Créditos ECTS Créditos ECTS: 12
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 198 Horas de Titorías: 6 Clase Expositiva: 48 Clase Interactiva: 48 Total: 300
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
Áreas: Enfermaría
Centro Facultade de Enfermaría
Convocatoria: Anual
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
Segundo se establece na Memoria do Grao de Enfermería son:
• Coñecer os procesos que desencadean as enfermidades no ámbito da patoloxía cirúrxica e médica.
• Diferenciar os mecanismos e/ou problemas derivados das patoloxías máis comúnes dos diferentes aparatos e sistemas do organismo humano, o seu tratamento médico e cirúrxico.
• Dominar os procedementos e intervencións precisas para proporcionar unha axeitada atención de enfermería aos individuos con problemas médicos e cirúrxicos nos diversos aparatos e sistemas.
• Identificar e valorar as necesidades e/ou problemas ocasionados polas enfermidades, establecendo prioridades.
• Elaborar a planificación dos coidados de enfermaría para satisfacer as necesidades e/ou problemas identificados.
• Participar na execución e posterior avaliación do Plan de Coidados.
A materia Enfermería Clínica I consta de 4 unidades temáticas:
UNIDADE TEMÁTICA 1: Introdución á Enfermería médico- cirúrxica
UNIDADE TEMÁTICA 2: Alteracións do Sistema Dixestivo e Coidados de Enfermería
UNIDADE TEMÁTICA 3: Alteracións do Sistema Vascular Periférico e Coidados de Enfermería
UNIDADE TEMÁTICA 4: Alteracións do Sistema Respiratorio e Coidados de Enfermería
UNIDADE TEMÁTICA 1. INTRODUCIÓN Á ENFERMERÍA MÉDICO CIRÚRXICA
Tema 1. Valoración do enfermo médico-cirúrxico.
Tema 2. Área cirúrxica. Atención de Enfermería. no preoperatorio, perioperatorio e postoperatorio.
Tema 3. Asepsia e antisepsia. Procesos de esterilización.
Tema 4. Equilibrio hidroelectrolítico. Hemorraxia e hemostasis. Shock. Actuación de Enfermería.
Tema 5. Respostas metabólicas á agresión. Inflamación. Infeccións cirúrxicas. Resposta inmunitaria á cirurxía. Actuación de Enfermería.
Tema 6. Traumatismos dás partes brandas. Feridas. Proceso normal e anómalo dá cicatrización. Manexo de Enfermería. Drenaxes.
Tema 7. Dor. Dor aguda postquirúrgico. Actuación de Enfermería. Traumatismos de partes brandas.
Tema 8. Queimaduras. Úlceras por presión. Valoración clínica. Tratamento e coidados específicos de Enfermería.
UNIDADE TEMÁTICA 2: ALTERACIÓNS DO SISTEMA DIXESTIVO E COIDADOS DE ENFERMERÍA.
Tema 1. Sistema dixestivo: actuación de enfermería. Valoración, diagnóstico e planificación.
Tema 2. Esófago: recordo anatómico e alteracións máis frecuentes (etioloxía, signos e síntomas, tratamentos e coidados de enfermería).
Tema 3. Estómago: recordo anatómico e alteracións máis frecuentes (etioloxía, signos e síntomas, tratamentos e coidados de enfermería).
Tema 4. Intestino: recordo anatómico e alteracións máis frecuentes (etioloxía, signos e síntomas, tratamentos e coidados de enfermería).
Tema 5. Fígado: recordo anatómico, síndromes hepáticos, alteracións máis frecuentes (etioloxía, signos e síntomas, tratamentos e coidados de enfermería) e transplante hepático.
Tema 6. Vías biliares: recordo anatómico, síndromes biliares e alteracións máis frecuentes (etioloxía, signos e síntomas, tratamentos e coidados de enfermería).
Tema 7. Páncreas: recordo anatómico, alteracións máis frecuentes (etioloxía, signos e síntomas, tratamentos e coidados de enfermería) e transplante pancreático.
UNIDADE TEMÁTICA 3: ALTERACIÓNS DO SISTEMA VASCULAR PERIFÉRICO E COIDADOS DE ENFERMERÍA
Tema 1. Xeneralidades dos trastornos do sistema vascular periférico. Procedementos diagnósticos en patoloxía vascular. Valoración e diagnóstico de Enfermería.
Tema 2. Hipertensión arterial. Hipotensión, síncope. Coidados de Enfermería.
Tema 3. Patoloxías arteriais crónicas e agudas. Aterosclerosis. *Úlceras isquémicas. Coidados de Enfermería.
Tema 4. Patoloxías venosas. Tromboembolismo pulmonar. Varices. *Úlceras venosas. Coidados de Enfermería.
Tema 5. Pé diabético. Coidados de Enfermería.
Tema 6. Alteracións linfáticas. Atención médico/cirúrxica. Coidados de Enfermería.
UNIDADE TEMÁTICA 4: ALTERACIÓNS DO SISTEMA RESPIRATORIO E COIDADOS DE ENFERMERÍA
Tema 1. Introdución e semiología da patoloxía respiratoria. Procedementos diagnósticos en patoloxía respiratoria. Técnicas de apoio ou coidado.
Tema 2. Atención de enfermería aos enfermos con síndromes restritivas e obstructivos.
Tema 3. Atención de enfermería aos pacientes con enfermidades infecciosas e alteracións agudas.
Tema 4. O transplante pulmonar. Atención de enfermería aos pacientes con enfermidades tumorales, e profesionais
Tema 5. O enfermo intubado. Ventilación mecánica. Actuación de Enfermería.
BÁSICA
UNIDADE TEMÁTICA 1. INTRODUCIÓN Á ENFERMERÍA MÉDICO CIRÚRXICA
-Fernández Aedo I, dir. Manual práctico de enfermería quirúrgica. Bilbao : Servicio Editorial de la Universidad de País Vasco: Euskal Herrico Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua, D.L.; 2017
-C. Smeltzer, G Bare, L. Hinkle, H. Cheever; Brunner y Suddarth. Enfermería Médico-Quirúrgica. Wolters Kluwer Health: 12º ed;2016
-Brunner y Suddarth. Manual de Enfermería Médico Quirúrgica. McGraw-Hill Interamericana; 2011
-Pamela L. Swearingen; Manual de Enfermería Médico-Quirúrgica. Intervenciones enfermeras y tratamientos interdisciplinarios; Ed. Elsevier 2008
-Morillo Rodríguez J, Fernández Ayuso D. Enfermería Clínica I y II. Cuidados generales y especialidades médico-quirúrgicas. Elsevier. 2016
-Chocarro L, Venturini C. Guía de procedimientos prácticos en enfermería médico-quirúrgica. Elsevier. 2006
UNIDADE TEMÁTICA 2: ALTERACIÓNS DO SISTEMA DIXESTIVO E COIDADOS DE ENFERMERÍA.
-Gil ER, Rovira Gil E, DAE. Cuidados al paciente con alteraciones digestivas [Internet]. S.l.: Difusión Avances de Enfermería (DAE, SL); 2015 Disponible en: https://univcomplutensedemadrid.on.worldcat.org
-Feldman M, Friedman LS, Brandt LJ. Enfermedades digestivas y hepáticas [de] Sleisenger y Fordtran: fisiopatología, diagnóstico, tratamiento. 2018.
-Pastrana Delgado J, García de Casasola Sánchez G. Fisiopatología y patología general básicas para ciencias de la salud. Barcelona. Elsevier; 2013.
-Carpenito LJ, Gómez T, González Mejorada S, Mauri Hernández ME. Manual de diagnósticos enfermeros. 2018.
-Caballero Plasencia AM. Manual de patología digestiva. Granada: Editorial Universidad de Granada; 2003.
-Morillo Rodríguez J, Fernández Ayuso D. Enfermería Clínica I y II. Cuidados generales y especialidades médico-quirúrgicas. Elsevier. 2016
-Chocarro L, Venturini C. Guía de procedimientos prácticos en enfermería médico-quirúrgica. Elsevier. 2006
UNIDADE TEMÁTICA 3: ALTERACIÓNS DO SISTEMA VASCULAR PERIFÉRICO E COIDADOS DE ENFERMERÍA
-Principios de Medicina Interna. Harrison. 18ª Ed. Mac GrawHill 2011. Capítulos 302 e 303.
-Brunner y Suddarth. Manual de Enfermería Médico Quirúrgica. McGraw-Hill Interamericana, 2011.
-Guía de Práctica Clínica de la Asociación Española de Enfermería Vascular y Heridas. 2017. Disponible en: https://sghweb.es/libros-guias/17.pdf
-Morillo Rodríguez J, Fernández Ayuso D. Enfermería Clínica I y II. Cuidados generales y especialidades médico-quirúrgicas. Elsevier. 2016
-Chocarro L, Venturini C. Guía de procedimientos prácticos en enfermería médico-quirúrgica. Elsevier. 2006
UNIDADE TEMÁTICA 4: ALTERACIÓNS DO SISTEMA RESPIRATORIO E COIDADOS DE ENFERMERÍA
-Harrison T., Jameson J. L., ed. Principios de medicina interna. 20º ed. México: McGraw-Hill; 2018.
-Souto Camba S, González Doniz L, López García A, Lista Paz A, Guía Práctica de fisioterapia respiratoria. A Coruña : Universidade da Coruña, Servizo de Publicacións, 2017
-José F. Patiño Restrepo, Édgar Celis Rodríguez, Juan Carlos Díaz Cortés; Gases Sanguíneos, Fisiología de la respiración e Insuficiencia respiratoria aguda; PANAMERICANA, Ed: 8ª, 2015.
-Monografías de Archivos de Bronconeumología. Protocolo SEPAR de control y seguimiento de las terapias respiratorias domiciliarias. Órgano Oficial de la Sociedad Española de Neumología y Cirugía Torácica (SEPAR). VOL 2 · NÚM 5 · 2015.
-Chunshao Hu, Andreu Rodríguez, Malia Alvarado, Castejón Pina; Manual de Cuidados de Enfermería en la Insuficiencia Respiratoria Aguda: Principios de ventilación mecánica no invasiva y otros tratamientos de soporte respiratorio, Ed. Bubok Publishing; Edición: 1, 2015.
-Sanjuán Quiles, Serie cuidados especializados: Cuidados al paciente con alteraciones respiratorias, Ed.DAE, 2012.
-Morillo Rodríguez J, Fernández Ayuso D. Enfermería Clínica I y II. Cuidados generales y especialidades médico-quirúrgicas. Elsevier. 2016
-Chocarro L, Venturini C. Guía de procedimientos prácticos en enfermería médico-quirúrgica. Elsevier. 2006
COMPLEMENTARIA
RECURSOS WEB
1. Bases de datos:
Pubmed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/
Cinahl: https://www.ebscohost.com/nursing/products/cinahl-databases/cinahl-comp…
Dialnet: https://dialnet.unirioja.es/
2. Biblioteca da USC: http://www.usc.es/gl/servizos/biblioteca/
3. Asociación española de Nomenclatura, Taxonomía e Diagnósticos de Enfermería: https://www.aentde.com/
4.-AEEQ. Asociación Española de Enfermería Quirúrgica. http://www.aeeq.net
5.- AEEED. Asociación Española de Enfermería Endoscópica Digestiva. http://www.aeeed.com/
6.-SEEO. Sociedad Española de Enfermería Oncológica. http://www.seeo.org/
7.-AEEVH: Asociación Española de Enfermería Vascular y Heridas: https://www.aeev.net/
8.- Asociación española de Neumología y Cirugía Torácica (SEPAR). https://www.separ.es
9.- Asociación Española de Cirugía quirúrgica (AEEQ). http://www.aeeq.net
10.- Úlceras fóra. https://ulcerasfora.sergas.gal/?idioma=es
11.-GNEAUPP. http://gneaupp.info
Segundo se establece na memoria do Grao en Enfermería da USC (BOE 27 de febreiro de 2008) e de acordo co estipulado no anexo da orde ministerial que regula a titulación, “ORDE CIN /2134/2008 do 3 de xullo, pola que se establecen os requisitos para a verificación dos Títulos Universitarios Oficiais que habilitan para o exercicio da profesión enfermeira e o libro branco da ANECA do Título de Grao en Enfermería, enuméranse as competencias específicas que o alumnado debe adquirir ao superar esta materia.
ORDE CIN/2134/2008:
1) Coñecer as alteracións da saúde do adulto, identificando as manifestacións que aparecen nas distintas fases.
2) Identificar as necesidades de coidado derivadas dos problemas de saúde.
3) Analizar os datos recolleitos na valoración, priorizar os problemas do paciente adulto, establecer e executar o plan de coidados e realizar á súa avaliación.
4) Realizar as técnicas e procedementos de coidados de enfermería, establecendo unha relación terapéutica cos enfermos e os seus familiares.
5) Seleccionar as intervencións encamiñadas a tratar ou previr os problemas derivados das desviacións de saúde.
6) Ter unha actitude cooperativa cos diferentes membros do equipo.
LIBRO BLANCO DA ANECA do Título de Grao de Enfermaría:
1) Capacidade para traballar dunha maneira holística, tolerante, sen axuizamentos, coidadoso e sensible, asegurando que os dereitos, crenzas e desexos dos diferentes individuos ou grupos non se vexan comprometidos.
2) Capacidade para axustar o seu papel con obxecto de responder efectivamente as necesidades da poboación ou aos pacientes. Cando sexa necesario e apropiado, ser capaz de desafiar os sistemas vixentes para cubrir as necesidades.
3) Capacidade para emprender valoracións exhaustivas e sistemáticas utilizando as ferramentas e marcos adecuados para o paciente, tendo en conta os factores físicos, sociais, culturais, psicolóxicos, espirituais e ambientais relevantes.
4) Capacidade para recoñecer e interpretar signos normais ou cambiantes de saúde / mala saúde, sufrimento, incapacidade da persoa (valoración e diagnóstico)
5) Capacidade para responder as necesidades do paciente planificando, prestando servizos e avaluando os programas individualizados máis apropiados de atención xunto ao paciente, aos seus coidadores e familias, e outros traballadores sanitarios ou sociais.
6) Capacidade para cuestionar, avaliar, interpretar e sintetizar críticamente un abanico de información e fontes de datos que faciliten a decisión do paciente.
7) Capacidade de facer valer os xuízos clínicos para asegurar que se alcanzan os estándares de calidade e que a práctica sexa realizada baixo parámetros baseados na evidencia clínica e científica.
Do mesmo xeito establécense as seguintes competencias transversais:
CT01 - Capacidade de análise e síntese
CT04 - Capacidade de xestión da información
CT05 - Resolución de problemas
CT08 - Traballo nun equipo multidisciplinar e multilingüe
CT10 - Razoamento crítico.
CT12 - Aprendizaxe autónoma
CT14 - Creatividade.
CT16 - Motivación pola calidade
ESCENARIO 1: Normalidade adaptada
A docencia expositiva e interactiva será fundamentalmente de carácter presencial. As titorías poderán realizarse parcialmente de maneira virtual.
DOCENCIA EXPOSITIVA: o profesorado explicará os conceptos teórico-prácticos dos contidos.
DOCENCIA INTERACTIVA: Reforzaranse e ampliaranse os contidos da materia presentados na parte de docencia expositiva mediante discusións casos clínicos, elaboración de plans de coidados, xogos de rol e simulacións clínicas, adestramento en técnicas e procedementos. Poderase contar coa colaboración de profesionais clínicos invitados de áreas relacionadas.
A información relativa aos escenarios 2 e 3 figura no apartado "Observacións".
ESCENARIO 1: Normalidade adaptada
As probas finais terán carácter presencial.
A información relativa aos escenarios 2 e 3 figura no apartado "Observacións".
A avaliación realizarase de forma continua e global mediante os seguintes criterios e ferramentas:
DOCENCIA EXPOSITIVA: avaliarase o dominio dos coñecementos teóricos da materia por medio de probas obxectivas. Terá un valor na nota final do 60%. Na 2ª oportunidade o estudante deberá examinarse de toda a docencia teórica.
DOCENCIA INTERACTIVA: seminarios e laboratorios mediante avaliación continuada:
1.-SEMINARIOS: Avaliarase de forma obxectiva:
-A calidade da actividade proposta.
-A participación activa, coñecementos, actitude e aptitudes do alumnado.
Os seminarios terán un valor na nota final do 20%.
2.-LABORATORIOS: Avaliarase de forma obxectiva:
-A calidade da actividade proposta.
-A participación activa, coñecementos, actitude e aptitudes do alumnado.
Os laboratorios terán un valor na nota final do 20%.
CONSIDERACIÓNS XERAIS DE AVALIACIÓN
1.-O ensino desta titulación é de tipo presencial, sendo obrigatoria a asistencia ás clases, tanto expositivas como interactivas. En caso de falta por causa de forza maior, xustificarase debidamente. A non asistencia a clases expositivas, seminarios e prácticas, repercutirá na non superación da materia, tal como recolle a normativa de asistencia a clase nas ensinanzas adaptadas o EEES da USC: http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/normativa/descargas…
2.-Aplicarase exención de docencia (nos casos determinados polo centro) nas clases expositivas pero non nas interactivas.
3.-Para aprobar a materia será necesario superar tanto a docencia teórica como os seminarios e as prácticas de laboratorio.
4.-Na avaliación continua valorarase a actitude do estudante, achegas de interese, participación, traballo en equipo, comportamento e respecto cara ao/a profesor/a e resto de compañeiros/as, así como o cumprimento de horarios e prazos de entrega das tarefas propostas.
5.-Cando o alumno non se presente á proba final considerarase non presentado.
6.-Na proba da 2ª oportunidade manterase a avaliación continuada da docencia interactiva.
7.-A asistencia aos seminarios e prácticas de laboratorios é requisito preceptivo para superar a materia; con anterioridade á data de exame publicarase unha listaxe do alumnado que satisfaga este requisito.
8.-Xustificación das faltas. Para considerar unha falta como xustificada debe presentarse ao profesor/a responsable da materia (nun prazo máximo de 10 días dende que rematou a causa que lle impediu asistir) un documento que acredite debidamente a causa da falta. Cando a ausencia se deba a unha actividade programada (por exemplo, unha cita médica) o estudante deberá comunicarllo con antelación suficiente ao profesor/a responsable para tratar de recuperar a falta mediante unha sesión alternativa (por exemplo, con outro grupo de seminario/laboratorio).
Cada ECTS equivale a 25h, das cales 17 corresponden a traballo autónomo do alumnado e 8h a docencia presencial.
Por cada hora de docencia expositiva e interactiva, considérase necesario dedicar ao estudo 1,5 horas e 1,5 horas de traballo do alumnado (revisión de conceptos e consulta de bibliografía).
- Seguimento diario das distintas actividades a realizar.
- Establecer nexos entre os contidos teóricos das clases expositivas e as observacións e intervencións realizadas nas interactivas.
- Facer uso do Campus Virtual da materia.
- Utilizar as titorías para resolver dúbidas sobre a materia.
Co compromiso de complementar e mellorar o proceso formativo, poderase contar coa presencia de profesorado invitado, celebración de xornadas de interés para o alumnado ou dispoñibilidade de novos materiais. A programación de ditas actividades será comunicada a través das canles oficiais.
PLAN DE CONTINXENCIA
ESCENARIO 2: DISTANCIAMENTO
METODOLOXÍA DA ENSINANZA:
-A docencia expositiva poderá realizarse total ou parcialmente de xeito virtual, ben con mecanismos síncronos, ben con asíncronos. Na docencia interactiva poderase combinar a presencialidade física e telemática, en todo caso garantindo para a primeira un mínimo do 50% das horas prácticas de cada materia.
-Priorizarase a programación de titorías por vía telemática.
SISTEMA DE AVALIACIÓN:
-As probas finais terán preferentemente carácter telemático.
ESCENARIO 3: PECHE DAS INSTALACIÓNS
METODOLOXÍA DA ENSINANZA:
-A docencia será completamente de carácter virtual, ben con mecanismos síncronos, ben con asíncronos. A programación de titorías será exclusivamente por vía telemática.
SISTEMA DE AVALIACIÓN:
-As probas finais terán carácter telemático.
A presente programación foi elaborada segundo as indicacións do acordo do Consello de Goberno do 19 de xuño de 2020 polo que se regulan as “Bases para o desenvolvemento dunha docencia presencial segura no curso académico 2020-2021” e “Directrices para o desenvolvemento dunha docencia presencial segura. Curso 2020-2021”. Tanto a distribución de temas, como a orde, metodoloxía docente ou avaliación poderán sufrir cambios en función das indicacións das autoridades sanitarias, do escenario no que nos atopemos e dos recursos dispoñibles.
Lucia Ordoñez Mayan
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Enfermaría
- Correo electrónico
- lucia.ordonez.mayan [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
Carlos Rodríguez Abad
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Enfermaría
- Correo electrónico
- carlosrodriguez.abad [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
Raquel Rodriguez Gonzalez
Coordinador/a- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Enfermaría
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Nuria Garcia Couceiro
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Enfermaría
- Correo electrónico
- n.garcia.couceiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Interino/a substitución redución docencia
Ainara Diaz Geada
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Enfermaría
- Correo electrónico
- ainara.geada [at] usc.gal
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Interino/a substitución redución docencia
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3.02 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 2.01 |
| Martes | |||
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 2.01 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3.02 |
| Mércores | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 2.01 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3.02 |
| Xoves | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 2.01 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3.02 |
| Venres | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 2.01 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 3.02 |
| 27.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 5 - Roberto Novoa Santos |
| 27.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 5 - Roberto Novoa Santos |
| 27.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 6 - Roberto Novoa Santos |
| 27.05.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 6 - Roberto Novoa Santos |
| 28.06.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.01 |
| 28.06.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.01 |
| 28.06.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.02 |
| 28.06.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.02 |
| 28.06.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.03 |
| 28.06.2021 16:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.03 |