que mellor se adapte ás características do problema a resolver.
Con 95. Comprender os fundamentos de complexas tecnoloxías de procesamento de eventos baseados en linguas declarativas.
Habilidade:
H/D97. Construír estruturas de datos e métodos de acceso eficientes para coleccións de datos de diferentes tamaños e para diferentes necesidades de consulta, tendo en conta as características do hardware (memoria RAM e persistente).
H/D98. Combinar as tecnoloxías existentes para procesar de xeito eficiente os fluxos continuos de datos a gran escala.
Competencia:
Comp02. Programar algoritmos con estruturas de datos apropiadas para a resolución de problemas no campo da robótica.
Comp19. Comprender e saber programar as técnicas de análise, procesamento, detección, recoñecemento e seguimento de patróns nos diferentes tipos de sinais de diferentes sensores e cámaras dentro do entorno dun robot.
Os contidos da materia impartiranse de forma indistinta nas clases expositivas e interactivas. As unidades teóricas e prácticas impartiranse alternativamente ao longo do cuadrimestre co obxectivo de consolidar os conceptos impartidos nelas e empregar a teoría como base real das prácticas.
É necesaria a realización de todas as prácticas, así como a asistencia a clase, para superar a materia, xa que a teoría e as prácticas se complementan e se imparten indistintamente en clases expositivas e interactivas.
Clases expositivas: as clases teóricas articularanse co apoio de medios electrónicos como vídeos e diapositivas. A través da ferramenta de e-Learning da USC (Campus Virtual) proporcionarase ao alumnado o material docente da materia a medida que se vaia precisando e utilizarase de forma sistemática como estratexia de entrega de traballos ou prácticas.
Clases interactivas: ao longo do cuadrimestre o alumnado deberá realizar diferentes exercicios prácticos relacionados cos contidos desenvolvidos ata o momento, de forma individual ou en pequeno grupo.
Titorías: as titorías servirán para resolver dúbidas dos alumnos sobre os contidos da materia e exercicios prácticos.
Os recursos necesarios para a materia son os seguintes:
- Ordenador persoal
- Copias dos apuntes da materia
- Acceso do alumnado á bibliografía na Biblioteca ou en Internet
- OpenOffice ou LibreOffice para a elaboración da documentación das prácticas
- Acceso ao campus virtual da USC
- Acceso a Microsoft Teams
Para aprobar a materia, o alumnado deberá superar por separado tanto o exame final como as prácticas.
A asistencia ás clases interactivas e expositivas é obrigatoria e terase en conta para a avaliación da materia. Será obrigatoria a asistencia como mínimo ao 80% das sesións (salvo por motivos moi xustificados, segundo normativa da USC).
As clases prácticas desenvólvense ao longo do curso en sesións interactivas. Ao longo do cuadrimestre, os alumnos desenvolverán diferentes exercicios prácticos entregables que servirán para avaliar o progreso do alumno no ámbito práctico da materia.
As preguntas do exame final centraranse nos contidos específicos, que foron desenvolvidos na materia, en relación coas súas competencias, e que puidese ser adquiridos polo alumno tanto na parte expositiva como na parte interactiva. O exame pode consistir en preguntas tipo test, preguntas curtas e problemas prácticos. O exame avaliará o grao de asimilación dos obxectivos establecidos na programación docente da materia. Non haberá exame parcial de teoría.
O exame final suporá o 40% da nota da materia e as prácticas serán o 60%. Para aprobar a materia e establecendo unha valoración de 10 puntos, será necesario obter polo menos 4 en cada unha das partes (exame final e prácticas) e un 5 na media entre as dúas partes, tendo en conta as porcentaxes detalladas anteriormente (40% e 60%).
* Non presentado
No caso de que o alumno non realice o exame final, recibirá a cualificación de "non presentado".
* Segunda oportunidade
Mantense a cualificación obtida nas prácticas durante o curso, así como o seu peso na nota final. O alumnado poderá desenvolver e defender, para a segunda convocatoria, aquelas actividades que non alcanzaran a nota de corte na primeira oportunidade. O exame final suporá o 40% da nota do curso e as prácticas serán o 60%. Para aprobar a materia e establecendo unha valoración de 10 puntos, será necesario obter polo menos 4 en cada unha das partes (exame final e prácticas) e un 5 na media entre as dúas partes, tendo en conta as porcentaxes detalladas anteriormente (40% e 60% respectivamente).
* Dispensa de asistencia
Os estudantes que teñan concedida a dispensa de asistencia pola Comisión de Título segundo o disposto no "Regulamento de asistencia a clase", deben ter en conta que están exentos do cumprimento do deber de asistencia, pero para aprobar a materia seguirá sendo obrigatorio a realización, entrega e superación das actividades propostas, así como superar o exame final. Este examen e os criterios de avaliación serán os mesmos que para o resto dos alumnos.
* Alumnos repetidores
O alumnado repetidor de cursos anteriores estará exento do deber de asistencia ás clases presenciais. Para aprobar a materia deberán superar o exame teórico e os exercicios prácticos como o resto dos alumnos.
* Realización fraudulenta de exercicios ou probas
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas aplicarase o disposto na USC "Normas de avaliación do rendemento académico do alumnado e revisión de cualificacións" da USC.
* Avaliación das competencias
Con carácter xeral, o desenvolvemento das actividades prácticas así como a preparación dos temas teóricos permitirán traballar os coñecementos, habilidades e competencias da materia. En concreto, o desenvolvemento das prácticas así como a proba final permitirá avaliar os coñecementos Con93, Con94, Con95, as habilidades H/D97, H/D98 e as competencias Comp2, Comp19.
A materia ten asignado 6 créditos ECTS, que supoñen unha carga de traballo aproximada de 150 horas. Corresponde ao estudante organizar detalladamente o seu tempo de estudo, pero a recomendación xeral sería adicar entre 6,5 e 7,5 horas semanais (onde se inclúen as 4 horas de clase presencial).
Docencia:
- Clases expositivas: 18 horas.
- Clases interactivas: 30 horas.
- Titorías en grupo (con grupos reducidos): 6 horas.
- Titorías individualizadas: 3 horas.
- Actividades de avaliación e repaso: 3 horas.
TOTAL: 54 horas.
Traballo persoal do alumno:
- Lectura e preparación de temas: 18 horas.
- Elaboración de prácticas: 54 horas.
- Titorías grupais: 5 horas.
- Titorías individualizadas: 6 horas.
- Actividades de avaliación e repaso: 7 horas.
TOTAL: 96 horas.
Dado que utiliza unha metodoloxía sostida na avaliación continua, é necesario un traballo continuo cos contidos da materia. É o camiño que se planeou para poder superar as diferentes actividades de avaliación que se propoñen.
Tamén se considera importante aproveitar as titorías para a resolución inmediata das dúbidas que xurdan, ben nos contidos expositivos ou interactivos, ben nas actividades formativas das sesións non presenciais.
Marcos Boullon Magan
Coordinador/a- Departamento
- Electrónica e Computación
- Área
- Linguaxes e Sistemas Informáticos
- Correo electrónico
- marcos.boullon [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU