Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.25 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Dereito Público Especial e da Empresa
Áreas: Dereito do Traballo e da Seguridade Social
Centro Facultade de Dereito
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Estudo dos elementos sobre os que se constrúen as relacións colectivas de traballo (suxeitos, negociación colectiva, conflictos colectivos)
Estudo da Administración laboral e dos elementos e institucións básicas do proceso laboral
Introducción elemental ao estudo do sistema español de seguridade social, principalmente dos suxeitos protexidos, do aseguramiento, das continxencias cubertas e das prestacións dispensadas a quen se atopen nalgunha delas
RELACIÓNS COLECTIVAS
A) Os actores
Lección 1ª. O SINDICATO E AS ASOCIACIÓNS EMPRESARIAIS
I. Concepto.- II. Clases.- III. O recoñecemento do dereito de sindicación e de asociación empresarial.- IV. Base e función constitucional dos sindicatos e das asociacións empresariais.- V. Unha referencia ás asociacións profesionais de traballadores autónomos.
Lección 2ª: LIBERDADES DE SINDICACIÓN E DE ASOCIACIÓN EMPRESARIAL (I)
I. A titularidade individual do dereito de liberdade sindical.-. II. Contido da liberdade sindical: 1. Contido esencial; especial consideración das liberdades de afiliación e de non afiliación: os pactos de seguridade sindical; 2. Contido adicional.- III. Titularidade e contido do dereito de asociación empresarial.- IV. A acción institucional dos sindicatos e das asociacións empresariais.- V. Tutela xudicial e administrativa da liberdade sindical.
Lección 3ª: LIBERDADES DE SINDICACIÓN E DE ASOCIACIÓN EMPRESARIAL (II)
I. Constitución e vicisitudes dos sindicatos e das asociacións empresariais de estrutura simple e complexa: 1. Constitución; 2. Vicisitudes: A) Fusión; B) Integración; C) Escisión; D) Suspensión e disolución; 3. Organizacións sindicais e empresariais internacionais.- II. Liberdade de regulamentación. Os estatutos e o control da súa legalidade.- III. Liberdade de organización e funcionamento internos e aspectos conexos (recursos patrimoniais e responsabilidade).
Lección 4ª: A REPRESENTATIVIDADE DOS SINDICATOS E DAS ASOCIACIÓNS EMPRESARIAIS
I. Concepto. II. A maior representatividade sindical: 1. Sindicatos máis representativos; 2. Sindicatos representativos; 3. Atribucións dos sindicatos máis representativos e representativos: Atribucións principais e adicionais.- III. A maior representatividade das asociacións empresariais. IV. Unha referencia á representatividade das asociacións profesionais de traballadores autónomos.
Lección 5ª. PARTICIPACIÓN DOS TRABALLADORES NA EMPRESA E REPRESENTACIÓN COLECTIVA
I. Formas de participación mediante estruturas de representación colectiva de ámbito nacional e europeo.- II. A representación unitaria: 1. Caracteres; 2. A circunscrición electoral. 3. O comité de empresa. Constitución, composición e funcionamento; 4. Os delegados de persoal. Constitución, composición e funcionamento; 5. O comité intercentros; 6. Competencias; 7. Capacidade de obrar; 8. Garantías; 9. Elección; 10. Mandato. Revogación e substitucións; 11. Unha referencia á representación unitaria dos funcionarios públicos e asimilados.- III. A representación sindical: 1. As seccións sindicais. Facultades, facilidades e capacidade de obrar; 2. Os delegados sindicais.- IV. Dereito de reunión. Asembleas.
B) A negociación colectiva no Estatuto dos Traballadores
Lección 6ª. Os PRODUTOS DA NEGOCIACIÓN COLECTIVA ESTATUTARIA. PARTES E ÁMBITOS DOS CONVENIOS
I. Convenios colectivos, acordos interprofesionais e acordos sobre materias concretas.- II. Unidades de contratación e ámbitos de aplicación.- IV. Adhesión e extensión.- V. Concorrencia de convenios colectivos.- III. Capacidade convencional e lexitimación para negociar convenios colectivos.
Lección 7ª. PROCEDEMENTO DE NEGOCIACIÓN DO CONVENIO COLECTIVO
I. Iniciativa. O deber de negociar.- II. Constitución da comisión negociadora.- III Negociación: deliberacións e acordos. Boa fe negocial.- IV. Rexistro, depósito e publicación.- V. Entrada en vigor. Duración; denuncia.
Lección 8ª. CONTIDO E VICISITUDES DO CONVENIO COLECTIVO. APLICACIÓN E INTERPRETACIÓN
I. Contido: 1) "Normativo"; 2) Obligacional: a paz laboral; 3) Necesario ou "mínimo".- II. Revisión e modificación.- III. Inaplicación.- IV. Aplicación e interpretación: 1) Polas comisións paritarias e outras vías extraxudiciais; 2) Polos Tribunais laborais.- V. Control de legalidade e ilesividad: a impugnación dos convenios colectivos.
C) Conflitos colectivos
Lección 9ª. Os CONFLITOS DE TRABALLO: CLASES E PROCEDEMENTOS DE SOLUCIÓN
I. Concepto de conflito de traballo.- II. Conflitos individuais e colectivos. O conflito plural.- III. Conflitos xurídicos e de intereses. IV. Procedementos de solución dos conflitos colectivos: 1) procedementos extraxudiciais; 2) solución xudicial.
Lección 10ª. MEDIDAS DE CONFLITO COLECTIVO
I. Noción e regulación.- II. O peche patronal: 1) Concepto e clases; 2) Supostos legais de peche patronal; 3) Efectos.
Lección 11ª MEDIDAS DE CONFLITO COLECTIVO: A FOLGA
I. Concepto.- II. O dereito de folga: 1) Marco normativo. 2) Contido e titularidade. 3) “Renuncia”. 4) Protección. 5) Límites: A) A garantía dos servizos esenciais da comunidade; B) Estados de alarma, excepción e sitio; C) Folgas ilegais e folgas prohibidas. 6) Exercicio: A) Declaración e comunicación; B) Desenvolvemento: o comité de folga, publicidade e servizos de seguridade e mantemento; C) Terminación. 7) Efectos: A) sobre os traballadores folguistas; B) Sobre os traballadores non folguistas.
ADMINISTRACIÓN LABORAL E XURISDICIÓN DA ORDE SOCIAL
Lección 12ª. ÓRGANOS DA ADMINISTRACIÓN LABORAL E PROCEDEMENTOS ADMINISTRATIVOS
I. A administración laboral, estatal e autonómica.- II. A Inspección de Traballo e Seguridade Social. Funcións.- III. Imposición de sancións por infraccións de orde social: 1) Infraccións. Suxeitos responsables. 2) Actuación da Inspección de Traballo e de Seguridade Social. Visitas. 3) Actas de advertencia, infracción e obstrución. 4) Expediente sancionador. Sancións. Recursos e execución. Prescrición de accións.- IV. Procedemento de conflito colectivo (remisión).- V. Outros procedementos (remisión).
Lección 13ª. O PROCESO LABORAL
I. Órganos xurisdicionais da orde social. Competencia. II. Principios informadores do proceso laboral.- III. As partes. Capacidade, lexitimación e postulación.- IV. Actos previos: 1) Conciliación pre-procesual. 2) Vías e reclamacións previas.- V. Actos preparatorios e dilixencias preliminares; anticipación e aseguramento da proba; medidas cautelares.- VI. A demanda.- VII. Acumulación de accións e de procesos.- VIII. Conciliación xudicial.- IX. Xuízo. Dilixencias finais e sentenza.- X. Procesos especiais (remisión).- XI. Recursos, en especial, de suplicación e casación.- XII. Execución de sentenzas.
SEGURIDADE SOCIAL
Lección 14ª. O SISTEMA DE SEGURIDADE SOCIAL
I. O modelo español de seguridade social.- II. O sistema público: 1) Estrutura. 2) Ámbito de aplicación. 3) Aseguramento: A) Inscrición de empresas; B) Afiliación, altas e baixas; situacións asimiladas á de alta; C) Cotización e recadación. 4) Xestión.- III. Acción protectora: 1) Riscos comúns e profesionais.- 2) Continxencias e prestacións.
Para o estudo da materia recoméndase o manexo dos manuais que abordan as materias obxecto do programa, entre eles os relacionados a continuación:
Leccións 1ª a 5ª, ambas as incluídas:
- J. GÁRATE CASTRO: La representación de los trabajadores y empresarios en las relaciones colectivas de trabajo, editorial Bomarzo (Albacete, 2020).
Leccións 6ª, 7ª e 8ª:
- J. GÁRATE CASTRO.: Lecturas sobre el derecho a la negociación colectiva laboral, 2ª edición, editorial Cinca (Madrid, 2020).
Leccións 9ª, 10ª e 11ª:
J. GÁRATE CASTRO: Derecho de huelga, editorial Bomarzo (Albacete, 2013).
Lección 13ª e 14ª:
- AA.VV.: Curso elemental de Derecho del Trabajo y de la Seguridad Social, 6ª edic., Tecnos (Madrid, 2020).
- E. MANEIRO VÁZQUEZ ( dir.): Derecho Procesal Laboral Práctico. Casos resueltos y guías de actuación en Sala, Tirant o Blanch (Valencia).
- J. . RAMÍREZ MARTÍNEZ y J. GONZÁLEZ ORTEGA: Curso básico de Derecho del Trabajo y de la Seguridad Social, Tirant o Blanch (Valencia).
É IMPRESCINDIBLE, así mesmo, o manexo dalgún código de lexislación laboral e de seguridade social convenientemente actualizado. O Boletín Oficial do Estado ofrece na internet un bo código que cumpre esta esixencia
Capacidade para identificar e comprender as cuestións xurídicas relevantes dun suposto de feito
- Capacidade para identificar o suposto de feito das normas xurídicas
- Capacidade para atopar a norma aplicable a un determinado suposto de feito
- Capacidade para a exposición oral e escrita de problemas xurídicos. Bo dominio da linguaxe escrita e oral.
- Emprego correcto da terminoloxía xurídica.
- Destreza no manexo dos textos legais e da xurisprudencia.
No "escenario 1" das directrices para o desenvolvemento dunha docencia presencial segura, adoptadas pola Universidade de Santiago de Compostela, a docencia será, preferente e fundamentalmente, de carácter presencial, igual que as titorías. No "escenario 2", a docencia presencial completarase coa virtual, de acordo coas fórmulas que determine o Centro no que se imparte a materia. No "escenario 3", a docencia pasará a ser completamente virtual, con mecanismos "asíncronos", determinándose as tarefas ou actividades docentes que haberán de realizar os alumnos. A planificación material e temporal das referidas tarefas ou actividades daríase a coñecer con suficiente antelación.
Nas clases presenciais expoñeranse os principais problemas prácticos dos temas tratados. Darase especial importancia ao manexo da xurisprudencia e dos textos legais. Unha e outros son soportes fundamentais daquelas. En calquera dos tres escenarios docentes, formularanse preguntas aos alumnos sobre as cuestións abordadas; así mesmo, estes poderán e, mesmo, deberán expoñer as dúbidas ou problemas atopados na preparación dos contidos da materia. Tales contidos son obxecto dos manuais recomendados, nos que se atopan suficientemente determinados. Para seguir con óptimo aproveitamento as clases, os alumnos deben proceder á previa lectura daqueles contidos. A remisión da preparación dalgunhas leccións ou preguntas de leccións aos devanditos contidos estará acompañada da dedicación dunha ou varias clases ao tratamento dos principais aspectos das aludidas leccións ou preguntas e á resolución das dúbidas que expoñan os alumnos.
As intervencións dos alumnos nas clases presenciais serán orais, quedando excluída a mera lectura dun texto, tanto en soporte papel como informático.
En calquera dos tres posibles escenarios docentes, as leccións correspondentes a "Os actores das relacións colectivas de traballo" (leccións 2ª a 6ª, ambas as incluídas) e á "Negociación colectiva «laboral»" (leccións 7ª a 11ª, ambas as incluídas), os alumnos deberán completar e entregar ao profesor, no prazo que determine leste, o caderno que incorpore as respostas a pregúntalas test formuladas, con obxecto da revisión das devanditas respostas. Así mesmo, haberán de realizar os cuestionarios de preguntas breves que se fixen.
GRUPOS A E C:
Exame FINAL escrito. Nos escenarios docentes 1 e 2, devandito exame será presencial. No escenario 3, realizarase de forma telemática.
O exame constará de dúas probas. A primeira, obrigatoria, consistirá na realización dun test e servirá para seleccionar aos que poden pasar á segunda, de realización voluntaria. A máxima cualificación ou nota que pode obter quen realice só a primeira proba é de 7 puntos (notable). O alumno que obteña en @dicha proba polo menos 6 puntos pódese someter, se o desexa, á segunda, consistente, ben no desenvolvemento de dúas preguntas das leccións do programa, ben nun suposto teórico-práctico. Tal proba permitiralle conseguir, no seu caso (se obtén nela unha puntuación superior a 7), unha cualificación final máis alta, a cal dependerá da maior ou menor nota que logre alcanzar naquela.
Á cualificación obtida en próbaa test ou nesta e na proba para conseguir unha nota superior engadirase, no seu caso, ata 1'5 puntos, pola PARTICIPACIÓN ACTIVA E APROVEITAMENTO nas sesións interactivas, por un resultado aceptable (80% de respostas correctas) na realización dos cadernos de preguntas test, por unha resultado aceptable na respostas aos cuestionarios de preguntas breves e demais actividades que se fixen, en función do escenario docente que finalmente se impoña. TODAS AS ACTIVIDADES ÁS QUE SE ACABA DE FACER REFERENCIA COMPOÑEN A PARTE DE AVALIACIÓN CONTINUA DO SISTEMA DE AVALIACIÓN. EN CALQUERA CASO, PARA APROBAR A MATERIA É NECESARIO OBTER NO EXAME TEST, POLO MENOS, 5 PUNTOS. NON SE COMPUTARÁ PARA ESTES EFECTOS A PUNTUACIÓN OBTIDA NA PARTE CORRESPONDENTE Á ALUDIDA AVALIACIÓN CONTINUA.
A efectos da normativa da USC sobre permanencia, a cualificación do alumno que asista a clases expositivas ou interactivas, complete as actividades académicas propostas como parte do sistema de avaliación continua e non realice o exame final, será a de "NON PRESENTADO".
===================
Réxime dos alumnos con exención de docencia (en calquera dos tres escenarios docentes establecidos):
Á cualificación obtida en próbaa test ou nesta e na proba para obter unha nota superior engadirase, no seu caso, ata 1'5 puntos, pola realización das actividades, os traballos e os supostos prácticos que propoña o profesor e acepte o alumno. EN CALQUERA CASO, PARA APROBAR A MATERIA É NECESARIO OBTER NO EXAME TEST, POLO MENOS, 5 PUNTOS. NON SE COMPUTARÁ Para estes efectos A PUNTUACIÓN QUE EVENTUALMENTE SE ADXUDICOU POLAS ACTIVIDADES, Os TRABALLOS E Os SUPOSTOS PRÁCTICOS Aos QUE SE FIXO REFERENCIA.
GRUPO B (Profs. Gárate Castro, Maneiro Vázquez e Miranda Boto):
Na primeira semana de clase, os estudantes deberán optar entre avaliación final e avaliación continua, a través da aula virtual. A opción pola avaliación continua supón en todo caso a renuncia á primeira oportunidade de avaliación final.
Opción 1. Exame FINAL escrito. Nos escenarios docentes 1 e 2, devandito exame será presencial. No escenario 3, realizarase de forma telemática.
O exame constará de dúas probas. A primeira, obrigatoria, consistirá na realización dun test e servirá para seleccionar aos que poden pasar á segunda, de realización voluntaria. A máxima cualificación ou nota que pode obter quen realice só a primeira proba é de 7 puntos (notable). O alumno que obteña en @dicha proba polo menos 6 puntos pódese someter, se o desexa, á segunda, consistente, ben no desenvolvemento de dúas preguntas das leccións do programa, ben nun suposto teórico-práctico. Tal proba permitiralle conseguir, no seu caso (se obtén nela unha puntuación superior a 7), unha cualificación final máis alta, a cal dependerá da maior ou menor nota que logre alcanzar naquela.
Á cualificación obtida en próba test ou nesta e na proba para conseguir unha nota superior engadirase, no seu caso, ata 1'5 puntos, pola PARTICIPACIÓN ACTIVA E APROVEITAMENTO nas sesións interactivas, por un resultado aceptable (80% de respostas correctas) na realización dos cadernos de preguntas test, por un resultado aceptable na respostas aos cuestionarios de preguntas breves e demais actividades que se fixen, en función do escenario docente que finalmente se impoña. EN CALQUERA CASO, PARA APROBAR A MATERIA É NECESARIO OBTER NO EXAME TEST, POLO MENOS, 5 PUNTOS. NON SE COMPUTARÁ Para estes efectos A PUNTUACIÓN OBTIDA NA PARTE CORRESPONDENTE Á ALUDIDA AVALIACIÓN CONTINUA.
A efectos da normativa da USC sobre permanencia, a cualificación do alumno que asista a clases expositivas ou interactivas, complete as actividades académicas propostas como parte do sistema de avaliación continua e non realice o exame final, será a de "NON PRESENTADO".
Opción 2: Avaliación continua – experiencia piloto.
A materia Dereito do Traballo II (Grupo B) contemplará un programa experimental de avaliación continua integral, aplicable en calquera dos tres escenarios. Terá carácter voluntario e exclúe a posibilidade de realización do exame final na primeira oportunidade. En caso de non superarse a avaliación continua, a segunda oportunidade será avaliada a través do exame final ordinario. A adscrición voluntaria realizarase a primeira semana do curso a través da aula virtual. Non se admitirá a participación sen inscrición en prazo.
A avaliación continua rexerase polo seguinte esquema, que serán detallado na Guía Docente da materia:
Cuestionarios escritos dos temas 1 a 8 20% - 2 cuestionarios
Cuestionarios online dos temas 9 a 14 10% - 4 cuestionarios
Actividades interactivas de acordo co calendario da Facultade 40% - 8 actividades
Traballos en grupo e individuais ao longo do curso 20 % - 1 actividade en grupo e 2 individuais
Cuestionario de repaso 10 % - Repaso online de toda a materia
============
Réxime dos alumnos con exención de docencia (en calquera dos tres escenarios docentes establecidos):
Á cualificación obtida en próbaa test ou nesta e na proba para obter unha nota superior engadirase, no seu caso, ata 1'5 puntos, pola realización das actividades, os traballos e os supostos prácticos que propoña o profesor e acepte o alumno. EN CALQUERA CASO, PARA APROBAR A MATERIA É NECESARIO OBTER NO EXAME TEST, POLO MENOS, 5 PUNTOS. NON SE COMPUTARÁ Para estes efectos A PUNTUACIÓN QUE EVENTUALMENTE SE ADXUDICOU POLAS ACTIVIDADES, Os TRABALLOS E Os SUPOSTOS PRÁCTICOS Aos QUE SE FIXO REFERENCIA.
=================
No caso de que o exame final deba realizarse de forma telemática, o alumno que teña ou poida presumir que terá problemas de conexión haberá de comunicalo aos profesores responsables con, polo menos, unha semana de antelación. O exame dos alumnos que comuniquen ese tipo de problemas realizarase de forma oral.
Considérase imprescindible dedicar ao "estudo" da materia, como mínimo, 60 horas efectivas.
A inasistencia a clase e o deixar para o final o estudo da materia limita extraordinariamente as posibilidades de superala.
Co fin de facilitar a resolución das dúbidas, os profesores responsables da materia atenderán aos alumnos, ademais de en o horario "oficial" de titoría, en calquera outro momento no que estean libres. No escenario docente 1, a atención realizarase, na Facultade de Dereito da Universidade de Santiago de Compostela, nos despachos dos profesores.
Recoméndase aos alumnos que estean atentos ao escenario docente que finalmente acorde a Universidade
de Santiago de Compostela. A metodoloxía docente e sistema de avaliación en cada un dos posibles escenarios é a indicada nos correspondentes apartados desta guía.
Maria Consuelo Ferreiro Regueiro
- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814714
- Correo electrónico
- consuelo.ferreiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Francisco Javier Garate Castro
Coordinador/a- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814720
- Correo electrónico
- fcojavier.garate [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Yolanda Maneiro Vazquez
- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814719
- Correo electrónico
- yolanda.maneiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Jose Maria Miranda Boto
- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814719
- Correo electrónico
- josemaria.miranda [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Lidia Gil Otero
- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814757
- Correo electrónico
- lidia.gil.otero [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Ministerio
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 09:00-10:30 | Grupo B - horario de mañá (G-O) | Castelán | Aula 2 |
| 12:00-13:30 | Grupo A - horario de mañá (A-F) | Castelán | Aula 5 |
| 16:30-18:00 | Grupo C - horario de tarde (P-Z) | Castelán | Aula 5 |
| Martes | |||
| 09:00-10:30 | Grupo B - horario de mañá (G-O) | Castelán | Aula 2 |
| 12:00-13:30 | Grupo A - horario de mañá (A-F) | Castelán | Aula 5 |
| 16:30-18:00 | Grupo C - horario de tarde (P-Z) | Castelán | Aula 5 |
| 23.01.2021 09:00-11:00 | Grupo A - horario de mañá (A-F) | Salón de Actos |
| 23.01.2021 12:00-15:00 | Grupo C - horario de tarde (P-Z) | Salón de Actos |
| 23.01.2021 12:00-14:00 | Grupo B - horario de mañá (G-O) | Salón de Actos |
| 08.07.2021 10:00-12:00 | Grupo A - horario de mañá (A-F) | Salón de Actos |
| 08.07.2021 13:00-15:00 | Grupo B - horario de mañá (G-O) | Salón de Actos |
| 08.07.2021 16:00-18:00 | Grupo C - horario de tarde (P-Z) | Salón de Actos |