Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.25 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Electrónica e Computación
Áreas: Ciencia da Computación e Intelixencia Artificial
Centro Escola Politécnica Superior de Enxeñaría
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
Nesta materia preséntanse os fundamentos básicos do uso do ordenador e da programación estruturada, co obxectivo de que o alumnado, partindo de problemas propios da enxeñaría agrícola e forestal, sexa quen de analizalos, descompoñelos en subproblemas máis simples e aplicar estruturas e algoritmos que permitan resolvelos de forma eficiente. Deste xeito, fomentaranse tres dimensións clave do pensamento: o pensamento analítico, o pensamento operativo e o pensamento conceptual.
A materia terá un enfoque eminentemente práctico, no que o alumnado traballará con exemplos contextualizados no eido da enxeñaría agrícola e forestal. Aínda que se empregará a linguaxe de programación Python pola súa claridade e ampla difusión, o obxectivo é que o alumnado comprenda os fundamentos da programación estruturada e modular, comúns á maioría das linguaxes. Deste xeito, adquirirá competencias que lle permitan aplicar os coñecementos informáticos á resolución de problemas reais no ámbito profesional, con independencia da linguaxe de programación empregada. En particular, os obxectivos que se perseguen nesta materia son:
1.Coñecer os compoñentes básicos dun computador e das bases de datos, as súas funcionalidades e as relacións entre eles.
2.Introducirse nos conceptos e técnicas básicas da programación desde un enfoque xeral. Resolver problemas de programación básica aplicando axeitadamente os tipos de datos elementais, os tipos de datos estruturados e as estruturas de control. Dominar os principios da programación estruturada.
3.Asimilar o concepto de programación modular e saber aplicalo na resolución de problemas. Coñecer o concepto de recursividade e aplicalo a problemas sinxelos. Comprender o concepto de ficheiro e saber utilizalo.
4.Desenvolver as destrezas necesarias para a resolución de problemas básicos de cálculo no ámbito da enxeñaría mediante o uso das ferramentas de programación. Ser quen de, ante unha nova especificación dun problema, atopar unha solución cos recursos dispoñibles e abstraer o coñecemento aprendido para poder empregalo nun novo contexto.
5.Ser quen de utilizar ferramentas de programación para editar, compilar, executar e verificar un programa. Ter capacidade para aplicar estratexias de depuración, proba e corrección de programas.
Os contidos da asignatura, tal como consta nas memorias dos seus respectivos títulos son:
GRAO EN ENXEÑARÍA AGRÍCOLA E AGROALIMENTARIA
Introdución á informática. Conceptos básicos de sistemas operativos. Introdución ao desenvolvemento de programas. Metodoloxía da programación. Deseño de algoritmos. Tipos de datos e expresións básicas. Entrada/Saída. Estruturas de control. Programación modular. Redes de computadores e internet. Fundamentos de bases de datos.
GRAO EN ENXEÑARÍA FORESTAL E DO MEDIO NATURAL
Introdución á informática. Conceptos básicos de sistemas operativos. Introdución ao desenvolvemento de programas. Metodoloxía da programación. Deseño de algoritmos. Tipos de datos e expresións básicas. Estruturas de control. Programación modular. Redes de computadores e internet.
Os contidos de ambas titulacións desenvólvense no seguinte temario unificado, que inclúe a carga lectiva estimada correspondente (HP: horas presenciais, HNP: horas non presenciais):
BLOQUE I: Introdución á Informática (1HP, 1HNP)
Tema 1.1. Fundamentos dos computadores e das redes.
Tema 1.2. Representación da información, lóxica e a súa utilidade na xestión agrícola e forestal.
BLOQUE II: Metodoloxía da Programación en Python (10HP, 10HNP)
T2. Linguaxe de Programación Python (2HP, 2HNP):
• Variables, expresións e asignación.
• Tipos de datos.
• Uso de funcións predefinidas.
• Módulos e importación de funcións e variables.
• Entrada e saída de datos.
T3. Estruturas de control (2HP, 2HNP):
• Sentenzas condicionais.
• Sentenzas iterativas.
• Captura e tratamento de excepcións.
T4. Programación modular: funcións (2HP, 2HNP):
• Definición e uso de funcións para modularizar tarefas.
• Documentación de código orientado a proxectos técnicos.
• Ámbito das variables.
• Introdución á recursividade.
T5. Tipos estruturados (2HP, 2HNP):
• Cadenas e listas aplicadas á xestión de datos.
• Tuplas, conxuntos e dicionarios para organizar datos.
T6. Cálculo científico (2HP, 2HNP):
• Cálculo numérico con NumPy.
• Cálculo simbólico con SymPy para modelado matemático de procesos biolóxicos ou físicos.
• Representación gráfica.
BLOQUE III: Programación sobre xestión de ficheiros e bases de datos (1HP, 1HNP)
T7. Xestión de ficheiros en Python e bases de datos (1HP, 1HNP):
• Lectura e escritura de ficheiros con inventarios.
• Almacenamento estruturado de información en bases de datos.
• Introdución ao uso de bases de datos (SQLite) para rexistrar datos.
• Acceso, consulta e actualización de rexistros con Python.
O programa de prácticas intercalase co programa teórico da materia, tal e como se mostra no temario descrito anteriormente. As actividades que se realizarán estarán enmarcadas no seguinte programa de prácticas:
ACTIVIDADES PRÁCTICAS (24HP, 48HNP):
P1. Algoritmos e programas básicos (4HP, 8HNP)
P2. Instrucións de control e programación modular (10HP, 18HNP)
P3. Tipos estruturados e cálculo científico (8HP, 18HNP)
P4. Bases de datos (2HP, 4HNP)
Bibliografía Básica:
[1] Andrés Marzal Varó, Isabel Gracia Luengo, Pedro García Sevilla. - Introducción a la programación con Python 3. Universitat Jaume I (Creative Commons)
[2] Hunt, John. “A Beginners Guide to Python 3 Programming.”, Editorial Springer, 2019
[3] McKinney, Wes. “Python for data analysis: Data wrangling with Pandas, NumPy, and Ipython.”, Editorial O'Reilly Media, Inc., Segunda edición, 2017
Bibliografía Complementaria:
[4] Baltasar Garcia Perez-Schofield. - Introducción a la programación con Python (Creative Commons)
[5] Raúl González Duque. - Python para todos (Creative Commons)
[6] Guido Van Rossum. - El tutorial de Python. http://tutorial.python.org.ar/
[7] Eugenia Bahit. - Curso: Python para Principiantes. (Creative Commons)
[8] Franck EBEL - Sébastien ROHAUT. - Algoritmia - Técnicas fundamentales de programación (Ediciones ENI)
[9] Sébastien CHAZALLET. - Python 3: Los fundamentos del lenguaje (Ediciones ENI)
[10]De Miguel, Pedro. "Fundamentos de los computadores." Editorial Thomson Learning Paraninfo, 2004.
[11] Ramalho, Luciano. "Fluent Python." Editorial O'Reilly, 2015.
GRAO EN ENXEÑARÍA AGRÍCOLA E AGROALIMENTARIA
(E=Evaluada, T=Traballada)
COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS
• CG1: Coñecemento en materias básicas, científicas e tecnolóxicas que permitan unha aprendizaxe continua, así como capacidade de adaptación a novas situacións ou contornas cambiantes. (T)
• CG2: Capacidade para a resolución de problemas con creatividade, iniciativa, metodoloxía e razoamento crítico. (E, T)
COMPETENCIAS TRANSVERSAIS
• CT1: Capacidade de análise e síntese. (T)
• CT3: Capacidade para o traballo individual, con actitude autocrítica. (T)
• CT9: Habilidade no manexo das tecnoloxías da información e da comunicación (TIC). (T)
• CT10: Utilización de información bibliográfica e de Internet. (T)
COMPETENCIAS ESPECÍFICAS
• FB1: Capacidade para a resolución dos problemas matemáticos que poidan xurdir na enxeñaría. Aptitude para aplicar os coñecementos sobre: álxebra lineal; xeometría; xeometría diferencial; cálculo diferencial e integral; ecuacións diferenciais e en derivadas parciais; métodos numéricos, algoritmia numérica; estatística e optimización. (E: os apartados métodos numéricos, algoritmia numérica, T)
• FB3: Coñecementos básicos sobre o uso e a programación dos ordenadores, sistemas operativos, bases de datos e programas informáticos con aplicación na enxeñaría. (E, T)
GRAO EN ENXEÑARÍA FORESTAL E DO MEDIO NATURAL
(E=Evaluada, T=Traballada)
COMPETENCIAS BÁSICAS E XERAIS
• CG1: Capacidade para comprender os fundamentos biolóxicos, químicos, físicos, matemáticos e dos sistemas de representación necesarios para o desenvolvemento da actividade profesional, así como para identificar os diferentes elementos bióticos e físicos do medio forestal e os recursos naturais renovables susceptibles de protección, conservación e aproveitamento no ámbito forestal. (T)
• CG14: Capacidade para entender, interpretar e adoptar os avances científicos no eido forestal, para desenvolver e transferir tecnoloxía e para traballar nun entorno multilingüe e multidisciplinar. (T)
COMPETENCIAS TRANSVERSAIS
• CT1: Capacidade de análise e síntese. (T)
• CT3: Capacidade para o traballo individual, con actitude autocrítica. (T)
• CT9: Habilidade no manexo das TIC. (T)
• CT10: Utilización de información bibliográfica e de Internet. (T)
COMPETENCIAS ESPECÍFICAS
• CEFB3: Coñecementos básicos sobre o uso e a programación dos computadores, sistemas operativos, bases de datos e programas informáticos con aplicación na enxeñaría. (E, T)
• CEFB1: Capacidade para a resolución dos problemas matemáticos que poidan xurdir na enxeñaría. Aptitude para aplicar os coñecementos sobre: álxebra lineal; xeometría; xeometría diferencial; cálculo diferencial e integral; ecuacións diferenciais e en derivadas parciais; métodos numéricos, algoritmia numérica; estatística e optimización (avaliaranse unicamente os subapartados métodos numéricos e algoritmia numérica). (E, T)
Os contidos da materia impartiranse de maneira indistinta nas clases expositivas e nas clases interactivas. As unidades teóricas e prácticas desenvolveranse de forma alterna ao longo do semestre co obxectivo de afianzar os conceptos tratados en ambas.
A metodoloxía combina diversas estratexias formativas orientadas a promover unha aprendizaxe activa e participativa. Nas clases expositivas, seguirase un modelo de sesión maxistral participativa, nas que se presentan os contidos do programa empregando presentacións electrónicas, pizarras tradicionais ou dixitais, fomentando a intervención do alumnado mediante preguntas, debates e discusión de conceptos clave. Nestes sesións, o alumnado traballará as competencias CG1, CT1, CT10 e FB3 no Grao en Enxeñaría Agrícola e Agroalimentaria, e as competencias CG1, CG14, CT1, CT10 e CEFB3 no Grao en Enxeñaría Forestal e do Medio Natural.
Estas sesións compleméntanse con clases prácticas dedicadas á resolución guiada de exercicios. O desenvolvemento do curso terá lugar, na súa maior parte, nunha aula de informática equipada, onde cada estudante disporá dun ordenador. Nestes sesións, o alumnado traballará as competencias CG1, CG2, CT9, FB1 e FB3 no Grao en Enxeñaría Agrícola e Agroalimentaria, e as competencias CG1, CG14, CT9, CEFB1 e CEFB3 no Grao en Enxeñaría Forestal e do Medio Natural.
Entre as actividades non presenciais previstas na materia inclúese o estudo autónomo, que comprende a lectura e preparación de contidos teóricos (CG2, CT3, CT10, FB3 no Grao en Enxeñaría Agrícola e Agroalimentaria; CT3, CT10 e CEFB3 no Grao en Enxeñaría Forestal e do Medio Natural), así como a resolución e corrección de problemas e exercicios prácticos propostos polo profesorado (CG2, CT1, CT3, CT9, CT10, FB1 e FB3 no Grao en Enxeñaría Agrícola e Agroalimentaria; CT1, CT3, CT9, CT10, CEFB1 e CEFB3 no Grao en Enxeñaría Forestal e do Medio Natural). Estas tarefas están orientadas a reforzar os coñecementos adquiridos en clase e a desenvolver habilidades de análise e aplicación.
A materia contará cun curso virtual desenvolvido na plataforma Moodle do Campus Virtual da USC. A través desta aula virtual, o alumnado terá acceso a diversos materiais de apoio —como presentacións en PDF, exemplos de código en Python, vídeos formativos, exercicios resoltos e lecturas complementarias— que facilitarán o seguimento do curso, a aprendizaxe autónoma e a entrega de traballos. Ademais, fomentarase unha interacción continua entre docentes e estudantes, traballando as competencias CG2, CT1, CT3, CT9, CT10, FB1 e FB3 no Grao en Enxeñaría Agrícola e Agroalimentaria, e CT1, CT3, CT9, CT10, CEFB1 e CEFB3 no Grao en Enxeñaría Forestal e do Medio Natural.
As titorías, tanto presenciais como virtuais (a través do campus virtual, correo electrónico ou Microsoft Teams), estarán orientadas a resolver dúbidas de forma individual ou colectiva. As titorías contribúen ao desenvolvemento das seguintes competencias: CG1, CT1, CT9, CT10, FB1 e FB3 no Grao en Enxeñaría Agrícola e Agroalimentaria, e CT1, CT9, CT10, CEFB1 e CEFB3 no Grao en Enxeñaría Forestal e do Medio Natural.
Para un seguimento axeitado da materia, o alumnado deberá dispoñer dos seguintes recursos:
• Un ordenador persoal.
• Apuntamentos da materia.
• Acceso á bibliografía recomendada, xa sexa na Biblioteca ou por Internet.
• Acceso ás ferramentas de desenvolvemento: Visual Studio Code, Jupyter Notebooks, intérprete de Python e as súas librarías asociadas.
• Acceso ao Campus Virtual da USC.
• Acceso a Microsoft Teams.
Primeira oportunidade:
Para superar a materia na primeira oportunidade, o alumnado deberá cumprir tres condicións: asistir regularmente ás clases, realizar e superar as catro actividades propostas ao longo do curso e aprobar o exame final na primeira oportunidade.
A asistencia ás clases interactivas e expositivas é obrigatoria. Será indispensable asistir, como mínimo, ao 90% das sesións (agás causas xustificadas segundo o Artigo 3 do Regulamento de asistencia a clase nas ensinanzas oficiais de grao e máster da Universidade de Santiago de Compostela).
As actividades representarán o 40% da cualificación final e o exame final o 60%. Será imprescindible aprobar por separado tanto as actividades como o exame para superar a materia. As actividades permitirán avaliar as competencias CG2, FB1 (métodos numéricos e algoritmia numérica) e FB3 no Grao en Enxeñaría Agrícola e Agroalimentaria, e as competencias CEFB1 (métodos numéricos e algoritmia numérica) e CEFB3 no Grao en Enxeñaría Forestal e do Medio Natural. Cada actividade entregarase unha semana despois de rematar o bloque de contido correspondente. A avaliación das actividades realizarase mediante avaliación colaborativa ou por pares.
O exame final estará orientado á aplicación práctica dos contidos traballados en clase e constará de dúas partes que o alumnado deberá superar por separado:
• Parte teórica, que será avaliada mediante un tipo test e/ou preguntas curtas
• Parte práctica, que consistirá na resolución de exercicios de programación
A parte teórica permitirá avaliar as competencias FB3 no Grao en Enxeñaría Agrícola e Agroalimentaria, e CEFB3 no Grao en Enxeñaría Forestal e do Medio Natural. A parte práctica avaliará as competencias CG2 e FB1 (métodos numéricos e algoritmia numérica) no Grao en Enxeñaría Agrícola e Agroalimentaria, e CEFB1 (métodos numéricos e algoritmia numérica) no Grao en Enxeñaría Forestal e do Medio Natural.
A materia considerarase superada cando a cualificación final sexa igual ou superior a 5 puntos sobre 10.
Segunda oportunidade:
Para superar a materia na segunda oportunidade, o alumnado deberá cumprir dúas condicións: realizar e superar as actividades propostas ao longo do curso e aprobar o exame final na segunda oportunidade.
No que respecta ás actividades realizadas durante o curso, manterase a cualificación obtida na primeira oportunidade. Non obstante, o alumnado poderá entregar, antes da data do exame final, aquelas actividades que non acadaran a nota mínima na convocatoria anterior.
Seguindo o mesmo esquema descrito para a primeira oportunidade no que respecta á avaliación por competencias e aos porcentaxes aplicados, as actividades supoñerán o 40% da cualificación e o exame final o 60%. Será imprescindible aprobar por separado tanto as actividades como o exame para superar a materia. Do mesmo xeito, superar o exame final implicará superar por separado unha parte teórica (tipo test e/ou preguntas curtas) e unha parte práctica (resolución de exercicios de programación).
A materia considerarase superada cando a cualificación final sexa igual ou superior a 5 puntos sobre 10.
Dispensa de asistencia:
O alumnado que teña concedida a dispensa de asistencia pola Comisión de Título, segundo o establecido no Regulamento de asistencia a clase nas ensinanzas oficiais de grao e máster da Universidade de Santiago de Compostela, deberá realizar e entregar as actividades nos prazos establecidos e superar o exame final. A cualificación final calcularase aplicando os mesmos porcentaxes e o mesmo sistema de avaliación por competencias que para o resto do alumnado.
Alumnado de segunda matrícula e sucesivas:
O alumnado de segunda matrícula e sucesivas estará exento da obriga de asistencia ás clases presenciais para superar a materia na convocatoria ordinaria. Deberá realizar e entregar as actividades nos prazos establecidos e superar o exame final. A cualificación final calcularase aplicando os mesmos porcentaxes e o mesmo sistema de avaliación por competencias que para o resto do alumnado.
Realización fraudulenta de exercicios ou probas:
Nos casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas aplicarase o disposto na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións da USC.
A materia ten asignada unha carga de traballo de 4,5 ECTS, o que equivale a un total estimado de 112,5 horas de dedicación, calculadas a razón de 25 horas por crédito. A guía docente inclúe un desglose detallado do tempo previsto de estudo e traballo autónomo. En termos xerais, a carga de traballo divídese entre actividades presenciais e non presenciais da seguinte forma:
Traballo presencial na aula (42 horas):
• Clases expositivas: 12 horas
• Clases interactivas: 24 horas
• Titorías de grupo (con grupos reducidos): 2 horas
• Actividades de avaliación: 4 horas
Traballo persoal do alumnado (76,5 horas):
• Lectura, preparación de temas e de probas de avaliación: 22,5 horas
• Realización de actividades: 48 horas
Carga total estimada de traballo: 112,5 horas
• Asistencia regular: Recoméndase encarecidamente asistir tanto ás clases teóricas como ás prácticas, así como aproveitar as titorías dispoñibles. A participación facilita unha mellor comprensión dos contidos.
• Seguimento continuo: É esencial levar a cabo un seguimento constante da materia, xa que os contidos desenvólvense de forma progresiva. Os temas máis avanzados requiren unha boa comprensión dos fundamentos previos, polo que é aconsellable evitar unha aprendizaxe baseada unicamente na memorización de procedementos.
• Enfoque ante a materia: Máis alá de aprobar, proponse afrontar a materia como unha oportunidade para adquirir unha competencia clave: a programación como ferramenta para analizar, modelar e resolver problemas. Este enfoque non só facilita a aprendizaxe dentro da materia, senón que tamén será valioso ao longo do Grao e en contornas profesionais onde se requira pensamento lóxico e estruturado.
Beatriz Blanco Besteiro
Coordinador/a- Departamento
- Electrónica e Computación
- Área
- Ciencia da Computación e Intelixencia Artificial
- Correo electrónico
- beatriz.blanco [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Axudante Doutor LOSU
| Mércores | |||
|---|---|---|---|
| 10:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 7 (Aulario 2) |
| Xoves | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 7 (Aulario 2) |