Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.25 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Ciencias Morfolóxicas
Áreas: Anatomía e Embrioloxía Humana
Centro Facultade de Bioloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
- Describir o deseño e equipamento do laboratorio de cultivos celulares.
- Coñecer os tipos de cultivos celulares e as súas aplicacións.
- Coñecer os fundamentos e aplicacións da terapia celular e enxeñería tisular.
- Saber describir o concepto e aplicacións das células pluripotentes inducidas (iPS).
- Saber aplicar as técnicas básicas de cultivo celular e as de obtención e manipulación de células nai.
- Saber describir as técnicas de transplante de células e avaliar a eficacia do transplante.
A) Clases expositivas (20h)
Bloque I. Cultivos celulares (14h)
Tema 1. Introdución aos cultivos celulares.
Tema 2. Deseño e equipamento do laboratorio de cultivos celulares.
Tema 3. Asepsia e bioseguridade no laboratorio de cultivos celulares.
Tema 4. Requirimentos básicos para o cultivo de células animais.
Tema 5. Bioloxía das células en cultivo.
Tema 6. Cultivos primarios.
Tema 7. Liñas celulares.
Tema 8. Técnicas de caracterización celular en los cultivos de células.
Bloque II. Medicina rexenerativa: terapia celular e enxeñería tisular (2h)
Tema 9. Terapia celular e medicina rexenerativa.
Tema 10. Enxeñería tisular.
Bloque III. Obtención e manipulación de células nai (4h)
Tema 11. Concepto de célula nai.
Tema 12. Xeración de células nai pluripotentes.
Tema 13. Consideracións ético-legais da investigación con células nai.
B) Clases interactivas
B.1- Seminarios (7h)
Realizaranse actividades baseadas na resolución de problemas e a reflexión crítica sobre temas relevantes de actualidade no ámbito dos cultivos celulares en biotecnoloxía e a medicina rexenerativa. Os alumnos/as elaborarán ademais traballos en equipo sobre, entre outros, os seguintes temas:
• Métodos de cultivo de células nai
• Organoides e órganos on-a-chip
• Aplicacións actuais das células nai e a enxeñería de tecidos
• Aplicacións industriais dos cultivos de células
• Técnicas de edición xénica aplicadas aos cultivos de células e á terapia celular
• Modelado de enfermidades en investigación biotecnolóxica
B.2- Prácticas de laboratorio (10h)
P1. Técnicas básicas de cultivo celular.
P2. Cultivo celular.
P3. Caracterización das células en cultivo I. Ensaios de viabilidade e determinación do fenotipo celular.
P4. Caracterización das células en cultivo II. Cálculo de parámetros indicadores do comportamento das células en cultivo.
P5. Avaliación morfolóxica e funcional dos transplantes en terapia celular.
Os contidos serán os mesmos nos tres escenarios, aínda que poderán ser reorganizados, especialmente no escenario 3 (peche das instalacións; imposibilidade de impartir a docencia con presencialidade física), para adaptalos a unha docencia completamente en remoto.
Básica
Atala, A, Lanza, R, (Eds.) (2013): Handbook of stem cells. Vol. 1: Pluripotent stem cells. Vol. 2: Cell biology and adult and fetal stem cells, 2ª edn, New York, Elsevier Academic Press.
Davis, J.M. (Ed) (2011): Basic cell culture. Essential methods, New Jersey, Wiley-Blackwell.
Freshney, R.I. (2016): Culture of animal cells: A manual of basic technique and specialized applications, 7ª edn, New Jersey, Wiley Blackwell; 2016.
Helgason, C.D., Miller, C.L. (Eds.) (2013): Basic cell culture protocols, 4ª edn, New York, Humana Press.
Lanza, R., Atala, A. (Eds.) (2014): Essentials of stem cell biology, 3ª edn, New York, Elsevier Academic Press.
Sell, S. (Ed.) (2013): Stem cells handbook, 2ª edn, New Jersey, Springer Humana Press.
Slack, J.M.W. (2018): The science of stem cells, New Jersey, Wiley-Blackwell.
Complementaria
Clarke, M., Frampton, J. (2020): Stem cells: Biology and applications, New York, Garland Science.
Lo Celso, C., Red-Horse, C., Watt, F.M. (2020): Stem cells: From biological principles to regenerative medicine, New York, Cold Spring Harbor Laboratory Press.
Rodrigues, G., Roelen, B. (Eds.) (2020): Concepts and applications of stem cell biology: A guide for student, New Jersey, Springer.
Os estudantes terán acceso a bibliografía esencial en formato dixital. Ademais, poderanse empregar artigos científicos e outros recursos de interese para temas ou actividades particulares. De ser necesario, o profesorado facilitará o acceso a estes recursos a través da aula virtual.
Competencias básicas
CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adóitase atopar a un nivel que, aínda que se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado.
CB5 - Que os estudantes desenvolveran aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía.
Competencias transversais
CXT2 – Buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de distintas fontes.
CXT3 - Utilizar información en lingua estranxeira.
CXT7 – Traballar en equipo.
CXT11 – Aprendizaxe autónoma.
Competencias específicas
CE29 – Realizar cultivos celulares, tisulares e de microorganismos.
CE39 – Coñecer os fundamentos da bioenxeñería celular e tisular.
CE40 – Valorar as posibilidades terapéuticas da medicina rexenerativa e comprender as súas limitacións actuais, tanto éticas como técnicas.
Nas clases expositivas utilizarase a metodoloxía de clase maxistral con apoio audiovisual, facendo fincapé nos conceptos básicos da materia e que, ao mesmo tempo, poden supoñer maior dificultade de comprensión. Favorecerase a participación dos estudantes nas clases e o traballo en equipo nos seminarios. Nas sesións prácticas, o estudante realizará actividades de maneira autónoma e en equipo, baixo a supervisión do profesorado e seguindo os protocolos/indicacións dadas previamente. Realizaranse seguimentos da actividade de cada estudante. Os alumnos/ as terán acceso, a través da aula virtual, á información e ao material esencial necesario para o desenvolvemento das actividades da materia. Realizaranse titorías para a orientación da aprendizaxe e liquidar dúbidas e poñerase ao dispor dos alumnos un foro público de titorías para dúbidas específicas do temario.
Adaptacións da metodoloxía do ensino aos diferentes escenarios:
Escenario 1 (normalidade adaptada): A docencia expositiva e os seminarios desenvolveranse de maneira presencial. Parte dos contidos das prácticas de laboratorio traballaranse de maneira presencial, mentres que outra de maneira virtual. Para a docencia en remoto empregaranse as ferramentas e plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
Escenario 2 (distanciamento; restricións parciais á presencialidade física): Poderase combinar a docencia presencial e en remoto a fin de aplicar as medidas de distanciamento social en vigor nese momento. As titorías serán preferentemente virtuais. Para a docencia en remoto empregaranse as ferramentas e plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
Escenario 3 (peche das instalacións; imposibilidade de impartir a docencia con presencialidade física): A docencia expositiva, os seminarios e as prácticas impartiranse en remoto. As titorías serán virtuais, empregando o foro de titorías da aula virtual ou reunións en remoto. Para a docencia telemática empregaranse as ferramentas e plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
Realizarase unha avaliación continua para avaliar os coñecementos e parte das competencias adquiridas polos alumnos/ as (CB1, CB2, CB3, CB4, CB5, CXT2, CXT3, CXT7, CXT11, CE39 e CE40). A avaliación continua representará o 30% da nota final, e consistirá na valoración dos traballos realizados en grupo nos seminarios, e a actitude e participación nas actividades programadas durante o curso. Ademais, realizarase unha proba final para avaliar os contidos teórico-prácticos da materia e parte das competencias (CB1, CB5, CE39 e CE40), destrezas e habilidades adquiridas. Este exame representará un 70% da nota final e será necesario que o estudante alcance unha nota mínima dun 50% para superalo e poder ponderar a cualificación. Esta proba será ademais obrigatoria para os alumnos que non completen a avaliación continua. A asistencia a clases interactivas é requisito indispensable para superar a materia.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións (Resolución do 15 de xuño de 2011, DOG do 21 de xullo de 2011).
Adaptacións da avaliación aos diferentes escenarios:
Escenario 1 (normalidade adaptada): A proba final terá carácter presencial e a avaliación continua realizarase mediante actividades presenciais e en remoto empregando os recursos das plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
Escenario 2 (distanciamento; restricións parciais á presencialidade física): A proba final terá carácter presencial e a avaliación continua realizarase mediante actividades presenciais e en remoto empregando os recursos das plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
Escenario 3 (peche das instalacións; imposibilidade de impartir a docencia con presencialidade física): A proba final levarase a cabo empregando recursos que garantan a identificación do alumno/a así como o carácter persoal da realización da proba. No caso de que non se dispoña dos medios que garantan o cumprimento destas premisas, recorrerase a unha proba final oral (MS Teams). A avaliación continua realizarase mediante actividades en remoto empregando as ferramentas e plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
4,5 créditos ECTS:
Clases expositivas: 20h
Clases interactivas de laboratorio: 10h
Clases interactivas tipo seminario: 7h
Titorías en grupos reducidos: 1h
Titorías individualizadas: 0,5h
Realización e revisión de exames: 2h
Traballo persoal do estudante: 72h
Recoméndase levar a cabo unha aprendizaxe activa dos coñecementos que se adquiren ao longo da materia, usando esquemas e enlazando os coñecementos propios cos novos. Recoméndase a participación en clase, o estudo periódico da materia e o uso de titorías, para orientar o traballo/estudo e liquidar dúbidas. Ademais, o alumno/para debe consultar a bibliografía para resolver dúbidas e complementar a aprendizaxe. É importante que o alumno adquira conciencia da importancia da compresión do fundamento dos conceptos e técnicas a traballar, para desenvolver destrezas para a súa aplicación a situacións reais na súa futura vida laboral.
Adaptacións das recomendacións para o estudo aos diferentes escenarios:
Escenario 1 (normalidade adaptada): As recomendacións para o estudo serán as mesmas. As titorías terán carácter preferentemente telemático e os recursos bibliográficos poderán ser utilizados en versión papel ou dixital.
Escenario 2 (distanciamento; restricións parciais á presencialidade física): As recomendacións para o estudo serán as mesmas. As titorías terán carácter preferentemente telemático e empregaranse recursos bibliográficos preferentemente dixitais.
Escenario 3 (peche das instalacións; imposibilidade de impartir a docencia con presencialidade física): As recomendacións para o estudo serán as mesmas. As titorías serán telemáticas e empregaranse recursos bibliográficos dixitais.
Plan de continxencia
Adaptacións da metodoloxía do ensino e sistema de avaliación previstas para os escenarios 2 e 3, segundo as “Directrices para o desenvolvemento dunha docencia presencial segura para o curso 2020-2021” do 26 de xuño de 2020:
Adaptacións da metodoloxía do ensino:
Escenario 2 (distanciamento; restricións parciais á presencialidade física): Poderase combinar a docencia presencial e en remoto a fin de aplicar as medidas de distanciamento social en vigor nese momento. As titorías serán preferentemente virtuais. Para a docencia en remoto empregaranse as ferramentas e plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
Escenario 3 (peche das instalacións; imposibilidade de impartir a docencia con presencialidade física): A docencia expositiva, os seminarios e as prácticas impartiranse en remoto. As titorías serán virtuais, empregando o foro de titorías da aula virtual ou reunións en remoto. Para a docencia telemática empregaranse as ferramentas e plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
Adaptaciones do sistema de avaliación:
Escenario 2 (distanciamento; restricións parciais á presencialidade física): A proba final terá carácter presencial e a avaliación continua realizarase mediante actividades presenciais e en remoto empregando os recursos das plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
Escenario 3 (peche das instalacións; imposibilidade de impartir a docencia con presencialidade física): A proba final levarase a cabo empregando recursos que garantan a identificación do alumno/a así como o carácter persoal da realización da proba. No caso de que non se dispoña dos medios que garantan o cumprimento destas premisas, recorrerase a unha proba final oral (MS Teams). A avaliación continua realizarase mediante actividades en remoto empregando as ferramentas e plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
Jannette Rodriguez Pallares
Coordinador/a- Departamento
- Ciencias Morfolóxicas
- Área
- Anatomía e Embrioloxía Humana
- Teléfono
- 881815466
- Correo electrónico
- jannette.rodriguez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Juan Andres Parga Martin
- Departamento
- Ciencias Morfolóxicas
- Área
- Anatomía e Embrioloxía Humana
- Correo electrónico
- juan.parga [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
Maria Del Carmen Diaz Ruiz
- Departamento
- Ciencias Morfolóxicas
- Área
- Anatomía e Embrioloxía Humana
- Teléfono
- 881812463
- Correo electrónico
- mdelcarmen.diaz [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula virtual |
| Mércores | |||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula virtual |
| 18.01.2021 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Aula Magna. Santiago Ramón y Cajal |
| 29.06.2021 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 01. Charles Darwin |