Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
Áreas: Química Analítica
Centro Facultade de Farmacia
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable | 1ro curso (Si)
Esta materia é clave no módulo de Química xa que proporciona ao alumno os coñecementos básicos acerca da natureza das reaccións en disolución, así como os principios fundamentais e procedementos para a determinación analítica de compostos. Así mesmo, os coñecementos aplícanse no laboratorio á análise de auga, alimentos, productos de interese sanitario e ambiental. Ademais, está relacionada coas outras materias do módulo de Química e é elemental para alcanzar as competencias dalgunhas materias dos módulos de Medicamento e Farmacoloxía, Farmacia e Tecnoloxía e Bioloxía.
TEMA 1.- INTRODUCIÓN Ás TÉCNICAS ANALÍTICAS.Obxectivo, finalidade, metodoloxía e clasificación das Técnicas Analíticas. Importancia das etapas do proceso analítico. Cálculos básicos: concentracións e estequiometría das reaccións en disolución.
TEMA 2.- MOSTRAXE E XESTIÓN DE MOSTRAS.Introdución. Terminoloxía relacionada coa toma de mostra. Plan de mostraxe. Erros na mostraxe. Conservación da mostra. Preparación da mostra: Disolución e técnicas de extracción e preconcentración para a análise de auga, alimentos, produtos de interese sanitario e ambiental.
TEMA 3.- TRATAMENTO ANALÍTICO DOS EQUILIBRIOS EN DISOLUCIÓN I. ANÁLISE VOLUMÉTRICO. Xeneralidades: Características das reaccións utilizadas en volumetrías. Procedementos de valoración. Volumetrías acedo base: Curvas de valoración, indicadores acedo-base. Volumetrías de formación de complexos: curvas de valoración, indicadores metalocrómicos Aplicacións.
TEMA 4.- TRATAMENTO ANALÍTICO DOS EQUILIBRIOS EN DISOLUCIÓN II.Volumetrías de Precipitación: curvas de valoración, sistemas sindicadores punto final. Volumetrías redox: curvas de valoración, indicadores redox. Reactivos oxidantes e reductores. Aplicacións dos métodos volumétricos. Determinacións gravimétricas.
TEMA 5.- CARACTERÍSTICAS BÁSICAS DA INFORMACIÓN ANALÍTICA CUALITATIVA. Introdución. Resposta binaria. Erros: falsos positivos e negativos. Análise cualitativa clásico: reactivos e procesos sistemáticos. Introdución á análise cualitativa instrumental.
TEMA 6.- AVALIACIÓN DE RESULTADOS ANALÍTICOS.Introdución. Erros analíticos: aleatorios e sistemáticos. Exactitude e precisión. Intervalo de confianza. Test de comparación de resultados. Detección de erros anómalos: test Q de Dixon. Expresión de resultados analíticos.
TEMA 7.- SELECCIÓN E VALIDACIÓN DO MÉTODO DE ANÁLISE.Introdución. Selección do método de análise. Patróns e calibración en Técnicas Analíticas. Validación de métodos: concepto e tipos. Parámetros de calidade: Propiedades analíticas supremas, básicas e complementarias.
Programa de clases prácticas:
Práctica 1. Análise cualitativa
-Estudo de reaccións en disolución acuosa. Diversos aspectos do equilibrio químico.
-Identificación de NH4+ e dos anions NO2- e NO3- en augas.
Práctica 2. Valoracións Acedo-Base en Disolución Acuosa.
A) Valoración de acedo clorhídrico con carbonato sódico
B) Determinación do contido en Na2CO3 e NaHCO3 dunha mestura.
Práctica 3. Valoracións Redox.
A) Normalización dunha disolución de permanganato potásico con ácido oxálico.
B) Valoración de auga osixenada con permanganato potásico.
Práctica 4. Aplicación dunha Valoración iodométrica
A) Valoración dunha disolución de tiosulfato sódico
B) Determinación do contido en hipoclorito e cloro activo nunha mostra de lexía
Práctica 5. Desenvolvemento dun Proceso analítico.
-Determinación de Ferro nun Complexo Vitamínico.
Bibliografía Básica
1.- D. C. HARRIS. "Análisis Químico Cuantitativo" 3ª Ed. Ed. Reverté S.A. Barcelona (2007) ebook (Reverté, 2016).
2. D.A. SKOOG, D.M. WEST, F.J. HOLLER, S.R. CROUCH "Fundamentos de Química Analítica". 9ª Ed. Cengage Learning Mexico D,F. (2015).
BIbliografía Complementaria
1.-M. VALCARCEL. "Principios de Química Analítica". Springer, Barcelona (1999).
2.- D. HARVEY. “Química Analítica Moderna”. Mc Graw Hill. Madrid (2002). "Modern Analytical Chemistry”. Mc Graw-Hill. New York (2000).
3.- M. SILVA y J. BARBOSA. “Equilibrios iónicos y sus aplicaciones analíticas “. Ed Síntesis. Madrid (2002).
4.- C. CÁMARA, P. FERNÁNDEZ, A. MARATÍN-ESTEBAN, C. PÉREZ-CONDE y M. VIDAL. Toma y tratamiento de muestras . Ed Síntesis. Madrid (2002).
5.- MILLER, J.C. MILLER, J.N. “Estadística y Quimiometría para Química Analítica”. 2ª Prentice Hall. Madrid (2002)
6.- ÁVILA ROSÓN, J.C., FERNÁNDEZ GUTIERREZ, A., ALONSO HERNÁNDEZ, E.J., FERNÁNDEZ SÁNCHEZ, J.F. "Equilibrios químicos en disolución: Aplicaciones". Ed. Universidad de Granada. Granada (2005).
7.- R. COMPAÑÓ BELTRÁN Y A. RIOS CASTRO. “Garantía de calidad en los laboratorios analíticos”. Ed Síntesis. Madrid (2002)
Bibliografía Complementaria (Ejercicios)
1.- P. YÁÑEZ-SEDEÑO ORIVE; J.M. PINGARRÓN CARRAZÓN; F.J. DE VILLENA RUEDA.- “Problemas resueltos de química Analítica”. Ed Síntesis. Madrid (2003).
2.-T. P. HADJIIOANNOU, G. D. CHRISTIAN, M.A.KOUPPARIS y P.E. MACHERAS. “Quantitative Calculations in Pharmaceutical Practice and Research” Ed. VCH, New York (1993)
3.- J. Guiteras, R. Rubio, G. Fonrodona “Curso experimental en Química Analítica” Ed. Síntesis. Madrid (2003).
Competencias xerais.
Identificar, deseñar, obter, analizar, controlar e producir fármacos e medicamentos, así como outros productos e materias primas de interese sanitario de uso humano ou veterinario.
Saber aplicar o método científico e adquirir habilidades no manexo da lexislación, fontes de información, bibliografía, elaboración de protocolos e demais aspectos que se consideran necesarios para o deseño e avaliación crítica de ensaios preclínicos e clínicos.
Deseñar, aplicar e avaliar reactivos, métodos e técnicas analíticas clínicas, coñecendo os fundamentos básicos das análises clínicas e as características e contidos dos dictames de diagnóstico de laboratorio.
Avaliar os efectos toxicolóxicos de sustancias e deseñar e aplicar as probas e análises correspondentes.
Desenvolver análise hixiénico-sanitarios, especialmente os relacionados cos alimentos e medioambientais.
Desenvolver habilidades de comunicación e información, tanto oral como escrita, para tratar con pacientes e usuarios do centro onde desempeñe a súa actividade profesional.
Promover as capacidades de traballo e colaboración en equipos multidisciplinares e as relacionadas con outros profesionais sanitarios.
Recoñecer as propias limitacións e a necesidade de manter e actualizar a competencia profesional, prestando especial importancia ao autoaprendizaxe de novos coñecementos baseándose na evidencia científica dispoñible.
Competencias específicas.
Q02. Seleccionar as técnicas e procedementos apropiados no deseño, aplicación e avaliación de reactivos, métodos e técnicas analíticas.
Q03. Levar a cabo procesos de laboratorio estándar incluíndo o uso de equipos científicos de sínteses e análises, instrumentación apropiada incluída.
Q04. Estimar os riscos asociados á utilización de sustancias químicas e procesos de laboratorio.
Q06. Coñecer e comprender as características das reaccións en disolución, os diferentes estados da materia e os principios da termodinámica e a súa aplicación ás ciencias farmacéuticas.
Q09. Coñecer a orixe, natureza, deseño, obtención, análise e control de medicamentos e productos sanitarios
Q10. Coñecer os principios e procedementos para a determinación analítica de compostos: técnicas analíticas aplicadas á análise de auga, alimentos e medio ambiente.
Competencias transversais.
CI03 Coñecementos xerais básicos.
CS01 Capacidade de aplicar os coñecementos na práctica.
Séguense as DIRECTRICES PARA Ou DESENVOLVEMENTO DUNHA
DOCENCIA PRESENCIAL SEGURA CURSO 2020-2021 da Universidade de Santiago de Compostela (acordo de Consello de Goberno do 19 de xuño de 2020).
Escenario 1: normalidade adaptada.
A) Clases expositivas en grupo grande (“CE” nas táboas horarias): Explicación dos fundamentos teóricos de cada tema complementándose con exemplos xerais e resolución de exercicios relacionados coas técnicas analíticas aplicadas á análise de auga, alimentos e medio ambiente. Estas clases levarán a cabo de forma presencial e os alumnos dispoñerán de material adicional na plataforma virtual da USC (Aula Virtual).
B) Clases interactivas en grupo reducido (Seminarios, “ S” nas táboas horarias) presenciais: A Profesora proporcionará ao alumno, periodicamente e con suficiente antelación, boletíns de exercicios e casos prácticos. A profesora resolverá dúbidas de exercicios e debaterá cos alumnos de maneira presencial. Requírese a participación dos alumnos, xa que as entregas dos exercicios propostos forman parte da avaliación continua. Durante o semestre exporanse a realización dun traballo en grupo reducido e expoñeranse na aula.
C) Clases prácticas interactivas de laboratorio presenciais: Inclúense aquí as clases que teñen lugar nun laboratorio de prácticas. Nelas o alumno adquire as habilidades propias do traballo nun laboratorio e consolida os coñecementos adquiridos nas clases expositivas. O alumno realizará distintos experimentos nos que se familiarizará coa aplicación experimental dos conceptos e metodoloxías analíticas explicados. O traballo persoal do alumno nesta actividade é moito máis reducido. Como apoio á docencia práctica, o alumno dispoñerá dun manual de prácticas de laboratorio, que incluirá consideracións xerais sobre o traballo no laboratorio, así como un guión de cada unha das prácticas para realizar, que constará dunha breve presentación dos fundamentos, a metodoloxía para seguir e a indicación dos cálculos para realizar e resultados a presentar. O alumno deberá a acudir a cada sesión de prácticas lendo atentamente o contido deste manual. Tras unha explicación do profesor, o alumno realizará individualmente, ou en grupos reducidos, as experiencias e cálculos necesarios para a consecución dos obxectivos da práctica, recollendo no diario de laboratorio o desenvolvemento da práctica e os cálculos e resultados que procedan, presentando os resultados, que serán avaliados.
A admisión e permanencia do alumnado matriculado no laboratorio de prácticas require que coñezan a información e cumpran as Normas xerais de seguridade nos laboratorios de prácticas, dispoñible na web da Facultade de Farmacia.
O alumno non será avaliado se non realiza e aproba as prácticas de laboratorio.
Os alumnos repetidores, que non realizasen prácticas no laboratorio no curso 2019-20, deberán de realizar as prácticas no curso 2020-21.
D) Titorías en grupo moi reducido (“ T” nas táboas horarias): Titorías programadas, que supoñerán para cada alumno 2 horas por cuadrimestre de maneira presencial. A profesora orientará o alumno tanto en propostas de carácter global como en cuestións concretas relacionas cos contidos da materia. Propóñense actividades como a supervisión de traballos dirixidos, aclaración de dúbidas sobre teoría ou as prácticas, problemas, exercicios, lecturas ou outras tarefas propostas. Tamén se contempla a presentación, exposición, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos, a través de foros grupais da aula Virtual ou de reunións a través da plataforma Teams.
As entregas, no escenario 1 serán presenciais e/ou telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Escenario 2: distanciamento.
A) Clases expositivas en grupo grande (“CE” nas táboas horarias): Explicación dos fundamentos teóricos de cada tema complementándose con exemplos xerais e resolución de exercicios relacionados coas técnicas analíticas aplicadas á análise de auga, alimentos e medio ambiente. Estas clases levarán a cabo de maneira telemática, respectando os horarios programados polo centro, con recursos didácticos básicos e novas tecnoloxías da información e comunicación: presentacións mediante sesións de videollamada a través da ferramenta Teams ou con diapositivas de power point e audios explicativos adicionais, foros grupais de consulta, entrega de tarefas, etc. a través da aula Virtual da USC.
B) Clases interactivas en grupo reducido (Seminarios, “ S” nas táboas horarias) presenciais: A Profesora proporcionará ao alumno, periodicamente e con suficiente antelación, boletíns de exercicios e casos prácticos. A profesora resolverá dúbidas de exercicios e debaterá cos alumnos de maneira presencial. Requírese a participación dos alumnos, xa que as entregas dos exercicios propostos forman parte da avaliación continua. Durante o semestre exporanse a realización dun traballo en grupo reducido e expoñeranse na aula.
C) Clases prácticas interactivas de laboratorio presenciais: Inclúense aquí as clases que teñen lugar nun laboratorio de prácticas. Nelas o alumno adquire as habilidades propias do traballo nun laboratorio e consolida os coñecementos adquiridos nas clases expositivas. O alumno realizará distintos experimentos nos que se familiarizará coa aplicación experimental dos conceptos e metodoloxías analíticas explicados. O traballo persoal do alumno nesta actividade é moito máis reducido. Como apoio á docencia práctica, o alumno dispoñerá dun manual de prácticas de laboratorio, que incluirá consideracións xerais sobre o traballo no laboratorio, así como un guión de cada unha das prácticas para realizar, que constará dunha breve presentación dos fundamentos, a metodoloxía para seguir e a indicación dos cálculos para realizar e resultados a presentar. O alumno deberá a acudir a cada sesión de prácticas lendo atentamente o contido deste manual. Tras unha explicación do profesor, o alumno realizará individualmente, ou en grupos reducidos, as experiencias e cálculos necesarios para a consecución dos obxectivos da práctica, recollendo no diario de laboratorio o desenvolvemento da práctica e os cálculos e resultados que procedan, presentando os resultados, que serán avaliados.
O alumno non será avaliado se non realiza e aproba as prácticas de laboratorio.
Os alumnos repetidores, que non realizasen prácticas no laboratorio no curso 2019-20, deberán de realizar as prácticas no curso 2020-21.
D) Titorías en grupo moi reducido (“ T” nas táboas horarias): Titorías programadas, que supoñerán para cada alumno 2 horas por cuadrimestre, preferiblemente de maneira virtual. levarán a cabo, respectando os horarios. A profesora orientará o alumno tanto en propostas de carácter global como en cuestións concretas relacionas cos contidos da materia. Propóñense actividades como a supervisión de traballos dirixidos, aclaración de dúbidas sobre teoría ou as prácticas, problemas, exercicios, lecturas ou outras tarefas propostas; así como a presentación, exposición, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos a través de foros grupais da aula Virtual ou de sesións a través da plataforma Teams.
As entregas, no escenario 2 serán presenciais e/ou telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Escenario 3: peche das instalacións.
A) Clases expositivas en grupo grande (“CE” nas táboas horarias): Explicación dos fundamentos teóricos de cada tema complementándose con exemplos xerais e resolución de exercicios relacionados coas técnicas analíticas aplicadas á análise de auga, alimentos e medio ambiente. Estas clases levarán a cabo de maneira telemática, respectando os horarios, con recursos didácticos básicos e novas tecnoloxías da información e comunicación: presentacións mediante a plataforma Teams ou con diapositivas de power point audios exp licativos adicionais, foros grupais de consulta, entrega de tarefas, etc. a través da aula Virtual da USC.
B) Clases interactivas en grupo reducido (Seminarios, “ S” nas táboas horarias): levarán a cabo telemáticamente, respectando os horarios. A profesora resolverá dúbidas de exercicios a través de foros grupais e/ou sesións de Teams, e o estudante terá que resolver, presentar e discutir exercicios análogos nun prazo razoable, a través de aplicacións habilitadas na aula Virtual ou mediante outras TICs da USC. Requírese a participación dos alumnos, xa que as entregas dos exercicios propostos forman parte da avaliación continua. Durante o semestre exporanse a realización dun traballo en grupo reducido e poderase expoñer en sesión grupal de Teams.
C) Clases prácticas interactivas de laboratorio: #Ante a imposibilidade de realizar de maneira presencial as clases prácticas de laboratorio, proponse unha actividade alternativa que será considerada dentro da avaliación continua. Nesta actividade o alumno consolida os coñecementos adquiridos nas clases expositivas, familiarizándose coa aplicación práctica dos conceptos e metodoloxías analíticas explicados. Os alumnos dispoñerán na aula Virtual dun manual de prácticas de laboratorio, que incluirá consideracións xerais, así como un guión de cada unha das prácticas, que constará dunha breve presentación dos fundamentos, a metodoloxía para seguir e a indicación dos cálculos para realizar e resultados a presentar. Tras a lectura atenta do contido deste manual, os alumnos serán convocados a sesións de videollamada, a través de Teams. O profesor fará unha exposición explicativa e/ou presentación de vídeos, de cada unha das prácticas facilitando a intervención dos alumnos para comentar e aclarar dúbidas. O alumno elaborará individualmente un informe contestando cuestións relacionadas con cada práctica e os cálculos necesarios para a consecución dos obxectivos desta, utilizando os datos simulados e presentando os resultados. Este informe será entregado a través da aula Virtual.
Os alumnos repetidores, que non superasen as prácticas de laboratorio no curso 2019-20, deberán realizar a actividade de prácticas no curso 2020-21.
D) Titorías en grupo moi reducido (“ T” nas táboas horarias): Titorías programadas, que supoñerán para cada alumno 2 horas por cuadrimestre, de maneira virtual. A profesora orientará o alumno tanto en propostas de carácter global como en cuestións concretas relacionas cos contidos da materia. levarán a cabo, respectando os horarios, pero ampliando os prazos de consulta e comentarios de dúbidas. Propóñense actividades como a supervisión de traballos dirixidos, aclaración de dúbidas sobre teoría ou as prácticas, problemas, exercicios, lecturas ou outras tarefas propostas; así como a presentación, exposición, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos a través de foros grupais da aula Virtual ou de sesións a través da plataforma Teams.
As entregas, no escenario 3 serán telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Escenario 1: normalidade adaptada.
1. O alumno non poderá superar a materia se non realiza e aproba as prácticas de laboratorio.
2. A avaliación consistirá en:
- O exame escrito que se realizará ao final do cuadrimestre e de maneira presencial. Constará dun conxunto de cuestións teórico-prácticas e de varios exercicios numéricos que abarquen os diferentes contidos da materia asimilados coas competencias (xerais e específicas) e habilidades, representando o 70 % da avaliación global.
- A realización e superación da avaliación das clases interactivas de laboratorio (15 horas) será imprescindible para superar a materia. A nota de prácticas é o 15 % da nota global da materia. As prácticas avaliaranse sobre a base do seguintes tres ítems, cada un dos cales representa o 5 % da avaliación global: asistencia e realización das prácticas, presentación de resultados (vía caderno de prácticas ou medio similar) e exame de prácticas. Devandito exame constará de preguntas relacionadas coas prácticas realizadas.
- Avaliarase o interese e a participación nas clases expositivas e interactivas de seminario e titorías e a realización de exercicios propostos polo Profesor durante o semestre e ademais, avaliarase a realización e presentación dun traballo, a capacidade de expresión oral e escrita e o debate profesor / alumno, representando o 15 % da avaliación global.
3. Na segunda oportunidade mantéñense os mesmos criterios de avaliación, descritos nos apartados 1 e 2, que na primeira oportunidade.
As entregas, no escenario 1 serán presenciais e/ou telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificaciones.
Escenario 2: distanciamento.
1. O alumno non poderá superar a materia se non realiza e aproba as prácticas de laboratorio.
2. A avaliación consistirá en:
- O exame escrito que se realizará ao final do cuadrimestre e de maneira presencial ou, de non ser posible, de maneira telemática. Constará dun conxunto de cuestións teórico-prácticas e de exercicios numéricos que abarquen os diferentes contidos da materia asimilados coas competencias (xerais e específicas) e habilidades, representando o 70 % da avaliación global.
- As medidas de distanciamento impostas poderán supoñer que sexa necesario reducir o tamaño dos grupos de prácticas e con isto o número de horas presenciais que terán que complementarse con actividades non presenciais como as explicacións e elaboración de cálculos que se realizarían mediante sesións de Teams. A realización e superación da avaliación das clases interactivas de laboratorio (horas presenciais e telemáticas) será imprescindible para superar a materia. A nota de prácticas é o 15 % da nota global da materia. As prácticas avaliaranse sobre a base do seguintes tres ítems, cada un dos cales representa o 5 % da avaliación global: asistencia e realización das prácticas, presentación de resultados (vía informe de prácticas) e exame de prácticas. Devandito exame constará de preguntas relacionadas coas prácticas realizadas.
- Avaliarase o interese e a participación nas clases expositivas e interactivas de seminario e titorías e a realización de exercicios propostos polo Profesor durante o semestre e ademais, avaliarase a realización e presentación dun traballo, a capacidade de expresión oral e escrita e o debate profesor / alumno, representando o 15 % da avaliación global.
3. Na segunda oportunidade mantéñense os mesmos criterios de avaliación, descritos nos apartados 1 e 2, que na primeira oportunidade.
As entregas, no escenario 2 serán presenciais e/ou telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificaciones.
Escenario 3: peche das instalacións.
1. O alumno non poderá superar a materia se non realiza a actividade alternativa ás prácticas de laboratorio e aproba o informe correspondente.
2. A avaliación consistirá en:
- a AVALIACIÓN CONTINUA, que representa o 30% da cualificación final. A avaliación continua inclúe: diferentes entregas de exercicios e cuestións; a elaboración e presentación dun traballo, a capacidade de expresión oral e escrita e o debate; así como as prácticas (15%) que se avaliarán sobre a base do seguintes tres ítems: asistencia ás sesións explicativas a través de aplicación Teams, elaboración do informe de prácticas e exame de prácticas. Devandito exame constará de preguntas relacionadas coas prácticas realizadas.
- unha PROBA TELEMÁTICA Ou EXAME NON PRESENCIAL, que representa o 70% da cualificación final. Esta proba realizarase utilizando as ferramentas dispoñibles na plataforma da aula Virtual e facilitarase con antelación aos alumnos as indicacións oportunas para familiarizarse coa devandita ferramenta. Constará dun conxunto de cuestións teórico-prácticas e exercicios numéricos que abarquen os diferentes contidos da materia asimilados coas diferentes competencias.
3. Na segunda oportunidade mantéñense os mesmos criterios de avaliación, descritos nos apartados 1 e 2, que na primeira oportunidade.
As entregas, no escenario 1 serán telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificaciones.
TRABAJO PRESENCIAL na AULA...... HORAS TRABALLO PERSOAL DO ALUMNO............. HORAS
Clases expositivas en grupo grande .....30 Estudio autónomo individual o en grupo 45
Clases interactivas en grupo reducido..... 9 Resolución de ejercicios.Presentación e discusión e
casos prácticos..........................................13,5
Traballos (individuales o en grupo)......... 1 Elaboración, presentación e exposición...........13
Prácticas de laboratorio + Memoria....... 15 Traballo experimental en el laboratorio y elaboración
da memoria das prácticas.............................7,5
Tutorías en grupo moi reducido............. 2 Orientación e resolución de dudas..................2
Exámenes e revisión..............................3 Realización e revisión do exame....................9
Total horas presenciales...................... 60 Total horas no presenciales..........................90
- Asistencia ás clases expositivas.
- Estudo previo e realización dos exercicios e cuestións recollidos nos boletíns que se entregarán previamente á realización das clases de seminario.
- Participación activa do alumno nas clases de seminario e entrega dos exercicios propostos polo Profesor.
- É imprescindible a preparación das prácticas ou actividade alternativa antes da entrada no laboratorio. En primeiro lugar, débense repasar os conceptos teóricos necesarios para a realización de cada experimento e, a continuación, é necesario ler con atención o guión da práctica, tentando entender os obxectivos e o desenvolvemento do experimento proposto. Calquera dúbida que puidese xurdir deberá ser consultada co profesor.
- Consulta da bibliografía recomendada.
- Aproveitamento das horas de titorías durante o desenvolvemento da materia. Aqueles alumnos que atopen dificultades importantes á hora de traballar as actividades propostas deben de acudir nas horas de titoría do profesor, co obxectivo de que este poida analizar o problema e axudar a resolver as dicir dificultades.
“Plan de Continxencia” contémplanse as adaptacións correspondentes aos apartados de metodoloxía do ensino e sistema de avaliación previstas para os escenarios 2 e 3 para os efectos de futuros procesos de seguimento e acreditación dos títulos.
Metodoloxía da ensinanza
Séguense as DIRECTRICES PARA Ou DESENVOLVEMENTO DUNHA
DOCENCIA PRESENCIAL SEGURA CURSO 2020-2021 da Universidade de Santiago de Compostela (acordo de Consello de Goberno do 19 de xuño de 2020).
Escenario 1: normalidade adaptada.
A) Clases expositivas en grupo grande (“CE” nas táboas horarias): Explicación dos fundamentos teóricos de cada tema complementándose con exemplos xerais e resolución de exercicios relacionados coas técnicas analíticas aplicadas á análise de auga, alimentos e medio ambiente. Estas clases levarán a cabo de forma presencial e os alumnos dispoñerán de material adicional na plataforma virtual da USC (Aula Virtual).
B) Clases interactivas en grupo reducido (Seminarios, “ S” nas táboas horarias) presenciais: A Profesora proporcionará ao alumno, periodicamente e con suficiente antelación, boletíns de exercicios e casos prácticos. A profesora resolverá dúbidas de exercicios e debaterá cos alumnos de maneira presencial. Requírese a participación dos alumnos, xa que as entregas dos exercicios propostos forman parte da avaliación continua. Durante o semestre exporanse a realización dun traballo en grupo reducido e expoñeranse na aula.
C) Clases prácticas interactivas de laboratorio presenciais: Inclúense aquí as clases que teñen lugar nun laboratorio de prácticas. Nelas o alumno adquire as habilidades propias do traballo nun laboratorio e consolida os coñecementos adquiridos nas clases expositivas. O alumno realizará distintos experimentos nos que se familiarizará coa aplicación experimental dos conceptos e metodoloxías analíticas explicados. O traballo persoal do alumno nesta actividade é moito máis reducido. Como apoio á docencia práctica, o alumno dispoñerá dun manual de prácticas de laboratorio, que incluirá consideracións xerais sobre o traballo no laboratorio, así como un guión de cada unha das prácticas para realizar, que constará dunha breve presentación dos fundamentos, a metodoloxía para seguir e a indicación dos cálculos para realizar e resultados a presentar. O alumno deberá a acudir a cada sesión de prácticas lendo atentamente o contido deste manual. Tras unha explicación do profesor, o alumno realizará individualmente, ou en grupos reducidos, as experiencias e cálculos necesarios para a consecución dos obxectivos da práctica, recollendo no diario de laboratorio o desenvolvemento da práctica e os cálculos e resultados que procedan, presentando os resultados, que serán avaliados.
A admisión e permanencia do alumnado matriculado no laboratorio de prácticas require que coñezan a información e cumpran as Normas xerais de seguridade nos laboratorios de prácticas, dispoñible na web da Facultade de Farmacia.
O alumno non será avaliado se non realiza e aproba as prácticas de laboratorio.
Os alumnos repetidores, que non realizasen prácticas no laboratorio no curso 2019-20, deberán de realizar as prácticas no curso 2020-21.
D) Titorías en grupo moi reducido (“ T” nas táboas horarias): Titorías programadas, que supoñerán para cada alumno 2 horas por cuadrimestre de maneira presencial. A profesora orientará o alumno tanto en propostas de carácter global como en cuestións concretas relacionas cos contidos da materia. Propóñense actividades como a supervisión de traballos dirixidos, aclaración de dúbidas sobre teoría ou as prácticas, problemas, exercicios, lecturas ou outras tarefas propostas. Tamén se contempla a presentación, exposición, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos, a través de foros grupais da aula Virtual ou de reunións a través da plataforma Teams.
As entregas, no escenario 1 serán presenciais e/ou telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Escenario 2: distanciamento.
A) Clases expositivas en grupo grande (“CE” nas táboas horarias): Explicación dos fundamentos teóricos de cada tema complementándose con exemplos xerais e resolución de exercicios relacionados coas técnicas analíticas aplicadas á análise de auga, alimentos e medio ambiente. Estas clases levarán a cabo de maneira telemática, respectando os horarios programados polo centro, con recursos didácticos básicos e novas tecnoloxías da información e comunicación: presentacións mediante sesións de videollamada a través da ferramenta Teams ou con diapositivas de power point e audios explicativos adicionais, foros grupais de consulta, entrega de tarefas, etc. a través da aula Virtual da USC.
B) Clases interactivas en grupo reducido (Seminarios, “ S” nas táboas horarias) presenciais: A Profesora proporcionará ao alumno, periodicamente e con suficiente antelación, boletíns de exercicios e casos prácticos. A profesora resolverá dúbidas de exercicios e debaterá cos alumnos de maneira presencial. Requírese a participación dos alumnos, xa que as entregas dos exercicios propostos forman parte da avaliación continua. Durante o semestre exporanse a realización dun traballo en grupo reducido e expoñeranse na aula.
C) Clases prácticas interactivas de laboratorio presenciais: Inclúense aquí as clases que teñen lugar nun laboratorio de prácticas. Nelas o alumno adquire as habilidades propias do traballo nun laboratorio e consolida os coñecementos adquiridos nas clases expositivas. O alumno realizará distintos experimentos nos que se familiarizará coa aplicación experimental dos conceptos e metodoloxías analíticas explicados. O traballo persoal do alumno nesta actividade é moito máis reducido. Como apoio á docencia práctica, o alumno dispoñerá dun manual de prácticas de laboratorio, que incluirá consideracións xerais sobre o traballo no laboratorio, así como un guión de cada unha das prácticas para realizar, que constará dunha breve presentación dos fundamentos, a metodoloxía para seguir e a indicación dos cálculos para realizar e resultados a presentar. O alumno deberá a acudir a cada sesión de prácticas lendo atentamente o contido deste manual. Tras unha explicación do profesor, o alumno realizará individualmente, ou en grupos reducidos, as experiencias e cálculos necesarios para a consecución dos obxectivos da práctica, recollendo no diario de laboratorio o desenvolvemento da práctica e os cálculos e resultados que procedan, presentando os resultados, que serán avaliados.
O alumno non será avaliado se non realiza e aproba as prácticas de laboratorio.
Os alumnos repetidores, que non realizasen prácticas no laboratorio no curso 2019-20, deberán de realizar as prácticas no curso 2020-21.
D) Titorías en grupo moi reducido (“ T” nas táboas horarias): Titorías programadas, que supoñerán para cada alumno 2 horas por cuadrimestre, preferiblemente de maneira virtual. levarán a cabo, respectando os horarios. A profesora orientará o alumno tanto en propostas de carácter global como en cuestións concretas relacionas cos contidos da materia. Propóñense actividades como a supervisión de traballos dirixidos, aclaración de dúbidas sobre teoría ou as prácticas, problemas, exercicios, lecturas ou outras tarefas propostas; así como a presentación, exposición, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos a través de foros grupais da aula Virtual ou de sesións a través da plataforma Teams.
As entregas, no escenario 2 serán presenciais e/ou telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Escenario 3: peche das instalacións.
A) Clases expositivas en grupo grande (“CE” nas táboas horarias): Explicación dos fundamentos teóricos de cada tema complementándose con exemplos xerais e resolución de exercicios relacionados coas técnicas analíticas aplicadas á análise de auga, alimentos e medio ambiente. Estas clases levarán a cabo de maneira telemática, respectando os horarios, con recursos didácticos básicos e novas tecnoloxías da información e comunicación: presentacións mediante a plataforma Teams ou con diapositivas de power point audios explicativos adicionais, foros grupais de consulta, entrega de tarefas, etc. a través da aula Virtual da USC.
B) Clases interactivas en grupo reducido (Seminarios, “ S” nas táboas horarias): levarán a cabo telemáticamente, respectando os horarios. A profesora resolverá dúbidas de exercicios a través de foros grupais e/ou sesións de Teams, e o estudante terá que resolver, presentar e discutir exercicios análogos nun prazo razoable, a través de aplicacións habilitadas na aula Virtual ou mediante outras TICs da USC. Requírese a participación dos alumnos, xa que as entregas dos exercicios propostos forman parte da avaliación continua. Durante o semestre exporanse a realización dun traballo en grupo reducido e poderase expoñer en sesión grupal de Teams.
C) Clases prácticas interactivas de laboratorio: #Ante a imposibilidade de realizar de maneira presencial as clases prácticas de laboratorio, proponse unha actividade alternativa que será considerada dentro da avaliación continua. Nesta actividade o alumno consolida os coñecementos adquiridos nas clases expositivas, familiarizándose coa aplicación práctica dos conceptos e metodoloxías analíticas explicados. Os alumnos dispoñerán na aula Virtual dun manual de prácticas de laboratorio, que incluirá consideracións xerais, así como un guión de cada unha das prácticas, que constará dunha breve presentación dos fundamentos, a metodoloxía para seguir e a indicación dos cálculos para realizar e resultados a presentar. Tras a lectura atenta do contido deste manual, os alumnos serán convocados a sesións de videollamada, a través de Teams. O profesor fará unha exposición explicativa e/ou presentación de vídeos, de cada unha das prácticas facilitando a intervención dos alumnos para comentar e aclarar dúbidas. O alumno elaborará individualmente un informe contestando cuestións relacionadas con cada práctica e os cálculos necesarios para a consecución dos obxectivos desta, utilizando os datos simulados e presentando os resultados. Este informe será entregado a través da aula Virtual.
Os alumnos repetidores, que non superasen as prácticas de laboratorio no curso 2019-20, deberán realizar a actividade de prácticas no curso 2020-21.
D) Titorías en grupo moi reducido (“ T” nas táboas horarias): Titorías programadas, que supoñerán para cada alumno 2 horas por cuadrimestre, de maneira virtual. A profesora orientará o alumno tanto en propostas de carácter global como en cuestións concretas relacionas cos contidos da materia. levarán a cabo, respectando os horarios, pero ampliando os prazos de consulta e comentarios de dúbidas. Propóñense actividades como a supervisión de traballos dirixidos, aclaración de dúbidas sobre teoría ou as prácticas, problemas, exercicios, lecturas ou outras tarefas propostas; así como a presentación, exposición, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos a través de foros grupais da aula Virtual ou de sesións a través da plataforma Teams.
As entregas, no escenario 3 serán telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Sistema de avaliación
Escenario 1: normalidade adaptada.
1. O alumno non poderá superar a materia se non realiza e aproba as prácticas de laboratorio.
2. A avaliación consistirá en:
- O exame escrito que se realizará ao final do cuadrimestre e de maneira presencial. Constará dun conxunto de cuestións teórico-prácticas e de varios exercicios numéricos que abarquen os diferentes contidos da materia asimilados coas competencias (xerais e específicas) e habilidades, representando o 70 % da avaliación global.
- A realización e superación da avaliación das clases interactivas de laboratorio (15 horas) será imprescindible para superar a materia. A nota de prácticas é o 15 % da nota global da materia. As prácticas avaliaranse sobre a base do seguintes tres ítems, cada un dos cales representa o 5 % da avaliación global: asistencia e realización das prácticas, presentación de resultados (vía caderno de prácticas ou medio similar) e exame de prácticas. Devandito exame constará de preguntas relacionadas coas prácticas realizadas.
- Avaliarase o interese e a participación nas clases expositivas e interactivas de seminario e titorías e a realización de exercicios propostos polo Profesor durante o semestre e ademais, avaliarase a realización e presentación dun traballo, a capacidade de expresión oral e escrita e o debate profesor / alumno, representando o 15 % da avaliación global.
3. Na segunda oportunidade mantéñense os mesmos criterios de avaliación, descritos nos apartados 1 e 2, que na primeira oportunidade.
As entregas, no escenario 1 serán presenciais e/ou telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificaciones.
Escenario 2: distanciamento.
1. O alumno non poderá superar a materia se non realiza e aproba as prácticas de laboratorio.
2. A avaliación consistirá en:
- O exame escrito que se realizará ao final do cuadrimestre e de maneira presencial ou, de non ser posible, de maneira telemática. Constará dun conxunto de cuestións teórico-prácticas e de exercicios numéricos que abarquen os diferentes contidos da materia asimilados coas competencias (xerais e específicas) e habilidades, representando o 70 % da avaliación global.
- As medidas de distanciamento impostas poderán supoñer que sexa necesario reducir o tamaño dos grupos de prácticas e con isto o número de horas presenciais que terán que complementarse con actividades non presenciais como as explicacións e elaboración de cálculos que se realizarían mediante sesións de Teams. A realización e superación da avaliación das clases interactivas de laboratorio (horas presenciais e telemáticas) será imprescindible para superar a materia. A nota de prácticas é o 15 % da nota global da materia. As prácticas avaliaranse sobre a base do seguintes tres ítems, cada un dos cales representa o 5 % da avaliación global: asistencia e realización das prácticas, presentación de resultados (vía informe de prácticas) e exame de prácticas. Devandito exame constará de preguntas relacionadas coas prácticas realizadas.
- Avaliarase o interese e a participación nas clases expositivas e interactivas de seminario e titorías e a realización de exercicios propostos polo Profesor durante o semestre e ademais, avaliarase a realización e presentación dun traballo, a capacidade de expresión oral e escrita e o debate profesor / alumno, representando o 15 % da avaliación global.
3. Na segunda oportunidade mantéñense os mesmos criterios de avaliación, descritos nos apartados 1 e 2, que na primeira oportunidade.
As entregas, no escenario 2 serán presenciais e/ou telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificaciones.
Escenario 3: peche das instalacións.
1. O alumno non poderá superar a materia se non realiza a actividade alternativa ás prácticas de laboratorio e aproba o informe correspondente.
2. A avaliación consistirá en:
- a AVALIACIÓN CONTINUA, que representa o 30% da cualificación final. A avaliación continua inclúe: diferentes entregas de exercicios e cuestións; a elaboración e presentación dun traballo, a capacidade de expresión oral e escrita e o debate; así como as prácticas (15%) que se avaliarán sobre a base do seguintes tres ítems: asistencia ás sesións explicativas a través de aplicación Teams, elaboración do informe de prácticas e exame de prácticas. Devandito exame constará de preguntas relacionadas coas prácticas realizadas.
- unha PROBA TELEMÁTICA Ou EXAME NON PRESENCIAL, que representa o 70% da cualificación final. Esta proba realizarase utilizando as ferramentas dispoñibles na plataforma da aula Virtual e facilitarase con antelación aos alumnos as indicacións oportunas para familiarizarse coa devandita ferramenta. Constará dun conxunto de cuestións teórico-prácticas e exercicios numéricos que abarquen os diferentes contidos da materia asimilados coas diferentes competencias.
3. Na segunda oportunidade mantéñense os mesmos criterios de avaliación, descritos nos apartados 1 e 2, que na primeira oportunidade.
As entregas, no escenario 1 serán telemáticas, seguindo as indicacións da profesora e da aula Virtual.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificaciones.
Manuel Aboal Somoza
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Química Analítica
- Teléfono
- 881814268
- Correo electrónico
- m.aboal [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Ma Carmen Barciela Alonso
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Química Analítica
- Teléfono
- 881814374
- Correo electrónico
- mcarmen.barciela [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Maria Pilar Llompart Vizoso
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Química Analítica
- Teléfono
- 881814225
- Correo electrónico
- maria.llompart [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
María Raquel Domínguez González
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Química Analítica
- Teléfono
- 881814281
- Correo electrónico
- mraquel.dominguez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Isaac Rodriguez Pereiro
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Química Analítica
- Teléfono
- 881814387
- Correo electrónico
- isaac.rodriguez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Antonia María Carro Díaz
Coordinador/a- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Química Analítica
- Teléfono
- 881814388
- Correo electrónico
- tuchi.carro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Maria Del Rosario Rodil Rodriguez
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Química Analítica
- Teléfono
- 881814272
- Correo electrónico
- rosario.rodil [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Andrea Estévez Danta
- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Química Analítica
- Correo electrónico
- andreaestevez.danta [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Xunta
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 12:10-13:10 | Grupo B3/CLIS_06 | Castelán | 5035 Aula Seminario de Química Inorgánica |
| 18:30-19:30 | Grupo C3/CLIS_09 | Castelán | 5035 Aula Seminario de Química Inorgánica |
| Martes | |||
| 09:00-10:00 | Grupo A3/CLIS_03 | Castelán | 5035 Aula Seminario de Química Inorgánica |
| Xoves | |||
| 09:00-10:00 | Grupo A2 /CLIS_02 | Castelán | 5035 Aula Seminario de Bromatoloxía |
| 10:00-11:00 | Grupo A1 /CLIS_01 | Castelán | 5035 Aula Seminario de Filioloxía Animal |
| 12:10-13:10 | Grupo B1/CLIS_04 | Castelán | 5035 Aula Seminario de Filioloxía Animal |
| 13:10-14:10 | Grupo B2/CLIS_05 | Castelán | 5035 Aula Seminario de Bromatoloxía |
| 18:30-19:30 | Grupo C1/CLIS_07 | Castelán | 5035 Aula Seminario de Filioloxía Animal |
| 19:30-20:30 | Grupo C2/CLIS_08 | Castelán | 5035 Aula Seminario de Bromatoloxía |