Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Pedagoxía e Didáctica
Áreas: Didáctica e Organización Escolar
Centro Facultade de Ciencias da Educación
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
1. Deseñar, aplicar e avaliar programas de educación e formación en rede, con especial énfase nas metodoloxías que promoven a comunicación e a colaboración (elearning) para institucións de educación e formación
2. Deseñar, xestionar e avaliar materiais dixitais para a formación en rede.
3. Adoptar unha actitude aberta á utilización innovadora dos recursos tradicionais e á incorporación de novas TIC, promovendo a creatividade e a utilización de diversidade de medios.
4. Asesorar na utilización das novas tecnoloxías con criterios pedagóxicos e en función das persoas, situacións, contextos e ámbitos de formación.
- O rol do pedagogo/a como asesor/a no deseño, desenvolvemento e avaliación de propostas de e-learning.
- Escenarios flexibles de ensino con tecnoloxías: Plataformas de formación e Colaboración, Ámbitos personalizados de aprendizaxe (Web Social), PLEs, Comunidades Virtuais de aprendizaxe.
- Cambios metodolóxicos nos procesos de ensino mediados por tecnoloxías en contextos formais e non formais. Requisitos dos medios e TIC para eses contextos.
- A utilización de ferramentas de comunicación, traballo en grupo, xestión da información e seguimento do proceso de ensino na formación en rede.
- A avaliación de ámbitos de elearning e procesos formativos online.
Básica:
- Cabero, J. (2013). La formación virtual en el nuevo entramado 2.0. En J.I Aguaded, y J. Cabero (Coords), Tecnologías y medios para la educación en la e-sociedad (pp.23-51). Madrid: Alianza editorial.
- Cebreiro López, B., Fernández-Morante, C. y Casal Otero, L. (2019). Tecnologías emergentes y metodologías didácticas: dos ejes básicos para el éxito educativo. En M.A. Santos Rego, A. Valle Arias, y M. Lorenzo Moledo (Eds.), Éxito educativo. Claves de construcción y desarrollo (pp.173-196). Valencia: Tiran Humanidades.
- Salinas, J.; Benito Croseti, B. Perez i Garcias, A. y Gisbert, M. (2018). Blended learning, más allá de la clase presencial. RIED: revista iberoamericana de educación a distancia, 21(1), 195-213.
A bibliografía pode modificarse para a súa actualización.
Complementaria:
- Bernardez, M. L. (2007). Diseño, producción e implementación de e-learning. Bloominton: Authorhouse.
- Cabero, J. (2006). Bases pedagógicas del e-learning. Revista de Universidad y Sociedad del Conocimiento 3(1), 1-10.
- Cabero, J. y Román, P. (2006). E-actividades: un referente básico para la formación en internet. Sevilla: MAD.
- Cabero, J. y López Meneses, E. (2009). Descripción de un instrumento didáctico para el análisis de modelos y estrategias de enseñanza de cursos universitarios en red (A.D.E.C.U.R). Pixel-Bit, 34, 13-30.
- Cabero, J., Llorente Mejuto, M.C. y Morales-Lozano, J.A. (2018). Evaluación del desempeño docente en la formación virtual: ideas para la configuración de un modelo. RIED: revista iberoamericana de educación a distancia, 21 (1), 261-279.
-Castaño Garrido, C. (2008). Prácticas educativas en entornos Web 2.0. Madrid: Síntesis.
-Cebreiro, B.; Fernández Morante, C. y Arribi, J. (2014): Moodle: ¿la navaja suiza?. Revista de Investigación en Educación, 2 (12), http://reined.webs.uvigo.es/ojs/index.php/reined/article/view/882
- Fernández Morante, M.C. (2009). Diseño de escenarios educativos en la Web Social. Creación y dinamización de redes y comunidades Virtuales. En M.L. Sevillano García y D. Bartolomé Crespo (Dirs.), Competencias para el dominio de las tecnologías y medios de comunicación en ámbitos formativos (pp. 134-143). Madrid: UNED.
- Pérez I Garcías, A. (2004). Comunicación mediada por ordenador, estrategias instructivas y tutoría. En J. Salinas, J.I. Aguaded, y J. Cabero, (Coords.), Tecnologías para la educación. Diseño, producción y evaluación de medios para la formación docente (pp. 295-319). Madrid: Alianza editorial.
- Salinas, J. (2004). Hacia un modelo de educación flexible: elementos y reflexiones. En F. Martínez Sánchez y M.P. Prendes (Coord.), Nuevas tecnologías y educación (cap.5). Madrid: Pearson.
Competencias Básicas
CB1 - Que o estudantado demostre posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeneral, e so atopar a un nivel que, si ben apoiase en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
Competencias Específicas
CE1.5 - Identificar problemas educativos e indagar sobre eles para posibilitar propostas de mellora na práctica educativa
CE2.1 - Deseñar plans, programas e accións adaptadas aos distintos niveis do sistema educativo, nas modalidades presencial, semipresencial e virtual
CE3.3 - Organizar e xestionar institucións, servizos, medios e recursos educativos e formativos
CE4.1 - Avaliar plans, programas, proxectos, procesos de ensinanza e medios e recursos educativos e formativos
CE5. 2 - Asesorar sobre o uso pedagóxico dos medios e recursos educativos
A metodoloxía diríxese á adquisición das competencias descritas, favorecendo que se adopte unha actitude crítica ante as distintas fontes e documentos. Terá un carácter fundamentalmente integrador da teoría e a práctica e será activa e participativa. Lelevaranse a cabo actividades, tanto individuais como grupais en todas as sesións de clase.
Durante os tempos reservados a titorías, orientarase ao estudantado, ben individualmente ou ben en pequenos grupos, para unha correcta execución das actividades formativas, un eficaz aproveitamento das sesións expositivas e un reforzo xeral no proceso de ensino-aprendizaxe.
Todo iso estará apoiado nunha contorna virtual que permite a continuidade en todo o proceso de aprendizaxe (guía, materiais didácticos, entrega de informes de prácticas, espazos de debate, espazos de colaboración, etc.). Toda a comunicación profesorado/estudantado realizarase na contorna virtual a través da ferramenta de mensaxería e quedará rexistrada.
Actividades formativas:
-Clases expositivas: presentación e explicación de temas, análises de documentación seleccionada para o traballo nas actividades formativas, presentación de experiencias, dinámicas de gran grupo, etc.
-Clases interactivas: análise de experiencias/ casos sobre actividades profesionais do Pedagogo/a, actividades prácticas con medios e aplicacións TIC (traballo cooperativo/colaborativo). Elaboración dun proxecto de formación en rede obrigatorio (traballo individual) con LMS/PLE/Rede social
Ao ser unha metodoloxía activa e participativa esixe a continuidade nas dinámicas expostas asistindo ás sesións expositivas e interactivas, completando as tarefas das actividades e dedicando tempo de estudo e traballo persoal antes da seguinte sesión. As actividades están relacionadas entre si e é necesario terminar as tarefas que expoñen poder avanzar á seguinte actividade.
No Campus Virtual seguirase todo o proceso formativo e quedarán reflectidas a programación, os materiais didácticos e materiais de estudo e as dinámicas das actividades así como a súa temporalización (comunicación, metodoloxía de traballo, foros virtuais, realización de actividades prácticas, titorías, entrega de tarefas e informes, etc.). Ademáis, empregaráse software especializado e espazos virtuais para a experimentación e deseño de propostas didácticas.
Para a titorización e seguimento individual empregarase o correo oficial da USC (conta RAI).
Rexistrarase a asistencia e esixirase un mínimo de presenza segundo as normas da USC: "A USC é unha universidade presencial, polo que a asistencia a un mínimo do 80% das sesións de clase é obrigatoria". Nesta materia non se aplica exención de docencia polo tipo de actividades que son aplicadas e as clases interactivas son prácticas de laboratorio. Analizarase excepcionalmente algún caso con dificultade para asistencia continuada con causa xustificada (instrución num. 1/2017) a algunha sesión interactiva e planificarase un seguimento individualizado con titorías extraordinarias.
O sistema xeral de avaliación comprende a proba de exame nas datas establecidas na programación oficial pola universidade e a avaliación continua do proceso de ensino.
Rexistrarase a asistencia e esixirase un mínimo de presenza segundo as normas da USC: "A USC é unha universidade presencial, polo que a asistencia a un mínimo do 80% das sesións de clase é obrigatoria". Nesta materia non se aplica exención de docencia nas clases interactivas. A efectos de avaliación nestes casos faise constar que o sistema de avaliación na materia será o mesmo para alumnado que non asista as sesións expositivas e o alumnado asistente.
Na avaliación continua, establecerase un sistema de seguimento de aprendizaxe mediante a súa participación nas clases, respostas ás preguntas realizadas ou resolución dos problemas que se formulen, actividades nas prácticas de laboratorio. Realizarase unha avaliación continua do proceso que baseará nos seguintes criterios: a calidade dos informes de realización das actividades con valor 1,5 puntos e o proxecto de formación en rede (obrigatorio) que terá o valor de 3,5 puntos. Esta avaliación continua terá un peso específico dun 50% da cualificación. Para obter unha valoración positiva na avaliación continua, será preciso ter realizadas e entregadas en prazo todas as actividades das prácticas.
As actividades das prácticas obrigatorias só poden ser desenvolvidas baixo a supervisión nas clases interactivas, polo que a non asistencia impedirá a superación da materia tanto na oportunidade ordinaria do semestre, como na convocatoria de xullo.
A proba de exame combinará preguntas sobre as aprendizaxes das sesións expositivas e interactivas, así como dos traballos realizados nas actividades e prácticas reflectindo o proceso individual de aprendizaxe. Esta proba terá un peso do 50% da cualificación e alcanzado un 2.5 sobre 5, sumarase á puntuación da avaliación continua cando esta acade 2.5 sobre 5.
No caso de persoas repetidoras e con exención de docencia ás sesións expositivas é imprescindible a asistencia e participación nas clases interactivas e un seguimento titorial para o progreso na materia. Por iso, na primeira semana de clase, no horario de titoría, establecerán coa profesora cal vai ser o seu seguimento das sesións expositivas e a súa incorporación nas sesións interactivas para realizar actividades con outros e as que realizarán de forma individual.
Os traballos individuais ou grupais do estudantado deberá ser orixinais. Calquera traballo copiado suporá o suspenso da materia e a avaliación na convocatoria correspondente.
A efectos de avaliación, un mesmo traballo non pode ser utilizado para varias materias, excepto nas actividades programadas de forma coordinada.
A aprendizaxe na materia apóiase en tres requisitos indispensables:
- participación activa nas sesións e actividades de aula,
- traballo individual, en parellas e/ou en grupo para realizar o prácticas
- estudo individual e continuado ao longo do semestre.
Dedicación mínima para a participación activa nas clases
A unión teoría e práctica nas sesións de clase esixe un esforzo de revisión e traballo sobre os materiais da sesión expositiva para realizar a tarefa e as actividades das prácticas interactivas e de laboratorio. Esta estratexia tamén esixe que nas sesións prácticas trabállese sobre os materiais adecuados que achegue cada estudante.
Dedicación mínima fose da aula para a realización das prácticas
Nas sesións interactivas e de prácticas de laboratorio cada estudante iniciará actividades que nalgúns casos completará con dedicación fose do horario presencial e, para iso, ten á súa disposición o espazo en rede que lle permite traballar desde calquera computador e un apoio continuo. Cada práctica require diferentes tarefas e niveis de dedicación fose da aula tanto individual como en grupo. As horas de clase destinadas á orientación e desenvolvemento co apoio da profesora deben complementarse cunha dedicación semanal (lectura documental, experimentación co TIC, procura de materiais, negociación de grupo, revisión conxunta).
Dedicación mínima fose da aula para o estudo individual
Os ritmos e posibilidades de cada estudante son diversos, no encanto, considérase necesaria para a comprensión e fixación dos contidos abordados na materia unha dedicación semanal (revisión-construción de apuntamentos, lectura dos mesmos e de materiais complementarios, elaboración de informes, ..)
- Asistencia regular ás sesións de clase que asegura ao estudante a orientación na súa formación por parte da profesora e a guía necesaria para abordar as actividades.
- Seguimento e dedicación en todas as prácticas xa sexan individuais e/ou de grupo. Velar pola calidade dos informes finais que cada grupo entrega.
- Colaboración e participación equilibrada no equipo de traballo. Planificación axeitada das tarefas de grupo (distribución de tempos, esforzos e dialogo constante co profesorado)
- Uso adecuado das titorías ao longo do semestre (revisión e seguimento de prácticas, apoio ao estudo individual)
- É importante ter cursado as materias de Tecnoloxía Educativa, Deseño e implementación de plans e programas de formación e Avaliación de programas.
1º Respecto á normativa de protección de datos
https://www.usc.gal/gl/normativa/protecciondatos/index.html
2º Utilización do móbil na aula: "Queda restrinxido o uso de teléfono móbil na aula ao seu emprego como instrumento de traballo seguindo as indicacións dadas polo docente, responsabilizándose ao alumnado das consecuencias legais e académicas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo"
3º Perspectiva de xénero: En atención a criterios de igualdade de xénero no ámbito universitario, recoméndase facer uso da linguaxe non sexista tanto no traballo cotiá de aula como nos traballos académicos encomendados. Pode obterse información ao respecto no enlace: http://www.usc.es/export/sites/default/gl/servizos/oix/descargas/lingua…
4º Responsabilidade ambiental: en relación aos traballos persoais ou de grupo que se realicen para a materia teranse en conta as seguintes indicacións:
-Evitar as tapas de plástico ou outros envoltorios externos innecesarios.
-Sempre que sexa posible, empregaranse grapas en lugar de encanutillados.
-Imprimir a dúas caras en calidade aforro de tinta.
-Non empregar folios en branco como separadores de capítulos ou partes.
-Evitar anexos que non teñan referencia directa cos temas tratados no traballo.
USO DE DIFERENTES FERRAMENTAS PARA O SEGUIMIENTO DA MATERIA
-Será obrigatorio o uso do Campus Virtual institucional e das ferramentas integradas no paquete Office 365 da Universidade de Santiago de Compostela, así como as ferramentas dixitáis complementarias que a Facultade habilite para o desenvolvemento da docencia.
-O contacto coas profesoras realizarase sempre a través de ferramentas institucionais e/ou outras complementarias que determinen para o seu uso académico. Utilizarase a mensaxería interna do campus virtual e o correo electrónico institucional (da USC) para mensaxes de texto privadas. Na aula virtual haberá un espazo de titoría pública para cuestións que afecten a todo o grupo-clase.
-O seguimiento da materia, polo seu propio contido, require o uso doutras ferramentas dixitáis non institucionais que non implicarán o uso de datos persoais.
PLAN DE CONTINXENCIA
Escenario 1: normalidade adaptada
O escenario 1, nas condicións de aplicación que determine a Facultade de Ciencias da Educación tendo en conta a súa complexidade, caracterízase pola convivencia con certas medidas de prevención, de autoprotección da poboación (permanencia no centro, distancia, máscaras faciais, uso de xeles desinfectantes, etc.) e mantemento de restricións que afecten a eventos de certa afluencia de persoas. As medidas de adaptación da docencia correspondentes a este escenario son:
-A docencia expositiva e interactiva será fundamentalmente de carácter presencial, sempre e cando a situación sanitaria e os protocolos da USC e da Facultade o permitan
-As titorías poderán realizarse parcialmente de xeito virtual
-A modalidade preferente para a realización das prácticas de laboratorio será a presencialidade, de ser o caso, estableceranse rotacións mediante a división dos grupos de prácticas
-A avaliación será continua e formativa, cun peso do 50% para as actividades prácticas e do 50% para a proba final que será presencial.
Escenarios 2 (distanciamento) e 3 (peche das instalación)
A USC é unha universidade presencial e a asistencia ás sesión de clase programadas é obrigatoria tanto no escenario 2 coma no escenario 3. Non obstante na situación actual de crise sanitaria a organización e adaptación da metodoloxía axustarase as decisións, normativas e protolos que sexan de aplicación na USC.
Para un escenario 2 e 3 é necesario que o alumnado adquirá un rol máis activo e de autoregulación do seu proceso de aprendizaxe.
Adaptacións metodolóxicas:
No escenario 2 a docencia expositiva realizarase de forma non presencial no horario previsto e a través do Campus Virtual e de MS TEAMS ou as aulas de videoconferencia Lifesize habilitadas polo centro. A docencia expositiva será síncrona ou asíncrona dependendo da programación semanal e o contido e metodoloxia prevista para cada sesión que as docentes anticiparán previamente. No caso de que algún estudante teña problemas de conexión analizarase a situación e buscarase a solución máis adecuada: a ferramenta de videoconferencia máis axeitada entre as institucionáis ou outras seguras que as docentes determinen, axudas propias da Universidade, do Centro ou atención personalizada por parte da profesora. As sesión interactivas realizaránse no horario establecido de forma presencial e non presencial e en grupos de menor tamaño con rotación segundo os protocolos organizativos que determine a Facultade de Ciencias da Educación para o presente curso. As titorías realizarse preferentemente de forma non presencial a través de MS TEAMS ou calqueira outra ferramenta tecnolóxica das referidas previo acordo co alumnado e en función da súa adecuación ao contexto.
No escenario 3 toda a docencia expositiva e interactiva e as titorías realizaránse de forma non presencial respetando os horarios establecidos para a materia e a través do Campus Virtual e de MS TEAMS e/ou das aulas de videoconferencia Lifesize habilitadas polo centro. Tanto a docencia expositiva como a interactiva serán síncrona ou asíncrona dependendo da programación semanal e o contido e metodoloxia prevista para cada sesión que as docentes anticiparán previamente. No caso de que algún estudante teña problemas de conexión analizarase a situación e buscarase a solución máis adecuada: a ferramenta de videoconferencia máis axeitada entre as institucionáis ou outras seguras que a docente determinen.
- A avaliación en ambos escenarios (2 e 3) será continua e formativa, cun peso do 50% para as actividades prácticas que deberán realizarse e entregarse en tempo e forma e do 50% para a proba final que será telemática. Se concurreran circunstancias excepcionales suficientemente acreditadas que imposibilitaran a entrega en prazo das actividades obrigatorias, o alumnado deberá comunicalas a profesora alomenos unha semana antes da data prevista de entrega a fin de que podan autorizar un prazo de entrega extraordinario se fora o caso.
Beatriz Cebreiro Lopez
Coordinador/a- Departamento
- Pedagoxía e Didáctica
- Área
- Didáctica e Organización Escolar
- Teléfono
- 881813749
- Correo electrónico
- beatriz.cebreiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 (A - Z) | Castelán | AULA 8 (CAMPUS VIDA-Módulo A) - LABORATORIO DE MULTIMEDIA EDUCATIVA |
| Mércores | |||
| 12:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 (A - Z) | Castelán | AULA 8 (CAMPUS VIDA-Módulo A) - LABORATORIO DE MULTIMEDIA EDUCATIVA |
| 14.12.2020 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 (A - Z) | AULA 4 (CAMPUS VIDA-Módulo A) |
| 28.06.2021 18:00-20:00 | Grupo /CLE_01 (A - Z) | AULA 3 (CAMPUS VIDA-Módulo A) |