Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Filosofía e Antropoloxía
Áreas: Lóxica e Filosofía da Ciencia
Centro Facultade de Filosofía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
Nesta materia de máster preténdese introducir ao estudante no campo da filosofía analítica da mente, así como nalgúns dos tópicos centrais das ciencias cognitivas.
O temario para este curso de Filosofía da Mente pretende introducir progresivamente ao alumno nos problemas fundamentais da disciplina así como nos tratamentos que se consideran máis relevantes. No primeiro capítulo aproxímase ao estudante aos problemas filosóficos relacionados cos qualia, a sensación, a percepción, a memoria e as emocións. No segundo aproxímaselle ao problema mente-corpo (a relación entre a consciencia e o cerebro, entre os estados psicolóxicos e os neurofisiológicos, entre o físico e o mental) e ao modelo computacional da mente.
Os obxectivos da materia son, por unha banda, adquirir coñecementos sobre a filosofía da mente e as ciencias cognitivas, desenvolver a reflexión crítica na análise dos problemas relacionados coa mente e a cognición humanas (análises da percepción, a memoria, a relación entre linguaxe e pensamento, as outras mentes, a identidade persoal, a liberdade da vontade, o problema mente-corpo), así como adquirir os conceptos necesarios para abordar os distintos problemas da filosofía da mente, así como a capacidade analítica para elaborar o estudo crítico dos mesmos, desenvolvendo as destrezas argumentativas mediante o exame de argumentos dispoñibles e a través do debate en clase. Tamén se estimulará o desenvolvemento de destrezas para elaborar e desenvolver propostas propias en forma de pequenos traballos ou ensaios e de respostas a cuestionarios sobre lecturas.
1. SENSACIÓN, PERCEPCIÓN, MEMORIA, EMOCIÓNS.
1.1. O problema dos qualia.
1.2. Sensación e percepción.
1.3. Teorías da percepción e os seus problemas.
1.3.1. Teoría realista da percepción.
1.3.2. Realismo directo vs. realismo indirecto ou representacionalismo.
1.3.3. O disyuntivismo.
1.3.4. Fenomenalismo e idealismo.
1.4. Teorías da memoria e os seus problemas.
1.4.1. Perspectiva cognitiva e empírica sobre a memoria.
1.4.2. Papel na identidade persoal.
1.5. Emocións: teorías, problemas e prospectiva.
2. O PROBLEMA MENTE-CORPO.
2.1. Teorías dualistas.
2.1.1. Dualismo cartesiano.
2.1.2. Revisión do dualismo: Lowe.
2.2. O conductismo e os seus problemas.
2.2.1. Conductismo lóxico: Gilbert Ryle.
2.2.2. Conductismo psicolóxico.
2.3. O materialismo.
2.3.1. Tipos de materialismo.
2.3.2. Problemas do materialismo.
2.4. O funcionalismo: tipos e problemas.
2.5. Mentes e máquinas.
2.5.1. O modelo computacional da mente.
2.5.2. O conexionismo.
2.6. Cognición corporeizada e mente estendida.
2.7. Unha perspectiva actual sobre mente-cerebro.
2.7.1. Os correlatos neuronais da consciencia: a perspectiva de Koch.
2.7.2. Unha perspectiva desde a física.
Bibliografía básica:
1. Compilacións e antoloxías de textos clásicos e máis recentes:
Rabossi, E. (comp.) (1995): Filosofía de la Mente y Ciencia Cognitiva, Paidós, Barcelona.
Hansberg, O. & M. Ezcurdia (comps.) (2003): La naturaleza de la experiencia. Vol. I:
Sensaciones, Instituto de Investigaciones Filosóficas, UNAM, México.
Boden, M.A. (ed.) (1990/1994): Filosofía de la Inteligencia Artificial, F.C.E., México.
Rosenthal, D. M. (ed.) (1991): The Nature of Mind, Oxford U.P., Oxford.
Chalmers, D.J. (ed.) (2002): Philosophy of Mind. Classical and Contemporary Readings, Oxford
University Press, Oxford.
Lycan, W.G. y J.J. Prinz (eds.) (2008): Mind and Cognition: An Anthology, Blackwell, Oxford.
Block, N., O. Flanagan, and G. Güzeldere (ed.) (1997): The Nature of Consciousness:
Philosophical Debates, The MIT Press, Cambridge, Mass.
2. Diccionarios e enciclopedias:
Gregory, R.L. (ed.) (1989/1995): Diccionario Oxford de la Mente, Alianza, Madrid.
Guttenplan, S. (ed.) (1993): A Companion to the Philosophy of Mind, Blackwell, Oxford.
3. Introduccións:
Churchland, P.M. (1988/1992): Materia y conciencia: introducción contemporánea a la
filosofía de la mente, Gedisa, Barcelona.
Bechtel, W. (1988/1990): Filosofía de la mente, Tecnos, Madrid.
Crane, T. (1995/2008): La mente mecánica. Introducción filosófica a mentes, máquinas y
representación mental, Fondo de Cultura Económica, México D.F.
Lowe, E. J. (2000/2000): Filosofía de la mente, Idea Books, Barcelona.
Chalmers, D.J. (1996/1999): La mente consciente. En busca de una teoría fundamental,
Gedisa, Barcelona.
Kim, J. (2006): The Philosophy of Mind, Westview, Cambridge, 2ª ed. modificada.
- Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos que adquiran para identificar, formular e resolver problemas dos nosos tempos.
- Que os estudantes adquiran capacidades e coñecementos para a análise crítica en relación a achegas investigadoras.
- Que os estudantes sexan capaces de transmitir coñecementos, ideas orixinais ysoluciones propostas.
- Que os estudantes estean capacitados para unha dinámica de reflexión con actitude proactiva e creativa na procura desoluciones.
- Que os estudantes teñan habilidades para recoñecer, nos diversos saberes e na práctica social, cuestións e problemas
susceptibles de ser abordados e resoltos.
- Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación deideas, a miúdo nun contexto de investigación
- Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en entornosnuevos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo
- Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir deuna información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas a laaplicación dos seus coñecementos e xuízos
- Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos
especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades
- Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirigido ou autónomo.
Transversais:
- Utilizar as tecnoloxías da información e a comunicación.
- Manexar e analizar críticamente fontes de documentación científica, bibliográfica e dixital.
- Valorar de forma crítica a información para a resolución de problemas
- Promover o respecto aos dereitos humanos e á diversidade cultural e das persoas, así como desenvolver valores contra
as desigualdades de xénero.
Específicas:
- Coñecer e comprender formulacións filosóficas relacionadas cos ámbitos temáticos do máster.
- Desenvolver destrezas que permitan trasladar os coñecementos adquiridos ao ámbito da investigación.
- Adquirir habilidades para a transmisión e ensino de contidos filosóficos relacionados cos ámbitos temáticos delmáster.
- Saber aplicar os coñecementos adquiridos na resolución de novos problemas.
- Ser capaz de: analizar e sintetizar, argumentar loxicamente, formular xuízos, e deliberar conforme a criterios éticos.
- Saber expresarse oralmente e por escrito, comunicar e debater.
Nas clases o profesor fará presentacións iniciais de cada un dos temas e epígrafes. O/A estudante deberá complementar a presentación coa lectura e traballo personalizado dos textos e, eventualmente, expoñerá en clase partes seleccionadas dos mesmos. Propoñerase como tarefa obrigatoria contestar cuestionarios periódicos. As clases prácticas ou interactivas reservaranse, en xeral, para as exposicións e para preguntas e debate acerca dos textos, para o que será útil o traballo feito contestando os cuestionarios. Nas titorías individuais e de grupo, o profesor aclarará as dúbidas que cada alumno por separado ou os membros dun grupo poidan ir formulando ao longo do curso, tanto sobre os contidos da materia como sobre as distintas tarefas que se irán realizando na avaliación continua.
-Clases expositivas: exposición maxistral, aberta á intervención e o debate.
-Clases interactivas: actividades en seminario con participación activa e protagonista do alumno.
As clases semanais de carácter presencial dedicaranse á exposición polo profesor dos contidos fundamentais do Temario. Para que o estudante prepare os temas remitiráselle a ítems concretos da Bibliografía, así como aos apuntamentos de clase.
Ademais, o profesor poderá deixar algunha lectura (sempre que se poida en español), que se comentará por escrito e/ou oralmente en clase. Un alumno, elixido o azar ou presentado como voluntario, prepararase unha pequena introdución ao texto para expoñer en clase. Logo seguirá xeralmente unha discusión do texto para comentar.
A avaliación continua consistirá en pequenos cuestionarios sobre as lecturas, a realizar en casa. Estes cuestionarios son eliminatorios de materia e substitutivos do exame final. Completan a avaliación continua a asistencia a clase e a titorías e a participación en forma de preguntas e intervencións nos debates de clase. Ademais, ao final o/o alumno/para terá que facer unha pequena exposición sobre un dos temas vistos durante o curso. Para aprobar a materia mediante avaliación continua os/as estudantes deberán obter un mínimo de 5 puntos nos cuestionarios para casa, así como na exposición final. A nota final é o resultado da media ponderada dos distintos ítems, tendo ademais en conta a asistencia e o nivel de participación de cada estudante.
Os/ as alumnos/ as que dispoñan de dispensa académica poderán superar a materia coa realización de recensións e cuestionarios sobre as lecturas (ou, no seu caso, a realización do exame final).
VARIABLE 1: Asistencia e participación
CRITERIOS: (i) Participación activa en clase; (ii) Participación nos debates e discusións; (iii) Lectura dos materiais; (iv) Participación no traballo de grupo; (v) Asistencia a titorías
INSTRUMENTO: Observacións e notas do profesor
PESO: 10%
VARIABLE 2: Contestación e presentación, nos prazos establecidos, de cuestionarios
CRITERIOS: A contestación e presentación nos prazos previstos dos cuestionarios sobre as lecturas.
INSTRUMENTO: Cuestionarios periódicos sobre cada tema.
PESO: 10%
VARIABLE 3: Adquisición dos conceptos da materia
CRITERIOS: (i) Dominio dos conceptos, (ii) relación con outros conceptos vistos noutras materias; (iii) actitude crítica, (iv) achegas persoais, reflexivas e creativas
INSTRUMENTO: Dentro do sistema de avaliación continua, haberá unha forma básica de avaliar a adquisición de conceptos da materia: mediante os cuestionarios arriba mencionados e mediante a exposición a final de curso dun tema para elixir entre os propostos polo profesor da materia.
PESO: 80%
-Avaliación de competencias:
(a) por medio dos controis escritos obrigatorios e os cuestionarios avaliaranse as competencias mencionadas en 3.1. (i), (ii), (iii), (ix) e (x), así como as mencionadas en 3.2. (i), (ii), (iv), (v) e (vi), e finalmente as mencionadas en 3.4. (transversais);
( b) o resto de competencias avaliaranse mediante as notas do profesor relativas á participación nas clases por parte de cada alumno/a.
Dispensa académica de asistencia a clases presenciais:
Aos/as alumnos/ as que dispoñan de dispensa académica de asistencia a clase pediráselles a entrega dunha recensión crítica de todos os artigos ou textos que seleccionen para o seu comentario en clase, ademais da realización dos cuestionarios que indique o profesor.
Nota: Para os casos de rendemento fraudulento de exercicios ou probas, aplicaranse as disposicións do “Regulamento para a avaliación do rendemento académico dos estudantes e a revisión das cualificacións”.
3 créditos. Traballo total do estudante: 75 horas.
Clases expositivas: 9 horas
Clases interactivas: 12 horas
Horas de titorías: 3 h.
Tabajo persoal do alumno: 51 h.
-------------------------------------------------------------------------------
TOTAL GLOBAL 75h.
1. Recuperar, no seu caso, os coñecementos sobre lóxica, filosofía da linguaxe, teoría do coñecemento, e metafísica, adquiridos nas materias troncais correspondentes.
2. Asistencia regular a clase e participación nas discusións.
3. Ler minuciosamente, antes de cada clase, o guion temático que corresponde (fornecido con anterioridade suficiente polo profesor), anotar as incompresiones ou dúbidas xurdidas da lectura, e, no seu caso, expolas durante a clase.
4. Utilizar, con toda liberdade e confianza, as horas de atención ao alumnado (TITORÍAS) para expor ao profesor (e eventualmente resolver), calquera dúbida ou problema, que estean en relación co Temario, os traballos para realizar, ou calquera outra dimensión académica.
Se se dá calquera dos escenarios 2 e 3, a recomendación é seguir igualmente con regularidade as actividades que se vaian anunciando a través do Campus Virtual e asistir ás sesións telemáticas a través de Teams ou visualizar os vídeos do profesor.
Nota: Para os casos de rendemento fraudulento de exercicios ou probas, aplicaranse as disposicións do “Regulamento para a avaliación do rendemento académico dos estudantes e a revisión das cualificacións”.
Javier De Donato Rodríguez
Coordinador/a- Departamento
- Filosofía e Antropoloxía
- Área
- Lóxica e Filosofía da Ciencia
- Teléfono
- 881812537
- Correo electrónico
- xavier.dedonato [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 16:00-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Seminario Nussbaum (109) |
| Mércores | |||
| 16:00-17:30 | Grupo /CLIS_01 | Castelán | Seminario Nussbaum (109) |
| 19.01.2024 16:00-19:00 | Grupo /CLIS_01 | Seminario Butler (108) |
| 19.01.2024 16:00-19:00 | Grupo /CLE_01 | Seminario Butler (108) |
| 01.07.2024 16:00-19:00 | Grupo /CLIS_01 | Seminario Nussbaum (109) |
| 01.07.2024 16:00-19:00 | Grupo /CLE_01 | Seminario Nussbaum (109) |