Créditos ECTS Créditos ECTS: 4
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 51 Horas de Titorías: 2 Clase Expositiva: 30 Clase Interactiva: 4 Clínicos EEES: 13 Total: 100
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
Áreas: Dermatoloxía
Centro Facultade de Medicina e Odontoloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
A Dermatoloxía é aquela parte da Medicina que se ocupa do estudo das enfermidades cutáneas que primaria ou secundariamente a afectan así como dos métodos para a preservación ou a recuperación da normalidade cutánea. Para levar a cabo o estudo da Dermatoloxía (Especialidade Médico-Cirúrxica) e Venereoloxía programáronse clases expositivas, seminarios interactivos e prácticas clínicas. Nestas últimas permítese ao alumno que se integre nas diferentes consultas, para que poida observar e practicar as técnicas exploratorias básicas da especialidade.
Mediante o estudo da materia pretendemos que os alumnos podan:
1. Comprender as variables implicadas nos estados de saúde e enfermidade dermatolóxica.
2. Obter información clínica pertinente procedente do interrogatorio e dos cambios cutáneos, razón de ser da especialidade de Dermatoloxía Médico-Cirúrxica e Venereoloxía, para chegar ao diagnóstico morfolóxico; a selección de datos de laboratorio, análise de diferentes exploracións complementarias para discernir sobre a natureza da enfermidade, o seu prognóstico, posibilidades de curación, melloría, complicacións, etc.
3. Coñecer os mecanismos xerais das enfermidades, as desordes da estrutura e función resultantes destas, a súa expresión sindrómica e finalmente os principios terapéuticos elementais necesarios para a restauración do estado normal da saúde.
4. Iniciarse no método científico, na utilización das fontes bibliográficas e técnicas de documentación científica en xeral.
5. Incidir nos aspectos epidemiolóxicos e psicolóxicos, importantes nos afectados por procesos cutáneos crónicos, que repercuten de forma acusada na súa calidade de vida.
Programa da materia:
INTRODUCCIÓN SEMIOLOXÍA E TERAPEUTICA
1. Introdución. Semioloxía dermatolóxica xeral.
2 Terapia dermatolóxica.
INFECCIÓNS E INFESTACIÓNS. ETS
3 Afeccións zooparasitas.
4 Enfermidades causadas por fungos.
5 Enfermidades bacterianas. Superanxenes
6 Micobacteriose.
7 Virus. SIDA Covid
8 (ETS). Sífilis.
9 chancre suave. Uretrite-Cervicite S
SINDROMAS DE CAUSA COMPLEXA E TÁBOAS REACTIVAS
10 Procesos eritematoso-escamosos: psoríase.
11 Pityriasis rosea, Parapsoriase, Lichen Ruber Planus.
12 eccema 1: dermatite atópica. Eritrodermia.
13 Condicións de fixación: acne vulgaris, rosácea.
14 Alopecia. Trastornos da pigmentación
15 Reacción de hipersensibilidade: urticaria e angioedema.
16 Morados, vasculite, síndromes nodulares.
17 Toxicoderma. EEM. REDE
18 Trastornos metabólicos e de deficiencia.
19 sistémica I. Lupus Eritematoso. Dermatomyosistis
20 Sistemática II. Dermatomyosistis. Escleroderma
21 Enfermidades de ampolla eu.
22 Enfermidades contundentes II.
23 Ithtiose e outros alt. Queratinización
PROCESOS PROLIFERATIVOS E NEOPLÁSTICOS
24 Sarcoidosis. Mastocitose.
25 Neurofibromatosis. Proteus. Epiloia. Anxiomas
26 Malformacións vasculares e tumores
27 precancero cutáneo-mucoso.
28 Cancro cutáneo-mucoso.
29 Tumores pigmentarios.
30 Linfomas Mycosis Fungoides, Sézary. Histiocitose
SEMINARIOS
SEMINARIO 1. PRURITUS. INFECTIVOS E ETS
SEMINAR 2 ECZEMA. PSORIASIS. LIQUENO E URTICARIA
SEMINARIO 3 ENFERMIDADES SISTEMÁTICAS. PENFIGOS. ICTIOSIS.
SEMINAR. TUMORES, CÁNCERO MELANOMA.
PROGRAMA PRÁCTICO:
Consta de prácticas tuteladas, según no actual plan de estudos no Grao, a realizar no Servizo de Dermatoloxía do Complexo Hospitalario Universitario de Santiago. Nelas introdúcese o alumno na realización dunha historia clínica dermatolóxica, a recoñecer as principais lesións cutáneas que conforman o cadro clínico morfolóxico do paciente e oriéntaselles na selección de probas complementarias de carácter xeral para chegar a un diagnóstico así como na realización de métodos de diagnóstico propios da especialidade (luz de Wood, toma de escamas, visualización de parasitos, exame de treponema en campo escuro).
A. Xeral
1.- Conejo Mir-Moreno-Serrano. Manual de Dermatología. Aula Médica, 2ºed., Madrid, 2017.
2.- Mascaró JM. Claves para el diagnóstico clínico en Dermatología. Elsevier,3ºed. Barcelona, 2008.
3.- Ferrándiz, C. Dermatología clínica. Elsevier, 4ªed. , Barcelona 2014.
4.- Lázaro Ochaita, P. Dermatología. Aula Médica,3ªed. Madrid, 2003
5.-.Iglesias Díez, L, Guerra Tapia A, Ortiz Romero P. Tratado de Dermatología. McGraw-Hill-Interamericana de España, Madrid, 2004.
6.- Fitzpatrick TB, Johnson RA, Wolff K: Atlas en color y Sinopsis de Dermatología clínica. McGraww-Hill-Interamericana de España, 7ª edición, Madrid, 2014.
7.- Röcken, Schaller, Sattler, Burgdof.- Dermatología. Texto y Atlas.- Ed. Panamericana. 2013
8.- Bologna J., Jorizzo J.L., Rapini R. P. Dermatology, Mosby, 3ª ed., St. Louis, 2012 (Ed. en español: 2008)
9.- Odom RB, James WD, Berger TG. Andrew´s diseases of the skin. Clinical Dermatology. Saunders Elsevier, Philadelphia ,cop. 2006.
10.-Callen Jeffrey P, J.L. Jorizzo,J.L. Signos cutáneos de las enfermedades sistémicas + ExpertConsult. Ed. Elsevier 2011
11.- J.L. Bologna, J. V. Schaffer. Dermatology Essentials. 2014. Ed. Elsevier (Posibilidad E-Book).
12.- Bologna J., y col. 4ª ed., Elsevier Health Sciences, 2017 (Ed. en inglés, disponible en Biblioteca de la Facultad de Medicina)
B. Complementaria: Recursos ON-Line e WEBS docentes
• WEB docentes: pódense consultar as que achegan diferentes Universidades españolas e extranxeiras, como as de Barcelona, Las Palmas de Gran Canaria, Lleida ou Valencia , U. Rochester, U. Iowa, U. Utah
Medmarks: Medical bookmarks for Dermatology
• Recursos on-line: Derm101.com; ATLASES,DERMNET, atlas DOIA/PeDOIA
• http://www.dermis.net/dermisroot/en/home/index.htm
• http://www.iqb.es/dermatologia/atlas/toc00.htm
• http://www.atlasdermatologico.com.br/
• http://www.medscape.com/dermatology
Cada profesor ao finalizar a clase poderá recomendar algunha bibliografía específica, dependendo da actualidade do tema, de doado acceso para o alumno.
Deberá ter coñecementos teóricos da dermatoloxía xeral, especial e enfermidades de transmisión sexual.
Coñecer como se realiza unha historia clínica orientada á patoloxía dermatolóxica que conteña toda a información relevante. Para iso deberá saber escoitar con atención, obter e sintetizar información acerca dos problemas que afectan o enfermo, e comprender o contido desta información para redactar a historia clínica de forma comprensible.
Recoñecer e saber describir as principais lesións elementais cutáneas base para a realización dunha exploración dermatolóxica.
Coñecer os principais métodos de diagnóstico así como as probas básicas complementarias.
Establecer o diagnóstico das principais enfermidades dermatolóxicas.
Indicar a terapéutica mais adecuada dos procesos dermatolóxicos máis prevalentes.
Coñecer a base do tratamento dermatolóxico (tópico e xeral).
1.- A docencia da materia realizarase en principio baseándose na docencia presencial con clases expositivas e unha avaliación continua mediante o uso do campus virtual. Para iso, as presentacións empregadas na docencia expositiva e materiais complementarios apropiados publicaranse no campus virtual seguindo a orde do programa da materia. Os temas dividiranse en catro grupos, impartindo un seminario ao final de cada grupo de temas. Os seminarios centraranse na presentación clínica morfolóxica dos distintos síndromes e / ou procesos cutáneos máis frecuentes na práctica clínica.
2.- Para levar a cabo un proceso de avaliación continua da aprendizaxe, realizaranse exames teórico-prácticos na aula virtual empregando probas de elección múltiple sobre as materias impartidas, cuxos resultados serán discutidos nos seminarios correspondentes. Os resultados obtidos nestas probas computaranse no cálculo da nota final.
3.- As prácticas clínicas levaranse a cabo nas distintas unidades que teñen os Servizos onde hai profesores ou colaboradores docentes nesta materia, asignando o número de horas ás posibilidades reais. Integraranse na práctica clínica de rutina. O obxectivo é que vexan primeiro e poidan despois, realizar unha historia clínica orientada á patoloxía dermatolóxica, recoñecer e saber describir as principais lesións cutáneas; indicar e interpretar baixo supervisión, estudos complementarios como biopsia, probas de alerxias, o informe dun estudo patolóxico da pel, o manexo de certos grupos farmacolóxicos, o manexo de síndromes máis rutineiros.
Se a situación xeral de saúde obriga a interromper o desenvolvemento de actividades expositivas, seminarios ou prácticas clínicas presenciais, estas actividades presenciais serán substituídas por actividades prácticas no campus virtual empregando os recursos dispoñibles do campus virtual e sesións. equipo en calquera momento do curso.
Como se sinalou, as cualificacións obtidas nos catro exames virtuais realizados ao longo do curso constituirán o 25% da nota final. Estes exames consistirán nun número variable de preguntas segundo os temas ensinados ata o de agora, con tempo limitado para a súa resposta, que se publicarán no campus virtual a medida que se desenvolva o curso.
A avaliación final da aprendizaxe realizarase mediante un exame que constará de dúas partes: unha parte teórica e unha parte práctica. O exame práctico avaliará o enfoque diagnóstico, terapéutico, as posibles complicacións e o seguimento de 5 casos clínicos que se visualizarán no momento do exame. Para este propósito, facilitarase un resumo dos principais datos da anamnesis, exploración e probas complementarias pertinentes.
O exame teórico-práctico final, elección múltiple, elección múltiple, constará de 80 preguntas, cunha única resposta válida. Contarán negativos, 0,33 cada resposta incorrecta. A nota obtida no dito exame representará o 75% da nota final.
Os estudantes que obteñan unha media de 5 (50%) sumando todas as probas realizadas, aprobarán a materia.
Na avaliación final hai preguntas de reserva que só se avaliarán se hai algún tipo de erro no que forman parte da proba de avaliación.
A duración dos exames de avaliación continua variará segundo o número de preguntas / temas vistos ata o momento. A duración estimada do exame final é de 2 horas.
Os exames finais celebraranse nas convocatorias de grao: xaneiro e xullo.
Estudo persoal diario utilizando a bibliografía recomendada e as notas persoais.
Utilizar as horas de titorías e acostumar a preguntarse todas as dúbidas que vaian xurdindo.
O tempo que cada alumno debe de dedicar ao estudo da materia, dependerá do interese e a propia capacidade e é responsabilidade de cada un. Debería de reservar polo menos 1 hora ao día para o estudo do explicado nas clases teóricas ou dos casos vistos nas prácticas clínicas. As horas de preparación do exame dependerán da capacidade do alumno. A duración estimativa do exame é de 2 horas.
Asistencia ás clases teóricas
Asistencia aos seminarios con participación activa nestes
Participación activa nas prácticas clínicas. Debe acostumar a anotarse e posteriormente estudar as enfermidades que foron vistas nas prácticas clínicas.
Acordo da comisiónde Biblioteca da Facultade de MEdicina e Odontoloxía( 3-5-2017): Aconséllase os estudantes realicen o curso básico e avanzado de " Formación de competencias Informacionais" válido para o apredizaxe nas buscas bibliográficas, á lectura crítica, a redacción dos traballos , e en particular das referencias no Traballo Fin de Grao
Plan de continxencia:
A partir do acordo do Consello de Goberno do 19 de xuño de 2020, que regula as bases para o desenvolvemento dunha docencia presencial segura no curso académico 2020-2021, e recoméndase introducir algunhas modificacións nas estratexias de ensino e en canles de comunicación entre docentes e estudantes que minimicen o posible impacto que poida ter un novo brote de COVID-19.
En previsión dos posibles escenarios, establécense as seguintes disposicións na metodoloxía de ensino e no sistema de avaliación:
Escenario 2: Se a situación xeral de saúde require a interrupción do desenvolvemento de actividades expositivas, seminarios ou prácticas clínicas presenciais, estas actividades presenciais serán substituídas por actividades teórico-prácticas no campus virtual empregando os recursos dispoñibles do campus virtual. e sesións en equipo en calquera momento do curso, dado que xa se está contemplando un método de avaliación continua a través de probas no campus virtual, aumentarase o número destas probas e constituirán o 50% da nota final. A avaliación final levarase a cabo de xeito presencial, graduada co paso do tempo para que se respecten as necesidades de redución da capacidade das instalacións.
Escenario 3. Se non se puidera realizar docencia presencial desde o comezo do curso académico, a metodoloxía telemática xa explicada realizarase ao longo de todo o curso, e todalas probas serán telemáticas, pero cunha proporción da avaliación continua do 75% na avaliación total e do 25% para as probas telemáticas da avaliación final. .
Todo isto farase sempre que se dispoña dos medios materiais axeitados a cada caso.
LOCALIZACIÓN PREFERENTE DO PROFESORADO:
FACULTADE DE MEDICINA - CÁTEDRA DE DERMATOLOXÍA (1ª entreplanta):
Pereiro Ferreiros, Manuel
HOSPITAL GIL CASARES – CHUS
Fernandez Redondo, P. Virginia
Ginarte Val, Manuel Javier
Labandeira Garcia, Javier Angel
Rodríguez Granados, Mª Teresa
Rosón López, Elena
Sánchez-Aguilar Rojas, Maria Dolores
Vázquez Veiga , Hugo
CHUAC:
Fonseca Capdevila, Eduardo
CHUVI:
Zulaica Garate, Ander
SECRETARÍA DO DEPARTAMENTO CIRUXIA E ESPECIALIDADES MEDICO-CIRURXICAS:
Montserrat Cabezas
Unidade de Docencia. Decanato Porta 7. Planta baixa.
Hospital Clínico Universitario.
Teléfono: 981950808
Maria Dolores Sanchez-Aguilar Y Rojas
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Dermatoloxía
- Correo electrónico
- mdolores.sanchez-aguilar [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Manuel Pereiro Ferreiros
Coordinador/a- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Dermatoloxía
- Teléfono
- 881812250
- Correo electrónico
- manuel.pereiro.ferreiros [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Manuel Javier Ginarte Val
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Dermatoloxía
- Correo electrónico
- manueljavier.ginarte [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Javier Ángel Labandeira García
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Dermatoloxía
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Hugo Alberto Vazquez Veiga
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Dermatoloxía
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Mª Teresa Rodriguez Granados
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Dermatoloxía
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Maria Elena Roson Lopez
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Dermatoloxía
- Correo electrónico
- mariaelena.roson.lopez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aulario-Aula 3 |
| Martes | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aulario-Aula 3 |
| Mércores | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aulario-Aula 3 |
| Xoves | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aulario-Aula 3 |
| Venres | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| 09:30-10:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aulario-Aula 3 |
| 19.12.2020 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 1 |
| 19.12.2020 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 2 |
| 19.12.2020 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 3 |
| 19.12.2020 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 4 |
| 19.12.2020 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula Magna |
| 19.12.2020 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Biblioteca - Aulario Roberto Novoa |
| 23.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 1 |
| 23.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 2 |
| 23.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 3 |
| 23.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 4 |
| 23.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula Magna |