Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Zooloxía, Xenética e Antropoloxía Física
Áreas: Xenética
Centro Facultade de Bioloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
- Coñecer a estrutura do ADN, os cromosomas e os tipos de secuencias de ADN
- Saber describir os procesos de replicación e transcrición do ADN
- Coñecer o código xenético eo proceso de tradución
- Coñecer e aplicar as leis de Mendel e as súas extensións
- Saber explicar a importancia dos factores ambientais na herdanza
- Coñecer as características da herdanza extranuclear
- Saber describir os procesos de ligamento e recombinación e aplicar estes coñecementos na preparación de mapas.
PROGRAMA DAS CLASES EXPOSITIVAS (35 H)
Presentación da materia (1H)
TEMA 1: IDENTIFICACIÓN DEL MATERIAL HEREDITARIO E PROPIEDADES DOS ÁCIDOS NUCLEICOS (3 H)
TEMA 2: ORGANIZACIÓN DO ADN NOS CROMOSOMAS (2,5 H)
TEMA 3: ORGANIZACIÓN DAS SECUENCIAS DO ADN NO XENOMA (2,5 H)
TEMA 4: REPLICACIÓN DO ADN. I. PROCARIOTAS (3 H)
TEMA 5: REPLICACIÓN DO ADN. II. EUCARIOTAS (2 H)
TEMA 6: TRANSCRIPCIÓN DO ADN (4 H)
TEMA 7: O CÓDIGO XENÉTICO (2 H)
TEMA 8: LEIS DA HERDANZA: MENDELISMO (4 H)
TEMA 9: BASE CROMOSÓMICA DA HERDANZA E LIGAMIENTO AO SEXO (2,5 H)
TEMA 10: LIGAMIENTO E RECOMBINACIÓN (3 H)
TEMA 11: XENÉTICA CUANTITATIVA (3,5 H)
TEMA 12: HERDANZA EXTRANUCLEAR (2 H)
PROGRAMA DOS SEMINARIOS (10 H)
Os estudantes disporán con antelación de boletíns con cuestións e problemas sobre os contidos da materia no Campus Virtual, que deberán resolver antes do seminario. No seminario abordaranse as dúbidas expostas polos estudantes.
PROGRAMA DE PRÁCTICAS (3 H)
Escenarios 1 e 2:
É fundamental manter a distancia de seguridade; principalmente en laboratorios húmidos. Por este motivo, os grupos de prácticas deben dividirse para axustarse á capacidade reducida do laboratorio, para seguir esta regra básica. Para aplicar unha extensión do número de grupos (coa conseguinte redución do número de alumnos por grupo), a práctica consistirá en 1 sesión presencial de 1,5 horas e 1,5 horas de traballo sen contacto (antes e despois) da sesión. Os alumnos deben realizar unha proba experimental, recoller os resultados obtidos e analizalos adecuadamente para responder ás preguntas formuladas no guión práctico.
Regra xeral: Será obrigatorio o uso dunha máscara e o mantemento da distancia de seguridade.
Escenario 3:
En el caso de que se produzca un cambio en la situación y de las normas impuestas por las autoridades,, la parte presencial de la práctica, en la medida de lo posible, se transformará en clases virtuales, mediante presentaciones, vídeos o material semejante, que se compartirá a través del campus virtual.
PROGRAMA DE TITORÍAS (2 H)
Os estudantes farán un comentario crítico sobre un texto científico ou temático da xenética, individualmente ou en grupo, baixo a supervisión do profesor/a.
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
• Benito, C. y Espino, F.J. eds., 2013. Genética: conceptos esenciales. Madrid: Editorial Médica Panamericana.
• Griffiths, A.J.F., Wessler, S.R., Carroll, S.B., and Doebley, J. 2015. Introduction to genetic analysis. 11th ed. New York: Freeman and Company.
• Griffiths, A.J.F., Wessler, S.R., y Lewontin, R.C., 2008. Genética. 9ª ed. Madrid: McGraw-Hill Interamericana.
• Klug, W.S., Cummings, M.R., Spencer, C.A., y Palladino, M.A. 2013. Conceptos de genética. 10ª ed. Madrid: Pearson Educación.
• Krebs, J.E., Goldstein, E.S., Kilpatrick, S.T., y Lewin, B. 2012. Lewin Genes: fundamentos. 2ª ed. Buenos Aires: Editorial Médica Panamerican.
• Pierce, B.A. 2017. Genetics: a conceptual approach. 6ª ed. New York: Freeman and Company.
BIBLIOGRAFÍA ESPECÍFICA:
A maioría dos textos de Xenética inclúen en cada capítulo unha serie de cuestións e problemas. A continuación preséntase unha relación dalgúns libros específicos:
• Benito, C., 2002. 360 problemas de genética: resueltos paso a paso. Madrid: Síntesis.
• Jiménez, A., 2008. Problemas de genética: para un curso general. 3ª ed. Cáceres: Universidad de Extremadura.
• Rubio, J. et al. eds., 1982. Problemas de genética. Madrid: Akal.
• Elrod, S., Stansfield, W. 2010. Schaum's Outline of Genetics, Fifth Edition. New York. McGraw-Hill.• Pierce, B.A.
Nesta materia o/a alumno/a adquirirá ou practicará unha serie de competencias básicas/xerais e transversais, desexables en calquera titulación universitaria, e específicas, propias da Xenética I e do Grao de Biotecnoloxía en xeral. Dentro das competencias nesta materia traballaranse de forma máis concreta as seguintes:
CB1 - Que os estudantes demostraron posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral e normalmente atópase a un nivel que, aínda que está soportado por libros de texto avanzados, Inclúe tamén algúns aspectos que implican o coñecemento que vén desde a vanguardia do seu campo de estudo.
CB2 - Que os estudantes saben aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación de xeito profesional e posúan as habilidades que se adoitan demostrar mediante a elaboración e defensa dos argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de recoller e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para facer xuízos que inclúan unha reflexión sobre cuestións sociais, científicas ou técnicas relevantes.
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público especializado e non especializado.
CB5 - Que os estudantes desenvolvan as habilidades de aprendizaxe necesarias para realizar estudos posteriores cun alto grao de autonomía.
Xeral
CG1 - Coñecer os conceptos, métodos e resultados máis importantes das distintas ramas da biotecnoloxía.
CG2 - Aplicar os coñecementos teórico-prácticos adquiridos no enfoque de problemas e na busca de solucións tanto en contextos académicos como profesionais.
CG3 - Saber obter e interpretar información e resultados relevantes e obter conclusións sobre temas relacionados coa biotecnoloxía.
CG4 - Ser capaz de transmitir información por escrito e oralmente e para discutir ideas, problemas e solucións relacionadas coa Biotecnoloxía, ante un público xeral ou especializado.
CG5 - Estudar e aprender de forma autónoma, coa organización do tempo e dos recursos, novos coñecementos e técnicas en Biotecnoloxía e adquirir a capacidade de traballar en equipo.
Transversal
CT1 - Pensar de forma integrada e abordar os problemas desde diferentes perspectivas.
CT2 - Buscar, procesar, analizar e sintetizar información de diversas fontes.
CT3 - Organizar e planificar o traballo.
CT4 - Interpretar resultados experimentais e identificar elementos consistentes e inconsistentes.
CT5 - Manter un compromiso ético.
CT6 - Traballar en equipo.
CT7 - Razoamento crítico.
Contémplanse tres escenarios posibles segundo o disposto no Consello de Goberno da USC do 19 de xuño de 2020: Escenario 1, normalidade adaptada, no que non existen restricións á presencialidade física; Escenario 2: distanciamento, restricións parciais á presencialidade física; Escenario 3, peche das instalacións, imposibilidade de impartir docencia con presencialidade física.
• Clases expositivas
Clases maxistrais, nas que o profesor explicará os conceptos da materia co apoio de medios audiovisuais e informáticos; Poden ter diferentes formatos (teoría, problemas e / ou exemplos xerais, pautas xerais para a materia).
Escenario 1:
Presencialidade física
Escenarios 2 e 3:
Completamente de xeito virtual mediante preferentemente procedementos telemáticos síncronos e asíncronos (Microsoft Teams, Aula Virtual-Moodle, outras ferramentas de Microsoft Office 365, correo electrónico, etc.).
• Seminarios
Seminarios en grupos reducidos, nos que se propoñen e resolven aplicacións da teoría, realízanse exercicios, problemas, simulacións de casos, etc. É necesaria a participación activa dos estudantes. O profesor/a proporcionará previamente boletíns de preguntas e problemas a través do Campus Virtual con suficiente tempo de antelación para que os estudantes poidan resolvelos e plantexar dúbidas nos seminarios.
Escenario 1:
Presencialidade física
Escenarios 2 e 3:
Totalmente en xeito virtual síncrono
• Prácticas
Escenarios 1 e 2:
Os estudantes deben traballar antes da sesión presencial e ler todo o material que se pon a disposición no Campus Virtual. Na sesión presencial da práctica, experimentaranse métodos de análise xenética para complementar os conceptos desenvolvidos nas clases teóricas. Posteriormente, os estudantes deberán analizar os resultados e entregar as respostas ás preguntas plantexadas no guión práctico de xeito asincrónico nun prazo de tempo determinado polos profesores por correo electrónico seguindo as instrucións proporcionadas polos profesores/as.
Escenario 3:
A parte presencial da práctica, na medida do posible, transformarase en clases virtuais, para iso cargaranse no campus virtual guiones de prácticas máis amplos e a presentación da mesma que se fai ao comezo de cada sesión ( Power Point + Son / Comentarios). Pode incluirse algún vídeo explicativo. Plantexaranse preguntas que os estudantes deben resolver e entregar de xeito asincrónico, nun prazo de tempo determinado polos profesores, por correo electrónico seguindo as instrucións proporcionadas polos profesores. A explicación da práctica e as dúbidas resolveranse en sesións síncronas a través de Microsoft Teams. Na práctica de laboratorio trataranse experimentalmente métodos de análise xenética que complementen os conceptos desenvolvidos nas clases teóricas. Ao finalizar a práctica, os alumnos entregarán a súa resposta ás preguntas formuladas no guión da práctica para a súa nota.
• Titoría
Pretende proporcionar información adicional e orientar aos estudantes, así como avaliar o progreso dos estudantes na adquisición de habilidades. Ao rematar a titoría os alumnos entregarán un resumo do traballo realizado para a súa cualificación.
Escenario 1:
Presencialidade física.
Escenarios 2 e 3:
Completamente de xeito virtual. Nestes dous escenarios, os alumnos entregarán o resumo do traballo realizado para a súa cualificación por medios telemáticos.
A cualificación final será unha media ponderada do rendemento nas partes nas que se avalía o seu traballo:
Exame final escrito (Escenario 1) ou, no seu caso, avaliación continua a través de traballos e / ou probas de carácter telemático (Escenarios 2 e 3): 80%. Actividade avaliable obrigatoria.
Prácticas: 10%. Actividade avaliable non obrigatoria.
Titoría: 10%. Actividade avaliable no obrigatoria.
Os mesmos instrumentos utilizaranse para avaliar as competencias segundo o seguinte esquema:
- O exame avalía as habilidades: CB1, CB2, CB5, CG1, CG3, CG4, CT2, CT3, CT5.
- En prácticas: CG3, CT4, CT6, CT7.
- Nas titorías: CB3, CB4, CG2, CG3, CG4, CG5, CT1, CT2, CT3, CT4, CT5, CT6, CT7.
NOTA:
BAREMO: As cualificacións obtidas en Prácticas e Titorías computaranse sempre e cando se acade unha cualificación mínima de 5,0 (escala de 0 a 10) no exame final escrito o, en su caso evaluación continua mediante trabajos y/o pruebas tipo test de carácter telemático (Escenarios 2 y 3): 80%
CLASES EXPOSITIVAS: Non é obligatoria a asistencia.
SEMINARIOS: Non é obligatoria a asistencia.
PRÁCTICAS E TITORÍAS: Non é obligatoria a asistencia.
ESTUDANTES REPETIDORES: Non é obligatorio repetir a Práctica, sempre e cando a práctica impartida sexa a mesma, manténdose as cualificacións obtidas. En caso de cambio informarase os estudantes mediante o Campus Virtual para que aqueles repetidores que queiran ter esta cualificación saiban que teñen que facelo. Non se manterán as cualificacións nas Titorías.
NON SE REALIZARÁN EXAMES PARCIAIS NIN DATAS ALTERNATIVAS ÁS OFICIAIS
Nas prácticas, titorías e seminarios, poderanse realizar cambios de grupo sempre que se atope a outro/a alumno/a de outro grupo co que cambiarse. Eses cambios deberán ser comunicados previamente por e-mail ao profesor/a responsable da actividade.
HORAS PRESENCIAIS (54 h):
35 horas clases expositivas
3 horas práctica de laboratorio
10 horas de seminarios
2 horas de titorías
1 hora de titoría individualizada
3 horas de exame e revisión
HORAS NO PRESENCIAIS (96 h):
60 horas estudo individual
30 horas resolución de problemas e outros traballos
6 horas revisión bibliográfica
VOLUMEN TOTAL DE TRABALLO:
54 h de clases presenciais e 96 h de traballo persoal = 150 h totales.
• Asistir a todas as actividades e preguntar as dúbidas que poidan xurdir durante o desenvolvemento das clases maxistrais.
• Facer os boletíns de problemas e cuestions unha vez terminada a teoría de cada tema. Utilizar as titorías de despacho para resolver calquera dúbida sobre a materia.
• Ler e consultar fontes de información científica (bases de datos, libros, revistas, páxinas web) que enriquecerán a perspectiva e casuística tratada durante o desenvolvemento das clases.
• Estudo continuo baseado na comprensión de conceptos.
• Plan de continxencia
Adecuáronse os apartados da metodoloxía de ensino e do sistema de avaliación no caso dos Escenarios 2 (distanciamento; restricións parciais á presencialidade física) e 3 (peche das instalacións e imposibilidade de impartir docencia con presencialidade física). Os cambios que se introducirán nestes dous escenarios serán os seguintes:
Metodoloxía da ensinanza
Clases expositivas, seminarios e titorías: completamente de xeito virtual. As prácticas serán ensinadas combinando á presencialidade física co modo virtual (Escenario 2); ou totalmente en modo virtual (Escenario 3).
Sistema de avaliación:
O exame escrito final substituirase por avaliación continua e / ou probas telemáticas.
• En casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas, aplicarase o disposto no Regulamento para avaliar o rendemento académico dos estudantes e revisar as cualificacións.
Jose Carlos Zapata Babio
Coordinador/a- Departamento
- Zooloxía, Xenética e Antropoloxía Física
- Área
- Xenética
- Teléfono
- 881816922
- Correo electrónico
- c.zapata [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
María Belén Gómez Pardo
- Departamento
- Zooloxía, Xenética e Antropoloxía Física
- Área
- Xenética
- Teléfono
- 982822428
- Correo electrónico
- belen.gomez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Paula Otero Sanchez
- Departamento
- Zooloxía, Xenética e Antropoloxía Física
- Área
- Xenética
- Correo electrónico
- paulaotero.sanchez [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Ministerio
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 17:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula virtual |
| Martes | |||
| 17:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula virtual |
| Mércores | |||
| 19:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula virtual |
| 28.01.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula Magna. Santiago Ramón y Cajal |
| 06.07.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 01. Charles Darwin |