Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Filoloxía Clásica, Francesa e Italiana
Áreas: Filoloxía Francesa
Centro Facultade de Filoloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
1. Identificar os enunciados definitorios nos discursos segundo os seus tipos e estruturas sintácticas.
2. Comprender o fenómeno definitorio como unha actividade metalingüística e unha equivalencia referencial.
3. Distinguir as definicións académicas das ordinarias.
4. Analizar o papel das relacións semánticas, especialmente a sinonimia e a hiperonimia, na construción do definiens.
5. Valorar o uso das estratexias definitorias como ferramenta de acceso ao coñecemento en diferentes discursos.
1. Que é unha definición? Os enunciados definitorios. Definiendum e definiens.
- Funcións da definición: conceptualizar, delimitar, explicar, etc.
- Compoñentes estruturais da definición.
- Dimensión cognitiva e pragmática do definitorio.
2. Tipos de definicións e estruturas sintácticas.
2.1. Enunciados definitorios directos ou explícitos.
- Sintaxe canónica da definición: copulativas con verbo ser/estar.
- Metatermos: "é", "chámase", "coñécese como", "consiste en", etc.
- Trazos formais do discurso definitorio.
2.2. Enunciados definitorios indirectos ou implícitos
- Reformulación, glosa, paráfrase. Definicións sen verbo copulativo: estruturas verbais, explicativas, paratáxicas.
- Estratexias definitorias integradas noutros actos discursivos. Definición por exemplo, analoxía, negación.
3. Relacións semánticas e estrutura do definiens.
3.1. O hiperónimo como categoría semántica central na definición.
3.2. Sinonimia, paráfrase e reformulación definitoria.
3.3. Ambigüidade léxica e necesidade de precisión.
-Polisemia, vaguidade ou ambigüidade na actividade definitoria.
-A metonimia como estratexia explicativa implícita nas definicións ordinarias: parte-todo, efecto-causa, lugar-institución.
-Exemplos en definicións espontáneas.
Alberdi, X., García, J. y Ugarteburu, I. (2008), “La definición: del paradigma de la tradición lexicográfica y terminográfica al discurso expositivo en textos técnicos”, Actas del XXXVII Simposio Internacional de la Sociedad Española de Lingüística (SEL), ed. por I. Olza Moreno, M. Casado Velarde y R. González Ruiz, Pamplona, Servicio de Publicaciones de la Universidad de Navarra. Publicación electrónica en: http://www.unav.es/linguis/simposiosel/actas/.
Biehwisch (M.) et Kiefer (F.), 1970, « Remarks on Definitions in Natural Language », Studies in Syntax and Semantics (F. Kiefer, éd.), Dordrecht, Reidel, p. 55-79.
Escoubas Benveniste, M.-P. (2010), « La définition dans le texte économique écrit de vulgarisation savante », Publifarum,11, 1-13 et 1-10.
Kleiber, G. (1984), « Dénomination et relations dénominatives », Langages 76, 77-94.
Martin, R. (1990), « La définition “naturelle” », in J. Chaurand & F. Mazière (éds), La définition, Paris, Larousse, 1990, 86-96.
Meurant, Laurence. Sinte, Aurélie. Gabarró-López, Sílvia. (2022) “A multimodal approach to reformulation”. Languages in Contrast, 22. DOI: 10.1075/lic.00025.meu
Montagne, V. (éd.) (2022), Stratégies de la définition, Paris, Garnier.
Niklas-Salminen, A. (2010), « La définition dans le cadre de la glose spontanée », Publifarum,11,1-10.
Porto Dapena, J.A. (2014), La Definición lexicográfica, Madrid, Arco.
Rey, A. (1990), « Polysémie du terme définition », in J. Chaurand & F. Mazière (éds), La Définition, Paris, Larousse, 13-22.
Rickert, Heinrich (1960), Teoría de la definición, Mexico, Instituto de Investigaciones Filosóficas, UNAM, (col. Cuaderno 9).
Riegel, M. (1987), « Définition directe et indirecte dans le langage ordinaire : les énoncés définitoires copulatifs », Langue française, 73, 29-53.
Riegel, M. (1990), « La définition, acte du langage ordinaire. De la forme aux interprétations », in J. Chaurand & F. Mazière (éds), La Définition, Paris, Larousse, 97-117.
Robinson (R.), 1950, The Definition, Oxford, Clarendon Press.
Zamudio, B. y A. Atorresi (2000). La explicación. Buenos Aires, Eudeba.
BÁSICAS E XERAIS
CB6 - Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación
CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos
CB9 - Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades
CB10 - Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirigido ou autónomo.
CG1 - Capacitación dos estudantes para que adquiran coñecementos lingüísticos especializados e habilidades para analizar críticamente as propostas máis relevantes no ámbito dos estudos lingüísticos.
CG3 - Capacidade dos estudantes no manexo das novas tecnoloxías da información e da comunicación aplicadas ao campo dos estudos lingüísticos, así como indicar a súa utilidade na práctica profesional e investigadora.
CG4 - Capacidade dos estudantes para abrir vías de investigación novas no ámbito dos estudos lingüísticos, dotándoas de aplicación práctica para a súa transferencia a distintos ámbitos profesionais
CG5 - Capacidade dos estudantes para comprender interrelaciónelas pertinentes entre os diversos ámbitos de estudo que integran o máster.
TRANSVERSALES
CT1 - Expresión correcta, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
CT4 - Desenvolvemento para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
CT6 - Valoración crítica do coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
CT7 - Asunción, como profesional e como cidadán/a, da importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
CT8 - Valoración da importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
ESPECÍFICAS
CE1 - Coñecemento dos principios básicos, as técnicas fundamentais e algúns resultados destacados da investigación actual en lingüística
CE2 - Capacidade para comprender a diversidade teórica e metodolóxica das escolas lingüísticas.
CE3 - Capacidade para distinguir e aplicar adecuadamente os distintos métodos de investigación en lingüística.
CE8 - Obtención dun nivel de formación teórica que permita comprender e xulgar críticamente a bibliografía lingüística especializada.
- Clases expositivas e interactivas. Os profesores introducirán conceptos relativos á materia, apoiándose en exemplos e lecturas.
- Traballo tutelado. Terá carácter obrigatorio e individual e consistirá na reseña dunha lectura.
- Actividades de curso: exercicios e comentarios de carácter obrigatorio.
Nesta materia empregaránse os recursos da aula virtual e tamén da Plataforma Teams.
PRIMEIRA OPORTUNIDADE:
A avaliación será continua, coas seguintes porcentaxes para as actividades:
- Asistencia e participación activa nas clases (presenciais ou telemáticas): 15% (asistencia obrigatoria ao 80% das sesións)
- Presentación oral (presencial ou telemática): 25%
- Traballo tutelado: 60%
SEGUNDA OPORTUNIDADE:
- Proba escrita e/ou oral: 100%
O estudantado con dispensa de asistencia acreditada será avaliado mediante un traballo escrito e/ou oral, que terá unha ponderación do 100%
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o descrito na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións."
Cada crédito da materia corresponde a 25 horas de traballo do estudante.
A aprendizaxe da materia esixe un traballo continuado, progresivo e acumulativo desde o inicio.
Montserrat Lopez Diaz
Coordinador/a- Departamento
- Filoloxía Clásica, Francesa e Italiana
- Área
- Filoloxía Francesa
- Teléfono
- 881811873
- Correo electrónico
- montserrat.lopez.diaz [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Nuria Rodriguez Pedreira
- Departamento
- Filoloxía Clásica, Francesa e Italiana
- Área
- Filoloxía Francesa
- Teléfono
- 881811837
- Correo electrónico
- nuria.rodriguez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Martes | |||
---|---|---|---|
19:00-20:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | B13-Sala de videoconferencias |
Xoves | |||
19:00-20:30 | Grupo /CLIS_01 | Castelán | B13-Sala de videoconferencias |
15.01.2026 18:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 | C08 |
15.01.2026 18:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | C08 |
06.07.2026 18:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 | C09 |
06.07.2026 18:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | C09 |