Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 67.5 Horas de Titorías: 1 Clase Expositiva: 19 Clase Interactiva: 25 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
Áreas: Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
Centro Facultade de Farmacia
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
Esta asignatura céntrase nas principais cuestións, tanto científicas como tecnolóxicas, implicadas no deseño, a
elaboración e o control de fórmulas magistrales e produtos dermofarmacéuticos.
O programa da asignatura hase estructurado en seis bloques temáticos que se indican a continuación:
Bloque 1.- Introdución.
Bloque 2.- Lexislación, aspectos xurídicos e normativos.
Bloque 3.- Estabilidade e Conservación.
Bloque 4.- Niveis de elaboración en Formulación magistral
Bloque 5.- A pel.
Bloque 6. Preparados dermofarmacéuticos.
Programa de clases expositivas:
Bloque 1. Introdución.
Tema 1. Introdución. Formulación Magistral e Dermofarmacia. Conceptos básicos. Estrutura da asignatura
Bloque 2. Lexislación, aspectos xurídicos e normativos
Tema 2. Evolución histórica e perspectivas actuais da formulación magistral. Marco xurídico. Definicións: Fórmula magistral. Fórmula magistral tipificada. Preparado oficinal. Vantaxes da Formulación Magistral. Fontes de información.
Tema 3. Normas de Correcta Elaboración e Control de Calidade de Fórmulas Magistrales e Preparados Oficinales. Real Decreto 175/2001. Disposicións. Obxectivo das normas de correcta elaboración e control de calidade de fórmulas magistrales e preparados oficinales: Persoal. Locais e utillaje. Documentación. Materias primas e material de acondicionamiento. Elaboración. Dispensación. Guía de niveis de elaboración (Decreto 11 decembro 2003, Xunta de Galicia): Categorización de niveis de elaboración. Elaboración a terceiros
Tema 4. Protocolos normalizados de traballo (PNTs). Concepto e obxectivo dos PNTs. Tipos de Procedementos: Xenerais. Operacións farmacéuticas. Elaboración de formas farmacéuticas. Controis de produto.
Tema 5. Dermofarmacia: Concepto e definicións. Produtos cosméticos e produtos de coidado persoal. Lexislación cosmética: Reglamento marco (CE) 1223/2009.
Bloque 3. Estabilidade e Conservación
Tema 6. Conservación de fórmulas magistrales e preparados dermocosméticos. Recomendaciones sobre conservación e caducidade das fórmulas magistrales e preparados dermocosméticos. Conservantes e Antioxidantes. Envasado e acondicionamiento
Bloque 4. Formas farmacéuticas en Formulación Magistral. Niveis de elaboración
Tema 7. Nivel 1: Formas tópicas. Condicións e requisitos. Tipos. Procedementos de elaboración e control. Fórmulas magistrales máis frecuentes
Tema 8. Nivel 2: Formas orais e rectales líquidas. Condicións e requisitos. Tipos. Procedementos de elaboración e control Fórmulas magistrales máis frecuentes.
Tema 9. Nivel 3: Formas orais, rectales e vaginales sólidas. Condicións e requisitos. Tipos. Procedementos de elaboración e control. Fórmulas magistrales máis frecuentes
Tema 10. Nivel 4: Formas estériles. Condicións e requisitos. Tipos. Procedementos de elaboración e control. Fórmulas magistrales máis frecuentes.
Bloque 5. A Pel
Tema 11. Estrutura e fisiología da pel. Implicaciones dermofarmacéuticas.
Tema 12. Clasificación cosmetológica da pel: tipos de pel. Tratamentos cosméticos básicos.
Tema 13. Disfunciones cutaneas e tratamentos dermocosméticos
Bloque 6. Preparados dermofarmacéuticos.
TEMA 14. Inocuidad e eficacia dos produtos dermocosméticos. Cosmetovigilancia. Métodos de avaliación da eficacia
Tema 15. Clasificación de preparados dermofarmacéuticos/dermocosméticos. Ingredientes e vehículos. Inocuidad e eficacia dos produtos dermocosméticos. Cosmetovigilancia. Métodos de evaluaci6n da eficacia.
Tema 16. O perfume e o perfumado dos produtos dermocosméticos.
Tema 17. Preparados para higiene bucal, facial e corporal.
Tema 18. Preparados de tratamento.
Tema 19. Preparados de protección
Tema 20. Produtos de cosmética decorativa
Tema 21. Preparados dermocosméticos innovadores
Básica
• Formulario Nacional. Ministerio de Sanidad y Consumo. Segunda edición. Madrid 2015.
• Real Farmacopea Española 5ª edición. Ministerio de Sanidad y Consumo.Madrid 2015. [https://extranet.boe.es]
• Cosmética para Farmacéuticos. E. Charlet. Editorial Acribia. Zaragoza. 1995.
Complementaria.
• Elaboración e control de calidade de Fórmulas maxistrais e preparados oficinais. Guías de aplicación. Xunta de Galicia, SERGAS, división de Farmacia e productos sanitarios. 2003
• Formulación Magistral. Módulos I y II. Colegio General de Colegios Oficiales de Farmacéuticos. Madrid 2004
• Formulación magistral de medicamentos. 4 ed. Colegio Oficial de Farmacéuticos de Vizcaya, 2004.
• Formulación magistral en atención primaria. De la Torre Laiseca M.A y col. Colegio Oficial de Farmacéuticos de Vizcaya, 1997.
• Formulación regional. Hernández Hernández E., Oruezábal Moreno M.L. Colegio Oficial de Farmacéuticos de la Región de Murcia. 2003.
• Formulario básico de medicamentos magistrales. Llopis M.J., Baixauli V. Distribuciones Cid. Valencia, 2001.
• Formulación En Farmacia Pediátrica. Atienza Fernández M, Martinez Atienza J. y Alvarez del Vayo C. 4ª edición. AMV Ediciones. Madrid 2011
• La Formulación Magistral en la Dermatología del 2010. Umbert P., Llambí F. Barcelona 2008.
• Ciencia cosmética. Bases fisiológicas y criterios prácticos. J.L. Parra Juez y L. Pons Giner. Consejo General de Colegios de Farmacéuticos. Madrid. 1995.
• Novel Cosmetic Delivery Systems. Sholomom Magdassi y Elka Touitou Eds. Marcel Dekker Inc. New York 1999
• Dermatología Cosmética. S. Serrano Ortega, J. Soto de Delás, J.C. Moreno Giménez. Grupo Aula médica. Madrid. 2002.
• Dermofarmacia. Módulo II. Plan Nacional de formación continuada. Consejo General de Colegios Oficiales de Farmacéuticos. Acción Médica S.A. Madrid. 2004
Competencias xerais.
1.- Identificar, deseñar, obter, analizar, controlar e producir fármacos e medicamentos, así como outros produtos e materias primas de interese sanitario de uso humano ou veterinario.
Deseñar, preparar, fornecer e dispensar medicamentos e outros produtos de interese sanitario.
Desenvolver habilidades de comunicación e información, tanto orais como escritas, para tratar con pacientes e usuarios do lugar no que desempeñe a súa actividade profesional.
Competencias específicas.
TF01. Deseñar, optimizar e elaborar as formas farmacéuticas garantindo a súa calidade, incluíndo a formulación e control de calidade de medicamentos, o desenvolvemento de fórmulas magistrales e preparados oficinales.
TF05. Coñecer as propiedades físico-químicas e biofarmacéuticas dos principios activos e excipientes así como as posibles interaccións entre ambos
LS03 Dominar técnicas de recuperación de información relativas a fontes de información primarias e secundarias (incluíndo bases de datos co uso de ordenador);
LS06. Coñecer os principios e a metodoloxía científica aplicada ás ciencias farmacéuticas, incluíndo a historia e a función social da Farmacia.
Competencias transversales.
CI01. Capacidade de análise e síntese.
CI03. Coñecementos xerais básicos
CI04. Coñecementos básicos da profesión.
CI09. Resolución de problemas.
CI10. Toma de decisións.
CP01. Capacidade crítica e autocrítica.
CP02. Traballo en equipo.
CS01. Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica.
CS03. Capacidade de aprender.
CS11. Preocupación pola calidade.
Escenario I
Todas as actividdes relacionadas coa docencia serán presenciais, e consistiran en clases magistrais, clases interactivas para abordar problemas relacionados cos contidos damateria, clases prácticas donde se prepararan distintas formulacions do ambito de formulación magistral e da dermofarmacia e tutorias para resolver as dudas que poidan ter os alumnos.
No escenario 2:
As clases expositivas e interactivas serán presenciais para varios estudantes que, segundo a capacidade da aula, poidan cumprir as normas de seguridade establecidas. Para o resto dos alumnos, serán sincrónicos. Os estudantes darán un xiro entre estes dous tipos de ensino. As clases prácticas serán presenciais e no caso de ter que reducir o tamaño dos grupos de prácticas asegurarase que todos os estudantes realicen polo menos o 50% das prácticas. As titorías realizaranse telematicamente.
No escenario 3:
As clases expositivas e as titorías interactivas serán non presenciais. As clases prácticas substituiranse pola realización de actividades sen contacto relacionadas co contido das clases prácticas.
1. Para aprobar a asignatura, é requisito imprescindible que o alumno realice as prácticas de laboratorio.
Escenario I:
2. A avaliación consistirá en:
a) Exame escrito (T).
O exame final da materia, que se celebrará tamén na fecha recollida na guía do alumno, será tipo test e constará de un número de preguntas comprendidos entre 50 e 60. 3 respostas incorrectas anulan 1 correcta. Os alumnos que non alcancen no exame unha puntuación media de 5, non poderán aprobar a materia.
A cualificación do exame escrito supoñerá un 60% da cualificación final da materia.
b) Exame de prácticas (P).
Unha vez finalizadas as prácticas de laboratorio, os alumnos deberán realizar un exame, no que elaborarán unha das formulaciones desenvolvidas en prácticas. Para a cualificación terase en conta a correcta elaboración, a ficha de elaboración, o envasado, etiquetado e o prospecto do preparado. Cualificarase de 0 a 10 puntos.
A cualificación do exame de prácticas supoñerá un 40% da cualificación final da asignatura.
c) Cualificación final (CF)
A cualificación final da asignatura obterase de acordo coa seguinte fórmula:
CF = 0.60xT 0.40xP
A asignatura apróbase obtendo unha nota final igual ou superior a 5, a condición de que se cumpriron por parte do alumno os requisitos mencionados nos apartados anteriores.
Escernario 2
A avaliación consistirá na realización dunha proba final non presencial que suporá o 60% da nota final a avaliación das prácticas.surporá o 40%.
Escenario 3
A avaliación consistirá na realización dunha proba final non presencial que suporá o 60% da nota final e o 40% restante corresponde a unha avaliación das práctica.
Os escenarios 2 e 3 requirirán a adopción dunha serie de medidas que precisarán que o alumno dispoña dun dispositivo con micrófono e cámara cando non exista un software de avaliación adecuado.
O tipo de examen e os criterio de avaliación serán os mesmo que no escenario I. A valiación das prácticas será mediante un examen tipo test de 10 preguntas.
En caso de realización fraudulenta de exercicios ou probas, aplicarase o disposto no Regulamento para a avaliación do rendemento académico dos estudantes e a revisión das cualificacións.
As horas de traballo presencial na aula ou no laboratorio e de 45.
As horas de traballo persoal do alumno e de 67.5
É recomendable que os alumnos posúan coñecementos de Tecnoloxía Farmacéutica I e Tecnoloxía Farmacéutica II.
Os alumnos poderán acceder ao material empregado nas clases expositivas e interactivas de laboratorio, así como ao material complementario a través da USC Virtual.
A docencia impartirase nos dous idiomas oficiais da comunidade autónoma.
Plan de continxencia:
Metodología da enseñanza:
No escenario 2:
As clases expositivas e interactivas serán presenciais para varios estudantes que, segundo a capacidade da aula, poidan cumprir as normas de seguridade establecidas. Para o resto dos alumnos, serán sincrónicos. Os estudantes darán un xiro entre estes dous tipos de ensino. As clases prácticas serán presenciais e no caso de ter que reducir o tamaño dos grupos de prácticas asegurarase que todos os estudantes realicen polo menos o 50% das prácticas. As titorías realizaranse telematicamente.
No escenario 3:
As clases expositivas e as titorías interactivas serán non presenciais. As clases prácticas substituiranse pola realización de actividades sen contacto relacionadas co contido das clases prácticas.
Procedemento de avaliación:
scernario 2
A avaliación consistirá na realización dunha proba final non presencial que suporá o 60% da nota final a avaliación das prácticas.surporá o 40%.
Escenario 3
A avaliación consistirá na realización dunha proba final non presencial que suporá o 60% da nota final e o 40% restante corresponde a unha avaliación das práctica.
Os escenarios 2 e 3 requirirán a adopción dunha serie de medidas que precisarán que o alumno dispoña dun dispositivo con micrófono e cámara cando non exista un software de avaliación adecuado.
O tipo de examen e os criterio de avaliación serán os mesmo que no escenario I. A valiación das prácticas será mediante un examen tipo test de 10 preguntas.
En caso de realización fraudulenta de exercicios ou probas, aplicarase o disposto no Regulamento para a avaliación do rendemento académico dos estudantes e a revisión das cualificacións.
Jose Blanco Mendez
Coordinador/a- Departamento
- Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Área
- Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Teléfono
- 982824142
- Correo electrónico
- jose.blanco.mendez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Asteria Maria Luzardo Alvarez
- Departamento
- Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Área
- Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Correo electrónico
- asteriam.luzardo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
German Berrecoso Cuña
- Departamento
- Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Área
- Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Correo electrónico
- german.berrecoso [at] rai.usc.es
- Categoría
- Predoutoral Xunta