O Instituto Galego de Física de Altas Enerxías, na excelencia científica

O Instituto Galego de Física de Altas Enerxías (IGFAE), instituto mixto de investigación dependente da USC e da Xunta de Galicia creado en 1999, acaba de ser distinguido como Unidade de Excelencia María de Maetzu pola Axencia Estatal de Investigación na convocatoria de 2016. Trátase do primeiro centro en Galicia en obter esta distinción, que supón un financiamento de 2 millóns de euros durante os próximos catro anos e oito contratos predoutorais.
O reitor Juan Viaño mostrou a súa satisfacción por este logro “que permite a achega desde Galicia a avances científicos de relevancia” e destacou a importancia da cooperación no ámbito da investigación, agradecendo a todas as persoas e institucións implicadas neste recoñecemento “o seu bo facer”.
Os seis centros distinguidos nesta convocatoria co María de Maetzu foron seleccionados polos seus resultados científicos e os seus programas estratéxicos tras unha rigorosa avaliación na que participaron máis dun cento de científicos internacionais de recoñecido prestixio. No caso do IGFAE, trátase dun recoñecemento á súa traxectoria investigadora e á relevancia da estratexia de futuro presentada, que incide especialmente en dúas variables: un incremento na cantidade e calidade dos seus investigadores e unha definición estratéxica de áreas científicas onde se identifican tamén novas posibles liñas de investigación.
Retención de talento
Un dos piares do plan do IGFAE, que agrupa a 41 investigadores dos cales 30 son profesores da USC, é a atracción e retención de talento, especialmente co perfil adecuado para os proxectos do European Research Council. Para iso defínense accións que inciden nas fases iniciais da carreira científica, onde os investigadores poden optar a Starting ou Consolidator Grants (ata a data, dous investigadores do Instituto acadaron unha Starting Grant). A formación de novos científicos, tanto na fase de doutoramento como o comezo do posdoutoramento, é outra das bases na estratexia de talento.
A análise das liñas científicas do instituto revela un número de grupos recoñecidos internacionalmente nos seus ámbitos de actuación con boa masa crítica. O plan trata de fortalecer estas liñas xa existentes e, ao tempo, abrir outras novas, coherentes coa estratexia científica marcada, en áreas como a Cosmoloxía, a Física dentro ou alén do Modelo Standard e a Instrumentación científica. “Esta estruturación estratéxica é indispensable para a planificación a longo prazo en colaboracións internacionais, que poden ter un percorrido de máis de 20 anos e que están en constante revisión pola comunidade internacional”, explica o seu director, Carlos Salgado.
A investigación que produce o IGFAE está orientada á ciencia básica dirixida a mellorar a comprensión da estrutura da materia e o Universo, como as súas aplicacións tecnolóxicas en campos moi diversos que inclúen a instrumentación científica avanzada, a tecnoloxía GRID, a microelectrónica, a enerxía solar, etc.
A estratexia de futuro proposta identifica tamén áreas onde o Instituto pretende ter unha incidencia directa e inmediata na nosa contorna máis próxima. Neste senso, Salgado destaca que a transferencia de coñecemento, especialmente en temas relacionados coa saúde, “será potenciada, así como a comunicación da ciencia á sociedade, tanto no eido da divulgación xeral como no da educación non universitaria”.