Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Ciencias Morfolóxicas
Áreas: Anatomía e Embrioloxía Humana
Centro Facultade de Enfermaría
Convocatoria:
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
Comprender e recoñecer a estrutura normal do corpo humano, a nivel orgánico, de sistemas e de aparatos, en varios estadios da vida e en ambos sexos.
Adquirir coñecemento de anatomía para poder realizar un exame físico básico na especie humana normal.
Coñecer e ser capaz de aplicar correctamente a terminoloxía anatómica (Acta anatómica).
Unidade temática I: (1h)
Tema 1.- Introdución e xeneralidades. Nómina anatómica. Posición anatómica. Organización Xeral do corpo humano.
Unidade temática II: Aparello locomotor (9h)
Tema 2.- Xeneralidades do aparello locomotor: esqueleto axial e apendicular. Articulacións. Músculos.
Tema 3.- Cabeza e pescozo. Esqueleto. Músculos principais. Vascularización e innervación.
Tema 4.- Tronco. Estudo xeral da columna vertebral. Vértebra tipo. Esqueleto do tórax. Músculos do tórax. Músculos do abdome. Vascularización e innervación do tronco.
Tema 5.- Membro superior. Cintura escapular: ósos, articulacións e músculos. Ósos do brazo. Músculos do brazo. Ósos do antebrazo. Articulación do cóbado. Músculos do antebrazo. Ósos da man e os dedos. Articulación do pulso. Articulacións da man e os dedos. Músculos da man. Vascularización e innervación do membro superior.
Tema 6.- Membro inferior. Ósos da cintura pelviana e o esqueleto do membro inferior. Cintura pelviana no home e na muller. Articulacións do membro inferior. Músculos do membro inferior. Vascularización e innervación.
Unidade temática III.- Aparello circulatorio (2.5h)
Tema 7.- Morfoloxía interna e externa do corazón. Estrutura cardíaca. Sistema cardionector. Vascularización e innervación.
Tema 8.- Sistema da arteria aorta e as súas ramas principais. Sistema da arteria pulmonar. Sistema das veas cavas. Sistema linfático.
Unidade temática IV.- Aparello respiratorio (2.5h)
Tema 9.- Xeneralidades do aparello respiratorio. Anatomía funcional das fosas nasais. Seos paranasais.
Tema 10.- Morfoloxía e estrutura da larinxe. Traquea. Bronquios principais e árbore bronquial. Pulmóns e pleuras. Mediastino.
Unidade temática V.- Aparello dixestivo (2.5h)
Tema 11.- Xeneralidades do aparello dixestivo. Boca. Farinxe. Esófago. Estómago. Duodeno-páncreas. Yeyuno-íleo. Intestino groso. Recto e ano.
Tema 12.- Fígado. Configuración exterior e relacións. Vías biliares. Conduto hepático. Vesícula biliar. Cístico e colédoco. Bazo. Peritoneo.
Unidade temática VI.- Aparello urinario e reprodutor (2.5h)
Tema 13.- Sistema urinario. Riles. O ril. Pelve renal e uréteres. Vexiga urinaria. Uretra masculina. Uretra feminina.
Tema 14.- Aparello xenital masculino. Aparello xenital feminino.
Unidade temática VII.- Neuroanatomía (4h)
Tema 15.- Xeneralidades do sistema nervioso. Sistema nervioso central. Sistema nervioso vexetativo. Sistema nervioso periférico. Organización neuronal.
Tema 16.- Morfoloxía da medula espinal. Configuración exterior e interior. Pares raquídeos. Meninxes raquídeas. Vascularización.
Tema 17.- Morfoloxía do tronco encefálico. Configuración exterior. IV ventrículo. Pares craniais
Tema 18.- Cerebelo. Morfoloxía. Estrutura e función. Ángulo ponto-cerebeloso.
Tema 19.- Morfoloxía do cerebro: telencéfalo e diencéfalo. Concepto de diencéfalo. III ventrículo. Tálamo. Hipotálamo. Morfoloxía exterior dos hemisferios cerebrais. Lóbulos e cesuras. Núcleos grises principais e comisuras.
Tema 20.- Vascularización do encéfalo. Sistema vertebrobasilar e sistema da carótide interna. Seos venosos da duramáter.
Seminarios: 10h
1.- Dinámica funcional do membro superior
2.- Dinámica funcional do membro inferior
3.- Dinámica funcional do tronco
4.- Anatomía funcional do sistema nervioso
5.- Anatomía funcional do líquido cefalorraquídeo
Actividades prácticas (14h)
Aparello locomotor . Estudo do tronco en maquetas e preparacións
1.- Aparello locomotor: . Osteoloxía do cranio
2.- Osteoloxía da columna vertebral. Osteoloxía do tórax.
3.- Osteoloxía do membro superior. Maquetas das articulacións e músculos do membro superior.
4.- Osteoloxía do membro inferior. Maquetas das articulacións e músculos do membro inferior.
5.- Cavidade torácica: Corazón en maquetas. Preparación de corazóns humanos. Grandes vasos: maquetas e observación no cadáver. Anatomía radiográfica do aparello circulatorio: silueta cardíaca. Estudo do aparello respiratorio en maquetas e no cadáver.
6.- Cavidade abdominopélvica: Estudo do aparello dixestivo en maquetas. O aparello dixestivo no cadáver. Estudo do sistema uroxenital en maquetas desmontables e preparacións de cadáver humano. Estudo do sistema uroxenital no cadáver.
7.- Estudo do sistema nervioso. Morfoloxía externa: maquetas e preparacións de encéfalo e medula humanos. Morfoloxía interna: maquetas e preparacións de medula e encéfalo humano. Cortes seriados de encéfalo no plano horizontal, saxital e frontal.
- Drake, A. Wayne y Adam. Gray, Anatomía para estudiantes. Editorial Elsevier 2015. 3a edición (acceso electrónico)
- García Porrero Pérez, J.A. and Hurlé González A J.M. (2018): Anatomía Humana: McGraw Hill-Interamericana de España .
- Carmen Díaz Ruíz, Ana María Muñoz Patiño, Maximino Quintáns Rodríguez, María Elena López Martín. Cuaderno de prácticas de Anatomía humana. Campus na Nube.1a edición 2016
Atlas de Anatomía (acceso electrónico)
- Netter FH. Atlas de Anatomía Humana. 6ª ed. Madrid: Elsevier; 2015.
- Paulsen F. Sobotta. Atlas de Anatomía Humana. Volumen 1,2,3. 23º ed. Madrid: Elsevier; 2012.
- Carmen Díaz Ruíz, Ana María Muñoz Patiño, Maximino Quintáns Rodríguez, María Elena López Martín. Cuaderno de prácticas de Anatomía humana. Campus na Nube.1a edición 2016
Complementaria
- Rouviere H, Delmas A. Anatomía humana. Tomos 1,2,3,4. 11ª ed. Madrid: Masson; 2005.
- Lippert .Anatomía con orientación clínica para estudiantes. Editorial Marbá. 2a edición, 2010
- Benninghoff & Drenckhahn. Compendio de Anatomía. Editorial Pannamerica 2009
- Feneis H, Wolfgang D. Nomenclatura anatómica ilustrada. 4ª ed. Madrid: Elsevier; 2014.
- Schünke M, Schulte E, Schumacher U. Prometheus. Texto y Atlas de Anatomía. 3ª ed. Madrid: Ed. Médica Panamericana; 2015.
Habilidades específicas da materia (ORDER CIN / 2134/2008) *
1. Para coñecer e identificar a estrutura e función do corpo humano. Comprendendo as bases moleculares e fisiolóxicas de células e tecidos. *
2. Identificar e situar adecuadamente as diferentes estruturas anatómicas, así como as diferentes partes dos aparellos e sistemas do corpo humano.
3. Identificar os elementos anatómicos que compoñen os aparellos e sistemas a través das diferentes técnicas de imaxe.
4. Adquirir certa habilidade para representar graficamente a morfoloxía e disposición anatómica dos diferentes elementos microscópicos e macroscópicos do corpo humano.
5. Utilizar correctamente a terminoloxía das estruturas macroscópicas que compoñen o corpo humano.
6. Ser capaz de realizar unha busca bibliográfica que permita acceder adecuadamente aos recursos didácticos do departamento, da facultade ou da universidade. Actividades prácticas
Resultados que adquire o alumno
1. O alumno adquire os coñecementos morfolóxicos de base para recoñecer e interpretar os sinais normais ou cambio de saúde / enfermidade, sufrimento, incapacidade da persoa (valoración e diagnóstico).
2. Os alumnos adquiren coñecementos axeitados de morfoloxía humana e a capacidade de aplicar as ciencias básicas e de vida.
Docencia expositiva
A exposición do contido teórico do programa conducido por profesores en clase coa axuda do cadro-negro e dos medios audiovisuais e informáticos, ademais haberá unha instrución bibliográfica en destacar a cuestión importante.
Docencia interactiva
Tanto nos seminarios como nas prácticas é obrigatoria a participación dos alumnos, e polo tanto, será necesaria a preparación previa dos contidos do programa que se deserorán neles.
O estudante realizará actividades de maneria autónoma e mais en equipo, baixo a supervision do profesorado.
*nos seminarios o alumnado desenvolverá competencias e habilidades para usar a terminoloxía anatómica (nómina anatómica), a interpretación de imaxes anatómicas e da literatura de xestión relacionadas co currículo do curso.
* Na parte práctica do curso pode adquirir habilidades coas competencias e habilidades a través da identificación e recoñecemento das estruturas en modelos anatómicos, e partes de cadáveres. Outros habilidades desenvolvidas polos alumnos será realización de debuxos e traballos en grupo.
Para as prácticas cada alumno deberá levar os apuntes correspondentes, un atlas de anatomía, material de debuxo, e mais bata branca de laboratorio. Prégase ao alumno coidado co material de prácticas.
Titorías
Realizaranse titorías e mais poranse ao disposición do alumnado un foro de titoría público para la orientación do aprendizaxe e solventar dúbidas do temario.
A través da aula virtual os alumnos/as terán acceso, a información e mais ao material necesario para o desenvolvemento da materia.
A asistencia a prácticas é obrigatoria para poder ser avaliado.
1) Avaliación dos coñecementos teóricos adquiridos nas clases da teoría: Haberá un exame de múltiple elección do contido teórico do curso. O nivel de aprobado é do 60% das preguntas correctas. Para superar a materia debe aprobar o exame teórico.
2) Avaliación das competencias e habilidades adquiridas nas prácticas:
Farase un exame práctico, para superar o exame debe acadar o 60%da puntuación. Para superar a materia debe aprobar o exame práctico.
As probas finais (teórica e práctica) terán carácter presencial.
A proba test e mais o exame práctico suporán o 70% da nota final.
3) Avaliación continua: Será avaliada: 1) Asistencia as clases expositivas e seminarios 2) A realización e exposición de traballos persoais e de grupo. Ao principio do curso proporanse e distribuiranse os temas a tratar nos traballos. 3) realización de cuestionarios que se proporán ao longo do curso
A avaliación continua realizarase mediante actividades presenciais e mais en remoto empregando os recursos das plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
A avaliación continua suporá o 30% da nota final.
36 horas de estudo individual
36 horas para realizar investigacións de ler o traballo, e da literatura
18 horas de traballo persoal para o desenvolvemento de prácticas de traballo e memorias
Total emprego: 90 horas
Utilización dos apuntes e os Atlas de anatomía recomendados na clase. Realización de debuxos das estruturas e as súas relacións. Visualización dos vídeos recomendados nas clases teóricas. Utilización de programas informáticos específicos da materia.
Nos apartados anteriores expóñense as condicións correspondentes ao escenario1. Normalidade adaptada (sen restricións e presencialidade física):
Os contidos serán os mesmos nos escenarios 1, 2 y 3, aunque poderán ser reorganizados, especialmente no escenario 3 (peche das instalacións; imposibilidade de impartir a docencia con presencialidade física), para adaptalos a una docencia completamente en remoto.
“Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas aplicarase o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións.
PLAN DEL CONTINXENCIA
ADAPTACIÓNS DA METODOLOXIA DO ENSINANZA
Escenario 2 (distanciamento; restricións parciais á presencialidade física):
Combinarase a docencia presencial e mais en remoto co fin de promover as medidas de distanciamento social en vigor nese momento.
As titorías serán preferentemente virtuais.
Para iso, utilizaranse ferramentas e plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams).
Escenario 3 (peche das instalacións; imposibilidade de impartir a docencia con presencialidade física):
A docencia será exclusivamente virtual.
As titorías serán virtuais, empregando o foro de titorías da aula virtual o reunións en remoto.
Para a docencia telemática utilizarase as ferramentas e plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle e Microsoft Teams)”.
ADAPTACIÓNS DO SISTEMA DE AVALIACIÓN
Escenario 2
A proba final terá carácter presencial.
A avaliación continua realizarase mediante actividades presenciais e mais en remoto empregando os recursos das plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle y Microsoft Teams).
Escenario 3
As probas finais realizaranse empregando recursos que garantan a identificación do alumno, así como o carácter persoal da realización da proba. No caso de que non se dispoña dos medios técnicos que garantan o cumprimento destas premisas realizarase unha proba final oral (MS Teams). A avaliación continua realizarase mediante actividades en remoto empregando ferramentas e plataformas institucionais (Aula Virtual-Moodle y Microsoft Teams).
Maximino Quintans Rodriguez
- Departamento
- Ciencias Morfolóxicas
- Área
- Anatomía e Embrioloxía Humana
- Teléfono
- 881812226
- Correo electrónico
- maximino.quintans [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Ana Maria Muñoz Patiño
- Departamento
- Ciencias Morfolóxicas
- Área
- Anatomía e Embrioloxía Humana
- Teléfono
- 881812221
- Correo electrónico
- anamaria.munoz [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Maria Del Carmen Diaz Ruiz
Coordinador/a- Departamento
- Ciencias Morfolóxicas
- Área
- Anatomía e Embrioloxía Humana
- Teléfono
- 881812463
- Correo electrónico
- mdelcarmen.diaz [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Pablo Garrido Gil
- Departamento
- Ciencias Morfolóxicas
- Área
- Anatomía e Embrioloxía Humana
- Correo electrónico
- pablo.garrido [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 2.03 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| Martes | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 2.03 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| Mércores | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 2.03 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| Xoves | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 2.03 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| Venres | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aula 2.03 |
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 3.01 |
| 10.01.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.01 |
| 10.01.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.01 |
| 10.01.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.02 |
| 10.01.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.02 |
| 10.01.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.03 |
| 10.01.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.03 |
| 10.01.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 3.01 |
| 10.01.2022 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 3.01 |
| 20.06.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.01 |
| 20.06.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.01 |
| 20.06.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.02 |
| 20.06.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.02 |
| 20.06.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2.03 |
| 20.06.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2.03 |
| 20.06.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 3.01 |
| 20.06.2022 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 3.01 |