Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Economía Financeira e Contabilidade
Áreas: Economía Financeira e Contabilidade
Centro Escola Técnica Superior de Enxeñaría
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable | 1ro curso (Si)
O obxectivo principal da asignatura é introducir aos/ás estudantes nos principais aspectos financeiros derivados da xestión empresarial e en como facelos compatibles coa sostenibilidad e a responsabilidade social empresarial. Coñecer como estes conceptos poden afectar á rentabilidad e o risco da empresa pode axudar a técnicos/as e enxeñeiros/as a propoñer e deseñar as accións e os proxectos máis adecuados para a empresa e a convencer á alta dirección da conveniencia de poñelos en práctica. Revisaranse as diversas parcelas que encerra a xestión empresarial, destacando a importancia da xestión do risco e da innovación na empresa, e explicarase como instrumentalizar unha xestión financeira eficaz e como apoiar a xestión estratéxica da empresa a través da valoración de opcións reais. Finalmente, analizaranse as relacións entre a xestión responsable da empresa e a creación de valor.
TEMA 1. FUNDAMENTOS DE XESTIÓN EMPRESARIAL.
1.1. A planificación empresarial. Planificación estratéxica, táctica e operativa.
1.2. A organización empresarial. Estrutura organizativa.
1.3. A dirección empresarial. Funcións directivas.
1.4. O control empresarial. Cadro de Mando Integral.
1.5. Xestión do risco.
1.6. Xestión da innovación.
TEMA 2. XESTIÓN FINANCEIRA.
2.1. Planificación financeira.
2.2. Xestión financeira.
2.3. Diagnóstico financeiro.
2.4. Análise da creación de valor.
TEMA 3. VALORACIÓN DE OPCIÓNS REAIS.
3.1. Concepto e tipos de opcións reais.
3.2. Métodos de valoración de opcións.
3.3. A opción de diferir un investimento.
3.4. A opción de ampliar un investimento.
3.5. A opción de abandono.
3.6. A xestión das opcións reais.
TEMA 4. XESTIÓN SOSTENIBLE NAS ORGANIZACIÓNS E CREACIÓN DE VALOR
4.1. O concepto de sostenibilidad.
4.2. O concepto de responsabilidade social empresarial.
4.3. Relacións cos stakeholders.
4.4. Xestión sostenible e creación de valor.
Bibliografía básica:
Brealey, R., Myers, S.; Allen, F. (2015): Principios de Finanzas Corporativas (15ª edición). McGraw Hill-Interamericana de España.
Mun, J. (2006). Real Options Analysis. Tools and Techniques for Valuing Strategic Investments and Decisions (2nd ed.). John Wiley & Sons.
Bibliografía complementaria:
Amram, M.; Kulatilaka, N. (1999): Real Options: Managing Strategic Investment in an Uncertain World. Harvard Business School Press.
Benninga, S. (2008): Financial Modeling, The MIT Press.
Brealey, R. e outros (2007): Fundamentos de Finanzas Corporativas (5ª edición). McGraw Hill-Interamericana de España.
Copeland, T., e Tufano, P. (2004). A real-world way to manage real options. Harvad Business Review, 82(3), 90-99.
Dávila, T. e outros (2007): A innovación que si funciona. Deusto.
da Fonte Herrero, G. (2005). As opcións reais na estratexia empresarial. O caso do Grupo Antolín. Economía Industrial, (358), 139-148.
Epstein, M.J. (2008): Making sustainability work: best practices in managing and measuring corporate social, environmental and economic impacts. Greenleaf Publishing.
Fernández Fernández, L. (coord) (2007): A práctica das finanzas de empresa, Delta Publicacións, Madrid.
Fernández Sánchez, E. (2010): Administración de Empresas. Un enfoque interdisciplinar. Paraninfo.
García Machado, J.J. (2001): Opcións reais: aplicacións da teoría de opcións ás finanzas empresariais. Pirámide
García Manjón, J.V. (2010): Xestión da innovación empresarial: claves para ser unha empresa innovadora. Netbiblo.
Hitchcock, D. e Willard, M. (2006): The business guide to sustainability: practical strategies and tools for organizations. Earthscan.
Johnson, E. (2012): Sustainability in the Chemical Industry. Springer.
Mascareñas, J. (2005): “A valoración dun proxecto biotecnológico como unha opción real composta”, Monografías de Juan Mascareñas sobre Finanzas Corporativas.
Mascareñas, J. e outros (2004): Opcións reais e valoración de activos. Prentice Hall.
McDonald, R.L. (2006). The Role of Real Options in Capital Budgeting: Theory and Practice. Journal of Applied Corporate Finance, 18(2), 28-39.
Pindado, J. (2012): Finanzas Empresarialies. Paraninfo.
Robbins, S. e Coulter, M. (2010): Administración (10º edición). Pearson – Prentice Hall.
Rodríguez Sandiás, A. (2013): Modelos de Análisis y Valoración de Proyectos, Ed. Andavira.
Rodríguez Sandiás, A. (2016): Dirección Financiera Aplicada: Inversiones, 3ª ed. Editorial Andavira.
Romero Castro, N. (2009): Financial Implications of Sustainability for Companies and Capital Markets. Universidade de Santiago de Compostela.
Ross, Westerfield e Jaffe (2008): Finanzas Corporativas (8ª edición). Mc-Graw Hill-Interamericana de España.
Sengupta, C. (2004): Financial Modeling. John Wiley & Sons.
Smit J.T.J., e Trigeorgis, L. (2004). Strategic Investment: Real Options and Games. Princeton University Press.
Trigeorgis, L. (1998): Real Options: Managerial Flexibility and Strategy in Resource Allocation. The MIT Press.
Preténdese contribuír a acadar as competencias recollidas na memoria do título de Máster en Enxeñaría Química e Bioprocesos:
- Xerais: CB8, CG3, CG4, CG10, CG12, CG14, e, con maior intensidade, as competencias CG11 e CG15.
- Específicas: CE9.
- Transversais: CT2, CT3, CT5, e, con maior intensidade, CT4 e CT6.
O programa cobre os temas que se consideran esenciais para dotar ao alumnado das competencias requiridas na xestión dunha empresa. Nas horas presenciais de docencia tratarase de profundar nos aspectos máis relevantes e novidosos para o alumnado, facendo unha revisión máis superficial daqueles xa tratados noutras materias. No transcurso do curso farase referencia á bibliografía específica a utilizar para ampliar os coñecementos adquiridos en cada tema. Impartirase unha docencia de carácter eminentemente práctico, recorrendo á utilización de casos reais para exemplificar e aclarar os contidos do programa, contando coa participación de especialistas en temas relevantes (p.ex., a protección da propiedade intelectual ou industrial), facendo uso das ferramentas informáticas apropiadas e fomentando o traballo autónomo e en equipo. Empregarase o campus virtual da USC para facilitar material de estudo e traballo ao alumnado e canalizar a entrega de traballos e as comunicacións co profesor.
Nas horas de docencia semanal intentarase seguir as directrices metodolóxicas mencionadas a continuación:
- Compatibilizar o rigor lóxico da Teoría Económica, da Empresa e Financeira coa necesaria claridade expositiva que permita unha mellor comprensión dos conceptos tratados, mediante a utilización de exemplos que precisen os conceptos introducidos e os resultados obtidos.
- As demostracións teóricas e a formación matemática dos modelos analizados serán obxecto de atención en numerosas ocasións co fin de introducir aos/ás estudantes no uso dos mesmos antes de utilizar as ferramentas informáticas.
- Contarase co apoio das ferramentas informáticas oportunas en cada momento.
- Resolver exercicios que permitan ao alumnado practicar e comprobar a asimilación dos contidos expostos.
- Fomentar o traballo en equipo tanto dentro do centro docente como fóra del.
- Fomentar o diálogo no aula e a participación activa en clase.
De xeito concreto, prevese o desenvolvemento das seguintes actividades, que contribuirán ao desenvolvemento das competencias que se indican:
- A: Análise da estrutura organizativa e estratexia de innovación dunha empresa e búsqueda de exemplos de protección da propiedad intelectual ou industrial (CE9,CB8, CG3, CG11, CG12, CT2, CT3)
- B: Análisise económico financeiro dunha empresa (CE9, CG11, CT3)
- C: Valoración dun proxecto biotecnolóxico mediante a aplicación da teoría de opcións reais (CE9, CG10, CG11, CG15, CT3)
- D: Proposta de solucións de mellora da sostibilidade en empresas (CG3, CG4, CG12, CG14, CG15, CT4, CT5)
Tendo en conta as “DIRECTRICES PARA O DESENVOLVEMENTO DUNHA DOCENCIA PRESENCIAL SEGURA NO CURSO 2020-2021” da USC, esta metodoloxía de ensino respectarase nos tres escenarios alternativos previstos (Escenario 1: normalidade adaptada, Escenario 2: distanciamento e Escenario 3: peche das instalacións), axustándose tan só en canto ao carácter presencial ou non da docencia. No escenario 1, tanto a docencia expositiva como a interactiva será presencial, contemplándose a posibilidade de que, de forma excepcional e xustificada, a docencia virtual combínese coa presencial ata un máximo do 10% das horas da materia. No escenario 2, a docencia expositiva e interactiva de seminario impartirase de forma virtual en modo síncrono e a docencia interactiva de laboratorio de forma presencial, contemplándose a posibilidade de que se impartan de forma non presencial e síncrona como máximo ata un 50% das horas prácticas da materia. No escenario 3 tanto a docencia expositiva como a interactiva impartiranse de forma virtual en modo síncrono. A impartición de docencia en modo síncrono farase a través de MS Teams. En función das circunstancias, prevese tamén a posibilidade de desenvolver contidos en modo asíncrono mediante sesións gravadas en vídeo e postas ao dispor dos alumnos respectando os horarios oficiais.
O apoio titorial realizarase de forma preferentemente presencial no escenario 1, preferentemente virtual no escenario 2, e exclusivamente virtual no escenario 3, empregando o correo electrónico, a mensaxería e foros da aula virtual e MS Teams como canles de comunicación telemática.
Para determinar a cualificación final nas dúas oportunidades, efectuarase un seguimento da aprendizaxe dos/as estudantes mediante a realización de actividades, traballos ou proxectos de forma individual e/ou por grupo. Así mesmo, os/as estudantes terán que realizar un exame final con cuestións teóricas e resolución de problemas que permitirá individualizar a cualificación final.
Distribución da cualificación
Exame: 45% (para a avaliación das competencias CB8, CG11, CG10, CG12, CG14, CG15 y CE9)
Actividades B y C: 50% (para a avaliación de todas as competencias)
Titorías/Informe profesor: 5%
O alumnado ao que lle sexa concedida dispensa de asistencia a clase (seguindo a Instrucción Nº 1/2017 da Secretaría Xeral sobre a dispensa de asistencia a clase en determinadas circunstancias), se avaliará cun exame final específico que suporá o 100% da cualificación.
Os criterios a aplicar na avaliación do rendemento dos/as estudantes concrétanse nos seguintes:
- Observación directa e sistemática do traballo desenvolvido no aula polo alumno.
- Valoración da capacidade de participación en clase do alumnado tanto á hora de formular ou responder preguntas como á de suscitar e desenvolver algún tipo de debate relacionado coa materia.
- Realización dunha proba escrita, a realizar nas datas fixadas no calendario oficial do centro, constando esta dunha parte tipo test de 10-20 preguntas con resposta única e unha parte práctica con dúas cuestións de razoamento/resolución de problemas.
- Por outra banda, durante o curso serán suscitados unha serie de exercicios e casos prácticos, coa finalidade de fomentar a participación dos alumnos en clase e de achegar os coñecementos adquiridos á realidade da avaliación de proxectos. De xeito máis concreto, solicitarase o análise económico-financiero dunha empresa e a valoración dun proxecto biotecnolóxico mediante a aplicación da teoría de opcións reais.
O sistema de avaliación será igual en todas as convocatorias (primeira e segunda oportunidade e primeira e sucesivas matrículas).
Os/as alumnos/as terán dereito a unha revisión da súa cualificación nos términos previstos na normativa.
No escenario 1 todas as actividades de avaliación realizaranse de forma presencial, salvo aquelas para as que se fixe prazo de entrega. No escenario 2 combinaranse actividades de avaliación presenciais e telemáticas, e a proba final teórico-practica será presencial ou telemática de acordo coas directrices que estableza o Decanato ou a Reitoría e as medidas sanitarias establecidas nese momento. No escenario 3 todas as actividades de avaliación terán carácter telemático. Todas as actividades de avaliación, en calquera escenario, realizaranse en modo síncrono, salvo aquelas para as que se fixe prazo de entrega.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
Teoría: 6 horas
Seminarios: 3 horas
Prácticas (aula de informática): 12 horas
Tutorías: 1 horas
Exame e revisión: 2 horas
Traballo persoal: 51 horas
Traballo total do alumno: 75 horas
Recoméndase un nivel básico de coñecementos relacionados coa economía e requírense coñecementos básicos de ferramentas informáticas como procesadores de texto, follas de cálculo e/ou simuladores. Particularmente, tendo en conta o papel fundamental que o traballo sobre a folla de cálculo xoga nesta materia, aconséllase que o/a alumno/a que non se move con soltura neste terreo procure mellorar o seu manexo tanto co seu esforzo persoal como facendo uso das horas de titorías.
Recoméndase tamén que o alumno consulte a ampla bibliografía ofrecida para consolidar e ampliar os coñecementos adquiridos, especialmente naqueles puntos do temario nos que, por razóns de temporalización , non é posible entrar en profundidade no desenvolvemento das clases presenciais.
A docencia impartirase en castelán. Empregarase o campus virtual da USC para facilitar material de estudo e traballo ao alumnado e canalizar a entrega de traballos e as comunicacións co profesor. E farase uso da folla de cálculo Excel para a explicación e posta en práctica dos coñecementos nos que incide o programa.
Plan de continxencia
De conformidade co Acordo do Consello de Goberno do 19 de xuño de 2020 polo que se regulan as bases para o desenvolvemento da docencia durante o curso académico 2020-2021, xa fin de minimizar o impacto dunha posible nova resposta do COVID-19, o programa incorpora un plan de continxencia que contempla un escenario 2 (distanciamento) e un escenario 3 (peche de instalacións). Todas as actividades docentes, de avaliación e de titorización realizaranse de forma presencial ou remota (a través de Teams e con apoio da aula virtual), en función do escenario decretado pola USC, que tamén pode afectar á concreción de distribución horaria. En todos os escenarios respectarase a planificación de traballo inicialmente prevista (tanto en canto a contidos como en canto a actividades de avaliación). Cando a docencia haxa de ser remota realizarase de forma síncrona, gravando as sesións para facilitar a súa accesibilidade por parte do alumnado. En función das circunstancias, prevese tamén a posibilidade de desenvolver contidos en modo asíncrono mediante sesións gravadas en vídeo e postas ao dispor dos alumnos respectando os horarios oficiais. As titorías telemáticas poderán canalizarse a través do correo electrónico, a mensaxería ou foros da aula virtual e, previa solicitude, mediante titorías on-line ( Teams) individuais ou en grupo. Nos apartados de metodoloxía do ensino e sistema de avaliación detállanse as adaptacións previstas nos escenarios alternativos.
Juan Ramon Piñeiro Chousa
Coordinador/a- Departamento
- Economía Financeira e Contabilidade
- Área
- Economía Financeira e Contabilidade
- Correo electrónico
- j.pineiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Noelia Maria Romero Castro
- Departamento
- Economía Financeira e Contabilidade
- Área
- Economía Financeira e Contabilidade
- Teléfono
- 982824478
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula A5 |
| Martes | |||
| 11:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula A5 |
| Mércores | |||
| 12:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 | Castelán | Aula A5 |
| Xoves | |||
| 10:00-12:00 | Grupo /CLIL_01 | Castelán | Aula A5 |
| Venres | |||
| 11:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 | Castelán | Aula A5 |
| 02.03.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula A6 |
| 02.03.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula A6 |
| 02.03.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 | Aula A6 |
| 02.03.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula A7 |
| 02.03.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 | Aula A7 |
| 02.03.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula A7 |
| 02.07.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula A8 |
| 02.07.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula A8 |
| 02.07.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 | Aula A8 |