Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 9 Clase Interactiva: 12 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Economía Financeira e Contabilidade
Áreas: Economía Financeira e Contabilidade
Centro Escola Técnica Superior de Enxeñaría
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable | 1ro curso (Si)
O obxectivo principal da asignatura é familiarizar ao alumnado con algúns conceptos fundamentais relacionados coa avaliación técnica, comercial e, sobre todo, económico-financeira dos proxectos de creación de empresas. En particular, preténdese que o alumnado sexa capaz ao finalizar a asignatura de levar a cabo a análise e a valoración de calquera proxecto de investimento, cun especial fincapé na determinación da rendibilidade do proxecto e a análise do risco financeiro que conleva. Á revisión dos métodos tradicionais de análise e selección de proxectos de investimento sumarase a introdución ao estudo da valoración financeira de opcións reais, xa que os métodos clásicos de valoración de proxectos, que son idóneos cando se trata de evaluar decisións de investimento que non admiten demora (agora ou nunca), infravaloran o proxecto si este posúe unha flexibilidade operativa (pódese facer agora, ou máis adiante, ou non facelo) ou oportunidades de crecemento continxentes, algo habitual no ámbito dos proxectos biotecnolóxicos.
TEMA 1. CONCEPTOS XERAIS.
1.1. A empresa e o empresario.
1.2. O emprendemento: factores condicionantes.
1.3. Formas de empresa.
1.4. Conceptos básicos de xestión empresarial.
1.5. O plan de empresa.
TEMA 2. VIABILIDADE TÉCNICA.
2.1. Obxectivos do estudo da viabilidad técnica.
2.2. Viabilidad legal. Análise xurídica.
2.3. Viabilidad social e ambiental.
2.4. Trámites derivados da constitución e posta en marcha.
2.5. Análise técnica.
2.6. Aspectos organizacionales.
TEMA 3. VIABILIDADE COMERCIAL.
3.1. Obxectivos do estudo da viabilidad comercial.
3.2. O estudo de Mercado.
3.3. A definición da estratexia comercial do proxecto.
3.4. Análise DAFO.
TEMA 4. VIABILIDADE ECONÓMICO-FINANCEIRA.
4.1. Obxectivos do estudo da viabilidad económico-financeira.
4.2. Determinación de custos, investimentos e necesidades operativas de fondos.
4.3. O financiamento do proxecto. Fontes de fondos financeiros.
4.4. Estados financeiros previsionales.
4.5. Determinación dos fluxos de caixa.
4.6. Criterios de avaliación económica de proxectos.
4.7. Consideración do risco na análise de viabilidad de proxectos.
4.8. Opcións reais en proxectos de investimento.
Bibliografía básica:
Amaru, A.C. (2008): Administración para emprendedores. Fundamentos para a creación e xestión de novos negocios. Pearson.
Castro Abancens, I. (2010): Creación de empresas para emprendedores: guía para a elaboración dun plan de negocio. Pirámide.
Bibliografía complementaria:
Allen, M. (2001): O emprendedor visionario. Empresa Activa.
Amram, M.; Kulatilaka, N. (1999): Real Options: Managing Strategic Investment in an Uncertain World, Harvard Business School Press, Boston, MA.
Benninga, S. (2008): Financial Modeling, The MIT Press.
Donas, M. e outros (2004): Creación de empresas: teoría e práctica. McGraw-Hill.
Gómez Gras, J.M. e outros (2012): Manual de casos sobre creación de empresas en España. McGraw- Hill.
González Domínguez, F.J. (2003): Creación de Empresas. Guía para o desenvolvemento de iniciativas empresariais. Pirámide.
Hernández Hernández, A.; Hernández Villalobos, A. (2001): Formulación e Avaliación de Proxectos de Investimento, Thomson Learning, 2001.
Mascareñas, J. (2005): “A valoración dun proxecto biotecnológico como unha opción real composta”, Monografías de Juan Mascareñas sobre Finanzas Corporativas.
Mascareñas, J. (2007): “Opcións reais na valoración de proxectos de investimento”. Monografías de Juan Mascareñas sobre Finanzas Corporativas.
Mascareñas, J. e outros (2004): Opcións reais e valoración de activos. Prentice Hall.
Mateo Donas, R. e Sagarra Porta, R. (2004): Creación de Empresas. Teoría e Práctica. McGraw-Hill.
Medina Hernández, Ou. e Correa Rodríguez, A. (2008): Como evaluar un proxecto empresarial. Díaz de Santos.
Mun, Johnathan (2002): “Real Options, Tools and Techniques”, Wiley, New xersei.
Muñiz, L. (2010): Plans de negocio e estudos de viabilidad. Bresca.
Nueno, Iniesta, P. (2009): Emprendendo cara ao 2020. Deusto.
Priede, T. e outros (2010): Creación e desenvolvemento de empresas. Pirámide.
Rodríguez Sandiás, A. (2013): Modelos de Análisis y Valoración de Proyectos, Ed. Andavira.
Sapag Chain, N. (1993): Criterios de Avaliación de Proxectos, McGraw-Hill.
Sapag Chain, N.; Sapag Chain, R. (1995): Preparación e Avaliación de Proxectos, McGraw-Hill.
Sengupta, C. (2004): Financial Modeling. John Wiley & Sons.
Adoitar, C.; Reig, E. (2010): Pequenas empresas, grandes ideas. Pearson.
Velasco, F. (2007): Aprender a elaborar un plan de negociou. Edicións Paidós Ibérica.
Preténdese contribuír a acadar as competencias recollidas na memoria do título de Máster en Enxeñaría Química e Bioprocesos:
- Xerais: CG3, CG10, e, con maior intensidade, a competencias CG11 e CG15.
- Específicas: CE9.
- Transversais: CT2 e CT4.
O programa cobre os temas que se consideran esenciais para dotar ao alumnado das competencias requeridas na planificación e avaliación da creación dunha empresa. Nas horas presenciales de docencia tratarase de profundar nos aspectos máis relevantes e novedosos para o alumno, facendo unha revisión máis superficial daqueles xa tratados noutras asignaturas. No transcurso do curso farase referencia á bibliografía específica a utilizar para ampliar os coñecementos adquiridos en cada tema. Se impartirá unha docencia de carácter eminentemente práctico, recorrendo á utilización de casos reais para ejemplificar e aclarar os contidos do programa, facendo uso das ferramentas informáticas apropiadas e fomentando o traballo autónomo e en equipo. Empregarase o campus virtual da USC para facilitar material de estudo e traballo ao alumno e canalizar a entrega de traballos e as comunicacións co profesor.
Nas horas de docencia semanal intentarase seguir as directrices metodológicas mencionadas a continuación:
- Compatibilizar o rigor lóxico da Teoría Económica e Financeira coa necesaria claridade expositiva que permita unha mellor comprensión dos conceptos tratados, mediante a utilización de exemplos que precisen os conceptos introducidos e os resultados obtidos.
- As demostracións teóricas e a formación matemática dos modelos analizados serán obxecto de atención en numerosas ocasións co fin de introducir aos/ás estudantes no uso dos mesmos antes de utilizar as ferramentas informáticas.
- Contarase co apoio das ferramentas informáticas oportunas en cada momento.
- Resolver exercicios que permitan ao alumnado practicar e comprobar a asimilación dos contidos expostos.
- Fomentar o traballo en equipo tanto dentro do centro docente como fóra del.
- Fomentar o diálogo no aula e a participación activa en clase.
De xeito concreto, prevese o desenvolvemento das seguintes actividades que contribuirán ao desenvolvemento das competencias que se indican:
- A: Obradoiro de proposta de ideas de negocio no marco da sostibilidade (CG3, CG15, CT2)
- B: Revisión on-line de plans de negocio (CG11, CT4)
- C: Revisión on-line de trámites administrativos e legais para a creación de empresas (CG11, CT4)
- D: Desenvolvemento do análisise de viabilidade económico-financiera dun plan de negocio (CE9, CG10, CG11, CT4)
Tendo en conta as “DIRECTRICES PARA O DESENVOLVEMENTO DUNHA DOCENCIA PRESENCIAL SEGURA NO CURSO 2020-2021” da USC, esta metodoloxía de ensino respectarase nos tres escenarios alternativos previstos (Escenario 1: normalidade adaptada, Escenario 2: distanciamento e Escenario 3: peche das instalacións), axustándose tan só en canto ao carácter presencial ou non da docencia. No escenario 1, tanto a docencia expositiva como a interactiva será presencial, contemplándose a posibilidade de que, de forma excepcional e xustificada, a docencia virtual combínese coa presencial ata un máximo do 10% das horas da materia. No escenario 2, a docencia expositiva e interactiva de seminario impartirase de forma virtual en modo síncrono e a docencia interactiva de laboratorio de forma presencial, contemplándose a posibilidade de que se impartan de forma non presencial e síncrona como máximo ata un 50% das horas prácticas da materia. No escenario 3 tanto a docencia expositiva como a interactiva impartiranse de forma virtual en modo síncrono. A impartición de docencia en modo síncrono farase a través de MS Teams. En función das circunstancias, prevese tamén a posibilidade de desenvolver contidos en modo asíncrono mediante sesións gravadas en vídeo e postas ao dispor dos alumnos respectando os horarios oficiais.
O apoio titorial realizarase de forma preferentemente presencial no escenario 1, preferentemente virtual no escenario 2, e exclusivamente virtual no escenario 3, empregando o correo electrónico, a mensaxería e foros da aula virtual e MS Teams como canles de comunicación telemática.
Para determinar a cualificación final nas dúas oportunidades, efectuarase un seguimiento da aprendizaxe dos/as estudantes mediante a realización de actividades, traballos ou proxectos de forma individual e/ou por grupo. Así mesmo, os/as estudantes terán que realizar un exame final con cuestións teóricas e resolución de problemas que permitirá individualizar a cualificación final.
Distribución da cualificación
Exame: 45% (para a avaliación das competencias CG15 e CE9)
Actividade D: 50% (para a avaliación de todas as competencias)
Tutorías/Informe profesor: 5%
O alumnado ao que lle sexa concedida dispensa de asistencia a clase (seguindo a Instrucción Nº 1/2017 da Secretaría Xeral sobre a dispensa de asistencia a clase en determinadas circunstancias), se avaliará cun exame final específico que suporá o 100% da cualificación.
Os criterios a aplicar na avaliación do rendemento dos estudantes concrétanse nos seguintes:
- Observación directa e sistemática do traballo desenvolvido no aula polo alumnado.
- Valoración da capacidade de participación en clase do alumnado tanto á hora de formular ou responder preguntas como á de suscitar e desenvolver algún tipo de debate relacionado coa asignatura.
- Realización dunha proba escrita, a realizar nas datas fixadas no calendario oficial do centro, constando esta dunha parte tipo test de 10-20 preguntas con resposta única e unha parte práctica con dúas cuestións de razonamiento/resolución de problemas.
- Por outra banda, durante o curso serán suscitados unha serie de exercicios e casos prácticos, coa finalidade de fomentar a participación dos/as alumnos/as en clase e de achegar os coñecementos adquiridos á realidade da avaliación de proxectos. En particular, esixirase o desenvolvemento da análise e a valoración dun proxecto de investimento, nun grupo dun máximo de 4 persoas.
O sistema de avaliación será igual en todas as convocatorias (primeira e segunda oportunidade e primeira e sucesivas matrículas). Os/as alumnos/as terán dereito a unha revisión da súa cualificación nos términos previstos na normativa.
No escenario 1 todas as actividades de avaliación realizaranse de forma presencial, salvo aquelas para as que se fixe prazo de entrega. No escenario 2 combinaranse actividades de avaliación presenciais e telemáticas, e a proba final teórico-practica será presencial ou telemática de acordo coas directrices que estableza o Decanato ou a Reitoría e as medidas sanitarias establecidas nese momento. No escenario 3 todas as actividades de avaliación terán carácter telemático. Todas as actividades de avaliación, en calquera escenario, realizaranse en modo síncrono, salvo aquelas para as que se fixe prazo de entrega.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
Teoría: 6 horas
Seminarios: 3 horas
Prácticas (aula de informática): 12 horas
Tutorías: 1 horas
Exame e revisión: 2 horas
Traballo persoal: 51 horas
Traballo total do alumno: 75 horas
Recoméndase un nivel básico de coñecementos relacionados coa economía e se requiren coñecementos básicos de ferramentas informáticas como procesadores de texto, follas de cálculo e/ou simuladores. Particularmente, tendo en conta o papel fundamental que o traballo sobre a folla de cálculo xoga nesta asignatura, aconséllase que o alumnado que non se move con soltura neste terreo procure mellorar o seu manexo tanto co seu esforzo persoal como facendo uso das horas de tutorías.
Recoméndase tamén que o alumnado consulte a ampla bibliografía ofrecida para consolidar e ampliar os coñecementos adquiridos, especialmente naqueles puntos do temario nos que, por razóns de temporalización , non é posible entrar en profundidade no desenvolvemento das clases presenciales.
A docencia impartirase en castelán. Empregarase o campus virtual da USC para facilitar material de estudo e traballo ao alumno e canalizar a entrega de traballos e as comunicacións co profesor. E farase uso da folla de cálculo Excel para a explicación e posta en práctica dos coñecementos nos que incide o programa.
Plan de continxencia
De conformidade co Acordo do Consello de Goberno do 19 de xuño de 2020 polo que se regulan as bases para o desenvolvemento da docencia durante o curso académico 2020-2021, xa fin de minimizar o impacto dunha posible nova resposta do COVID-19, o programa incorpora un plan de continxencia que contempla un escenario 2 (distanciamento) e un escenario 3 (peche de instalacións). Todas as actividades docentes, de avaliación e de titorización realizaranse de forma presencial ou remota (a través de Teams e con apoio da aula virtual), en función do escenario decretado pola USC, que tamén pode afectar á concreción de distribución horaria. En todos os escenarios respectarase a planificación de traballo inicialmente prevista (tanto en canto a contidos como en canto a actividades de avaliación). Cando a docencia haxa de ser remota realizarase de forma síncrona, gravando as sesións para facilitar a súa accesibilidade por parte do alumnado. En función das circunstancias, prevese tamén a posibilidade de desenvolver contidos en modo asíncrono mediante sesións gravadas en vídeo e postas ao dispor dos alumnos respectando os horarios oficiais. As titorías telemáticas poderán canalizarse a través do correo electrónico, a mensaxería ou foros da aula virtual e, previa solicitude, mediante titorías on-line ( Teams) individuais ou en grupo. Nos apartados de metodoloxía do ensino e sistema de avaliación detállanse as adaptacións previstas nos escenarios alternativos.
Juan Ramon Piñeiro Chousa
- Departamento
- Economía Financeira e Contabilidade
- Área
- Economía Financeira e Contabilidade
- Correo electrónico
- j.pineiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Noelia Maria Romero Castro
Coordinador/a- Departamento
- Economía Financeira e Contabilidade
- Área
- Economía Financeira e Contabilidade
- Teléfono
- 982824478
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula A5 |
| Martes | |||
| 11:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula A5 |
| Mércores | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula A5 |
| 12:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 | Castelán | Aula A5 |
| Xoves | |||
| 11:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 | Castelán | Aula A5 |
| 24.02.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula A6 |
| 24.02.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 | Aula A6 |
| 24.02.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula A6 |
| 24.02.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula A7 |
| 24.02.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 | Aula A7 |
| 24.02.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula A7 |
| 01.07.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula A8 |
| 01.07.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIL_01 | Aula A8 |
| 01.07.2021 10:00-14:00 | Grupo /CLIS_01 | Aula A8 |