Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Dereito Público Especial e da Empresa
Áreas: Dereito do Traballo e da Seguridade Social
Centro Facultade de Relacións Laborais
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Coñecemento dos elementos sobre os que se constrúen as relacións colectivas do traballo (suxeitos, negociación colectiva e conflitos colectivos).
Comprensión das fontes reguladoras das devanditas relacións.
Lección 1ª. FUENTES
I. Normas estatais: a Constitución; leis e regulamentos; a negociación colectiva.- II. Normas internacionais e normas do Dereito da Unión Europea.
A) Os actores das relacións colectivas de traballo
Lección 2ª. O SINDICATO E AS ASOCIACIÓNS EMPRESARIAIS
I. Concepto.- II. Clases.- III. O recoñecemento do dereito de sindicación e de asociación empresarial.- IV. Base e función constitucional dos sindicatos e das asociacións empresariais.- V. Unha referencia ás asociacións profesionais de traballadores autónomos.
Lección 3ª: LIBERDADES DE SINDICACIÓN E DE ASOCIACIÓN EMPRESARIAL (I)
I. A titularidade individual do dereito de liberdade sindical.-. II. Contido da liberdade sindical: 1. Contido esencial; especial consideración das liberdades de afiliación e de non afiliación: os pactos de seguridade sindical; 2. Contido adicional.- III. Titularidade e contido do dereito de asociación empresarial.- IV. A acción institucional dos sindicatos e das asociacións empresariais.- V. Tutela xudicial e administrativa da liberdade sindical.
Lección 4ª: LIBERDADES DE SINDICACIÓN E DE ASOCIACIÓN EMPRESARIAL (II)
I. Constitución e vicisitudes dos sindicatos e das asociacións empresariais de estrutura simple e complexa: 1. Constitución; 2. Vicisitudes: A) Fusión; B) Integración; C) Escisión; D) Suspensión e disolución; 3. Organizacións sindicais e empresariais internacionais.- II. Liberdade de regulamentación. Os estatutos e o control da súa legalidade.- III. Liberdade de organización e funcionamento internos e aspectos conexos (recursos patrimoniais e responsabilidade).
Lección 5ª: A REPRESENTATIVIDADE DOS SINDICATOS E DAS ASOCIACIÓNS EMPRESARIAIS
I. Concepto. II. A maior representatividade sindical: 1. Sindicatos máis representativos; 2. Sindicatos representativos; 3. Atribucións dos sindicatos máis representativos e representativos: Atribucións principais e adicionais.- III. A maior representatividade das asociacións empresariais. IV. Unha referencia á representatividade das asociacións profesionais de traballadores autónomos.
Lección 6ª. PARTICIPACIÓN DOS TRABALLADORES NA EMPRESA E REPRESENTACIÓN COLECTIVA
I. Formas de participación mediante estruturas de representación colectiva de ámbito nacional e europeo.- II. A representación unitaria: 1. Caracteres; 2. A circunscrición electoral. 3. O comité de empresa. Constitución, composición e funcionamento; 4. Os delegados de persoal. Constitución, composición e funcionamento; 5. O comité intercentros; 6. Competencias; 7. Capacidade de obrar; 8. Garantías; 9. Elección; 10. Mandato. Revogación e substitucións; 11. Unha referencia á representación unitaria dos funcionarios públicos e asimilados.- III. A representación sindical: 1. As seccións sindicais. Facultades, facilidades e capacidade de obrar; 2. Os delegados sindicais.- IV. Dereito de reunión. Asembleas.
B) Negociación colectiva "laboral"
a) Xeral
Lección 7ª. O DEREITO Á NEGOCIACIÓN COLECTIVA "LABORAL"
I. Concepto de negociación colectiva.- II. O dereito constitucional á negociación colectiva laboral.- III. Os produtos da negociación colectiva estatutaria. Eficacia.- IV. Os convenios colectivos " extraestatutarios".
b) Os convenios colectivos no Estatuto dos Traballadores
Lección 8ª. ÁMBITOS E PARTES
I. Unidades de contratación e ámbitos dos convenios colectivos.- II. Determinación do convenio colectivo sectorial aplicable.- III. Adhesión e extensión.- IV. Concorrencia de convenios.- V. Partes: 1) Capacidade convencional. 2) Lexitimación para negociar.
Lección 9ª. PROCEDEMENTO DE NEGOCIACIÓN
I. Iniciativa. O deber de negociar.- II. Constitución da comisión negociadora.- III Negociación: deliberacións e acordos. Boa fe negocial.- IV. Rexistro, depósito e publicación.
Lección 10ª. ASPECTOS TEMPORAIS E CONTIDO
I. Entrada en vigor. Duración; denuncia.- II. Contido: 1) "Normativo"; 2) Obligacional: a paz laboral; 3) Necesario ou "mínimo".- III. Inaplicación.- IV. Revisión e modificación.
Lección 11ª: APLICACIÓN E INTERPRETACIÓN. CONTROL DE LEGALIDADE E ILESIVIDAD
I. Aplicación e interpretación: 1) Polas comisións paritarias e outras vías extraxudiciais. 2) Polos Tribunais laborais.- II. Control de legalidade e ilesividad: a impugnación do convenio colectivo.
C) Conflitos colectivos
Lección 12ª. Os CONFLITOS DE TRABALLO: CLASES E PROCEDEMENTOS DE SOLUCIÓN
I. Concepto de conflito de traballo.- II. Conflitos individuais e colectivos. O conflito plural.- III. Conflitos xurídicos e de intereses.- IV. Procedementos de solución dos conflitos colectivos: 1) procedementos extraxudiciais; 2) solución xudicial.- V. Medidas de conflito colectivo: concepto e regulación.
Lección 13ª. O PECHE PATRONAL
I. Concepto e clases.- II. Supostos legais de peche patronal.- III. Efectos.
Lección 14ª. O DEREITO DE FOLGA
I. Concepto e clases.- II. Marco normativo.- III. Titularidade.- IV. "Renuncia".- V. Protección.
Lección 15ª. LÍMITES DO DEREITO DE FOLGA
I. A garantía dos servizos esenciais da comunidade.- II. Estados de alarma, excepción e sitio.- III. Folgas ilegais e folgas prohibidas.
Lección 16ª. O EXERCICIO DO DEREITO DE FOLGA. EFECTOS E TERMINACIÓN
I. Declaración e comunicación.- II. Desenvolvemento: o comité de folga, publicidade e servizos de seguridade e mantemento. III. Terminación.- IV. Efectos: 1) Sobre os traballadores folguistas; 2) Sobre os traballadores non folguistas.
BIBLIOGRAFÍA
Para o estudo das leccións 8ª a 12ª, ambas as incluídas, é imprescindible o manexo do manual:
- J. GÁRATE CASTRO: "Lecciones sobre el derecho a la negociación colectiva laboral", Editorial Cinca (Madrid, 2019).
Para o estudo das leccións 13ª, 15ª, 16ª, 17ª, 18ª y 19ª es imprescindible el manejo del libro:
- J. GÁRATE CASTRO, "Derecho de huelga", editorial Bomarzo (Albacete, 2013).
Tamén se asconsella, sobre todo para o módulo I, o manexo da "última edición" dalgún dos manuais relacionados a continuación, os cales serán obxecto dun comentario xeral nos primeiros días de clases:
- MARTÍN VALVERDE, A., RODRÍGUEZ-SAÑUDO GUTIÉRREZ, F. e GARCÍA MURCIA, J.: Derecho del Trabajo, Tecnos.
- OJEDA AVILÉS, A.: Derecho Sindical, Tecnos.
- SALA FRANCO: Derecho sindical, Tirant lo Blanch (Valencia, 2013).
É IMPRESCINDIBLE O MANEXO DA LEXISLACIÓN LABORAL NA MATERIA, recompilada por calquera editorial, sempre que estea actualizada.
COMPETENCIAS
- Coñecemento da normativa nacional e internacional reguladora da liberdade sindical.
- Coñecemento dos contidos da liberdade sindical.
- Coñecemento da elección e constitución, funcionamento, competencias e facultades dos órganos de representación unitaria e sindical. Coñecemento das garantías dos seus membros.
- Coñecemento dos tipos de convenios ou pactos colectivos e da súa eficacia.
- Coñecemento de canto concirne á negociación do denominado convenio "estatutario" (partes e lexitimación; contidos; procedemento de negociación; boa fe negocial; depósito, rexistro e publicación; entrada en vigor; concorrencia; impugnación e administración).
- Coñecemento dos distintos tipos de conflito de traballo e dos elementos identificativos do conflito colectivo.
- Coñecemento das medidas de conflito colectivo, en especial da folga e do peche patronal.
- Coñecemento dos procedementos de solución dos conflitos colectivos.
- Capacidade para asesorar e representar os traballadores e empresarios e as súas respectivas organizacións.
- Capacidade para asesorar e representar nos procesos de negociación colectiva e en conflitos colectivos de traballo.
No "escenario 1" das directrices para o desenvolvemento dunha docencia presencial segura, adoptadas pola Universidade de Santiago de Compostela, a docencia será, preferente e fundamentalmente, de carácter presencial, igual que as titorías. No "escenario 2", a docencia presencial completarase coa virtual, de acordo coas fórmulas que determine o Centro no que se imparte a materia. No "escenario 3", a docencia pasará a ser completamente virtual, con mecanismos "asíncronos", determinándose as tarefas ou actividades docentes que haberán de realizar os alumnos. A planificación material e temporal das referidas tarefas ou actividades daríase a coñecer con suficiente antelación.
Nas clases presenciais expoñeranse os principais problemas prácticos dos temas tratados. Darase especial importancia ao manexo da xurisprudencia e dos textos legais. Unha e outros son soportes fundamentais daquelas. En calquera dos tres escenarios docentes, formularanse preguntas aos alumnos sobre as cuestións abordadas; así mesmo, estes poderán e, mesmo, deberán expoñer as dúbidas ou problemas atopados na preparación dos contidos da materia. Tales contidos son obxecto dos manuais recomendados, nos que se atopan suficientemente determinados. Para seguir con óptimo aproveitamento as clases, os alumnos deben proceder á previa lectura daqueles contidos. A remisión da preparación dalgunhas leccións ou preguntas de leccións aos devanditos contidos estará acompañada da dedicación dunha ou varias clases ao tratamento dos principais aspectos das aludidas leccións ou preguntas e á resolución das dúbidas que expoñan os alumnos.
As intervencións dos alumnos nas clases presenciais serán orais, quedando excluída a mera lectura dun texto, tanto en soporte papel como informático.
En calquera dos tres posibles escenarios docentes, as leccións correspondentes a "Os actores das relacións colectivas de traballo" (leccións 2ª a 6ª, ambas as incluídas) e á "Negociación colectiva «laboral»" (leccións 7ª a 11ª, ambas as incluídas), os alumnos deberán completar e entregar ao profesor, no prazo que determine leste, o caderno que incorpore as respostas a pregúntalas test formuladas, con obxecto da revisión das devanditas respostas. Así mesmo, haberán de realizar os cuestionarios de preguntas breves que se fixen
Exame FINAL escrito. Nos escenarios docentes 1 e 2, devandito exame será presencial. No escenario 3, realizarase de forma telemática.
O exame constará de dúas probas. A primeira, obrigatoria, consistirá na realización dun test e servirá para seleccionar aos que poden pasar á segunda, de realización voluntaria. A máxima cualificación ou nota que pode obter quen realice só a primeira proba é de 7 puntos (notable). O alumno que obteña en @dicha proba polo menos 6 puntos pódese someter, se o desexa, á segunda, consistente, ben no desenvolvemento de dúas preguntas das leccións do programa, ben nun suposto teórico-práctico. Tal proba permitiralle conseguir, no seu caso (se obtén nela unha puntuación superior a 7), unha cualificación final máis alta, a cal dependerá da maior ou menor nota que logre alcanzar naquela.
Á cualificación obtida en próbaa test ou nesta e na proba para conseguir unha nota superior engadirase, no seu caso, ata 1'5 puntos, pola PARTICIPACIÓN ACTIVA E APROVEITAMENTO nas sesións interactivas, por un resultado aceptable (80% de respostas correctas) na realización dos cadernos de preguntas test, por unha resultado aceptable na respostas aos cuestionarios de preguntas breves e demais actividades que se fixen, en función do escenario docente que finalmente se impoña. TODAS AS ACTIVIDADES ÁS QUE SE ACABA DE FACER REFERENCIA COMPOÑEN A PARTE DE AVALIACIÓN CONTINUA DO SISTEMA DE AVALIACIÓN. EN CALQUERA CASO, PARA APROBAR A MATERIA É NECESARIO OBTER NO EXAME TEST, POLO MENOS, 5 PUNTOS. NON SE COMPUTARÁ Para estes efectos A PUNTUACIÓN OBTIDA NA PARTE CORRESPONDENTE Á ALUDIDA AVALIACIÓN CONTINUA.
A efectos da normativa da USC sobre permanencia, a cualificación do alumno que asista a clases expositivas ou interactivas, complete as actividades académicas propostas como parte do sistema de avaliación continua e non realice o exame final, será a de "NON PRESENTADO".
Réxime dos alumnos con exención de docencia (en calquera dos tres escenarios docentes establecidos):
Á cualificación obtida en próbaa test ou nesta e na proba para obter unha nota superior engadirase, no seu caso, ata 1'5 puntos, pola realización das actividades, os traballos e os supostos prácticos que propoña o profesor e acepte o alumno. EN CALQUERA CASO, PARA APROBAR A MATERIA É NECESARIO OBTER NO EXAME TEST, POLO MENOS, 5 PUNTOS. NON SE COMPUTARÁ PARA ESTES EFECTOS A PUNTUACIÓN QUE EVENTUALMENTE SE ADXUDICOU POLAS ACTIVIDADES, Os TRABALLOS E ÓS SUPOSTOS PRÁCTICOS AOS QUE SE FIXO REFERENCIA.
=============================
No caso de que o exame final deba realizarse de forma telemática, o alumno que teña ou poida presumir que terá problemas de conexión haberá de comunicalo aos profesores responsables con, polo menos, unha semana de antelación. O exame dos alumnos que comuniquen ese tipo de problemas realizaranse de forma oral. Solicitándoo con igual prazo de antelación, calquera outro alumno poderá optar por realizar exame oral.
Considérase imprescindible dedicar ao estudo da materia, como mínimo, 70 horas efectivas.
A inasistencia a clase e deixar para o final o estudo da materia limita extraordinariamente as posibilidades de superala.
Co fin de facilitar a resolución das dúbidas, os profesores responsables da materia atenderán aos alumnos, ademais de en o horario "oficial" de titoría, en calquera outro momento no que estean libres. No escenario docente 1, a atención realizarase, no caso dos Profesores Javier Gárate Castro e José Mª Miranda Boto, na Facultade de Dereito da Universidade de Santiago de Compostela, no seu respectivo despacho. No caso do Proferor José Manuel Carballedo Fernández, no seu despacho na Facultade de Relacións Laborais e Recursos Humanos.
Recoméndase aos alumnos que estean atentos ao escenario docente que finalmente acorde a Universidade
de Santiago de Compostela. A metodoloxía docente e sistema de avaliación en cada un dos posibles escenarios é a indicada nos correspondentes apartados desta guía.
Francisco Javier Garate Castro
Coordinador/a- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814720
- Correo electrónico
- fcojavier.garate [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Jose Maria Miranda Boto
- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814719
- Correo electrónico
- josemaria.miranda [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Lidia Gil Otero
- Departamento
- Dereito Público Especial e da Empresa
- Área
- Dereito do Traballo e da Seguridade Social
- Teléfono
- 881814757
- Correo electrónico
- lidia.gil.otero [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Ministerio
| Xoves | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-13:00 | Grupo /CLIS_B-mañá | Castelán | Aula 1 |
| 16:00-18:00 | Grupo /CLIS_D-tarde | Castelán | Aula 5 |
| 18:00-20:00 | Grupo /CLIS_C-tarde | Castelán | Aula 1 |
| 07.06.2021 09:30-12:30 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 3 |
| 07.06.2021 09:30-12:30 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 3 |
| 07.06.2021 09:30-12:30 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 5 |
| 07.06.2021 09:30-12:30 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 5 |
| 07.06.2021 09:30-12:30 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 6 |
| 07.06.2021 09:30-12:30 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 6 |
| 07.07.2021 17:00-20:00 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 3 |
| 07.07.2021 17:00-20:00 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 3 |
| 07.07.2021 17:00-20:00 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 5 |
| 07.07.2021 17:00-20:00 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 5 |
| 07.07.2021 17:00-20:00 | Grupo A - horario de mañá (M-Z) | Aula 6 |
| 07.07.2021 17:00-20:00 | Grupo B - horario de tarde (A-L) | Aula 6 |