Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 91 Horas de Titorías: 2 Clase Expositiva: 44 Clase Interactiva: 13 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Fisioloxía
Áreas: Fisioloxía
Centro Facultade de Medicina e Odontoloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
O estudante deberá coñecer as bases científicas da Fisioloxía. Para iso, deberá entender os mecanismos de funcionamento dos órganos e aparellos do corpo humano e o fluxo de información que fai posible a regulación da súa actividade.
Bloque I. Fisioloxía do Aparello Cardiocirculatorio.
Circuito cardiovascular.
Ciclo cardíaco. Ruídos cardíacos.
Electrocardiograma. Ecocardiograma.
Curvas presión-volume. Traballo cardíaco.
Volume sistólico. Gasto cardíaco.
Medición e determinantes da presión arterial.
Retorno venoso.
Regulación da microcirculación. Angiogénesis.
Circulacións especiais: cerebral, coronaria, pel, músculo esquelético, esplácnica.
Gasto cardíaco. Regulación do gasto cardíaco e relación con retorno venoso.
Regulación da presión arterial.
Bloque II. Fisioloxía do Aparello Renal.
Organización, descrición anatomo-funcional e funcións xerais do sistema urinario. A nefrona como unidade funcional.
Filtración glomerular e fluxo sanguíneo renal: descrición e mecanismos de regulación.
Transporte de sodio e cloro e regulación da excreción renal.
Transporte de glicosa, urea, fosfato, calcio e solutos orgânicos.
Transporte de potasio e regulación da excreción renal de potasio.
Concentración e dilución dos ouriños: intersticio hipertónico, multiplicador de contracorriente, papel dos vasa recta, a AVP e as acuaporinas.
Control do volume de líquido extracelular e control da osmolaridad extracelular por parte do ril.
Papel dos diuréticos na fisioloxía renal.
Parámetross de función renal: aclaramiento de inulina, creatinina, PAH, osmótico e de auga libre; fracción de excreción; fracción de filtración.
Bloque III. Fisioloxía do Aparello Respiratorio.
Escalas de medición dá composición do aire e modelos de difusión e solubilidade de gases en líquidos.
Descrición dous elementos do sistema respiratorio: espazos aéreos, espazo interpleural, inervación, musculatura, capacidades e volumes.
Modelos elásticos do pulmón, tensión superficial e surfactante, compliancia e relación estática entre capacidade pulmonar e presión intrapleural.
Modelos dá dinámica pulmonar, lei de Poiseulle , traballo respiratorio, enfermidade obstructiva ou restritiva.
Modelos sobre a relación entre presións parciais alveolares e ventilación pulmonar.
Transporte de osíxeno e CO2 non sangue.
Circulación pulmonar.
Difusión pulmonar, gases perfusión e difusión dependentes, proba do monóxido de carbono.
Relación entre perfusión e ventilación. Espazo morto e shunt.
Neuronas relacionadas cos movementos dá ventilación pulmonar.
Xeración do ritmo respiratorio.
Control químico dá ventilación, quimiorecepción.
Resposta integrada á hipoxia, hipercapnia e acidosis.
Modulación dá ventilación, receptores ao estiramento e a irritantes químicos. Resposta ao exercicio.
Bloque IV. Fisioloxía do Aparello Dixestivo
Funcións xerais do sistema dixestivo, anatomía funcional xeral e vascularización gastrointestinal.
Estrutura xeral dá parede do tracto gastrointestinal.
Mecanismos xerais de regulación do sistema dixestivo:
Inervación intrínseca e extrinseca.
Regulación endocrina e paracrina. Hormonas gastrointestinais.
Mastigación, reflexo masticatorio e control dá mastigación.
Motilidade esofáxica: esfínteres esofáxicos, inervación e funcións
Deglución: fases e control e ondas peristálticas.
Motilidade do estómago: almacenamento, mestura e baleirado, actividade marcapasos e control de baleirado. Vómito.
Movementos de mestura e de propulsión do intestino delgado e groso. Movementos de mestura e propulsión.
Secreción salivar: glándulas, mecanismo, control e fases.
Secreción gástrica: glándulas, composición e funcións, mecanismos, regulación, fases dá secreción aceda.
Secreción de pepsinóxeno e ou seu control.
Protección do epitelio gástrico.
Secreción intestinal: composición, funcións, control.
Secreción biliar e pancreática: composición, mecanismos e regulación.
Adaptacións do intestino delgado para a dixestión química e absorción
Absorción e secreción de auga e electrólitos ( Na+, K+ e Cl-) non intestino delgado: balance, mecanismos e regulación.
Dixestión e absorción de hidratos de carbono.
Dixestión e absorción de proteínas, péptidos e aminoácidos.
Dixestión de lípidos. Absorción de lípidos: etapas.
Dixestión e/ ou absorción de ácido fólico, vitamina B12, Ca++, Fe++ e Mg++.
Dixestión química non intestino groso.
Bibliografía básica:
Fisioloxía Médica 3ª Ed. Walter F. Boron, Emile L. Boulpaep. Elsevier, 2017.
Fisioloxía. Berne e Levy. Sexta edición. Elsevier-Mosby. 2009.
Bibliografía complementaria:
Fisioloxía Humana. Stuart Ira Fox, McGraw Hill-Interamericana, 2008.
Tratado de Fisioloxía Médica. Arthur C. Guyton, John E. Hall. Elsevier-Saunder, 2011.
Comprender e recoñecer a función normal do corpo humano, a nivel molecular, celular, tisular, orgánico e de sistemas, nas distintas etapas da vida e nos dous sexos. Comprender os mecanismos de adaptación e regulación de devanditas funcións e recoñecer o fluxo de información que fai posible dita regulación.
Coñecer, valorar críticamente e saber utilizar as fontes de información clínica e biomédica para obter, organizar, interpretar e comunicar a información científica e sanitaria.
Ser capaz de formular hipótese, e recolectar e valorar de forma crítica información para a resolución de problemas, seguindo o método científico.
Interpretar unha analítica normal (probas de laboratorio).
Escenario 1:
Docencia expositiva en aula: 44 horas. Impartiranse de forma presencial, dentro dos límites normativos pertinentes.
Docencia interactiva:
-Seminarios 8 horas
-Prácticas 6 horas.
Titorías: 3 horas
As prácticas realizaranse en base ao uso de simulacións de laboratorio de Fisioloxía. Os alumnos dispoñerán con antelación do material necesario para asegurar a súa participación activa nos laboratorios.
A inclusión nun grupo de prácticas pode modificarse se hai intercambio cun compañeiro doutro grupo. Os alumnos implicados no intercambio deben de comunicarllo ao coordinador da materia con antelación ao desenvolvemento da práctica.
Escenario 2:
A docencia presencial complementarase con docencia virtual, síncrona e/ou asíncrona, a través das das aplicacións telemáticas das que se dispoña na USC.
As prácticas faranse con programas de simulación de forma síncrona non presencial a través do campus virtual.
As titorías serán virtuais a través das das aplicacións telemáticas das que se dispoña na USC.
Escenario 3:
Toda a docencia realizarase de forma virtual síncrona e/ou asíncrona a través das das aplicacións telemáticas das que se dispoña na USC.
As prácticas faranse con programas de simulación de forma non presencial a través do campus virtual.
As titorías serán virtuais a través das das aplicacións telemáticas das que se dispoña na USC
Escenario 1:
A nota final dependerá nun 30% de avaliación continua como máximo (sempre que a nota do exame final alcance un 40%), e nun 70% do exame final como mínimo.
Na avaliación continua poderanse considerar a participación en seminarios, a realización de exercicios de forma presencial ou autónoma, ou a contestación de preguntas de forma presencial ou de forma telemática. Non se outorgará cualificación baseada na mera presenza na aula virtual ou real para unha avaliación continua.
O exame final será presencial.
As respostas correspondentes ás preguntas de cada práctica serán avaliadas só se se asistiu á práctica.
Escenario 2:
A nota final dependerá nun 30% de avaliación continua (sempre que a nota do exame final alcance un 40%), e nun 70% do exame final como mínimo.
Na avaliación continua poderanse considerar a participación activa en seminarios, a realización de exercicios de forma presencial ou autónoma, ou a contestación de preguntas de forma presencial ou de forma telemática. Non se outorgará cualificación baseada na mera presenza na aula virtual ou real para unha avaliación continua.
O exame final será preferentemente telemático.
As respostas correspondentes ás preguntas de cada práctica serán avaliadas só se se realizou a práctica.
Escenario 3:
A nota final dependerá nun 30% de avaliación continua (sempre que a nota do exame final alcance un 40%), e nun 70% do exame final como mínimo.
Na avaliación continua poderanse considerar a participación activa en seminarios, a realización de exercicios de forma síncrona ou asíncrona, ou a contestación de preguntas de forma telemática. Non se outorgará cualificación baseada na mera presenza na aula virtual ou real para unha avaliación continua.
O exame final será telemático.
As respostas correspondentes ás preguntas de cada práctica serán avaliadas só se se realizou a práctica.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na “Normativa de avaliación do rendemento académico dous estudantes e de revisión de cualificacións”.
Clases Expositivas: 44 horas.
Seminarios: 8 horas.
Laboratorio: 6 horas.
Titorías: 3 horas.
Proba de avaliación: 1 hora.
Traballo individual: 92 horas.
Os estudantes deberán de traballar sobre libros de texto e participar activamente nas actividades interactivas que se lle propoñan, co obxectivo de adquirir as competencias xerais e específicas da materia. Así mesmo, deberán preparar as clases expositivas antes da súa impartición, mediante os recursos postos á súa disposición na aula Virtual da materia
O profesor coordinador da materia durante o curso 2020-2021 é Juan Navarro Alarcón (juan.navarro [at] usc.es (juan[dot]navarro[at]usc[dot]es)), ao que deberán dirixirse os alumnos para todas as incidencias relacionadas coa marcha do curso. En calquera caso a correspondencia cara aos profesores farase só desde a dirección de correo que a USC asigna a cada alumno (@ usc ou @ usc.rai). A aula virtual de Moodle é un medio de comunicación apropiado entre profesores e alumnos ao longo do curso e especialmente nos escenarios 2 e 3 debido á súa volatilidade..
Plan de continxencia fronte aos cambios na evolución da alarma sanitaria en curso.
Docencia
Escenario 2:
A docencia presencial complementarase con docencia virtual, síncrona e/ou asíncrona, a través das aplicacións telemáticas das que se dispoña na USC.
As prácticas faranse con programas de simulación de forma síncrona non presencial a través do campus virtual.
As titorías serán virtuais a través das das aplicacións telemáticas das que se dispoña na USC.
Escenario 3:
Toda a docencia realizarase de forma virtual síncrona e/ou asíncrona a través da través das das aplicacións telemáticas das que se dispoña na USC.
As prácticas faranse con programas de simulación de forma non presencial a través do campus virtual.
As titorías serán virtuais a través das das aplicacións telemáticas das que se dispoña na USC
Avaliación
Escenario 2:
A nota final dependerá nun 30% de avaliación continua (sempre que a nota do exame final alcance un 40%), e nun 70% do exame final como mínimo.
Na avaliación continua poderanse considerar a participación activa en seminarios, a realización de exercicios de forma presencial ou autónoma, ou a contestación de preguntas de forma presencial ou de forma telemática. Non se outorgará cualificación baseada na mera presenza na aula virtual ou real para unha avaliación continua.
O exame final será preferentemente telemático.
As respostas correspondentes ás preguntas de cada práctica serán avaliadas só se se realizou a práctica.
Escenario 3:
A nota final dependerá nun 30% de avaliación continua (sempre que a nota do exame final alcance un 40%), e nun 70% do exame final como mínimo.
Na avaliación continua poderanse considerar a participación en seminarios, a realización de exercicios de forma síncrona ou asíncrona, ou a contestación de preguntas de forma telemática. Non se outorgará cualificación baseada na mera presenza na aula virtual ou real para unha avaliación continua.
O exame final será telemático.
As respostas correspondentes ás preguntas de cada práctica serán avaliadas só se se realizou a práctica.
Juan Navarro Alarcon
Coordinador/a- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Teléfono
- 881812294
- Correo electrónico
- juan.navarro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Contratado/a Interino/a por Vacante - T3
Fernando Dominguez Puente
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Teléfono
- 881815422
- Correo electrónico
- fernando.dominguez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Luis Jesus Lima Rodriguez
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Teléfono
- 881812339
- Correo electrónico
- luis.lima [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Roman Perez Fernandez
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Teléfono
- 881815421
- Correo electrónico
- roman.perez.fernandez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Marta Garrido Novelle
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Correo electrónico
- marta.garrido.novelle [at] rai.usc.es
- Categoría
- Investigador/a: Programa Juan de la Cierva
Ines Martinez Pena
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Correo electrónico
- inesmartinez.pena [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Ministerio
Uxía Fernández Paz
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Correo electrónico
- uxiafernandez.paz [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Ministerio
Vera García Outeiral
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Correo electrónico
- veragarcia.outeiral [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Ministerio
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 15:30-16:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| Martes | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 15:30-16:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| Mércores | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 15:30-16:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| Xoves | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 15:30-16:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| Venres | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_04 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 15:30-16:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Medicina-Aula 3 |
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Medicina-Aula 6 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 1 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 2 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 3 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 4 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 5 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 6 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 7 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 8 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 9 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula Castelao |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Odontoloxía-Aula 1 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Odontoloxía-Aula 2 |
| 20.01.2021 12:00-14:30 | Grupo /CLE_01 | Odontoloxía-Aula 4 |
| 06.07.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 4 |
| 06.07.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 5 |
| 06.07.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 7 |
| 06.07.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 8 |