Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.25 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Microbioloxía e Parasitoloxía, Bioloxía Funcional
Áreas: Microbioloxía, Fisioloxía Vexetal
Centro Facultade de Farmacia
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
Que o alumno coñeza as aplicacións da Biotecnoloxía na área da saúde, facendo especial incidencia na aplicación das técnicas de enxeñaría xenética na elaboración de novos produtos farmacéuticos. Analízanse os fundamentos destes procesos e as súas posibilidades presentes e futuras.
Escenarios 2 e 3: sen cambios.
O contido fundamental desta disciplina é a parte da biotecnoloxía coñecida co nome de Biotecnoloxía Vermella, e fai referencia a todas as aplicacións da Biotecnoloxía nas áreas de saúde humana e animal. Esta área da biotecnoloxía inclúe tecnoloxías diversas:
1.- Obtención de fármacos de orixe biotecnolóxico (antibióticos, esteroides, vacinas, anticorpos, etc., e todos os medicamentos transxénicos e os modificados por técnicas de Enxeñaría Xenética).
2.- Diagnóstico molecular, prognóstico de enfermidades e servizos forénsicos.
3.- Enxeñaría celular e de tecidos (terapias rexenerativas) e terapia xénica.
Outras posibles aplicacións tamén serán comentadas brevemente para transmitir aos alumnos todas as potencialidades da Biotecnoloxía.
A asignatura está dividida fundamentalmente en tres partes:
Na primeira parte, farase unha moi breve revisión da Biotecnoloxía tradicional e a súa aplicación á obtención de fármacos, centrándonos fundamentalmente na producción de antibióticos e na biotransformación de esteroides.
A segunda parte céntrase no estudo das técnicas básicas e avanzadas de enxeñaría xenética e a súa aplicación á producción de fármacos. A enxeñaría xenética ten unha importancia capital na industria farmacéutica moderna xa que non só permite mellorar considerablemente os rendementos en procesos clásicos de fermentación (producción de antibióticos, vitaminas, esteroides, etc.) senón que abriu novas fronteiras para a fabricación doutros fármacos por microorganismos. Fabrícanse así hoxe, por técnicas de fermentación, hormonas, como a do crecemento ou a propia insulina, vacinas de subunidade, como a vacina contra a hepatite B, anticorpos, interferóns, etc. Nesta parte da asignatura revísanse as técnicas de clonación molecular, a producción de hormonas, vacinas, interferóns, anticorpos monoclonales, etc. a partir de microorganismos recombinantes. Conclúese esta parte da asignatura analizando tamén as contribucións da Biotecnoloxía no diagnóstico molecular, prognóstico de enfermidades, servizos forénsicos e terapia xénica e o seu relevancia na Farmacoxenética.
A terceira parte abordará a Biotecnoloxía de Plantas, desenvolvéndose a producción e caracterización de plantas transxénicas e as súas múltiples aplicacións na mellóra do rendemento e calidade de especies de interese socio-económico así como a utilización de plantas como biofactorías moleculares de productos de interese nutritivo e sanitario.
Programa abreviado de teoría (24 leccións expositivas)
Concepto e desenvolvemento histórico
Biotecnoloxía tradicional na industria farmacéutica
Biotecnoloxía Moderna. Técnicas básicas e avanzadas de Enxeñaría Xenética
Medicamentos transxénicos
Desenvolvemento de vacinas recombinantes
Tecnoloxías de ADNr aplicadas á obtención de anticorpos monoclonales
Enxeñaría de proteínas e Enxeñaría metabólica aplicadas á producción de fármacos
Farmacoxenómica e Medicina forense
Biotecnoloxía de plantas na industria farmacéutica. Cultivo in vitro e transformación de plantas. As plantas como biorreactores. Outras aplicacións.
Programa de prácticas
Enxeñaría xenética. Deseño de procesos. Técnicas básicas. Clonación e expresión de xenes en bacterias mediante tecnoloxía do ADN recombinante.
Identificación de microorganismos ambientais produtores de sustancias con actividade antibiótica.
Cultivo in vitro de plantas
Escenarios 2 e 3: sin cambios.
Libros recomendados (español)
LUQUE CABRERA, J. y A. HERRÁEZ SÁNCHEZ (2006). Texto Ilustrado de Biología Molecular e Ingeniería Genética. Conceptos, Técnicas y Aplicaciones en Ciencias de la Salud. Ed. Elsevier. Madrid.
RENNEBERG R. (2008). Biotecnología para Principiantes. Ed. Reverté. Barcelona.
_______________________________________
Libros recomendados (inglés)
CLARCK, D.P. Y PAZDERNIK,N.J. (Eds) (2016). Biotechnolog (2nd Ed). Academic Cell, Ed. Elsevier. ISBN 978-0-12-385015-7
CROMMELIN, D. J. A., R. D. SINDELAR y B. MEIBOHM (Eds) (2008). Pharmaceutical Biotechnology. Fundamentals and Applications (3rd Ed). Ed. Informa Healthcare USA Inc. New York.
GLICK, B. R. y J. J. PASTERNAK (2003). Molecular Biotechnology. Principles & Applications of Recombinant DNA. Ed. ASM Press. Washington.
PRIMROSE, S. B. y R. M. TWYMAN (2006). Principles of Gene Manipulation and Genomics (7th Ed). Ed. Blackwell Publishing. Oxford.
ALTMAN Y HASEGAWA Ed (2012) Plant Biotechnology and agriculture. Prospects for the 21st century. Elsevier
SLATER, A., SCOTT, N., FOWLER, MR. SLATER, A. (2003) (Eds.). Plant biotechnology: the genetic manipulation of plants. CABI Life Science ISBN 0-19-925468-0.
Recursos na rede
Srivastava, P.S, Narula, A; Srivastava, S y Bhojwani, SS (2004) Plant Biotechnology and Molecular Markers Bostyon Springer Texto completo disponible vía EBSCOhost Ebooks
- A aula virtual incluirá materiais elaborados polos docentes e ligazóns a recursos online.
Escenarios 2 e 3: sen cambios.
Competencias da titulación ás que contribúe a materia
B05 Desenvolver habilidades para identificar dianas terapéuticas e de producción biotecnolóxica de fármacos, así como de uso da terapia xénica.
Q01. Identificar, deseñar, obter, analizar e producir principios activos, fármacos e outros productos e materiais de interese sanitario.
Q09. Coñecer a orixe, natureza, deseño, obtención, análise e control de medicamentos e productos sanitarios
TF07 Coñecer as operacións básicas e procesos tecnolóxicos relacionados coa elaboración e control de medicamentos.
Competencias transversais
CI05 Comunicación oral e escrita na propia lingua.
CI07 Habilidades básicas de manexo do ordenador.
CI08 Habilidades de xestión da información (habilidade para buscar e analizar información proveniente de fontes diversas).
CI09 Resolución de problemas.
CP02 Traballo en equipo.
CS01 Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica.
CS05 Capacidade para xerar novas ideas (creatividade).
CS09 Deseño e xestión de proxectos.
Escenarios 2 e 3: sen cambios.
Como apoio á docencia dispoñerase dunha aula virtual na plataforma Moodle do Campus Virtual, ao que se subirá material docente e que se utilizará como vía de comunicación co alumnado.
Escenario 1
1. Clases expositivas. Docencia presencial sincrónica na aula. Leccións maxistrais de teoría impartidas polo profesor apoiadas con técnicas audiovisuais modernas, combinadas con presentacións orais dos alumnos.
2. Seminarios. Docencia presencial sincrónica na aula. Ao longo do curso fornecerase cuestións e problemas que o alumno debe responder individualmente ou en equipo, e serán entregados a través da aula virtual para ser corrixidos polo profesor.
3. Prácticas de Laboratorio.
Área de microbioloxía: Obrigatorias nas que cada alumno debe preparar o seu propio material de traballo e debe realizar os ensaios experimentais propostos de forma individual. Os ensaios experimentais poden ser substituídos por simulacións "in silico" de casos prácticos. Os protocolos e ferramentas informáticas necesarias fornécense a través do curso virtual. No exame final poderanse incluír unha ou varias preguntas para avaliar os coñecementos adquiridos nas prácticas. A nota das devanditas preguntas de prácticas será incluída na porcentaxe da avaliación correspondente ás prácticas.
Área de Fisioloxía vexetal. As prácticas constan dun parte de traballo telemático que se avaluará mediante cuestións e que son obrigatorias para todos os alumnos, e unha parte presencial en laboratorio de realización optativa.
4. Titorías: Presenciais na aula
Escenario 2
1. Clases expositivas. Docencia telemática sincrónica.
2. Seminarios. Se as medidas sanitarias permíteno a docencia realizarase de forma presencial sincrónica en aula; se non é posible realizarase docencia telemática sincrónica ou asincrónica.
3. Prácticas de Laboratorio
Área de microbioloxía e de fisioloxía vexetal: Dado o número de horas de prácticas e o carácter das mesmas, o 100% das prácticas realizaranse de maneira virtual ( síncrona ou asíncrona ou unha combinación de ambas as). As prácticas constan dun parte de traballo telemático que se avaluará mediante cuestións e que son obrigatorias para todos os alumnos.
4. Titorías: Presenciais na aula.
Escenario 3
1. Clases expositivas. Docencia telemática sincrónica ou asincrónica.
2. Seminarios: Docencia telemática sincrónica ou asincrónica.
3. Prácticas de Laboratorio
Área de microbioloxía e de fisioloxía vexetal: O 100% das prácticas realizaranse de maneira virtual (síncrona ou asíncrona ou unha combinación de ambas). As prácticas constan dun parte de traballo telemático que se avaluará mediante cuestións e que son obrigatorias para todos os alumnos.
4. Titorías: Telemáticas sincrónicas ou asincrónicas, con cita previa.
-A avaliación axustarase ao seguinte baremo:
. Exame final (contidos do programa):65%
. Presentacións e boletíns, etc.:15%
. Prácticas: 20%. Asistencia obrigatoria. Avaliación con preguntas no exame final.
A cualificación final do alumno será a suma das cualificacións ponderadas obtidas para a avaliación continua ( b+ c) e para o exame final en cada unha das áreas.
Na 2ª oportunidade de avaliación do curso académico, só se realizará o exame de teoría, conservándose a cualificación correspondente á avaliación continua ( b+ c).
A nota de prácticas manterase nos dous cursos académicos posteriores en caso de suspender a materia.
A avaliación continua (presentacións e boletíns e prácticas) pódese manter os alumnos repetidores durante 2 cursos.
A avaliación das competencias adquiridas na asignatura será realizada a través das seguintes vías:
1.No exame: (competencias específicas Q09, TF07; transversales CI09, CS0).
2.Nas prácticas de laboratorio: (competencias transversales CI09, CS0)
3.Nas clases interactivas: (competencias específicas B05, Q01, TF07; transversales CI09, CS0)
Escenarios 2 e 3
As actividades de avaliación presenciais que non poidan ser realizadas desta forma, e non poidan ser atrasadas, realizaranse de forma telemática mediante as ferramentas institucionais en Office 365 e Moodle. Neste caso esixirase a adopción dunha serie de medidas que requirirán que o alumnado dispoña dun dispositivo con micrófono e cámara mentres non se dispoña dun software de avaliación adecuado.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións”.
Horas presenciais:
Expositivas: 24
Seminarios: 7
Laboratorio: 12
Titorías, exames 3,5
Horas no presenciais:
Estudio: 40
Laboratorio: 2
Seminarios, traballos 25
Total: 112,5 horas.
Escenarios 2 e 3 se cambios
Asistencia a clase e seguimiento continuado da materia.
Participación activa en seminarios
Escenarios 2 e 3 se cambios
PLAN DE CONTINXENCIA ante un posible cambio de escenario:
-Obxectivos: sen cambios
-Resultados da aprendizaxe: sen cambios
-Contidos: sen cambios
-Material bibliográfico: sen cambios
-Competencias: sen cambios
-Metodoloxía:
Escenario 2
1. Clases expositivas. Docencia telemática sincrónica.
2. Seminarios. Se as medidas sanitarias permíteno a docencia realizarase de forma presencial sincrónica en aula; se non é posible realizarase docencia telemática sincrónica ou asincrónica.
3. Prácticas de Laboratorio
Área de microbioloxía e de fisioloxía vexetal Dado o número de horas de prácticas e o carácter das mesmas, o 100% das prácticas realizaranse de maneira virtual ( síncrona ou asíncrona ou unha combinación de ambas as). As prácticas constan dun parte de traballo telemático que se avaluará mediante cuestións e que son obrigatorias para todos os alumnos.
4. Titorías: Presenciais na aula.
Escenario 3
1. Clases expositivas. Docencia telemática sincrónica ou asincrónica.
2. Seminarios: Docencia telemática sincrónica ou asincrónica.
3. Prácticas de Laboratorio
Área de microbioloxía e de fisioloxía vexetal: O 100% das prácticas realizaranse de maneira virtual (síncrona ou asíncrona ou unha combinación de ambas as). As prácticas constan dun parte de traballo telemático que se avaluará mediante cuestións e que son obrigatorias para todos os alumnos.
4. Titorías: Telemáticas sincrónicas ou asincrónicas, con cita previa.
-Sistema de avaliación
Escenarios 2 e 3
As actividades de avaliación presenciais que non poidan ser realizadas desta forma, e non poidan ser atrasadas, realizaranse de forma telemática mediante as ferramentas institucionais en Office 365 e Moodle. Neste caso esixirase a adopción dunha serie de medidas que requirirán que o alumnado dispoña dun dispositivo con micrófono e cámara mentres non se dispoña dun software de avaliación adecuado.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de apliación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dous estudantes e de revisión de cualificacións”.
-Tempo de estudo e traballo persoal: sen cambios
-Recomendacións para o estudo: sen cambios
Margarita Lema Marquez
- Departamento
- Bioloxía Funcional
- Área
- Fisioloxía Vexetal
- Teléfono
- 881813342
- Correo electrónico
- margarita.lema [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Interino/a substitución IT e outros
Javier Dubert Perez
Coordinador/a- Departamento
- Microbioloxía e Parasitoloxía
- Área
- Microbioloxía
- Correo electrónico
- javier.dubert [at] usc.es
- Categoría
- Posdoutoral Xunta
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 5035 Aula 2.1 Facultade de Políticas |
| Martes | |||
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 5035 Aula 2.1 Facultade de Políticas |
| Venres | |||
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | 5035 Aula 2.1 Facultade de Políticas |