Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
Áreas: Enfermaría
Centro Facultade de Enfermaría
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable | 1ro curso (Si)
Os novos avances no coñecemento científico fan que as causas das enfermidades sexan formuladas, con maior frecuencia, a nivel molecular. O estudo desta materia ha de servir ao alumno para:
1. Coñecer o vocabulario e a terminoloxía básica da Bioquímica.
2. Adquirir os coñecementos básicos de Bioquímica e entender a complexidade e o funcionamento dos procesos biolóxicos a nivel molecular.
3. Coñecer as principais propiedades químicas e estruturais das macromoléculas biolóxicas, así como a relación existente entre as devanditas propiedades e as diversas funcións que desempeñan.
4. Comprender os mecanismos moleculares utilizados polos seres vivos no desenvolvemento das súas funcións, principalmente nos procesos de transducción e almacenamento de enerxía, biosíntesis e utilización de precursores, rutas de información, si como a regulación destes desde unha perspectiva integrada.
5. Desenvolver a capacidade de integrar os coñecementos que proporcionan esta e outras materias afíns, e a capacidade de comparar e relacionar conceptos, co fin de poder aplicalos a diferentes problemáticas clínicas.
6. Comprender a repercusión da Bioquímica e da Bioloxía molecular na sociedade actual e as súas aplicacións no campo da saúde.
7. Desenvolver a capacidade de aprendizaxe autónoma.
8. Demostrar capacidade de razoamento, argumentación e memorización dos aspectos básicos da materia.
9. Adquirir familiarización coas principais fontes de información, tanto tradicionais como a través das novas tecnoloxías, e demostra capacitación para seleccionar con espírito crítico a información.
10. Demostrar capacidade de traballo en equipo, con iniciativa para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos coñecementos adquiridos, e flexibilidade ante as achegas dos compañeiros.
11. Demostrar capacidade para elaborar, presentar e defender publicamente un traballo.
Docencia expositiva
1 -HIDRATOS de CARBONO, LÍPIDOS e PROTEÍNAS: concepto e propiedades. Composición e clasificación. Estrutura e función.
2 - ENCIMAS: Clasificación. Coenzimas. Especificidade. Centro activo. Mecanismo de catálisis.
Inhibición encimática. Regulación.
3- METABOLISMO: Conceptos básicos e visión de conxunto. Catabolismo. Anabolismo. Vías metabólicas. Reaccións de oxidación-redución. Compostos fosfatados de alta enerxía.
4- GLUCOLISIS: Fases e balance enerxético. Regulación. Vías de incorporación de fructosa e galactosa. Destinos do ácido pirúvico.
5- CICLO DO ÁCIDO CÍTRICO: Fontes e destinos do Acetil Coenzima A. Reaccións do ciclo do ácido cítrico. Rutas anapleróticas. Regulación.
6 - CADEA DE TRANSPORTE ELECTRÓNICO e FOSFORILACIÓN OXIDATIVA.
7- GLUCONEOGÉNESIS: síntese de glicosa. Regulación glucolisis-gluconeogénesis
8 - BIOSÍNTESIS E DEGRADACIÓN DO GLUCÓGENO: Etapas. Regulación coordinada.
9 - RUTA DAS PENTOSAS FOSFATO. Regulación
10- METABOLISMO LIPÍDICO I: Fontes e mobilización de ácidos grasos. Oxidación de ácidos grasos. Balance enerxético.
11 - METABOLISMO LIPÍDICO II: Síntese de ácidos grasos e almacenamento. Corpos cetónicos. Metabolismo de lipoproteínas.
12- METABOLISMO DOS AMINOÁCIDOS: Destinos metabólicos. Transaminación. Desaminación. Transporte de nitróxeno. Ciclo da urea. Rutas de degradación dos aminoácidos.
13- METABOLISMO DOS NUCLEÓTIDOS: Funcións xerais. Nucleótidos purínicos. Nucleótidos pirimidínicos.
14 - INTERRELACIÓNS METABÓLICAS: Panorámica xeral. Metabolismo hepático en estado de boa nutrición e de inanición. Interrelacións metabólicas entre os tecidos.
15 - REPLICACIÓN E REPARACIÓN DO DNA.
16- TRANSCRICIÓN da información xenética. Maduración do RNA.
17- TRADUCIÓN: Síntese de proteínas. Procesamiento postraduccional.
18- REGULACIÓN DA EXPRESIÓN GÉNICA.
Docencia Interactiva
Seminarios: trataranse temas relacionados coas clases teóricas, así como discusión de casos clínicos. Para este traballo utilizaranse libros de texto, revistas científicas e bases de datos.
Bibliografía básica:
BIOQUÍMICA MÉDICA. 5ª Edición – 2019. John W. Baynes, Marek H. Dominiczak. Editorial: Elsevier
LEHNINGER. PRINCIPIOS DE BIOQUÍMICA. 7ª Edición- 2018. Nelson, D. — Cox, M. Editorial OMEGA
BIOQUIMICA. Con aplicaciones clínicas. 7ª ed-2015. Stryer, L. Berg, J. M. Tymoczko, J.L.. Ed. Reverté.
BIOQUÍMICA. Las bases moleculares de la vida. 7ª ed-2020. McKee, T – McKee, J.R. Editorial MCGRAW HILL.
BIOQUIMICA. Denise R. Ferrier 7ª ed- 2017. Editorial Wolters Kluwer.
MARKS BIOQUIMICA MÉDICA BÁSICA. Un enfoque clínico. 5ª ed- 2018. Lieberman, M. Peet, A. Editorial Wolters Kluwer.
NETTER. BIOQUÍMICA ESENCIAL. 1ª ed- 2019. Roner, P. Editorial ELSEVIER
COMPETENCIAS RELACIONADAS COA MATERIA
(*ORDE CIN/2134/2008, +Libro branco dá ANECA do Título de Grao de Enfermaría)
Coñecer e identificar a estrutura e función do Corpo humano*.
Comprender as bases moleculares e fisiológicas das células e os tecidos*.
Coñecemento relevante de e capacidade para aplicar ciencias básicas e da vida+.
Coñecemento relevante de e capacidade para aplicar resolución de problemas e toma de decisións+.
COMPETENCIAS INTERPERSOAIS
Habilidade de comunicación
Destrezas interpersoais
Capacidade de traballo en equipo
ESCENARIO 1: Normalidade adaptada
A docencia expositiva e interactiva será fundamentalmente de carácter presencial. As titorías poderán realizarse parcialmente de maneira virtual.
DOCENCIA EXPOSITIVA
A docencia expositiva está concibida a fin de potenciar a aprendizaxe autónoma dos estudantes. Nas clases teóricas o profesor exporá e explicará os aspectos máis relevantes de cada tema, axudando aos alumnos a que alcancen os obxectivos da materia.
DOCENCIA INTERACTIVA
Realizaranse seminarios acerca de temas relacionados cos contidos teóricos da materia e discutiranse casos clínicos. O profesor guiará e orientará ao estudante no proceso de aprendizaxe e elaboración dos traballos.
Impartiranse 24 horas de docencia expositiva e 24 de docencia interactiva. A asistencia a clase será obrigatoria.
A información relativa aos escenarios 2 e 3 figura no apartado "Observacións".
ESCENARIO 1: Normalidade adaptada
As probas finais terán carácter presencial.
A información relativa aos escenarios 2 e 3 figura no apartado "Observacións".
DOCENCIA EXPOSITIVA (60% da cualificación total)= 6 puntos
O exame será mixto e constará de:
- Preguntas tipo test de elección múltiple con resposta única (4 respostas posibles e só unha válida) no que se penalizan os erros.
-Preguntas curtas mediante as cales o estudante deberá argumentar ou seguir unha liña de razoamento para xustificar a súa resposta.
DOCENCIA INTERACTIVA - (40% da cualificación total)= 4 puntos
Valoración de contido e presentación de traballos. Avaliación continuada.
Será necesario alcanzar, polo menos, o 50% da cualificación total na avaliación da docencia expositiva e o 50% da cualificación total na avaliación da docencia interactiva, para poder superar a materia.
Horas de traballo persoal do estudante, non presencial.
Estudo individual: 54 horas
Elaboración de traballos:24 horas
Actividades de biblioteca ou similares: 12 horas
TOTAL: 90 horas
Utilización da bibliografía recomendada para o estudo do temario e realización dos seminarios.
Elaboración personalizada de documentos para o estudo dos temas do programa.
Uso do horario de tutorías para resolver dúbidas e recibir orientación.
O estudo continuado facilitará o proceso de aprendizaxe, favorecendo unha mellor comprensión e asimilación de conceptos.
PLAN DE CONTINXENCIA
Plan de continxencia
Adaptacións correspondentes aos escenarios 2 e 3
Escenario 2. Distanciamento (restricións parciais á presencialidade física)
Implicacións docentes
- A docencia presencial convivirá coa virtual en función das recomendacións do centro
- Cando a docencia sexa de carácter telemático realizarase de forma síncrona e asíncrona (con preferencia polos mecanismos síncronos)
- Priorizarase a programación de titorías por vía telemática
Metodoloxía da ensinanza
- As actividades “en remoto” programaranse ao longo do período de docencia, combinando tarefas individuais con traballo colaborativo. O seguimento das actividades propostas, envío de materiais e comunicación co alumnado da materia realizarase mediante a utilización das ferramentas institucionais da USC (Correo electrónico, Campus Virtual e Microsoft Temas)
- As actividades centralizaranse no Campus Virtual da USC realizándose funcións de carácter:
- Técnico (Instrucións ao alumnado)
- Académico (Entrega de materiais, aclarar conceptos, e proporcionar retroalimentación)
- Organizativo (Calendario de actividades, axuda e organización dos traballos en grupo e xestión de foros de discusión)
- Orientador (Seguimento da actividade do alumnado)
- A participación e seguimento das actividades propostas a través do Campus Virtual é obrigatoria
- Para garantir a protección de datos de carácter persoal nas actividades “en remoto” utilizaranse os sistemas definidos a nivel institucional (Correo electrónico, Campus Virtual e Microsoft Temas. Así mesmo, os materiais empregados deben cumprir coas normativas relativas á propiedade intelectual e protección de datos
Sistema de avaliación
- Actividades propostas: As actividades propostas e a súa ponderación na nota final serán indicadas no apartado de Metodoloxía da ensinanza. No caso de que o centro determine que a docencia expositiva e/ou interactiva teña que realizarse de forma non presencial as actividades adaptaranse ás ferramentas dispoñibles para o seguimento telemático da docencia
- As probas fináis serán de carácter telemático e complementarias á avaliación continua
- Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións”
Escenario 3. Peche das instalacións
Implicacións docentes
- A docencia e seguimento da materia será completamente de carácter virtual mediante mecanismos síncronos e asíncronos (Con preferencia polos mecanismos síncronos)
- A programación das titorías será exclusivamente por vía telemática
Metodoloxía da ensinanza
- As actividades “en remoto” programaranse ao longo do período de docencia, combinando tarefas individuais con traballo colaborativo. O seguimento das actividades propostas, envío de materiais e comunicación co alumnado da materia realizarase mediante a utilización das ferramentas institucionais da USC (Correo electrónico, Campus Virtual e Microsoft Temas)
- As actividades centralizaranse no Campus Virtual da USC realizándose funcións de carácter:
- Técnico (Instrucións ao alumnado)
- Académico (Entrega de materiais, aclarar conceptos, e proporcionar retroalimentación)
- Organizativo (Calendario de actividades, axuda e organización dos traballos en grupo e xestión de foros de discusión)
- Orientador (Seguimento da actividade do alumnado)
- A participación e seguimento das actividades propostas a través do Campus Virtual é obrigatoria
- Para garantir a protección de datos de carácter persoal nas actividades “en remoto” utilizaranse os sistemas definidos a nivel institucional (Correo electrónico, Campus Virtual e Microsoft Temas. Así mesmo, os materiais empregados deben cumprir coas normativas relativas á propiedade intelectual e protección de datos
Sistema de avaliación
- Actividades propostas: As actividades propostas e a súa ponderación na nota final serán as indicadas no apartado de Metodoloxía da ensinanza. Estas actividades adaptaranse ás ferramentas dispoñibles para o seguimento telemático da docencia
- As probas finais serán de carácter telemático e complementarias á avaliación continua.
- Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións
A presente programación foi elaborada segundo as indicacións do “Plan de continxencia para o desenvolvemento da docencia no curso 2021-2022” aprobado na sesión ordinaria do Consello de Goberno celebrada o día 30 de abril de 2021
Maria Isabel Perez Castuera
Coordinador/a- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Enfermaría
- Correo electrónico
- isabel.perez.castuera [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Escola Universitaria
Lucia Ordoñez Mayan
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Enfermaría
- Correo electrónico
- lucia.ordonez.mayan [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 2.03 |
| Martes | |||
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 2.03 |
| Mércores | |||
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 2.03 |
| Xoves | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 2.03 |
| Venres | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 2.03 |
| 30.05.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.01 |
| 30.05.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.01 |
| 30.05.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.02 |
| 30.05.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.02 |
| 30.05.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.03 |
| 30.05.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.03 |
| 30.05.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 3.01 |
| 30.05.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 3.01 |
| 06.07.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.01 |
| 06.07.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.01 |
| 06.07.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.02 |
| 06.07.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.02 |
| 06.07.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.03 |
| 06.07.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.03 |
| 06.07.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 3.01 |
| 06.07.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 3.01 |