O investigador da USC Javier Montenegro obtén unha das 30 axudas concedidas en todo o mundo pola fundación HFSPO
Logo dun rigoroso proceso de selección ao longo de todo un ano, o investigador Javier Montenegro vén de acadar unha das 30 axudas que concede a organización HFSPO (Human Frontiers Science Program Organization) entre máis de 1.000 candidaturas de 60 países e que supón un total de 30 millóns de dólares para apoiar o tres por cento das solicitudes máis sobresaíntes.
O HFSP é un programa internacional de apoio á investigación en bioloxía que promove a colaboración interdisciplinar entre institucións de distintas nacionalidades incentivando o estudo de problemas biolóxicos complexos para os que aínda non hai resposta. As novas axudas, concedidas ao abeiro da temática ‘Mecanismos complexos en organismos vivos’, resaltan o valor dos proxectos máis arriscados e innovadores.
Un esqueleto celular
O novo proxecto, liderado desde o CiQUS da USC por Javier Montenegro (ERC Starting Grant 2015), desenvolverase ao longo dos vindeiros tres anos en colaboración cos investigadores Neal Devaraj, da Universidade de California, e Toshihide Takeuchi, de Osaka. Trátase dunha aproximación de alto risco que busca reconstruír de forma artificial un orgánulo celular de máxima importancia: o citoesqueleto celular. Ao igual que o esqueleto moldea o corpo humano e manteno en pé, este citoesqueleto dá forma e estrutura ás células, permitíndolles realizar funcións complexas como moverse, dividirse ou transportar substancias.
A aparición do citoesqueleto –unha intrincada rede de fibras que crece no interior das células- foi un paso clave para que as células primitivas puideran evolucionar e competir mellor polos recursos. Agora, o proxecto coordinado desde a Universidade de Santiago de Compostela fará uso da química sintética para investigar este fenómeno biolóxico a partir dun modelo de citoesqueleto artificial, baseado en materiais sintéticos. Así, o equipo internacional deseñará e sintetizará no laboratorio un citoesqueleto completamente artificial para reproducir o proceso de formación e destrución desta rede de fibras no interior das células, acadando un sinxelo modelo que permita entender mellor o seu funcionamento interno.
Ao longo do proxecto, o equipo compostelán encargarase de fabricar os nanotubos que constitúen o citoesqueleto, mentres que os seus colaboradores con base en San Diego (California, USA) e Osaka (Xapón) prepararán as membranas que conteñen as fibras e proteínas que funcionarán como transportadores dos catalizadores para a formación ou destrución desta rede. “Fibras, membranas e proteínas, acoplando estes tres compoñentes agardamos conseguir células mínimas que nos permitan comprender mellor a importancia e funcionamento do citoesqueleto”, explica Montenegro, que advirte do posible alcance da investigación: “a creación de células sintéticas híbridas ampliará a nosa comprensión de como e por que as células vivas complexas evolucionaron no noso planeta, o que supón un importante reto científico”.