Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Historia da Arte
Áreas: Música
Centro Facultade de Xeografía e Historia
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Relacionar a evolución do pensamento musical ao longo da historia da cultura coa filosofía e a estética das manifestacións artísticas contemporáneas. Intentarase realizar, ademais, un achegamento entre a evolución do pensamento, a arte e a propia música de cada época tratada, utilizando o recurso da audición musical e, sobre todo, utilizando o recurso de textos relacionados con esta temática (obras de músicos, tratadistas, filósofos, etc.).
Tema 0: Cuestións básicas da estética e do pensamento musical. Natureza e clasificación das fontes musicais escritas. A historicidad da Música.
Tema 1: O Pensamento musical nos antigos gregos: de Pitágoras a Aristóteles.
Tema 2:
2.1 Idade Media. Textos de estética musical na época medieval, cristianismo e herdanza clásica: Boecio, San Agustín e Casiodoro.
2.2 Música e artes no Medioevo. Símbolos e imaxe da música. Música e arquitectura; Iconografía medieval. A música no Camiño de Santiago
Tema 3: O Renacemento. Nacemento do Humanismo musical. Música na Reforma e Contrarreforma. Principais tratadistas: Johannes Tincotoris e Gioseffo Zarlino.
Tema 4: O Barroco. A expresión dramática. Nacemento da ópera. A Camerata Bardi. Artusi e Monteverdi. Bárbara Strozzi e o estilo concitato. A retórica musical ou doutrina dos afectos.
Tema 5: Ilustración e Enciclopedismo. As polémicas operísticas en Europa. A querela dos bufóns. A procura hispana dunha música escénica propia: Jovellanos, Santos Díaz. A tonadilla escénica.
Tema 6: Inmanuel Kant e a xerarquía das artes. A beleza e o agradable
Tema 7: A música como arma política. A canción patriótica e o nacemento das Nacións.
Tema 8: Música e filosofía no Romanticismo. A actitude do músico romántico fronte á Arte. O nacemento do drama musical como “arte total”, as óperas wagnerianas.
Tema 9: O Rexurdimento musical e a música de salón en Galicia.
Tema 10: As novas correntes do século XX. O futurismo, o expresionismo, o dodecafonismo, o neoclasicismo.
Temas prácticos transversais:
1. A crítica musical. Historia e análise. Historia da crítica en España. Como facer crítica musical.
2. Como organizar e desenvolver un ciclo de concertos cun vínculo ideolóxico.
3. Como organizar e montar un proxecto expositivo
MANUAL do curso:
FUBINI, E. (2013): La estética musical desde la Antigüedad hasta el siglo XX. Madrid: Alianza editorial.
BIBLIOGRAFÍA básica e complementaria (por temas):
DALHAUS, C. (2007):Fundamentos de la historia de la música. Barcelona: Gedisa
FUBINI, E. (2008): Estética de la música. Madrid: Antonio Machado libros.
TRÍAS, E. (2007): El canto de las sirenas. Argumentos musicales. Barcelona: Galaxia Gutenberg.
Tema 1:
ARISTÓTELES. Política. Libro VIII, cap. IV-VII
PLATÓN. La República. 397 c- 403 b
PLATÓN. Leyes. Libro III, 700-701.
PLUTARCO. Vidas paralelas. Tomo I.
Tema 2:
BOECIO: De institutione música (fragmento)
FUBINI & CRIADO (2008): Música y estética en la época medieval. Navarra: Eunsa.
Tema 3
ATLAS, A. (2002): La música del Renacimiento. Madrid: Akal, pp. 113-117; 275- 278; 623-640; 651-661.
CASTIGLIONE, B. (1528): El cortesano (fragmento)
SALINAS, F. (1577): De música, liber primus (fragmento)
TINCTORIS, J. (1477): Libro sobre el arte del contrapunto (fragmento)
ZARLINO, G. (1558): Instituciones armónicas (fragmento)
Tema 4
ARISTÓTELES: Poética, 1449 b – 1450 b.
ARTUSI, G. (1600): De la imperfección de la música moderna (fragmento)
CACCINI, G. (1601): As novas músicas. Florencia: Marescotti
CARTER, T. (2013): Monteverdi y la “invención” de la melodía. Madrid, Fundación Juan March, 2013.
GALILEI, V. Diálogo entre la música antigua y la moderna (fragmento).
MONTEVERDI, C. (1605): V libro de Madrigales (prólogo)
MONTEVERDI, G. (1607): Declaración (fragmento).
PERI, J. Prólogo a la ópera Eurídice
Tema 5
FUBINI, E. (2002): Los enciclopedistas y la música. Valencia, Publicacións de la Universitat de València.
JOVELLANOS, G. (1999): Memoria para el arreglo de la policía de los espectáculos y diversiones públicas y sobre su origen en España. Alicante: Biblioteca virtual Miguel de Cervantes.
ROUSSEAU, J.J. (2007). Escritos sobre música. Valencia, Publicacións de la Universitat de València, pp. 177-217, pp. 219-234, pp. 235- 252, pp. 253- 308.
Tema 6
DE LOS REYES, David. Kant o la música como juego de emociones. En http://filosofiaclinicaucv.blogspot.com.es/2014/12/kant-o-la-musica-com…
KANT, Inmanuel. Crítica de la facultad de juzgar. Caracas, Monte Ávila editores, 1991. Parágrafos 16, 44, 51, 52 y 53.
Tema 7
CAPELÁN, Montserrat. “Música y teatro como armas bélicas: propaganda profernandinta en Venezuela durante la guerra de la independencia española”. Quintana, 15 (2016) pp. 93- 104
LOLO, Begoña. “La música al servicio de la Política en la Guerra de la Independencia”. Cuadernos dieciochistas, 8 (2007) pp. 223-245.
Tema 8
DÍAZ, Ramos. «Revisando una polémica: la Guerra de los Románticos». Wagner / estética. Pascual, Isabel, Mauricio, Sonia (coords.). Las Palmas de Gran Canaria, Universidad de las Palmas de Gran canaria, 2010, pp. 51-71.
WAGNER, Richard. La obra de arte del futuro. Valencia, Universidad de Valencia, 2000.
Tema 9
GARBAYO, Javier y CAPELÁN, Montserrat (eds.). Ollando ó mar. Música civil e literatura na Galicia Atlántica (1875-1950). Pontevedra, Museo de Pontevedra, 2018.
Tema 10
BOULEZ, Pierre. Pasaporte para el siglo XX. BOULEZ, Pierre. Puntos de referencia. Barcelona, Gedisa, 1996.
NYMAN, Michael: Música experimental: de John Cage en adelante. Girona, Documenta Universitaria, 2006.
STRAVINSKY, I.: Poética musical en forma de seis lecciones. Intervalic University, 2007.
Xenerais:
O alumnado será capaz de:
Utilizar as ferramentas historiográficas máis adecuadas.
Desenvolver unha metodoloxía científica no traballo.
Adquirir habilidades para o manexo das TIC.
Específicas:
O alumnado sera capaz de:
Coñecer os principios que rexen o discurso musical de acordo cos ditados da estética, a iconografía, a socioloxía da arte e a da propia estilística musical.
Entender o discurso musical e os principios que o rexen a través dos fitos musicais máis relevantes.
Asimilar a evolución musical ao amparo das ideas estéticas e da súa evolución histórica.
Deseñar e organizar un ciclo de concertos seguindo un fío ideolóxico.
Deseñar e organizar un proxecto expositivo con temática musical.
Transversais:
O alumnado sera capaz de:
Analizar textos de estética musical con propiedade e falar e escribir con pertinencia.
Sintetizar
Levar adiante a resolución dos problemas que presente o desenvolvemento da súa actividade académica e tomar decisións acertadas.
Traballar en equipo.
Exercer a autocrítica para o seu traballo persoal.
Esforzarse en ser bo comunicador (oralmente e por escrito).
Docencia expositiva: 32 horas.
Docencia interactiva: 16 horas.
Acción titorial: 3 (+4)
A peculiaridade da materia fai combinar os contidos teóricos e a súa aplicación práctica de maneira continuada.
As sesións expositivas constan de maneira xenérica dunha parte teórica e logo da súa aplicación práctica, por medio da audición musical e comentarios da lectura de textos e a súa análise.
As sesións interactivas profundan na utilización da audición como ferramenta práctica de traballo e a realización de debates, críticas musicais, prácticas de organización de concertos e de xestión e organización de proxectos expositivos con temática musical.
Ao longo tanto dunhas como doutras, as/ as alumno/ as deberán participar, expondo aquelas dúbidas que se lles presenten e achegando as súas inquietudes persoais e opinións ao grupo.
PRIMEIRA E SEGUNDA OPORTUNIDADE:
Crítica musical: 20%
Traballo Final (con exposición na aula): 40%
Exame final: 40%
O alumnado ao que lle sexa concedida DISPÉNSA de asistencia a clase (seguindo a Instrución Nº 1/2017 da Secretaría Xeral sobre dispénsa de asistencia a clase en determinadas circunstancias), avaliarase cunha proba final que supoñerá o 100% da cualificación distribuída da seguinte maneira: traballo (40%) exame (60%).
Tipo de docencia e horas a adicar á materia:
Docencia expositiva: 32
Docencia interactiva: 16
Titoría persoalizada: 3
99 horas de traballo persoalizado distribuídas entre
Estudo autónomo individual ou en grupo
Leituras recomendada, actividades de biblioteca e similar
Preparación de presentacions orais, debates e similares
Outras tarefas propostas polo profesorado
Total: 150 horas
1. Preparación complementaria da materia impartida na aula mediante a lectura dos libros de bibliografía básica
2. Consulta do Campus virtual
3. Lectura detida e sistemática dos textos recomendados para cada tema
4. Consulta personalizada nas horas de titorías.
PLAN DE CONTINXENCIA ESCENARIO DE DISTANCIAMENTO (Escenario 2):
Obxectivos: Mantéñense os definidos.
Competencias: Mantéñense as definidas.
Bibliografía: Mantense a definida.
METODOLOXÍA
Clases expositivas síncronas a través da plataforma TEAMS no horario habitual da materia.
Clases interactivas: na aula.
O Campus virtual usarase como apoio indispensable das clases impartidas incluíndo nel a exposición das clases, audicións, textos de lectura, bibliografía, etc.
AVALIACIÓN
Primeira e segunda oportunidade:
. 2 críticas musicais: 30%
. Traballo final: 70%
O alumnado ao que lle sexa concedida DISPENSA de asistencia a clase (seguindo a Instrución Nº 1/2017 da Secretaría Xeral sobre dispensa de asistencia clase en determinadas circunstancias) avaliarase cunha proba final que suporá o 100% da cualificación e que estará distribuída da seguinte maneira: críticas (30%) traballo (70%).
PLAN DE CONTINXENCIA ESCENARIO DE PECHE (Escenario 3)
Obxectivos: Mantéñense os definidos.
Competencias: Mantéñense as definidas.
Bibliografía: Mantense a definida.
METODOLOXÍA
Clases expositivas e interactivas síncronas a través da plataforma TEAMS no horario habitual da materia.
O Campus virtual usarase como apoio indispensable das clases impartidas incluíndo nel a exposición das clases, audicións, textos de lectura, bibliografía, etc.
AVALIACIÓN
Primeira e segunda oportunidade:
. 2 críticas musicais: 30%
. Traballo final: 70%
O alumnado ao que lle sexa concedida DISPENSA de asistencia a clase (seguindo a instrución Nº 1/2017 da Secretaría Xeral sobre dispensa de asistencia clase en determinadas circunstancias) avaliarase cunha proba final que suporá o 100% da cualificación e que estará distribuída da seguinte maneira: críticas (30%) traballo (70%).
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións".
O medio de comunicación cos alumnos será a mensaxería e o foro do Campus virtual da materia.
Montserrat Capelan Fernandez
Coordinador/a- Departamento
- Historia da Arte
- Área
- Música
- Teléfono
- 881812595
- Correo electrónico
- montserrat.capelan [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Javier Gándara Feijóo
- Departamento
- Historia da Arte
- Área
- Música
- Teléfono
- 881812724
- Correo electrónico
- javier.gandara.feijoo [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Xunta
Luns | |||
---|---|---|---|
15:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Seminario 305 Filosofía |
Mércores | |||
09:30-11:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 13 |
Venres | |||
15:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Seminario 109 Filosofía |
04.06.2021 18:30-21:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 10 |
06.07.2021 18:30-21:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 12 |