Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.2 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.45
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Química Física, Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
Áreas: Química Física, Química Analítica
Centro Facultade de Química
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Unha vez cursado Métodos Espectroscópicos se espera que o alumnado sexa capaz de:
- Coñece-los principios e aplicacións das diferentes técnicas espectroscópicas.
- Relaciona-la espectroscopia coas diferentes áreas da Química.
- Coñece-los fundamentos teóricos das distintas técnicas radioquímicas.
- Saber selecciona-la técnica máis idónea para resolver problemas analíticos diferentes.
Métodos avanzados de espectroscopia electrónica. Fluorescencia e fosforescencia. O láser e as súas aplicacións químicas. Espectroscopia fotoelectrónica. Métodos avanzados de espectroscopia Raman. Métodos espectroscópicos para análise de superficies. Métodos radioquímicos: métodos de activación neutrónica e de dilución isotópica.
A efectos de organización da materia, estes contidos distribúense nos seguintes temas:
TEMA 1: Introducción. O láser e as súas aplicacións químicas.
TEMA 2: Métodos avanzados en espectroscopia electrónica.
TEMA 3: Espectroscopia de fluorescencia e fosforescencia.
TEMA 4: Espectroscopia fotoelectrónica.
TEMA 5: Métodos avanzados en espectroscopia Raman.
TEMA 6: Métodos avanzados en espectroscopia de absorción atómica e de fluorescencia atómica.
TEMA 7: Métodos avanzados en espectroscopia de emisión atómica.
TEMA 8: Métodos espectroscópicos para o análise de superficies.
TEMA 9: Métodos radioquímicos.
Bibliografía básica (manuais de referencia):
- A. Requena Rodríguez, J. Zuñiga Román: “Espectroscopia”; Prentice-Hall, 2004.
- D.A. Skoog, F.J. Holler, S.R. Crouch: “Principios de Análisis Instrumental, 7ª Ed.”, Cengage Learning, 2018.
Bibliografía complementaria:
i) Temas 1-5:
- J.R. Ferraro, K. Nakamoto: “Introductory Raman Spectroscopy”; Academic Press, 1994.
- J.M. Hollas: “Modern Spectroscopy”; Wiley, 1996.
- J.R. Lakowicz: “Principles of Fluorescence Spectroscopy”; Springer, 2000.
- I.N. Levine: “Espectroscopia Molecular”; AC, 1980.
- J.L. McHale: “Molecular Spectroscopy”; Prentice-Hall, 1999.
- B. Valeur: “Molecular Fluorescence: Principles and Applications”; Wiley, 2002.
ii) Temas 6-9:
- Z.B. Alfassi (editor): “Non-destructive elemental analysis”, Blackwell Science, 2001.
- C. Cámara, C. Pérez-Conde: “Análisis químico de trazas”, Síntesis, 2011.
- J.I. García Alonso, P. Rodríguez-González: “Isotope dilution mass spectrometry”, RSC, 2013.
- D. Harvey: “Analytical chemistry 2.1”, edición electrónica, accesible en: http://acad.depauw.edu/harvey_web/eTextProject/version_2.1.html, 2016.
- IUPAC: “Compendium of chemical terminology – Gold book”, accesible en: https://goldbook.iupac.org.
- L.H.J. Lajunen, P. Perämäki: “Spectrochemical analysis by atomic absorption and emission (2nd Ed.)”, RSC, 2004.
- A. Ríos Castro, M.ªC. Moreno Bondi, B.M. Simonet Suau (coordinadores): “Técnicas espectroscópicas en química analítica. Volumen II: Espectrometría atómica, de iones y electrones”, Síntesis, 2012.
- F. Rouessac, A. Rouessac: “Chemical analysis. Modern instrumentation, methods and techniques” (2nd Ed.), Wiley, 2007.
- P. van der Heide: “Secondary ion mass spectrometry. An introduction to principles and practices”, Wiley, 2014.
- P. van der Heide: “X-ray photoelectron spectroscopy. An introducition to principles and practices, Wiley, 2012.
- J.F. Watts, J. Wolstenholme: “An introduction to surface analysis by XPS and AES”, Wiley, 2003.
- B. Welz, H. Becker-Ross, S. Florek, U. Heitmann: “High-resolution continuum source AAS”, Wiley-VCH, 2005.
- B. Welz, M. Sperling: “Atomic absorption spectrometry” (3rd Ed.), Wiley-VCH, 1999.
Aparte desta bibliografía, cando sexa oportuno indicarase bibliografía adicional relacionada con temas ou aspectos máis específicos.
BÁSICAS E XERAIS:
CG2 - Que sexan capaces de reunir e interpretar datos, información e resultados relevantes, obter conclusións e emitir informes razoados en problemas científicos, tecnolóxicos ou doutros ámbitos que requiran o uso de coñecementos da Química.
CG3 - Que podan aplicar tanto os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos como a capacidade de análise e de abstracción na definición e plantexamento de problemas e na búsqueda das súas solucións tanto en contextos académicos coma profesionais.
CG4 - Que teñan capacidade de comunicar, tanto por escrito coma de forma oral, coñecementos, procedimentos, resultados e ideas en Química tanto a un público especializado coma no especializado.
CG5 - Que sexan capaces de estudiar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos novos coñecementos ye técnicas en calquera disciplina científica ou tecnolóxica.
TRANSVERSAIS:
CT1 - Adquirir capacidade de análise e síntese.
CT2 - Desarrollar capacidade de organización e planificación.
CT3 - Adquirir coñecemento dunha língua extranxeira.
CT4 - Ser capaz de resolver problemas.
CT10 - Adquirir razoamento crítico.
CT12 - Adquirir un aprendizaxe autónomo.
ESPECÍFICAS:
CE8 - Comprende-las técnicas analíticas (electroquímicas, ópticas,...) e as súas aplicacións.
CE11 - Comprende-la relación entre propiedades macroscópicas e propiedades de átomos e moléculas individuais: incluíndo macromoléculas (naturais e sintéticas), polímeros, coloides e outros materiais.
CE13 - Ser capaz de demostra-lo coñecemento e comprensión dos feitos esenciais, conceptos, principios e teorías relacionadas coas áreas da Química.
CE14 - Ser capaz de resolver problemas cualitativos e cuantitativos segundo modelos previamente desenrolados.
CE25 - Ser capaz de relaciona-la Química con outras disciplinas.
A) Clases expositivas en grupo grande (indicadas coma “E” no calendario de actividades):
Nestas clases o profesor realizará a presentación dos diferentes temas do programa utilizando diferentes formatos según o tema a estudiar, formatos que serán: teoría, problemas e/ou exemplos xerais. O profesor pode contar co apoio de medios audiovisuales e informáticos pero, en xeral, os estudiantes non os manexarán en clase. A asistencia a estas clases, ainda que non é obrigatoria, é altamente recomendable para o bó seguimento da asignatura.
B) Clases interactivas en grupo reducido ou Seminarios (indicadas coma “S” no calendario de actividades):
Nestas clases se propoñen e resolven aplicacións da teoría, problemas, exercicios… Espérase que o alumno se participe activamente nestas clases de distintas formas: entrega de exercicios ó profesor (algúns dos propostos en boletíns de problemas que o profesor entrega ós alumnos coa suficiente antelación); resolución de exercicios na aula, etc. O profesor pode contar co apoio de medios audiovisuales e informáticos pero, en xeral, os estudiantes non os manexarán en clase. A asistencia a estas clases é obrigatoria.
C) Tutorías de pizarra en grupo moi reducido ou Tutorías (indicadas coma “T” no calendario de actividades):
Tutorías programadas polo profesor e coordinadas polo Centro, e supoñerán para cada alumno 2 horas. Nestas tutorías poderanse propoñer actividades como a supervisión de traballos dirixidos, aclaración de dúbidas sobre teoría ou as prácticas, problemas, exercicios, lecturas ou otras tarefas propostas; así como a presentación, exposición, debate ou comentario de traballos individuais ou realizados en pequenos grupos. O profesor poderá esixir ós alumnos a entrega de exercicios previa á celebración da tutoría. A asistencia a estas clases é obrigatoria.
Contemplaranse tres posibles situacións ("Escenarios") en función da evolución da situación sanitaria derivada da pandemia COVID-19:
i) Escenario 1: normalidade adaptada (sen restricións á presencialidade física):
- A docencia expositiva e interactiva será fundamentalmente de carácter presencial, aínda que de forma excepcional e xustificada a docencia telemática poderá combinarse coa presencial ata un máximo do 10 % das horas da materia.
- As tutorías poderán realizarse parcialmente de forma telemática.
- As probas finais serán presenciais.
ii) Escenario 2: distanciamento (con restricións parciais á presencialidade física):
- A docencia expositiva poderá realizarse, na súa totalidade de xeito telemático (nos espazos docentes nos que o distanciamento non sexa posible), ou combinarse ó 50 % co xeito presencial, naqueles espazos docentes nos que o distanciamento sexa posible. Na docencia interactiva de seminarios, poderase combina-las presencialidades física e telemática, ata un máximo do 50 % das horas da materia en xeito telemático, cando o distanciamento así o requira.
- As tutorías serán preferentemente telemáticas.
- As probas finais serán preferentemente de carácter telemático.
iii) Escenario 3: peche das instalacións (imposibilidade de impartir docencia presencial):
- A docencia será completamente de carácter telemático, con mecanismos síncronos ou asíncronos.
- As tutorías serán exclusivamente telemáticas.
- As probas finais serán exclusivamente de carácter telemático.
Para a docencia telemática utilizaranse as plataformas Microsoft Teams e/ou Moodle. Dita docencia poderá incluir actividades síncronas e/ou asíncronas, segundo as circunstancias e as posibilidades técnicas dispoñibles.
A implementación dos correspondentes cambios segundo o "escenario" farase consonte ó que determinen os órganos de goberno competentes.
A cualificación do alumno resultará da avaliación continua e a realización dun exame final. A realización dos correspondentes exames, probas ou tarefas levarase a cabo no marco de cada un dos posibles "escenarios", descritos no apartado anterior "Metodoloxía da ensinanza".
A cualificación do alumno non será inferior á do exame final ni á obtenida ponderándoa coa da avaliación continua, dacordo coas seguintes porcentaxes:
i) Avaliación continua: 25 %
A asistencia a seminarios e tutorías é obrigatoria.
A forma de entrega (presencial ou telemática) das tarefas que, no seu caso, se propoñan ós alumnos, virá condicionada polo "escenario" no que se estea a desenvolve-la docencia.
ii) Exame final: 75 %
É oportuno recordar que, segundo a normativa vixente, para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas, será de aplicación o recollido na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións”.
A adquisición de competencias evaluarase segundo o seguinte:
i) Nas clases expositivas, de seminario e de tutorías evaluaranse as competencias CG2, CG3, CG4, CG5, CT1, CT2, CT3, CT4, CT10, CT12, CE8, CE11, CE13, CE14 y CE25.
ii) No exame evaluaranse as competencias CG2, CG3, CG4, CG5, CT1, CT2, CT3, CT4, CT10, CT12, CE8, CE11, CE13, CE14 y CE25.
TRABALLO PRESENCIAL NA AULA OU TELEMÁTICO: 36 h, distribuidas coma segue:
Clases expositivas en grupo grande: 24 h
Clases interactivas en grupo reducido (Seminarios): 10 h
Tutorías de pizarra en grupo moi reducido: 2 h
TRABALLO AUTÓNOMO DO ALUMNO: 76,5 h
Para o estudio da materia, o alumno deberá adaptarse ás circunstancias do "escenario" no que se estea a desenvolver, en cada momento, a docencia.
En xeral, se aconsella ter en conta o seguinte:
• É altamente recomendable asistir ás clases expositivas dende o primeiro día, xa que os diferentes temas do programa están enlazados entre si.
• Pregunta-las dúbidas que poidan xurdir.
• É importante manter o estudio da materia “ó día”.
• Unha vez finalizada a lectura dun tema, é útil facer un resume dos puntos importantes, identificando as cuestións básicas que se deben recordar e asegurándose de coñecer tanto o seu significado coma as condicións nas que se poden aplicar.
• A resolución de problemas é fundamental para a aprendizaxe desta materia.
Plan de continxencia: en caso de que a docencia non se poida desenvolver de xeito presencial (o chamado "Escenario 1"), e teña que levarse a cabo segundo os denominados "Escenario 2" ou "Escenario 3", implementaranse os oportunos cambios, dacordo co descrito nos apartados anteriores "Metodoloxía da ensinanza" e "Sistema de avaliación da aprendizaxe".
Manuel Aboal Somoza
Coordinador/a- Departamento
- Química Analítica, Nutrición e Bromatoloxía
- Área
- Química Analítica
- Teléfono
- 881814268
- Correo electrónico
- m.aboal [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Manuel Mosquera Gonzalez
- Departamento
- Química Física
- Área
- Química Física
- Teléfono
- 881815735
- Correo electrónico
- manuel.mosquera [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 17:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula Bioloxía (3º andar) |
| Martes | |||
| 17:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula Bioloxía (3º andar) |
| 18:00-19:00 | Grupo /CLIS_01 | Castelán | Aula Bioloxía (3º andar) |
| 25.01.2021 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Aula Química Analítica (2º andar) |
| 25.01.2021 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Aula Bioloxía (3º andar) |
| 25.01.2021 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Aula Química Orgánica (1º andar) |
| 25.01.2021 16:00-20:00 | Grupo /CLE_01 | Aula Química Técnica (planta baixa) |
| 28.06.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula Matemáticas (3º andar) |
| 28.06.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula Física (3º andar) |