Créditos ECTS Créditos ECTS: 3
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 43 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 23 Clase Interactiva: 6 Total: 75
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría, Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
Áreas: Pediatría, Medicina, Psiquiatría
Centro Facultade de Medicina e Odontoloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
Obxectivos da materia
1.- Introdución á Xeriatría e ao coñecemento dos principais problemas relacionados coa saúde no envellecemento dentro do Medicamento Interno.
2.- Introdución aos Coidados Paliativos de pacientes en estadío terminal de enfermidades oncolóxicas e non oncolóxicas.
3.- Coñecemento do valor prognóstico e adecuado manexo do paciente con patoloxía múltiple e con enfermidade crónica
4.- Coñecemento das principais síndromes xeriátricas.
5.- Manexo da analgesia e sedación en estadios avanzados da enfermidade crónica
6.- Coñecemento dos principais aspecto legais relacionados cos coidados paliativos.
1 Concepto de geriatría e gerontología. Biología do envejecimiento. Envejecimiento celular e molecular. Teorías do envejecimiento
2 Alteración de órganos e aparellos secundarios ao envejecimiento. Alteracións inmunitarias
3 Aspectos da práctica geriátrica: Realización da historia clínica no ancián. Exploración física.
4 Valoración da capacidade funcional do ancián.
5. Valoración do estado mental.
6. Problemática social no adulto maior.
Síndromes geriátricos I:
7. Deterioro Cognoscitivo. Cribado. Deterioro Cognoscitivo Leve. Demencias. Comorbilidad e Demencias.
8. Depresión no adulto maior. Cribado. Comorbilidad. Tratamento.
9. Delirium. Diagnóstico, Cribado. Tratamento.
10. A saúde mental nas residencias de maiores
11 Síndromes geriátricos II: Incontinencia urinaria. Caídas
12 Síndromes geriátricos III: Inmobilidade. Desnutrición
13 Rehabilitación geriátrica. Aspectos legais e bioéticos en geriatría.
14 Oncología na vellez. O ancián terminal. Eutanasia pasiva
15 O ancián con patología múltiple. Categorías de patología múltiple
16 Prevención e factores de risco en geriatría: aspectos xerais
17 Prevención e factores de risco en geriatría: saúde mental
18 Terapéutica en geriatría. Polimedicaciòn e Iatrogenia
19 Introdución aos Coidados Paliativos. Etica aspectos legais e administrativos en coidados paliativos
20 Predicción clínica de supervivencia en pacientes crónicos oncológicos
21 Predicción clínica de supervivencia en pacientes crónicos non oncológicos
22 Coidados continuos en Oncología e a súa relación cos tratamentos específicos e os coidados paliativos
23 Analgesia e sedación en coidados paliativos I. Toma de decisións ao final da vida esclerosantes
24 Analgesia e sedación en coidados paliativos II. Toma de decisións ao final da vida
25 Síndrome de Anorexia-Caquexia en enfermidades crónicas
26 Urxencias en coidados paliativos
27 Síntomas neuropsicológicos: delirium, neurotoxicidad por opioides
28 Principios xerais do uso de fármacos en CP e idoneidad da vía de administración
29 Dores complexas en coidados paliativos: dor neuropático e dor por metástasis óseas
30 Vivencia da Dor: concepto, modelos multidimensionales, aspectos psicolóxicos da vivencia da dor, aspectos socioculturales, aspectos psicopatológicos, valoración da dor.
31. Aspectos psicosociales en Coidados paliativos. Comunicación co paciente terminal. A familia. Traballo interdisciplinar.
32. Complicaciones Psiquiátricas das enfermidades terminales. Coidados palitativos en pacientes con enfermidades mentais crónicas.
33 Repercusiones psíquicas das enfermidades somáticas na infancia e adolescencia: O neno e o mundo médico, condicións de enfermar na infancia, o impacto da enfermidade no neno e as súas formas de reacción, aspectos Psicolóxicos e Psicopatológicos en situacións específicas: enfermidades agudas, crónicas, enfermidades con risco vital
34 O duelo e as experiencias de perda: características do proceso de duelo, Tipos de duelo, factores que interveñen no proceso de duelo, o papel do médico na elaboración do duelo. O duelo en coidados paliativos
35 Intervencións Psicoterapéuticas en coidados paliativos. O apoio psicolóxico ao paciente e á familia en situacións específicas: o apoio psicolóxico nas enfermidades crónicas, o apoio psicolóxico na SIDA, o apoio psicolóxico nas enfermidades terminales, o apoio psicolóxico nos procesos de duelo.
Bibliografía básica:
• Harrison's Principles of Internal Medicine. Edicion 18 por D Longo et al. The McGrow-Hill Companies
• Medicina Interna por Farreras y Rozman. Edicion. Elsevier
• SEPG Sociedad Española de Psicogeriatría. Sánchez M, Agüera L, Martín M, de Azpiazu P, Olivera J, Mateos R. Guía Esencial de Psicogeriatría. Madrid: Editorial Médica Panamericana, 2011.
Bibliografia complementaria:
• Tratado de Geriatría para residentes. Sociedad Española de Geriatría y Gerontología. Coordinación editorial: International Marketing and Communication.SA. http://www.imsersomayores.csic.es/documentos/documentos/segg-tratado-01…
• Guía de Cuidados Paliativos. Sociedad Española de Cuidados Paliativos (SECPAL). www. secpal.com
• Agüera L, Martín M, Cervilla J. Psiquiatría Geriátrica (2ª ed). Barcelona: Masson Elsevier, 2006.
O alumno deberá posuír e potenciar as seguintes competencias e destrezas xenéricas:
- Fluidez e propiedade na comunicación oral e escrita.
- Compromiso persoal de esforzo para a aprendizaxe.
- Capacidade de análise e síntese.
- Habilidades para conseguir analizar información desde diferentes fontes.
- Capacidade de crítica e autocrítica.
- Capacidade para aplicar a teoría á práctica.
- Habilidade para traballar de forma autónoma e en equipo.
A docencia impartirase mediante clases expositivas, seminarios que realizarán os alumnos e actividades interactivas.
Favorecerase a participación dos alumnos e a formulación aberta de todas as cuestións que poidan xurdir.
Os alumnos disporán de horas de tutorías para orientar a aprendizaxe e solucionar dúbidas.
Plan de Continxencia:
No caso de que se requirise que a USC entrase nunha situación de restrición de distanciamento, por motivo da Pandemia de COVID-19 (Escenario2), ou no caso de que fose preciso o peche das instalacións (Escenario 3), (Bases para o desenvolvemento dunha docencia presencial segura, no curso 2020-2021), as clases e a avaliación da materia levarían a cabo da seguinte forma:
Escenario 2: distanciamento
Exponse a redución dos grupos presenciais ao 50% en cada clase. De forma que cada grupo de 150 alumnos máximo, (A, B e C), tería dous subgrupos de 75 (A1, A2, B1, B2, C1, C2). Estes subgrupos alternarían as clases presenciais coas virtuais. De forma que un día sería presencial para un subgrupo (A1, B1, C1)) e ao día seguinte sería para o outro (A2, B2, C2)).
Asi, alternaríanse as clases presenciais coas virtuais, coa posibilidade de que estas últimas poderíanse realizar cando os alumnos dispuxesen de tempo, idealmente coincidindo coa clase presencial do outro subgrupo. Para iso dispoñerían das diapositivas comentadas na páxina web.
Desta forma a metade das clases serían presenciais para todos eles. Doutra banda, ao final das clases presenciais poderíanse solucionar as dúbidas que os alumnos expuxesen, non só sobre os temas presenciais, senón sobre os temas virtuais que xa revisasen. A través da aula vitual tamén se poderían expor dúbidas que se aclararían de forma específica ao alumno ou a todos/ as, cando se considerasen de interese xeral.
Esta actividade complementaríase coa realización de traballos de caracter voluntario ao longo do curso sobre calquera tema relacionado coa materia impartida e tutorizados por algún dos profesores. Esta actividade puntuaría ata un 10% da nota final.
Escenario 3: peche dás instalacións
Neste caso do mesmo xeito que se fixo neste curso no segundo cuadrimestre, todas as clases faríanse de forma virtual, cando o alumno dispuxese de tempo e dispoñendo do material comentado na aula virtual. As dúbidas exporíanse a través da aula virtual. Así mesmo valoraríanse os traballos voluntarios remitidos ao campus virtual e tutorizados polos profesores a proposta dos alumnos.
As clases interactivas neste escenario e no anterior realizaríanse de forma virtual, como clases interactivas a través da Plataforma web da USC.
A asistencia a clase e obrigatoria, tanto as expositivas como as interactivas. As faltas de asistencia terán que ser debidamente xustificadas.
Realizarase un exame escrito tipo test con preguntas de elección múltiple e resposta única correcta. Estas preguntas referiranse, maioritariamente a conceptos básicos, polo que para ter aprobado hai que responder ben o 70%, tendo en conta que non se fará desconto polos erros cometidos, en base o acordo entre o equipo Reitoral e o equipo Decanal, do 8 de Novembro do 2019.
A cualificación final basearase nos seguintes aspectos:
- Exame escrito sobre os contidos teóricos da materia (90%)
- Avaliación da participación dos alumnos nas actividades presenciais e dos traballos realizados o longo do curso, relacionados coa materia impartida en expositivas, en seminarios e actividades interactivas e propostos polo alumno (10%).
Escenario 2: distanciamento
As actividades complementaríase como a realización de traballos de caracter voluntario ao longo do curso sobre calquera tema relacionado coa materia impartida e tutorizados por algún dos profesores, puntuarían ata un 10% da nota final.
Para a avaliación final realizaríase un exame virtual, a través do campus vitual, similar ao presencial no deseño e na avaliación e teríanse en conta as actividades voluntarias desenvolvidas durante o curso, sempre que se cumprise coa asistencia.
Escenario 3:peche das instalacions
A avaliación final realizaríase da mesma forma que no escenario semipresencial, exceptuando a asistencia presencial.
Créditos ECTS: 3
- Expositivas: horas presenciais: 29
- Interactivas: Seminarios: 7 horas presenciais.
- Tutorías personalizadas: 1 hora.
- Exame: 1 hora.
- Traballo persoal do alumno: 45 horas.
- Asistencia regular a clases.
- Participación activa nas clases interactivas.
- Dedicarlle polo menos 1.5 horas diarias ao estudo dos conceptos teóricos.
Plan de continxencia:
No caso de que se requirise que a USC entrase nunha situación de restrición de distanciamento, por motivo da Pandemia de COVID-19 (Escenario2), ou no caso de que fose preciso o peche das instalacións (Escenario 3), (Bases para o desenvolvemento dunha docencia presencial segura, no curso 2020-2021), as clases e a avaliación da materia levarían a cabo da seguinte forma:
Escenario 2: distanciamento
Exponse a redución dos grupos presenciais ao 50% en cada clase. De forma que cada grupo de 150 alumnos máximo, (A, B e C), tería dous subgrupos de 75 (A1, A2, B1, B2, C1, C2). Estes subgrupos alternarían as clases presenciais coas virtuais. De forma que un día sería presencial para un subgrupo (A1, B1, C1)) e ao día seguinte sería para o outro (A2, B2, C2)).
Asi, alternaríanse as clases presenciais coas virtuais, coa posibilidade de que estas últimas poderíanse realizar cando os alumnos dispuxesen de tempo, idealmente coincidindo coa clase presencial do outro subgrupo. Para iso dispoñerían das diapositivas comentadas na páxina web.
Desta forma a metade das clases serían presenciais para todos eles. Doutra banda, ao final das clases presenciais poderíanse solucionar as dúbidas que os alumnos expuxesen, non só sobre os temas presenciais, senón sobre os temas virtuais que xa revisasen. A través da aula vitual tamén se poderían expor dúbidas que se aclararían de forma específica ao alumno ou a todos/ as, cando se considerasen de interese xeral.
Esta actividade complementaríase coa realización de traballos de caracter voluntario ao longo do curso sobre calquera tema relacionado coa materia impartida e tutorizados por algún dos profesores. Esta actividade puntuaría ata un 10% da nota final.
Para a avaliación final realizaríase un exame virtual, a través do campus vitual, similar ao presencial no deseño e na avaliación e teríanse en conta as actividades voluntarias desenvolvidas durante o curso, sempre que se cumprise coa asistencia.
Escenario 3: peche dás instalacións
Neste caso do mesmo xeito que se fixo neste curso no segundo cuadrimestre, todas as clases faríanse de forma virtual, cando o alumno dispuxese de tempo e dispoñendo do material comentado na aula virtual. As dúbidas exporíanse a través da aula virtual. Así mesmo valoraríanse os traballos voluntarios remitidos ao campus virtual e tutorizados polos profesores a proposta dos alumnos.
As clases interactivas neste escenario e no anterior realizaríanse de forma virtual, como clases interactivas a través da Plataforma web da USC.
A avaliación final realizaríase da mesma forma que no escenario semipresencial, exceptuando a asistencia presencial.
María Rosaura Leis Trabazo
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Pediatría
- Correo electrónico
- mariarosaura.leis [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Luis Guillermo Valdes Cuadrado
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina
- Correo electrónico
- luisguillermo.valdes [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Antonio Domingo Pose Reino
Coordinador/a- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina
- Correo electrónico
- antonio.pose [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Francisco Javier Suárez Dono
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Medicina
- Correo electrónico
- fcojavier.suarez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Maria Isabel Martinez Soto
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Pediatría
- Teléfono
- 981951111
- Correo electrónico
- mariaisabel.martinez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
Adolfo Laureano Bautista Casasnovas
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Pediatría
- Correo electrónico
- adolfo.bautista [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
Raimundo Mateos Alvarez
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Psiquiatría
- Teléfono
- 881812314
- Correo electrónico
- raimundo.mateos [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Maria De La Luz Couce Pico
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Pediatría
- Correo electrónico
- mariluz.couce [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Federico Martinon Torres
- Departamento
- Ciencias Forenses, Anatomía Patolóxica, Xinecoloxía e Obstetricia e Pediatría
- Área
- Pediatría
- Correo electrónico
- federico.martinon.torres [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aulario-Aula 1 |
| 17:30-18:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aulario-Aula 2 |
| Martes | |||
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aulario-Aula 1 |
| 17:30-18:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aulario-Aula 2 |
| Mércores | |||
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aulario-Aula 1 |
| 17:30-18:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aulario-Aula 2 |
| Xoves | |||
| 16:30-17:30 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aulario-Aula 1 |
| 17:30-18:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aulario-Aula 2 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 1 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 2 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 3 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 4 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 5 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 6 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 7 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 8 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula 9 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Medicina-Aula Castelao |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Odontoloxía-Aula 1 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Odontoloxía-Aula 2 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Odontoloxía-Aula 3 |
| 07.06.2021 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Odontoloxía-Aula 4 |
| 07.07.2021 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 1 |
| 07.07.2021 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 2 |
| 07.07.2021 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 3 |
| 07.07.2021 12:30-14:30 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula Magna |