Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.25 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica, Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
Áreas: Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica, Farmacoloxía, Radioloxía e Medicina Física
Centro Facultade de Farmacia
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
Este curso xoga un papel trascendental no coñecemento e competencias do alumno nun tipo de fármacos no que o seu uso foise estendendo co paso do tempo, os radiofármacos. Ademais, este curso permitirá ao alumno decidir acerca do seu posible interese na realización da especialidade clínica de radiofarmacia dirixida a licenciados en Farmacia.
Programa de clases expositivas:
A materia divídese en 3 seccións, segundo se describe a continuación:
SECCION 1: Conceptos básicos sobre radiactividade e radionucleidos. Obtención e control de calidade de radiofármacos
Tema 1.- Introdución á radiofarmacia e aos radiofármacos (1 hora)
EPÍGRAFES: Concepto de radiofarmacia e de radiofármaco. Orixe e evolución histórica da radiactividade, os radiofármacos e a radiofarmacia
RESUMO: facilítase a entrada do alumno na esencia da materia, aludindo a fundamentos básicos que lle permitan comprender o concepto e a evolución histórica dos radiofármacos e da radiofarmacia.
Tema 2.- As radiacións e a materia (1 hora)
EPÍGRAFES: Estrutura atómica. Concepto de radiactividade e radiacións. Concepto de isótopo radiactivo. Tipos de desintegración radioactiva. Cinética de desintegración radioactiva: parámetros e unidades de medida.
RESUMO: Empezando cun recordatorio sobre a estrutura atómica e os tipos de radiacións electromagnéticas e a súa enerxía, afondarase no concepto de radiactividade e radioisótopo. Estableceranse os parámetros e unidades de medida, tales como velocidade de desintegración, tempo de semi-desintegración e actividade do radioisótopo.
Tema 3.- Interaccións das radiacións coa materia (1 hora)
EPÍGRAFES: Mecanismos de interacción das radiacións coa materia. Capacidade de penetración e de ionización. Medida da emisión e da interacción das radiacións coa materia. Efectos biolóxicos das radiacións.
RESUMO: Descríbense as consecuencias da interacción das radiacións coa materia e os correspondentes parámetros de medida en relación co seu poder de penetración (lei de atenuación exponencial) e a súa capacidade de ionización da materia (tasa de exposición, dose absorbida, dose equivalente). Finalmente detállanse os efectos biolóxicos causados pola interacción da materia no ser humano.
Tema 4.- Produción de radionúclidos (1 hora)
EPÍGRAFES: O ciclotrón. O reactor nuclear. Os xeradores de radiofármacos.
RESUMO: Preséntase o fundamento e ilústrase o modo de funcionamento das principais fontes de radioisótopos e radiofármacos, tales como o ciclotrón, o reactor nuclear e os xeradores. Ademais descríbense as características específicas dos xeradores máis usados na práctica clínica tales como o xerador de Tecnecio, de Galio y de Indio.
Tema 5.- Radiofármacos (1 hora)
EPÍGRAFES: Concepto de radiofármaco ideal. Deseño dun radiofármaco. Formas de administración de radiofármacos. Importancia da biodistribución.
RESUMO: descríbense as características do radiofármaco ideal e as etapas no deseño e desenrolo de novos radiofármacos. Expóñense os criterios determinantes da selección das moléculas transportadoras dos radionucleidos, así como a súa forma de administración. Insístese particularmente en cómo o deseño do radiofármaco condiciona a súa biodistribución e, por conseguinte, a súa eficacia clínica.
Tema 6.- Radiomarcaxe de compostos (1 hora)
EPÍGRAFES: Fundamento e procedementos de radiomarcaxe. Ensaios de control. Radiomarcaxe con 99mTc. Radiomarcaxe con 99m. Radiofármacos tecneciados. Radiofármacos iodados. Radiofármacos de In. Radiofármacos de Ga.
RESUMO: Descríbense os fundamentos e procedementos de radiomarcaxe entre os que destacan a simple asociación, a síntese e a biosíntese, así como os correspondentes ensaios de control. Revísase someramente o fundamento da marcaxe con Tecnecio, Iodo, Indio e Galio e descríbense os factores que poden afectar á estabilidade dos compostos marcados
Tema 7.- Control de calidade de radiofármacos (1 hora)
EPÍGRAFES: Ensaios de control físico-químico e biolóxico. Pureza radionuclídica, radioquímica e química.
RESUMO: Descríbense os aspectos singulares da preparación de radiofármacos e os correspondentes ensaios de control físico-químico e biolóxico que se levan a cabo nas instalacións de produción de radiofármacos e na radiofarmacia.
Tema 8.- Detección e medida da radiación. Dosimetría e protección radiolóxica (1 hora)
EPÍGRAFES: Detectores de ionización gaseosa. Detectores de centelleo en fase sólida e en fase líquida. Dosimetría persoal e ambiental. Instalacións radiofarmacéuticas e servizos de protección radiolóxica. Vixilancia radiolóxica.
RESUMO: Preséntase o fundamento e modo de operación dos sistemas de medida da radiación tamén chamados detectores, contadores ou dosímetros. Establécese a diferenciación entre sistemas de medida ambientais, contadores experimentais e dosímetros persoais. Por último descríbense brevemente as funcións e características das instalacións radiofarmacéuticas e dos servizos de protección radiolóxica. Este tema será complementado cunha hora de seminario que se impartirá no servizo de protección radiolóxica da USC.
SECCIÓN 2: Imaxe molecular: uso clínico e investigación
Tema 9.- Introducción á imaxe molecular I (1 hora)
EPÍGRAFES: Concepto, bases biolóxicas, tipos e indicacións do moderno concepto da “imaxe molecular”. Diferencia entre exploracions morfolóxicas e moleculares. Modelos híbridos. Casos de aplicación clínica en oncoloxía.
RESUMO: Ensínase ao estudante a "imaxe molecular" moderna, destinada a resaltar os aspectos bioquímicos-moleculares e non os cambios morfolóxicos como ata agora. O seu uso clínico é unha realidade e representa un avance notable no diagnóstico e avaliación terapéutica, principalmente en oncoloxía.
Tema 10.- Imaxe molecular en neuroloxía (1 hora)
EPÍGRAFES: imaxe molecular PET e SPECT en neuroloxía. Estudos de neurodexeneración, neuroreceptores e novos radiofármacos para o diagnóstico precoz de enfermidades neurodexenerativas.
RESUMO: ensínase ao alumno os coñecementos básicos e clínicos dos estudos PET e cerebral SPECT. Explícanse en detalle as técnicas utilizadas na rutina clínica e as que se están incorporando nos últimos anos. A clase céntrase no progreso que se realiza no diagnóstico destas enfermidades con respecto ás técnicas de imaxe morfolóxica.
Tema 11.- Imaxe molecular no cancro (1,5 horas)
EPÍGRAFES: Novos enfoques en imaxes moleculares, equipos dedicados para o cancro de mama, estudos de imaxe de alta resolución e novos radiofármacos.
RESUMO: ensínase aos estudantes os últimos avances nos equipos de imaxe PET, en particular os novos equipos de imaxe PET dedicados ao cancro de mama, con especial atención aos estudos de alta resolución sobre a localización de tumores de mama e avaliación de heteroxeneidades tumorais.
Tema 12.- Gánglio centinela (1,5 horas)
EPÍGRAFES: bases da técnica dos ganglios centinela e outras técnicas destinadas a evidenciar tumores non palpables. Usos na rutina clínica actual.
RESUMO: Analízanse as bases biolóxicas, a historia, o concepto, as técnicas e as diferentes aplicacións da técnica dos ganglios centinela. Esta busca evidenciar o primeiro nódulo linfático na cadea de drenaxe linfática da zona onde se atopa un tumor, co propósito de que o seu estudo anatomopatolóxico permita obviar linfadenectomías innecesarias. Tamén se revisan outras técnicas destinadas a evidenciar un tumor de mama non palpable e a cirurxía moderna radioguiada.
Tema 13.- Terapias isotópicas (1 hora)
EPÍGRAFES: bases físicas das terapias con radioisótopos e principais terapias de uso clínico. Interese e impacto das terapias con radioisótopos na xestión de pacientes con cancro.
RESUMO: Analízanse os fundamentos e as aplicacións das terapias con radiofármacos. Igualmente, revisanse opcións modernas como a radioinmunoterapia e as microesferas marcadas con 90Y para o tratamento de metástases.
Tema 14.- Efectos biolóxicos da radiación ionizante (1 hora)
EPIGRAFES: implicacións clínicas dos efectos biolóxicos das radiacións ionizante s, con especial atención aos mecanismos de reparación de danos no ADN.
RESUMO: Analízanse os efectos físicos, químicos e biolóxicos das radiacións ionizantes, así como os mecanismos de reparación do dano no ADN. Do mesmo xeito, ponse o énfasis en subgrupos de poboacións máis sensibles ás radiacións ionizantes e que deben recibir atención especial.
SECCIÓN 3: Lexislación e aplicacións clínicas dos radiofármacos
Tema 15.- Lexislación en radiofarmacia (3 horas)
EPÍGRAFES: Regulamento sobre protección sanitaria contra radiacións ionizantes. Regulamento sobre instalacións nucleares e radiactivas.
RESUMO: Presentaranse as leis básicas e regulamentos sobre instalacións radiactivas existentes, prestando especial atención ao regulamento sobre protección sanitaria contra radiacións ionizantes. Discutiranse na clase os aspectos máis importantes de ditas leis e regulamentos e prantexaranse unha serie de preguntas que serán discutidas na clase.
Tema 16.- Aplicacións diagnósticas dos radiofármacos: función tiroidea (1 hora)
EPÍGRAFES: Fisioloxía do tiroides. Patoloxías tiroideas. Radiofármacos para o diagnóstico de trastornos tiroideos.
RESUMO: Farase unha introdución a nivel fisiolóxico sobre o tiroides. Explicarase a función tiroidea e os seus trastornos máis frecuentes. Explicaranse os radiofármacos máis frecuentemente utilizados para diagnosticar ditos trastornos e mostraranse exemplos de aplicacións diagnósticas.
Tema 17- Aplicacións diagnósticas dos radiofármacos: exploración pulmonar (1 hora)
EPÍGRAFES: Fisioloxía do sistema respiratorio. Patoloxías pulmonares máis frecuentes. Radiofármacos para o diagnóstico de trastornos pulmonares.
RESUMO: Farase unha introdución a nivel fisiolóxico sobre o sistema respiratorio, prestando especial atención aos pulmóns e o seu funcionamento. Explicaranse os trastornos pulmonares máis frecuentes e os radiofármacos utilizados para o seu diagnóstico (estudios de ventilación e perfusión). Mostraranse exemplos de aplicacións diagnósticas.
Tema 18.- Aplicacións diagnósticas dos radiofármacos: función renal (1 hora)
EPÍGRAFES: Fisioloxía do aparato urinario. Trastornos renais máis frecuentes. Radiofármacos para o diagnóstico de trastornos renais.
RESUMO: Farase unha introdución a nivel fisiolóxico sobre o sistema urinario, prestando especial atención aos riles e ao seu funcionamento. Explicaranse os trastornos renais máis frecuentes e os radiofármacos utilizados para o seu diagnóstico (estudios de imaxe e renogramas). Mostraranse exemplos de aplicacións diagnósticas.
Tema 19.- Aplicacións diagnósticas dos radiofármacos: exploración cerebral (1 hora)
EPÍGRAFES: Fisioloxía do sistema nervioso central: cerebro. Trastornos/patoloxías cerebrais máis frecuentes. Exemplos de Radiofármacos mais habituais utilizados para o diagnóstico de ditos trastornos.
RESUMO: Farase unha introdución a nivel fisiolóxico sobre o sistema nervioso central, focalizando o interese no cerebro. Explicaranse os trastornos/patoloxías cerebrais máis frecuentes que poden ser diagnosticados coa axuda de radiofármacos e qué tipo de radiofármacos se utilizan. Mostraranse exemplos de aplicacións diagnósticas.
Tema 20.- Aplicacións de diagnóstico de radiofármacos en cardioloxía e outras patoloxías (1 hora)
EPÍGRAFES: fisioloxía cardíaca. Trastornos e patoloxías cardíacas e circulación coronaria máis frecuentes. Radiofármacos para o diagnóstico de tales trastornos. Radiofármacos para o diagnóstico das condicións do sistema esquelético. Exemplos de radiofármacos para o diagnóstico oncolóxico e procesos inflamatorios.
RESUMO: farase unha introdución a nivel fisiolóxico do corazón e circulación a nivel cardíaco. Explicaranse as enfermidades / patoloxías cardíacas e de circulación cardíaca máis frecuentes que poden diagnosticarse coa axuda de radiofármacos e que tipo de radiofármacos se usan. Amosaranse exemplos de aplicacións de diagnóstico. Tamén se mostrarán exemplos de uso de radiofármacos para outras aplicacións de diagnóstico, como o sistema esquelético, infeccións e inflamacións ou oncoloxía.
Programa de seminarios:
SECCION 1: Conceptos básicos sobre radiactividade e radionucleidos. Obtención e control de calidade de radiofármacos
Seminario 1.- Análise crítica de aspectos prácticos relacionados coa radiactividade, os radionucleidos e os radiofármacos (0,5 horas)
Abordaranse aspectos prácticos discutiranse as respostas ás preguntas prantexadas nas leccións.
Seminario 2.-Deseño de radiofármacos (1 horas)
Os alumnos presentarán o deseño de diferentes tipos de radiofármacos a partir de fontes de información. Estas presentacións servirán como punto de debate dos aspectos condicionantes do devandito deseño, así como da súa produción e control de calidade.
Seminario 3.- Servizo de protección radiolóxica (0,5 horas)
Visitarase o servizo de protección radiolóxica, onde se insistirá na organización, funcións e procedementos de vixilancia radiolóxica.
SECCIÓN 2: Investigación e aplicacións preclínicas de radiofármacos
Seminario 4.- Teradiagnóstico e inmunoPET (1,5 horas)
Os artigos recentes explicarán as novas técnicas teranósticas na imaxe PET, radiomarcaxe de anticorpos e a aplicación na planificación do tratamento.
Seminario 5.- Imaxe molecular en investigación preclínica (1,5 horas)
Casos reais de microPET e estudos de imaxe microSPECT mostraranse en diferentes modelos animais de enfermidades humanas como cancro de mama, colite, ictus, Alzheimer, hemorraxia cerebral, isquemia periférica ...
Seminario 6.- Farmacocinética mediante imaxe PET (1 hora)
Explicaranse as ferramentas básicas necesarias para a realización de estudos de farmacocinética, mostraxe de radioactividade no sangue arterial mediante circulación extracorpórea (visualización de vídeo) e modelado por software PMOD.
SECCIÓN 3: Aplicacións clínicas dos radiofármacos
Seminarios 7-8.- Análise e crítica de artigos científicos (2 horas)
Entregaráselle aos alumnos un artigo científico recente que mostre a aplicación de radiofármacos para o diagnóstico dun caso clínico concreto (relacionado co explicado na clase).Os alumnos deberán ler o artigo e preparar un traballo en equipo sobre o mesmo que será presentado e discutido na clase.
Prácticas 1-3.- Servizo de Medicina Nuclear de CHUS (7 horas)
As prácticas incluirán visitas a diferentes partes dun servizo de medicina nuclear, onde se explicarán os procedementos básicos do traballo diario:
- Visita á cámara quente: búnker, activímetro, detectores, cámaras de fluxo laminar, etc.
- Análise das doses de radiofármacos a inxectar aos pacientes
- Libro de radiofarmacia
- Journal of Operations: Consello de seguridade nuclear
- Solicitude de radiofármacos
- Recollida de residuos: almacenamento e control
- Análise de cámaras gamma
- Ver escaneos realizados
- Instrumental para a ventilación pulmonar
- Sala de esforzo cardíaco
- PET e vexa exploracións PET
- Fusión de imaxes PET con resonancia magnética e TC
- Outros instrumentos: microSPECT e microPET
- Estudos con animais de experimentación
- Control de calidade
- Visita ao ciclotrón
Prácticas 4-5.- Unidade de imaxe molecular experimental (3 horas)
As prácticas incluirán unha visita á Unidade de Imaxe Molecular Experimental do CHUS, na que se explicarán os procedementos básicos do traballo diario na unidade:
- Visita á instalación de equipos microPET / TAC
- Visita á instalación de equipos de microSPECT
- Xestión de animais experimentais
- Inxección de radiofármacos nos animais
- Realización dun estudo de imaxe PET en animais de experimentación
- Mostra de casos de estudos en diferentes modelos anim ais
- Xestión de animais inxectados
- Visualización e análise de imaxes
Bibliografía Básica:
Son recomendables tres libros de texto básicos que son a referencia dos cursos de radiofarmacia que se imparten nas Facultades de Farmacia a nivel internacional:
- Fundamentals of Nuclear Pharmacy. Gopal B. Saha. 6ª Ed. Springer Publisher, 2010.
- Basic Sciences of Nuclear Medicine, Magdy M. Khalil Ed., Springer Publisher, 2011.
- Radiopharmaceuticals in Nuclear Pharmacy and Nuclear Medicine (Inglés) 3rd Edición. Richard J. Kowalsky, Steven W. Falen, 2011.
Bibliografía Complementaria:
Existe un manual en castelán que pode ser de uso cómodo e práctico para o alumno:
- Manual de Radiofarmacia, J. Mallol. Ed. Diaz de Santos. 2008.
Ademais, a bibliografía básica complementarase con artigos científicos relevantes que ilustrarán especialmente as clases teóricas e seminarios con maior orientación clínica.
Recoméndase en xeral a consulta guiada polo profesor a fontes electrónica en particular acceder de forma periódica a bases de datos e documentos esenciais que teñen que ver co mundo do medicamento e da enerxía nuclear:
Sitios Web:
- http://www.csn.es
- http://www.aemps.gob.es
- http://www.ema.europa.eu/ema
- http://www.fda.gov/
- http://www.who.int/es/
Competencias xerais:
- Valorar as repercusións da exposición do organismo ás radiacións
- Discernir entre os principais radiofármacos en canto á súa orixe, composición e utilidade clínica
- Dispoñer de criterio para medir as radiacións beta e as gamma, identificar radioisótopos e medir a súa actividade
- Comprender a estrutura e funcionamento do control de calidade de radiofármacos nun Servicio de Medicina Nuclear (CHUS)
- Comprender as especificidades da lexislación radiofarmacéutica.
Competencias específicas:
O alumno desenvolverá competencias específicas de interese fundamental para a súa especialización clínica como radiofarmacéutico.
Competencias transversais:
- Capacidade de integración e análise crítica de información bibliográfica recollida en artigos científicos e en recursos electrónicos.
- Capacidade de traballo en equipo, organización e liderado
- Capacidade de comunicación oral e escrita
Actividades formativas na aula coa presenza do profesor:
A) Clases expositivas en grupo grande (“CE” nas táboas horarias): Lección impartida polo profesor que pode ter formatos diferentes (teoría, problemas e/ou exemplos xerais, directrices xerais da materia…). O profesor pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos pero, en xeral, os estudantes non necesitan manexalos na clase. Estas clases seguirán os contidos propostos na Guía Docente da asignatura. A asistencia a estas clases non é obrigatoria pero sí recomendable.
B) Clases interactivas en grupo reducido (Seminarios, “S” nas táboas horarias): Clase teórico/práctica na que se propoñen e resolven aplicacións da teoría, problemas, exercicios, analízanse artigos científicos… O alumno participa activamente nestas clases de distintas formas: resolución de problemas e cuestións prantexadas polo profesor con suficiente antelación; intervención en debates suscitados e modulados polo profesor, elaboración de traballos baseados en revisións do coñecemento previo (artigos, páxinas web, etc). Cada alumno colaborará polo menos nun dos traballos de revisión. O profesor e os estudantes contan co apoio de medios audiovisuais e informáticos.
C) Clases prácticas de laboratorio: Inclúense aquí as clases que teñen lugar no servizo de Medicina Nuclear do CHUS. Nelas, o alumno consolida os coñecementos adquiridos nas clases de teoría e familiarízase co funcionamento e organización dun servizo de Medicina Nuclear. Para estas prácticas, o alumno disporá con antelación dun guión, que incluirá consideracións xerais sobre o traballo no laboratorio, así como o nome das prácticas e coñecementos prácticos que se pretenden impartir. O alumno deberá acudir a cada sesión de prácticas unha vez revisado convintemente o contido deste manual. O alumno deberá recoller nun caderno de prácticas os resultados e coñecementos adquiridos. O profesor avaliará a participación do alumno en prácticas a través de cuestións prantexadas no transcurso das mesmas ea través dos cadernos de prácticas.
E) Titorías de pizarra en grupo moi reducido ("T" nas táboas horarias): Titorías programadas polo profesor. En xeral, suporán por cada estudante unhas 2 horas. Centraranse principalmente en aclarar dúbidas sobre teoría ou prácticas ou outras tarefas propostas, que tamén poden ser abordadas por correo electrónico ou aula virtual.
Como consecuencia da crise sanitaria provocada pola COVID-19 e as directrices da USC para o curso académico 2020-2021, establécense os seguintes escenarios de metodoloxía docente en función da situación epidemiolóxica actual:
A) Actividades expositivas.
Escenario 1 covid-19:
Clases presenciais nas horas previstas no calendario docente impartido polo profesor nas que se expoñen os contidos teóricos fundamentais da materia, seguindo o horario das horas de máster, segundo o horario lectivo anteriormente definido, favorecendo a participación do estudante en forma de preguntas, opinións, resolución de preguntas ... O profesor pode contar co apoio de medios audiovisuais e informáticos.
Escenario 2 covid-19:
O mesmo que no escenario 1, agás que a docencia será telemática mediante a plataforma Teams (sincrónica).
Escenario 3 covid-19:
O mesmo que no escenario 1, agás que o ensino será telemático (sincrónico usando a plataforma Teams / asíncrono mediante clases gravadas e outras contribucións).
Independentemente do escenario, cando o estudante realice un traballo autónomo, farase un seguimento.
B) Seminarios.
Escenario 1 covid-19:
Actividades presenciais interactivas nos momentos establecidos no calendario da facultade, en pequeno grupo, no que se propoñen e resolven as aplicacións da teoría como se indica ao comezo desta sección.
Escenario 2 covid-19:
O mesmo que no escenario 1. No caso de que non se cumpra a normativa sanitaria dispoñible, o ensino pode ser parcialmente telemático (sincrónico usando a plataforma Teams / asíncrono usando clases gravadas e outras contribucións) para completar a programación planificada. As entregas de traballos serían telemáticas.
Escenario 3 covid-19:
O mesmo que no escenario 1, agás que a docencia será telemática (sincrónicamente usando Teams / plataforma asíncrona a través do Campus virtual)
Independentemente do escenario, cando un alumno realice un traballo autónomo, controlarase, con horarios de entrega, listas de participación, etc.
c) Prácticas
Escenario I:
Prácticas 1-3.- Servizo de Medicina Nuclear CHUS (7 horas)
As prácticas incluirán unha visita a diferentes partes do servizo de medicina nuclear, no que se explicarán os procedementos básicos do traballo diario:
- Visita á cámara quente: búnker, activímetro, detectores, cámaras de fluxo laminar, etc.
- Análise das doses radiofarmacéuticas que se inxectarán a pacientes
- Libro de radiofarmacia
- Revista de operacións: Consello de seguridade nuclear
- Solicitude de radiofármacos
- Recollida de residuos: almacenamento e control
- Análise de cámaras gamma
- Ver exploracións que se realizan
- Instrumentos para ventilación pulmonar
- Sala de esforzos cardíacos
- PET e ver scans PET
- Fusión de imaxes PET con resonancia magnética e TC
- Outros instrumentos: microSPECT e microPET
- Estudos con animais experimentais
- QA
- Visita ao ciclotrón
Prácticas 4-5.- Unidade de imaxe molecular experimental (3 horas)
As prácticas incluirán unha visita á unidade experimental de imaxe molecular do CHUS, na que se explicarán os procedementos básicos do traballo diario na unidade:
- Visita á instalación de equipos microPET / TAC
- Visita á instalación do equipo microSPECT
- Manexo de animais experimentais
- Inxección de radiofármacos en animais
- Realización dun estudo de imaxe PET en animais experimentais
- Exemplos de estudos en diferentes modelos animais
- Manexo de animais inxectados
- Visualización e análise de imaxes
Programa de clases prácticas (Escenario II):
As cinco prácticas programadas no Servizo de Medicina CHUS e na Unidade de Imaxe Molecular Experimental realizaranse en grupos máis pequenos, considerando que o número de estudantes non supera o máximo permitido polas autoridades competentes nese momento. No caso de que o número máximo de persoas autorizadas por grupo sexa tan pequeno que non permita realizar as prácticas sen un aumento excesivo da carga docente, seleccionaranse aquelas prácticas que se consideren esenciais para que poidan ser ensinadas de xeito persoal. O resto de prácticas realizaranse mediante a visualización de vídeos cunha explicación práctica dos procedementos que se realizan no noso hospital.
Programa de clases prácticas (Escenario III):
As cinco prácticas programadas no Servizo de Medicina CHUS e na Unidade de Imaxe Molecular Experimental serán impartidas a través de vídeos cunha explicación práctica dos procedementos realizados no noso hospital. Celebrarase unha sesión de Teams para cada grupo de prácticas, coa idea de debater e comentar os procedementos prácticos explicados nos vídeos.
Sistema de avaliación
Indicacións sobre a avaliación:
A asistencia á docencia interactiva é obrigatoria.
O modo de puntuación da participación do alumno en cada modalidade de avaliación será:
Exame:
O exame consistirá nunha proba escrita na que se incluirán preguntas tipo test, así como tamén o desenvolvemento de contido e problemas.
A puntuación obtida no exame representa o 70% da puntuación final. Dita puntuación distribúese nas diferentes partes da materia do seguinte xeito: Sección 1 (35%), Seccións 2 + 3 (65%). O estudante debe acadar un mínimo de 4 sobre 10 en cada unha das dúas partes (sección 1, seccións 2 + 3) para proceder á media aritmética.
Seminarios:
A puntuación asignada pola participación nos seminarios supón o 20% da puntuación final. Esta puntuación distribúese entre as diferentes partes da materia do seguinte xeito: 30% (Sección 1) + 70% (Seccións 2 + 3). A avaliación, se é positiva, manterase durante o curso académico seguinte.
Prácticas:
A puntuación asignada pola participación nas prácticas representa o 10% da puntuación final.
A puntuación asignada responderá á participación do alumno de forma espontánea, a través da realización de traballos ou probas. A avaliación, no caso de resultar positiva, manterase en convocatorias sucesivas, é dicir, a avaliación das prácticas non caduca.
A avaliación das competencias adquiridas na asignatura será realizada a través das seguintes vías:
1. No exame: Valoraranse as seguintes competencias xerais: i) Valorar as repercusións da exposición do organismo á radiación; ii) distinguir entre os principais radiofármacos en canto á súa orixe, composición e utilidade clínica; ter criterios para medir as radiacións beta e gamma, identificar radioisótopos e medir a súa actividade; Comprender as principais aplicacións clínicas das técnicas de imaxe molecular con radiofármacos; iii) comprender as especificidades da lexislación radiofarmacéutica.
2. Nas prácticas de laboratorio: Valoraranse as seguintes competencias xerais: Comprender a estructura e funcionamento do control de calidade dos radiofármacos nun Servizo de Medicina Nuclear (CHUS).
3. Nas clases interactivas: Valoraranse as seguintes competencias transversais: i) capacidade de integración e análise crítica da información bibliográfica recollida en artigos científicos e en recursos electrónicos; ii) capacidade de traballo en equipo, organización e liderazgo; iii) capacidade de comunicación oral e escrita. A asistencia ás clases interactivas é obligatoria.
A avaliación da materia levarase a cabo tendo en conta os seguintes aspectos:
1º.- O NIVEL DO COÑECEMENTO TEÓRICO
Escenario 1 covid-19:
Este aspecto avaliarase tendo en conta a cualificación dun único exame escrito por convocatoria. Representará o 70% da nota final (pódense obter ata 7 puntos). Esta puntuación distribúese entre as distintas partes da materia do seguinte xeito: Sección 1 (35%), Seccións 2 + 3 (65%). O alumno deberá acadar un mínimo de 4 de cada 10 en cada unha das dúas partes (Sección 1; Seccións 2 + 3) para proceder á media aritmética.
Nas convocatorias de xaneiro e xuño / xullo, esta proba consistirá en preguntas tipo test con 4 opcións de resposta, 1 só válida e con cada resposta incorrecta unha penalización do 50% do valor da pregunta.
Escenario 2 covid-19:
Igual que no escenario 1, agás que o exame pódese facer de xeito electrónico a través do campus virtual da USC (usa a plataforma Moodle) no caso de que a normativa así o regulase ou oralmente a través de Teams.
Escenario 3 covid-19:
O mesmo que no escenario 1, agás que o exame se fará de xeito electrónico a través do campus virtual da USC (usa a plataforma Moodle) ou oralmente a través de Teams.
2º.- AVALIACIÓN DAS HORAS INTERACTIVAS DE SEMINARIO
Antes da data establecida para o seminario, o profesor subministrará o material bibliográfico e as instrucións necesarias para que os estudantes poidan preparar o seminario adecuadamente e se poida levar a cabo dun xeito proveitoso.
A avaliación dos seminarios terá en conta:
a) actitude e participación en actividades programadas;
b) a resolución razoada individual de preguntas, a realización e presentación de traballos na aula ou por medios electrónicos, etc.
Escenario 1 covid-19:
A puntuación obtida nesta sección será o 20% da nota final para a materia (pódense conseguir ata 2 puntos). A nota obtida gardarase para os alumnos que así o desexen durante o curso académico seguinte.
Escenario 2 covid-19:
O mesmo que no escenario 1. No caso de que a normativa sanitaria vixente impida parcialmente a actividade presencial, a avaliación dos seminarios pode realizarse en parte telematicamente utilizando o campus virtual da USC (usa a plataforma Moodle).
Escenario 3 covid-19:
O mesmo que no escenario 1, agás que a avaliación dos seminarios realizarase de forma electrónica empregando o campus virtual da USC (usa a plataforma Moodle).
3ª.- AVALIACIÓN DE HORAS DE PRÁCTICAS INTERACTIVAS
É unha condición esencial para aprobar o tema, levar a cabo as actividades propostas e superar as prácticas. Este requisito non se aplica só á convocatoria de xaneiro, senón que se estende á convocatoria de xuño / xullo. A puntuación asignada para a participación nas prácticas representa o 10% da nota final e manterase para os estudantes que o desexen durante o curso académico seguinte.
Escenario 1 covid-19:
A superación das horas prácticas acreditarase mediante a participación do alumno de forma espontánea, mediante a realización de traballos ou probas.
Escenario 2 covid-19:
A avaliación realizarase segundo o previsto na guía docente, baseándose na asistencia e participación activa do alumnado no desenvolvemento das prácticas.
Escenario 3 covid-19:
A avaliación realizarase a partir dun traballo individual consistente na descrición crítica dun procedemento de imaxe na rutina clínica e / ou nun procedemento de investigación. O traballo debe conter os elementos esenciais da práctica hospitalaria, relacionados coa protección radiolóxica do paciente e dos traballadores e a calidade diagnóstica, e elementos básicos da investigación preclínica, manexo de animais experimentais con substancias radioactivas e comités de ética.
4º. CUALIFICACIÓN FINAL
Para superar a materia, os alumnos deberán acadar polo menos 5,0 puntos engadindo os puntos obtidos na proba de coñecemento teórico, na avaliación dos seminarios e na avaliación das prácticas; en calquera caso, para superar a materia, os alumnos deberán acadar polo menos 3 puntos no exame de coñecemento teórico e ter participado nas actividades e superar as prácticas.
No caso de que un alumno non cumpra ningún dos requisitos indicados anteriormente (como non ter participado nas actividades propostas ou superar as prácticas ou non acadar o mínimo esixido no exame teórico), terá unha nota final de suspenso na materia, con unha nota numérica que será unha función dos puntos acumulados nos distintos apartados avaliados, pero que, como máximo, será de 4,9 puntos sobre un total de 10.
En caso de realización fraudulenta de exercicios ou probas, aplicarase o disposto na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións".
TRABALLO PRESENTIAL NA AULA:
Clases expositivas en grupo 23 horas
Clases interactivas en grupo reducido 8 h
Titorías nun grupo moi pequeno 2 h
Prácticas de laboratorio 10 h
Exames 2 h
Total horas de traballo presencial na aula ou no laboratorio: 45 (4,5 ECTS)
TRABALLO PERSOAL DO ALUMNO:
Persoa ou grupo de auto-estudo 50 h
Resolución de exercicios ou outros traballos 15 h
Orientación e resolución de dúbidas 2 h
Revisión do exame 0,5 h
Total horas de traballo persoal do alumno 67,5 (4,5 ECTS)
A asistencia a clases expositivas e a participación activa nas clases interactivas considérase moi importante para un correcto aprendizaxe da materia.
Plan de continxencia. O programa inclúe as adecuadas adaptacións da metodoloxía de ensino e do sistema de avaliación previsto para os escenarios 2 e 3 en relación coa COVID-19.
Maria Josefa Alonso Fernandez
- Departamento
- Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Área
- Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Teléfono
- 881815454
- Correo electrónico
- mariaj.alonso [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Álvaro Ruibal Morell
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Radioloxía e Medicina Física
- Correo electrónico
- alvaro.ruibal [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Alvaro Goyanes Goyanes
- Departamento
- Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Área
- Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Correo electrónico
- alvaro.goyanes.goyanes [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Interino/a substitución redución docencia
Angel Garcia Alonso
Coordinador/a- Departamento
- Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía Farmacéutica
- Área
- Farmacoloxía
- Teléfono
- 881815429
- Correo electrónico
- angel.garcia [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Pablo Aguiar Fernández
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Radioloxía e Medicina Física
- Correo electrónico
- pablo.aguiar [at] usc.es
- Categoría
- Investigador/a: Ramón y Cajal