Créditos ECTS Créditos ECTS: 10
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 170 Horas de Titorías: 10 Clase Expositiva: 30 Clase Interactiva: 40 Total: 250
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Pedagoxía e Didáctica
Áreas: Didáctica e Organización Escolar
Centro Facultade de Ciencias da Educación
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
1.- Obxetivos referidos ao “saber”
a) Coñecer a estrutura da Formación Profesional, así como o seu marco xurídico, os organismos e institucións que a xestionan e imparten:
-Coñecer as organizacións e iniciativas implicadas na formación profesional e na inserción laboral, tanto no ámbito europeo, coma no español e o galego.
-Coñecer a evolución da Formación no ámbito europeo, español e galego nos últimos anos
-Aproximarse á evolución normativa e práctica do sistema de Formación Profesional
b) Coñecer en profundidade a conexión existente entre o mundo laboral e a formación profesional, con compresión e manexo dos conceptos propios de ambos os dous contextos:
-Coñecer a evolución e concepción do traballo ao longo da historia
-Conceptualizar a formación para o traballo
-Aproximarse ás características esenciais das organizacións para o desenvolvemento da formación e das competencias profesionais
Coñecer os programas máis importantes no campo da formación e a aprendizaxe permanente
2.- Obxectivos referidos ao “saber facer”
a) Comprender as vinculacións do mercado laboral e a formación profesional, manexando o seu marco conceptual e as posibilidades que poida ofrecer aos suxeitos cos que traballa.
b) Recoñecer a influencia de condicionamentos sociais na valoración da actividade laboral e no seu recoñecemento.
c) Manexar e analizar algunhas das fontes lexislativas máis importantes en relación coa Formación Profesional Inicial
3.- Obxectivos referidos ao “saber ser”
a) Valorar a importancia da investigación, reflexión e capacidade de crítica coa propia práctica
b) Desenvolver un coñecemento reflexivo e crítico da práctica apoiado na investigación
- Europa e a Formación Profesional.
- Estrutura dos subsistemas de Formación Profesional.
- Organismos e institucións relacionadas coa Formación Profesional.
- Historia e evolución do traballo. mundo laboral e a formación.
- Traballo, calidade de vida e cidadanía. Formación ao longo da vida.
- Acreditación da competencia. Niveis de Cualificación
Os contidos expostos, serán traballados independentemente dos escenarios de docencia que poidan producirse durante o curso académico. Están garantidos en calquera das modalidades establecidas (presencial, semipresencial ou virtual) se as condicións varían. E se articularán nos seguintes temas:
Tema 1: Visión europea da formación
Tema 2: Formación e mercado laboral
Tema 4: Formación Profesional Inicial
Tema 5: Formación para o Emprego
Tema 3: Antecedentes da FP
Con respecto á bibliografía, así como o material teórico, práctico e de apoio para abordar os diferentes contidos e bloques temáticos da materia estarán dispoñibles na aula virtual, na biblioteca universitaria e/ou na internet (en acceso libre). Con todo, é de destacar que esta poderá sufrir algunha modificación en función das circunstancias excepcionais que poidan producirse e, en caso necesario, a docente da materia realizará as adaptacións oportunas para garantir o cumprimento dos obxectivos, bloques temáticos e contidos establecidos no programa, de forma que a bibliografía necesaria estará dispoñible coas ligazóns correspondentes para o seu acceso virtual.
BÁSICA
Alujas, J.A. (2004). “La formación ocupacional: principal medida del eje de formación de las políticas activas de mercado de trabajo en España”. Boletín Económico de ICE, 2825, 15-28.
Camas, F. (2007). La formación profesional en los ámbitos educativo y laboral. Análisis tras la LO 2/2006, de Educación, y del RD 395/2007 de Formación Profesional para el Empleo. Pamplona: Aranzadi, SA.
Rial, A. (2000). “La formación para el trabajo: nuevos escenarios, nuevos requerimientos de competencias y cualificaciones”, en Monclús, A. (coord.). Formación y empleo: Enseñanza y Competencias. Granada, Comares.
Sarceda Gorgoso, C. (2008). Deseño en Formación Ocupacional e Inserción Laboral. Vigo: Servicio de Publicacións da Universidade de Vigo
Xunta de Galicia. (2008). II Plan Gallego de Formación Profesional. Santiago: Xunta de Galicia.
COMPLEMENTARIA
Círculo de Empresarios (2007). Formación Profesional: una necesidad para la empresa. Madrid: Artes gráficas Danubio.
Gallego, D. (1991). “La orientación en la formación ocupacional: delimitación conceptual de la formación ocupacional”. En Actas de las VII Jornadas Nacionales de Orientación Escolar y Profesional: La orientación en el sistema educativo y en el mundo laboral. Madrid: AEOEP.
García Moreno, J.R. (1991). “Orientación y formación ocupacional”. En Actas de las VII Jornadas Nacionales de Orientación Escolar y Profesional: La orientación en el sistema educativo y en el mundo laboral. Madrid: AEOEP.
González Fernández, A. y Losada, J.A. (2005). Formación profesional e emprego. Santiago: Xunta de Galicia.
Green, A.; Leney, T. y Wolf, A. (2001). Convergencias y divergencias en los sistemas europeos de educación y formación profesional. Barcelona: Pomares.
INEM (2006). Resumen panorámico de los Sistemas de Formación Profesional en España. Informe realizado por el Servicio Público de Empleo Estatal-INEM. Por encargo del CEDEFOP. Madrid: INEM.
Jato, E. (1998). La formación profesional en el contexto europeo. Nuevos desafíos y tendencias, Barcelona: Estel.
Jover Torregrosa, D. (1990). La formación ocupacional: para la inserción, la educación permanente y el desarrollo local. Madrid: Popular.
Rial, A. y Lorenzo, M. (coord.)(2009). A formación para o traballo en Galicia: da ensinanza obreira á profesional. Santiago: Xunta de Galicia.
Torres, J. M. (1997). “La formación ocupacional”. Herramientas. 49, pp. 10-14.
1. Competencias xerais
-Buscar, obter, procesar e comunicar información (oral, imprimida, audiovisual, dixital ou multimedia), transformala en coñecemento e aplicala aos procesos de ensino e aprendizaxe nas materias propias da especialización cursadas.
-Coñecer a normativa e organización institucional do sistema educativo e modelos de mellora da calidade con aplicación aos centros de ensino.
-Coñecer e analizar as características históricas da profesión docente, a súa situación actual, perspectivas e interrelación coa realidade social de cada época.
-Traballar en equipo con outros profesionais da educación, enriquecendo a súa formación.
-Aplicar os coñecementos adquiridos e a capacidade de resolución de problemas a ámbitos educativos novos ou pouco coñecidos.
2.- Competencias específicas
-Coñecer contextos e situacións en que se usan ou aplican os diversos contidos curriculares
-Fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e poña en valor as achegas dos estudantes.
-En formación profesional, coñecer a evolución do mundo laboral, a integración entre sociedade, traballo e calidade de vida
-En formación profesional, coñecer a necesidade de adquirir a formación axeitada para a adaptación aos cambios e transformacións que poidan requirir as profesións.
3.- Competencias transversais
-Coñecer a tipoloxía empresarial correspondente aos sectores produtivos e comprender os sistemas organizativos máis comúns nas empresas.
-Utilizar bibliografía e ferramentas de busca de recursos bibliográficos xerais e específicos, incluíndo o acceso por Internet.
-Xestionar de forma óptima o tempo de traballo e organizar os recursos dispoñibles, establecendo prioridades, camiños alternativos e identificando erros lóxicos na toma de decisións.
-Potenciar a capacidade para o traballo en ámbitos cooperativos e pluridisciplinarios.
Tendo en conta as características da materia é preciso desenvolver unha metodoloxía que integre teoría e práctica. Para iso combínanse sesións expositivas, de carácter máis teórico, con sesións interactivas máis centradas na aplicación práctica dos coñecementos. Estas sesións desenvólvense a través dunha metodoloxía de traballo colaborador, o que supón unha forte implicación do alumnado, que debe realizar unha gran parte de traballo autónomo fóra do horario de clase para poder participar dun xeito activo nas diferentes sesións de traballo. Tanto nas sesións expositivas como interactivas, o alumnado deberá realizar exposicións orais e presentacións, con apoio de material audiovisual, relacionadas cos coñecementos que vai adquirindo a partir das distintas actividades como lecturas, busca de información, exploración de sitios web, observación e investigación na aula, discusións con outros compañeiros, e calquera outra que contribúa á construción de coñecemento.
Para a realización deste traballo o alumnado contará cos recursos bibliográficos necesarios que serán proporcionados polo profesor a través da guía docente e dun informe de lecturas e materiais.
As titorías terán un carácter fundamentalmente personalizado ou en pequenos grupos e serán desenvoltas no horario especificamente dedicado a tal fin pola profesora da materia, a través da plataforma Teams con cita previa. Estas sesións posibilitarán o desenvolvemento teórico-práctico da materia e a orientación dos traballos que leven a cabo ao longo do curso. O horario de titorías especificarase a comezos de curso, tendo lugar no mesmo a atención persoal e on- line (a través do correo electrónico) das dúbidas e consultas formuladas polos/as estudantes no que respecta a os contidos abordados na materia. En relación coas cuestións que o alumnado formule ás docentes da materia mediante o correo electrónico, debe aclararse que deberá utilizarse o correo electrónico da USC (@ rai.usc.es).
Para superar a materia será preciso cumprir os seguintes requisitos:
-CUALIFICACIÓN MÍNIMA: para obter a cualificación de aprobado, o alumnado deberá conseguir unha puntuación mínima de 5 puntos sobre 10, debendo obter a cualificación mínima esixida no apartado probas específicas (2) e en informes escritos e outras producións (2,5), así como na súa presentación e defensa (0,5).
-ASISTENCIA: controlarase nas sesións presenciais.
o Alumnado con 4 ou máis faltas de asistencia non xustificadas (é dicir, o 20% do total), non será cualificado a través de traballos en grupo nin pola súa participación. Para recibir cualificación nestes apartado, ademais de asistir a un mínimo do 80% das horas, debe implicarse activamente nas actividades que se soliciten individual e grupalmente, así como as que se realicen nas sesións presenciais. Estas actividades, que serán consideradas como un control de asistencia, non son recuperables.
-RECUPERACIÓN DA MATERIA: O alumnado que non supere a materia no período ordinario, pode encontrarse nunha das seguintes circunstancias na convocatoria extraordinaria de xullo:
o Se no período ordinario asistiu como mínimo ao 80% das sesións presenciais e ten cualificación positiva nos outros apartados da avaliación, debe presentarse unicamente ao exame final en xullo. Neste caso, mantéñenselle as cualificacións do período ordinario e a súa proporcionalidade.
o Se no período ordinario, non obtivo cualificación nalgún dos apartados, participará nunca proba final de xullo específica sobre unha cualificación de 10 puntos. Neste caso, non se terán en conta as cualificacións de traballos que o/a alumno/a puidera ter realizado durante o curso, nin se admitirán outro tipo de traballos.
Os alumnos/as con DISPENSA de asistencia xustificada. Realizarán terán un proba final específica que será valorada sobre un 50% da cualificación final. En canto os traballos prácticos realizaranse individualmente representando o outro 50% da cualificación. Terán unha titoría presencial co profesor antes de comezalos e presentaranos persoalmente con preguntas sobre o contido e o proceso seguido para a súa realización a preguntas da profesora.
O sistema de avaliación contemplado nesta materia terá sempre un carácter procesual, formativo e continuo, independentemente do escenario no que se desenvolvan os procesos formativos. Isto supón que, na totalidade de escenarios, débese dar cumprimento ao seguimento da materia nas sesións expositivas -presenciais, síncronas ou asíncronas, segundo establézanse e planifiquen con cada realidade-, así como á participación e entregas contempladas para o desenvolvemento das sesións interactivas e/ou tipoloxías de actividades/traballos nas datas oficiais.
Ao tratarse dunha materia de 10 créditos ECTS, correspóndenlle 250 horas de traballo del alumnado, que se distribúen en 80 horas de traballo presencial e 165 de traballo autónomo
-A asistencia continuada ás sesións presenciais, a entrega en tempo e forma dos traballos e actividades que se propoñan.
-É recomendable posuír coñecementos de informática básicos.
-Propoñerse un estudo comprensivo e non memorístico da materia.
-Mostrar, tanto nas intervencións en clase coma nos escritos, unha actitude ética e de respecto cara aos demais.
É necesario ter en conta en calquera dos escenarios formativos que poidan establecerse, que o alumnado teña acceso a un equipo informático de uso individual, con cámara e micrófono, así como a posibilidade de acceso a Internet para o traballo virtual síncrono e asíncrono.
O alumnado que precise dalgún tipo de adaptación ou apoio específico por características de NEAE (Necesidades Específicas de Apoio Educativo) deberá solicitalo ao profesorado, mais só se terán en conta para estes efectos aqueles casos que fosen valorados e informados polo SEPIU (Servizo de Participación e Integración). URL: http://www.usc.es/gl/servizos/sepiu/
ASPECTOS QUE CONSIDERAR PARA PODER CURSAR ESTA MATERIA CON ÉXITO NOS POSIBLES ESCENARIOS FORMATIVOS SOBREVIDOS POR CAUSA DA COVID-19:
• Aspectos xerais
O programa está deseñado para o desenvolvemento desta materia nun escenario presencial. Con todo, todo o material teórico, práctico, de apoio e bibliográfico empregado para abordar os diferentes contidos e bloques temáticos estarán dispoñibles na aula virtual da materia, así como na biblioteca universitaria e/ou na internet (en acceso libre). No caso de que algún material non estivese accesible, o equipo docente suplirá devandito material por outro de iguais características co propósito de dar cumprimento aos obxectivos educativos e contidos contemplados no programa.
Se as circunstancia así o requirisen e producísese o paso a un novo escenario diferente ao presencial (escenario 2 e 3), a docente da materia realizará unha replanificación do calendario formativo a través da aula virtual e dos recursos tecnolóxicos dispoñibles na contorna dixital da USC.
Nestes escenarios, a docente da materia acomodará as sesións síncronas e asíncronas @teniendo en conta as posibles necesidades, carencias e/ou demandas tecnolóxicas -manifestadas polo seu alumnado- de forma que o acceso e continuidade dos procesos formativos realícense con garantías de igualdade, viabilidade, flexibilidade e eficacia.
• Aspectos metodolóxicos
A metodoloxía establecida en todo momento será activa e participativa, de modo que o desenvolvemento da materia facilite a actividade de cada alumno/a para que sexa capaz de construír o seu coñecemento, así como propiciar unha aprendizaxe autónoma. Dita metodoloxía, no escenario presencial, desenvolverase, fundamentalmente, a través da combinación de diferentes metodoloxías co fin de ter a oportunidade de implicarse nunha gran variedade de experiencias de aprendizaxe.
Por outra banda, de establecerse novos escenarios formativos (concretamente, o 2 e 3), o enfoque metodolóxico da materia toma como eixo central a aula virtual e as ferramentas dixitais postas á nosa disposición polo espazo Moodle da USC. Chegado ese momento, a docente da materia subirán á aula virtual as directrices específicas para facilitar e garantir o acceso e o adecuado desenvolvemento da materia.
• Aspectos avaliativos
O sistema de avaliación contemplado nesta materia terá sempre un carácter procesual, formativo e continuo, independentemente do escenario no que se desenvolvan os procesos formativos. Isto supón que, na totalidade de escenarios, débese dar cumprimento ao seguimento da materia nas sesións expositivas -presenciais, síncronas ou asíncronas, segundo establézanse e planifiquen con cada realidade-, así como á participación e entregas contempladas para o desenvolvemento das sesións interactivas e/ou tipoloxías de actividades/traballos nas datas oficiais.
Na totalidade de escenarios que poidan darse, mantense o 40% do peso da cualificación no referido aos aspectos teóricos, así como o 50% para aqueles de carácter práctico, e o 10% restante será en función da participación e a implicación na materia.
Ademais, é necesario ter en conta que as características dos traballos recolleitos neste programa poden sufrir modificacións en función das necesidades formativas observadas no desenvolvemento da materia, así como dos axustes necesarios que poidan darse como consecuencia dun escenario de non presencialidade na aula.
Nota de interese: lémbrase que para aqueles casos onde se detecte a realización fraudulenta de exercicios ou probas plaxiadas, será de aplicación inmediata o que se recolle na Normativa de avaliación do rendemento dos estudantes e de revisión de cualificacións.
• Aspectos titoriais
Informarase dos horarios de titorías ao comezo de curso, tendo lugar no mesmo a atención persoal e on- line. Independentemente do escenario de docencia que poida establecerse, estarán ao dispor do alumnado espazos de debate e resolución de dúbidas como foros virtuais, así como o uso doutros recursos tecnolóxicos como o correo electrónico e a plataforma Teams.
• Plan de continxencia
A docente a cargo da materia realizará, en todo momento, as adaptacións metodolóxicas necesarias para dar resposta aos posibles escenarios formativos que poidan derivarse de situacións sobrevindas.
O sistema de avaliación presentará sempre un carácter continuo e será equitativo entre a parte teórica e práctica da materia, combinando a realización dunha proba final (50%) mediante un cuestionario síncrono con control por videoconferencia ou, de ser posible, con presencialidade na aula física, así como a realización de traballos grupais (30%) e individuais (20%).
• SISTEMA DE AVALIACIÓN DAS APRENDIZAXES
Os traballos individuais ou grupais deberán ser orixinais. Calquera traballo copiado supoñerá o suspenso da materia na correspondente convocatoria. Para efectos avaliativos, un mesmo traballo non pode ser utilizado para varias materias, salvo que se programasen de forma coordinada.
• REALIZACIÓN DE TRABALLOS
Na realización das prácticas e traballos seguiranse as normas APA - Publication Manual of the American Psychological Association (APA)-, 6ª ed. Washington: APA, 2011-, que poden consultarse na seguinte ligazón: http://www.apastyle.org
Ver guía resumida en castelán na seguinte dirección:
http://digibug.ugr.es/bitstream/handle/10481/29616/00%20Guia%20Breve%20…
• ASISTENCIA AS AULAS
O Consello de Goberno do 25 de marzo de 2010 aprobou a Normativa de asistencia a clase nos ensinos adaptados ao EEES:
http://www.usc.es/export/sites/default/gl/normativa/descargas/normaasis…
Na mesma, expóñense os beneficios da asistencia a clase, destacando, entre eles, "unha mellor comprensión da materia, adquisición de competencias en grupos e individuais, a aprendizaxe continua, a interacción directa con outros alumnos e alumnas ou a posibilidade dunha metodoloxía docente- discente máis participativa". Debe lembrarse que a USC é unha Universidade presencial, polo que a asistencia a un mínimo do 80% das sesións de clase é obrigatoria. Nos casos contemplados na normativa da Facultade, os/as alumnos/ as poderán solicitar exención oficial de docencia. En relación con dispénsaa de asistencia a clase en determinadas circunstancias, atenderanse as normas ditadas na instrución num. 1/2017, da Secretaría Xeral da USC..
Respecto diso, pode consultarse a información correspondente nas seguintes ligazóns: http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/centros/cc_educacio…
http://www.usc.es/gl/centros/cc_educacion/dispensa_asistencia_clase.html
• RESPONSABILIDADE MEDIOAMBIENTAL
En relación cos traballos persoais ou de grupo que se realicen para a materia, teranse en conta as seguintes indicacións:
- Evitar tapas de plástico ou outros envoltorios externos innecesarios.
- Sempre que sexa posible empregar grampas en lugar de canutillo.
- Imprimir a dúas caras en calidade "aforro de tinta".
- Non empregar folios en branco como separadores de capítulos ou partes.
- Evitar anexos que non teñan referencia directa cos temas desenvolvidos.
• PERSPECTIVA DE XÉNERO
En atención a criterios de igualdade de Xénero no ámbito universitario, se recomenda facer uso dunha linguaxe non sexista tanto no traballo diario da aula como nos traballos académicos encomendados. Pode obterse información respecto diso na seguinte ligazón:
http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/goberno/vrestudante…
• USO DO MÓBIL.
Queda restrinxido o uso do teléfono móbil na aula á súa utilización como instrumento de traballo seguindo as indicacións dadas pola docente, responsabilizándose ao alumnado das consecuencias legais e académicas que poidan derivarse dun uso non adecuado do mesmo.
PLAN DE CONTINXENCIA
https://www.usc.gal/export9/sites/webinstitucional/gl/web/descargas/20_…
Se por razóns de seguridade, en función do establecido nas directrices da USC e no protocolo da Facultade de Ciencias da Educación, ao longo do curso non é posible o desenvolvemento do presente programa concibido para unha docencia 100% presencial (ESCENARIO 1 DE NORMALIDADE ADAPTADA), contémplanse axustes na Metodoloxía do Ensino e Sistema de Avaliación da Aprendizaxe da materia.
Maria Del Mar Sanjuan Roca
- Departamento
- Pedagoxía e Didáctica
- Área
- Didáctica e Organización Escolar
- Teléfono
- 881813811
- Correo electrónico
- mariadelmar.sanjuan [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Silvia Lopez Gomez
- Departamento
- Pedagoxía e Didáctica
- Área
- Didáctica e Organización Escolar
- Correo electrónico
- silvialopez.gomez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán, Galego | (CAMPUS NORTE) - AULA 03 |
| 18:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 | Castelán, Galego | (CAMPUS NORTE) - AULA 03 |
| Martes | |||
| 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | (CAMPUS NORTE) - AULA 03 |
| 18:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 | Galego, Castelán | (CAMPUS NORTE) - AULA 32 |
| Mércores | |||
| 18:00-21:00 | Grupo /CLIS_01 | Galego, Castelán | (CAMPUS NORTE) - AULA 25 |
| Xoves | |||
| 17:30-21:00 | Grupo /CLE_01 | Galego, Castelán | (CAMPUS NORTE) - AULA 25 |
| Venres | |||
| 16:00-19:00 | Grupo /CLIS_01 | Galego, Castelán | (CAMPUS NORTE) - AULA 25 |
| 21.01.2022 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | (CAMPUS NORTE) - AULA 33 |
| 04.07.2022 18:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | (CAMPUS NORTE) - AULA 33 |