Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Departamento externo vinculado ás titulacións, Historia
Áreas: Área externa M.U en Arqueoloxía e Ciencias da Antigüidade (3ª ed), Historia Antiga
Centro Facultade de Xeografía e Historia
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
1. Adquirir a destreza propia do historiador da Antigüidade para reunir, analizar criticamente e interpretar as fontes literarias necesarias co obxectivo de comprender e dar resposta a problemas históricos concretos. Noutras palabras, interiorizar a metodoloxía da investigación histórica aplicada ao estudo e análise dos textos antigos.
2. Estudar e analizar a través da interpretación das fontes literarias algúns dos principais
procesos históricos e estructuras sociais, políticas, económicas e culturais que caracterizaron os diferentes períodos nos que se divide a Antigüidade clásica.
BLOQUE 1: HOMERO
1. Introducción: A obra de Homero e a cuestión homérica.
2. Importancia como fonte de estudo e de transmisión da relixión grega
3. A sociedade heroica e a aristocracia arcaica.
4. A muller homérica.
BLOQUE 2:César
1. Introdución: A obra e o pensamento de César no seu contexto intelectual e político.
2. Agamben vs. Armitage, ou a stasis fronte ao bellum civile.
3. Optimates e populares
4. O bellum civile cesariano.
5. Os autores do corpus cesariano
1. Edicións recomendadas dos textos clásicos estudados:
Homero:
Homero: Ilíada y Odisea. Traducción Domingo Plácido Suárez. La esfera de los libros, Madrid, 2009.
Homero: Ilíada. Traducción de Emilio Crespo. Gredos, Madrid, 1996.
Homero: Odisea. Traducción de José Manuel Pabón. Gredos, Madrid, 1982.
Homére: Iliade. Edición bilingüe (francés-griego). Traducción de Paul Mazon. Les Belles Lettres, París.
Homére: LOdysée. Edición bilingüe (francés-griego). Traducción de Victor Bérard. Les Belles Lettres, París
César
- Guerra civil. Traducción a cargo de J. Calonge, Madrid, 1995, Editorial Gredos.
- Guerra civil (bilingüe), edición y traducción de S. Mariner. Madrid. edit. Alma Mater
- Comentarios a la guerra civil. Trad. de J.A. Enriquez Madrid. Alianza editorial.
2. Bibliografía básica.
- - Albrecht, M. (von), Historia de la literatura romana desde Livio Andrónico hasta Boecio, 2 vols., Barcelona, 1997-1999.
- Alföldy, G., Nueva historia social de Roma, Sevilla, 2012.
- Clemente, G., Coarelli, F., Gabba, E. (cura), Storia di Roma 2: L’impero mediterraneo. II: I principi e il mondo, Turín, 1991.
- K.-J. Hölkeskamp, La cultura política de la República romana: un debate historiográfico internacional, Zaragoza, 2019.
- Inglebert, H., Histoire de la civilisation romaine, París, 2005.
-- Lesky, A., Historia de la literatura griega, 2 vols., Madrid, 2009-2010.
- López Barja de Quiroga, P.; Lomas, F. J., Historia de Roma, Madrid, 2005.
- López Férez, J. A. (ed.), Historia de la literatura griega, Madrid, 2000.
-- F.G.B. Millar, The Crowd in Rome in the Late Republic, Ann Arbor 1998.
- Plácido, D., Introducción al mundo antiguo: Problemas teóricos y metodológicos, Madrid, 1993.
- R. Syme, The Roman Revolution, Oxford, 19393. Bibliografía complementaria.
BLOQUE 1: HOMERO
-Bile, M y Klein, J: “Hector et les principaux personnages féminins de l’Iliade. Études des scholies”. Gaia, 11, 2008, pp.121-127.
-Cabrera. P. y Olmos, R. Sobre la Odisea. Visiones desde el mito y la arqueología, Madrid, 2003.
- Bouvier, D.: Le sceptre et la lyre. L’Iliade ou les héros de la mémoire. Editions Jérôme Millon, Grenoble, 2002.
- Bowra, M.: Homero. Editorial Gredos, Madrid, 2013.
-Cabrera, P. y R. Olmos: Sobre la Odisea. Visiones desde el mito y la arqueología (pp. 293-326). Polifemo, Madrid, 2003.
-Carlier, P. Homero. Madrid: Akal, 2005.
-Finley, M. I.: The World of Odysseus. New York Review Books Classics, Nueva York, 1954. (El mundo de Odiseo, FCE, Madrid, 1961.
-García Sánchez, M.: Las mujeres de Homero. SEMA, Valencia, 1999.
- Griffin, J.: Homero, Alianza Editorial, Madrid, 1996.
- Haubold, J.: Homer’s People. Epic Poetry and Social Formation. Cambridge University Press, Cambridge, 2000.
-Loraux, N.: Las experiencias de Tiresias. Lo masculino y lo femenino en el mundo griego. Acantilado, Barcelona, 2004.
- Loraux, N.: Madres en duelo. Abada, Madrid, 2004.
-Míguez Barciela, A.: Observaciones en torno a Penélope, Agora. Estudos Classicos em Debate, 15, 2013, pp. 11-31.
-Míguez Barciela, A.: La visión de la Odisea. La Oficina, Madrid, 2014.
-Míguez Barciela, A.: Mortal y fúnebre. Leer la Ilíada. Dioptrías, Madrid, 2016.
-Morris, I y Powell, B.L: A New Companion to Homer, Mnemosyne Supplementum 163 Leiden-New York-Köln, 1996.
-Mossé, C. La mujer en la Grecia clásica. Nerea, Madrid, 1990.
-Osborne, R.: “Homer’s society”, en R. Fowler: The Cambridge Companion to Homer, Cambridge, 2006, pp. 206-219.
-Picazzo Gurina, M.: Alguien se acordará de nosotras. Mujeres en la ciudad griega antigua. Bellaterra, Barcelona, 2008.
-Reboreda Morillo, S. “El origen del culto al héroe”, en Plácido, D., Alvar, J., Casillas, J.M. y Fornis, C. (eds.): Imágenes de la Polis. Madrid, 1997, pp. 355-368.
-“Penélope y el matriarcado”, ARYS 1, pp. 31-37, 1998.
-Penélope, la maternidad en el caos, en Cid, R. (coord.) Madres y maternidades. KRK, Oviedo, 2009, pp. 47-66.
-“Madres dependientes en la Antigüedad griega. Su importancia en la preservación de la pólis”, en Reduzzi Merola, F. Dipendenza ed Emarginazione nel Mondo Antico e Moderno. Aracne, Roma, 2013, pp. 331-342.
-“Contextos masculinos supervisados por divinidades femeninas en la Antigua Grecia”, en Domínguez Arranz, A. (ed.): Política e género en la propaganda en la Antigüedad. Antecedentes y Legado. Trea, Gijón, pp.145-166.
-“Le premier registre documentaire de la maternité en Occident : modèle ou anti-modèle ?”, en SoPhiA 2 – L’idéalisation de l’autre. Faire un modèle d’un anti-modèle (pp. 221-239). ISTA, Besançon, 2014.
-“Les relations mére-enfant dans les corpus homérique”. Cahiers Mondes Anciennes 6, en línea: https://mondesanciens.revues.org/1288. , 2015.
-“El protagonismo de las madres homéricas y su papel como educadoras”, en Domínguez Arranz, A. y Marina Sáez, R. (ed.): Género y enseñanza en la historia. Silencios y ausencias en la construcción del pasado. Silex, Madrid, 2015b, pp. 163-185.
-Vidal-Naquet: El mundo de Homero. Breve historia de la mitología griega. Ediciones Península, Barcelona, 2002.
BLOQUE 2: CÉSAR
Arena, V., Libertas and the practice of politics in the Late Roman Republic, Cambridge, 2012.
- Crawford, M., Roman Statutes, vol. 1, Londres, 1996.
-L. Canfora, Giulio Cesare. Il dittatore democrático, Bari, 1999.
- J. Carcopino, Julio César. El proceso clásico de la concentración del poder, Madrid, 2007
- Gelzer, M. 1968: Caesar. Politician and Statesman, Cambridge Mass. (trad.).
- G. Gentili, ed.(2008), Giulio Cesare. L’uomo, le impresse, il mito, Milán.
- A. Goldsworthy, César, Madrid, 2007 (ed. original: Caesar. The Life of a Colossus, 2006).
--- L. Grillo, The Art of Caesar’s Bellum Civile. Literature, Ideology and Community (Cambridge, 2012)
- - L Grillo and C.B. Krebs (edd.), The Cambridge Companion to the Writings of Julius Caesar (Cambridge, 2018)
- M. Griffin, ed. A Companion to Julius Caesar, Oxford, 2009.
- Lopez Barja, P. Entre tiranos. La guerra civil de Cësar. Madrid, 2021.
- Mas, S., Pensamiento romano: Una historia de la filosofía en Roma, Valencia, 2006.
- F.Pina Polo, (2019): Idea y práctica de la democracia en la Roma republicana, en
Gerión 37/2, 379-397.
- M. Rambaud, L’art de la déformation historique dans les Commentaires de César, París, 1966 (2ª ed.).
- K. Welch y A. Powell, eds. Julius Caesar as Artful Reporter. The War Commentaries as Political Instruments, Londres, 1998.
4. Recursos na rede.
- Bibliotheca Classica Selecta:
http:// http://bcs.fltr.ucl.ac.be/
- Perseus Digital Library:
http://www.perseus.tufts.edu
- The Latin Library:
http://www.thelatinlibrary.com
- The Roman Law Library:
http://droitromain.upmf-grenoble.fr/
- Dictionnaire des Antiquités Grecques et Romaines Daremberg-Saglio:
http://dagr.univ-tlse2.fr/sdx/dagr/
- Digital Atlas of the Roman Empire:
http://dare.ht.lu.se/
- Epigraphik Datenbank Clauss-Slaby:
http://www.manfredclauss.de/es/
- Thesaurus Linguae Latinae (open access):
http://www.thesaurus.badw.de/tll-digital/tll-open-access/
CB-1) Posuír e comprender coñecementos que aporten unha base ou oportunidade de seren orixinais no desenrolo e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
(CB-2) Que os estudantes saiban aplicar os coñecemientos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en entornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudoo
(CB-3) que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vencelladas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos
(CB-4) que os estudantes saiban comunicar as súas conclusión (e os coñecementos e razón últimas que as sustentan) a públicos especializados e non especializados dun xeito claro e sen ambigüidades.
(CB-5) que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo.
(CG-1) Que os estudantes demostren unha comprensión sistemática dun campo de estudo e o dominio das habilidades e métodos de investigación relacionados con dito campo
(CG-4) Que os estudantes sexan capaces de realizar unha análise crítica, evaluación e síntesis de ideas novas e complexas
(CG-5) Que os estudantes saiban comunicarse cos seus colegas, coa comunidade académica np seu conxunto e coa sociedade en xeral arredor das súas áreas de coñecemento.
(CG-7) Que os estudantes demostren ao longo da investigación capacidade para establecer relacións mutuas entre os tres eixos principais que configuran o programa: histórico, arqueolóxico-artístico y lingüístico-literario
(CG-8) Que sexan capaces de relacionar a cultura clásica coa doutros períodos históricos.
(CG-10) Que a súa formación avanzada contribúa ao desenrolo cultural europeo a través da correcta transmisión e interpretación crítica do patrimonio histórico e cultural do mundo clásico.
(CT-1) Empregar bibliografía e ferramentas de busca de recursos bibliográficos xerais e específicos, que inclúe o acceso por internet, vendo as súas enormes posibilidades e potenciando a capacidade discriminatoria do alumno sobre os seus contidos.
(CT-2) Xestionar de forma óptima o tempo de traballo e organizar os recursos disponibles, establecendo prioridades, camiños alternativos e identificando erros na toma de decisións.
(CT-3) Potenciar a capacidade de traballo en equipo, en entornos cooperativos, pluridisciplinares ou de alto nivel competitivo.
Os contidos da materia desenvolveranse en sesións teórico-prácticas presenciales vertebradas a través da análise das obras literarias clásicas de lectura obligatoria, combinadas con outros textos literarios, e fontes históricas complementarias de diferente natureza (epigráficas, xurídicas, arqueológicas). O profesorado realizará unha presentación de cada tema abordado, con especial referencia ás fontes literarias, para despois dar paso á intervención activa do alumnado, tanto no comentario crítico das fontes literarias como no debate histórico.
Se potenciará tamén o achegamento do alumnado ás edicións críticas de referencia das obras clásicas e aos problemas de transmisión das mesmas.
Así mesmo, cada alumno/a deberá realizar dous traballos de investigación persoal, un por cada bloque temático en que se divide a asignatura (Bloque 1: Homero; Bloque 2: César). Neles deberá demostrar o seu asimilación da metodoloxía histórica e, en particular, a súa capacidade para proceder a unha análise crítica das fontes literarias en relación a un obxecto de estudo concreto. As edicións das obras clásicas analizadas que se recomendan están mencionadas no apartado 3 (?Bibliografía básica e complementaria?).
Sistema de avaliación
Sistema de avaliación continua.
30%: Asistencia ás sesións teórico-prácticas e avaliación das intervencións realizadas polo alumnado na análise de textos e nos debates que se realizarán nelas.
70%: Presentación de dous traballos persoais orixinais -un por cada bloque temático- relacionados cos contidos da asignatura (70%). Os traballos serán presentados na aula e entregados previamente en papel. Terán unha extensión aproximada de 3000 palabras cada un.
Unha ausencia reiterada ás sesións, non xustificada, superior ao 20%, implicará que o/a alumno/a non poderá ser avaliado/a.
A realización de traballos que incorran en plaxio suporá a non superación da materia.
Na avaliación dos traballos penalizaranse as faltas de ortografía.
Segunda oportunidade: Consistirá nun exame relacionado cos contidos dos dous bloques temáticos da asignatura (70%).
Alumnado con dispensa de asistencia: Os dous traballos relacionados con cada un dos bloques temáticos da asignatura suporán o 100% da nota.
A materia consta de 3 créditos ECTS.
Clases expositivas: 7 horas (presencialidade 100)
Clases interactivas: 14 (100)
Tutorías: 3 horas (100)
Traballo persoal do/a alumno/a: 49 horas
Proba final: 2 horas (100)
Recoméndase un traballo continuo, a preparación detida de cada lectura obrigatoria e o manexo das edicións bilingües (latín/grego-lingua moderna) das obras estudadas.
Pedro Manuel Lopez Barja De Quiroga
Coordinador/a- Departamento
- Historia
- Área
- Historia Antiga
- Teléfono
- 881812559
- Correo electrónico
- pedro.barjadequiroga [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Xoves | |||
---|---|---|---|
15:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 16 |
08.01.2024 11:30-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 15 |
24.06.2024 09:00-11:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 15 |