Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Historia
Áreas: Historia de América
Centro Facultade de Xeografía e Historia
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
XENÉRICOS
- Coñecer a historia das sociedades prehispánicas recoñecendo a diversidade histórica e cultural, de xeito que iso poida traducirse no inculcamento e desenvolvemento de valores de tolerancia, respecto, igualdade e non discriminación.
- Propiciar, partindo do exemplo da historia americana, a reflexión en torno ao valor e importancia do medio ambiente, o significado do territorio e a relación do ser humano con este, moi especificamente no caso dos pobos autóctonos.
ESPECÍFICOS
- Introducción ao coñecemento dos principais procesos históricos e culturais do mundo americano nunha perspectiva diacrónica.
- Visión das liñas xerais para a comprensión da historia americana, a súa particular inserción no contexto económico e político internacional, así como a evolución das súas estructuras sociais e culturais no transcurso do período.
- Achegamento ás particularidades das sociedades americanas, con especial énfase na evolución da poboación en relación tanto aos seus compoñentes demográficos como a súa mobilidade rexional e intercontinental.
- Creación dun ámbito académico de debate continuado entre os estudantes e entre estes e o docente.
- Desenvolvemento da capacidade de análise, crítica e exposición razoada por parte dos estudantes.
- Adquisición das competencias básicas establecidas.
UNIDADE 1. POBOS ORIXINARIOS. GRANDES ÁREAS CULTURAIS
1.1. Evolución histórica das civilizacions Andinas e Mesoamericanas
1.2. Olmecas
1.3. Teotihuacan
1.4. Mayas
1.5. Mexicas
1.6. Área Andina
UNIDADE 2. O MUNDO EN 1492: EXPANSIÓN DAS FRONTEIRAS E EXPLORACIONS OCEÁNICAS
2.1. As exploracións oceánicas ata 1492. A península Ibérica na navegación Atlántica.
2.2. Choque de culturas y primeiros ensaios colonizadores: o Caribe como plataforma de expansión cara ao continente
2.3. A Conquista do continente americano, 1502- 1570
UNIDADE 3. AMÉRICA VIRREINAL. SÉCULOS XVI Y XVII
3.1. Evangelización en América. A conquista espiritual e a igrexa
3.2. A organización do Estado nas Indias: institucións peninsulares e estructuras administrativas
3.3. A sociedade colonial. Mestizaje e sincretismo
UNIDADE 4. SÉCULO XVIII. A ILUSTRACIÓN E AS REFORMAS BORBÓNICAS
4.1. As reformas borbónicas: principais transformacions políticas e socio-económicas
4.2. A expulsión dos Xesuitas e o seu impacto en América
Bibliografía Xeral:
ALCINA FRANCH, José. Las culturas precolombinas de América. Alianza Editorial. Madrid. 2000.
BETHELL, Leslie: Historia de América Latina. Barcelona: Crítica, 1990-2002. 16 vols.
CARRERA DAMAS, Germán: Historia General de América Latina. Madrid-Paris: Trotta-UNESCO, 1999-2008. 9 vols.
Complementaria:
Acosta Rodríguez, A.: “La reforma eclesiástica y misional (siglo XVIII)”, en: Tandeter, E. (Dir.) y J. Hidalgo Lehuedé (Co-dir.), Historia General de América Latina, IV. Procesos americanos hacia la redefinición colonial, España, Ed. UNESCO / TROTTA, 2000 (pp. 349-374).
ANSALDI, Waldo: Historia de América Latina: una perspectiva sociológico-histórica, 1880-2006. Madrid: Dastin, 2006.
CAGIAO VILA, Pilar y Mª L. PAZOS PAZOS: Galicia e o mundo colonial americano. 2 vols. A Coruña: La Voz de Galicia, 2007.
CARMAGNANI, Marcelo: El otro Occidente. América Latina desde la invasión europea hasta la globalización. México: FCE, 2004.
CARMAGNANI, Marcelo, Alicia HERNÁNDEZ y Ruggiero ROMANO (coords.): Para una historia de América. 3 vol. FCE, México, 1999.
Cespedes del Castillo, Guillermo: América Hispánica (1492-1898). Ambos Mundos. Marcial Pons. 2009
Duverger, C. Crónica de la eternidad.¿Quien escribió la verdadera historia de la conquista de la Nueva España?. 2012.
Elliot, J. H.: Imperios del Mundo Atlántico. España y Gran Bretaña en América (1492-1830), Taurus Historia, 2006. Tercera parte. “La emancipación”. Cap. 10: “Guerra y Reforma” (pp. 431-475).
Flores Galindo, A.: Buscando a un Inca: identidad y utopía en los Andes, Instituto de Apoyo Agrario, Lima, 1987. Cap. “La revolución tupamarista y los pueblos andinos” (pp. 109-143).
Fradkin, R. y Garavaglia, J. C: La Argentina colonial. El Río de la Plata entre los siglos XVI y XIX, Siglo XXI, Bs. As., 2009, Cap. 8: “Las reformas borbónicas y el Virreinato del Río de la Plata” (pp.177-198).
Garavaglia, J. C. y J. Marchena: América Latina. De los orígenes a la independencia, Vol. II. “La sociedad colonial ibérica en el siglo XVIII”, Crítica, Barcelona, 2005. Cap. 1. “Nueva España durante el auge minero y comercial” (pp. 7-29). Cap. 2. “El siglo XVIII andino: las reformas borbónicas” (pp. 31-81).
GRUBE, Nikolai. Los mayas, una civilización milenaria. Editorial H.F. Ullman. Postdam. 2006.
LOCKHART, J. y SCHWARTZ, S. B.: América Latina en la Edad Moderna: una historia de la América española y el Brasil coloniales. Madrid, 1992.
MANZANILLA NAIM, Linda Rosa. Teotihuacan, ciudad excepcional de Mesoamérica. El Colegio Nacional. Ciudad de México. 2018.
Martínez Martínez, María del Carmen: Martín Cortés. Pasos recuperados (1532-1562). UNAM, Ediciones el Forastero, 2017.
MENA GARCÍA, María del Carmen. Sevilla y las flotas de indias. La gran armada de Castilla del Oro (1513-1514). Universidad de Sevilla. Sevilla. 1998.
MORALES PADRÓN, Francisco: Atlas Histórico-Cultural de América, 2 vols. Las Palmas de Gran Canaria.
MOYA PONS, Frank et al.: Historia del Caribe. Barcelona: Crítica, 2001.
MURRA. J. "Las sociedades andinas antes de 1532". Bethell, L. Historia de Aérica Latina. T. I. Crítica. Barcelona. 1990. pp. 48-751.
PÉREZ, Joseph: Mitos y tópicos de la historia de España y América. Madrid: Algaba, 2006.
SERRERA RAMON, La América de los HAbsburgo(1517-1700). 2010, Sevilla.
URIARTE, María Teresa (Coord.). Olmecas. Universidad Nacional Autónoma de México. Ciudad de México. 2018
COGNITIVAS
- Coñecemento das principais correntes historiográficas de América.
- Comprensión do paso do tempo nos países americanos a partir do coñecemento e análise dos seus procesos históricos.
- Achegamento aos principais rasgos culturais das sociedades latinoamericanas en perspectiva diacrónica e atendendo á súa diversidade e multiculturalidade.
- Asimilación das diversas categorías teóricas e metodolóxicas relativas ás problemáticas analizadas para cada período.
- Capacidade para identificar as características fundamentais de cada período estudiado.
- Que o alumno adquira facultades para vincular a evolución histórica latinoamericana coa de España, Europa, Estados Unidos e outras rexións.
PROCEDIMENTAIS / INSTRUMENTAIS
- Aprendizaxe na búsqueda e utilización da bibliografía xeral e específica recomendada polo profesor, así como dos recursos de información vinculados ás TIC’s.
- Comprensión e manexo da terminoloxía específica da historiografía americanista para os períodos analizados.
- Capacidade para o análise de fontes e recursos de información de cara á realización dun traballo escrito: formulación de preguntas, pranteamento de hipóteses e obxectivos, e desenvolvemento da argumentación correspondinte.
- Capacidade de síntese e concreción para a elaboración de traballos escritos; manexo dos aspectos formais e de presentación.
- Desenvolvemento de competencias discursivas para a presentación oral dos traballos realizados.
ACTITUDINAIS
- Achegamento a outros universos culturais, fomento do seu estudio e respecto polas diferencias.
- Sensibilidade cara os problemas centrais na historia latinoamericana, sobre todo os relativos a cuestións de igualdade, diversidade socio - cultural, dereitos humanos, e medio ambiente.
- Disposición cara o aprendizaxe, o traballo persoal e a lectura de cara a cumprir cos obxectivos da materia.
- Disposición para o traballo en grupo e con responsabilidade compartida.
- Disposición cara o debate continuo (participación na aula) e específico (a partir do traballo propio), con capacidade para o razoamento, a exposición de argumentos e a autocrítica.
DOCENCIA TEÓRICA
Impartida polo profesor en cada Unidade do temario. Ocupará aproximadamente o 55% da actividade docente xeral e, dado o calendario docente, arredor do 65% de cada Unidade. Nas sesións expositivas abordaranse as cuestións fundamentais que o alumno debe coñecer para cada tema. A través das súas explicacións, as preguntas do alumnado ou os debates que se establezan, o profesor buscará ofrecer un marco interpretativo (non descritivo) e de coñecemento axeitado que será complementado polo estudante coas lecturas recomendadas.
O profesor fará uso, tanto dentro coma fóra da aula, e para todas as Unidades do temario, de vos recursos que achegan as TIC's á aprendizaxe: presentacións en power point principalmente, así como materiais audiovisuais, recursos diversos de Internet, etc.
DOCENCIA PRÁCTICA
Desenvolverase aproximadamente no 45% da actividade docente xeral, e arredor do 35% de cada Unidade. Ten como obxectivo principal tanto a adquisición das competencias establecidas coma a ilustración dos contidos que se expliquen nas sesións expositivas. Para a súa preparación, os alumnos contarán previamente con material de lectura ou análise: artigos, documentos, material dixital, audiovisual, etc., accesible na maior parte de vos casos a través da Aula Virtual.
TITORÍAS
Ademais das horas de Titoría que corresponden á materia e a realizar na
aula, o profesor estará a disposición do alumnado un tempo mínimo á semana
para que, individualmente ou en grupo, poida consultar dubidas ou ofrecer
asesoramento de cara ó traballo persoal que realice cada alumno/a.
AVALIACION
A avaliación constará de tres partes:
1) Asistencia a un mínimo do 80% das clases expositivas, no 80% das clases interactivas e no 100% das actividades específicas (Titorías e Prácticas específicas). Unha falta de asistencia superior ao 20% supón a imposibilidade de ser avaliado. Dado que a asistencia é obrigatoria, non computa como unha porcentaxe específico da nota, pero si poderá ser tomada en conta de forma global.
2) Actividades prácticas (realización e participación activa na aula): 60% da cualificación
3) Proba escrita final: 40% da cualificación
AVALIACIÓN CONVOCATORIA XULLO
Aqueles que ben por non superar o curso, ou ben por non se presentar á avaliación ordinaria (nin realizado a parte práctica previamente) e preséntense á proba escrita do mes de xullo, examinaranse nela de todos os contidos da materia. Isto significa tanto dos expositivos como dos interactivos que se visen ao longo do curso.
DISPENSA DE ASISTENCIA
No caso de estudantes a quen os que sexa concedida dispénsaa de asistencia ás clases polos motivos establecidos e regulados, ofertaráselles, sempre nas primeiras semanas do curso, a posibilidade de realizar un exame final no que se valore o conxunto da materia, parte expositiva e interactiva. Igualmente, terán a obrigatoriedad de realizar un traballo individual academicamente dirijido (non presencial) para cubrir a parte interactiva, a concretar co profesorado da materia a inicios de curso.
Segundo a Memoria do Grao de Historia, a distribución de horas dedicadas polo estudantado á materia é:
a) Presenciais (exposicións teóricas, aulas interactivas, titorías e avaliación): 50 horas
b) Traballo persoal (estudio, redacción de traballos, preparación de actividades): 100 horas
- Ter curiosidade e interese na aprendizaxe como bagaxe persoal, intelectual ehumano a adquirir, máis aló do mero feito da superación da materia e a cualificación a obter.
- Participación activa e consciente na aula, tanto nas exposicións teóricas como nas clases prácticas, como clave fundamental do proceso de aprendizaxe e de superación da materia.
- Aplicar desde o inicio das clases pautas regulares de traballo que permitan o seu seguimento continuado e un aproveitamento efectivo.
- Utilización da bibliografía de apoio en función das necesidades.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións".
María Pilar Cagiao Vila
Coordinador/a- Departamento
- Historia
- Área
- Historia de América
- Teléfono
- 881812503
- Correo electrónico
- mpilar.cagiao [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Eduardo Rey Tristan
- Departamento
- Historia
- Área
- Historia de América
- Teléfono
- 881812637
- Correo electrónico
- eduardo.rey [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Xaquin Bermello Corominas
- Departamento
- Historia
- Área
- Historia de América
- Correo electrónico
- xaquin.bermello.corominas [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral USC
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 17:00-19:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 08 |
| Mércores | |||
| 15:00-17:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 08 |
| Xoves | |||
| 17:00-19:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 11 |
| Venres | |||
| 17:00-19:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 11 |
| 04.06.2024 16:00-18:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 10 |
| 04.06.2024 16:00-18:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 11 |
| 10.07.2024 16:00-18:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 10 |