Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Ciencias da Comunicación
Áreas: Comunicación Audiovisual e Publicidade
Centro Facultade de Ciencias da Comunicación
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable | 1ro curso (Si)
Estudio do proceso de produccíón da voz e formación no manexo das súas cualidades sonoras, imprescindibles para a correcta locución de mensaxes informativos.
Coñecementos e habilidades: Coñecer e practicar as técnicas de voz para evitar patoloxías vocais; dominar a voz como principal instrumento de comunicación para facer máis efectivos os contidos audiovisuais; manexar os recursos expresivos da voz para aplicalos á interpretación de distintas mensaxes.
Ferramentas de aprendizaxe: O control da respiración e do aparato fonador como principal instrumento de producción da voz; O estudo de radio e televisión, micrófonos, cámaras e gravadoras como elementos para a potenciación da comunicación oral.
Valores e actitudes: Trátase de controlar o dominio da expresión oral mediante o control da entoación, vocalización, o ritmo e actitude tanto na lectura de textos como na improvisación de contidos audiovisuais. E preciso unha disciplina física e mental para exercitar os músculos que favorecen a respiración costo-diafragmática.
A sustancia sonora da voz como instrumento de comunicación, manexo dos elementos determinantes da producción da voz: respiración, fonación, resonancia e articulación; conseguir unha maior expresividade coa voz, mediante exercicios de entoación, acento, ritmo e pronunciación. Gravación ante o micrófono e cámara de TV. Escoita e corrección.
A materia divídese en tres bloques de importancia: Introducción ao medio audiovisual co estado das particularidades da linguaxe da Radio e da linguaxe da televisión; a redacción de textos adaptados a unha estructura oral e a locución dos mesmos ante o micrófono da radio e ante a cámara de TV.
Temas do programa:
I.- Introducción á Radio e á Televisión; a locución dentro da Comunicación Audiovisual: marco teórico, introducción aos conceptos clave da materia; liñas xerais do programa; obxectivos da materia; material necesario para a realización das prácticas; organización do curso; fontes bibliográficas; sistema de avaliación; métodos e datas da avaliación.
II.- O texto audiovisual: escribir para falar; características da redacción audiovisual; adaptación ás particularidades do medio radiofónico e televisivo. O libro de estilo e o uso do idioma.
III.- Mecanismos de producción da voz: Mecanismo respiratorio; tipos de respiración: a respiración costodiafragmática; mecanismo fonador; mecanismo articulatorio.
IV.- Calidades da voz: A intensidade da voz, a duración ou cantidade de voz; o ton da voz; o timbre da voz. Mecanismos reguladores da intensidade, o ton e o timbre; clasificación e características da voz audiovisual: o condicionamento radiofónico, e o condicionamento televisivo, o condicionamento vocal.
V.- A educación da voz: ortofonía. Factores técnicos: relaxación, respiración, fonación e articulación; factores físicos, factores psicolóxicos; factores externos. A construcción da locución audiovisual.
VI.- Prosodia audiovisual: definición; funcións da Prosodia: función distintiva, función integradora, función delimitadora, función contrastiva, función semántica.
VII.- Elementos prosódicos: entoación, acento, ritmo e actitude. A entoación: niveles ou fonemas tonais; tonemas ou xunturas terminais; o acento; o ritmo: velocidade de lectura, pausas, a adaptación ás características do discurso radiofónico e televisivo. A actitude do locutor ante o texto. Niveles e patróns prosódicos.
VIII.- A pronunciación radiofónica; definición de pronunciación; tipos de pronunciación; procesos articulatorios de vocais e consonantes; clasificación e articulación das vocais; adaptación ás características de cada lingua.
IX.- A locución a partires dos textos escritos: características; unidades fónicas: definición; identificación de unidades e subunidades fónicas; atribución de unidades melódicas; palabras de valor; enlaces de entoación; cadencia; o estilo do locutor.
X.-A locución improvisada: funcións; diferencias entre improvisación e repentización; tipoloxías de improvisación; principais estratexias de preparar a improvisación en Radio y Televisión.
Contidos prácticos:
Unha vez asumida a teoría da redacción e da locución audiovisual, os contidos prácticos consistirán: na realización de exercicios de respiración, fonación, entoación, vocalización, ritmo e actitude, así como a redacción e lectura de guións audiovisuais realizados polos propios alumnos no estudio de radio e no plató de televisión. Nestas prácticas será obrigatoria a participación activa do alumnado –debate, lectura entoada de textos, exercicio dos distintos tipos de locución para radio e televisión, visionado, escoita e análise crítica de productos audiovisuais profesionais, etc-.
As clases prácticas estarán estructuradas en oito apartados:
1.- O guión para radio.O guión para a TV. As figuras de montaxe. Formatos e estilos de programas. Exercicios e recomendacións prácticas.
2.- A relación entre redacción e locución na radio e na TV.
3.- Os conceptos clave da redacción audiovisual. Exercicios e recomendacións prácticas en radio e TV.
4.- A voz: Respiración e fonación. Órganos resoador e articulatorio. Exercicios e recomendacións prácticas.
5.- Intensidade, ton, timbre. Exercicios e recomendacións prácticas.
6.- A emisión da voz ante o micrófono. Vocalización. Articulación. Exercicios e recomendacións prácticas.
7.- Entoación. Ritmo. Pausas fónicas. Grupos fónicos. Palabras-valor. A impostación. Exercicios e recomendacións prácticas.
8.- Locución informativa e creativa. Repaso final.
Bibliografía básica
-Barea, P e Montalvillo, R. “Radio Redacción y Guiones” ED UPV. Bilbao 1992
-Elliot, M-F “Saber respirar bien” Ed. MENSAJERO. Madrid 1980
-Huertas Bailén, A, y Perona Páez J.J. “Redacción y locución en medios audiovisuales”. Ed.Bosch. Barcelona 1998
-Larrañaga Zubizarreta J. “Redacción y Locución de la información audiovisual”. Ed. UPV. Bilbao 2006
-Pousa, X.R. e Yaguana, H.A. "La Radio un medio en evolución". Ed Comunicación Social. Salamanca 2013.
-Rodero Antón, E. "Locución Radiofónica" Ed. IORTV. Madrid 2003
-Tirado, J. A.; Ruíz del Árbol, M.; e Albar, M. I., “Técnicas para leer y escribir en radio y televisión” Bosch, Barcelona, 2003.
-Tubau, I., “Periodismo oral”, Paidós, Barcelona, 1993.
Bibliografía complementaria:
-Arnheim, R: “Estética Radiofónica”. Ed. GUSTAVO GILI. Barcelona 1980
-Balsebre, A. “El Lenguaje Radiofónico”. Ed. CATEDRA. Madrid 1994
-Cebrián Herreros, M. “Información televisiva. Mediaciones,contenidos, expresión y programación” Ed. Síntesis. Madrid 1998
-Chion M. “El sonido”. Ed PAIDOS. Barcelona 1999
-Mateos Sainz de Medrano, V., “La radiovoz, sonido e información” Ed. Universidad Antonio de Nebrija, Madrid, 2003.
-Merayo Pérez, A. e Pérez Álvarez, C, “La magia radiofónica de las palabras. Aproximación a la lingüística en el mensaje de la radio” Ed Cervantes, Salamanca, 2001.
-Prado, E. “Estructura de la información radiofónica”.ATE. Barcelona 1981
-Rodríguez, A. “La dimensión sonora del lenguaje audiovisual”. Ed. PAIDOS. Papeles de Comunicación. Barcelona 1998
BASICAS E XERAIS
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que soen amosarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado.
CB5 - Que os estudantes teñan desenrolado aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores con un alto grado de autonomía.
CG1 – Competencia contextual básica de orde transdisciplinar.
CG2 – Competencia contextual para situar o xornalismo no campo da comunicación.
CG3 – Competencia para exercer a profesión con ética profesional e compromiso cívico.
TRANSVERSAIS
CT1 – Capacidade de organización e planificación.
CT2 – Capacidade de xestión da información.
CT3 – Traballo en equipo
CT4 – Aprendizaxe autónomo
CT5 – Creatividade
CT6 – Iniciativa e espírito emprendedor
CT7 – Coñecementos básicos da profesión
ESPECIFICAS
CE01 – Técnicas de expresión oral nos medios de comunicación audiovisuais, incluíndo técnicas de locución e redacción para os medios non escritos.
CE02 – Correcto uso da lingua española/galega
DA MATERIA
Como competencias específicas, en canto a coñecementos, o alumno deberá caracterizar o proceso de produción da voz así como identificar e diferenciar as súas cualidades acústicas. En canto a habilidades, o alumno deberá adquirir unha correcta técnica vocal e empregar con destreza as diferentes cualidades da voz na lectura de mensaxes informativos. Por último, en canto a actitudes, o alumno deberá saber evaluar e analizar locucións informativas dende unha perspectiva crítica.
Exposición na clase dos temas teóricos; escoita, análise e seguimento de produccións audiovisuaisis; práctica nos estudios profesionais de radio e plató de televisión, correción dos traballos ante a clase.
Para o caso de que a docencia presencial sexa interrumpida, están previstas actividades en remoto, a través do Campus Virtual.
Hasta un 50% da materia valorarase nun exame final, que inclúe teoría e lectura de textos. O 50% restante complementarase coa avaliación das prácticas. Para superar a materia será necesario realizar todas as prácticas, que teñen carácter obrigatorio, e aprobar o exame teórico. A nota final será a media entre teoría e práctica.
De non ser posible o exame presencial, a aviación final será o resultado da aviación continua ao Longo do cuadrimestre.
Segunda oportunidade
Neste caso avaliarase da mesma forma que na primeira. Se o alumno ten aprobada unha parte (teoría ou práctica da materia), gardaráselle a nota para a segunda oportunidade.
En caso de dispensa de asistencia a clase, establecerase un plan de traballo personalizado co profesor da materia.
Traballo Presencial do alumno
Clases expositivas. Presentación e explicación dos temas
Traballos con textos: análises, sínteses e discusións
Prácticas de laboratorio
Titorías de traballos de curso
Actividades de avaliación
Exame final
Total horas de traballo presencial: 51 horas
Traballo persoal do alumno:
Estudio individual ou en grupo
Lecturas recomendadas
Búsqueda, rexistro e preparación de material de apoio (texto, imaxes, audio, etc) Planificación e execución da práctica
Total de horas de traballo persoal do alumno: 99 horas
Importante a lectura dos textos básicos recomendados, do material de apoio subministrado polo profesor, así como o seguimento crítico dos medios audiovisuais –radio e televisión-
Á vista dos tres escenarios que contempla a USC por mor do contexto sanitario, a metodoloxía de ensino adaptarase gradualmente mediante a combinación de iniciativas didácticas presenciais e virtuais ou só virtuais, a través do Campus Virtual (no terceiro escenario será todo virtual).
No referido ao sistema de avaliación, de non ser posible o exame presencial, a aviación será só continua, mediante distintas iniciativas programadas durante o cuadrimestre.
Jose Ramon Pousa Estevez
Coordinador/a- Departamento
- Ciencias da Comunicación
- Área
- Comunicación Audiovisual e Publicidade
- Teléfono
- 881816537
- Correo electrónico
- xoseramon.pousa [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Manuel Midon Miguez
- Departamento
- Ciencias da Comunicación
- Área
- Comunicación Audiovisual e Publicidade
- Correo electrónico
- manuel.midon [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
Carlos Fernandez Amado
- Departamento
- Ciencias da Comunicación
- Área
- Comunicación Audiovisual e Publicidade
- Correo electrónico
- carlos.fernandez.amado [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
Marcos Sanluis Lopez
- Departamento
- Ciencias da Comunicación
- Área
- Comunicación Audiovisual e Publicidade
- Correo electrónico
- marcos.sanluis [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
| Martes | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-12:00 | Expositivo 1 | Galego | Auditorio |
| Xoves | |||
| 11:00-12:00 | Expositivo 1 | Galego | Auditorio |
| 11.01.2021 10:00-14:00 | Expositivo 1 | Aula 1 |
| 11.01.2021 10:00-14:00 | Expositivo 1 | Aula 2 |
| 21.06.2021 10:00-14:00 | Expositivo 1 | Aula 1 |