Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74 Horas de Titorías: 7 Clase Expositiva: 50 Clase Interactiva: 8 Clínicos EEES: 11 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas, Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
Áreas: Traumatoloxía e Ortopedia, Radioloxía e Medicina Física
Centro Facultade de Medicina e Odontoloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
CONCEPTO E OBXECTIVO DA MATERIA:
A Traumatoloxía e Cirurxía Ortopédica é a Especialidade médico-cirúrxica que se ocupa do estudo, desenvolvemento, conservación e restablecemento da forma e da función das extremidades, a columna vertebral e as súas estruturas asociadas, por medios médicos, cirúrxicos e físicos
Recoñecer, diagnosticar e orientar o manexo das principais patoloxías do aparello locomotor. Coñecer os fundamentos da rehabilitación, da promoción da autonomía persoal, da adaptación funcional do/á contorna, e doutros procedementos físicos na morbilidad, para a mellora da calidade de vida.
Contidos
CONTIDO E PROGRAMA DA MATERIA
Temario
A materia divídese en dúas partes diferenciadas:
A) Cirurxía Ortopédica e Traumatoloxía,
B) Rehabilitación e Medicamento Físico.
A.- CIRURXÍA ORTOPÉDICA E TRAUMATOLOGÍA:
1.- Presentación da materia. Conceptos Xerais, Breve Historia da C. Ortopédica e Traumatoloxía .
2.- O óso como tecido e como órgano. Metabolismo óseo. Fisiopatoloxía do metabolismo óseo.
3.- O cartílago articular. Fisiopatoloxía do cartílago articular. As articulacións. Respostas mecánicas.
Lesións articulares. Escordadura, luxación. Reparación e mantemento do cartílago articular.
4.- Crecemento óseo, a fisis, Lesións do cartílago crecemento. Dismetrías.
5- Lesións musculares e tendinosas. Patoloxía inflamatoria e dexenerativa, A rotura tendinosa.
Bursitis, Gangliones.
6.- Lesións dos nervios periféricos. Lesións plexulares e de troncos nerviosos dos membros.
Síndromes canalículares.
7.- As Fracturas. Xeneralidades. Proceso de curación do tecido óseo. Tratamento xeral.
Complicacións.
8.- Infeccións osteoarticulares.
9.- Tumores óseos. Tipos .Aproximación diagnóstica. Probas de imaxe. Principios e bases do seu
tratamento.
10.- Tumores de partes brandas. Tipos. Aproximación diagnóstica.
11.- Fracturas nos nenos. Epifisiolisis traumática. Patoloxía do crecemento: osteocondrosis.
12.- Fracturas e luxacións da cintura escapular e extremidade proximal do ombreiro.
13.- Fracturas e luxacións do húmero.
14.- Fracturas cóbado e antebrazo.
15.- Fracturas e luxacións da muñeca e man.
16.- As infeccións da man, Tenosinovitis
17.- Fracturas e luxacións do pélvis.
18.- Fracturas e luxacións da cadeira.
19.- Fracturas e luxacións do fémur, xeonllo.
20.- Fracturas e luxacións de perna.
21.- Fracturas e luxacións do nocello e pé.
22.- Fracturas e luxacións vertebrais.
23.- O paciente politraumatizado.
24.- Anomalías conxénitas do aparello locomotor. Patoloxía Sindrómica do aparello locomotor,
Metabolopatias e a súa repercusión no Sistema Musculoesqueletico.
25.- Patoloxía da cadeira en crecemento.
26.- Alteracións angulares e torsionais do membro inferior. Patoloxía do pé en crecemento.
27.- Deformidades e desviacións do raquis.
28.- Patoloxía cirúrxica da cintura escapular, ombreiro doloroso, Patoloxía do Manguito rotador,
inestabilidades do ombreiro.
29.- Patoloxía cirúrxica de cóbado muñeca e man.
30.- Patoloxía cirúrxica de pelvis e cadeira.
31.- Patoloxía cirúrxica do xeonllo lesiones do aparello extensor, Lesións meniscales.
32.- Patoloxía cirúrxica do nocello e pé.
33.- Patoloxía cirúrxica do raquis, patoloxía do disco intervertebral, Dor lumbar e cervical,
espondolistesis.
34.- Biomateriais utilizados en Cirurxía Ortopédica.
B.- REHABILITACION E MEDICINA FISICA
1- Concepto de Rehabilitación e Medicina Física. Historia. Lesión, discapacidade e minusvalía.
Equipo multidisciplinar de rehabilitación. Escalas de valoración.
2.- MEDICINA FISICA I. Termoterapia e crioterapia. Hidroterapia. Microondas. Onda curta.
Infravermellos. Láser. Ultrasóns. Magnetoterapia. Ondas de choque.
3.- MEDICINA FISICA II. Electroterapia: xeneralidades. Electroanalgesia. Corrente galvánica.
Correntes de media e baixa frecuencia. Estimulación eléctrica neuromuscular.
4.- MEDICA FISICA III. Fisioloxía do exercicio. Forza, Resistencia e Coordinación. Cinesiterapia.
5.- Concepto de ortesis. Clasificación. Tipos máis frecuentes de ortesis: Extremidade superior,
extremidade inferior e columna vertebral.
6.- Prótese e Rehabilitación do paciente amputado da extremidade superior.
7.- Prótese e Rehabilitación do paciente amputado da extremidade inferior.
8.- Rehabilitación do accidente cerebro vascular
9.- Rehabilitación do traumatismo cranioencefálico.
10.- Recentemente nacido de alto risco. Unidade de estimulación precoz. Parálise cerebral infantil.
11.-Rehabilitación dos traumatismos que afectan o aparello locomotor. Principios xerais do
tratamento rehabilitador das fracturas, lesións articulares e musculares traumáticas.
12.- Principios xerais do tratamento rehabilitador das enfermidades dexenerativas do aparello
locomotor. Bases do tratamento rehabilitador das enfermidades inflamatorias do aparello locomotor.
Principios xerais do tratamento rehabilitador da artroplastia de cadeira e xeonllo.
13.- Rehabilitación do chan pélvico.
14.- Cervicalgia e cervicobraquialgia. Lumbalxia e lumbociatalxia. Valoración e tratamento
conservador.
15.- Rehabilitación do paciente con linfedema.
16.- Rehabilitación respiratoria. E Rehabilitación cardíaca.
Temario das clases interactivas (seminarios)
1. Exploración do Aparello Locomotor
2. Infiltraciones
3- Consideracións ante unha lesión ósea solitaria
4- Medicina Deportiva
5 -Lesionado Medular
Como en anos anteriores e sobre no curso actual dadas as circunstancia realizásense algúns seminarios
mais, a solicitude dos alumnos sobre temas de especial interés para eles
BIBLIOGRAFÍA RECOMENDADA
A) CIRURXÍA ORTOPÉDICA E TRAUMATOLOGÍA:
Ortopedia e Traumatología. Revisión Sistemática. Milleiro. Quinta edición. Elsevier Saunders. Expert [CONSULT] en liña Print.
Ciencias Básicas en Ortopedia. American Academy of Othopaedic Surgeons. Volume 1 e 2. Medical Trens, S.L. Barcelona.
Manual SECOT de Cirurxía Ortopédica e Traumatología. Editorial médica Panamericana- 2003.
Introdución á Traumatología e Cirurxía Ortopédica. Luís Munuera. Mc Graw-Hill-Interamericana.
Lesións traumáticas no neno., Burgos Flores, J., González Herranz, P. e Amaya Alarcón, S, Editorial Panamericana S.A., Madrid, 1995.
Cirurxía Ortopédica. Principios e aplicacións., Tureck, Ed. Salvat, Barcelona, 1982.
Tratamento Práctico das Fracturas. Ronald Mcrae. Max Esser. Quinta edición. Elsevier Churchil Livingtone.
Atlas de Síndromes dolorosas pouco frecuentes. Walkman. Elsevier Saunders
Cirurxía Ortopédica 4 vols. (inclúe 2 dvd e-dition) (11ª ed.) (en papel). Campbell. Elsevier España, s.a., 2009
ORTOPEDIA INFANTIL, CONCEPTOS BASICOS 2ª edición 2016 Pino Minguez J, González
Herranz P, Couce Pico ML Universidad de Santiago de Compostela
NETTER, EXPLORACIÓN CLINICA EN ORTOPÉDIA . 3ª Edición Elsevier España
TUMORES DE HUESOS Y ARTICULACIONES Greenspan Editorial MarbanB.-
REHABILITACIÓN E MEDICINA FÍSICA:
MEDICINA FISICA E REHABILITACIÓN. Kottke F. J., Krussen L.: Editorial Panamericana. 2002
MANUAL SERMEF DE MEDICINA FÍSICA E REHABILITACIÓN. Editorial Médica Panamericana. 2006.
PHYSICAL MEDICINE AND REHABILITATION. Braddom R.: Ed. WB Saunders. 2006.
AXENTES FÍSICOS EN REHABILITACIÓN. Cameron Michelle: Ed. Elsevier ISBN 978-84-80-86-432-9.2009.
REHABILITACIÓN INTERVENCIONISTA. Climent J.M., Fenollosa P e Martin do Rosario F.M.: Editorial Ergon ISBN 978-84-15351-19-1. 2012.
PHYSICAL MEDICINE AND REHABILITATION, PRINCIPES AND PRACTICE. DeLisa J.: Editorial Lippincott Willians. 2004.
REHABILITACIÓN CLÍNICA INTEGRAL. Miangolarra Page J.C. Editorial Elsevier. ISBN 9788445812112. 2003.
REHABILITACION INFANTIL. Sociedade Española de Rehabilitación e Medicamento Físico. Editorial Panamericana. 2012.
DANO CEREBRAL ADQUIRIDO. AVALIACIÓN, DIAGNÓSTICO E REHABILITACIÓN. Gonzalez B. 2012
MANUAL DE MEDICINA FÍSICA E REHABILITACIÓN. Garrison, Susan J.: Editorial Mc Graw-Hill / Interamericana. 2005
REHABILITACIÓN MÉDICA. González Mais: Editorial Masson 1997.
MANUAL DE MEDICINA FÍSICA. Martínez Trasfogueiro e Col.: Editorial Harcourt Brace. 1998
Da propia titulación do Grao de Medicamento e as específicas que figuran no Plan de Estudos.
A materia impártese en tres tipos de clases:
a) Clases teóricas ou expositivas 50 horas: 34 horas de Cirurxía Ortopédica e Traumatología, e 16
horas de Rehabilitación e Medicina Física.
b) Seminarios: 5 horas de Cirurxía Ortopédica e Traumatología, 3 horas de Rehabilitación e
Medicamento Físico.
c) Práctica Clínica: 11 horas de Cirurxía Ortopédica e Traumatología, e 4 horas de Rehabilitación e
Medicina Física.
PRÁCTICAS CLÍNICAS
I.- A actividade práctica realizarase de luns a venres, de 8 a 15 horas en períodos lectivos. No
Complexo Hospitalario Universitario de Santiago, para programar a actividade práctica a cada grupo:
PROFESOR RESPONSABLE LOCALIZACIÓN
REHABILITACIÓN Prof. Figueroa Rodríguez Hospital Provincial: Servizo de Rehabilitación
TRAUMATOLOGÍA Prof. Pino Mínguez Hospital Clínico, Servicio de Traumatología y C Ortopédica
Planta baja
Avaliaranse os coñecementos teorico, practicos e as actitudes e habilidades mediante
Avaliación continua 15% e exames finais 85%
A avaliación continua valorar individualmente a cada alumno polos distintos profesores,
segundo actitude nos seminarios e tutorías e así mesmo realizásese algunha proba curta ao
final de determinadas clases para mencionada avaliación
Exame final presencial, tipo test con 60 preguntas, cunha hora de duración e 5 posibles
repostas, os fallos contan negativos cada 3 respostas mal restásese un punto. As non
contestadas non contabilizan
Valóranse en 90 horas o traballo non presencial do alumno.
Coñecemento da anatomía, fisioloxía e histoloxía de órganos, aparellos e sistemas do corpo humano. É aconsellable o coñecemento do idioma inglés e de informática.
Observacións
PLAN DE CONTINXENCIA
De acordo coas Directrices para o Desenvolvemento dunha Docencia Presencial Segura
para o curso 2020-2021 establécese a continuación un plan de contingencia para os
escenarios 3 escenarios previstos con criterios de adaptación de metodoloxía do ensino e
sistema de avaliación
ESCENARIO I
Docencia
A docencia expositiva e interactiva será fundamentalmente de carácter presencial. Seguirá
habendo os 3 grupos de Alumnos A, B e C como en anos anteriores,
Consideramos a importancia de incrementar as tutorías, as cales serán todas virtuales a través
de Microsoft Teams,
Avaliación
Avaliación continua 15% e exames finais 85%
A avaliación continua valorar individualmente a cada alumno polos distintos profesores,
segundo actitude nos seminarios e tutorías e así mesmo realizásese algunha proba curta ao
final de determinadas clases para mencionada avaliación
Exame final presencial, tipo test con 60 preguntas, cunha hora de duración e 5 posibles
repostas, os fallos contan negativos cada 3 respostas mal restásese un punto. As non
contestadas non contabilizan
ESCENARIO II distanciamiento
Docencia
A recomendación é partir de 2 grupos 50 en liña e 50 presencial os cales asistirán de forma
intermitente sincronicas ou asincronicas quizais por semanas,
As clases telematicas se impartiran por Microsoft Teams.
Neste escenario suscítase tamén a posibilidade de incrementar as clases en liña, e limitar
algunha presencial cos distintos profesores elixindo o tema/seminario que polas súas
características debese ser presencial. Consideramos a importancia de incrementar as tutorías
,as cales serán todas virtuales a trabes de Microsoft Teams, o mesmo cos seminarios
Avaliación
Seria Avaliación continua 15% e exames finais 85%
A avaliación continua valorar individualmente a cada alumno polos distintos profesores,
segundo actitude nos seminarios e tutorías e así mesmo realizásese algunha proba curta ao
final de determinadas clases para mencionada avaliación
Exame final Telemático, tipo test con 60 preguntas cunha hora de duración e 5 posibles
repostas, os fallos contan negativos cada 3 respostas mal restásese un punto. As non
contestadas non contabilizan. Non haberá volta atrás unha vez pasado dunha pregunta á
seguinte Realizásese a través da plataforma informática da USC e utilizásese algún sistema
que controle a realización da proba evitando a posibilidade de copiar ou comunicacións entre
alumnos ou terceiros.
Material Docente
En caso de pechadura de bibliotecas posiblemente os libros recomendados non estarán a
disposición dos alumnos de forma individualizada. Pero estes libros están protexidos por
dereitos de autor, polo tanto ningún profesor podería descargalo, Intentásese compensar con
resumos dos temas impartidos, así mesmo en cada tema exposto o profesor intentase, sempre
que sexa posible, indicar ao alumno algúns enlaces e Internet gratuitos e con calidade
suficiente, por exemplo no Aula Fisterra, paginas de Sociedades Cientificas etc..
ESCENARIO III Pechadura das Instalacións
Docencia
Neste caso todas as clases serian dadas por Microsoft Teams , ou outra modalidade telematica
(Google Cass etc..) habilitando mais días para as tutorías e resolución de dúbidas polos
alumnos, Intentando neste escenario unha incremento das comunicación profesores alumnos
de forma telemática
Avalidación
Seria Avaliación continua 15% e exames finais 85%
A avaliación continua valorar individualmente a cada alumno polos distintos profesores,
segundo actitude nos seminarios e tutorías e así mesmo realizásese algunha proba curta ao
final de determinadas clases para mencionada avaliación
Exame final Telemático, tipo test con 60 preguntas cunha hora de duración e 5 posibles
repostas, os fallos contan negativos cada 3 respostas mal restásese un punto. As non
contestadas non contabilizan. Non haberá volta atrás unha vez pasado dunha pregunta á
seguinte Realizásese a través da plataforma informática da USC e utilizásese algún sistema
que controle a realización da proba evitando a posibilidade de copiar ou comunicacións entre
alumnos ou terceiros.
Material,Docente
En caso de pechadura de bibliotecas posiblemente os libros recomendados non estarán a
disposición dos alumnos de forma individualizada. Pero estes libros están protexidos por
dereitos de autor, polo tanto ningún profesor podería descargalo, e non todas as publicacións
de libre acceso non cumpren cos obxectivos de aprendizaxe da asignatura, polo tanto,
intentásese por parte dos profesores compensar con resumos dos temas impartidos así mesmo
en cada tema o profesor intentase, sempre que sexa posible, indicar ao alumno algúns enlaces
e Internet gratuitos e con calidade suficiente por exemplo no Aula Fisterra, paginas de
Sociedades Cientificas etc
As actividades docentes expresadas na situación II e III poderán levarse a cabo sempre que a
universidade poña a disposición , os medios adecuados
“Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións"
Maximo Alberto Diez Ulloa
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Traumatoloxía e Ortopedia
- Correo electrónico
- maximoalberto.diez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Fermin Julian Mandia Mancebo
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Traumatoloxía e Ortopedia
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Jesus Figueroa Rodriguez
- Departamento
- Psiquiatría, Radioloxía, Saúde Pública, Enfermaría e Medicina
- Área
- Radioloxía e Medicina Física
- Correo electrónico
- jesus.figueroa [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Universidade LOU
Miguel Angel Hermida Sanchez
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Traumatoloxía e Ortopedia
- Correo electrónico
- miguel.hermida.sanchez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Alberto Agustín Jorge Mora
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Traumatoloxía e Ortopedia
- Correo electrónico
- albertoagu.jorge [at] rai.usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Jesus Pino Minguez
Coordinador/a- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Traumatoloxía e Ortopedia
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Contratado/a Doutor
Jose Ramon Caeiro Rey
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Traumatoloxía e Ortopedia
- Correo electrónico
- joseramon.caeiro [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
Sergio Pombo Expósito
- Departamento
- Cirurxía e Especialidades Médico-Cirúrxicas
- Área
- Traumatoloxía e Ortopedia
- Correo electrónico
- sergio.pombo.exposito [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Asociado/a de Ciencias da Saúde LOU
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 08:30-10:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aulario-Aula 3 |
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| Martes | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aulario-Aula 3 |
| 08:30-10:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| Mércores | |||
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aulario-Aula 3 |
| 08:30-10:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| Xoves | |||
| 08:30-10:30 | Grupo /CLE_02 | Castelán | Aulario-Aula 3 |
| 08:30-09:30 | Grupo /CLE_03 | Castelán | Aulario-Aula 4 |
| 21.12.2021 10:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 10 |
| 16.05.2022 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 1 |
| 16.05.2022 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 2 |
| 16.05.2022 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 3 |
| 16.05.2022 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 4 |
| 16.05.2022 09:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula Magna |
| 11.07.2022 16:30-19:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 1 |
| 11.07.2022 16:30-19:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 2 |
| 11.07.2022 16:30-19:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 3 |
| 11.07.2022 16:30-19:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula 4 |
| 11.07.2022 16:30-19:00 | Grupo /CLE_01 | Aulario-Aula Magna |