Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 76.5 Horas de Titorías: 4.5 Clase Expositiva: 13.5 Clase Interactiva: 18 Total: 112.5
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Máster RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Didácticas Aplicadas
Áreas: Didáctica da Matemática, Didáctica das Ciencias Experimentais
Centro Facultade de Ciencias da Educación
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable | 1ro curso (Si)
- Coñecer os aspectos básicos da interdisciplinariedade en diversos contextos educativos.
- Explorar contextos que permitan tratar a interdisciplinariedade buscando a sinerxia entre distintas materias curriculares.
- Analizar criticamente as pautas e concrecións interdisciplinares que aparecen nos currículos escolares.
- Identificar e analizar/valorar criticamente as metodoloxías docentes que mellor se axustan ao traballo interdisciplinar en E. Infantil e/ou Primaria.
- Dotar a alumnado de instrumentos para analizar e avaliar propostas de ensino interdisciplinares en E. Infantil e/ou Primaria.
- Introdución á interdisciplinariedade. Liñas básicas do traballo interdisciplinar: antecedentes, fundamentación teórica, modelos, etc.
- Centros de interese para o traballo interdisciplinar. Análise da aportación das distintas disciplinas curriculares.
- Estudo da interdisciplinariedade a través das competencias básicas e estándares de aprendizaxe no currículo.
- Metodoloxías para o traballo interdisciplinar en E. Infantil e/ou Primaria.
- Análise e avaliación de propostas interdisciplinares concretas.
Bibliografía básica
- Arias Correa, A. et al. (2009). O traballo por proxectos en Infantil, Primaria e Secundaria. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia.
- Majó Masferrer, F.; Baqueró Alos, M. (2014). Ocho ideas clave. Los proyectos interdisciplinarios. Barcelona. Graó.
- Rodríguez Marcos, A. (coord.) (1994). Un Enfoque interdisciplinar en la formación de los maestros. Madrid: Narcea, D.L.
Bibliografía complementaria
- Antiseri, D. (1976). Fundamentos del trabajo interdisciplinar. A Coruña: Adara D.L.
- Boix Mansilla, V., Gardner, H. y Miller, W. (2000). On Disciplinary Lenses and Interdisciplinary Work. En S. Wineburg e P. Grossman (Eds.). Interdisciplinary Curriculum: Challenges to Implementation (pp. 17-38). New York: Teacher College Press.
- Bybee, R. W. (2013). The case for STEM Education: Challenges and Opportunities.Virginia: National Science Teachers Association (NSTA).
- Castro Acuña, C. (2012). STEM, STEAM, proyectos educativos integrales y olimpiadas de química: métodos que buscan convencer a los jóvenes de que la ciencia es útil para todos. En G. y. Pinto, Enseñanza y divulgación de la Química y la Física (pp. 221-227). Madrid: Ibergarceta Publicaciones.
- Diego, J., Fernández, M., González, M., Ísturiz, M., Gorgal, A., González, I., et al. (2017). Proyecto Kiks (Kids Inspire Kids for STEAM). Congreso Iberoamericano de educación Matemática.
- Gómez González, F. J. (2016). ¿El mito de la ciencia interdisciplinar? : obstáculos y propuestas de cooperación entre disciplinas. Madrid: Los Libros de la Catarata.
- Juanola, R. (2011). La investigación didáctica: hacia la interdisciplinariedad y la cooperación. Educatio Siglo XXI, Vol. 29 nº 1 · 2011, pp. 233-262
- Monge, J.J. y Portillo, R. (1996). La formación del profesorado desde una perspectiva interdisciplinar retos ante el siglo XXI. Santander: Servicio de Publicaciones de la Universidad de Cantabria.
- National Research Council (NRC) (2014). STEM learning Is everywhere: Summary of a convocation on building learning systems. Washington DC:The National Academies Press.
- Posada Álvarez, R. (2004). Formación Superior basada en competencias, interdisciplinariedad y trabajo autónomo del estudiante. Revista Iberoamericana de Educación, 8.
Competencias Básicas e Xerais
B1.- Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B2.- Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en ámbitos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (o multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B3.- Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos
B4.- Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B5.- Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permita continuar estudando dun modo que terá que ser en boa medida autodirixido ou autónomo.
G1.- Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
G3.- Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
G4.- Desenvolverse no exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
G6.- Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
G7.- Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
G8.- Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
Competencias Transversais
T1.- Capacidade de análise e síntese.
T3.- Traballar de forma autónoma e con iniciativa.
T4.- Traballar de forma colaborativa.
T5.- Capacidade de organización e planificación en ámbitos educativos disciplinares e interdisciplinares.
T11.- Capacidade para comprender o significado e aplicación da perspectiva de xénero nos distintos ámbitos de coñecemento e na práctica profesional co obxectivo de acadar unha sociedade máis xusta e igualitaria.
T12.- Capacidade para comunicarse por oral e por escrito en lingua galega.
T13.- Sustentabilidade e compromiso ambiental. Uso equitativo, responsable e eficiente dos recursos.
Competencias Específicas
E1.- Coñecer as bases teóricas do traballo interdisciplinar e identificar os seus centros de interese en contextos escolares e non escolares.
E2.- Identificar e analizar criticamente propostas interdisciplinares no ámbito educativo.
E3.- Deseñar, xustificar, organizar e avaliar de forma sistemática propostas interdisciplinares en distintos contextos educativos.
E9.- Ensaiar e avaliar plantexamentos de ensinanza disciplinares ou interdisciplinares en contextos educativos reais, e promover propostas de mellora en relación cos resultados obtidos.
E13.- Analizar e valorar criticamente investigacións e proxectos de innovación en ámbitos disciplinares específicos.
E17.- Seleccionar, adaptar e aplicar materiais e recursos TIC e de outra índole, para mellorar aa ensinanza e aprendizaxe dos diferentes ámbitos disciplinares.
Metodoloxía utilizada nas clases expositivas
Nas sesións expositivas empregarase principalmente a lección maxistral, na cal explicación do profesor convértese nun dos elementos que se integran no proceso de construción de coñecementos dos estudantes, adquirindo relevancia no traballo do alumnado.
Metodoloxía utilizada nas clases interactivas
Nas sesións interactivas realizaranse distintos tipos de actividades formativas que comprenden:
1) A análise de fontes documentais, para a cal se empregarán documentos audiovisuais e/ou bibliográficos, acompañados de actividades de análise de ditas fontes.
2) Traballos tutelados para promover a aprendizaxe autónoma en escenarios variados.
3) Aprendizaxe colaborativa na cal o alumnado traballa organizado en pequenos grupos para resolver determinadas tarefas asignadas polas docentes para optimizar a súa aprendizaxe e a do resto dos membros do grupo.
4) Presentacións orais.
A materia contará con aula virtual, a través da cal se establecerán comunicacións entre alumnado e profesorado e se procurará proporcionar todo o material necesario para a realización das actividades propostas.
ADAPTACIÓN DA METODOLOXÍA AOS TRES POSIBLES ESCENARIOS:
ESCENARIO 1: NORMALIDADE ADAPTADA
A docencia expositiva e interactiva será fundamentalmente de carácter presencial, cumprindo coas normas sanitarias e de distanciamento oportunas. As titorías poderán levarse a cabo parcialmente de xeito virtual.
ESCENARIOS 2 (DISTANCIAMENTO) E 3 (PECHE DAS INSTALACIÓNS)
En función do que dispoña a Facultade, no caso de que parte da docencia (ou toda) non se poida celebrar presencialmente, as actividades formativas previstas para as sesións expositivas e interactivas poderán desenvolverse por medio da combinación de:
- Sesións a distancia vía Teams, de maneira síncrona.
- Tarefas individuais e/ou grupais a través da aula virtual, de maneira asíncrona.
- Participación en foros a través da aula virtual, de maneira asíncrona.
A programación das actividades será respetuosa coa carga de traballo da materia. A temporalización para a realización das mesmas, así como as condicións e prazos de entrega, de ser o caso, anunciaranse coa antelación suficiente.
As titorías desenvolveranse a través de correo electrónico e/ou Teams.
1) Avaliación do alumnado xeral
Parte I: 70% da nota final.
a. Asistencia, participación activa e colaborativa nas actividades que se organicen na aula.
b. Elaboración e presentación de traballos tutelados (individualmente ou en pequenos grupos), que comprendan reflexións sobre os contidos abordados nas sesións expositivas (poñendo de manifesto o aprendido)
c. Presentacións orais de pequenos traballos
Parte II: 30% da nota final.
d. Proba final (individual) sobre os contidos correspondentes á programación das sesións expositivas e interactivas.
Para obter puntuación na parte I será necesaria a asistencia, como mínimo, ao 80% das clases. A xustificación das faltas terase en conta para non perder o dereito a avaliación continua, mais non proporcionarán puntuación no apartado de asistencia.
Para superara a materia cómpre obter una puntuación igual ou superior a 5 puntos sobre 10 en cada una das partes mencionadas anteriormente.
O alumnado que asista á segunda oportunidade da primeira convocatoria soamente terá dereito á realización da proba escrita da Parte II. As cualificacións obtidas na Parte I conservaranse para esta oportunidade, pero non serán modificadas. Do mesmo xeito, non se admitirá a entrega de ningún traballo fóra dos prazos establecidos no transcurso do semestre.
2) Avaliación do alumnado con exención parcial de docencia
O alumnado con Exención de Docencia ás clases Expositivas será avaliado das Partes I e II de igual modo que o alumnado de convocatoria ordinaria, agás no que se refire á participación na aula, que non poderá computarse. Na avaliación do apartado b, requerirase igualmente a entrega de traballos/actividades desenvolvidas nas sesións expositivas. Estas actividades serán colgadas na aula virtual.
3) Avaliación do alumnado con Dispensa de Asistencia e/ou Exención de Docencia Completa.
O alumnado con Dispensa de Asistencia e/ou Exención de docencia a todas as sesións, se así se determina, será avaliado como se indica a continuación. En cumprimento da instrución 1/2017 da Secretaría Xeral sobre a exención de asistencia a clase, este alumnado deberá acordar un plan de traballo e avaliación específico dentro das dúas primeiras semanas do curso e que incluirá:
-Un programa de actividades relacionadas coas sesións expositivas e interactivas con prazos de entrega determinados (40%)
-A realización dunha proba escrita na que amose a adquisición das competencias obxecto de avaliación na materia (60%)
Os traballos individuais ou grupais deberán ser orixinais. Calquera traballo copiado supoñerá o suspenso da materia na correspondente convocatoria. Para efectos avaliativos un mesmo traballo non pode ser utilizado para varias materias, agás que se programasen de forma coordinada.
ADAPTACIÓN DA AVALIACIÓN AOS 3 POSIBLES ESCENARIOS:
ESCENARIO 1: NORMALIDADE ADAPTADA
Seguirase o esquema previsto coas seguintes particularidades:
- As probas escritas serán presenciais.
- As presentacións, de ser o caso, faranse de xeito presencial durante as sesións de grupo interactivo.
ESCENARIO 2: DISTANCIAMENTO
Seguirase o esquema previsto coas seguintes particularidades:
- A participación na aula valorarase segundo as achegas do alumnado tanto nas sesións presenciais, coma no foro da aula virtual e/ou de Teams.
- As presentacións poderán ser telemáticas a través da plataforma Teams se as circunstancias non permiten a presencialidade. No caso de que o alumnado non dispoña dunha conexión a internet que permita a realización de videoconferencias buscaranse métodos alternativos, como a gravación de vídeos ou a preparación de presentacións dixitais.
- Os exames serán, preferiblemente, telemáticos a través da aula virtual ou de Teams.
ESCENARIO 3: PECHE DAS INSTALACIÓNS
Seguirase o esquema previsto coas seguintes particularidades:
- A participación na aula valorarase segundo a participación no foro da aula virtual ou de Teams.
- As presentacións serán telemáticas a través da plataforma Teams. No caso de que o alumnado non dispoña dunha conexión a internet que permita a realización de videoconferencias buscaranse métodos alternativos, como a gravación de vídeos ou a preparación de presentacións dixitais.
- Os exames serán telemáticos a través da aula virtual ou de Teams.
OBSERVACIÓN: En calquera dos tres escenarios deberán superarse ambas partes para superar a materia. Así mesmo, terán que respectarse os prazos de entrega de traballos e manteranse as normas para a convocatoria de xullo. O profesorado poderá empregar algún medio para garantir a autoría das probas, que poderá supoñer ata un 30% da porcentaxe da nota final.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa da avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
Esta é unha materia de 4,5 ECTS (112,5horas). Distribúese mediante unha carga lectiva de 13,5 horas expositivas, 18 horas interactivas de laboratorio e 4,5 horas de titorías.
Considérase que as 76,5 horas restantes deberían ser utilizadas polo alumnado da seguinte maneira:
- Estudo autónomo, lecturas recomendadas e actividades na biblioteca ou similares, preparación de debates e preparación de probas.
- Lecturas sobre a parte práctica, programación de traballos prácticos, escritura de traballos e conclusións, e preparación de presentacións orais.
- Preparación individual de probas escritas e de presentacións orais, revisións de probas de avaliación, orientación e seguimento de traballos prácticos.
A metodoloxía de traballo que se utilizará durante o curso, supón a implicación do alumnado na súa propia aprendizaxe. Consecuentemente, é necesario asistir a clase e participar activamente nas actividades propostas.
A análise da problemática de aprendizaxe, así como a análise e a actualización dos contidos científicos, implican a busca de información nas fontes correspondentes e a súa atenta lectura.
- O programa da materia desenvolverase na Facultade de Ciencias da Educación, Campus Norte, durante o primeiro cuadrimestre.
- As titorías atenderanse no despacho das profesoras na terceira e na cuarta planta da Facultade de Ciencias da Educación, Campus Norte.
- Os correos electrónicos e as extensión telefónicas están consignados nos horarios das profesoras da materia que aparecen no sitio web correspondente da USC.
- Os contidos das sesións expositivas e interactivas da materia estarán dispoñibles na aula virtual.
RESPONSABILIDADE MEDIOAMBIENTAL En relación aos traballos individuais ou de grupo que se realicen para a materia cómpre ter en conta as seguintes indicacións para o caso de material impreso:
- Evitar tapas de plástico ou outros envoltorios externos innecesarios. - Sempre que sexa posible, empregar grampas en lugar de encanutillados.
- Imprimir a dúas caras en calidade “aforro de tinta”.
- Non empregar folios en branco como separadores de capítulos ou partes.
- Evitar anexos que non teñan referencia directa cos temas desenvolvidos.
PERSPECTIVA DE XÉNERO: En atención a criterios de igualdade de xénero no ámbito universitario, recoméndase facer uso dunha linguaxe non sexista tanto no traballo cotiá de aula como nos traballos académicos encomendados. Pode obterse información ao respecto no enlace:
http://www.usc.es/export/sites/default/gl/servizos/oix/descargas/lingua…
OBRIGATORIEDADE DE USO DA CONTA DE CORREO RAI: a comunicación cos docentes da materia realizarase exclusivamente a través do correo rai.
OBRIGATORIEDADE DE EMPREGO DAS FERRAMENTAS TECNOLÓXICAS INSTITUCIONAIS: Campus Virtual, Microsoft Office 365, e outras ferramentas facilitadas pola facultade e autorizadas como ferramentas institucionais pola universidade (Lifesize, etc).
USO DO TELÉFONO MÓBIL NA AULA: Non se poderá empregar o de teléfono móbil, salvo cando se use como instrumento de traballo seguindo as indicacións dadas polos docentes, responsabilizándose o alumnado das consecuencias legais e académicas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo.
Ter en conta que o ensino-aprendizaxe (clases / titorías) é un proceso privado, enténdase privado como proceso de comunicación e intercambio entre o/a docente e o estudantado matriculado na materia.
OBRIGATORIEDADE DO CUMPRIMENTO DA NORMATIVA DE PROTECCIÓN DE DATOS: https://www.usc.gal/es/politica-privacidad-proteccion-datos
PLAN DE CONTINXENCIA
METODOLOXÍA
A materia contará con aula virtual, a través da cal se establecerán comunicacións entre alumnado e profesorado e se procurará proporcionar todo o material necesario para a realización das actividades propostas.
ADAPTACIÓN DA METODOLOXÍA AOS TRES POSIBLES ESCENARIOS:
ESCENARIO 1: NORMALIDADE ADAPTADA
A docencia expositiva e interactiva será fundamentalmente de carácter presencial, cumprindo coas normas sanitarias e de distanciamento oportunas. As titorías poderán levarse a cabo parcialmente de xeito virtual.
ESCENARIOS 2 (DISTANCIAMENTO) E 3 (PECHE DAS INSTALACIÓNS)
En función do que dispoña a Facultade, no caso de que parte da docencia (ou toda) non se poida celebrar presencialmente, as actividades formativas previstas para as sesións expositivas e interactivas poderán desenvolverse por medio da combinación de:
- Sesións a distancia vía Teams, de maneira síncrona.
- Tarefas individuais e/ou grupais a través da aula virtual, de maneira asíncrona.
- Participación en foros a través da aula virtual, de maneira asíncrona.
A programación das actividades será respetuosa coa carga de traballo da materia. A temporalización para a realización das mesmas, así como as condicións e prazos de entrega, de ser o caso, anunciaranse coa antelación suficiente.
As titorías desenvolveranse a través de correo electrónico e/ou Teams.
AVALIACIÓN
ESCENARIO 1: NORMALIDADE ADAPTADA
Seguirase o esquema previsto coas seguintes particularidades:
- As probas escritas serán presenciais.
- As presentacións, de ser o caso, faranse de xeito presencial durante as sesións de grupo interactivo.
ESCENARIO 2: DISTANCIAMENTO
Seguirase o esquema previsto coas seguintes particularidades:
- A participación na aula valorarase segundo as achegas do alumnado tanto nas sesións presenciais, coma no foro da aula virtual e/ou de Teams.
- As presentacións poderán ser telemáticas a través da plataforma Teams se as circunstancias non permiten a presencialidade. No caso de que o alumnado non dispoña dunha conexión a internet que permita a realización de videoconferencias buscaranse métodos alternativos, como a gravación de vídeos ou a preparación de presentacións dixitais.
- Os exames serán, preferiblemente, telemáticos a través da aula virtual ou de Teams.
ESCENARIO 3: PECHE DAS INSTALACIÓNS
Seguirase o esquema previsto coas seguintes particularidades:
- A participación na aula valorarase segundo a participación no foro da aula virtual ou de Teams.
- As presentacións serán telemáticas a través da plataforma Teams. No caso de que o alumnado non dispoña dunha conexión a internet que permita a realización de videoconferencias buscaranse métodos alternativos, como a gravación de vídeos ou a preparación de presentacións dixitais.
- Os exames serán telemáticos a través da aula virtual ou de Teams.
OBSERVACIÓN: En calquera dos tres escenarios deberán superarse ambas partes para superar a materia. Así mesmo, terán que respectarse os prazos de entrega de traballos e manteranse as normas para a convocatoria de xullo. O profesorado poderá empregar algún medio para garantir a autoría das probas, que poderá supoñer ata un 30% da porcentaxe da nota final.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa da avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións.
Responsabilidade medioambiental:
Evitar tapas de plástico ou outros envoltorios externos innecesarios.
Sempre que sexa posible, empregar grampas en lugar de encadernación.
Imprimir a dúas caras en calidade “aforro de tinta”.
Non empregar folios en branco como separadores de capítulos ou partes.
Evitar anexos que non teñan referencia directa cos temas desenvolvidos.
Perspectiva de xénero:
Recoméndase facer uso da linguaxe non sexista, tanto no traballo cotiá de aula como nos traballos académicos encomendados.
Obrigatoriedade de uso da conta de correo rai.
Obrigatoriedade de emprego das ferramentas tecnolóxicas institucionais: Campus Virtual, Microsoft Office 365, e outras ferramentas facilitadas pola facultade e autorizadas como ferramentas institucionais pola universidade (Lifesize, etc).
Non se poderá empregar o de teléfono móbil, salvo cando se use como instrumento de traballo seguindo as indicacións dadas polo docente, responsabilizándose o alumnado das consecuencias legais e académicas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo.
Obrigatoriedade do cumprimento da normativa de protección de datos
Beatriz Crujeiras Pérez
Coordinador/a- Departamento
- Didácticas Aplicadas
- Área
- Didáctica das Ciencias Experimentais
- Teléfono
- 881812005
- Correo electrónico
- beatriz.crujeiras [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Luis Carlos Cachafeiro Chamosa
- Departamento
- Didácticas Aplicadas
- Área
- Didáctica da Matemática
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
| Mércores | |||
|---|---|---|---|
| 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Galego | (CAMPUS NORTE) - SALA DE XUNTAS (SALA MARÍA BARBEITO) |
| Xoves | |||
| 16:00-19:00 | Grupo /CLIS_01 | Galego | (CAMPUS NORTE) - SALA DE XUNTAS (SALA MARÍA BARBEITO) |
| 14.01.2022 16:00-17:30 | Grupo /CLE_01 | (CAMPUS NORTE) - SALA DE XUNTAS (SALA MARÍA BARBEITO) |
| 23.06.2022 16:00-17:30 | Grupo /CLE_01 | (CAMPUS NORTE) - SALA DE XUNTAS (SALA MARÍA BARBEITO) |