Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.2 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.45
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Ciencias Morfolóxicas
Áreas: Anatomía e Embrioloxía Humana
Centro Facultade de Enfermaría
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable | 1ro curso (Si)
Coñecer a estrutura dos diferentes órganos e sistemas do corpo humano, de superficie a profundidade, as súas relacións e a súa aplicación clínica na realización das técnicas diagnósticas e terapéuticas básicas da enfermería.
BLOQUE I.- INTRODUCCIÓN E XENERALIDADES
Tema 1.- Introducción ó estudio da Anatomía Clínica: Terminoloxía anatómica. Posición anatómica. Terminoloxía de posición. Concepto de Anatomía Clínica. Concepto de Anatomía topográfica e de superficie. Principais rexiones do corpo. Concepto e clasificacion das Articulacions. Bases anatómicas da exploración física. Métodos e materiais necesarios para a exploración física.
BOQUE II.- ANATOMÍA CLÍNICA DA CABEZA E O PESCOZO
Tema 2.- Topografia da cabeza e o pescozo: Rexiones do cráneo. Rexiones da cara. Cavidade oral. Espacios Perifarínxeos. Rexión suprahioidea. Triángulo carotideo. Rexión Esternocleidomastoidea e Triángulo Supraclavicular. Rexión posterior. Estudio Articular.
BLOQUE III.- ANATOMÍA CLÍNICA DO TRONCO
Tema 3.- Topografía do Tronco: Parede torácica. Rexión Mamaria. Cavidade torácica. Espacios pleuropulmonares e mediastino. Estudio Articular.
Tema 4.- Anatomía topográfica do Abdome e a Pelvis. Parede abdominal. Peritoneo. Cavidade peritoneal. Espacios supra e inframesocólico. Espacio retroperitoneal. Espacio infraperitoneal: Pelve masculina. Pelve femenina. Solo da pelve: Diafragma pélvico e periné. Estudio Articular.
BLOQUE IV.- ANATOMÍA TOPOGRÁFICA DO MEMBRO SUPERIOR
Tema 5.- Anatomía topográfica do membro superior: Rexión axilar. Rexión escapular. Rexión deltoidea. Rexión Braquial anterior. Rexión Braquial posterior. Fosa cubital. Rexión olecraniana. Rexión antebraquial anterior. Rexión antebraquial posterior. Rexión do carpo anterior e posterior. Rexión palmar. Rexión dorsal da man. Estudio Articular.
BLOQUE V.- ANATOMÍA TOPOGRÁFICA DO MEMBRO INFERIOR
Tema 6.- Anatomía topográfica do membro inferior: Cadera: Rexión Inguinofemoral. Rxgión Obturatriz. Rexión glútea. Muslo: Triángulo femoral (de Scarpa). Rexión Femoral anterior. Rexión femoral posterior. A rodilla: Rexión anterior. Rexión posterior. Perna: Rexión anterior. Rexión posterior. O tobillo e o pe: Rexión do tobillo. Rexión dorsal do pe. Rexión plantar do pe. Estudio Articular.
PROGRAMA DE PRÁCTICAS
Tema 1.- Identificación das rexions da cabeza e o pescozo no cadáver. Exploración proyección en superficie das principais estructuras da cabeza e o pescozo.
Tema 2.- Identificación das rexions do tronco no cadáver. Exploración e proyección en superficie das vísceras torácicas, abdominais e pélvicas.
Tema 3.- Identificación das rexiones do membro superior no cadáver. Exploración e identificación dos ósos, músculos, vasos e nervios principais.
Tema 4.- Rexiones do membro inferior no cadáver. Exploración e identificación dos ósos, músculos, vasos e nervios principais
PROGRAMA DE SEMINARIOS
Tema 1.- Anatomía de superficie da cabeza: localización en superficie dos ósos do cráneo e a cara. Proyección en superficie dos vasos intracraneais. Puntos de palpación dos vasos faciais. Proyección en superficie das estructuras blandas: Músculos faciais, glándulas e conductos salivares. Palpación dos principales grupos ganglionares da cabeza. Anatomía aplicada as técnicas exploratorias e terapéuticas.
Tema 2.- Anatomía de superficie do pescozo: Proyección sobre a columna vertebral das vísceras do pescozo. Localización e palpación das vértebras cervicais. Localización, palpación e proyección en superficie das vísceras do pescozo. Proyección en superficie dos principais músculos, vasos e nervios. Localización e palpación dos ganglios linfáticos cervicais.
Tema 3.- Anatomía da cabeza e o pescozo por técnicas de imaxen.
Tema 4.- Anatomía de superficie do Tórax: Exploración da parede torácica, ósos, músculos e glándula mamaria. Palpación dos principais grupos ganglionares linfáticos. Proyección en superficie das vísceras torácicas. Puntos de auscultación cardíaca e pulmonar. Anatomía aplicada as técnicas exploratorias e terapéuticas.
Tema 5.- Anatomía de superficie do Abdome e a Pelve: Cuadrantes abdominais. Proyección en superficie das vísceras abdominais. Cavidade pélvica. Conducto inguinal. Diafragma uroxenital. Anatomía aplicada as técnicas exploratorias terapéuticas.
Tema 6.- Anatomía por técnicas de imagen do tronco
Tema 7.- Anatomía de superficie do membro superior. Identificación en superficie dos relieves óseos e musculares. Localización e palpación dos vasos (arterias e veas). Anatomía aplicada as técnicas exploratorias e terapéuticas.
Tema 8.- Anatomía de superficie do membro inferior. Identificación en superficie dos relieves óseos e musculares. Localización e palpación dos vasos (arterias e veas). Anatomía aplicada as técnicas exploratorias e terapéuticas.
Tema 9.- Anatomía por técnicas de imaxen dos membros.
MOORE, K., Anatomía con orientación clínica
ROUVIERE, H. e DELMAS, A., Anatomía humana
NETTER FH, Atlas de Anatomía Humana, Ed. Masson
NETTER FH, Anatomia Clinica, Ed Masson
NETTER FH, Atlas Practico de Anatomia Ortopedica, Ed Masson
TIXA S, Atlas de Anatomía Palpatoria Ed. Masson
GILROY AM, MACPHERSON BR, ROSS LM, SHUNKE M, SCHULTE E, SCHUMACHER U. Prometheus. Atlas de anatomía Humana
LUMLEY, J., Anatomía de superficie. Las bases anatómicas de la exploración clínica, Churchill Livingston
PRO, E.A. Anatomia Clínica, Ed. Medica Panamericana, Madrid
SNELL, R.S. Anatomia Clínica, Ed McGraw Hill, Madrid
1) Habilidades específicas da materia
Adquirir o coñecemento morfolóxico específico para a práctica de enfermería.
2) Resultados obtidos polos alumnos
Recoñece cada superficie corporal, estrutura mediante a inspección visual e palpación
Coñecer e aplicar o aprendizaxe da morfoloxía adquirida na realización de técnicas básicas da enfermería
diagnósticas e terapéuticas
ESCENARIO 1
O alumno terá sucesivamente tres bloque docentes: o primeiro expositivo, o segundo de seminarios e o terceiro de practicas
Nas clases expositivas teóricas do primeiro bloque do curso, expoñerase cada tema durante 45-50 minutos por parte do profesor abordando os aspectos máis relevantes do mesmo coa súa orientación bibliográfica. Seguido dun debate-discusión e resolución de problemas respecto diso durante 10-15 minutos.
Os Seminarios, durante o segundo bloque do curso con discusión de procesos de anatomía aplicada, da morfoloxía normal á patoloxía a partir dos cales se desenvolverán outros contidos do programa. O profesor dirixirá a clase que un grupo de alumnos deberá desenvolver durante 50 minutos en forma de tema que expoñerán á clase.
As prácticas, durante o terceiro período do curso, nas que os alumnos deberán aplicar e demostrar que coñecen os contidos desenvolvidos nas clases expositivas e nos seminarios.
Todas as clases son de asistencia obrigatoria, para os alumnos, nas que os contidos ao longo do curso, serán desenvolvidos, mediante exposicións orais, axudados (dado as características da materia) como ferramenta esencial, mediante debuxos e esquemas de lousa, e presentacións iconográficas por computador, coa sistemática nos diferentes bloques temáticos #ante as distintas superficies, rexións ou manobras a desenvolver en cada unha delas, que se enmarcarán especialmente nas sesións interactivas. Coa participación activa dos alumnos, mediante as exposicións orais tanto de docentes como discentes. Tamén se establecerá o acceso á Aula Virtual-Moodle e en caso necesario habilitarase acceso a Microsoft Teams.
ESCENARIO 2
Combinarase a docencia presencial, tal como descríbese no Escenario 1, e a docencia en remoto, a fin de promover as medidas de distanciamento social en vigor que se establezan nese momento. Para esta docencia, empregaranse ferramentas e plataformas institucionais como son as descritas como complemento no escenario 1, Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams. Coa realización de titorías e controis de supervisión e avaliación continuados.
ESCENARIO 3
Ante esta situación, a docencia será exclusivamente de modo virtual, empregando as ferramentas e plataformas institucionais xa descritas (Aula Virtual e Microsoft Teams). Coa realización de titorías e controis de supervisión e avaliación continuados.
ESCENARIOS 1 e 2
Para a Valoración dos coñecementos e aptitudes dos alumnos, As probas de Avaliación terán CARÁCTER PRESENCIAL EN AMBOS OS ESCENARIOS. O exame ha realizar para a avaliación final será de TIPO TEST, de 30 preguntas, abarcando contidos dos dous bloques temáticos desenvolvidos, 15+15, hai que ter un mínimo de 8 respostas correctas de cada parte. Considérase esencial e básica a asistencia ás clases, pásase lista/firma en cada clase; sen asistencias a cualificación é suspenso, cero puntos, con menos dun 50% das asistencias totais que ten a materia, se se supera o exame, a cualificación será 5.0. Ademais ao longo do Curso realizásense PROBAS de AVALIACIÓN CONTINUADA, de forma periódica, sobre os contidos teóricos de cada unha das partes que poden sumarse á avaliación final presencial (representando ata un 10% dela cualificación final) pero ha de superarse o mínimo dos 8 puntos en cada parte, para que se engadan os resultados desta Avaliación Continuada, e a participación interactiva do alumno ao longo do curso, ademais da realización e participación nos traballos que han de expoñer os alumnos no período de seminarios e prácticas, dispostos en Grupos de traballo, tamén se sumasen á cualificación final, que terán maior peso no escenario 2. Tamén poderán utilizarse para a Avaliación Continua, os recursos das plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams)
ESCENARIO 3
Para a Valoración #ante esta situación, empregaremos tanto as Avaliacións Continuas dos contidos teóricos que de forma periódica realizásense, así como a realización en grupos de traballos con temática dos contidos da materia que terán que presentar e expoñer virtualmente que se sumase aos elementos de cualificación da materia, e coa realización dunha proba final teórica. As probas finais levasen a cabo empregando recursos que garantan a identificación do alumno, así como o carácter persoal da realización da proba. No caso de que non se dispoña dos medios técnicos que garantan o cumprimento destas premisas, recorrerase a unha proba final oral. Tamén debemos enmarcar que para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas, será de aplicación o recolleito na Normativa de Avaliación do Rendemento Académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
70 horas totais
27 horas de estudo individual
19 horas de preparación de tutorías
24 horas de preparación dos seminarios e prácticas.
É conveniente o repaso da morfoloxía e a función do corpo humano que o alumno xa coñece previamente para a súa aplicación ao campo da exploración nos seus distintos apartados que se desenvolven aquí.
O alumno debe partir do guión que é desenvolvido nas clases expositivas, cos esquemas de lousa e achegas gráficas das presentacións, que lle axudarán a configurar o contido de cada tema, sobre o cal debe complementar os aspectos que lle son sinalados nas referencias bibliográficas, para que poida completar o coñecemento e comprensión de cada un dos elementos e rexións anatómicas do aparello locomotor integrados no conxunto, a súa localización, disposición espacial e a súa funcionalismo, así como a disposición das rexións desde a superficie á profundidade na anatomía topográfica e de superficie en condicións de normalidade.
Ademais as recomendacións para o estudo por parte do alumno son as mesmas nos tres escenarios, e xa especificadas na programación da materia. As titorías terán carácter presencial e/ou telemático, dependendo do escenario; e os recursos bibliográficos poderán ser utilizados en versión papel e/ou dixital dependendo do escenario e a dispoñibilidade do recurso.
PLAN DE CONTINXENCIA
METODOLOXÍA DA ENSINO
ESCENARIO 2
Combinarase a docencia presencial, tal como descríbese no Escenario 1, e a docencia en remoto, a fin de promover as medidas de distanciamento social en vigor que se establezan nese momento. Para esta docencia, empregaranse ferramentas e plataformas institucionais como son as descritas como complemento no escenario 1, Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams. Coa realización de titorías e controis de supervisión e avaliación continuados.
ESCENARIO 3
#Ante esta situación, a docencia será exclusivamente de modo virtual, empregando as ferramentas e plataformas institucionais xa descritas (Aula Virtual e Microsoft Teams). Coa realización de titorías e controis de supervisión e avaliación continuados.
AVALIACIÓN
ESCENARIO 2
Para a Valoración dos coñecementos e aptitudes dos alumnos, As probas de Avaliación terán CARÁCTER PRESENCIAL EN AMBOS OS ESCENARIOS 1 e 2. O exame ha realizar para a avaliación final será de TIPO TEST, de 30 preguntas, abarcando contidos dos dous bloques temáticos desenvolvidos, 15+15, hai que ter un mínimo de 8 respostas correctas de cada parte. Considérase esencial e básica a asistencia ás clases, pásase lista/firma en cada clase; sen asistencia a cualificación é suspenso, cero puntos, con menos dun 50% das asistencias totais que ten a materia, se se supera o exame, a cualificación será 5.0. Ademais ao longo do Curso realizásense PROBAS de AVALIACIÓN CONTINUADA, de forma periódica, sobre os contidos teóricos de cada unha das partes que poden sumarse á avaliación final presencial (representando ata un 10% dela cualificación final) pero ha de superarse o mínimo dos 8 puntos en cada parte, para que se engadan os resultados desta Avaliación Continuada, e a participación interactiva do alumno ao longo do curso, ademais da realización e participación nos traballos que han de expoñer os alumnos no período de seminarios e prácticas, dispostos en Grupos de traballo, tamén se sumasen á cualificación final, que terán maior peso no escenario 2. Tamén poderán utilizarse para a Avaliación Continua, os recursos das plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams)
ESCENARIO 3
Para a Valoración #ante esta situación, empregaremos tanto as Avaliacións Continuas dos contidos teóricos que de forma periódica realizásense, así como a realización en grupos de traballos con temática dos contidos da materia que terán que presentar e expoñer virtualmente que se sumase aos elementos de cualificación da materia, e coa realización dunha proba final teórica. As probas finais levasen a cabo empregando recursos que garantan a identificación do alumno, así como o carácter persoal da realización da proba. No caso de que non se dispoña dos medios técnicos que garantan o cumprimento destas premisas, recorrerase a unha proba final oral. Tamén debemos enmarcar que para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas, será de aplicación o recolleito na Normativa de Avaliación do Rendemento Académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
Maximino Quintans Rodriguez
- Departamento
- Ciencias Morfolóxicas
- Área
- Anatomía e Embrioloxía Humana
- Teléfono
- 881812226
- Correo electrónico
- maximino.quintans [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Enrique Ramon Meaños Melon
Coordinador/a- Departamento
- Ciencias Morfolóxicas
- Área
- Anatomía e Embrioloxía Humana
- Teléfono
- 881812225
- Correo electrónico
- enriqueramon.meanos [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 16:00-17:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| 17:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3.01 |
| Martes | |||
| 16:00-17:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| 17:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3.01 |
| Mércores | |||
| 16:00-17:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| 17:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3.01 |
| Xoves | |||
| 16:00-17:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| 17:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3.01 |
| 18.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.01 |
| 18.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.01 |
| 18.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.02 |
| 18.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.02 |
| 18.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.03 |
| 18.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.03 |
| 18.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 3.01 |
| 18.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 3.01 |
| 12.07.2021 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 3.01 |
| 12.07.2021 09:00-11:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 3.01 |
| 12.07.2021 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 3.02 |
| 12.07.2021 09:00-11:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 3.02 |