Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Áreas: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Centro Facultade de Bioloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
- Identificar os roteiros centrais do metabolismo e a súa regulación en diferentes organismos.
- Saber integrar os diferentes roteiros metabólicas no contexto do conxunto do organismo.
- Aplicar coñecementos sobre o metabolismo da información xenética.
- Aplicar coñecementos sobre o mecanismo de síntese das proteínas e a súa evolución post- biosíntese.
- Identificar a relevancia dos balances enerxéticos e materiais dos roteiros metabólicas.
- Saber deseñar modificacións funcionais de roteiros metabólicas con obxectivo biotecnolóxico.
• CLASES EXPOSITIVAS (PROGRAMA DE TEORÍA, 27 HORAS)
Síntese de proteínas*
Lección 1. Tradución da mensaxe xenética e evolución postbiosíntese das proteínas (2.5 h).
Roteiros do metabolismo intermediario aerobio e bioenerxética
Lección 2. Oxidación do acetil- CoA: Ciclo do ácido cítrico (2h).
Lección 3. Transporte electrónico e fosforilación oxidativa (2h).
Metabolismo de hidratos de carbono
Lección 4. Catabolismo de hidratos de carbono. Glicolise (2.5h).
Lección 5. Gluconeoxénese e roteiro das pentosas fosfato (2.5h).
Lección 6. Metabolismo do glucóxeno (1.5h).
Metabolismo de lípidos
Lección 7. Catabolismo de lípidos. Oxidación de ácidos graxos e metabolismo de corpos cetónicos (2.5h).
Lección 8. Biosíntese e regulación do metabolismo de ácidos graxos (1.5h).
Lección 9. Biosíntese de glicéridos e esfingolípidos (1.5h).
Lección 10. Metabolismo de terpenos e esteroides (1.5h).
Metabolismo de aminoácidos e nucleótidos
Lección 11. Degradación de proteínas e catabolismo de aminoácidos (2 h).
Lección 12. Biosíntese de aminoácidos e de metabolitos relacionados (2h).
Lección 13. Metabolismo de nucleótidos (1.5 h).
Integración e interrelacións nos roteiros do metabolismo
Lección 14. Integración e coordinación de procesos metabólicos (1.5 h).
*Coa excepción do tema dedicado á síntese de proteínas e a súa evolución postbiosíntese, os temas dedicados os ácidos nucleicos e o seu metabolismo (estruturas do DNA na cromatina e cromosomas, os RNAs e a expresión xénica e a súa regulación, así como os procesos de replicación, transcrición, reparación e recombinación) serán explicados nas materias de Xenética I e II. Na materia de Fisioloxía Vexetal explicarase a fotosíntese coas súas leccións correspondentes dedicadas ao transporte electrónico fotosintético e fotofosforilación e a biosíntese de carbohidratos en células vexetais. A materia de Microbioloxía I explica os temas relacionados co ciclo e a fixación do nitróxeno.
• CLASES INTERACTIVAS (SEMINARIOS, 15h)
As clases do seminario pretenden reforzar/profundar en aspectos específicos dá materia e, por outra banda, promover a aprendizaxe mediante a participación do alumnado na clase utilizando diferentes sistemas/ferramentas (ver metodoloxía de ensino e avaliación) que serven, tamén, para a súa avaliación continua.
• CLASES INTERACTIVAS (LABORATORIO, 6h)
En dúas sesións de 3 horas, levarase a cabo a purificación e análise enzimática e un estudo da fermentación alcohólica (práctica 1 e 2).
• CLASES TITORIAIS (3h) Consulta e aclaración /resolución de dúbidas.
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
- Berg, J.M., Tymoczko, J.L., Gatto, G.J.Jr & Stryer, L. 2019. Biochemistry. Nine ed. New York.
W.H. Freeman and Company.
- Garret, R.H. & Grisham, C.M., 2024. Biochemistry. 7th ed. Cengage Learning Inc.
- McKee, T., y McKee, J.R., 2020. Bioquímica. Las bases moleculares de la vida. 7ª ed. México:
McGraw-Hill/Interamericana Editores. Disponible “on line”:
https://accessmedicina-mhmedical-com.ezbusc.usc.gal/book.aspx?bookid=29…
- Mathews, C., Van Holde, K.E., Appling, D.R. & Anthony-Cahill, S.J., 2013. Bioquímica. 4ª ed. Madrid: Pearson.
- Nelson, D.L. & Cox, M.M., 2021. Lehninger Principles of Biochemistry. 8ª ed. New York: Macmillan International.
- Voet, D., Voet, J.G. & Pratt, Ch., 2016. Fundamentos de Bioquímica. 4ª ed. Buenos Aires: Editorial Médica Panamericana.
BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA
- Alberts, B. et al., 2022. Molecular Biology of the Cell. 7th ed. W.W. Norton & Company, Inc, New York.
- Bhagavan, N.V., Chung Eun-Ha. 2015. Essentials of Biochemistry. With Clinical classes. 2nd edition. Academic Press.
Disponible “on line”:
https://www.sciencedirect.com/book/9780124166875/essentials-of-medical-…
- Meissenberg, G., Simmons, W.H. 2018. Principios de Bioquímica Médica. 4ª edición. Elsevier España, S.L.U.
Disponible “on line”: https://www.clinicalkey.com/student/content/toc/3-s2.0-C20170026563
- Rodwell, V.W., Bender, D.A., Botham, K.M., Kennelly, P.J. y Weil, P.A., 2018. Harper Bioquímica ilustrada. 31ª ed.
México: McGraw-Hill/Interamericana. Disponible “on line”:
https://accessmedicina-mhmedical-com.ezbusc.usc.gal/Book.aspx?bookid=27…
As competencias básicas e xerais son as que aparecen na memoria do título.
Competencias transversais
CT1 - Pensar de forma integrada e abordar os problemas desde diferentes perspectivas.
CT2 - Buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes.
CT4 - Interpretar resultados experimentais e identificar elementos consistentes e inconsistentes.
CT5 -Traballar en equipo.
CT6 - Razoar críticamente
Competencias específicas
CE2 - Comprender e saber aplicar os principios físico-químicos dos procesos biolóxicos con aplicación en Biotecnoloxía, así como as principais ferramentas utilizadas para investigalos. CE4 - Ter unha visión integrada do funcionamento das células, incluíndo as súas biomoléculas, metabolismo, expresión génica, relación entre compartimentos celulares, así como os mecanismos de comunicación e sinalización celular.
• Clases expositivas.
Clases maxistrais para a presentación dos contidos do programa teórico da asignatura con uso de encerado apoiado con presentacións informáticas.
• Clases interactivas:
(a) Seminarios. Avaliables, non obrigatorios e teñen dobre obxectivo: profundar/ampliar e reforzar conceptos e temas específicos presentados nas clases expositivas e avaliables a través de traballos, presentacións e/o mapas metabólicos e, ademais, pretenden potenciar a aprendizaxe e participación do alumno na clase (oralmente ou por escrito) respondendo as preguntas formuladas polo profesor, baixo diferentes formatos (ver sistema de avaliación).
(b) Prácticas de laboratorio (6h). O obxectivo das prácticas será a familiarización do alumnado con algunhas das metodoloxías propias dun laboratorio de Bioquímica.
• Clases de titorías. Aclaración e resolución de dúbidas sobre a materia.
(A) (Exame final). Actividade obrigatoria avaliable complementaria a avaliación continua.
Os contidos do programa teórico avaliaranse mediante un exame escrito presencial (exame final). A nota máxima obtida no exame (10 puntos) equivale ao 75% da nota final e sempre que se responda un mínimo do 85% das preguntas do exame.
(B) (Avaliación continua)
(a) Seminarios. Actividade non obrigatoria avaliable.
- As cualificacións poderán alcanzar unha valoración máxima de 1.5 puntos, que representarán un 15% da cualificación final da materia e a condición de que se alcanzou máis dun 4.5 no exame final. A falta de asistencia a un mínimo do 80% das horas de seminarios implica a renuncia ao dereito de avaliación continua.
- A falta de cualificación nos seminarios implicará que o alumno podería obter, como máximo, 8.5 puntos na nota final, no caso de que no exame das clases expositivas e nas prácticas de laboratorio alcanzase as máximas cualificacións (7.5 e 1 punto, respectivamente).
No caso de alumnos repetidos, estarán nas mesmas circunstancias que os inscritos por primeira vez, respecto desta actividade.
(b) Prácticas de laboratorio. Actividade non obrigatoria avaliable.
- A asistencia a todas as sesións prácticas será obrigatoria para superar a materia. Valorarase o traballo no laboratorio e avaliaranse enviando unha tarefa ou cubrindo un cuestionario en liña a través da aula virtual (10% da nota final da materia). As faltas de asistencia non xustificadas terán como resultado NON APTO.
- Os alumnos deberán obter unha cualificación de APTO (5) nas prácticas para superar a materia.
- A cualificación da práctica manterase durante un curso o que supoñerá que os alumnos repetidores non terían que repetir a práctica o curso seguinte.
(C) (Avaliación final)
A cualificación final obterase como a media ponderada das cualificacións parciais obtidas en: (A) o exame de contidos (final) das clases expositivas (cualificado de 0 a 10 puntos) e que corresponde a un 75% do total da nota final e (B) da avaliación continua correspondente ás clases interactivas (25% do total), tendo en conta as seguintes consideracións:
- a cualificación obtida nos seminarios (15% do total) so poderá sumarse ao exame final (A) si obtívose neste un mínimo de 4.5 puntos e o 85% das preguntas foron respondidas.
- a cualificación obtida nas prácticas (10%) soamente poderá sumarse á cualificación final si asistiuse e presentado a memoria correspondente, así como obter unha cualificación de APTO (5).
- Os alumnos que non superen a materia na convocatoria ordinaria poderanse presentar á oportunidade de recuperación mantendo a nota da avaliación continua (repetirase exclusivamente a avaliación dependente do exame final).
- Os alumnos que suspendan a materia e teñan que repetila poderán manter a nota de prácticas durante o curso seguinte, sempre que as realizaron.
- Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na "Normativa de avaliación de rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
AVALIACIÓN DAS COMPETENCIAS
(A) Exame final.
Avaliaranse as competencias:
- básicas CB1, CB2 e CB5
- xenerais CG4 e CG5
- transversais CT1, CT2 e CT6
- específicas CE2 e CE4
(B) Avaliación continua.
(a) Seminarios. Avaliaranse as competencias:
- básicas CB1, CB2, CB3 e CB4
- xenerais CG1, CG2, CG3, CG4 e CG5
- transversais CT1, CT2, CT5 e CT6
- específicas CE2 e CE4
(b) Prácticas de laboratorio. Avaliaranse as competencias:
- básicas CB2, CB4 e CB5
- xenerais CG1 e CG3
- transversais CT4, CT5 e CT6
- específicas CE2
• Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na "Normativa de avaliación de rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
TEMPO DE ESTUDO E TRABALLO PERSOAL
Clases maxistrais (expositivas) 27h
Seminarios (interactivas) 15h
Prácticas de laboratorio (interactivas) 6h
Titorías 3h
Exame 3h Total
Traballo en aula 54h
TRABALLO PERSOAL
Estudo Individual 96 h
• Asistencia a todas as actividades docentes.
• Uso da bibliografía recomendada e o presentado na aula virtual, no seu caso.
• Participación activa nas clases correspondentes, respondendo oralmente e/ou por escrito ás cuestións/preguntas expostas polo profesor, tanto na propia clase como nas presentadas nas diferentes leccións do programa teórico e as específicas dos seminarios.
• Profundar nos aspectos da materia indicados e presentados polo profesor nas clases correspondentes.
• Facer resumos/esquemas ou guións que sinteticen os contidos importantes de cada unha das leccións do programa, tentando conxuntar e relacionar diferentes aspectos que se explican en cada unha delas.
Elaborar mapas metabólicos que permitan reunir as rutas metabólicas centrais en diferentes situacións fisiolóxicas que permitan relacionar, visualizar e clarificar aspectos da materia explicados en bloques separados.
• Autoavaliación da comprensión dos contidos. O alumno debería tratar de xerar, en por si e utilizando a bibliografía recomendada, un catálogo de preguntas e respostas de maneira adecuada ao temario.
• Facer uso das titorías para calquera tipo de cuestión relacionada coa materia.
- Recoméndase que para unha mellor comprensión da materia de bioquímica II se teña coñecemento previo de materias como bioquímica I, xenética I / II, bioloxía celular, fisioloxía animal e vexetal, microbioloxía, ademais de nocións básicas de química (orgánica e inorgánica.
- Na materia teórica explicada durante o curso podería haber variacións (orden temático, contido ou duración) respecto ao programa presentado na guía docente, pola incorporación de novos conceptos e actualizacións máis recentes.
- Utilizarase o campus virtual para deixar información relacionada coa materia e que poida ser de utilidade para os alumnos.
- Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na "Normativa de avaliación de rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
Primitivo Barja Francisco
Coordinador/a- Departamento
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Área
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Teléfono
- 881816931
- Correo electrónico
- primi.barja [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Guillermo Covelo Artos
- Departamento
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Área
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Teléfono
- 881816930
- Correo electrónico
- guillermo.covelo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
María Crugeiras Ríos
- Departamento
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Área
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Correo electrónico
- maria.crugeiras.rios [at] usc.es
- Categoría
- Predoutoral Xunta
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 19:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 08. Louis Pasteur |
| Martes | |||
| 19:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 08. Louis Pasteur |
| Mércores | |||
| 19:00-20:00 | Grupo /CLIS_01 | Castelán | Aula 08. Louis Pasteur |
| 21.05.2024 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 04: James Watson e Francis Crick |
| 12.07.2024 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 03. Carl Linneo |