Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 5 Clase Expositiva: 30 Clase Interactiva: 22 Total: 57
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Física Aplicada
Áreas: Óptica
Centro Facultade de Óptica e Optometría
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
Determinar, desde un punto de vista xeométrico, as traxectorias dos raios de luz na súa propagación a través dos distintos medios.
Manexar analítica e gráficamente a formación de imaxe en sistemas ópticos paraxiais.
Familiarización co deseño e uso dos elementos, sistemas e instrumentación óptica.
Comprender o efecto das aperturas na iluminación e calidade da imaxe.
Iniciación nas técnicas de obtención, análise e interpretación de datos.
TTema 0.- Fundamentos matemáticos para Optica Xeométrica
Fundamentos de Xeometría
Fundamentos de análise matemática
Tema1.- Fundamentos da Optica Xeométrica
Propagación da luz. Concepto de raio
Velocidade da luz. Definición de índice de refracción. Clasificación dos medios materiais
Espectro electromagnético
Dispersión cromática. Número de Abbe.
Lonxitude de camiño óptico. Principio de Fermat.
Leis e postulados da Optica Xeométrica. Ley de Snell.
Límite de validez da Optica Xeométrica.
Tema 2.- Elementos ópticos con superficies planas
Reflexión e refracción en superficies planas.
Sistema estigmático/non estigmático
Aproximación paraxial
Reflexión total
Dioptrio plano: lámina planoparalela
Prismas. Desviación de raio. Dispersión cromática. Refractometría
Prismas delgados (oftálmicos)
Combinacións de prismas
Tema 3.- Elementos ópticos con superficies esféricas
Definicións: Sistema óptico, eixo óptico, obxecto e imaxe.
Sistema óptico perfecto. Condición de estigmatismo.
Convenio de signos
A esfera como superficie óptica
Optica paraxial. Invariante de Abbe.
Ecuación de correspondencia. Focos, distancias focais, planos focais.
Trazado de raios
Invariante de Lagrange-Helmholtz. Aumentos.
Espellos esféricos
Tema 4.- Lentes delgadas
Lente o dioptrio. Definición
Lente delgada. Relacións de conxugación
Focos e focais
Trazado gráfico de raios
Aumentos.
Tema 5.- Sistemas ópticos I: Teoría Xeral
Elementos cardinais dos sistemas ópticos
Focos e planos focais.
Puntos e planos principais. Convenio de signos
Puntos e planos nodais
Trazado de raios con planos principais
Relacións de conxugación. Ecuacións de Newton e Gauss
Aumentos
Conxugado en infinito
Tema 6.- Sistemas ópticos II: Asociación de sistemas. Sistema equivalente (SE)
Combinación de dous sistemas: Sistema equivalente
Planos principais e distancias focais.
Potencia do SE: Ecuación de Gullstrand
Sistemas afocais
Lentes grosas
Focais en relación ós vértices: Potencias de vértice anterior e posterior
Centro óptico dunha lente grosa
Lente de contacto
Lentes delgadas
Tema 7.- O sistema óptico do ollo
Elementos compoñentes do sistema visual
Emetropía e ametropías
Modelos de ollo
Superficies tóricas e lentes cilíndricas
Células fotorreceptoras da retina
Dualidad retineana
Sensibilidade espectral do sistema visual
Tema 8.- Sistemas ópticos reais
Limitación de raios
Diafragma de apertura. Pupilas de entrada e saida
Raio principal. Raio marxinal
Diafragma de campo. Lucarnas de entrada e saida
Campos de iluminación. Viñetaxe.
Aberracions ópticas: Aberración cromática e aberracions monocromáticas de tercer orden
Programa de prácticas de aboratorio: Se realizarán dúas das seguintes experiencias
- Refractometría
- Determinación do espesor de láminas planoparalelas
- Determinación de focais de lentes delgadas
- Sistemas de lentes
[Alonso]: Alonso, J., Gómez-Pedrero, J.A., Quiroga, J.A.: Modern Ophthalmic Optics. Cambridge University Press, 2019
[Atchison]: Atchison, David A.: Optics of the human eye. Butterworth Heinemann, Oxford, 2000
[Casas]: J. Casas: Optica. Librería Pons. Zaragoza, 1994
[Escofet]: J. Escofet Soteras, M. S. Millán y García Varela, E. Pérez Cabré, F. Cobo Ruiz: Optica Geométrica. Ejercicios de trazado gráfico de rayos. Ariel Editorial S.A., 2005
[Felipe]: A. Felipe Marcet, C. Albarrán Diego: Manual de Óptica Geométrica: Teoría y Cuestiones. Universitat de Valencia, 1998.
[Fincham]: W.H.A. Fincham, M.H. Freeman: Optics. Butterwords. London, 1990
[Freeman ]: M. H. Freeman: Optic. Butterwords. London, 1990.
[Furlan]: W. Furlan, J. García Monreal, L. Muñoz.Escrivá: Fundamentos de Optometría. Refracción Ocular. Universitat de València (2000).
[Goss]: David A. Goss, Roger W. West: Introduction to the Optics of the eye. Butterworth Heineman, 2002.
[Hecht]: E. Hecht: Óptica. Addison Wesley Iberoamericana, S.A., 2000.
[Hernández99]: C.Hernández, B.Domenech, C.Vazquez, C.Illueca: Óptica Geométrica: Teoria y Cuestiones. U.de Alicante, 1999
[Hernández90]: C. Hernández, C. Illueca, I. Pascual, A. Fimia: Problemas de Optica Geométrica. Universidad de Alicante, 1990
[Jenkins]: F. A. Jenkins and H. E. White: Fundamentals of Optics. McGraw-Hill. New York, 1976
[Lipson]: A. Lipson, S. G. Lipson, H Lipson. Optical Physics. Cambridge University Press, 2011
[López]: M. López Rodríguez, J. L. Díaz Díaz, J. M. Jiménez Moreno: Problemas de Física. Volumen V. Optica. Librería Internacional de Romo S. L.. Madrid, 1980.
[Mateos]: F. Mateos, L. Carretero, A. Fimia, R.M. Fuentes, I. Pascual: Curso de introducción a la Óptica Geométrica. Universidad de Alicante, 1996.
[Mejías96]: P, Mejías Arias, R. Martínez Herrero: 100 problemas de Optica. Alianza Editorial S.A., 1996
[Mejías99]: P, Mejías Arias, R. Martínez Herrero: Optica Geométrica. Edit. Síntesis S. A., 1999
[Millán 97]: M.S. Millán García-Varela, J. Escofet Soteras, M. Lupón Bas: Óptica Geométrica: Problemas. Ediciones UPC, Barcelona, 1997.
[Millán 04]: M.S. Millán, J. Escofet, E. Pérez: Óptica Geométrica. Ariel Ciencia, 2004
[Pascual]: Pascual Villalobos, Hernández Poveda, Fimia Gil, Mateos Alvarez: Prácticas de Optica Geométrica y Radiométrica. Universidad de Alicante, 1988
[Pedrotti 88]: Pedrotti, Leno S.: Optics and vision. Prentice Hall, 1988
[Pedrotti 2018]: F. L. Pedrotti, L. M. Pedrotti and L. S. Pedrotti: Introduction to Optics. Cambridge University Press 2018.
[Rodríguez]: J. Rodríguez: Fundamentos de Optica Geométrica. Servicio de Publicaciones de la Universidad de Oviedo, 1997
[Sánchez del Río]: C. Sánchez del Río: Análisis de Errores. Eudema Universidad. Madrid, 1989.
[Schwartz]: Schwartz, Steven H.: Geometrical and visual optics : a clinical introduction.
McGraw Hill Education, 2013.
[Tunnacliffe]: A.H. Tunnacliffe: Introduction to viual optics. The Association of British Dispensing Opticians. Londres 1993 (4ª ed.).
[Valberg]: Arne Valberg: Light Vision Color. Wiley, 2005.
[Williamson]: S.J. Williamson, H.Z. Cummings: Light and Color in nature and art. John Willey&Sons. New York, 1983
Coñecementos:
Con_10. Coñecer o proceso de formación de imaxes e propiedades dos sistemas ópticos.
Con_11. Recoñecer o ollo como sistema óptico.
Con_12. Coñecer os modelos básicos de visión.
Con_25. Coñecer as aberracións dos sistemas ópticos.
Habilidades e Destrezas:
HyD_1. Pensar de forma integrada e abordar os problemas desde diferentes puntos de vista con razoamento crítico.
HyD_2. Organizar e planificar o traballo.
HyD_3. Interpretar resultados e identificar elementos consistentes e inconsistentes.
HyD_4. Traballar en equipo.
HyD_5. Manter un compromiso ético, así como un compromiso coa igualdade e a integración.
HyD_8. Saber analizar datos e interpretar resultados experimentais propios dos ámbitos da Óptica e Optometría.
HyD_9. Saber aplicar as técnicas instrumentais e os protocolos de traballo nun laboratorio, aplicando as normativas e técnicas relacionadas con seguridade e hixiene, xestión de residuos e calidade.
HyD_12. Manexar material e técnicas básicas de laboratorio.
HyD_14. Demostrar coñecementos básicos de xeometría e análise matemático.
Competencias:
Comp_1. Que o estudantado teña a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
Comp_3. Que o estudantado desenvolvese aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía.
Comp_4. Que o estudantado saiba aplicar os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos no grao dunha forma profesional e sexan competentes no formulación/resolución de problemas, así como na elaboración/defensa de argumentos tanto en contextos académicos como profesionais relacionados coa Óptica e Optometría.
Comp_5. Capacidade de aprender de forma autónoma, de traballar en equipo, de organizar o tempo e os recursos, e de adquirir novos coñecementos e técnicas en Óptica e Optometría.
Combinaranse as clases maxistrais e interactivas, introducindo casos prácticos de exemplo segundo váianse presentando os conceptos novos. Nas clases de seminarios traballarase sobre problemas propostos nos boletíns de cada tema ou unidade temática.
Fomentarase a participación activa do alumnado.
A metodoloxía das prácticas, as tarefas para realizar e o sistema de avaliación serán detallados polo profesor de prácticas.
A aula Virtual empregarase como ferramenta de comunicación, de intercambio de documentos e información.
AVALIACION XERAL:
==============
É obrigatoria a realización das practicas de laboratorio para poder ser avaliado/a.
Para aprobar a matéria é imprescindíbel obter nas partes teórica e prática, como mínimo unha cualificación de 4 sobre 10. E unha nota global de como mínimo 5 sobre 10.
A nota obtida no exame final escrito será o 70% do total. O profesor pode establecer un sistema de avaliación continua da teoría, mediante probas ou exames parciais durante o curso, que computarán co mesmo porcentaxe do 70% á cualificación final.
A cualificación do traballo de prácticas de laboratorio (mediante defensa oral ou informe escrito) será un 20% do total.
A nota obtida na avaliación continua, por medio de controles escritos, traballos e/ou participación na aula, contribuirá ó 10% do total.
A cualificación será non presentado cando o alumno non se presente a nengunha das probas de avaliación.
AVALIACIÓN CON DISPENSA DE ASISTENCIA ÁS SESIÖNS EXPOSITIVAS
=====================================================
Neste caso, non se aplicarán as opcións de avaliación continua:
Para aprobar a matéria é imprescindíbel obter nas partes teórica e prática, como mínimo unha cualificación de 4 sobre 10. E unha nota global de como mínimo 5 sobre 10.
A nota obtida no exame final escrito será o 75% do total. A cualificación do traballo de prácticas de laboratorio (mediante defensa oral ou informe escrito) será un 25% do total.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación ao recollido na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións”
Total horas traballo presencial na aula: 50 horas
Total horas traballo persoal do alumno: 93 horas
Traballar os problemas propostos nos boletíns antes de acudir ás sesións de seminarios para poder aproveitalas para resolver dúbidas.
Solicitar titorías co profesorado sempre que se atope dificultades na preparación da materia.
Rosa María González Fernández
- Departamento
- Física Aplicada
- Área
- Óptica
- Teléfono
- 881813518
- Correo electrónico
- rosa.gonzalez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Escola Universitaria
Maria Dolores Mouriz Cereijo
Coordinador/a- Departamento
- Física Aplicada
- Área
- Óptica
- Teléfono
- 881813519
- Correo electrónico
- mariadolores.mouriz [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Maria Elena Lopez Lago
- Departamento
- Física Aplicada
- Área
- Óptica
- Teléfono
- 881813518
- Correo electrónico
- elena.lopez.lago [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | Aula 3 |
| Mércores | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | Aula 3 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3 |
| Xoves | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLIS_01 | Galego | Aula 3 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLIS_02 | Castelán | Aula 1 |
| Venres | |||
| 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3 |
| 03.06.2026 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 1 |
| 03.06.2026 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2 |
| 06.07.2026 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 1 |
| 06.07.2026 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2 |